DAGBLADMAGNAAT THOMSON BEGON ALS KRANTENJONGEN Negenenzestig merken: weinig noviteiten Canadees beschouwt de Engelse pers als eenzeepfabriek R.A.I. is dood leve de R.A.I. Restauratie van Oude Kerk te Delft is bijna voltooid Opgericht 1 maart 1860 Woensdag 1 februari 1961 Vierde blad no. 30269 (Van onze Londense correspondent) In Fleet-street in Londen, het centrum van de Britse krantenwereld, heerst op het ogenblik een wervelstorm. Wat niet stevig vast zit, heeft alle kans losgerukt te worden. Vandaar dat er aan alle kanten wordt gesjord en gestut. In het centrum van deze beroering staat een kalme vriendelijke man van 65 jaar, de Canadees Roy Thomson. Wie hem, zoals wij, ontmoet hebben, had zich een multimiljonair zeker anders voorgesteld. Vrien delijke ogen achter dikke brilleglazen, een rustige stem, een eenvoudig mens, charmant, gemakkelijk te benaderen en zonder de theatrale eigenschappen, welke industriële magnaten vaak kenmerken. Desniettemin is Thomson een der meest schrandere en doortastende leiders in het internationale krantenbedrijf. Thomson is het meer om de knikkers te doen dan het spel. Zijn vingers lijken op die van Midas. Alles wat hij aanraakt schijnt in goud te veranderen! Engeland is politiek in tweeën ge splitst. De ene helft is gedegen construc tief ,de andere „links" ,dat wil zeggen Labour of radicaal-liberaal. Hoewel Thomson een Tory is hij werd tot tweemaal toe verslagen als kandidaat voor het Canadese parlement ziet hy er geen gat in om geld te maken uit een Labour-gezind blad. Hy maakt een strikte scheiding tussen het zakelijke be heer en de ideeële kant, welke volgens hem een zuiver journalistieke aangele genheid is. Hij wil de redacties, van wel ke kleur ook, alleen maar een behoorlijk technisch apparaat bieden. Nooit eerder vertoond Een klasse apart Maar zijn figuur, meer familiair op het Westelijk halfrond, is voor Engeland een klasse apart, hoewel niet helemaal nieuw. Want het ondergaat al tientallen jaren de in vloed van één van Thomsons even dynamische landgenoten. Lord Beaverbrook, de eigenaar van de Daily Express (oplaag ruim 4 mil joen) en bijbehorende bladen. Maar de „Beaver" is een echte kran tenman en bovendien een excentriek po liticus, die zijn mening in de door hem beheerste bladen niet verbergt. Bij (Van onze Amsterdamse correspondent) Amsterdam heeft - hoe vreemd het moge klinken - geen RAI-ge bouw meer. Gisteravond om half tien hebben journalisten uit alle de len van het land het oude RAI-ge- bouw aan de Ferdinand Bolstraat in de meest letterlijke zin dichtgetim merd. En de nieuwe RAI, het impo sante gebouw aan het Europaplein, wordt pas morgen officieel in ge bruik gesteld. Het RAI-bestuur had voor dit af scheid van het oude gebouio juist de journalisten uitgenodigd, omdat deze talloze malen hier gehouden mani festaties beroepshalve moesten be zoeken. Het afscheidsfeest werd in gewijd met een autorallye door oud en nieuw Amsterdam, waaraan bijna 70 equipes deelnamen. De eerste prijs was een gouden spijker (met rijwiel), de tweede een zilveren spij ker (met autoradio). Een erwtensoepmaaltijd en een feestelijk programma, verzorgd door tamboerkorpsen, draaiorgels, een or kest en een straatzanger besloten deze laatste bijeenkomst in het al oude RAI-gebouw, dat 40 jaar lang ten dienste heeft gestaan van het tentoonstellingswezen. De RAI is dicht. De ingang is dichtgespijkerd met tientallen van dagbladnamen voorziene planken. Toen de laatste feestgangers daar middernacht huis waarts keerden, werd enkele kilome ters verder in het nieuwe RAI-ge bouw piet man en macht gezwoegd om het gebouio en de tentoonstelling op tijd gereed te krijgen. De RAI is dood! Leve de RAI! Zoiets is nog niet eerder vertoond. De pers-lords Kemsley, Camrose, Rother- mere en Astor hebben altijd een belang rijke rol gespeeld en spelen die voor een deel nóg als zakelijke en journalistieke leiders van hun bedrijven. Hun ambtities waren groot, maar nooit zo onverzadigbaar als die van Thomson, die er niet voor zal terug deinzen zich van de hele Engelse pers meester te maken, als hü de kans krügt. Hij beschouwt de pers in de eerste plaats als een doodgewoon handelsartikel, zo als zeep. Het publiek wil verschillende soorten. Akkoord. Zijn fabriek zal ze le veren conservatieve zeep, Labour-zeep, liberale zeep. Zover is het nog niet, want Engeland is zich bewust van het gevaar dat dreigt, nl. totalitaire zeep. Thom son dreigt thans uit te glüden over zijn zeepfilosofie. Zoals het aantal commerciële te stations dat pachters mogen bezitten, bij de wet is beperkt, zal misschien in de naaste toekomst ook het aantal dagbla den en periodieken, dat een enkel con cern mag exploiteren, aan banden wor den gelegd. Maar dat is natuurlijk gemakkelijker gezegd dan gedaan. Bovendien is het vrijwel onmogelijk om wettelijke maat regelen als deze van terugwerkende kracht te doen zijn. De Britten zitten met het probleem van Thomson en van zijn tegenspeler Cecil Harmsworth King, de leider van het Mirror-concern, lelijk in him maag. Krantenbezorger Thomsons levensloop is het klassieke Amerikaanse, in dit geval Canadese suc cesverhaal. Hij is de zoon van een kapper in To ronto. Op 14-jarige leeftijd verliet hü de school. Een van zijn eerste baantje was krantenbezorger. Daarna belandde hü in de radio-branche. Hij werd reiziger in radiotoestellen in Noord-Ontario, een hard, ruw land. De wereldcrisis was uit gebroken en maakte de dingen heel moeihjk. De verkoop was maar matig. Thomson had echter een briljant idee. Met geleend geld bouwde hü een (50 kW) commercieel radiostation, draai de de ganse dag grammofoonplaten, en In sneltreinvaart langs de stands Imposant bouwwerk voor ondergang behoed De restauratie van de beroemde Oude Kerk te Delft daterend uit de veertiende eeuw gaat op haar eind lopen. Over een maand of drie (eind april of begin mei) zal het imposante bouwwerk weer in ge bruik kunnen worden genomenBijna twaalf jaar hebben de herstel werkzaamheden geduurd. De totale kosten hebben omstreeks drieen eenhalfmiljoen gulden bedragen. Het herstel van deze Oude Kerk be tekent dat een nationaal cultuur-monument behouden kon blijven. (Van een speciale verslaggever) Negenenzestig verschillende mer ken zijn op deze 43ste R.A.I. ten toonstelling te zien, en we hebben maar niet voor U geteld hoeveel modellen: een gedetailleerde be schrijving van al dat automobilis- tisch schoons zou een dik boekdeel vragen. Daarom een snelle rond gang langs de stands in de droe vige zekerheid, dat we naar volledigheid zelfs niet kunnen streven. Wij zullen zoveel mogelijk alfabetische volgorde aanhouden. Italiaanse elegance in de Lancia Flavia. Bij abarth zien we eerzuchtige ver bouwingen van FIAT-modellen, waarbü vooral een opgehitste FIAT 600 opvalt. Eveneens uit Italië komt Alfa Romeo met de 1290 cc Giulietta sportwagen, waarvan de speciale editie goed zou zün voor rond 180 km per uur. Austin brengt twee nieuwe combinatiewagens: de Aus tin Seven Countryman en de A 55 Countryman, terwül de derde „land man", de A 40 Countryman al bekend is. Daarnaast natuurhjk de 7, A-40, A- 55 en A-99. De sportwagenafdeling laat de Austin-Healy zien, Sprite en 3000. Bü Auto Union zien we een nieuwe versie liet de plaatselüke industrie en winke liers voor hun aankondigingen betalen. Bovendien kochten steeds meer men sen zün toestellen, dank zü de goede ontvangst van dit plaatselüke station. Na dit succes bouwde Thomson nog een aantal radiozenders. Hierin zat letterlijk en figuurlük steeds meer muziek, omdat door nieuwe münontginningen in het gebied de bevolking sterk toenam. In 1940 eerste krant In 1940 kocht Thomson zün eerste krant. Vier jaar later zakte hü naar Zuid-Ontario af en bezat daar al spoe dig vier bladen. Aan het eind van de oorlog was hü definitief op de weg naar fortuin. Binnen enkele jaren was hü in bezit van een keten van 28 Canadese en Amerikaanse dag- en weekbladen, als mede een reeks radio- en televisie stations. Thomson wordt de Henry Ford van de krantenwereld genoemd. Dank zü teletype, welke het letterzetten op de lange afstand mogelijk maakt, liet hü zijn bladen met een minimum van kos ten centraal redigeren en opmaken, waarbü elk blad zelf alleen nog maar voor zijn plaatsehjk nieuws zorgde. Toen Thomson in Canada en de Ver. Staten het terrein had afgegraasd, richt te hü zijn blikken op Schotland, waar mee hü zich door banden des bloeds sterk verbonden voelt, omdat zün over grootvader daar vandaan kwam. Thom son, diie weduwnaar is, woont thans in een groot huis in Edinburg. Zijn zoon Ken beheert zün transatlantisch bedrijf en zyn in Amerika wonende dochter schrüft over intimiteiten betreffende de filmwereld voor haar vaders televisie stations. In 1953, kort na zün aankomst, kocht Thomson voor een prikje het kwaliteits dagblad de Scotsman, dat alom in de Britse eilanden wordt gelezen en zon der slag of stoot verwierf hü de rechten voor Schotlands commerciële t.v. Dit was het enige station in Groot-Brittannië dat reeds na een jaar winst maakte! De kansen lagen daar zo goed, dat de aan Thomson verleende vergunning voor de exploitatie van de commerciële televisie beschreven werd als een „recht om eigen bankbiljetten te mogen druk ken. Ideaal Thomson heeft er altijd naar gehun kerd om op ccn of andere manier indruk te maken op het oude moederland en daardoor een soort erkenning te vinden, welke hü thans nog meent te missen. Zün ideaal is te kunnen pronken mgt een nationaal dagblad van hoge kwali teit. Indien hij dit niet bemachtigen kan, denkt hü erover een nieuw blad van dit type te stichten, hoewel de oprich ting van een nieuw dabgblad in tiental len jaren onmogelük leek. De „Sunday Telegraph" welke zondag a.s. voor het eerst versclnjnt, is het eer ste nieuwe blad dat in dertig jaar tijd het licht ziet. Thomson is hiervoor zü- delings de oorzaak, want doordat hij het drukken van zijn „Sunday Times" aan de „Daily Telegraph" onttrok, omdat hy het voortaan zelf gaat doen, kreeg hgt laatstgenoemde blad de technische ca paciteit ter beschikking, welke het ren derend wil maken door de uitgave van een zondagsblad. Overigens moet het bezit van de in drukwekkende en gezaghebbende „Sun day Times" Thomson reeds in belang- rüke mate als kwaliteitsblad voldoening schenken. Pers en democratie Indien de voorgenomen transactie tus sen Odhams en Thomson doorgaat, zal Thomson een vinger in de pap krijgen wat betreft de „Daily Herald", maar hü zal dit nationale dagblad niet „echt" be zitten, omdat hü in Odhams geen be slissende stem krügt. Bovendien is de „Herald" een volksblad, hoewel het on der zün tegenwoordige, nieuwe leiding bezig is een nieuwe persoonlükheid te ontwikkelen en de sfeer van de over leden radicaal-liberale „News Chronicle" begint te benaderen. in 750 cc van de DKW Junior. Elegant is de 1000-SP. De Bentley's zün voor (gefortuneerde) kenners, die de 6.25 li ter lichtgewicht motoren weten te waar deren. De carrosserie is met rubber ge ïsoleerd van het chassis. BMW toont zijn 700-sportcoupé, een nieuwe ver schijning, met een fenomenale weglig- ging maar een nogal luidruchtige mo tor. Ook bij Borgward een noviteit, na- melük de 2.3 liter met automatisch ge regelde luchtvering. De Isabella TS is een snelle 75 pk wagen. Buick heeft nu een special als compact, en bij Che vrolet staat de Compact Convair ook als stationcar. Cadillac toont zijn droomwagens, en Chrysler de 300 G, een wagen die goed zou zijn (en waarom niet) voor 220 km per uur. De Plymouth Fury V8 is nu zonder vinnen. Na al die Amerikanen de Franse Ci- troën, waar de DS Decapotable ofwel cabriolet by'zonder fraai is, en de sta tioncar zeer veel ruimte biedt. Daimler, een der oudste automerken, komt met een hypermoderne constructie, de SP 250 sport roadster (180 km). Ook dodge heeft als goede Amerikaan zün compact de lancer, met een 2.8 liter zes-cilinder motor. Dan de complete lün gracieuze Fiats, van 500 tot 2100, en de Neckar-Fiats (Jagst, Weinsberg en Neckar). De Gi gant Ford met een aantal noviteiten, naast de levacar op rails: de Compact Cornet 1961, de Anglia Sportsman en de Duitse Taunus 17 M Turnier. Klapstuk: de Thunderbird 1961. Pleit voor produkt Goggomobil is een van de weinige Duitse kleinstwagen, die de ongunst dei- tijden heeft overleefd, en dat pleit voor het produkt. Hansa 1100 met een 40 pk motor in drie uitvoeringen, en de luxueuze Hansa 1100 coupé met een 55 pk motor, ook als Combi. De Goliath Express is een achtpersoons combi met een 40 pk motor. Onzichtbaar maar wel aanwezig op de Hillman-stand is de easidrive elektrische transmissie, die on ze geestdrift reeds lang heeft gewekt. Wel weer zichtbaar zijn de 1961 model len van de Minx en de Husky. Ook de Humber is een Britse wagen van hoge klasse, waarbij een der Super Snipe mo dellen ook met automatische transmissie en powersteering kan worden geleverd. De Innocenti 950 is een interessant produkt van de bekende Italiaanse scoo terfabrikant: fraai van lün en technisch belangwekkend. De Isar is, zoals vorig jaar, ook te koop als kampeerwagen. Goede wün, Jaguar, behoeft geen krans. Bü de Lancia's trekt de Lancia Flavia de aandacht i een uitvoering met De restauratie was hoogst noodzakelijk. Na de oorlog bleken het dak en de vlie ring in zeer slechte staat te verkeren. De kolommen, waarop de gewelven rus ten, waren op sommige plaatsen zo dun en afgevreten, dat er een zeer gevaar lijke toestand was ontstaan. Nagenoeg alle kolommen zijn vernieuwd. Dat kost te veel tijd en geld. Het grote venster b.v., waarin het bevrijdingsraam van de gemeente is geplaatst achttien meter hoog en zes meter breed was dicht- Advertentle Verdrijf die ondragelijke Rheumatieb uit Uw lijf - Begin toch óók 'n Kruschen Kuur. Wie regelmatig 's morgens de kleine dosis Kruschen neemt voelt zich allengs van z'n pijnen verlost. Dat doet de bloedzuiverende samenstelling van Kruschen. Niet minder dan 5 minerale zouten zetten Uw organen de kracht bü om weer jeugdige kracht te kunnen ontwikkelen en zo de onzuiverheden uit te drüven, die nu Uw pünen ver wekken. Kruschen wordt verkocht bü apothekers en drogisten, al tientallen jaren over de hele wereld.... De krantencrisis in Engeland heeft aanleiding gegeven tot diepgaande be schouwingen over democratie en pers. De problemen zijn ingewikkeld omdat ze een economisch en politiek-cultureel karakter dragen. Maar voor de gemoedelijke man uit het noorden, die niet rookt of drinkt, lükt het antwoord op de kwestie, waar over elke volbloed democraat zich terecht opwindt, gemakkelijk genoeg: „Spreek met Thomson en het komt in orde!" voorwielaandrijving, zonder de heb belijkheden, die hieraan plegen te kle ven, in het büzonder de hinderhjke on dersturing: een geacheveerde wagen. De Lea-Francis is een oude naam in de autowereld, maar de fabriek heeft ja renlang geen wagens geproduceerd: automobielen in de middenklasse, waar over slechts schaarse gegevens bekend zün. Trekpleisters Bü Mercedes-Benz is de 300 sl natuur- lük altijd de trekpleister, en rond de MG-stand zal het ook wel niet aan belangstelling ontbreken: bekende auto's, bekende attracties. De Mini-Mi nor bhjkt in de praktijk steeds meer een uiterst aantrekkehjke wagen te zijn; en Morris komt nu met een travelier, welk model ook in het type Oxford leverbaar is. En men kan er de miljoen ste Morris Minor aanschouwen, recht streeks van de fabriek in Cowley. Een kleine gran turisme is de NSU Sport Prinz, waaraan de 583 cc motor een snelheid kan geven van rond 120 km per uur: niet te lang doen, want daar is hü nu ook weer niet voor gemaakt, wel voor sportief rüden. Oldsmobile heeft zün compact in de F 85, een 3% liter met een lichtgewicht V8 motor. De hy- dramatic transmissie is van een nieuw type. Bij Panhard kan men de nieuwe PL 17 zien, ook weer een echte Pan hard met al zün deugden en ondeugden. Bij Peugeot zal de 404 de aandacht trekken, een wagen die veel weg heeft van een Amerikaanse compact en die achter het fraaie koetswerk veel tech nische aantrekkelijkheden verbergt. Pontiac heeft ge raadt het reeds een compact: de Tempest. Porsche komt niet met nieuws, wel met de bekende snelle en fraaie pro- dukten. American Cabriolet heeft een motor met een cilinderinhoud van 3.206 cc, en dat is veel, en die motor heeft zükleppen, en dat lijkt wat ouderwets. De Rambler Classic heeft een motor van dezelfde inhoud maar met kopkleppen. Ballet Bü Renault een stukje uit de kunst: het ballet der Ondines, waaraan tech nici de voorkeur geven boven een soort gelijke manifestatie door blondines. De verkoop der Ondines stügt sterk, en begrüpehjk. Bü Riley zün de sportwa gens vooral in details verbeterd. Bü Rolls Royce past een eerbiedig stilzwü- gen: een hoogtepunt. Op de drieliter gemetseld met een 70 cm dikke muur. In oude luister hersteld Niet alleen zal de kerk in haar oude luister, maar voor zover mogelijk ook in haar oude staat worden hersteld. Zo zal het kruistorentje, dat 160 jaar geleden werd afgebroken, worden her bouwd. Het wordt vervaardigd van eikehout en met lood bekleed, terwül het voorzien wordt van een elektrisch luidklokje. In de noorderzijbeuk komt een tweede orgel, afkomstig uit de Schoolstraatkerk, die gesloopt zal wor den. In dezelfde beuk komt ook een tweede preekstoel, daterend uit de ze ventiende eeuw en gekocht in een Gelders dorpje. De vloer van de kerk, die hoofdzakelük uit beton bestond, zal weer worden voorzien van blauwe hardstenen tegels. Deze steen wordt niet meer ge hakt, maar de heer S. v. d. Velden, aan nemer, en kerkvoogd sedert 1946, die te zamen met ds. A. de Voogd, de stuwende kracht voor deze restauratie is, vond in Brussel nog een grote partij van deze tegels en kocht ze onmiddellijk aan. De heer Van der Velden, die momen teel in Wassenaar woont, heeft vele on derhandelingen met Rijk, provincie, ge meente en Monumentenzorg moeten voeren om de restauratie te doen ver lopen zoals thans geschiedt. Aan zün veren is het ook voornamelijk te dan ken, dat de Oude Kerk nu wordt voor zien van een groot aantal gebrandschil derde ramen. Straks zullen 21, mis schien nog wel meer, ramen deze kerk sieren. Ze zün geschenken o.a. van de gemeente Delft, het Hoogheemraad schap Delfland, de heer Cremer (3 stuks), de heer Van der Velden, de Delftse industrie, mevrouw Philips-de Jong, wülen ir. W. H. van Leeuwen, de heer Goldschmidt, mr. H. J. Loudon en de Kamer van Koophandel. Er lopen nog enkele toezeggingen. Een luchtopname van ANP-foto van het nieuwe RAI-gebouw in Amsterdam, dat morgen zijn poor ten voor het publiek zal openen. VRIJDAG OVERDRACHT VAN „DE HAMERT" Weer Nederlands (Van onze correspondent) Het Noordlimburgse landgoed „De Ha mert" zal vrijdag a.s. officieel door de N.V. „De nieuwe erven", een aan de N.V. Philips te Eindhoven gelieerde on derneming, worden overgedragen aan de Stichting „Het Limburgs Landscban". De overdracht zal plaatsvinden in Wel- lerlooi. (L). Zoals bekend werd dit 346 ha. grote landgoed in 1959 bü een publieke vei ling door de Deutsche Bauern Siedlung te Dusseldorf aangekocht. Er waren toen weliswaar uit eigen land ook ge gadigden, maar het bod van de Duitse onderneming (f955.000) was voor de Ne derlandse geïnteresseerden te hoog. Óp het landgoed dat hoofdzakelijk bestaat uit heide-, vennen- en landbouwgron den, met enkele boerderü'en, rustte ech ter ingevolge het nationale plan. een meldingsplicht. Men mocht van Duitse züde niets aan de bestaande toestand veranderen zonder vooraf gekregen toe stemming. De exploitatiemogely'kheden voor de Duitse onderneming werden hierdoor sterk verkleind, en de interesse die men aanvankelük voor het landgoed had ge toond, daalde aanzienlük. Tenslotte be sloot men „De Hamert" maar weer te verkopen. Dit geschiedde het vorig jaar december, toen de N.V. „De nieuwe er ven" het landgoed van de Duitse on derneming overnam, en „De Hamert" dus weer Nederlands bezit werd. Bayar nog steeds ziek De vroegere president van Rurküe, Celal Baüar, is nog steeds ziek en kan de zittingen van het hooggerechtshof op het eiland Yassi niet büwónen Van daag zou het hog beginnen met de be handeling van een incident vorig jaar, toen functionarissen van het regime- Menderes een trein tot stalstand brach ten waarmee de leider van de oppositie, Ismet Inonu reisde. Baüar, die 78 jaar is, zal worden vertegenwoordigd door zün advocaat, Basak. Donderdag begint het hof de behan deling van de studentenrelletjes in Is- stanboel, die zoals bekend de stoot ga ven tot de val van Menderes. Ook op deze zittingen AL Baüar niet aanwezig I zijn. zescilinder Rover kan men nu ook stuurbekrachtiging krügen, geen weelde bü zware wagens als deze. SAAB is in Nederland door getoonde vorstelüke voorkeur in de belangstelling gekomen: ook door eigen prestaties ver diend, want het is een typische Zweedse kwalitietsauto met een driecilinder twee- tact motor van 850 cc en voorwielaan- drüving. Simca toont de Ariane, die in Miramas 200.000 kilometer liep zonder onderbreking: een prestatie van de veel- geadverteerde rush-motor, waarvan de krukas op vüf lagers loopt. Skoda is eigenlük de enige wagen Wolseley is de hekkesluiter van c' van achter het üzeren gordün die zich overzicht: drie modellen met 1% liter in het westen in enige populariteit mag 3 liter motoren: Brits vakmanschap. verheugen. De Cabriolet Felicia heeft een dubbele carburateur en een hogere compressie. De Standard Vanguard Six is nieuw: een solide zescilinder. Geen nieuws, wel veel aantrekkelyks bü Sun beam, Triumph en Vauxhall. Studeba- ker heeft het motorverhogen verhoogd tot 112 en 180 pk in de 2.785 en de 4.243' cc motoren. De Vespa is vooral in Frankrük populair geworden. De Volk wagen heeft nu een geheel gesynchro niseerde versnellingsbak en een ie sterkere motor. Bü Volvo weer de solid conservatieve Zweedse wagens.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1961 | | pagina 7