Kerkdiensten Leiden en omgeving
Ruime kapitaalmarkt en redelijk
aandeïeiirendeiiieiit stimuleren
AOSRAM
Concentratie bedrijven maakt
aandelensplitsing wenselijk
Wie schreef het boekwerk over
de Nederlandse kastelen?
ZATERDAG 14 JANUARI 1961
Zondag 15 januari
Lelden Hervormde Gemeente, Pie
terskerk: 10 uur ds. P. Kloek; 7 uur ds.
J. Groot (zangdlenst).
Hooglandse Kerk: 10.30 uur dr. K. E.
H. Oppenheimer.
Marekerk: 1(1.30 uur ds. C. A. van Har
ten te Delft; uur ds. M. Ottevanger.
Oosterkerk: KD uur ds. J. Groot (H.
Avondmaal).
Bethlehemkerk: 10 uur ds. J. N. 'Üe
Ruiter.
Maranathakerk9 uur ds. H. J. v. Ach
terberg.
Aula school Boshuizerkade: 10 uur ds.
H. Bouter.
Bevrijdingskerk: 5 uur ds. H. Heule en
ds. H. Bouter.
Herv. Ulo-school Asserstraat: 9 en 10.30
uur ds. D. J. Vossers (Heilig Avondmaal).
Aula school Marnlxstraat10 uur ds.
M. Ottevanger.
Wijkgebouw Staalwljk, Herenstraat 45:
7 uur ds. P. Kloek.
Ver. van Vrljz. Hervormden (Leidsche
Volkshuis)10.30 uur ds. H. W. Bloem
hof! te Heilo.
Eglise Wallonne10.30 uur ds. R. Blom-
maert te Rotterdam.
Academisch Ziekenhuis: 10 uur ds. J.
Maas ka rot.
Dlacoraessenhuis: 10.30 u. ds. J. de Wit.
Jeugdloerk (aula Gymnasium): 10 uur
de heer J W. van Daalen.
Geref. Blerk: Zuiderkerk: 10 uur dr.
Westerink- 5 uur ds. E. Zijlstra te Aer-
denhout J
Aula school Timorstraat: 10 uur ds. H.
v. d. Berg" te Sassenhelm; 6 uur dr. Wes-
^Kerk Oude Vest: 10 uur dr. Dronkert;
5 uur ds. P. X>. Kuiper; 7 uur dr. Wes-
tC Maranathakert"10.30 uur da. E. Z«l-
stra; 5 uur dr. Dronkert
Bevrijdingskerk (Aerent Bruunstraat)
10 uur ds. Heule; 5 uur ds. Heule en ds.
B°Geref. Kerk (Vrijgemaakt)10 en 5 uur
ds W. G. de Vries.
Chr. Gerèf. Kerk: 10 uur bevestiging
dr Velema door ds. J. H. Velema te Apel
doorn; 7 uur Intrede dr. Velema.
Geref. Gemeente10 en 5 uur leesdlenst
(donderdag 7.80 uur dhr. Suiker).
Doopsgezinde Gemeente: 10.30 uur dr.
S. L. Verheus.
Rem. Gemeente: 10.30 uur dr. J. van
Goudoever te Hilversum.
Evang. Luth. Gemeente: 10.15 uur ds.
HOudAkath*nkerlt (Zoeterwoudseslngel
50) 9 45 uur Hoogmis en klnderkerk
,Wv°reïf&th.Ter?: $SUl*a«raat 19):
fsknachuor 4):
'"^anT Chr'"' GameaMChap (Mlddelste-
r™»n i°neSaagU,"nXg }u« bid-
Et Bapttstengemeente10 en 5.30
H. Schouten tr. (dinsdag 8 uur bljbelbe-
<?nreklne vrlldog 8 uur bidstond).
Leger des Htdls10 uur Helllglngssa-
menkomst; 6.45 uur openl.samenkomst
Gangetje; 7.30 Opwekkingssamenkomst.
O.I.V. kapitein C. Vermeulen.
Aarlanaerveen Herv. Gem.. 10en
7 30 uur ds. E. G. Boesenkool. Geref.
Kerk: 9.30 en 6.30 uur ds. W. J. van Hoek.
Chr Geref. Kerk: 9.30 uur Dienst des
Woords; 3 uur ds. J. H. Velema te Apel
doorn.
Alplien ?lan den Rijn He™. Gemlu-
lianastraat: 9.30 uur ds. J. H. Bogers
(H.A.); 6.30 uur ds. P. A. Lefeber (Hi.
en Dankzegging). Kapel Gouwsluls: 10
uur ds. M. Hanemaaijer (H.A) Gebouw
Jonathan: 10 uur ds. P. A. Lefeber (H.
A). Gebouw Nabij: 6.30 uur ds. J. H.
Bogers. Kapel Hooftstraat: 9.30 uur ds.
A. den Hartogh te Amersfoort; 6.30 uur
ds. J. J. Mol te Driebergen. Oudshoorn-
seweg: 10 uur ds. G. Cadée. Martha-
Stlchtlng: 10.30 uur ds. J. Veen. Geref.
Kerk: Maranathakerk: 10 en 6.30 uur ds.
W Wllma. Salvatorikerk: 10 en 6.30 uur
ds K. H. Schuring. Hooftstraat: 10 en
6.30 uur ds. W. Tom. Geref. Kerk (Vrij
gemaakt) 10 uur leesdlenst; 5 uur ds. H.
Scholte. Chr. Geref. Kerk (Jeruzalem-
kerk)9.30 en 5 uur ds. M. S. Roos. Oud-
Geref. Gem. (Van Mandersloostraat)9.30
en 4 uur leesdlenst Rem. Geref. Gem.:
7 uur mevrouw ds A. Hoff-Vlsscher.
Evangelisatie IJsbaangebouw: 10 uur Ere
dienst: 6.30 uur de heer H. C. van der
Filer te Assen.
Benthuizen Herv. Gem.: 9.30 en 6
uur ds. W. A. S. Laurense. Geref. Ge
meente: 9.30 en 6 uur leesdlenst.
Bodegraven Herv. Gem.: 9.45 uur ds.
Jac. Kool«n te Reeuwljk (H.A.); 6.30 uur
ds. Jac. Kooien (Dankzegging). (Nleuwer-
brug)10 uur ds. C. v. d. Bosch (HA.);
6.30 uur ds. C. v. d. Bosch (Dankzegging)
Herv. Evang.: 9.30 uur ds. A. Ollemans
te Dordrecht; 7 uur ds. E. H. Kalkman
te Waddinxveen. Geref. Kerk: 9.30 en 6.30
uur ds. L. Loosman (H.A.). (Nieuwer-
brug)9.30 en 6 30 uur ds. J. Hengeveld
to Gouda. Geref. Kerk (Vrijgemaakt)9.30
en 3 uur ds. H. Scholte. Geref. Gem.:
10 en 6 uur leesdlenst. Luth. Gem.: 10 45
uur ds. A. Jense. Evang. Kring: 10 uur
E-odlenst; 7 uur dhr. Jb. Klein Hane-
ve'd
Boskoop Herv. Gem.: 9.30 uur ds.
W L Heijmans: 6.30 uur ds. A. de Leeuw.
Geref Kerk: 9.30 en 5 uur ds. G. Leene.
Chr. Geref Kerk: 9 30 en 4.30 uur ds. P.
J de Bru(jn. Geref. Gem.: 9.30 en 6 uur
leesdlenst. Rem. Geref. Gem.: 10 uur da.
A. Hoff-Vlsscher.
Ifazerswoude Herv. Gem.: 9.30 en
6.30 uur ds. Chr. v. d. Leeden, Geref.
Kerk: 9.30 en 6.30 uur ds. N. W. v. d.
Hout.
Hlilegom Herv. Gem.: 10 uur ds. F.
Brouwer; 5 uur ds. J. Veenendaal. Geref.
Kerk: 10 en 5 uur drs. E. de Vries te
Amsterdam. Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 u.
drs. A. H. Schippers. Ned. Prot. Bond:
Geen dienst. Evangellsatiesamenkomst
Nutsgebouw: 3 uur spreker: evangelist J.
v. d. Brink te Gorin. (Maranathasamen-
komst woensdag (Nutsgebouw) 8 uur ds.
J. Agterreek te Den Helder).
Kaag Herv. Gem.: 10 en 5 uur ds.
M. Fokkema.
Katwijk aan den Rijn Herv. Gem.:
10 uur dr. F. A. Nolle te Leiden; 6 uur
vie. J. van 't Kruis. (Kapel Nieuwe Duin
weg) 10 uur ds. A. Makkenze. (Gymnas
tieklokaal Narcisstraat)10.30 uur vie. J.
van 't Kruis. Geref. Kerk: 10 en 5 uur
ds. H. de Valk.
Katwijk aan Zee Herv. Gem. Nieuwe
Kerk: 10 uur (H.A.) en 6 uur ds. F. Of-
ferlnga. Oude Kerk: 10 uur ds. D. Bou-
man; 6 uur ds. W. L. Tukker (H.A.).
Kapel: 10 uur (H.A.) en 5 uur ds. P.
Moerenhout. Groen van Prinstererschool
10 uur ds. W. A. B. Hagen (H.A.). Zee
hospitium: 6.45 uur ds. NaWijn (HA.).
Geref. Kerk: 9 en 10.30 uur ds. F. Pijl
man; 5 uur ds. NawiJn. Chr. Geref. Kerk:
10 en 5 uur ds. N. de Jong. Geref. Kerk
(Vrijgemaakt)9.30 en 5 uur ds. Breen.
Geref. Gemeente Remisestraat: 10 en 5
uur ds. Van Gilst te Lisse. Geref. Gem.
in Ned., Casa Cara: 10 en 5 uur leesdlenst.
Koudekerk Herv. Gem.: 10 en 7 uur
ds. Koerselman. Geref. Kerk: 10 en 2.3Q
uur ds. H. P. Vogel te Geleen.
Leiderdorp Herv. Gem.: 10 uur dhr.
J. v. d. Hoek; 6.30 uur ds. J. P. Honnef.
(Kerkzaal Zijlkwartier)6.30 uur dhr. J.
v. d. Hoek. (Gebouw): 10 uur Jeugd-
kerk. Geref. Kerk: 10 uur ds. P. H. de
Kleer te Scheveningen; 6.45 uur ds. J.
H. Kappers te Oegstgeest. (Kerkzaal Zijl
kwartier) 10.30 uur ds. J. H. Kappers;
',U\v woord is een lamp voor mijn
voet". (Een detail van de fraaie
kansel in de Remonstrantse kerk
te Nieuwkoop).
(Foto Leidsch Dagblad)
5 uur ds. H. Sweepe te Scheveningen.
Vrijz. Hervormden (Lindelaan)10.30 uur
mevr. E. SchneiderVeilbrief te Leiden.
Leimulden Herv. Gem.: 9.30 uur ds.
D. H. Gijsbers. Geref. Kerk: 9 30 en 2.30
uur ds. M. Boukema te Den Haag.
Llsse Herv. Gem.: 10 en 7 uur ds.
G. Pettinga (H.A. en Dankzegging). Ge
ref. Kerk: 10 en 5 uur ds. K. Schouten.
Chr. Geref. Kerk: 10 en 4.30 uur ds. D.
H. Biesma. Geref. Gem.: 10 en 4 uur
leesdlenst. Geref. Kerk (Vrijgemaakt)10
en 4.30 uur uur ds. J. J. Verleur. Oud-
Geref. Gemeente: 9.30 en 3 uur leesdienst.
(Donderdag 7.30 uur dhr. F. Kamp te
Utrecht). Ned. Prot. Bond: 10.30 uur dhr.
J. P. Hulsbos.
Nieuwkoop Herv. Gem.: 10 uur ds.
W. H. de Jong; 6.30 uur ds. W. Verweij.
Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 uur ds. G. F.
Snel Chr. Geref. Kerk: 9.30 uur Dienst
des Woords.; 2 uur ds. M. S. Roos te Al
phen aan den Rijn. Rem. Geref. Gem.:
10 uur ds. J. Th. Mackenzie te Leiden.
Noordwijkerliout Herv. Gem.: 10 uur
ds. A. H. Smits; 7 uur dhr. Anth. v. d.
Berg uit Valkenburg; 3.30 uur (Dijk en
Burg) ds. A. H. Smits; 7 uur De Zilk
(fam. v. Rheenen) ds. A. H. Smits.
Noordwijk-Binnen Herv. Gem.: 10 u.
ds. J. Veenendaal te Hillegom; 7 uur dhr.
J. Vink te Katwijk aan Zee. 10 u. Jeugd-
kerk. Geref. Kerk: 9.30 uur ds. J. Dek
ker; 5 uur ds. J. Bljleveld te Rijnsburg.
(V. d. Berghstichting)11 uur ds. J.
Dekker.
Noordw(jk aan Zee Herv. Gem.: 10
en 5 uur ds. W. Hoekstra (H. Avond
maal). Jeugdkerk: 10 uur in Porque aan
de K.W. Boulevard. Geref. Kerk: 10 uur
ds. B. Bouma; 5 uur ds. T. Ferwerda. Sole
Mio: 10 uur ds. T. Ferwerda.
Oegstgeest Herv. Gem. Groene- of
Willibrordkerk: 10.30 uur ds. C. R. H. ter
Haar Romeny (vlootpredikant). Paulus-
kerk: 10 uur ds. H. Huting te R'dam;
7 uur ds. F. Brouwer te Hillegom. Ver.
v. Vr(jz. Herv. W. de Zw.kerk: 10.30 uur
ds. W. J. H. Hubeek. Geref. Kerk, Mau-
rltslaan: 10 en 5 uur ds. Meijer. Geref.
Kerk (Vrijgemaakt)8.45 uur ds. R.
Brands; 3 uur ds. J. J. Verleur te Lisse.
Oude-Weterlng Herv. Gem.: (in
Geref. Kerk) 9 en 2.30 uur ds. A. M.
Knottnerus (H.A. en Dankzegging). Geref.
Kerk: 10.30 en 6.30 uur ds. A. G. Kornet
(HA.). Rem. Geref. Gem.: 10.15 uur mej.
A. de Lange.
Rljnsaterwoude Herv. Gem.: 10 en
7 uur ds. C. J. Baart. Chr. Geref. Kerk:
9.30 uur Dienst des Woords; 5 uur ds. L.
Floor sr. te Nieuw-Vennep.
Rijnsburg Herv. Gem. (Bethelkerk)
C. Groenewoud; 5 uur ds. H. v. Gosliga.
(Petrakerk): 9.30 uur ds. v. d. Linde:
5 uur ds. Post. (Rapenburgkerk)9.30 uur
ds. Post; 5 uur ds. W. Dekker te Noord
wijk-Binnen. (Maranathakerk)9.30 uur
ds. Bljleveld; 5 uur ds. v. d. Linde. Chr.
Geref. Kerk: 10 en 5 uur ds. Kampman.
Geref. Kerk. Vrijgemaakt)10 en 5 uur
ds. De Vries te Den Haag.
Sassenhelm Herv. Gem.: 10 en 5 u.
ds. Walvaart (Dankzegging). Geref. Kerk:
10 uur ds. Kuiper; 5 uur ds. v. d. Berg.
Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 uur ds.R.van
Pageé, legerpredlkant te Hilversum. Ned.
Prot. Bond: Geen dienst.
Ter-Aar Herv. Gem.: 9 en 2 uur ds.
Lindenburg. Geref. Kerk: 10.30 en 6.30
uur ds. Heyner.
Valkenburg Herv. Gem.: 10 uur ds.
D. Lekkerkerker; 6.30 uur ds. H. L. Boon
stra te Warmond. Geref. Kerk: 10 en 5
uur ds. Langeler. Geref. Kerk (Vrijge
maakt) 10.15 en 5 uur ds. R. Brands.
Voorhout Herv. Gem.: 10 en 7 uur
ds. J. W. de Jong (HA.).
Voorschoten Herv. Gem.: 10 uur ds.
Saraber... 7 uur ds. Meljering. (Rijndijk):
10 uur ds. Metering. (Hulp en Heil)10
uur ds. Van den Berg te Den Haag.
Remonstrants-Doopsgezinde Kring (Cult.
Centrum)10.30 uur ds. A. J. Snaaijer.
Geref. Kerk: 10 uur ds. Smit; 5 uur ds.
W. v. d. Linden te Den Haag.
Waddinxveen Herv. Gem.: 9.30 uur
ds. J. R. Cuperus; 6.30 uur ds. H. A. van
Bemmel te Leerbroek. (Esdoornlaan)9.30
uur ds. H. A. v. Bemmel te Leerbroek;
6.30 uur ds. J. R. Cuperus. (Stations
straat): 9.30 uur ds. J. W. v. Swlgchum
te Rotterdam; 7 uur ds. F. D. Emous te
Den Haag. Geref. Kerk: 9.30 en 5 uur ds.
J. Snoeij. Rem. Geref. Gem.: geen dienst.
Oud-Geref. Gem.: 9.30 en 5 uur ds. A.
P. Verloop.
Warmond Herv. Gem.: 10 uur ds. H.
L. Boonstra; 7 uur ds. Lekkerkerker te
Valkenburg.
Wassenaar Herv. Gem. 10 uur prof.
dr. H. Berkhof te Leiden; 7 uur dr. Th.
C. Frederikse. (Kievietskerk)9 uur
jeugdkerk: 10.30 uur ds. J. T. Wiersma;
7.30 uur Jeugddienst. (Deylerhuls)9 uur
Jeugdkerk; 10.15 uur ds. O. V. Henkei te
's-Gravenhage. Geref. Kerk (Bloemcamp-
laan)10 en 5 uur ds. G. van Duinen.
(Zijllaan): 10 en 5 uur ds. A. Vos (H.
Avondmaal en nabetrachting). Ned. Prot.
Bond (Lange Kerkdam) 10.30 uur ds. J.
Zuurdeeg. N.P.B./Rem. Gem./Doopsgez.
Gem. (Johannahuis)10.30 uur ds. J.
Spijker (rem.), Den Haag. Soefibeweging
(Wald. Pyrmontlaan 6): 11 uur univer
sele eredienst. Herv. Evangelisatie (Dorps
huis) 10 uur J. Matze te Hazerswoude;
7 uur ds. L. Vroeglndewey te Delft.
Woubrugge Herv. Gem.: 9,30 uur ds.
G. F. Overgaauw; 6.30 uur prof. Beeken
kamp te Delft (Jeugddienst). Geref. Kerk:
9.30 en 6.30 uur ds. C. van Reenen te
Hilversum.
Zevenhoven Herv. Gem.: 9.30 uur
ds. W. Verweij. Geref. Kerk: 9.30 en 6.30
uur ds. H. J. Koffrie te Leimuiden.
Zoeterwoude Herv. Gem.: 10 uur ds.
G. J. van Embden.
Zwammerdam Herv. Gem.: 10 en
6.30 uur ds. C. L. v. d. Broeck (H.A. en
Dankzegging). Geref. Kerk: 10 en 6.30 u.
ds. J. Wagenaar (H.A.). Rem. Geref.
Gem.: Geen dienst.
Betere sfeer breekt baan in Wall Street
(Van onze financiële medewerker)
Het heeft een goede indruk gemaakt, dat zowel op de Newyorkse als op de
Amsterdamse beurs de omzetten van de aandelenmarkt allengs wat groter zijn
geworden, al blijven ze nog ver beneden de toppen van het vorig jaar. En dat
deze grotere omzetten met hogere koersen gepaard zijn gegaan, schijnt er op te
wijzen, dat het vertrouwen van de belegger in de aandelenmarkt is toegenomen.
Hoewel de banken, althans ten onzent, op spaargelden 3?/2 a 4% rente vergoeden,
houden de meeste bezitters van kapitaal het bij bankdeposito's doorgaans niet lang
vol, omdat met name de aandelen een meer interessante belegging vormen, temeer
nu aan de daling van het aandelenrendement, althans in ons land, een einde is
gekomen.
„Vuilspuiterij'
Mej. mr. M. W. H. T. Huysmans uit
Den Haag, die voor de eisers optreedt,
zei: „Deze vuilspuiterij, dit geschrijf
levert een schadepost op zowel voor de
uitgever, omdat op het boek een schijn
van bedenkelijkheid wordt geworpen, als
voor de samensteller, omdat diens naam
wordt aangetast". Formeel wordt in het
korte geding geëist dat de circulaire zal
worden herroepen en dat de naam van
de samensteller in ere wordt hersteld.
Mr. M. P. Bloemsma uit Den Haag
verklaarde echter voor de tegenpartij
dat van de 72 artikelen slechts één niet
geschreven is door de drie medewerkers.
In interviews over het boek heeft de
hoofdredacteur meermalen de indruk
gewekt dat de artikelen van zijn hand
waren hetgeen trouwens versterkt wordt
door zijn naam op stofomslag band en
titelpagina* aldus mr. Bloemsma. Over
het gehele geval is in de journalistieke
vakpers een polemiek gevoerd. Talrijke
journalisten volgden het dispuut dat
zich ontwikkelde over het auteursrecht
en over de wijze waarop de artikelen
tot stand zijn gekomen. Mr. Huysmans
die een getuige (de journalist J. H.
Kerremans uit Dordrecht) introduceer
de. verklaarde, dat de hoofdredacteur
met een van de medewerkers naar de
kastelen reed, zijn onderzoekingen deed,
gegevens en literatuur verschafte en
naderhand de artikelen van die mede
werker grondig herschreef, omdat hun
werk voor hem niet deugde. De getuige
verklaarde: „Het leek wel alsof de me
dewerkers een dictaat stenografeerden.
Ze waren bovendien op wonderlijke wij.
ze onverschillig tijdens deze bezoeken".
„Hoe dan ook", aldus mr. Huysmans,
krachtens de auteurswet (art. 7) van
1912 berust het auteursrecht van arti
kelen, die in dienstverband worden ge
schreven, bij de uitgever.
Uitgever en hoofdredacteur van Cohouw
contra drie voormalige medewerkers
Voor de president van de rechtbank in Den Haag, jhr. mr. E. Witsen Elias is
gisteren in kort geding een juridisch duel gaande geweest over een lijvig boek,
dat een geïllustreerde beschrijving geeft van Nederlandse kastelen en landhuizen.
De 72 artikelen in het boekwerk zijn afkomstig uit een serie van een weekblad
voor de bouwwereld („Cobouw"), dat bij dezelfde uitgever (Ten Hagen N.V., Den
Haag) verschijnt. De titelpagina draagt de naam van de hoofdredacteur van het
blad, F. W. van Gulick.
Uitgever en hoofdredacteur hebben het geding aangespannen tegen drie voor
malige medewerkers van het blad (E. J. van Ebbenhorst Tengbergen, A. van
Oirschot en G. Tulp), die o.m. in een circulaire aan dag- en weekbladen hebben
geprotesteerd tegen het feit, dat de naam van de hoofdredacteur op het boek
staat. De gebundelde artikelen, verklaren zij, werden door hen geschreven en voor
een groot deel ondertekend in het weekblad opgenomen. Thans wordt naar hun
mening de indruk gewekt, dat ze alle van de hand van de hoofdredacteur zijn.
Andere zienswijze
Mr. Bloemers gaf echter een andere
toedracht van de reportages. De hoofd
redacteur die genoemd werd als een
kasteel-deskundige bleef meestal in de
auto zitten „vooral als het koud was".
Zijn colleges daarna .aldus mr. Bloe
mers, werden gelaten aangehoord de
verhouding in de redactiestaf was slecht
en de medewerkers schreven hun
eigen artikelen. Bovendien, verklaarde
pleiter, was het initiatief tot de serie
over de kastelen van een van hen (A. v.
Oirschot), die kortgeleden de prijsvraag
voor een geschiedschrijving van een
300-jarige Haagse restaurant-bodega
heeft gewonnen.
Wat het auteursrecht betreft, dit be
rust inderdaad bij de uitgever, maar de
artikelen waren ondertekend en hun
bestemming was het weekblad, waarvoor
de hoofdredacteur de verantwoordelijk
heid droeg. De wet geeft echter de
hoofdredacteur noch de uitgever het
recht „een verzamelbundel uit te geven
onder de naam van de hoofdredacteur
als die van de auteur en op deze wijze
te pronken met andermans veren. Mede
omdat de gedaagden de uitslag willen
afwachten van een ingediende klacht bij
de Raad voor de journalistiek is men
er nog niet toe over gegaan, aldus mr.
Bloemers, maar men bedenke wel dat
de drie medewerkers mettertijd kunnen
eisen dat het boek in beslag zal worden
genomen of dat de verschenen oplaag
wordt vernietigd, en dat zij bovendien
schadeloos worden gesteld voor de ver
kochte exemplaren".
Tijdens de betogen stapelden de be
wijsstukken zich op op de tafel van de
president: enkele exemplaren van het
boek, manuscripten, gecorrigeerde en
bewerkte kopij, recensier interviews en
zelfs notulen van een directievergade
ring der uitgeverij, waarin over het al
of niet invoeren van ondertekende arti
kelen in het weekblad werd beslist.
Mr. Witsen Elias stelde daarop de uit
spraak vast op vrijdag 20 januari.
De periodieke publikatie van de Rot
ter damsche Bank vermeldt als gemid
deld rendement per uit. december I960
4.2% tegen 4.1% uit. september en al
ligt het ver beneden zijn hoogste stand
op uit. 1957 (7.9%) na de recente daling
van de rentestand en in vergelijking
bijvoorbeeld met het gemiddeld aande
lenrendement in West-Duitsland (1.9%)
is een gemiddeld percentage van 4 2
zeker niet onbevredigend.
Het spreekt vanzelf dat, afgezien van
de vele andere factoren, die de aande
lenmarkt beïnvloeden, de ruime kapi
taalmarkt een voortdurende stimulans
is. Hoewel de Nederlandse conjunctuur
zich blijkens produktie, investering, ex
port en import, op een hoog niveau
blijft bewegen en de meeste onderne
mingen goed gevulde orderportefeuilles
hebben, ziet het er niet naar uit dat de
bedrijfswinsten in het lopende jaar veel
hoger zullen zijn dan die van 1960. Stij
gende bedrijfskosten en gebrek aan per
soneel drukken in vele gevallen de
winstmarges en de vijfdaagse werkweek
is niet meer uitsluitend en sociale maat
regel. maar een concessie aan de werk
nemers, waartoe ook, als ze economisch
niet verantwoord is, uit een oogpunt van
concurrentie moet worden overgegaan.
Deze situatie is in ons land mede oor
zaak van het streven naar concurrentie
van min of meer gelijksoortige bedrij
ven, omdat ze, zowel wat de kosten van
produktie als die van research en
marktonderzoek betreft, tot verlaging
van de bedrijfskosten per eenheid pro-
dukt kan leiden. Na de vele fusies, welke
het vorig jaar tot stand kwamen, zijn er
dit jaar reeds weer enkele aangekondigd,
de Kon. Zout met Ketjen, Nijverdal-Ten
Cate met Spanjaard, de Amsterdam
Rubber met de Algemene Commerciële
Associatie (een combinatie van vroeger
in Indonesië werkende cultuurmjjen).
Borsumij. met Geo Wehry.
En nog altijd gonst het op de Amster
damse beurs van fusiegeruchten, tenge
volge waarvan dan min of meer belang
rijke koersstijgingen ontstaan. Zo stegen
woensdag j.l. aandelen Van Dorp (druk
kerij) ca. 5% op het inmiddels tegenge.
sproken gerucht dat het bedrijf door
Elsevier zou worden overgenomen.
Opmerkelijk is ook dat de aandelen
van Eduard Goudsmit, die maanden
aaneen om en bij 92% noteerden, bij
omzetten van f. 10.000 tot f. 20.000 in en
kele dagen tijds tot 108% zijn opgelopen.
De internationalisering van de handel,
met name in West-Europa onder de
auspiciën van de EEG en de EVA, waar
bij de concurrentie van grote buiten
landse concerns moet worden aanvaard,
noopt tot een zo scherp mogelijke
kostprijsberekening, waaraan fusie en
samenwerking met gelijksoortige be
drijven dienstbaar kan zijn. Het was de
Amsterdamsche Bank (prof. Van den
Brink), die reeds in maart 1958 in een
brochure op de noodzakelijkheid daar
van heeft gewezen.
Deze concentratie van bedrijven zal
gedurende het lopende jaar in ons land
vermoedelijk dan ook een van de be
langrijkste factoren zijn, die de ontwik
keling van de aandelenmarkt bepalen
en op de waardering van aandelen als
belegging van invloed zal zijn. Dit wil
dan zeggen dat vele in de buurt van pari
noterende aandelen van kleine onderne
mingen van de beurs zullen verdwijnen
en het aantal veelal hoog noterende
aandelen van grote concerns zal toene
men. Gevolg hiervan is dan weer dat
dergelijke aandelen buiten het bereik
vallen van de kleine belegger, tenzij hij
zich met coupures van f. 100 tevreden
stelt, waarvoor de belangstelling begrij
pelijkerwijs slechts matig is. De wen
selijkheid van nieuwe aandelenemissies
a pari, waardoor immers de koers daalt
en/of van bonusuitkeringen in aandelen
treedt hierdoor sterker naar voren.
In de VS heeft men reeds lang begre
pen dat de geiwenste spreiding van het
aandelenbezit door een vergroting van
het aandelenkapitaal via bonussen, in
belangrijke mate wordt bevorderd. Zo
hebben deze week bijv. de aandelen
Proctor en Gamble, die in 1960 van
$8iy, tot ca. $138 per aandeel zijn ge
stegen, nieuwe kopers getrokken in ver
band met plannen om de aandelen in
tweeën te splitsen en het dividend te
verhogen. Die kant moet het in ons land
ook uit, waardoor ook aandelen als die
van Philips, Unilever, Kon. Zout, Zwa-
nenberg-Órganon en andere weer onder
het bereik komen van beleggers, die zich
thans van dergelijke waarden moeten
onthouden.
Opmerkelijk was deze week dat in
ternationale fondsen in sterkere mate
de aandacht trokken, met name aan
delen Unilever en Koninklijke. De eerste
hebben wegens het Planta-incident, 'n
koersdaling ondergaan van 930 tot 772%
maar deze week kon weer een koers van
800% worden bereikt, terwijl aandelen
Koninklijke die in 1960 van f. 180 tot
f. 120 zijn gedaald, deze week weer tot
boven f. 130 konden stijgen, dat is met
50% sinds de laagste stand.
Ook in de VS heeft men op deze beide
aandelen blijkbaar weer het oog gesla
gen, maar ook de Amerikaanse aande
lenmarkt trekt nieuwe kopers, ondanks
de voortduur van de recessie, waarvan
men verwacht dat de nieuwe regering
er een eind aan zal maken Het index
cijfer van Industriële aandelen, in 1960
van 685 tot 566 gedaald, is dit jaar al
weer van 610 tot 625 gestegen en het is
nog altijd zo dat men zich in Amster
dam door Wall Street graag een hart
onder de riem laat steken.
Nieuwe uitgaven
„Maar" vijf dagen
De Tweede Wereldoorlog blijft
geen wonder overigens de aandacht
trekken en telkens weer verschijnen
boeken, die een of ander aspect min
of meer uitvoerig belichten.
Zo verscheen bij Van Gorcum, Assen
en Het Wereldvenster, Baarn een zeer
gedocumenteerd standaardwerk over de
korte strijd, die Nederland in de mei
dagen van 1940 tegen de Duitse in
vallers voerdeVijf oorlogsda
gen en hun twintigjarige voorgeschie
denis, van de hand van een bij uit
stek deskundige, de gepensioneerd lui
tenant-generaal bij de Generale Staf
J. J. C. P. Wilson. Dit monumentale
werk van ongeveer driehonderd pagina's,
geïllustreerd met acht kaarten en zes
tig foto's, geeft militair-verantwoord be
scheid op de vraag wat er in die vijf
dagen, waarin Nederlands leger .vloot
en luchtmacht tegen de geweldige Duitse
overmacht standhielden, nu eigenlijk
precies gebeurd is. De bedoeling van
de schrijver is geweest aan de hand
van de feiten te voorkomen, dat er nu
en later smalend gesproken wordt over
„maar" vijf dagen, dat het Nederlandse
militaire verzet duurde. Want dat zou
krenkend zijn, zegt generaal Wilson, ten
opzichte van de mannen, die in 1940
een zo ongelijke strijd hebben moeten
leveren. Van hun kant bovendien onder
bijzonder ongunstige voorwaarden als
gevolg van de te geringe bereidheid ge-
durende vele jaren van het grootste
deel van het Nederlandse volk en zijn
regeringen om de noodzakelijke gel
den voor de landsverdediging beschik
baar te stellen Terecht wijdt de
auteur dan ook enige hoofdstukken aan
de twintigjarige voorgeschiedenis van
die vijf dagen, omdat ze anders niet
begrepen zou kunnen worden. Men
leest beschamende onthullingen over de
gevolgen van de militaire afbraak, maar
anderzijds ook vele staaltjes van grote
persoonlijke moed aan Nederlandse kant
toen de vijand eenmaal tot de aanval
was overgegaan. Generaal Wilsons boek
is zeer systematisch van opzet, soms
op het formele af: de schrijver ver
zuimt dan ook niet achter elke naam
de onderscheiding voor betoonde moed
te vermelden. Wie echter denken mocht,
dat dit stuk geschiedschrijving „droog"
is, vergist zich. Op bijna elke pagina
vermeldt de auteur boeiende details over
de gevechtshandelingen, waardoor een
verhaal ontstond, dat de lezer moeilijk
uit handen kan leggen. Nuchtere ver
melding van dramatische feiten werd
ongemerkt een spannend relaas.
Genezen verklaard, door Graham Gree
ne.
Om een harlekijn, door E. Mant,
Graham Greene Omnibus: Als een slag
veld; Kind van Albion; Kogels a contant;
Brighton Rock en
Kalahari een verloren wereld, door L.
van der Post. Geïll. Uitg.: Contact Am
sterdam/Antwerpen.
Ephlauros en Kreta, de slang en de
stier, door dr. J. A. Schröeder.
Paul Gauguin, door M. de Sablonière en
Normale mensen en de Psychiatrie, door
H. Dobbelsteln. Uitg. Wereid-Bibllotheek,
Amsterdam.
Sesam Nieuwe/geïllustreerde Wereldge
schiedenis. (Dl. 1) Egypte en zijn buren;
dl. 2) De Perzen en de Grieken; dl. 3).
Het Hellenisme en het Oudste Rome; dl.
4) Romes bloeitijd. Uitg. Bosch en Keu-
ning N.V., Baarn.
De Bijhei als hoek van schoonheid, door
dr. B. Wlelenga. 6e druk. Uitg.: Kok N.V.,
Kampen.
De weduwnaar, door Simeon
Malgret en het lijk b(J de sluis, door Sl-
menon
Dat had Je niet gedacht, door Cheyney
Een \rouw moest verdwijnen, door Boi-
leau-Narcejac
rarte
-S
bridge
De zwar
Er Is een kind ontvoerd, door Fr. Dur-
Het mes op de gorgel. Gorgelrijmen en
andere gedichten door C. Buadingh
Het mysterie van het Goff's Plein, door
M Allingham
Echtelyke liefde, door A. Moravia
Claudlne op school, door Willy en Co-
lette
Nieuwe vlinders vangen, door Fr. de
Clercq
Literair akkoord. Een keuze uit bijdra
gen verschenen in de Zuid- en Noord
nederlandse letterkundige tijdschriften
van het jaar 1959, bijeengebracht door H.
van Herreweghen, B. Decorte, Ed. Hoornik
en A. van Veen
Van kleur tot zwart. Fotograferen en
filmen, door Hille Kleinstra
Vrouwen van de Islam, door Assla Djé-
bar
Italië, door K. Gullers en S. Trenter.
Op het kankerfront, door R. Clarke
Dans Theater, door Bibeb, met foto's
van E. v. d. Elsken en E. Posthuma de
Boer.
Maria Callas, door L. Rlemens
Vrouwen van Israël, door Sam Waage-
naar
Vermeer, door L. Gowing
Renoir, door A. Bosman
Van Gogh, door dr. G. Knuttel
Lautrec, door prof. dr. Gotthard Jed-
licka
De kleine v(jf, met foto's en tekst van
Sam Waagenaar. Zwarte Beertjes-pockets.
Uitg.: A. W. Bruna en Zn, Utrecht.
Adventure in oil, door Henry
Longhurst, Sidgwick en Jackson, London
In 1959 vierde The British Petroleum
Company Ltd het vijftigjarig bestaan,
ter gelegenheid waarvan dit boek werd
geschreven door een bekend Engels jour
nalist. Deze geschiedenis van de „BP"
is niet een dorre opsomming van histo
rische feiten, maar een relaas over de
mensen, die dit grootse werk hebben vol
bracht. Perzië (Abadan), Irak, Koeweit,
Canada en Trindidad behoren tot de
gebieden, waar de British Petroleum
grote activiteit ontplooid heeft, een ac
tiviteit zó groot en zó belangrijk, dat
Sir Winston Churchill dit boek van een
„woord vooraf" heeft willen voorzien.
Niet minder dan vijftig fotopagina's op
kunstdruk verluchten dit werk.
Het spel van staat, een politieke
en staatkundige oriëntatie, door drs. M.
L. Snijders, Scheltema en Holkema, Am
sterdam Een bijzonder nuttig boek,
dat als naslagwerk over de inrichting
van de staat vlot leesbare en overzichte
lijke informatie verstrekt. Het is niet
eenvoudig tamelijk droge stof als de or
ganisatie van gemeente en provincie, de
politieke partijen en hun beginselen, de
wijze van verkiezing der Kamerleden,
de vorming van een Kabinet, de be
voegdheden van de Staten Generaal en
de wetgeving, het Kabinet en de Konin
gin, de economische ordening in ons
land (o.a. de PBO), de rechterlijke
macht, Nieuw-Guinea en het Statuut, de
Benelux en de Europese samenwerking
en tenslotte ook nog het „Europa van
de Zes" op een aantrekkelijke wijze aan
de lezer te presenteren. De schrijver is
daar over het algemeen wél in geslaagd,
al was het een heksentoer een redelijke
mate van volledigheid te combineren
met een gelijke mate van leesbaarheid.
De hierboven genoemde onderwerpen
komen dagelijks in de kolommen der
dagbladen voor en een lezer, die eniger
mate op de hoogte wil zijn, dient daar
toch wel eens iets over gelezen te heb
ben. Wie het op school geleerd heeft,
zal heel wat vergeten zijn.
Beide categorieën: zij die zich wel eens
willen oriënteren en degenen, die de
oude stof op een prettige wijze willen
ophalen, kunnen hier terecht: in onge
veer 270 bladzijden wordt een duidelijk
panorama van dit uitgestrekt terrein
geboden.
Het tijdschrift „Baksteen" (uitgave
van de Ver. De Nederlandse Baksteen
industrie in Arnhem) is zijn derde
levensjaar ingegaan. De bedoeling is de
eigenschappen en toepassing van klei-
produkten in het licht te stellen. Elk
nummer van dit geheel op kunstdruk
papier uitgevoerde blad bevat fraaie
kleurenfoto's, die de bijzondere charme
van dit prachtige materiaal tot haar
recht laten komen. In het jongste num
mer .vijdt architect D. Meersma een be
schouwing aan de progressieve bouw in
de landbouwsector. Een speciaal artikel
is gewijd aan de baksteenarchitectuur
in Duitsland, een bijdrage van de Gro
ninger deskundige Wigboldus. Voorts
bevat dit nummer artikelen over het
gebruik van baksteen bij montage bouw,
over mortels bij het metselwerk en over
wintermetselwerk in baksteen.
