EINDE BELGISCHE STAKINGEN
SCHIJNT IN ZICHT TE ZIJN
Potentiële dreiging
geweldige Sovjetmacht
Katanga bevindt zicli op
rand van burgeroorlog
WEERBERICHT
Socialistische voorman Achiel van Acker stak
gisteren in Kamer de hand der verzoening toe
Kamercommissie behandelt een
amendement op de eenlieidswet
LUIKSE STAKERS WILLEN
ONDERHOUD STILLEGGEN
Herhaling vroegere verklaringen
A.R.-Kamerlid
C.P. Hazenbosch
omgekomen
Oostelijke helft van Kongo nu
in handen van Loemoembisten
(Due/ QCiè
leifWS
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 11 JANUARI 1961
No. 30251
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. vao Dlshoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041: Redactie: 21507
(Van onze Brusselse correspondent)
Eindelijk heeft de socialistische voorman Achiel
van Acker, zelf oud minister-president en voor
zitter van de Belgische socialistische partij, het
verlossende woord gesproken en het einde van de
stakingen in het vooruitzicht gesteld. De minister
van Arbeid had mondeling beloofd, dat inzake de
werkloosheidsvergoeding geen uitvoeringsbeslui
ten zullen worden genomen zonder dat de bevoeg
de Kamercommissies worden geraadpleegd. Van
Het was eigenlijk een dramatisch ogenblik toen de grijze, socialistische staats
man, klein van stuk, staande op de mahoniehouten tribune van de Kamer, zijn
beroep deed op de regering: indien de regering, zo zei hü. dit amendement (het
vastleggen in de wet van de belofte van de minister) aanvaardt, kan de orde in
het land terugkeren. Ik begrijp, dat de regering de nodige ordemaatregelen treft,
ik zou ze zelf ook hebben genomen. Doch in vele gevallen hebt ge een olifant
gebruikt om een vlieg te verpletteren en ge hebt veelal zelf wanorde geschapen
door uw manier van optreden.
Hoewel de discussies over de eenheidswet
nog werden voortgezet, verlieten toch de
meeste leden hun banken om met elkaar
in de wandelgangen te spreken of in
commissie bijeen te komen.
Zo is dus het einde van de stakingen
in zicht gekomen en men kan wel zeg
gen, dat de Belgische socialisten uit deze
krachtproef nogal gehavend tevoor
schijn zijn gekomen. Ook him innerlijke
verdeeldheid bleek gisteren: de Waalse
leden van de partij, die onmiddellijk
vergaderden, reageerden negatief op het
verzoeningsvoorstel van Van Acker.. Al
leen het terugnemen van de eenheidswet
kan de sociale vrede herstellen, zo zei
een Waals lid van de partijHet is echter
zeer wel mogelijk dat dit vertoon van
oppositie vooral bedoeld is als een gebaar
naar de Waalse vakbonden, die onder
Renards' leiding nu eenmaal onverzoen
lijk staan tegenover de regering-Eys-
kens.
Acker nu heeft voorgesteld die belofte in de tekst
van de eenheidswet zelf op te nemen. Onder die
voorwaarde zou een eind kunnen worden gemaakt
aan de sociale agitatie, althans voorzover de
socialistische partij die nog in de hand heeft.
Premier Eyskens zegde daarop toe, dat dit
voorstel hedenochtend in de Kamercommissies zou
worden behandeld en hedenmiddag in stemming
gebracht.
Koninklijk gezag sterker
Premier Eyskens was
gereserveerd ,maar
tocli welwillend
„Het is in ieder geval de plicht van
een regering een oplossing te zoeken,
telkens wanneer een geschil is gerezen",
aldus Van Acker. Doet ze dat niet dan
blijft ze in gebreke. Ze moet niet spe
culeren op de ineenstorting van de sta
kingsactie. Voor een lange periode zijn
we een onmogelijk klimaat aan het
scheppen in dit land. De financiële toe
stand is ernstig. Er is reeds meer ver
loren gegaan dan de eenheidswet ons
kan opbrengen. Het sociale klimaat in
België is voor vele jaren vertroebeld.
Wanneer dit amendement wordt aange
nomen door de regering kunnen we op
nieuw praten. Hier ligt nu, meneer de
minister-president, de laatste mogelijk
heid.
Premier Eyskens heeft de hem toe-
stoken hand gisteren niet krampachtig
vastgegrepen, doch hü heeft hem wel,
zij het met enige reserve, willen druk
ken. Iedereen, zo zei hij, wenst de terug
keer van de orde in het land. Wanneer
men echter eist, dat de regering aftreedt
of dat zij de eenheidswet intrekt, dan
komt het regime in het gedrang en dan
mag de regering niet toegeven. Toen de
regering zei, dat men de eenheidswet
moest aannemen of verwerpen, bedoelde
zü de algemene politiek met betrekking
tot de financiële sanering. Daaraan mag
geen afbreuk worden gedaan. Over
amendementen van technische aard kan
zoals vele malen reeds door leden van
de regering verklaard steeds worden
gesproken.
Zucht van verlichting
Eindelijk, voor het eerst sedert weken,
kon men toen applaus van alle banken
vernemen en het was alsof een zucht
van verlichting door de Kamer ging!
Cubaanse diplomaten
vragen asiel in VS
Tenminste negen Cubaanse diploma
ten hebben om asiel gevraagd in de
Ver. Staten. Van de zijde van het minis
terie van Buitenlandse Zaken en de im
migratiedienst in Washington werd be
kendgemaakt, dat de verzoeken in over
weging waren genomen.
De namen van de Cubanen werden,
op verzoek van henzelf, niet bekendge
maakt, omdat zij vreesden dat hun fa
milieleden op Cuba daarvan schade zou
den ondervinden.
De diplomaten waren allen in dienst
bij de verschillende consulaten in de
Ver. Staten. Geen van hen behoorde tot
de staf van de ambassade in Washing
ton.
OVERWEGEND DROOG
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond
Vannacht weinig wind, weinig bewol
king en op de meeste plaatsen lichte
vorst. Morgen toenemende bewolking,
bijna overal droog en matige, aan de
kust later krachtige zuidwestelijke wind.
Ongeveer dezelfde middagtemperaturen
als vandaag.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
12 JANUARI
Zon op: 8.44 uur; onder: 16.53 uur
Maan op: 3.18 uur; onder: 13.24 üur.
Hoogwater te Katwijk te 10.50 en
23.31 uur.
Laagwater te 6.14 en 18.47 uur.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
Opmerkelijk is ook, dat in de socia
listische dagbladen, zoals de „Volksga
zet", telkens weer als een van de argu
menten tegen de premier wordt aange
haald, dat hij de Koning aanvankelijk
heeft willen beletten van zijn huwelijks
reis terug te keren.
Het gezag van Koning Boudewijn is
in ieder geval uit deze crisis groter dan
voorheen te voorschijn gekomen. Naar
alle waarschünlijkheid zal Koningin Fa-
biola thans gevolg kunnen geven aan
een verlangen, dat zij sedert enige dagen
had kenbaar gemaakt en kan zü een
stap doen, die Eyskens haar rondweg
had verboden, nl. een bezoek te brengen
aan de gewonden, zowel aan de zijde
van de betogers als van de gendarmerie,
die in de ziekenhuizen werden opgeno
men.
Aangenomen
Vanochtend heeft de Belgische
Kamercommissie voor sociale zaken
met algemene stemmen het amen
dement op de „eenheidswet" aan
genomen, dat oud-premier Van
Acker gisteren heeft ingediend.
(Zie hiernaast).
Slot pag. 2
Het socialistische blad „La Wal
lonië" meldde hedenochtend, dat
de Luikse afdeling van het Alge
meen Belgisch Vakverbond heeft
besloten tot het stilleggen van de
onderhoudswerken in de zware
industrie. Dit houdt o.m. in, dat de
vuren in de hoogovens niet meer
worden onderhouden en het gevaar
ontstaat, dat de mijnen onder water
lopen.
Volgens het blad is deze beslis
sing gisteren genomen op een ge
westelijk congres van het ABVV,
waaraan ook werd deelgenomen
door afgevaardigden uit Hoei en
Borgworm. Het congres nam een
motie aan, waarin het wachtwoord
„volledige algemene staking" wordt
bevestigd.
Jr
F.L.N. zou wel weer
met Franse regering
willen spreken
(Van onze Par ij se correspondent)
In Parijs wordt aangenomen, dat de
Algerijnse emigranten-regering, die in
Tunis zetelt, in haar bijzondere zitting
van gisteren de deur voor hernieuwd
overleg met Frankrijk niet gesloten
heeft. Vandaag kwamen, op hun beurt,
ook de Franse ministers bijeen om. on
der voorzitterschap van president Char
les de Gaulle, de politieke balans van
de referendumcijfers en der toekomst
mogelijkheden op te maken.
Er hangen nu zonder twijfel ver
schillende initiatieven in de lucht. Of
De Gaulle echter onmiddellijk gevolg
zal geven aan het voornemen in Al
giers een voorlopige regering onder
Franse auspiciën te stichten is een
vraag waarvan het antwoord ook door
Ferhat Abbas in sterke mate zal wor
den bepaald. Het FLN wil, gelyk be
kend, niets weten van voorlopige be
stuursorganen, die door Frankrijk in
Algiers zouden worden ingesteld. Trou
wens, het is al wel heel duidelijk ge-
worden, dat het Parys niet gemakke-
lijk zal vallen representatieve Algerij-
1 nen te vinden die uit Franse handen
een ministersportefeuille zouden willen
aanvaarden. Als ...marionetten van Pa
rijs", zoals het FLN ze bij voorbaat
al gedoodverfd heeft, zou hun poli
tieke prestige zeker even gering als hun
persoonlijke veiligheid blijken te zijn.
De weg van deze ontwikkeling zou ech
ter door het FLN zelf kunnen worden
afgesneden indien het de nodige sou
plesse betracht by de voorbereiding
van direct overleg met Parijs voor zo
ver De Gaulle tenminste nu zelf be
sloten is naar dat doel te streven.
Dat de generaal, gelijk geruchten wil
len, zich binnenkort opnieuw naar Al
gerije zou begeven, achtte men gister
avond in Parijs niet waarschijnlijk. Een
nieuw bezoek op korte termyn aan Al
gerije zou door de generaal vermoede
lijk alleen worden overwogen om in
Algiers of mogelijk in een andere stad,
bovenbedoelde nieuwe staatsorganen te
installeren. Maar die installatie is juist
afhankelijk van verschillende omstan
digheden, die Parys maar ten dele in
eigen handen houdt.
In La Louvière in België werd een
massabijeenkomst van stakers ge
houden, tijdens welke bijeenkomst
het woord werd gevoerd door de
felle stakingsleider André Renard.
Antwoord op Sovjetnota kernwapens
(Van onze Haagse correspondent)
Hoewel de zaterdag namens de Russische regering aan de Neder
landse ambassadeur te Moskou overhandigde nota, waarin Nederland
wordt gewaarschuwd voor de gevolgen welke volgens de Russische
regering kunnen voortvloeien uit het feit, dat Nederland de opslag van
kernwapens op zijn grondgebied heeft aanvaard, nog wordt bestudeerd,
heeft een woordvoerder van Buitenlandse Zaken gistermiddag een
voorlopig commentaar verstrekt, dat neerkomt op de reeds eerder over
dit vraagstuk door de Nederlandse regering afgelegde verklaringen.
Voor „vrede en veiligheid"
De woordvoerder herinnerde eraan,
dat op de in 1957 gehouden 23ste ver
gadering van de Noord-Atlantische
Raad te Parijs besloten is tot het aan
leggen van raketbases en tot het op
slaan van kernwapens voor tactische
atoombewapening van de NAVO-stryd-
krachten op het vasteland van Europa.
„Deze beslissing werd genomen met
het oog op de uitrusting van de Sov
jet-strijdkrachten met de modernste
wapenen met inbegrip van kernwapens",
aldus het commentaar, waarin wordt
vastgesteld dat Nederland tot uitvoe
ring van deze in 1957 UPin^r' de-r
de bondgenoten genomen beslissing is
overgegaan.
De woordvoerder van Buitenlandse
Zaken betoogt verder, dat de „sehild-
strijdkrachten in Europa, waarin Neder
landse strijdkrachten zijn opgenomen,
dienen tot handhaving van vrede en
veiligheid".
Hun uitrusting met de modernste wa
penen is voorwaarde voor een effec
tieve verdediging van West-Europa, al
dus de woordvoerder. Tenslotte wordt
nog een passage geciteerd uit het ant
woord van de minister van Defensie
op de op 14 december door het lid
van de Tweede Kamer de heer M. Bak
ker (C.P.N.) gehouden interpellatie over
Botsing in België
Bij een auto-onge
luk in de Ardennen is
gistermiddag om het
leven gekomen de
heer C. P. Hazen
bosch, AR-lid van de
Tweede Kamer,
secretaris van het
CNV en vice-voorzit-
ter van het Europese
Parlement. De 39-
jarige heer Hazen
bosch was met zün
auto onderweg tus
sen Bastogne en
Marche. De auto van
de heer Hazenbosch kwam in botsing
met een tegenligger, een grote Belgische
vrachtauto.
De oorzaak van het ongeluk is nog
onbekend. Het had weliswaar geregend,
maar de weg was niet glad, zo verklaar
de de politie te Bastogne. De chauffeur
van de Belgische vrachtauto de man
bleef ongedeerd heeft nog geen ver-
de opslag van de kernwapens on Neder
lands grondgebied. Minister Visser zei
bij die gelegenheid, dat „wij in het
Westen helaas nog altyd staan onder
de potentiële dreiging van de giganti
sche militaire macht van de Sovjet-
Unie, die niet alleen modern is, maar
die ook omvangryk is en van alles is
voorzien".
Het commentaar van Buitenlandse
Zaken eindigt met de verzekering, dat
„het Atlantische bondgenootschap uiter
aard nimmer voor agressieve doeleinden
zal worden gebruikt en dat dit het
uitgangspunt van alle lidstaten van de
alliantie en dus ook van Nederland
is".
Zwart en blank kunnen elkaar
toch nog wel vinden in Kongo. Een
Deense verpleegster van een zie
kenhuis in Bakwanga in de pro
vincie Kasai met een van de talloze
uitgehongerde kinderen op de arm.
Katanga bevindt zich op de rand van een burgeroorlog nu aanhan
gers van Loemoemba in het noorden van deze Kongolese provincie
een eigen regering hebben ingesteld. Dit is gedaan door Prosper
Iloenga, die minister van Justitie in de vroegere regering-Loemoemba
is geweest. Hij wordt terzijde gestaan door Remy Mwamba, ook een
Baloeba. Zij noemen hun gebied Loeloeaba met als hoofdstad Manono,
die in het weekeinde door Loemoemba-gezinde krijgers is bezet.
Ian Berendsen, V.N.-vertegen-
woordiger in Elisabethstad, heeft
de Katangase president Tsjombe
aangeraden niet te pogen Mano
no te heroveren. Volgens de Katan-
gese regering is een verzoek van
de Britse brigade-generaal Paul
Ward aan de Loemoemba-gezinde
krijgers zich terug te trekken afge
wezen. Ward is bevelhebber van
de 200 \EN.-militairen in Manono.
Politieke waarnemers in Elisabeth
stad geloven dat de vorming van de
provincie Loeloeaba een zeer reële drei
ging voor Tsjombe en de rest van Kongo
inhoudt. Het omvat tweederde van
de huidige provincie Katanga.
Met de Oostprovincie en de provincie
Kivoe vormt Loeloeaba een geografische
eenheid die ruwweg de oostelijke helft
van de republiek Kongo omvat. In de
Oostprovincic is de macht in handen
van Loemoemba's vroegere plaatsver
klaring kunnen afleggen over het ge
beurde.
Het stoffelük overschot van het
slachtoffer is voorlopig opgebaard in
het ziekenhuis te Bastogne.
Cornelis Pieter Hazenbosch werd 10
november 1921 te Dordrecht geboren.
Hij bezocht de h.b.s. in zijn geboorte
stad en studeerde vervolgens aan de
Economische Hogeschool te Rotterdam.
Hij moest zün studie onderbreken als
gevolg van de Duitse bezetting en zo
doende duurde het tot 1946 voor hü zyn
kandidaatsexamen kon afleggen.
Hij trad intussen in dienst bü de
Stichting voor de Landbouw als ad
junct-secretaris van de hoofd-afdeling
Sociale Zaken. Uit dien hoofde werd hjj
lid van de looncommissie van de Stich
ting van de Arbeid.
In 1950 deed hy doctoraal examen en
in hetzelfde jaar werd hy benoemd tot
secretaris van het CNV, maar hij aan
vaardde deze benoeming toen niet. Kort
daarna voldeed hy echter aan het ver
zoek, om als hoofd op te treden voor de
pas opgerichte Sociaal Economische
Dienst van dit verbond.
In 1953 werd hy verbondsbestuurder
van het CNV en daarna werd hij secre
taris van deze organisatie.
De heer Hazenbosch werd in 1953 lid
van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal. waar hü deel uitmaakte van
de A.R.-fractie. Hij was voorts lid en
vice-voorzitter van het Europese Parle
ment. De heer Hazenbosch maakte ook
deel uit van de SER
vanger Antoine Gizenga; de premier
van Kivoe is Anicet Kasjamoera, de
minister van Voorlichting uit het kabi-
net-Loemoemba.
In de omgeving van Manono bevin
den zich circa 600 man troepen die op
de hand van Loemoemba zyn. De Ver
enigde Naties beschikken over aanwü-
zingen dat deze troepen binnenkort ver
sterkingen zullen ontvangen. De opera
ties worden geleid door generaal Victor
Loendoela, de vroegere opperbevelheb
ber van de Kongolese strydkrachten.
Een deel van de Loemoemba-gezinde
troepen is van Manono naar het zui
den doorgestoten. Naar verluidt hebben
zij echter te kampen met een gebrek
aan brandstof en voorraden. Zy zou
den reeds dicht bü de basis Kamina
zyn.
Tsjombe stelt V.N. ultimatum
De V.N. zullen in eerste instantie
trachten botsingen te voorkomen, en
proberen de aanvallers te overreden
zich terug te trekken. Zü zullen niet
worden ontwapend of worden bestreden.
De troepen van Loemoemba hebben
de steun van vrywel alle opstandige Ba
loeba's.
Naar verluidt heeft Tsjombe de V.N.
een ultimatum gesteld volgens hetwelk
de V.N. de troepen meteen moeten ont
wapenen en terugzenden of hij zou zich
alle vrijheid van handelen voorbehouden.
(Voor verder nieuws over Kongo zie
men elders in dit blad).
Uit Het Leidsch Dagblad van
12 Januari 1861:
Volgens opgave in de Frie-
sche Courant zijn er bij de Wa
tersnood omgekomen voor zoo
ver bekend is 111 menschen,
1441 stuks vee, beschadigd 424
en weggespoeld 783 huizen.
Ten bewijze van de sterkte
van het ijs wordt uit Vreeswijk
gemeld, dat Dingsdag LL over de
Lek z\jn gepasseerd van het Hof
een rijtuig, bespannen met twee
paarden, en tien losse paarden
achter elkander, en Woensdag
morgen de diligence beladen met
goederen en bespannen met drie
paarden.