IN BRUSSEL BESPEURDE MEN
TEKENEN VAN TOENADERING
AR-FRACTIE HEEFT
BAKZEIL
WEERBERICHT
Belgische premier is bereid amendementen aan
commissie uit het parlement voor te leggen
Koning Boudewijn had gisteren
gesprek met minister-president
Felle radiorede C. P. Hazenboscli
dreigde roet in eten te gooien
VOORNAAMSTE STEDEN VAN
LAOS IN RECHTSE HANDEN
(Sue/ 9lu
leuws
Opgericht 1 maart 1860
VRIJDAG 30 DECEMBER 1960
No. 30241
LEIDSCH
Directeur: E. A. E. van Dlsüoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f059 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze Brusselse correspondent)
Gisteravond om even over zessen landde de DC-6 van de Belgische
luchtmacht met Koning Boudewijn en Koningin Fabiola op het militaire
vliegveld van Brussel. Gedwongen door de ernst van de ontwikkeling
in zijn land had de jonge vorst zich genoopt gezien zijn huwelijksreis
te onderbreken. Zonder enige officiële ontvangst verliet het Konings
paar het vliegveld, precies twee weken nadat zij uit een juichend
Brussel naar het zonnige zuiden waren gegaan. Gisteravond omstreeks
half negen ontving Koning Boudewijn premier Eijskens voor een eerste
onderhoud over de toestand, welke, volgens het ministerie van Econo
mische Zaken, reeds een verlies van 150 miljard frank (ongeveer elf
miljard gulden!) heeft veroorzaakt. Intussen hebben zowel de regering
als de voorzitter van de Belgische socialistische partij, Collard, mede
gedeeld, dat Koning Boudewijn niet op hun verzoek is teruggekeerd.
Overigens verklaarde de socialistische leider het als normaal te be
schouwen, dat het staatshoofd in bewogen dagen op zijn post is.
gestookt, auto's van de post werden om
gegooid en van twee autobussen de rui
ten verbrijzeld en de banden doorge
sneden werden, voerde de bereden rijks
wacht een charge uit, en toen was het
ook snel met het oproer gedaan. Blijk
baar hongerig en dorstig geworden van
het door de wind en de kou marcheren
en het schreeuwen, vonden de betogers
lafenis in de ontelbare cafétjes van de
buurt.
Antwerpse politie wierp
traangasgranaten
In Antwerpen zijn het 5000 betogers
geweest, die door de stad zijn getrok
ken. Ook daar zijn enige lichtreclames
en ruiten, o.a. van het Century hotel,
gesneuveld
Toen de stakers het Centraal-station
wilden binnendringen, werden zij met
traangasgranaten verdreven. In het zui
den van het land blijft de toestand
verward. De regering deelde officieel
mee, dat er daar steeds meer werkwil
ligen zijn; het socialistische vakverbond
beweert, uiteraard, het tegendeel. Een
„Wij gaan zelfs door
met lege kassen"
De Belgische socialistenleider ver
klaarde voorts, dat de stakingen zullen
blijven voortduren tot de intrekking van
de eenheidswet, zelfs wanneer de sta
kingskassen zullen zijn uitgeput. Die
mededeling schijnt nogal optimistisch.
De socialisten, zo zei hij nog, zijn bereid
samen met de regering een oplossing te
zoeken voor het door de staking gestelde
probleem. Maar de eenheidswet kan,
naar hun oordeel, niet de grondslag vor
men voor een oplossing die zin heeft.
Anderzijds heeft minister-president
Eijskens, nadat hij een delegatie van de
socialistische betogers had ontvangen,
doen weten dat hij eventueel bereid is
om, nadat de algemene bespreking van
de eenheidswet in de Kamer is afge
handeld, de vele ingediende amende
menten aan een onderzoek van een com
missie uit het parlement voor te leggen.
Hij is bereid de zaken met wie dan
ook te bespreken. Men zou daarin een
begin van toenadering kunnen zien.
In de hoofdstad trok rondom een uur
of één een stoet van 8 tot 9000 betogers
van het socialistische Volkshuis via het
Koningsplein, de St.-Goedele, de Bota
nische Tuin, over de Adolf Max Bou
levard en het De Brouchèreplein naar
het Zuidstation. Zy droegen de bekende
bordjes met tekst en al: „weg met de
eenheidswet". „Eyskens aan de galg",
e.d. met zich mee, en de jongeren maak
ten herrie met voetzoekers, fluitjes en
fietsbellen.
Dc leiders hebben de volgelingen ken
nelijk niet in de hand kunnen houden,
want ondanks pogingen daartoe, werden
op de weg, die de stoet volgde, verschei
dene ruiten van warenhuizen en banken
ingeworpen. De politie en de rijkswacht
had kennelijk order zolang mogelijk te
wachten, met ingrijpen. Eerst toen bij
het Zuidstation vuurtjes in het vuil. dat
overal langs de trottoirs ligt, werden
Hoge onderscheiding
voor ir. P. F. S. Otten
Koningin Juliana heeft ir. P. F.
S. Otten, voorzitter van de raad
van bestuur van Philips, ter ge
legenheid van diens vijfenzestigste
I verjaardag op 31 december, bevor
derd van Commandeur tot Groot-
Officier in de Orde van Oranje
Nassau. De minister van Economi
sche Zaken, de heer J. W. de Pous
heeft de bij deze onderscheiding
behorende versierselen gistermid
dag tijdens een intieme bijeenkomst
aan de heer Otten uitgereikt.
Vroeg lammetje
Bij veehouder D. de Jong in de
Lagewaard in Koudekerk bracht
een schaap nu al een lammetje ter
wereld. Gezien het vroege en win
terse jaargetij mag dit voor ons land
een unicum worden genoemd.
ZACHTER
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond
Zwaarbewolkt met hier en daar op
klaringen en op de meeste plaatsen
enige regen of motregen. Matige, nu en
dan krachtirQ wind tussen zuid en zuid
west. Zachter.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
31 december 1960
Zon op: 8.48 uur; onder: 16.38 uur.
Maan op: 16.00 uur; onder: 7.02 uur.
Hoogwater te Katwijk te 2.23 en 14.35
uur, laagwater te 10.30 en 22.42 uur.
Dit blad bestaat uit 16 pajtna's
feit is dat de stakingsposten nogal te
keer gaan. De trein van Luik naar Brus
sel is tot ontsporing gebracht, door het
onklaar maken van een wissel. Ongeluk
ken zfjn by die ontsporing niet voorge
komen. In de Borinage werden vele we
gen versperd, en wat ernstiger is, er
worden op de wegen scherven en glas
en scherp geveilde ijzeren haken gewor
pen.
Tal van incidenten
In het bijzonder langs de grote rijks
weg van Bergen naar Brussel zijn daar
door vele automobilisten, o.a. ook Ne
derlandse vrachtautochauffeurs, ge
noodzaakt geweest nieuwe banden op te
zetten. In Charleroi werden van de
trams, die uit de remise kwamen de
ruiten vernield. In Namen hebben 15
stakers ongeveer 40 autobussen onklaar
gemaakt. In Luik zijn 14 betogers ach
ter slot en grendel gezet. Zij reden per
motorfiets de winkeliers af en dwongen
deze onder bedreiging de zaken te slui
ten. In Antwerpen zijn de stakers gis
teren nogal actief geweest. Bij verschei
dene grote fabrieken stonden zelfs pos
ters met een zwachtel om het hoofd en
zij zeiden dat zij verwondingen hadden
opgelopen tijdens de betogingen te Gent!
Politie zorgde er echter voor dat de
werkwilligen hun werk konden bereiken.
Dat is niet gelukt bij de scheepswerf van
Cockerill. Daar mocht alleen de kassier
en zyn helpers, die vandaag de lonen
moeten uitbetalen, naar binnen. Bij Ge
neral Motors en bij Ford werkt onge
veer tweederde van het personeel. Bij de
Bell Telephone was zelfs een nog groter
deel naar het werk gekomen. In de ha
ven werd de geleidelijke hervatting
voortgezet. Er zijn weer zes zeeschepen
binnengekomen en zowel de Boudewijn-
sluis als de Royerssluis werden tot 's-
middags bediend.
Koning Boudewijn en Koningin
Fabiola zijn gisteravond in Brussel
teruggekeerd. Het vorstenpaar heeft
de huwelijksreis onderbroken in
verband met de stakingsacties in
België.
Koning Boudewijn en Koningin
Fabiola tijdens de autorit naar het
paleis te Laken.
LAATSTE FASE KABINETSCRISIS
Maar troepen van communistiseh-gezinde
Patliet Lao zijn zeer actief in het noorden
(Van onze parlementaire redacteur)
De A.R.-fractie uit de Tweede
Kamer moet volledig bakzeil halen.
Zij gaat akkoord met de motie-
Andriessen, waarin 2500 woningen
(in plaats van 5000 zoals de A.R.
wilde) extra worden gevraagd in
1961, met nader beraad in de loop
van het jaar over nog eens 2500
woningen extra. Van afremming
van de woningbouw in de niet ge
subsidieerde vrije sector kan geen
sprake zijn.
In de vergadering te Utrecht van
het AR-partijbestuur heeft prof.
Zijlstra gezegevierd. De Kamerfrac
tie moet het hoofd in de schoot leg
gen.
Het is nu te verwachten, dat de
Koningin de ontslagaanvrage van
het kabinet-De Quay zal weigeren,
omdat het conflict is opgeheven, zo
dat alle ministers gewoon in hun
functie gehandhaafd blijven. Er
moet dan echter weer een regerings
verklaring worden afgelegd waarom
het kabinet toch aanblijft. In de
vergadering van de ministerraad
van hedeji wordt deze verklaring op
gesteld.
Indien de AR-fractie daarvan tevoren
inzage wenst om te beoordelen of zij
er als compromis mee akkoord kan
gaan, zou de kabinetscrisis dit jaar niet
meer worden opgelost, maar in het be
gin van volgende week. Voor Koningin
Juliana zou dat een eenzame oudejaars
avond betekenen, want zoals gemeld,
vertrokken Prins Bernhard en de Prin
sessen vanmiddag naar Oostenrijk.
Er is woensdag en gisteren nog ge
sproken over het scheppen van enige
waarborgen voor de toekomst van het
kabinet, opdat men over een maand of
twee maanden niet opnieuw in een cri
sis zit. Tot het maken van formele af
spraken is het echter niet gekomen, om
dat de kabinetscrisis dan veel langer
Meningsverschillen
tnssen Amerikanen
en hun bondgenoten
Volgens het officiële persbureau
van Laos hebben de 3.000 man van
het garnizoen van Phongsaly, 200
km ten noorden van de residentie
Loeang Prabang, zich achter de
(Westersgezinde) regering van
Prins Boen Oem geschaard. Thans
bevinden zich alle belangrijke ste
den van Laos, met uitzondering
van Sam Neua aan de noordooste
lijke grens van het land, in handen
van de aanhangers van generaal
Phoemi Nosavan en Prins Boen
Oem.
De troepen van het Pathet Lao
(pro-communistisch) zijn echter
zeer talrijk en actief in de Noorde-
i lijke provincies en men vreest, dat
Phongsaly binnenkort aan nieuwe
aanvallen zal blootstaan.
In diplomatieke kringen in Washing
ton wordt vernomen, dat er menings
verschillen tussen de Westelijke landen
zijn ten aanzien van Laos. Deze gaan
in het bijzonder over de kwestie of er
neutralistische politici in de regering
dienen te zitten of niet.
In Westelijke diplomatieke kringen in
Washington zei men. dat de Westelijke
landen het in principe eens zijn over
Laos, namelijk dat de vrijheid en de
onafhankelijkheid van Laos gehand
haafd dienen te blijven.
Frankrijk. Groot-Brittannië en andere
Westelijke landen zijn voor een regering
op brede basis in Laos, waarin ook neu
tralistische politici en zelfs vertegen
woordigers van de communistisch ge
zinde Pathet Lao zitting zouden kun
nen hebben. Alleen een dergelijke rege
ring zou kunnen voorkomen dat Laos
een Korea wordt.
De Verenigde Staten daarentegen
hebben meegedeeld voorstander te zijn
van een regering van rechtse politici
omdat de regering van Laos volgens hen
Westersgezind moet zyn. Als er neu
tralisten en Pathet-Laovertegenwoordi-
gers in de regering zouden komen, zou
de communistische invloed in Laos kun
nen toenemen, zo menen de Ameri
kanen.
zou gaan duren, terwjjl bovendien de
VVD niet bereid is tot bindende afspra
ken. Velen zijn echter van mening, dat
de positi' van het kabinet-De Quay al
leen al sterker is geworden omdat de
AR-fractie het niet zal durven riskeren
een tweede maal moeilijkheden te ver
oorzaken. Voor moeilijke punten als
kinderbijslagverzekering en mammoet
wet rekent men op een wisselende meer
derheid voor het kabinet.
Enige deining
Enige deining heeft gisteravond nog
een felle radiorede van het AR-Kamer-
lid Hazenbosch veroorzaakt, waarin
geen sprake was van toegeven. De heer
Hazenbosch zette nog eens uitvoerig
uiteen, dat de AR-fractie in geweten
niet anders had kunnen handelen, om
dat men waar wilde maken, wat tegen
over de kiezers was beloofd. „De AR-
fractie", aldus de heer Hazenbosch.
„wilde aan haar geweten geen conces
sies doen en toen er een kabinetscrisis
dreigde was er voor de fractie geen weg
terug meer".
„De houding van de AR-fractie in de
Kamer was niet alleen verantwoord,
maar ook plicht. Zij was duidelijk in 's
lands belang, én met het oog op de
ernst van het woningvraagstuk én met
het oog op de zuiverheid in de politiek.
De AR-fractie. zo zei hy, heeft het zich
niet eemakkelijk gemaakt. Zy is een
moeilijke weg gegaan maar met een goed
geweten. En dat geeft rust".
Prof. mr. W. F. de Gaay Fort-
man heeft gisteravond in Den Haag
prof. dr. J. Zijlstra (links) en mr.
van Aartsen ontvangen.
Eisenhower wil hulp
aan het buitenland
sterk besnoeien
(Van onze Amerikaanse correspondent)
Al treedt Eisenhower ook af op 20
Januhri, toch moet hy nog een begroting
indienen voor het komende jaar. Vroeg
in de lente zal Kennedy echter zyn
eigen veranderingen kunnen aanbrengen
in die begroting wanneer hij dat wen
selijk acht.
Het lykt waarschijnlijk, dat Kennedy
het bedrag voor hulp aan het buitenland
aanzienlijk zal verhogen. Dillon, die
onder Kennedy minister van Financiën
zal zijn, had vijf en een half miljard
dollar willen uittrekken voor deze post.
maar Eisenhowers budget-bureau heeft
daar vier miljard van gemaakt. Werke
lijk een ongehoord radicale besnoeiing
Het State Department (Buitenlandse
Zaken) is tamelijk ontdaan over deze
beslissing. Plannen die men had voor
hulp aan India, Pakistan en Zuid-
Amerika komen ernstig in gevaar. Men
hoopt nu maar dat ae regering van
Kennedy het zal aandurven om de be
groting te belasten met een aanzienlijk
hoger bedrag voor steun aan het buiten
land.
De grenzen
Sprekende over de grenzen van moge
lijkheden van de bouwmarkt zei de
heer Hazenbosch, dat de AR-fractie van
het kabinet niets gevraagd heeft dat
buiten zijn macht lag. Er worden glo
baal gezegd in ons land twee soorten
huizen gebouwd: die in de vrije sector
en die in de gesubsidieerde sector. De
huizen in de vrije sector zijn voor de
genen die gezegend zyn met de moge
lijkheid zelf voor de financiering ervan
te kunnen zorgen, die in de gesubsidi
eerde sector zyn voor de mensen met
een smalle beurs. Het standpunt van
de AR-fractie is. dat wanneer de moge
lijkheden beperkt zyn en de overheid
genoodzaakt is grenzen te trekken, zij
dit voor beide groepen dient te doen.
Het kabinet wilde de begrenzing aan
brengen by de woningen voor de smalle
beurzen, en de vrije seetor voorlopig
haar gang laten gaan. Dit noemde de
heer Hazenbosch een „sociaal onaan
vaardbaar" standpunt en een eenzijdige
vertraging in het opheffen van de wo
ningnood voor de kleine mensen.
Persoonlijk woord
De rede van de heer Hazenbosch wek
te de meeste ergernis in eigen kring,
omdat hem in Utrecht door de verte
genwoordigers van de AR-kiesverenigin-
gen duidelijk te verstaan was gegeven,
dat hij fout was geweest. Het werd al
spoedig bekend, dat hU niet namens de
AR-fractie had gesproken, maar voor
zichzelf. In Utrecht is gebleken, dat de
jonge generatie van de AR ten volle
achter prof. Zijlstra staat. Zijn positie
in de party, maar ook in het kabinet
en tegenover het parlement, is door de
kabinetscrisis aanzienlijk versterkt.
Ofschoon de radiorede van de heer
Hazenbosch op het laatst nog roet ln het
eten van de informateur dreigde te
gooien, twijfelde men in de politieke
kringen niet meer aan een spoedige op
lossing van de kabinetscrisis.
De informateur, prof. De Gaay Fort
man, die gisteravond bijna vier uur
heeft gesproken met de ministers Van
Aartsen en Zijlstra, had vanmorgen een
onderhoud met prof. De Quay. Voor
vanmiddag half vijf staat een bijeen
komst met dp ministers Van Aartsen en
Zijlstra en de A.R.-leden dei Tweede
Kamer Bruins Slot, Roosjcn en Van
Eibergen op het programma.
Cyprus is voorbeeld
voor ontwikkeling
van Algerije
(Van onze Parljse correspondent)
In Algerije verwachten de Fran
sen, dat president De Gaulle
morgen in zijn oudejaarsboodschap
(uitzending om 8 uur 's avonds)
nadrukkelijke garanties zal geven
voor hun toekomstmogelijkheden
in dat land. Terwijl maarschalk
Juin door middel van een open
brief aan het staatshoofd het vuur
van het verzet tegen diens politiek
nog weer eens krachtig heeft opge
stookt, constateren waarnemers in
Algerije, dat de wind onder de
Franse bevolking aldaar is begin
nen te draaien in een richting, die
De Gaulle welgevalliger moet zijn.
Het ziet er namelijk naar uit, dat
de colons (kolonisten) zich ver
trouwd zijn gaan maken met het
vooruitzicht van een Algerije,
waarin zij niet langer de eerste
viool zullen spelen.
Die interessante psychologische ont
wikkeling in Algerije zou De Gaulle
morgen willen bevorderen zo werd
gisteravond in Parijs verwacht door
zjjn landgenoten in Algerije minimum
garanties te geven waarvan Frankrijk
bij eventuele onderhandelingen met het
FLN nooit zal afwijken. In dit verband
wordt in Parijs de laatste dagen veel
gesproken over Cyprus, waarvan de
staatkundige structuur ten behoeve van
een vreedzame coëxistentie tussen Grie
ken en Turken Frankrijk voor de oplos
sing van het Algerijnse probleem tot
voorbeeld zou strekken.
Naar wij uit betrouwbare bron verna
men, moet de minister-president van
Cyprus zich thans zelfs in Parijs bevin
den om De Gaulle van advies te kunnen
dienen. Intussen worden ook in het
openbaar de voorbereidingen voor het
komende referendum getroffen. De eer
ste affiches werden gisteren overal op
muren en schuttingen geplakt, affiches
waarop een moslim en een Fransman
elkaar broederlijk de hand reiken om
gezamenlijk op te wekken „ja" te zeggen
tegen het nieuwe Algerije, dat de weg
van de vriendschap is ingeslagen.
Advertentie
Restaurant DE NACHTEGAAL
Rijksstraatweg 10 - Lisse
Voor NIEUWJAARSDAG een zeer
EXQUIS MENU.
Zaterdags .en zondags ook
SPECIALE KINDERMENU'S.
Uit Het Leidsch Dagblad van
1 Januari 1861:
Aanstaande Dingsdag op den
Nieuwjaarsdag zal te Voorscho
ten een sociëteit worden ge
opend, opgerigt door den heer J.
M. van Kempen, eigenaar der
Kon. Ned. fabriek van gouden
en zilveren werken. Van ge
noemde sociëteit zullen alleen
leden zijn, de lieden op de fa
briek van den heer Van Kem
pen werkzaam.
Ten bewijze dat genoemden
heer voor zijn volk iets over
heeft, diene dat de contributie
is gesteld op slechts 2Vcent per
week voor ieder lid, waarmede
natuurlijk op ver na de kosten
aan de inrigting verbonden niet
te bestrijden zijn, als huur van
het locaal, belasting, vuur, licht
enz.