BELANGRIJKE CONCESSIE VAN DE GAULLE INZAKE ALGERIJE Personenauto onder vrachtwagen in Leiden: twee doden, ulrie gewonden Na referendum: vorming regering en parlement; bereidheid met FLN over politiek te praten Strenge scheiding van militaire en politieke factoren vervallen In Voorschoten: 3 meisjes zagen de tram te laat WEERBERICHT erge j-jenegouwen Op de onverlichte kruising van De ~9gZCi:r^ Voorsehotericeg en Churehilllaun slecht is. Of beter gezegd, zy ontbreekt HONGER EN ZIEKTE EISEN HOGE TOL IN ZUID-KASAI 9ucêffte letnos Opgericht 1 maart 1860 WOENSDAG 21 DECEMBER 1960 No. 30234 DAGBLAD Directeur: E. A. E. van Dishoeck Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f7.50 per kwartaal; f255 per maand; f0.59 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Opmerkelijke rede van Franse president (Van onze Parijse correspondent) In de eerste van drie redevoeringen, die president De Gaulle voor het referendum op 8 januari op zijn program had staan, heeft hij gisteren 2 belangrijke stappen of concessies aangekondigd met het doel de vrede in Algerije te herstellen. Hij deelde namelijk mede, dat na het referen dum in Algerije een regering en een parlement zullen worden ingesteld en verder verklaarde hij zich voor het eerst bereid met het Algerijnse Bevrijdingsfront onderhandelingen te willen openen over de voorwaar den waaronder het zelfbeschikkingsrecht daarna zou kunnen worden uitgeoefend. Nog nooit had De Gaulle zo duidelijk en gedetailleerd het toekomstbeeld van een onafhankelijk Algerije geschilderd, waarvan hij niettemin zei te hopen, dat het met Frankrijk zal blijven verbonden. Nog belangrijker bleek die andere stap, waardoor hij zich akkoord verklaarde met Ferhat Abbas de politieke en militaire voorwaarden te bespreken ter verwezenlijking van de zelfbeschikking. Tot dusver wilde de president met het F.L.N. slechts spreken over het einde der ge vechtsonderhandelingen en hij maakte dus een strenge scheiding tussen politieke en militaire factoren. Een onderscheiding waarop de onder handelingen in Melun (in de afgelopen zomer) dan ook afgesprongen zijn. waarbij Fransen en Algerijnen ieder een eigen staat of eenheid kunnen vormen. De volgende minuten van de rede wa ren speciaal voor het Franse leger be stemd, dat met nadruk de eer werd ge schonken, de pacificatie praktisch tot een goed einde te hebben gebracht, zo dat het nu kalm op zijn lauweren kan gaan rusten om de vrede te verbeiden. En toen volgde dan de nauwelijks meer gemaskeerde oproep aan het FLN met Kostbare les uit de bloedige onlusten Ofschoon De Gaulle nauwelijks repte over de bittere ervaringen die hij, nog geen tien dagen geleden, bij zijn bezoek aan Algerije ondervonden had, is deze laatste concessie ten behoeve van het FLN zonder twijfel de kostbare les ge weest, die hij getrokken heeft uit de de monstraties en de bloedige onlusten, wel ke toen zijn voortgevloeid uit de provo catie der Franse extremisten. Demon straties waarbij de Algerijnen publieke lijk hun eensgezindheid met de FLN- leiders proclameerden en waardoor der halve een „derde macht", waarop Parijs zijn officiële politiek totdusverre had ge grond, van de Algerijnse bodem werd weggevaagd. In zijn toespraak die bijna twintig mi nuten duurde, volgde De Gaulle het ge ijkte schema van bijna alle redevoerin gen die hij de laatste jaren tot het Franse volk heeft gericht. Eerst een her innering aan de positie van Frankrijk in de moderne wereld. Een Frankrijk, dat sedert de twee jaren dat hij het roer had overgenomen, zijn kracht en grootheid weer had hersteld, in een wereld die het kolonialisme definitief had afgezworen en de motieven van de Algerijnse oorlog dus onmogelijk kon begrijpen of wilde aanvaarden. Mijn rol is het, verklaarde de generaal zelfbewust, de weg te wijzen die naar het doel van de vrede zal lei den, en ik vraag het volk mij te steu nen zoals het ook in 1945 en in 1958 mij zijn massale steun niet onthouden heeft. Drie miljard gulden aan beleggingen in 1960 Vervolgens wendde het Franse staats hoofd zich in het bijzonder tot C-i Alge rijnen om hun voor te houden, dat geen enkel ander land dan Frankrijk ooit zo veel voor hun emancipatie had kunnen doen. Alleen in 1960 heeft Frankrijk al 400 miljard oude franken of ruim 3 mil jard guldens in de Algerijnse economie belegd, en de laatste drie jaren is het aantal schoolgaande kinderen in dat land verdubbeld. Een verdubbeling die in de komende drie jaren nogmaals te ver wachten valt. Om al die redenen is het een levensbelang van Algerije en van Frankrijk in dc toekomst verenigd te blijven en de generaal zei ervan over tuigd te zijn dat de ontwikkeling zich ook langs die weg zal voltrekken. Niettemin liet De Gaulle in een vol gende passage doorschemeren, dat hij toch niet alles op die ene kaart wilde zetten. Na het referendum zullen, gezegd, een Algerijnse regering en een Algerijns parlement worden opgericht zonder dat de generaal intussen nog aangaf hoe die assemblee zal worden sa mengesteld of gekozen. Maar ook wil hij dan een decentralisatie doorvoeren vol gens geografische en etnologische maat staven. Deze laatste mededeling, gevoegd bij zijn eerdere verklaring, dat Frankrijk zijn eigen zonen ten getale van één mil joen in Algerije nooit aan hun lot zal overlaten, wijst er op dat De Gaulle de verdeling van het land voor ogen staat, hem te komen praten over het onder werp dat tot dusver altijd taboe was ge weest: politieke voorwaarden voor een vrije uitoefening van het zelfbeschik kingsrecht. Gunstig perspectief Een massaal ja-woord van Frankrijk aan generaal De Gaulle - zo besloot in de derde persoon de president der repu bliek zijn rede - zal de poorten voor de vrede kunnen openen en de hele wereld bewijzen dat wij nog altijd beantwoorden aan ons nationale genie van eensgezind heid van scherpzinnigheid en van men selijkheid. Gij zult mij, en er gleed even een glimlach van verstandhouding over het gelaat van de generaal, dat tijdens de ganse toespraak bijna onafgebroken strak van ernst had gestaan, gij zult mij, Francaises en Fransen niet teleurstellen Inderdaad kan men zich moeilijk voor stellen dat de overgrote meerderheid der Fransen, uitgezonderd de rechtse extre misten, die het failliet van hun Frans Algerije nog altijd niet willen erkennen, na deze twee nieuwe stappen van de ge neraal aan zijn oproep geen gehoor zou den geven. En naast die perspectieven, welke de generaal nu dus voor een overwinning voor het binnenlandse front geopend heeft, zijn ook de internationale voor uitzichten voor het Frankrijk van De Gaulle onmiskenbaar gunstiger gewor den, nu de Verenigde Naties meteen fif- ty-fifty-stemming zojuist besloten heb ben af te zien van een poging in Alge rije een referendum te organiseren. Rest slechts de vraag, hoe het Franse leger op deze nieuwe concessies van De Gaulle zal reageren. Een vraag, die men aan de hand van de houding der legerleiding bij De Gaulle's jongste bezoek aan Algerije geneigd is echter voorlopig eveneens met een gematigd en voorzichtig optimisme te beantwoorden. Russen zonder kerstbomen De Russische bladen hebben het gis teren opgenomen voor de miljoenen Russen, die het dit jaar zonder kerstbo men zullen moeten stellen als de plan nen van de overheid uitgevoerd zullen worden. „Komsomolskaja Prawda" klaagt er over, dat de plannenmakers van de staat bepaald hebben dat Moskou dit jaar maar de beschikking zal krijgen over 160.000 kerstbomen, dit terwijl de Russische hoofdstad ruim 5 miljoen in woners telt. Natuurlijk moeten de bossen be schermd worden tegen stropers. Maar wij gaan er niet mee akkoord dat Nieuwjaarsdag zonder de traditionele festiviteiten gevierd moet worden, aldus het blad. De Russen gebruiken de kerst bomen voor versiering op de feestjes ter gelegenheid van de intrede van het nieuwe jaar. FATALE RIT NAAR WERK IN DEN HAAG In Voorschoten heeft zich gistermid dag omstreeks vyf uur een ernstig onge luk voorgedaan, waarby drie meisjes, van wie twee uit Leiden, waren betrok ken. Een van de Leidse meisjes, die ter hoogte van de Rouwkooplaan aangere den werden door de blauwe tram, moet een been missen. Haar 17-jarig vriendin netje liep minder ernstige verwondingen op, terwijl 't derde meisje, dat op het al lerlaatste ogenblik weg kon springen, in panische angst naar haar ouderlijke wo ning rende, waar zij des avonds door de politie nog totaal overstuur werd aange troffen. Het meisje, dat ernstig werd ge wond is 15 jaar oud. De jonge meisjes kwamen juist van Gisteren tegen de middag is de „Karei Doorman" met de andere schepen van smaldeel V, van zijn wereldreis teruggekeerd in Neder land. De foto toont het schip bij het opvaren van de Nieuwe Waterweg te Hoek van Holland, waar familie leden van de opvarenden het schip toewuifden. een aan de Rouwkooplaan gevestigde knopenfabriek, waar zij werkzaam zijn. Het ongeluk gebeurde kort nadat zy hadden gesproken met een automobilist, die de weg vroeg. De tram kwam uit de richting Leiden. Het tramverkeer onder vond ruim een uur vertraging. Twee doktoren en de politie waren spoedig op de plaats van het ongeluk. De twee ge wonde meisjes werden naar het Acade misch Ziekenhuis in Leiden overge bracht, waar van het jongste meisje een been moest worden geamputeerd. Het meisje, dat er minder ernstig aan toe is, is reeds uit het ziekenhuis ontslagen. Advertentie MORGEN kunt U ook kijken naar Uw eigen PHILIPS TELEVISIE-APPARAAT dank zij de kredietservice, die VAN BERGE HENEGOUWEN U zeil verleent. OPKLARINGEN De Bilt verwacht van heden tot mor genavond: Enkele opklaringen maar ook verspreid voorkomende buien voorname lijk in de kustprovincies. In het binnen land hier en daar mist. Zwakke tot ma tige wind tussen noord en west. Dezelfde temperaturen als vandaag of iets lagere. (Opgemaakt te 11.15 uur) 22 DECEMBER Zon op: 8.46 uur; onder: 16.31 uur; maan op: 11.32 uur: onder; 21.59 uur. Hoogwater te Katwijk te 5.56 en 18.17 uur, laagwater te 1.39 en 14.05 uur. Dit blad bestaat uit 20 pagina's C totaal. Abrupt einde Een verschrikkelijk verkeers ongeval op de kruising van de Voorschoterweg en de nieuwe Churchilllaan te Leiden heeft van morgen vroeg twee jonge mensen levens geëist. Voorts vielen er drie gewonden van wie zeker één zwaar te betreuren. De vijf slachtoffers waren in een Volkswagentje, dat zij voor gezamenlijke rekening hadden gekocht, vanmorgen om zeven uur op weg naar hun werk in Den Haag. Hun personenauto reed over de Voorschoterweg en is door nu nog niet vastgestelde ooi-zaak daar in botsing gekomen met een zware Rijnsburgse vrachtwagen met aanhanger, welke van de Churchilllaan af de Voorschoterweg opdraaide in de richting Leiden. De gevolgen waren ontzettend. De kleine personenauto schoof vrywel ge heel onder de aanhanger. Toen de hevig verwrongen resten onder die wagen van daan gehaald waren, kon men twee ge wonde inzittenden vrij gemakkelijk uit hun benarde positie bevrijden. ï)e overige drie moesten uitgezaagd worden. Voor twee van hen de 38-jarige be stuurder J. F. van Gerven uit de Willem Klooslaan en de 34-jarige G. J. van der Westen uit de Waldeck Pyrmontstraat, eveneens te Leiden kwam deze hulp echter te laat. Zy moesten op slag ge dood zyn. Gewonden De drie gewonden zijn de 22-jarige W„ Zwetsloot (Churchilllaan), de 20-jarige J. Kouters (Bronkhorststraat) en de 35- jarige H. H. B. Caspers (Leuvenstraat) Nadat de E.H.D. de eerste hulp had ge boden, zijn zy naar het Academisch Ziekenhuis vervoerd. De nagenoeg niet beschadigde vracht auto voor internationaal vrachtver voer en de overgebleven resten van de personenauto werden naar het politie bureau aan de Zonneveldstraat gediri geerd voor het verdere onderzoek. Een onderzoek, dat zeer bemoeilijkt wordt door de wetenschap, dat de ver- AALMAKKi 12 J Centraal tel. voor t.v.-avondservice 21782 Iedere avond geopend tot 9.30 uur. i De nood onder de driehonderdduizend vluchtelingen is zeer lioog gestegen De toestand in het zuiden van de Kongolese provincie Kasai is kritiek. Hammarskjöld heeft kortgeleden in de V.N. medegedeeld, dat in dit gebied dagelijks tweehonderd mensen de hongerdood sterven. Er bevinden zich hier 300.000 vluchtelingen, voor het merendeel Baloeba's, die door de stammenkrijg uit hun oorspronkelijke woonge bieden zijn verdreven. lichting op dit kruispunt uitzonderlykongeval ten zeerste. Op de (gemeentelijke) Churchilllaan rijdt men in een overvloedige zee van licht. Maar zo'n tachtig meter voor de aansluiting op de totaal onverlichte (provinciale) Voorschoterweg houdt deze verlichting abrupt op. Er is daar dan geen lichtpuntje meer te vinden. Van het helle licht komen de weggebruikers dus ineens in het stikkedonker. Meestal hebben de automobilisten op die „zon nige" Churchilllaan hun stadslichten op. En enkele tientallen meter verder staan zy opeens voor een kruising met een voorrangsweg De grote nadruk, waarmede de politie reeds onmiddellijk na het gereedkomen van de Churchilllaan aangedrongen heeft op verbetering van de situatie door verlichting, althans op de kruispunten van de Voorschoterweg met de Roose veltstraat en de Churchilllaan heeft totnutoe helaas nog geen tastbaar resultaat opgeleverd. Maar in ieder ge val bemoeilijkt de bestaande toestand het geven van een antwoord op de schuldvraag van dit diep tragische De VN en haar gespecialiseerde or- i gatten als de wereldgezondheids-organi satie, het fonds voor de hulpverlening aan kinderen en de organisatie voor de j verdeling van levensmiddelen De Land- bouw hebben besloten om, in samenwer king met de Internationale Liga van Rode-Kruisverenigingen, onverwijld een j actie tot hulpverlening in te zetten, j Vanuit Leopoldstad zullen dagelijks veertig ton levensmiddelen [ter vliegtuig naar Zuid-Kasai. een verlaten gebied ter grootte van België, worden overge bracht. Een groep van het Rode Kruis heeft Zuid-Kasai bezocht. Zij bevond dat zich in de plaats Miabi, die normaal een duizendtal inwoners telt, thans dertig duizend personen bevinden, aan wie da gelijks een mager rantsoen levensmidde len wordt uitgereikt. Geen dokters In het ziekenhuis van Miabi bevinden zich 150 bedden, doch er zijn duizend zieken. Er is geen dokter en geen ver pleegster, slechts een Kongolese me dische assistent en diens hulp. In dc streek bevinden zich nog vier andere ziekenhuizen, doch er zijn geen dokters. Mannelijke vluchtelingen hebben ge poogd in het dorre gebied te zaaien, om aldus een oogst te verkrijgen. Zij heb ben, overmand door de honger, echter niet meer de kracht om te werken en zij zieltogen in de velden, die zij wilden bewerken. Het bestuur van Kasai heeft centra voor de verdeling van levensmiddelen ingesteld. De rooms-katholieke missie en de protestantse zending verzorgen melk- zendingen. De driehonderdduizend vluchtelingen in Zuid-Kasai moeten gered zijn voor het anderhalve maand verder is Ook moeten de mannen onder hen de kracht hebben om uiterlijk vijftien februari met de uitzaaiing te beginnen. Daar zij anders de eerstvolgende oogst niet meer kunnen binnenhalen. In dat geval zou den zij opnieuw met de hongerdood be dreigd worden of afhankelijk zijn van internationale hulpverlening. Dagblad van Uit Het Leidsch 21 December 1860: De zaak van het Neder- i landsch Woordenboek wordt de zer dagen veel besproken. Velen zouden het betreuren, indien dat werk niet tot stand kwam, 1 ten gevolge de weigering van de Tweede Kamer om een subsidie toe te staan, welligt ook veroor- 1 zaakt door de flaauwe verdedi ging van den Minister van Bin- nenl. Zaken. Toch koesterde men ten aanzien van dat werk 1 groote verwachtingen, daar de 1 erkende bekwaamheid van hen, die de leiding van het geheel op 1 zich namen, zoowel als van hen 1 die daartoe de noodige bouw stoffen aanbragten, de gegronde hoop gaven, dat Nederland in het bezit kwam van een arbeid, 1 die de vaderlandsche letterkun- 1 de tot sieraad strekken zou. Volgens de Leidsche Stu- t dente.nalmanak bedraagt het t getal studenten, die aan de t Leidsche Hoogeschool zijn in- t geschreven 60S of 32 minder dan i het vorige jaar. t

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1960 | | pagina 1