BELANGRIJKE CONCESSIE VAN
DE GAULLE INZAKE ALGERIJE
Personenauto onder vrachtwagen in
Leiden: twee doden, ulrie gewonden
Na referendum: vorming regering en parlement;
bereidheid met FLN over politiek te praten
Strenge scheiding van militaire
en politieke factoren vervallen
In Voorschoten:
3 meisjes zagen
de tram te laat
WEERBERICHT
erge j-jenegouwen
Op de onverlichte kruising van De ~9gZCi:r^
Voorsehotericeg en Churehilllaun slecht is. Of beter gezegd, zy ontbreekt
HONGER EN ZIEKTE EISEN
HOGE TOL IN ZUID-KASAI
9ucêffte
letnos
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 21 DECEMBER 1960
No. 30234
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f255 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Opmerkelijke rede van Franse president
(Van onze Parijse correspondent)
In de eerste van drie redevoeringen, die president De Gaulle voor het
referendum op 8 januari op zijn program had staan, heeft hij gisteren 2
belangrijke stappen of concessies aangekondigd met het doel de vrede
in Algerije te herstellen. Hij deelde namelijk mede, dat na het referen
dum in Algerije een regering en een parlement zullen worden ingesteld
en verder verklaarde hij zich voor het eerst bereid met het Algerijnse
Bevrijdingsfront onderhandelingen te willen openen over de voorwaar
den waaronder het zelfbeschikkingsrecht daarna zou kunnen worden
uitgeoefend. Nog nooit had De Gaulle zo duidelijk en gedetailleerd het
toekomstbeeld van een onafhankelijk Algerije geschilderd, waarvan hij
niettemin zei te hopen, dat het met Frankrijk zal blijven verbonden.
Nog belangrijker bleek die andere stap, waardoor hij zich akkoord
verklaarde met Ferhat Abbas de politieke en militaire voorwaarden te
bespreken ter verwezenlijking van de zelfbeschikking. Tot dusver wilde
de president met het F.L.N. slechts spreken over het einde der ge
vechtsonderhandelingen en hij maakte dus een strenge scheiding tussen
politieke en militaire factoren. Een onderscheiding waarop de onder
handelingen in Melun (in de afgelopen zomer) dan ook afgesprongen
zijn.
waarbij Fransen en Algerijnen ieder een
eigen staat of eenheid kunnen vormen.
De volgende minuten van de rede wa
ren speciaal voor het Franse leger be
stemd, dat met nadruk de eer werd ge
schonken, de pacificatie praktisch tot
een goed einde te hebben gebracht, zo
dat het nu kalm op zijn lauweren kan
gaan rusten om de vrede te verbeiden.
En toen volgde dan de nauwelijks meer
gemaskeerde oproep aan het FLN met
Kostbare les uit de
bloedige onlusten
Ofschoon De Gaulle nauwelijks repte
over de bittere ervaringen die hij, nog
geen tien dagen geleden, bij zijn bezoek
aan Algerije ondervonden had, is deze
laatste concessie ten behoeve van het
FLN zonder twijfel de kostbare les ge
weest, die hij getrokken heeft uit de de
monstraties en de bloedige onlusten, wel
ke toen zijn voortgevloeid uit de provo
catie der Franse extremisten. Demon
straties waarbij de Algerijnen publieke
lijk hun eensgezindheid met de FLN-
leiders proclameerden en waardoor der
halve een „derde macht", waarop Parijs
zijn officiële politiek totdusverre had ge
grond, van de Algerijnse bodem werd
weggevaagd.
In zijn toespraak die bijna twintig mi
nuten duurde, volgde De Gaulle het ge
ijkte schema van bijna alle redevoerin
gen die hij de laatste jaren tot het
Franse volk heeft gericht. Eerst een her
innering aan de positie van Frankrijk in
de moderne wereld. Een Frankrijk, dat
sedert de twee jaren dat hij het roer had
overgenomen, zijn kracht en grootheid
weer had hersteld, in een wereld die het
kolonialisme definitief had afgezworen
en de motieven van de Algerijnse oorlog
dus onmogelijk kon begrijpen of wilde
aanvaarden. Mijn rol is het, verklaarde
de generaal zelfbewust, de weg te wijzen
die naar het doel van de vrede zal lei
den, en ik vraag het volk mij te steu
nen zoals het ook in 1945 en in 1958 mij
zijn massale steun niet onthouden heeft.
Drie miljard gulden aan
beleggingen in 1960
Vervolgens wendde het Franse staats
hoofd zich in het bijzonder tot C-i Alge
rijnen om hun voor te houden, dat geen
enkel ander land dan Frankrijk ooit zo
veel voor hun emancipatie had kunnen
doen. Alleen in 1960 heeft Frankrijk al
400 miljard oude franken of ruim 3 mil
jard guldens in de Algerijnse economie
belegd, en de laatste drie jaren is het
aantal schoolgaande kinderen in dat
land verdubbeld. Een verdubbeling die in
de komende drie jaren nogmaals te ver
wachten valt. Om al die redenen is het
een levensbelang van Algerije en van
Frankrijk in dc toekomst verenigd te
blijven en de generaal zei ervan over
tuigd te zijn dat de ontwikkeling zich
ook langs die weg zal voltrekken.
Niettemin liet De Gaulle in een vol
gende passage doorschemeren, dat hij
toch niet alles op die ene kaart wilde
zetten. Na het referendum zullen,
gezegd, een Algerijnse regering en een
Algerijns parlement worden opgericht
zonder dat de generaal intussen nog
aangaf hoe die assemblee zal worden sa
mengesteld of gekozen. Maar ook wil hij
dan een decentralisatie doorvoeren vol
gens geografische en etnologische maat
staven. Deze laatste mededeling, gevoegd
bij zijn eerdere verklaring, dat Frankrijk
zijn eigen zonen ten getale van één mil
joen in Algerije nooit aan hun lot zal
overlaten, wijst er op dat De Gaulle de
verdeling van het land voor ogen staat,
hem te komen praten over het onder
werp dat tot dusver altijd taboe was ge
weest: politieke voorwaarden voor een
vrije uitoefening van het zelfbeschik
kingsrecht.
Gunstig perspectief
Een massaal ja-woord van Frankrijk
aan generaal De Gaulle - zo besloot in
de derde persoon de president der repu
bliek zijn rede - zal de poorten voor de
vrede kunnen openen en de hele wereld
bewijzen dat wij nog altijd beantwoorden
aan ons nationale genie van eensgezind
heid van scherpzinnigheid en van men
selijkheid. Gij zult mij, en er gleed even
een glimlach van verstandhouding over
het gelaat van de generaal, dat tijdens
de ganse toespraak bijna onafgebroken
strak van ernst had gestaan, gij zult mij,
Francaises en Fransen niet teleurstellen
Inderdaad kan men zich moeilijk voor
stellen dat de overgrote meerderheid der
Fransen, uitgezonderd de rechtse extre
misten, die het failliet van hun Frans
Algerije nog altijd niet willen erkennen,
na deze twee nieuwe stappen van de ge
neraal aan zijn oproep geen gehoor zou
den geven.
En naast die perspectieven, welke de
generaal nu dus voor een overwinning
voor het binnenlandse front geopend
heeft, zijn ook de internationale voor
uitzichten voor het Frankrijk van De
Gaulle onmiskenbaar gunstiger gewor
den, nu de Verenigde Naties meteen fif-
ty-fifty-stemming zojuist besloten heb
ben af te zien van een poging in Alge
rije een referendum te organiseren. Rest
slechts de vraag, hoe het Franse leger op
deze nieuwe concessies van De Gaulle zal
reageren. Een vraag, die men aan de
hand van de houding der legerleiding bij
De Gaulle's jongste bezoek aan Algerije
geneigd is echter voorlopig eveneens met
een gematigd en voorzichtig optimisme
te beantwoorden.
Russen zonder kerstbomen
De Russische bladen hebben het gis
teren opgenomen voor de miljoenen
Russen, die het dit jaar zonder kerstbo
men zullen moeten stellen als de plan
nen van de overheid uitgevoerd zullen
worden.
„Komsomolskaja Prawda" klaagt er
over, dat de plannenmakers van de
staat bepaald hebben dat Moskou dit
jaar maar de beschikking zal krijgen
over 160.000 kerstbomen, dit terwijl de
Russische hoofdstad ruim 5 miljoen in
woners telt.
Natuurlijk moeten de bossen be
schermd worden tegen stropers. Maar
wij gaan er niet mee akkoord dat
Nieuwjaarsdag zonder de traditionele
festiviteiten gevierd moet worden, aldus
het blad. De Russen gebruiken de kerst
bomen voor versiering op de feestjes ter
gelegenheid van de intrede van het
nieuwe jaar.
FATALE RIT NAAR WERK IN DEN HAAG
In Voorschoten heeft zich gistermid
dag omstreeks vyf uur een ernstig onge
luk voorgedaan, waarby drie meisjes,
van wie twee uit Leiden, waren betrok
ken. Een van de Leidse meisjes, die ter
hoogte van de Rouwkooplaan aangere
den werden door de blauwe tram, moet
een been missen. Haar 17-jarig vriendin
netje liep minder ernstige verwondingen
op, terwijl 't derde meisje, dat op het al
lerlaatste ogenblik weg kon springen, in
panische angst naar haar ouderlijke wo
ning rende, waar zij des avonds door de
politie nog totaal overstuur werd aange
troffen. Het meisje, dat ernstig werd ge
wond is 15 jaar oud.
De jonge meisjes kwamen juist van
Gisteren tegen de middag is de
„Karei Doorman" met de andere
schepen van smaldeel V, van zijn
wereldreis teruggekeerd in Neder
land. De foto toont het schip bij het
opvaren van de Nieuwe Waterweg
te Hoek van Holland, waar familie
leden van de opvarenden het schip
toewuifden.
een aan de Rouwkooplaan gevestigde
knopenfabriek, waar zij werkzaam zijn.
Het ongeluk gebeurde kort nadat zy
hadden gesproken met een automobilist,
die de weg vroeg. De tram kwam uit de
richting Leiden. Het tramverkeer onder
vond ruim een uur vertraging. Twee
doktoren en de politie waren spoedig op
de plaats van het ongeluk. De twee ge
wonde meisjes werden naar het Acade
misch Ziekenhuis in Leiden overge
bracht, waar van het jongste meisje een
been moest worden geamputeerd. Het
meisje, dat er minder ernstig aan toe is,
is reeds uit het ziekenhuis ontslagen.
Advertentie
MORGEN kunt U ook kijken naar Uw eigen PHILIPS
TELEVISIE-APPARAAT dank zij de kredietservice, die VAN
BERGE HENEGOUWEN U zeil verleent.
OPKLARINGEN
De Bilt verwacht van heden tot mor
genavond: Enkele opklaringen maar ook
verspreid voorkomende buien voorname
lijk in de kustprovincies. In het binnen
land hier en daar mist. Zwakke tot ma
tige wind tussen noord en west. Dezelfde
temperaturen als vandaag of iets lagere.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
22 DECEMBER
Zon op: 8.46 uur; onder: 16.31 uur;
maan op: 11.32 uur: onder; 21.59 uur.
Hoogwater te Katwijk te 5.56 en 18.17
uur, laagwater te 1.39 en 14.05 uur.
Dit blad bestaat uit 20 pagina's
C totaal.
Abrupt einde
Een verschrikkelijk verkeers
ongeval op de kruising van de
Voorschoterweg en de nieuwe
Churchilllaan te Leiden heeft van
morgen vroeg twee jonge mensen
levens geëist. Voorts vielen er drie
gewonden van wie zeker één
zwaar te betreuren.
De vijf slachtoffers waren in een
Volkswagentje, dat zij voor gezamenlijke
rekening hadden gekocht, vanmorgen
om zeven uur op weg naar hun werk in
Den Haag. Hun personenauto reed over
de Voorschoterweg en is door nu nog
niet vastgestelde ooi-zaak daar in botsing
gekomen met een zware Rijnsburgse
vrachtwagen met aanhanger, welke van
de Churchilllaan af de Voorschoterweg
opdraaide in de richting Leiden.
De gevolgen waren ontzettend. De
kleine personenauto schoof vrywel ge
heel onder de aanhanger. Toen de hevig
verwrongen resten onder die wagen van
daan gehaald waren, kon men twee ge
wonde inzittenden vrij gemakkelijk
uit hun benarde positie bevrijden. ï)e
overige drie moesten uitgezaagd worden.
Voor twee van hen de 38-jarige be
stuurder J. F. van Gerven uit de Willem
Klooslaan en de 34-jarige G. J. van der
Westen uit de Waldeck Pyrmontstraat,
eveneens te Leiden kwam deze hulp
echter te laat. Zy moesten op slag ge
dood zyn.
Gewonden
De drie gewonden zijn de 22-jarige W„
Zwetsloot (Churchilllaan), de 20-jarige
J. Kouters (Bronkhorststraat) en de 35-
jarige H. H. B. Caspers (Leuvenstraat)
Nadat de E.H.D. de eerste hulp had ge
boden, zijn zy naar het Academisch
Ziekenhuis vervoerd.
De nagenoeg niet beschadigde vracht
auto voor internationaal vrachtver
voer en de overgebleven resten van
de personenauto werden naar het politie
bureau aan de Zonneveldstraat gediri
geerd voor het verdere onderzoek.
Een onderzoek, dat zeer bemoeilijkt
wordt door de wetenschap, dat de ver-
AALMAKKi 12 J
Centraal tel. voor t.v.-avondservice 21782
Iedere avond geopend tot 9.30 uur.
i
De nood onder de driehonderdduizend
vluchtelingen is zeer lioog gestegen
De toestand in het zuiden van de Kongolese provincie Kasai is
kritiek. Hammarskjöld heeft kortgeleden in de V.N. medegedeeld, dat
in dit gebied dagelijks tweehonderd mensen de hongerdood sterven.
Er bevinden zich hier 300.000 vluchtelingen, voor het merendeel
Baloeba's, die door de stammenkrijg uit hun oorspronkelijke woonge
bieden zijn verdreven.
lichting op dit kruispunt uitzonderlykongeval ten zeerste.
Op de (gemeentelijke) Churchilllaan
rijdt men in een overvloedige zee van
licht. Maar zo'n tachtig meter voor de
aansluiting op de totaal onverlichte
(provinciale) Voorschoterweg houdt deze
verlichting abrupt op. Er is daar dan
geen lichtpuntje meer te vinden. Van
het helle licht komen de weggebruikers
dus ineens in het stikkedonker. Meestal
hebben de automobilisten op die „zon
nige" Churchilllaan hun stadslichten op.
En enkele tientallen meter verder staan
zy opeens voor een kruising met een
voorrangsweg
De grote nadruk, waarmede de politie
reeds onmiddellijk na het gereedkomen
van de Churchilllaan aangedrongen
heeft op verbetering van de situatie door
verlichting, althans op de kruispunten
van de Voorschoterweg met de Roose
veltstraat en de Churchilllaan heeft
totnutoe helaas nog geen tastbaar
resultaat opgeleverd. Maar in ieder ge
val bemoeilijkt de bestaande toestand
het geven van een antwoord op de
schuldvraag van dit diep tragische
De VN en haar gespecialiseerde or- i
gatten als de wereldgezondheids-organi
satie, het fonds voor de hulpverlening
aan kinderen en de organisatie voor de j
verdeling van levensmiddelen De Land-
bouw hebben besloten om, in samenwer
king met de Internationale Liga van
Rode-Kruisverenigingen, onverwijld een j
actie tot hulpverlening in te zetten, j
Vanuit Leopoldstad zullen dagelijks
veertig ton levensmiddelen [ter vliegtuig
naar Zuid-Kasai. een verlaten gebied
ter grootte van België, worden overge
bracht.
Een groep van het Rode Kruis heeft
Zuid-Kasai bezocht. Zij bevond dat zich
in de plaats Miabi, die normaal een
duizendtal inwoners telt, thans dertig
duizend personen bevinden, aan wie da
gelijks een mager rantsoen levensmidde
len wordt uitgereikt.
Geen dokters
In het ziekenhuis van Miabi bevinden
zich 150 bedden, doch er zijn duizend
zieken. Er is geen dokter en geen ver
pleegster, slechts een Kongolese me
dische assistent en diens hulp.
In dc streek bevinden zich nog vier
andere ziekenhuizen, doch er zijn geen
dokters.
Mannelijke vluchtelingen hebben ge
poogd in het dorre gebied te zaaien, om
aldus een oogst te verkrijgen. Zij heb
ben, overmand door de honger, echter
niet meer de kracht om te werken en
zij zieltogen in de velden, die zij wilden
bewerken.
Het bestuur van Kasai heeft centra
voor de verdeling van levensmiddelen
ingesteld. De rooms-katholieke missie en
de protestantse zending verzorgen melk-
zendingen.
De driehonderdduizend vluchtelingen
in Zuid-Kasai moeten gered zijn voor
het anderhalve maand verder is Ook
moeten de mannen onder hen de kracht
hebben om uiterlijk vijftien februari
met de uitzaaiing te beginnen. Daar zij
anders de eerstvolgende oogst niet meer
kunnen binnenhalen. In dat geval zou
den zij opnieuw met de hongerdood be
dreigd worden of afhankelijk zijn van
internationale hulpverlening.
Dagblad van
Uit Het Leidsch
21 December 1860:
De zaak van het Neder-
i landsch Woordenboek wordt de
zer dagen veel besproken. Velen
zouden het betreuren, indien
dat werk niet tot stand kwam,
1 ten gevolge de weigering van de
Tweede Kamer om een subsidie
toe te staan, welligt ook veroor-
1 zaakt door de flaauwe verdedi
ging van den Minister van Bin-
nenl. Zaken. Toch koesterde
men ten aanzien van dat werk
1 groote verwachtingen, daar de
1 erkende bekwaamheid van hen,
die de leiding van het geheel op
1 zich namen, zoowel als van hen
1 die daartoe de noodige bouw
stoffen aanbragten, de gegronde
hoop gaven, dat Nederland in
het bezit kwam van een arbeid,
1 die de vaderlandsche letterkun-
1 de tot sieraad strekken zou.
Volgens de Leidsche Stu- t
dente.nalmanak bedraagt het t
getal studenten, die aan de t
Leidsche Hoogeschool zijn in- t
geschreven 60S of 32 minder dan i
het vorige jaar. t