LOEMOEMBA GEARRESTEERD,
IN LEOPOLDSTAD OPGESLOTEN
Dinsdag a.s. voortzetting
beraad regering-metaal
WEERBERICHT
Moskou intervenieert ten gunste van ex-premier
—Moboetoe: Ik heb de gevaarlijkste mannen
Hammarskjöld zond tot tweemaal
toe een telegram aan Kasavoeboe
Fa. D. KRET Zn.
Economie velt doodvonnis over
„idyllische oude boomgaarden"
RUSSISCHE KUNSTMAAN MET
TWEE HONDJES IS VERGAAN
Liefde doorbreekt
ijzeren gordijn
teuws
TRESLONG
Opgericht 1 maart 1860
ZATERDAG 3 DECEMBER 1960
No. 30219
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
De voormalige Kongolese premier Loemoemba, die uit Leopold-
stad gelucht was vermoedelijk om in Stanleystad een regering
van Oost-Kongo te vormen is in Port Francqui tezamen met de ge
wezen minister van Voorlichting Kasjamoera en verscheidene aanhan
gers door soldaten van kolonel Moboetoe gearresteerd. Vervolgens is
hij met een vliegtuig naar de hoofdstad teruggebracht en per vracht
auto naar de woning van Kongo's „sterke man" Moboetoe gereden.
Later bracht men hem naar een huis in de buurt van dat van Moboe
toe, waar de ex-premier en vier van zijn aanhangers in een kamer
werden opgesloten. Loemoemba, die zeer somber keek, was met de
handen op de rug uit het vliegtuig gestapt. Hij droeg een wit hemd
zonder das en een zwarte broek. Langs de wegen, die met prikkel
draad waren afgezet, schreeuwden honderden Kongolezen: „Weg met
Loemoemba". Volgens AFP werd de ex-premier, alvorens te worden
opgesloten, door zijn bewakers weinig vriendelijk behandeld. Een van
hen greep hem bij zijn haren om hem te dwingen naar persfotografen
te kijken, die een plaatje van hem wilden maken. Met een verbeten-
gezicht en onthutste blik in zijn ogen poseerde Loemoemba toen voor
de fotografen.
Proces in Tliysstad?
In Leopoldstad verluidt, dat Loemoem
ba naar Thysstad zal worden overge
bracht. De daar gelegerde troepen zijn
bijzonder trouw aan kolonel Moboetoe.
Hammarskjöld, de secretaris-generaal
van de Verenigde Naties, heeft gisteren
tweemaal een telegram aan president
Kasavoeboe gestuurd, waarin hij naar
gezegd werd op clementie voor Loe
moemba heeft aangedrongen en op een
behoorlijke berechting. Ook de Sovjet-
Unie zou ten gunste van de ex-premier
hebben gepleit en de VN-vertegenwoor
diging in Kongo verantwoordelijk gesteld
voor het lot van Loemoemba. De Sovjet-
russische delegatie heeft gisteravond aan
Hammarskjöld gevraagd de Algemene
Vergadering van de VN onverwijld uit
gebreide gegevens te verstrekken over de
maatregelen, die door het VN-opper-
bevel zijn genomen om de veiligheid van
de „wettige premier" te verzekeren. Ver
scheidene afgevaardigden van Afrikaan
se en Aziatische landen hebben gisteren
tegenover Hammarskjöld hun ongerust
heid over de ontwikkeling in Kongo uit
gesproken.
Om de gezindheid van de Kongolese
bevolking te typeren ten opzichte van de
thans gevangen ex-premier Loemoemba.
vertelde kolonel Moboetoe gisteren aan
journalisten, dat de inwoners van Fran
cqui „boe" riepen toen zij hem zagen en
hem de woorden „Judas" en „verrader"
toeschreeuwden. „Dit tekent de situatie."
zei Moboetoe.
HU zei ook dat Loemoemba, Kasja
moera en de anderen niet zullen terecht
staan, voordat Alphonse Songoio en ver
scheidene andere Kongolese parlements
leden, die in Stanleystad werden gear
resteerd, zyn vrU'gelaten. „Ik zal deze
maal, zo nodig, zeer krachtig optreden."
aldus Moboetoe. Volgens berichten, die
in november in Leopoldstad werden ont
vangen, zyn Songoio en de andere ge
arresteerde parlementsleden door de po
litie van Stanleystad, die op de hand is
van Loemoemba, na hun arrestatie mis
handeld. Songoio werd gemarteld en hij
zou hierdoor op het punt staan zyn ge
zichtsvermogen te verliezen.
Opgewekt tot rebellie
Moboetoe verklaarde dat Loemoemba
o.m. zal worden beschuldigd van poging
tot het verwekken van rebellie in het le
ger. Hij bracht in herinnering dat Loe
moemba kortgeleden via Radio-Stanley-
stad een op een plaat opgenomen toe
spraak heeft laten omroepen, waarin hii
het Kongolese leger aanzette tot opstand
tegen zUn commandant, Moboetoe zelf
„Een van Loemoemba's gearresteerde
aanhangers is in het bezit gevonden van
documenten, waarin een beroep op Afri
kaanse en Aziatische landen werd ge
daan om Loemoemba te helpen de macht
Advertentie
LOODGIETERSBEDRIJF EN
SANITAIRE INSTALLATIES
Hoge Rijndijk 71 - Leiden
Telefoon 20023—24350
in Kongo te herwinnen. HU beschikte
verder over doorlaatpassen, die hem wa
ren verstrekt door Kamitatoe, de gou
verneur van de provincie Leopoldstad,
waardoor hij in staat was Kikwit te be
reiken," aldus Moboetoe.
De kolonel voegde hieraan toe: „Zodra
Kamitatoe het nieuws van de arrestatie
van Loemoemba. Kasjamoera c.s. ver
nam, vroeg hU de VN-troepen om be
scherming.
Loemoemba heeft zich deze maal wer-
kelUk gecomprimitteerd. Ik heb nu de
gevaarlijkste mannen, Loemoemba en
Kasjamoera, gearresteerd en dat is voor
mij genoeg,'' verklaarde Moboetoe.
De Kongolese opperbevelhebber besloot
met de mededeling dat Loemoemba's
vrouw per boot onderweg was naar Co-
quilhatstad. „Mijn commandotroepen
wachten daar op haar," verklaarde hij.
Twee zendelingen in Katanga
door Baloebas vermoord
Een woordvoerder van de Verenigde
Naties te Elisabethstad in Katanga heeft
gisteren meegedeeld dat volgens de be
woners van een streek in het noord
westen van Katanga opstandige Baloe
bas door op 23 november twee zende
lingen van de „Evangelische zending in
Kongo" hebben mishandeld en gedood.
De slachtoffers zijn dc Nieuwzeelander
Elton Knaus en de Brit Edmund Hodg
son. De twee zendelingen hadden ja
renlang in Katanga gewerkt.
Het Kantangaanse ministerie van
Binnenlandse Zaken heeft medegedeeld
dat zes Afrikaanse werknemers van de
steenkoolmUn te Loeena, dat vierhon
derd kilometer ten noordwesten van
Elisabethstad is gelegen, om het leven
zyn gekomen bij een aanval, die op
standige leden van de Baloebastam vrij
dagochtend, voor het aanbreken van de
dag, op deze plaats hebben uitgevoerd.
Talrijke Afrikaanse werknemers worden
gewond. De verliezen van de opstande
lingen zUn niet bekend, daar de Baloe
bas hun doden met zich mee hebben
genomen.
Marokkaanse V.N.-troepen, die
Loeena verdedigden, hebben verscheide
ne honderden Baloebas gevangen geno
men.
Volgens bevoegde kringen zou de aan
val op het door de Baloebas belegerde
Loeena verband houden met het ver
slechteren van de toestand in de door
de opstandelingen beheerste gebieden,
waar groot gebrek aan voedsel en geld
heerst. Om het fanatisme van hun troe
pen op peil te houden, zouden de op
standelingen-leiders behoefte hebben
aan een opvallend succes in de vorm
van de verovering van een belangrijke,
nu nog onder controle van de Katangese
regering staande plaats.
Europeanen mishandeld
De Ghanese politiebeambte Otoe, die
speciaal voor de V.N. naar Stanleystad
was gezonden voor het instellen van
een onderzoek, meldt dat aldaar ruim
duizend Europeanen door Kongolese po
litie zijn gearresteerd. Vele arrestanten
zUn hevig geslagen, terwijl zU ook op
andere wijze slecht werden behandeld.
Meer dan zeventig Europeanen, onder
wie vier vrouwen en een kind, werden
zeven uur lang in een kleine kamer
zonder ventilatie opgesloten. Zij kregen
geen water en eten en geen gelegen
heid om hun behoeften te doen. Al die
tijd werden zij voortdurend door Kon
golese militairen Stanleystad is een
bolwerk van de aanhangers van Loe
moemba bedreigd. Anderen, onder
wie vrouwen, moesten zeven uur lang
in de hete Afrikaanse zon staan, waar
bij Kongelose politie van Loemoemba hen
in het gezicht sloeg en schopte.
V.N.-vertegenwoordigers wisten ten
slotte een overeenkomst te bereiken, dat
de Europeanen weer op vrije voeten
zouden worden gesteld. De politie van
Stanleystad wilde echter zeven hunner
niet loslaten.
In de boomkwekerijen is het
grootste werk voor de komende
kerstdagen al achter de rug. De
bomen en boompjes zijn gehakt, en
thans rest alleen nog het vervoer
naar de steden, waarmee ook reeds
een aanvang is gemaakt.
Met de DC-8 welke gisteren van
Schiphol vertrok voor de openings-
vlucht naar Biak vlogen ook 53
emigranten mee die naar Sydney
zullen doorreizen. Sinterklaas was
op het vliegveld aanwezig om de
emigrantenonder wie zich tiental
len kinderen bevonden, uitgeleide
te doen.
NewY ork-Amsterdam
binnen de zes uur
Een K.L.M.-D.C.-SF. heeft gisteren
een record gevestigd. Het straatverkeers-
toestel vloog in niet meer dan 5 uur
en 52 minuten van New York, zonder
tussenlanding, naar Amsterdam.
De gemiddelde snelheid was 1020 ki
lometer per uur. maar het dient te
worden vermeld dat het toestel de wind
mee had en wel met een kracht van
135 mijl per uur.
Om 6.20 uur (Nederlandse tUd) ver
trok het vliegtuig uit New York en
arriveerde op Schiphol om precies 12.12
uur. 31 passagiers maakten de vlucht
mee. Na vier uur was het toestel reeds
over de Oceaan aangekomen bij het
Ierse vliegveld Shannon.
Op zijn vlucht gebruikte de D.C.-8 in
totaal 42.600 leter kerosine; de hoogte
waarop het toestel vloog was 12.750
meter.
ONBESTENDIG
Blijkens het weeroverzicht, dat het
KNMI te de Bilt om 10 uur hedenmor
gen verstrekte zal ook morgen het win
derige weer voortduren. Daar het kou
front van een depressie waarschUnlUk
enige tUd in de buurt van Nederland
blUft ggen en er langs dit front klei
ne storingen bewegen, moet bovendien
nu en dan regen worden verwacht.
In het temperatuursverloop komt niet
veel verandering
4 DECEMBER
Zon op: 8.29 uur; onder: 16.31 uur:
maan op: 18.03 uur; onder 9.08 uur.
Hoogwater te KatwUk te 3.55 en 16.07
uur; laagwater te 11.59 uur.
(5-12 hoogwater te 4.31 en 16.42 uur.
laagwater te 0.18 en 12.35 uur).
Dit nummers bestaat uit 18 pagina's
„Idyllische oude boom
gaarden geven winst aan
reisbureaus niet aan u"
Dat is een van de vele
argumenten, waarmee de
rooicommissie de eigena
ren van die oude boom
gaarden ertoe wil bren
gen, ze uit de roeien en
op de vrijgekomen grond
of een nieuwe, moderne
boomgaard te planten, of
akkerbouw of veeteelt te
gaan bedrUven.
Nu zijn reisbureaus,
toeristen en natuurge-
nieters niet de enigen,
wie het verdwynen van
die oude fruitbomen met
hun grillige takken, die
in hun bloeitUd het ri
vierengebied en Limburg
tot zo'n prachtig land
maken, aan het hart
gaat. Er zUn ook vele
eigenaren, die door ge
voelsoverwegingen ge
remd worden bU het ont
wikkelen van de vernie
tigingsdrang, die de rooi
commissie op economi
sche gronden gewenst
acht.
Vandaar dat de com
missie, waarin de Neder
landse fruittelersorgani
satie, de georganiseerde
landbouw en het ministe
rie van Landbouw samen
werken, met alle macht
het economisch instinct
probeert aan te wakke
ren. Op de film en door
schriftelUke en mondelin
ge argumentatie houdt zU
de fruittelers voor, dat
verouderde boomgaarden
geld kosten, terwijl een
moderne boomgaard effi
cient is te exploiteren en
op dezelfde oppervlakte
2Vz maal zo veel kilo
grammen fruit, en dan
goed fruit oplevert.
En aan landen als Bel
gië en Duitsland, die zelf
volop fruit hebben, kun
nen we de beste kwali
teiten toch nog wel kwijt,
maar niet tweederangs
fruit. Dat heeft men daar
zelf wel, want men zit
ook daar met het ver
nieuwingsprobleem, maar
men heeft er niet de
„stok achter de deur", die
de noodzaak tot exporte
ren voor ons land bete
kent.
Smaldeel I in Edinburgh
Smaldeel I, bestaande uit Hr. Ms.
Kruiser „De Zeven Provinciën", Hr. Ms.
Jager „Gelderland" en Hr. Ms. onder
zeeboten „Zeeleeuw" en „Walrus" is gis
teren de haven van Edinburgh (Leith)
binnengevaren voor een driedaags, niet
officieel bezoqjc aan de Schotse hoofd
stad.
Er staan verscheidene ontvangsten
op het programma, alsmede bustochten
voor de bemanningsleden ter bezich
tiging van de stad en omgeving, waar
bij een thee wordt aangeboden in de
„City Chambers" van Edinburgh. Van
daag en morgen zijn de schepen open
gesteld voor bezoek.
KANS OP COMPROMIS AANWEZIG
Het beraad, dat gisteravond in
het ministerie van Sociale Zaken
heeft plaats gehad, tussen de Vak-
raad Metaal en de regering over de
metaalionen, is na vijf uur vergade
ren van 8 uur 's avonds tot 1 uur
in de nacht) afgebroken. Dinsdag
middag wordt het voortgezet, nadat
de regering zich maandag in eigen
kring heeft beraden.
Dit duidt er op dat de kans van
een compromis aanwezig is.
Er staan echter nog niets vast. Staats
secretaris B. Roolvink deelde na afloop
van de conferentie, die om kwart voor
elf een klein uur werd onderbroken voor
afzonderlijk beraad van de twee groe
pen, mee, dat de Vakraad nieuwe sug
gesties over de gehele linie had gedaan.
De Vakraad zou volgens de Staatssecre
taris bereid zUn, met geringe loons
verhogingen en andere data van in
gang genoegen te nemen. Hy zei dat
de winstdelingsregeling praktisch rond
was. Volgens de heer Roolvink zou er,
nu beide partUen water in de wyn had
den gedaan, nog maar een klein ver
schil te overbruggen zUn. Van andere
zUde werd echter met klem gezegd, dat
er helemaal niets vast stond, en dat
er alle kans was, dat dinsdag de moge
lijkheid tot een compromis met één slag
weer van de baan zou zijn. Het vol
tallige, 21 leden tellende bestuur van de
Vakraad nam aan deze beraadslaging
deel. Van regeringszUde waren aan we-
zig de ministers De Pous (Economische
Zaken), Van Rooy <Soc. Zaken) en de
genoemde Staatssecretaris van Sociale
Zaken. Voorts woonden de zitting bU
mr. J. J. J. Erdbrink, directeur-secreta
ris van het College van RUksbemidde-
Moskou erkent mislukking:
In dampkring in stukken uiteengevallen
De poging om het Russische ruimteschip met twee honden en andere
dieren aan boord behouden naar de aarde te doen terugkeren is mis
lukt, zo heeft Radio Moskou gisteravond bekend gemaakt. Het gevaar
te van viereneenhalve ton kwam op een radiografisch bevel naar be
neden maar viel in stukken uiteen toen het in de dichtere luchtlagen
kwam. Al eerder was er iets niet in orde, want enige tijd vóór het sein
tot terugkeer was een deel van de radioseinen van de kunstmaan uit
gevallen. De laatste rakettrap draait nog wel om de aarde.
Het is voor de tweede maal, dat de Russen toegeven, dat een van
hun ruimte-experimenten niet volledig is geslaagd. Op 16 mei slaagden
de Russen er niet in, hun eerste ruimteschip", dat de dag tevoren was
gelanceerd, naar de aarde terug te brengen: het schoot verder de
ruimte in in plaats van naar de aarde, aldus maakten de Russen toen
bekend. Op 20 augustus van dit jaar lukte het wel, de ruimtecabine
van de Arknik met twee honden aan boord te bergen. Nu is deze terug
keer voor de tweede maal mislukt.
laars en mré J. A. Berger, voorzitter van
het College van RUksbemiddelaars. De
vakbondsgroep van de raad vond het
na deze uitputtende beraadslaging no
dig om nog eens midden in de nacht
in conferentie te gaan.
Advertentie
VERLOVINGSRINGEN
Alle moderne modellen
HORLOGES
De beste merken
GER0 CASSETTES
v.. d. Water
Haarlemmerstraat 207
Advertentie
Twee jonge mensen ontmoeten el
kaar aan de andere zijde van het
IJzeren Gordijn: een gewonde
Amerikaanse piloot, neergeschoten
tijdens een oefenvlucht en een
Oostduitse weduwe, die het Wes
ten aansprakelijk stelt voor de dood
van haar man. Uit de noodge
dwongen kennismaking bloeit, on
der de voortdurende bedreiging
van de meedogenloze Grenswacht,
een dramatische liefde op.
Aan de hand van dit beklemmen
de gegeven schreef de Friese auteur
Jan van der Zee een sublieme no
velle, die in de drie komende num
mers van Libelle wordt gepubli
ceerd. Een verhaal, dat op tragische
en bijzonder actuele wijze de al
oude kerstwens „Vrede aan de
mensen..." onderstreept. Natuur
lijk in Libelle, want,
is nu eenmaal beterl
(Sucf ^ÏCte
Nieuwe proeven
De grootste hinderpaal voor bemande
kunstmanen is de terugkeer naar de
aarde. De Amerikanen zijn er thans
driemaal in geslaagd, een ruimtecabine
van ongeveer 150 kg behouden naar de
aarde te laten terugkeeren, doch deze
cabines waren niet groot genoeg voor
menselUke ruimtevaart. Het leek er veel
op, dat de Russen erin waren geslaagd,
het probleem van de terugkeer van ca
bines, die wel voor menselijke ruimte
vaart geschikt waren, op te lossen, want
de geborgen cabine van 20 augustus was
groot genoeg voor een bemanning. Nu
het experiment van gisteren is mislukt
kan men verwachten, dat opnieuw een
reeks proeven zal worden uitgevoerd tot
de Russen met enig vertrouwen tot be
mande kunstmanen kunnen overgaan.
Dat betekent, dat de Amerikanen met
hun „Mercury-project" toch nog enige
kans maken op een primeur in de be
mande ruimtevaart.
Advertentie!
CAFE-RESTAURANT V
Hillegom 02520 5147* fji
ONBEPERKT KIP ETEN f6
Dagelijks diner-dansant
RESERVEER NU voor het
KERSTDINER-DANSANT.
Uit Het Leidsch Dagblad van
4 December 1860:
Men schrijft het ontslag
van den Franschen Minister
Fould toe aan zijn weigering, om
ee -ipost van 4 millioen francs
beschikbaar te stellen, voor het
toilet der Keizerin en de ver-
fraaijing van hare appartemen
ten. Als bewijs van de buitenge
wone weelde, die de Keizerin
aan den dag legt kan dienen,
dat één appartement geheel van
glas is, waarin verscheidene be
weegbare wassenbeelden haar
persoon voorstellen, die aange
kleed worden, om te dienen tot
een keuze van het toilet. Zij
worden door een raderwerk in
beweging gebragt wandelende
het vertrek op en neder, opdat
het toilet zich in de verschillen
de kleuren en vormen zou kun
nen laten beschouwen.
