Tussen Gronau en Ochtrup ligt een
elektronisch-bestuurd pompstation
Commissie werkmetliodeverbetering
heeft werk niet voor niets gedaan
UIT VIOS-LSGII
i n i
i m*m
i i
o
1
1
fel
I
E3
ESSO PETROLEUM
Een
van vier fabriekenlangs
400 kilometer lange olieleiding
van Wilhelmshaven naar Keulen
H.M. de Koningin I)ij overdracht
Willem de Zwijgerraam te Delft
Chaos in bloembolleiibedrijven
aan kaak gesteld en verbeterd
Kapperstarieven maandag omhoog
ZATERDAG 26 NOVEMBER 1960
Tussen de Duitse plaatsen Gronau en Ochtrup (een dikke tien
kilometer van de Nederlandse grens) ligt een nieuw bedrijf in het vrije
veld, temidden van weilanden en bossen. Zware hoogspaimingsleidin-
gen voeren er naar toe, tussen enkele dienstgebouwen verrijst een
massief blok beton, waarop grote pomp-aggregaten zijn gemonteerd,
het gezoem van motoren is hoorbaar en een scherp oor slaagt er in
daartussendoor het fijne gepiep van radioseinen waar te nemen.
„Pumpstation 2 ist angelaufen": het tweede grote pompstation op de
olieleiding van Wilhelmshaven naar Keulen is in gebruik genomen.
Het is een complete fabriek geworden, veilig achter een hoge onheining
gelegen. En dat laatste moet ook wel, want sedert de in bedrijf stelling
werkt er geen mens meer.
struiken wordt beplant. Weide, tuin- en
akkerbouwgewassen zijn natuurlijk wel
toegestaan. Deze „vrije zone" vergemak
kelijkt de controle en eventuele repa
raties.
Twintig miljoen ton
De totale kosten van aanleg, inclu-
Onwezenlijk wonder
van de techniek
Pompstation 2 is een wonder van
techniek. Alle installaties worden langs
elektronische weg bediend in Wilhelms
haven aan de Duitse Noordzeekust, waar sief de aanlegsteiger voor drie reuzen-
het beginpunt is van de
„Nordwest-Oelleitung," met
een lengte van bijna 400 km
de grootste tot dusver in
Europa gelegen olieleiding.
Wel wat onwezenlijk, dat
onzichtbaar bestuurde fa
briekje in Weiner Mark,
zoals dit deel van de ge
meente Ochtrup heet!
Twee jaar geleden werd
de grond daar openge
scheurd voor het leggen
van de leiding, die op 29
december 1958 in gebruik
werd genomen. In de loop
van vorig jaar werd begon
nen met de bouw van het
pompstation Ochtrup en
opnieuw heeft hier geruime
tijd bedrijvigheid geheerst,
waarin ook Nederlanders
deel hebben gehad: een
Twentse onderneming heeft
namelijk 600 kubieke meter
beton voor de pompfunde-
ringen in twee etmalen
tijds gestort.
En nu heerst ogenschijn
lijk rust in de Weiner Mark,
waar blonde boerenkinder-
tjes elke voorbijganger toe
wuiven en waar wat late
Flinders in de najaarszon
de nagenoeg uitgebloeide
herfstasters opzoeken in dit
vredige stukje grensgebied.
Twee meter onder deze lan
delijke idylle vloeit een dik
ke oliestroom zonder op
houden zuidwaarts, door de
pompen van Wilhelmsha
ven en sedert korte tijd ook
van Ochtrup voortgestuwd
naar de reusachtige bedrij
ven, die op de leiding zijn
aangesloten en afwisselend
van grondstof worden voor
zien: de raffinaderijen en
chemische fabrieken bij
Gelsenkirchen, Dinslaken,
Duisburg en Keulen.
Af en toe begint een
motor te zoemen of wordt
een pomp uitgeschakeld, al
naar gelang de olie vlugger
of langzamer moet vloeien.
Olie uit Perzië, uit Vene
zuela en ook uit de Sovjet- .v
Unie. Kort na de ingebruikneming van i tankers tegelijk (250.000 ton m totaal),
de leiding meerden reeds Russische tankpark en pompstation^ belopen^on-
elke storing onmiddellijk geregistreerd.
Tegenmaatregelen (c.q. stopzetten van
de gehele leiding) kunnen elk ogen
blik worden genomen.
Met lede ogen
Merkwaardig, dat juist Ochtrup op de
ze wyze kennismaakt met „het vloei
bare goud". BU dit plaatsje immers
werden in de jaren-'30 de eerste bo
ringen in het grensgebied verricht, om
dat in de omgeving gunstige bodem
structuren voor het eventueel voorko
men van aardolie zjjn aangetroffen. Er
zyn tal van boringen uitgevoerd in
de loop van ruim een kwart eeuw wer
den voor dit onderzoek verscheidene mil
joenen uitgegeven maar olie werd
niet gevonden. Er zullen misschien wel
ingezetenen zijn, die nu met lede ogen
de olie van Wilhelmshaven (aan hun
neus) voorbij zien gaan
voor
uw
Geschenk van mevrouw Philips-De Jongh
oliehaard
(Van onze Haagse correspondent)
De overdracht van het Willem de Zwijgerraam in de westgevel van de noorder
zijbeuk van de Oude Kerk te Delft aan de kerkvoogdij der Ned. Herv. Gemeente,
die gistermiddag plaats vond, kreeg een bijzonder cachet door de aanwezigheid
van H.M. de Koningin. Het raam werd geschonken door mevr. A. H. E. M.
Philips—De Jongh uit Eindhoven, en in haar opdracht ontworpen en uitgevoerd
08 naardolie met het hoogste rendement door de glazenier Joep Nicolas, die ook de andere ramen in de kerk heeft gemaakt
en de nog ontbrekende ramen eveneens zal uitvoeren. Het raam, dat geplaatst is
recht tegenover de plaats waar Prins Willem zijn laatste levensjaren doorbracht
en waar hij op 10 juli 1584 onder moordenaarshand viel, het Prinsenhof, werd
door de schenkster overgedragen.
méér warmte
minder roet
zuinig
P. M. PERQUIN
HOGE MORSWEG 78,
OEGSTGEEST - TEL. 21584 b.fl.g. 21351
De Koningin, die vergezeld was door
haar dame du palais mevr. L. A. J.
baronesse De Smeth Van Pallant, en
haar particulier secretaris, mr. J. van
der Hoeven, werd kort na half drie
ontvangen bij de ingang van de kerk
door de heren D. de Loor burgemeester
tankers in Wilhelmshaven.
Controle uit de lucht
Tweemaal per week wordt de rust
verstoord door het gebrom van een laag
overkomend vliegtuigje, afkomstig van
Rheine, slechts enkele kilometers van
Ochtrup. De „Nord-West Oelleitung"
wordt namelijk wekelijks uit de lucht
gecontroleerd door twee toestellen, die
het gehele tracé in tegengestelde rich
ting afvliegen. Elk lek, elke onregel
matigheid wordt geregistreerd en on
middellijk verholpen, want bij de zware
druk waaronder de vloeistof door de
buizen wordt geperst kan veel olie ver
loren gaan en schade c.q. ongerief aan
de omgeving worden veroorzaakt. Met
de grondeigenaren (2308 in totaal) is
overeengekomen, dat een tien meter bre
de strook (vijf meter aan weerszijde
van de leiding) niet met bomen of
Valse dollars in omloop
uit Hitiers drukkerijen
In Zweden en West-Duitsland zijn
biljetten van vijf en van twintig dollar
in omloop gebracht, die in de laatste
jaren van de tweede wereldoorlog in
opdracht van Hitier door joodse gevan
genen werden vervalst. De Zweedse en
Westduitse politie hebben in verband
met deze zaak twee arrestaties verricht.
Totnutoe konden valse biljetten tot een
bedrag van 350 dollar worden achter
haald.
Ze werden uitgegeven door een kunst
schilder uit Göteborg en een inwoner uit
Göteborg, die in Duitsland werd gear
resteerd. Alle Duitse banken en de politie
in Zweden en Duitsland zijn gewaar
schuwd omdat men aanneemt dat meer
biljetten in circulatie zijn of worden ge
bracht. Het is niet onwaarschijnlijk dat
ook in andere landen valse Hitler-dol-
larbiljetten zullen opduiken. Bij de Am
sterdamse politie was omtrent deze zaak
evenwel nog niets bekend.
Na de Hongaarse opstand is in ons land
wel een aantal uit de Hitler-drukkerijen
afkomstige valse dollar- en Engelse
pondbiljetten gesignaleerd. Zij werden
door Hongaarse vluchtelingen in omloop
gebracht, doch nadien heeft men van
deze massale vervalsing geen produkten
meer in Nederland gezien. Wat de her
komst van de biljetten betreft: in enkele
Duitse concentratiekampen werden ge
vangen joden chemigrafen tijdens de
oorlog voor de keus gesteld hun vak
manschap te tonen bij het vervalsen
van dollar- en pondbiljetten of de gang
naar de gaskamer te maken. Velen za
gen een levenskans in de eerste oplos
sing en leverden de nazi's vervalsingen
die nauwelijks van de originele munt
biljetten zijn te onderscheiden. Er werd
van deze vervalsingen een kapitale hoe
veelheid dollar- en pondbiljetten aan
gemaakt. Toen Hitiers nederlaag nader
de, verdween een deel ervan naar de
bodem van het Bodenmeer. De rest van
de valse biljetten kon nooit worden
achterhaald.
geveer een kwart miljard mark. Twee
van de vier ontworpen pompstations zijn
voltooid. Het tankpark in Wilhelmsha
ven heeft een opslagcapaciteit van
630.000 kubieke meter. Op het ogen
blik bedraagt de transportcapaciteit van
de leiding 14 miljoen ton per jaar. Bij
gereedkomen van de ontworpen pomp
stations Ostenwalde (hummling) en
Duisburg kan jaarlijks 20 miljoen ton
olie worden 'verwerkt.
De leiding is dag en nacht in be
drijf. De verschillende voor de resp.
raffinaderijen bestemde hoeveelheden
worden in grote hoeveelheden (enkele
duizenden ton) achter elkaar door de
leiding gepompt.
Het is niet nodig de oliesoorten (de
samenstelling kan nogal uiteenlopen, al
naar het land van herkomst) te scheiden.
Het is gebleken, dat bij opeenvolgende
onderling verschillende zendingen plaat
selijk slechts zeer geringe hoeveelheden
vermengd raken.
In het „dispatcher-station" te Wil
helmshaven. waar op controleborden het
verloop nauwlettend wordt gevolgd, wordt
stratieve en commerciële problemen. De
leden van de Werkcommissie wisten uit
ervaringen in andere branches, dat dit
zou gebeuren. Misschien zal het bloem
bollenvak dan nu ook eens aandacht
gaan besteden aan het vergeten gebied:
het kantoor. Want dat is tot nu toe
steeds een onkostenpost geweest.
(Van een speciale medewerker)
De Commissie Werkmethodeverbetering in het Bloembollenbedrijf
heeft haar werkzaamheden beëindigd. In een verslag heeft zij ook de T.E.E.M.-treilieil gaBll
resultaten na de cursussen, die de afgelopen winter zijn gegeven
vermeld. Hieruit blijkt, dat vele bedrijven door de eigenaren terdege
onder de loep zijn genomen, waarna verbeteringen werden aangebracht
die het werken in de schuren veraangenamen en vergemakkelijken. Een
ondernemer ontwierp aan de hand van door de Werkcommissie
gegeven voorbeelden een geheel nieuwe tafel om bollen aan te pellen
en smaakte het genoegen zoveel aanbiedingen van bollenpelsters te
krijgen, dat hij kon gaan selecteren. Het werk aan deze tafel is
overigens bijzonder beter en sneller gegaan. Er zijn in verschillende
bedrijven door allerlei verbeferingen spectaculaire successen geboekt. v'rï'"r,trmeT"f!inr'^nclh'itTvan^s'tói
volgend jaar rijden
Enorme verbeteringen
Met ipgang van de nieuwe zomer
dienstregeling zullen de TEEM-treinen
(Trans-Europ-Express-Marchandises)
gaan rijden en een enorme verbetering
brengen in het Europese goederentrein-
net. Als TEEM-treinen zullen slechts
Grote kosten zullen
wel rente afwerpen
Men neemt aan, dat de honderddui
zend gulden ,die dit project heeft ge
kost aan het bloembollenvak en de te
genwaarde van de Marshallgelden rente
zullen afwerpen. Het moet gezegd, dat
deze commissie een vrij maagdelijk ter
rein betrad. Iedereen in het bloembol
lenvak had zijn eigen methode en ver
borg zijn handigheidjes voor zijn con
currenten.
Vertrouwen
De werkcommissie bestaande uit eco
nomen, arbeidstechnici en arbeidsana
listen mocht wel een kijkje nemen in
verschillende bedreven (soms niet in alle
afdelingen!) en combineerde alle han
digheden. Men vertelde zo hier en daar
waar men betere uitvoeringen had ge
zien en kreeg het vertrouwen.
Cursussen
De ervaringen in de bloembollen-
bedrijven heeft men gecombineerd
met de wetenschappelijke kennis en
is cursussen gaan geven. Meer dan
veertiehonderd bloembollenkwekers
en exporteurs hebben deze twee da
gen durende cursussen gevolgd. Ze
hebben daar velerlei zaken geleerd,
maar vooral wat mensen kunnen doen
en hoe ze het aangenaamst kunnen
werken.
Toen de cursussen voorbij waren zijn
vele van deze cursisten hun bedrijven
met andere ogen gaan bekijken. Ze zijn
hun bedrijfsindeling gaan veranderen
aan de hand van de opgedane kennis.
Speciaal is bij die cursussen de aan
dacht gevestigd op het transport in het
bedrijf. Wat daar naar voren kwam
is niet voor dovemansoren gezegd. Men
ging meer hulpmiddelen gebruiken en
stond verbaasd over de opvoering van
de produktiviteit. De liefde voor de man
den ging al zeer spoedig tanen. Nu zoekt
men naarstig naar andere en betere
emballage.
Hokken taboe
Toen men duidelijk uiteengezet kreeg,
dat mensen niet graag in hokken wer
ken, maar liever in schone ruimten is
Dan is het verboden nog fooien te geven
(Speciale berichtgeving)
Van maandag a.s. af mogen de Nederlandse kappers geen fooien meer aannemen
want op die dag treedt de nieuwe C.A.O. in werking, waarin o.m. bepaald is, dat
het kapper op straffe van ontslag, verboden is zijn fooienpotten aan te vullen. Een
compensatie voor het verlies van het verval (dat is de fooi) betekent een ver
hoging van de kappersionen. De tariefverhoging is voor herenkappers gemiddeld
op 15% bepaald en voor dameskappers ten hoogste op 10%.
een aantal ondernemers er toe overge
gaan om het bedrijf zo schoon mogelijk
tehouden. Toiletten werden soms ver
beterd, ofaangelegd.
Deze zomer schreven wij over een
zeer verbeterde tafel, waaraan de bol
len worden gepeld. Deze ondernemer
heeft er groot succes mee gehad. Men
vertelde ons, dat de ervaringen bij an
deren dezelfde zijn. Een fabrikant van
deze peltafels kan de orders niet bijhou
den. De tel- en paktafels oogstten een
even groot succes.
Weinig effect
Het is de cursisten ook duidelijk ge
worden, dat lang werken niet betekent,
dat dan ook veel hogere prestaties wor
den geleverd. Men ging dus trachten
het vele overwerk te bekorten. Dit heeft
aanvankelijk veel succes gehad. Maar
bedrijven die wel overwerkten trokken
de mensen aan, die 's avonds vrij waren.
Het effect van die korte arbeidstijd is
dus geheel verloren gegaan. Men gaat
weer over tot langere werktijden!
Dit project Werkmethodeverbetering
is overigens wel een succes gebleken.
De Commissie heeft na het beeindigen
van de cursus eigenlijk haar opdracht
voldaan. Het gevaar bestaat echter, dat
al het geleerde langzamerhand weer zal
verzanden als er niet voortdurend nieu
we impulsen tot stand worden gebracht.
Vandaar dat men overweegt een ar-
beidsanalyst voor het vak aan te trek
ken, of de Rykstuinbouwconsulent-
schappen te verzoeken dit werk voort
te zetten. Het zal dan o.i. toch wel op
de schouders van het vak komen te rus
ten, want de voorlichtingsdiensten wor
den door de regering langzamerhand
ingekrompen.
Die regering toch
Dit deelde gisteren de voorzitter van
de vakraad voor het kappersbedrijf, de
heer J. Huis, mede op een persconfe
rentie in hotel Noord-Brabant te
Batista wil eiland kopen
Fulgencio Batista, voormalig president
van Cuba, die door Fidel Castro c.s.
werd verdreven, is volgens de in Miami,
in de Amerikaanse staat Florida ver
schijnende „Miami News" voornemens
het eiland „Children's Bay" te kopen,
dat deel uitmaakt van de Bahama-
groep. De prijs van het ongeveer 200
kilometer ten zuiden van Nassau gelegen
eiland zou een half miljoen dollar zijn.
Het is het eigendom van de toneelspeler
Hum Cronyn.
Batista bevindt zich thans te Ma
deira. Zijn vrouw en kinderen houden
verblijf in het bekende „Waldorf Asto-
ria"-hotel in New York.
Batista heeft thans een duur inge
richte villa te Daytona Beach, in Flo
rida. Hy was van plan zich daar blij
vend te vestigen, doch de Amerikaanse
regering wil hem geen inreisvisum voor
de V.S. geven.
Utrecht. Als uitgangspunt voor de vast
stelling van deze nieuwe lonen nam
men het loon van een geschoolde ar
beider. Het hoogste loon wordt per 28
november f 76,80 eventueel verhoogd
met f 4,huurcompensatie en 10 pro
visie van de omzet uit eigen arbeid.
Verder kan het loon hoger worden door
brevetten-toeslag en een provisie bere
kend over de verkoop.
Voor kappersbedienden met uitzonder
lijk goede prestaties bestaat bovendien
de mogelijkheid van een toeslag van
f20,boven het C.A.O.-loon.
Voor het publiek betekent de tarief-
verhoging weinig volgens de vakraad.
Wat de klant anders aan fooi zou be
talen ligt nu in de prijs besloten. Wil
de klant toch zijn voorkeur voor een
bepaald personeelslid laten blijken, dan
kan hjj dat doen door te vragen of
hy steeds door deze bediende geholpen
kan worden en door via dit personeels
lid toiletartikelen e.d. te kopen. De kap
persbediende krygt dan provisie ook
over de verkoop.
De heer Huis deelde desgevraagd me
de, dat de provisie-regeling de situatie
in de bedrijven beslist niet onaange
namer zal maken.
De regering gaat van het standpunt
uit, dat de land- en tuinbouwers nu
lang genoeg geholpen zijn en zelf maar
voor de eigen voorlichting moet gaan
zorgen.
Uit dit project is een Subcommissie
Emballage ontstaan, die zoekt naar een
uniform fust. Ook hieraan is enige aan
dacht in dit verslag besteed. Voor de
kwekery meent men met een bak van
een kunsthars op de goede weg te zyn.
Er zyn in de praktyk al fouten in ge
vonden, zodat wyzigingen moeten wor
den aangebracht.
Emballage vereenvoudigen
Tevens meent de commissie, dat de
exportemballage zeer vereenvoudigd kan
worden. Men heeft eens aan de hand
van de orders bij enkele bedrijven na
gegaan hoe men de bollen het best
kan verpakken. Deze exporteurs ge
bruikten in totaal 90 typen kisten. Het
bleek, dat men zou kunnen volstaan
met vier typen kartonnen dozen en vyf
typen zgn. binnendozen. Men heeft dit
seizoen 700 typen bollenkisten geteld.
Goede kartonnen dozen biyken beter
te ventileren dan de bekende houten
kisten. Ze kunnen ook in een ruim wor
den gestuwd zonder in elkaar te zakken,
zoals men zou vermoeden. Uit de Vere
nigde Staten en de Scandinavische lan
den komen voortdurend gunstige be
richten over deze voor de bollenexport
nieuwe emballage. Deze dozen kunnen
de mishandelingen in de Engelse havens
echter niet doorstaan. Over deze ver
schillende soorten emballage hebben wy
onlangs geschreven.
Nieuw project
Men wil nu een nieuw project onder
handen nemen. O.i. een even maagdelijk
terrein als de werkmethode verbetering,
namelyk het ontwerpen van een uni
form calculatie-systeem. De chaos in
cje administraties en systemen is min
stens zo groot als by de emballage
Pogingen van enkele kleinere verenigin
gen om hierin verbetering te bregen zyn
tot nu toe mislukt door gebrek aan vol
doende steun van gezaghebbende vere
nigingen
Grotere belangstelling
De Commissie Werkmethodeverbete-
kon melden, dat er een sterk toegeno
men belangstelling is voor de admini-
100 kilometer per uur en met de kortst
mogelijke oponthouden aan de grenzen.
In verband met dit laatste kunnen al
leen goederen worden vervoerd waarbij
met een normale grensbehandeling kan
worden volstaan.
Tydens de dezer dagen in Boedapest
gehouden Europese goederentreindienst-
conferentie is besloten met een vyf-
tiental TEEM-treinen te beginnen. Het
is niet uitgesloten dat dit aantal zal
van Delft. dr. ir. P. Dingemans, pre
sident van het college van kerkvoogden,
en A. van Engen, secretaris van de
kerkvoogdij. Hier werden bloemen aan
geboden door de 17-jarige dochter van
de president kerkvoogd, mej. Ineke
Dinggemans. Ter verwelkoming van de
Koningin waren voorts aanwezig de he
ren mr. P. Th. Röhling, chef van de
afdeling oudheidkunde en natuurbescher
ming van het ministerie van O. K. en W.
Als vertegenwoordiger van de minister,
mr. J. Klaassesz, Commissaris der
Koningin in Zuid-Holland, en de
glazenier Nicolas.
Nadat de Koningin haar plaats had
Ingenomen, sprak de president kerk
voogd, dr. ir. Dingemans, een kort woord
van welkom tot de genodigde. Vervol
gens voerde mevr. Philips-De Jongh het
woord. Aan het eind van haar toespraak
droeg zy het raam aan de kerkvoogdy
over.
Hierna gaf de glazenier een toelich
ting op het raam, waarna de dichter
A. Roland Holst zijn gedicht „De prins
weergekeerd," voordroeg.
Met een korte rede van de president
kerkvoogd, die het geschenk namens
kerkvoogdij aanvaardde, werd de plech
tigheid besloten. De genodigden bega
ven zich vervolgens naar het stedelijke
museum Het Pinsenhof, waar de thee
werd geserveerd.
Omstreeks vier uur keerde de Konin
gin naar Soestdyk terug.
worden uitgebreid. Hierover worden nog
conferenties belegd in januari in Praag
en in april in Londen.
Enkele van de snelle verbindingen
die Nederland in de afgelopen twee jaar
reeds in Europees verband bereikte zul
len in versnelde vorm als TEEM-treinen
worden opgenomen. Het zyn de diensten
Rotterdam-Venlo-Bazel-Chiasso, Venlo-
Neurenberg en Bazel-Keulen-Venlo-Rot
terdam. De goederendienst naar Bazel
krygt door dit nieuwe systeem een ver
snelling van drie uur, die naar Chlasso
voor bederfelijke wagenladingen zes uur
en voor niet bederfelyke wagenladingen
elf uur. Op Neurenberg wordt een ver
snelling verkregen van zes uur, terwyi
in de dienst Bazel-Keulen-Venlo-Rot-
terdam eveneens een versnelling in Ven-
lo wordt verkregen van een uur.
Onze schaakrubriek
Na afloop van de vorige week
gespeelde wedstrijd Vios (Rijs
wijk)—LSG II was een der par
tijen nog niet tot een beslissing
gekomen.
De te arbitreren stelling bleek
vrij zeldzaam te zijn, n.l. bestaande
uit ongelijksoortig materiaal ten
eerste en bovendien in eigenaar
dige verhouding.
Wit beschikte naast de koning nog
„slechts" over de dame, zwart kon daar
tegenover een raadsheer, een paard plus
nog vier pionnen stellen. Er is een al
gemene waardering, waarbij men de
dame op 10 punten stelt, de toren op 5,
de paarden en lopers ieder op 3 en de
pionnen op 1 punt. Met deze waarde-
ringscyfers komt men in het boven
staande geval dus op gelykwaardigheid.
Vanzelfsprekend is de stand der stuk
ken van veel groter belang dan de sim
pele waardepunten. Bij de arbitrage
bleekdat de dame-partij aan het kortste
eind moest trekken. De directe aanwe
zigheid by de koning van het paard
maakte „eeuwig schaak" onmogelijk en
promotie van één der pionnen was on-
vermydelyk.
De dame is het aanvalsstuk by uitne
mendheid, en allerminst geschikt voor
een zuiver defensieve taak.
In een partij Janowski-Lasker uit het
toernooi te New York (1924) kwam het
tot dit eindspel.
m
i
m
I
m
M
m
9
i m
9
i
O
m
W,
Er volgde: 16 blD; 17. P x bl,
D x e4t; 18. Kf6, Dh4t; 19 Kg7, D x e7!,
20. d8D, D x d8; 21. f8 D, Dd7t; 22.
Df7, D x a4; 23. Df5t, De4 remise.
Juist was geweest: 16. K f6g6!
(i.p.v. Ke6), MD; 17. d8D, Dbglt; 18.
Kf5 en wint of: 16Dglt; 17.
Pg5. Db6t18. Kh7 en wint; of 16
Db6t; 17. Kh7 en wint (naar „Euwe").
LADDERWEDSTRIJD
f" w
9 Y
fci**
l
m m m m
Ofschoon zwart hier, behalve de dame
nog over twee pionnen beschikt gaat de
stryd tegen de paarden en verbonden
vry-pionnen verloren.
1. e4e5, Ka4b4; 2. Kf2—e3. a7—a5;
3. Ke3—f4. a5a4; 4. Pf3—g5, De6—d7;
5. f6f7, Dd7e7 (op D x d4t volgt
6 Pde4, Dd8; 7. Pe6. Dh4t; 8. Kf5,
Dh7t; of Dh3t; 9. Kf6 en wint); 6. d4
d5, a4a3; 7. b2 x a3t. Kb4—c3 tK x
a3; 8. d6. Df8; 9. Kf5, b2; 10. Pc4t,
Ka2; 11. P x b2. K x b2" 12. Kg6)8.
d5d6, De7—f8; 9. Pg5—e4t, Kc3—d3;
10. e5e6, Df8h6t11. Kf4—f5, b3—b2;
12. d6d7. Dh6—f8; 13. a3—a4 (een
nieuwe troef wordt uitgespeeld, de a-
pion streeft naar het promotieveld. Op
13. Kf5f6 zou wit zich nog leiyk heb
ben vergist nl. 13blD; 14. P x bl,
K x e4; 15. e7, Db6 mat!) Df8a8; 14.
e6e7. Da8d5t; 15. Kf5—f6. Dd5—d4t;
Janowski speelde hierop: 16. Ke6 waarop
de partij toch nog remise werd.
Stelling na 16. Kf6—e6.
i
i m m
m m
m
m
Zwart aan zet, wint
m
m
m
m
m
qi
m
m
m
m
m
m
m
Wit aan zet, wint.
(Oplossingen aan W H. van der Nat,
Acacialaan 25. Leiderdorp, eventueel
met die der volgende opgaven uiterUik
20 januari 1961).
Correspondentie: D. H. te K. a. Zee:
Uw oplossingen kwamen net iets te laat.
Zy zullen by Uw volgend aantal worden
opgeteld.