NIC. DEN BESTEN EN JANSMA
GINGEN GISTEREN DE CEL IN
Gesprek met Rahman
bracht niets concreets
letter j
(Snc/ QTïe itws
WEERBERICHT
DIJKSTRA
SOCRATES-DRAMA IN NIEUWE FASE
lil bewaring stelling Den Besten
civielrechtelij ke aangelegenheid
Objectieve visie gewaardeerd
Geef eens iets anders
Autorijschool Julien Zn.
1
Is Jackie Kennedy
werkelijk zo naïef?
HERENPULLOVERS
19.75
Opgericht 1 maart 1860
ZATERDAG 26 NOVEMBER 1960
No. 30213
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze Amsterdamse correspondent)
Gisteravond om half zes is de celdeur dicht gevallen achter de
hoofdpersoon in de geruchtmakende Socrates-affaire, de 50-jarige
Nicolaas den Besten. Hij heeft de nacht doorgebracht in het Huis van
Bewaring aan de Weteringschans te Amsterdam.
Op nog geen kilometer afstand, in het hoofdbureau van politie, werd
een paar uur later een tweede belangrijke figuur uit deze kring van
fantasierijke financiële goochelaars ingesloten: Jolle Jansma, 41 jaar,
van beroep „ambassadeur voor Majorca en regaat van Spanje van het
genootschap „Die Heilige Tat".
Jansma verdacht
van oplichting
In het Paleis van Justitie aan de
Prinsengracht te Amsterdam speelde
zich gistermiddag vrijwel ongemerkt een
uiterst belangrijke episode af in de zaak
Socrates. De rechtbank moest beslissen
over een door de rechter van instructie
mr. J. van der Esch gevraagde in bewa-
ringstelling var de heer Nicolaas den
Besten, directeu. van de gefailleerde NV
Socrates, omdat deze niet bereid is ge
bleken voldoende inlichtingen te geven
die voor de afwikkeling van het faillise-
ment van belang zijn. Een klacht, die
reeds lang van de curator, mr. C. D. van
Vliet was gehoord.
Terwijl de rechtbank in de raadska
mer was, wachtte een zeer nerveuze heer
Den Besten in een advocatenkamertje
op de uitslag. Zoals altijd bleef hij opti
mistisch over de beslissing van de recht
bank en zelfs toen hij na de uitspraak
door de parketwachters in gijzeling werd
meegevoerd, argumenteerde hij met een
verongelijkt gezicht voort.
De zitting van de rechtbank werd bij
gewoond door de Officier van Justitie,
mr. J. F. Hartsuiker, die grote belang
stelling heeft voor de strafrechtelijke as
pecten van de financiële manipulaties in
de Socrates-affaire. Vooralsnog is de in
bewaringstelling van de heer Den Bes
ten uitsluitend een civielrechtelijke aan
gelegenheid.
De raadsman van de heer Den Besten,
mr. H. B. Wieringa is wegens een bui
tenlandse reis niet bij de zitting van de
rechtbank aanwezig geweest. Tegen mid
dernacht keerde hij terug in Amster
dam. Hij zei ons: „Het is mij onbegrijpe
lijk. Ik vraag mij af welke inlichtingen
de heer Den Besten zou hebben achter
gehouden. Ik zal mij morgen onmiddel
lijk op de hoogte stellen".
Lang verhoor
Gisteren werd inmiddels een zijtak van
de Socrates geschiedenis besproken in de
kamer van hoofdinspecteur H. Molen
kamp, chef van de afdeling zwendel van
de centrale recherche op het hoofdbu
reau van politie. Om half elf gistermor
gen ontving de hoofdinspecteur de heer
Jolle Jansma, die donderdagavond in
Amsterdam was teruggekeerd na een be
zoek aan de heer M. J. J. Volraat te Zu
rich, de man die zich „deken van de di
plomatieke dienst van Die Heilige Tat"
noemt. Hoofdinspecteur Molenkamp
heeft de heer Jansma niet uitsluitend
gehoord over diens activiteiten in het
merkwaardige genootschap, maar ook
over enige delicten op financieel terrein.
Het was bekend dat toen de heer Jans
ma naar Zürich vertrok, de Justitie op
het punt stond hem over enkele zaken
nader aan de tand te voelen. De heer
Jansma heeft echter laten weten, dat
hij zich na zijn terugkomst in verbin
ding met de politie zal stellen.
Het verhoor duurde van 's morgens
half elf onafgebroken tot 's avonds
kwart over acht. Om half twee werd er
koffie met broodjes naar de kamer ge
bracht, later op de middag thee en in de
avonduren koffie. Maar om kwart over
acht werd de „ambassadeur voor Major
ca", die enkele dagen tevoren nog
schermde met zijn onschendbaarheid we
gens zjjn diplomatieke status, door een
rechercheur naar de cel gebracht. De
heer Jolle Jansma is gearresteerd wegens
oplichting en verduistering.
Nader verhoor
De rechercheur, die voor het maken
van een verbaal het verhoor heeft bij
gewoond, is tot in de nacht bezig ge
weest met het uitwerken van de heer
Jansma's verklaringen. In de loop van
vandaag zou het verhoor worden voort
gezet.
AF EN TOE REGEN
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond: In verband met de aanwezig
heid van storingen dicht in onze omge
ving zal ook morgen af en toe regen val
len De temperaturen zullen gelijk zijn
aan die van vandaag of iets lager, maar
voor de tyd van het jaar toch belangrijk
boven normaal.
(Opgemaakt te 10 uur)
27 NOVEMBER
Zon op: 8.19 uur; onder: 16.36 uur,
Maan op: 14.24 uur; onder; 1.28 uur.
Hoogwater te Katwijk te 10.23 en 23.03
uur; laagwater te 5.43 en 18.17 uur.
(28/11 hoogwater te 11.41 uur, laagwa
ter te 5.43 en 18.17 uur).
Dit blad bestaat uit 20 pagina's
en een Bijvoegsel.
In de villa van de heer Jansma aan
de Amersfoortsestraatweg 57 te Bussum,
kregen wij om zes uur een Spaanse
dienstbode aan de telefoon, die verze
kerde dat de heer des huizes om tien
uur thuis zou zijn. Om kwart over tien
werd de telefoon echter opgenomen door
de vader van de heer Jansma, die zei
niet bekend te zijn met het uur van
thuiskomst van zijn zoon en die voorts
verzekerde niets van een arrestatie te
weten. Op dat ogenblik waren stropdas
en schoenveters van de Heilige Tat-
functionaris bij de wachtcommandant
van het hoofdbureau van politie in de
kast gelegd in afwachting op nadere or
ders
Geldgebrek
Inmiddels is duidelijk geworden, waar
om de heer Jansma zo hals over kop
naar Zürich moest. De heer Volraat
bleek namelijk in geldnood te zitten. De
nota van Hotel Mercur was opgelopen
tot circa 3000 gulden en hij had reisgeld
nodig om naar Rome te gaan in verband
met de ontkenning van het Vaticaan,
dat „Die Heilige Tat" door de Rooms-
Katholieke Kerk zou zijn erkend, welke
erkenning totdusver slechts in droom
gedachten van een klein groepje merk
waardige lieden schijnt te bestaan. De
heer Jansma heeft ergens geld weten te
lenen om zijn „deken" uit de nood te
helpen.
Van de 350.000 gulden, die de heer Den
Besten voor het goede doel van „Die
Heilige Tat" beschikbaar heeft gesteld,
is dus kennelijk niets meer over, even
min als van de andere voorschotten, die
goedgelovige mensen hebben verstrekt.
De heer Jansma keerde na zijn missie
naar Nederland terug, omdat de geld
middelen niet toereikend waren voor
een langer verblijf. Het is te verwachten,
dat ook de heer Volraat binnenkort de
thuisreis naar Amsterdam zal aanvaar
den.
(Men zie ook elders)
Premier van Laos
reikt rode buren
de vriendenhand
Prins Soevanna Phoema, de premier
van Laos, heeft premier Tsjoe En-Lai
van China en premier Pham Van Dong
van Noord-Vietnam telegrafisch mede-
geddeld, dat hjj van plan is een vriend
schapsdelegatie naar hun landen te stu-
i om de bestaande banden tussen
Laos en hun landen te verstevigen. De
Laotische premier vraagt wanneer de de
legatie naar Peking en Hanoi kan gaan.
Een woordvoerder van het Amerikaan
se ministerie van Buitenlandse Zaken
heeft berichten als zouden Amerikaanse
diplomaten zich naar Loeang Prabang
hebben begeven om de verschillende po
litieke stromingen in Laos nader tot el
kaar te brengen onjuist genoemd.
De Amerikaanse regering heeft geen
verzoek van premier Soevanna Phoema
ontvangen om goede giensten te ver
lenen. De woordvoerder legde er voorts
de nadruk op dat de Verenigde Staten
nooit verstander zijn geweest van deel
neming van communisten aan de rege
ring van Laos.
Vriendschappelijke sfeer
De minister van Buitenlandse Zaken, mr. J. M. A. H. Luns, heeft
gisteravond na afloop van besprekingen met de Maleise premier,
Toenkoe Abdoel Rahman, die gistermiddag op Schiphol arriveerde, in
het gebouw van het Ministerie van Algemene Zaken en het kabinet
van de minister-president in Den Haag gezegd niets concreets over het
besprokene te kunnen meedelen. Wel zei de minister, dat de sfeer zeer
vriendschappelijk was geweest.
Van half vier tot kwart over vier hebben de Toenkoe, minister
president prof. dr. J. E. de Quay en minister Luns een voorbespreking
gehad. Van kwart over vier tot kwart voor zes heeft ook de staats
secretaris van Binnenlandse Zaken, mr. Th. H. Bot, aan het gesprek
deelgenomen. Het is gisteravond voortgezet.
Minister-president De Quay gaf gisteravond voor de Toenkoe een
diner in Hotel des Indes.
ting ondernomen, maar de mogelijkheid
zal worden overwogen zodra de premier
terug is in Koeala Loempoer.
Rahman: „Oplossing
in de V.N."
Later weer overleg
Na de besprekingen is een communi
qué uitgegeven, waarin verklaard wordt,
dat de Nederlandse regering de activiteit
en de constructieve belangstelling in de
kwestie Ned. Nieuw-Guinea van de zijde
van Toenkoe Abdoel Rahman op hoge
prijs stelt.
Verder wordt in het communiqué ge
zegd: ..De minister-president van de Ma
leise Federatie heeft met voldoening
vastgesteld dat de Nederlandse regering
bereid is haar politiek in Ned. Nieuw-
Guinea te onderwerpen aan kritisch on
derzoek en beoordeling van de V.N.
Men is overeengekomen dat de minis
ter-president van de Maleise Federatie,
die reeds dergelijke besprekingen over
dit punt heeft gehad met zowel andere
regeringen als met de secretaris-generaal
van de V.N. in het licht van deze ver
schillende besprekingen zal overwegen of
in een later stadium nieuwe besprekin
gen nuttig kunnen zijn. In dat geval zal
hjj de Nederlandse regering daarover in
lichten," aldus het communiqué.
Minister Luns zei voorts in antwoord
op een vraag het niet waarschijnlijk te
achten dat de Toenkoe een bezoek aan
Nieuw-Guinea zal brengen. De premier
is ook niet uitgenodigd.
De Nederlandse bewindsman wees er
met nadruk op dat hij zeer tevreden is
over de bijzonder openhartige wijze
waarop over de problemen is gesproken.
Of het initiatief van de Toenkoe nut
tig is, zal pas blijken als het resultaat
ervan bekend is. Maar het valt toe te
juichen dat een Aziatische staatsman
deze problemen op zo'n wijze aanpakt.
Minister Luns sprak in het bijzonder
zijn lof uit over de objectieve wijze,
waarop de Toenkoe het gehele vraag
stuk beziet.
Vernomen wordt dat de Toenkoe mis
schien binnenkort Indonesië en Austra
lië zal bezoeken om over Ned. Nieuw-
Guinea te spreken.
Er zijn nog geen stappen in deze rich-
De minister-president van de Ma
leise Federatie, Toenkoe Abdoel Rah
man, heeft vanochtend op een pers
conferentie in Den Haag gezegd dat
hij heel tevreden is over de resulta
ten van de besprekingen die hij giste
ren heeft gevoerd.
Hij wees erop dat het van groot be
lang is dat ernstige gebeurtenissen in
Nieuw-Guinea worden vermeden om
dat de communisten dan met de winst
gaan strijken. Zowel Indonesië als
Nederland zal dan het kind van de
rekening worden.
Hij achtte het het beste dat in de
V.N. een oplossing wordt gevonden.
Tot dusver hebben de V.N. het vinden
van een regeling steeds weer aan bei
de partijen overgelaten, maar de toe
stand is in de loop van de jaren slech
ter geworden. De Toenkoe zei daarom
te proberen iets te doen door contac
ten op te nemen met regeringen, die
sympathie en begrip voor zijn ideeën
hebben getoond.
De secretaris-generaal van de V.N.,
Hammarskjöld .heeft de Toenkoe ook
zijr. ideeën meegedeeld. De Maleise pre
mier zei zowel zijn eigen denkbeelden
als die van Hammarskjöld aan de Ne
derlandse regering te hebben meege
deeld.
De Toenkoe zei zich te zullen blijven
inspannen tot een bevredigende oplos
sing is gevonden. Hij voegde eraan toe
alleen maar te kunnen bidden en hopen
dat dit inderdaad zal gebeuren.
Hij wees erop dat om tot overeen
stemming te komen beide partijen een
offer moeten brengen voor \le vrede.
Nederland is bereid een offer te bren
gen en Indonesië ook, maar hij zei
nog niet te weten hoever de twee
partijen willen gaan. Zijn pogingen,
zei hij, zijn nog steeds in het begin
stadium.
Steeds meer Fransen
stellen vertrouwen
in de Gaulle
(Van onze Parijse correspondent)
Vooruitlopend op het referen
dum, dat hoogstwaarschijnlijk op
8 januari volgend jaar in Frankrijk
en Algerije zal worden gehouden,
heeft het Franse instituut voor
opiniepeiling opnieuw vele Fransen
de vraag voorgelegd, hoe ze den
ken over generaal De Gaulle en
over zijn kansen om de vrede in
Algerije te herstellen: 69 procent
van het Franse volk tegen 64
in september j.l. acht, zo men
deze Gallup gelove, het staatshoofd
nog altijd hun vertrouwen als
vredesstichter in Algerije waardig.
Daarentegen waren De Gaulles rap
portcijfers voor goed gedrag in het
algemeen sinds twee maanden wat ge
daald. In september was 67 procent
meer of minder over de president tevre
den en nu moet hij zich met slechts 63
procent zien te vergenoemen.
Intussen zal dezer dagen de nieuwe
minster voor Algerijnse zaken, Louis
Joxe, naar Algerije vertrekken om per
soonlijk poolshoogte van de politieke
situatie te nemen. Hij legt thans op zijn
beurt de Algerijnen en de Franse colons
en militairen in het bijzonder de poli
tieke thermometer aan. Wanneer de
koorts niet al te hoog blijkt te zijn ge
stegen dan zal generaal De Gaulle be
slissen of hij begin december persoonlijk
eveneens een nieuw bezoek aan Algerije
zal brengen. De datum van De Gaulles
eventuele vertrek zou dan omstreeks 10
december liggen.
Volgens welingelichte kringen in Parijs
zou de Franse regering overwegen
maatregelen te treffen tegen maarschalk
Juin, na diens openlijke stellingnemen
tegen de regeringspolitiek met betrek
king tot Algerije. Zo zou hij ontslag
moeten nemen als vice-voorzitter van de
hoge raad der strijdkrachten, terwijl
hem het gebruik van zijn militaire
woning zou worden ontnomen.
Ibwulcw4 hurt
1 geef een paar j
nylons
in de nieuwe
notenkleuren
/an2.95tot4.95
REEDS KWART MILJOEN
VOOR ACTIE TOLTÈN
De opbrengst van de radio- en tele
visie-actie voor het getroffen Chileense
dorp Toltèn zal dit weekeinde waar
schijnlijk het kwart miljoen overschrij
den. Tot gisteren was al een bedrag van
f. 230.044,87 overgemaakt naar giro
250.000. De initiatiefnemers hopen ove
rigens, dat de stortingen op dit nummer
nog een eind boven de f. 250.000 zullen
uitkomen.
De heer J. J. van Houten
secretaris-generaal
Departement van Defensie
Bij K.b. is met ingang van 1 december
aan de heer L. C. Rietveld, secretaris
generaal van het Departement van De
fensie, wegens het bereiken van de pen
sioengerechtigde leeftijd eervol ontslag
verleend, onder dankbetuiging voor de
goede en getrouwe diensten, den lande
langdurig bewezen.
De heer Rietveld zal worden opgevolgd
door de heer J. J. van Houten. Deze was
secretaris-generaal van het departement
van Marine, totdat dit departement met
dat van Oorlog werd samengevoegd tot
het departement van Defensie. Nadien
was hij adviseur voor integratieaange
legen/heden in vaste dienst, uit welke
functie hij thans eervol ontslag heeft
gekregen.
Protest tegen de
censuur in Spanje
Spaanse intellectuelen ten getale van
227 hebben een manifest getekend tegen
de censuur zoals deze op het ogenblik
in Spanje wordt toegepast. Het protest
is gezonden aan het ministerie van On
derwijs en dat van Voorlichting en Toe
risme.
De ondertekenaars van het protest
richten him kritiek vooral op het „on
verdraagzame, besluiteloze en verwarde
karakter van de huidige censuur". Zij I
eisen, dat de censuur tenminste gere
geld wordt en om willekeur te vermij- I
den zou de aninimiteit van de functio
narissen belast met de censuur opge
heven moeten worden.
Tot de ondertekenaars van het pro
test behoren zeven academici onder wie
de monarchistische dramaturg Jose Ma
ria Peman, de schrijvers Jose Camilo
Cela en Ramon de Ayala, de regisseurs
Bardem en Juan Antonio, Luis Berlanga
en de oud-rector van de universiteit van
Madrid Pedro Lain Entralgo.
Gistermiddag werd in de Oude
Kerk te Delft het Willem de Zwij-
gerraam door de schenkster mevr.
Philips—De Jong overgedragen,
welke plechtigheid bijgewoond
werd door Koningin Juliana. De
Koningin in gesprek met mevr.
Philips—De Jongh
Geef een rijbewijs.
Wjj hebben een kostbare verrassing
voor U ter gelegenheid van de
feestdagen.
Inlichtingen:
mSTERSTRAAT 14 - LEIDEN
TELEFOON 31721
Advertentie
ZOEKT U
'n St.-Nicolaasgeschenk
Er is reeds een
PHILIPS GRAMMOFOON v.a. f65.—.
persoonlijke
service
LANGE MARE 66 - TEL. 26500
Prettige betaling.
Advertentie!
TRESLONG
CAFE-RESTAURANT
Hillegom 01520 - 5547* f]l
ONBEPERKT KIP ETEN ƒ6
Dagelijks diner-dansani
Kan een wild kapsel samengaan
met de waardigheid van Amerika's
presidentsvrouwe Deze vraag
wierpen haar tegenstanders op,
maar Jackie Kennedy schreef er
een artikel tegen in. Zij deed alles
net anders dan Pat Nixon, haar
grote rivale. Maar is de nieuwe
first lady van het Witte Huis zo
naïef? MARY POS sprak met haar
en de volgende week kunt u haar
boeiend verslag lezen in Libelle,
gevolgd door een even exclusief
interview met Pat Nixon. Natuurlijk
in Libel le, want
is nu eenmaal beter!
Advertentie
MODERNE GEBREIDE
reeds vanaf
NATUURLIJK BIJ.
HAARLEMMERSTRAAT
172 - 174 - 179
HERENSTRAAT 9.
BREESTRAAT 174J
Advertentie
|ijk naar tientallen
stralende cadeau-ideeën
(ook met teak!) op da
toonzaal van lampenfa
briek
Huygensstraat 15 - Den Haag
(vlak bij het Rijswijkseplein)
Uiv Het Leidsch Dagblad van
27 November 1860:
Volgens eene berekening
van Dr. Fabius wordt jaarlijks
aan sterken drank besteed voor
anderhalf millioen te Rotter
dam, voor acht ton te 's-Gra-
venhage, voor ongeveer vijf ton
te Utrecht, voor een halve ton te
Meppel. De berekening voor Lei
den is reeds vroeger gesteld op
drie ton.
