Westduitse spion Frenzel was het
middelpunt van Tsjechische bende
Justitieel onderzoek in
faillissement-Socrates
WEERBERICHT
120,-
Dynamietladingen beschermden tjll
Dynamietladingen beschermden
bussen met gestolen paperassen
Duizend doden
in Pakistan
KUNSTMAAN
MET SUCCES
GELANCEERD
DIJKDOORBRAAK IN ITALIË:
BOEREN VLUCHTEN MET VEE
Ook in België
o vers trom i ngen
TOP-VOORDEEL
COSTUUM
(Sue/
teuws
Opgericht 1 maart 1860
DONDERDAG 3 NOVEMBER 1960
No. 30193
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Vijf handlangers van Kamerlid opgepakt
Het 61-jarige Westduitse parlementslid Alfred Frenzel (zaterdag j.l.
wegens spionage gearresteerd) blijkt het middelpunt te zijn geweest
van een uitgebreide Tsjechische spionagegroep, welke enige jaren lang
via de luchtweg BonnWenen—Praag gewerkt heeft. Een dag voor
dat Frenzel op heterdaad kon worden betrapt was de Westduitse
veiligheidsdienst erin geslaagd twee officieren van de Tsjechische
geheime dienst en de vrouw van een van hen te grijpen. Kort daarop
kon deze dienst ook nog de hand leggen op een tweetal Duitsers uit
Neurenberg. Het was de eerste maal, dat in West-Duitsland Oost-
europese officieren bij spionage op heterdaad konden worden betrapt.
De ene officier was majoor en de andere kapitein. Zij hadden Duitse
schuilnamen, namelijk Altmann en Lang.
In Oost-Duitsland
wordt verrader een
held genoemd
Frenzel, die sedert 1958 door de West
duitse veiligheidsdienst nauwkeurig was
gadegeslagen zonder dat men er in was
geslaagd hem ooit te verrassen, werkte
uiterst handig samen met de Tsjechi
sche geheime dienst. Hij had namelijk
géén zogenaamde „dode brievenbus",
een oude boom, een droge sloot of wat
dan ook, waarin communistische spion
nen hun geheime papieren plegen te
deponeren die dan later door een con
tactman worden opgehaald. Frenzel
bezat namelijk een eigen „bemiddelaar".
Hem gaf het Bondsdaglid geregeld aller
lei paperassen, waaronder geheime
gegevens over de Westduitse defen
siebegroting, alsmede zeer geheime
onderdelen van NAVO-plannen, notulen
van SPD-bestuursvergaderingen en van
bijeenkomsten van de defensiecommissie
van de Bondsdag, gegevens over de
NAVO-infrastructuur (verzorging troe
pen, aanleg vliegvelden, wegen en
dergelijke).
Microfilms en vuurstralen
Frenzels „bemiddelaar" officier van
de Tsjechische geheime dienst, die zich
Amerikaan krijgt de
Nobelprijs voor
natuurkunde
De Nobelprijs voor natuurkunde
is voor 1960 toegekend aan de
Amerikaanse professor Donald A.
Glaser.
Ook de Nobelprijs voor schei
kunde zou waarschijnlijk vandaag
worden toegekend.
Tweede Kamer wil
meer HTS-en
Staatssecretaris gaat
zich beraden
(Van onze parlementaire redacteur)
Algemeen is gisteravond in de Tweede
Kamer gepleit voor meer Hogere Tech
nische Scholen (niet te verwarren met
een Technische Hogeschool) die vroeger
M.T.S. werden genoemd. Dat gebeurde
naar aanleiding van de nota, waarin de
regering tot de conclusie is gekomen, dat
in de toekomst alleen in het westen van
ons land een nieuwe Hogere Technische
School nog gewenst zou kunnen zijn,
maar dat overigens in het algemeen
voldoende in de behoefte wordt voorzien.
De kritiek was zo hevig en zo algemeen
dat staatssecretaris Stubenrouch enige
tijd beraad vroeg alvorens op een latere
datum, waarschijnlijk volgende week, te
antwoorden.
De regering heeft de indruk, dat het
belangstellingsplafond voor de H.T.S.
reeds is bereikt en ook in de toekomst
niet zal toenemen door de toenemende
concurrentie van andere vormen van
hoger beroepsonderwijs. Bovendien moet
een H.T.S. om goed te functioneren, een
betrekkelijk groot aantal leerlingen
hebben, terwijl een kostbare outillage is
vereist, zodat ook daarom het aantal
scholen beperkt moet blijven. Er zijn
thans 15 neutraal-bijzondere Hogere
Technische Scholen, vier Rooms Katho
lieke en 3 gemeentelijke.
ENKELE BUIEN
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond
Veranderlijke bewolking met enkele
buien. Overwegend krachtige, aan de
kust tijdelijk harde tot stormachtige
zuidwestelijke wind. Weinig verandering
in temperatuur.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
4 NOVEMBER
Zon op- 7.40 uur; onder: 17.07 uur.
Maan op: 18.09 uur; onder: 8.19 uur.
Hoogwater te Katwijk te 3.33 uur en
15.48 uur.
Laagwater te 11.45 uur.
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
Altmann noemde en samen met zyn
vrouw is gearresteerd fotografeerde
de gegevens op microfilms en gaf ze in
kleine van een elektrische lading voor
ziene en zeer geraffineerd gecamoufleer
de bussen door aan een koerier, die ook
een Tsjechische officier was en zich
Lang noemde. De koerier onderhield
soms alleen, soms met behulp van twee
Westduitse contactmannen de verbin
ding per vliegtuig van Bonn, Frankfort
en Londen met Wenen en Praag, de
zetel van de Tsjechische geheime dienst.
Eén van de Westduitse contactmannen
stond in dienst van de Westduitse firma
Siemens en Halske, hij leverde o.m. een
radiozendapparaat aan de vrouw van
„Altmann".
De eerste man, die de Westduit
se veiligheidsdienst te pakken
kreeg was de Tsjechische koerier.
Daarna begon een ware ketting
reactie, die eindigde in het huis
van Frenzels .bemiddelaar" en
diens vrouw. Dat huis, zo beweert
men, was een waar spionagenest
waaruit door Frenzel geleverde
papieren te voorschijn kwamen.
Bepaalde kasten in het huis waren
van dynamietladingen voorzien.
Toen een lid van de Westduitse
veiligheidsdienst een bus van de
Tsjechen opende schoot er een
vuurstraal van dertig centimeter
lengte uit: als door een wonder
bleef de politieman ongedeerd. In
Rode activiteit in
Zuid-Amerika
De voorzitter van de regeringsraad
van Uruguay, Benito Nardone, heeft or
een persconferentie verklaard dat het
hoofdkwartier van de communistische
beweging in Latijns-Amerika is geves
tigd in Montevideo. Hij beschuldigde de
Cubaanse regering ervan „haar tenta
kels naar Zuid-Amerika te hebben uit
gestrekt" om het communistisch te ma
ken. De Sovjetrussische legatie in Mon
tevideo zou gedurende de laatste week
van oktober 770 zakken, met een gewicht
van 3000 kilo aan propagandamateri
aal hebben ontvangen. Een deel van dit
materiaal is over geheel Latijns-Ameri
ka verspreid, aldus Nardone.
de bus zaten geheime paperassen
van het Westduitse ministerie van
Defensie, door Frenzel gestolen!
Geval van afpersing?
Diverse waarnemers in Bonn nemen
aan dat Frenzel het slachtoffer van
politieke afpersing is geweest. Deze
vroeger zeer linkse, Sudetenduitse socia
list was tijdens de oorlog in Engeland.
Toen en ook na 1945 zou hij zich tegen
over de Tsjechische minister-president
Benesj en diens minister van Buiten
landse Zaken Ripka hebben uitgespro
ken voor de verdrijving der Sudeten-
duitsers uit hun vroeger Duitse woon
gebieden, die thans Tsjechisch zijn.
De Tsjechische geheime dienst zou
Frenzel met schriftelijke bewijzen over
deze uitlatingen uit die tijd hebben bang
gemaakt en hebben gedreigd ze te
publiceren, hetgeen gelijk zou hebben
gestaan met het einde van Frenzels
politieke loopbaan.
Opvallend is dat Frenzel in commu
nistisch Oost-Duitsland als een soort
held wordt gewaardeerd. Men noemt de
spion en landverrader daar een „voor
beeldig patriot"!
Miljoenen-manipulaties
(Van onze Amsterdamse correspondent)
De Amsterdamse rechtbank zal
zaterdagmorgen opnieuw beraad
slagen over het miljoenfaillissement
dat enige tijd geleden door de
Amsterdamse Bank is aangevraagd
voor de handelaar in onroerende
goederen N. den Besten en zijn
N.V. Socrates.
De aanvraag werd eerder aan
gehouden, omdat gezien de cijfers
van de overgelegde balans sur
séance van betaling werd verleend.
Inmiddels heeft echter ook de
Justitie belangstelling gekregen
voor deze Socrates-affaire, waarin
de avontuurlijke zakenman N. den
Besten met miljoenen heeft ge
goocheld, doch geen boekhouding
heeft bijgehouden.
De procureur-generaal in Amsterdam
'mr. H. R. de Zaayer, heeft nu de Officier
van Justitie mr. J. F. Hartsuiker belast
met het onderzoek naar de strafrechte
lijke aspecten van de zaak Socrates. Voor
wat betreft het ontbreken van de boek
houding kan de heer Den Besten wor
den vervolgd op grond van artikel 6
Wetboek van Koophandel en artikel 342
Wetboek van Strafrecht. Dit feit kan
met ten hoogste één jaar gevangenis
straf worden gestraft.
Slokops
Mr. Hartsuiker zal zaterdagmorgen de
zitting van de rechtbank bijwonen. Naar
wij vernemen is het niet uitgesloten, dat
hij bij die gelegenheid ambtshalve het
faillissement van de twaalf dochtermaat
schappijen van de N.V. Socrates zal
Het 13-jarige Franse meisje Minou
Drouet, indertijd veel besproken
door haar even veel omstreden
dichterlijke gaven, kwam gisteren
in Amsterdam aan. Zij zal in ver
schillende bijeenkomsten eigen ge
dichten voordragen en zichzelf op
de gitaar begeleiden. Minou Drouet
op het Stationsplein in Amsterdam.
aanvragen. Deze maatschappijen, die op
uiteenlopend terrein opereerden, waren
de slokops, die door de N.V. Socrates
werden gefinancierd met de vele mil
joenen, die deze N.V. op haar beurt van
de Amsterdamsche Bank leende. Dit
wonderlijk groot krediet ca 17 miljoen
gulden heeft geleid tot het ontslag
van het hoofd afdeling kredietverlening,
adjunct-directeur T. Hoving,
Tot de bewindvoerder van de N.V.
Socrates is vorige week benoemd mr. C.
D. van Vliet, die heeft toegegeven, dat
hij geen boekhouding heeft aangetrof
fen. Volgens artikel 242 van de Faillis-
sementswet is de bewindvoerder ver
plicht de rechtbank te verzoeken sur
séance van betaling in te trekken wan
neer hij de indruk heeft dat de hand
having niet in het belang is van de
boedel of indien hij de overtuiging heeft,
dat niet na verloop van tijd bevredi
ging van de crediteuren is te verwach
ten. Intrekking van surséance van be
taling betekent faillissement.
Groot tekort
De Amsterdamsche Bank zou dus voor
17 miljoen gulden by de N.V. Socrates
betrokken zijn. De activa grotendeels
bestaande uit onroerend goed zouden
volgens de door de heer Den Besten
overgelegde balans 30 miljoen gulden
bedragen. Ingewijden schatten deze
activa echter slechts op hoogstens 12
miljoen gulden.
Tot het onroerende goed, waarover de
N.V. Socrates beschikt, behoort onder
meer het Scala-Theater te Rotterdam,
dat is verhuurd aan de maatschappij,
die hier cinerama films vertoont. De di
rectie van de Amsterdamsche Bank
deelde ons dezer dagen echter desge
vraagd mee, dat de exploitatie van dit
theater onder alle omstandigheden
normaal doorgang zal vinden. Voorts
heeft de Bank een verklaring uitge
geven, waarin betreurd wordt, dat de
heer Hoving het in hem gestelde ver
trouwen beschaamd heeft door zijn be
voegdheden verre te overschrijden. Maar
voor de eventuele verliezen, die uit deze
transacties kunnen voortvloeien, zijn
volgens de bankdirectie ruime voorzie
ningen getroffen: „De resultaten van
het totnutoe verstreken boekjaar on
dervinden dan ook geen nadelige invloed
van de transacties".
De cycloon, die 31 oktober de
stad Chittagong en omgeving, in
Oost-Pakistan, teisterde, heeft
waarschijnlijk duizend mensen
levens geëist. De cycloon werd
gevolgd door een vloedgolf die in
de kuststreken, en in het bijzonder
in de haven van Chittagong, zware
schade heeft aangericht. Drie
weken geleden werd Oost-Pakistan
reeds door een zware stormramp
getroffen, waarbij zesduizend
slachtoffers vielen.
Explorer onderzocht
radioverbindingen
De V.S. hebben vanochtend met
succes van de basis Cape Cana
veral in Florida de satelliet Explo
rer VIII gelanceerd. Het apparaat
heeft de vorm van twee tegen
elkaar geplaatste emmers en het
weegt 40.8 kg. Het bevat instru
menten voor het onderzoeken van
enige vraagstukken betreffende
radioverbindingen in het randge
bied van de ruimte.
De satelliet werd afgeschoten met be
hulp van een raket van het type Juno-
II, bestaande uit een gewijzigde Jupiter-
raket en drie trappen van raketten met
vaste brandstof.
De vier rakettrappen zijn alle volgens
plan ontbrand. De Explorer VIII is in
een baan gekomen waarvan de hoogte
varieert van 320 tot 1600 km. Hij draait
als een tol rond, om zijn stabilisatie te
verzekeren.
De sterrenwacht te Fort Monmouth, in
de Amerikaanse staat New Yersey,
meldde vier mmuten na de lancering
van de Explorer VIII, een duidelijk sein
van de satelliet te hebben ontvangen,
dat negen minuten aanhield, totdat deze
uit het gezicht was verdwenen.
Storm en regen in Europa
Brandweerlieden en soldaten waren gisteravond met verbeten woede
bezig aan het versterken van de dijken in de Po-delta, nadat een dijk
van de Goro-Po. de zuidelijke arm van deze machtige Noorditaliaanse
stroom, over een lengte van dertig meter was bezweken. Duizenden
boeren zijn met hun vee en andere bezittingen op de vlucht geslagen
voor het water.
Het delta-eiland Ariano, tussen ie
hoofdarm van de Po en de Goro-po
zou, naar men aannam, gisteravond
reeds voor een derde deel onder water
staat.
Bijzondere beschermingsmaatregelen
worden getroffen voor de stadjes Taglio
di Po. Ariano en Carbola.
Niet alleen de Po-delta heeft met
overstromingen te kampen, ook in Bel
gië, in het gebied van Brugge en Gent,
staan grote stukken land onder water
als gevolg van regen en storm. Vele
schepen konden woensdag havens aan
de Belgische kust niet verlaten.
Aanvaring
Tijdens de storm kwamen twee zee
schepen, een Brits en een Frans vracht
schip, bij Antwerpen met elkaar in aan
varing. Het Britse schip, dat gemeerd
lag, werd losgeslagen, evenals een aan
tal kleinere vaartuigen. Er werd be
halve aan de zeeschepen en de kleinere
vaartuigen ook schade aangericht uan
de kade en kranen.
Weer hebben stormen Groot-Brit-
tannië geteisterd. Vooral in de Ierse Zee
leverden krachtige windstoten grote
moeilijkheden op voor de scheepvaart.
Vierentwintig winkelmeisjes in Bel
fast beleefden gisteren de schrik van
hun leven toen de storm het dak van
de vijfde etage van het warenhuis waar
zij werkten, afrukte.
Prinses Irene heeft gisteren in Al
melo het naar haar genoemde zie
kenhuis geopend. De Prinses en
haar secretaresse, mej. M. C. C.
Wijnen tijdens de rondgang door
het ziekenhuis op de afdeling fy
sische therapie.
NIEUW OVERLEG
POLITIESALARIS
OP 9 NOVEMBER
Het hernieuwde overleg tussen
minister Toxopeus van Binnen
landse Zaken en de centrale com
missie voor georganiseerd overleg
in ambtenarenzaken zal op woens
dag 9 nov. plaatshebben. In ver
band met het overvolle programma
van de minister is deze niet in
staat op korter termijn het overleg
te voeren.
In verband met nieuwe besprekingen
heeft de Tweede Kamer gistermiddag
besloten de interpellatie van de heer
Blom (P. v. d. A.) niet toe te staan. De
heer Blom ging ermede akkoord, maar
hield zich het recht voor later op de
zaak terug te komen.
Advertentie
Kunt U snel beslissen over f120.-?
Alleen voor u, die beseft welk voordeel u
hier geboden wordtl Een elegant costuum,
perfect en comfortabel voor een uitzonder
lijk laag bedrag. Alleen als u besluitvaardig
bent: 't is een speeiale aanbieding die alleen
deze week geldig is.
VAN-DE-WEEK
Hoogstraat 1-2 - LEIDEN
Uit Het Leidsch Dagblad van
3 November 1860:
Hedennacht overleed de i
oudste Stadsbode Jacobus Ver-
bruage. den leeftijd van 75 -ja- i
ren bereikt hebbende. Zijn ijve-
rige en trouwe diensten gedu-
rende een tijd van meer dan 4o
jaren werden dezer dagen door
den Gemeenteraad erkend, die
hem een jaarlijksch pensioen,
ten einde zijne overige dagen in
onbezorgden rust te slijten. Van
die gunst zal hij geen genot t
hebben, nu hij de eeuwige rust t
is ingegaan. f
