ONGEREGELDHEDEN IN PARIJS EN ANDERE FRANSE STEDEN NEDERLAAG (ALS OVER „ARTIKEL 60" WEERBERICHT T.V.-SENSATIE ÉW ?ÏÏte EDLY RADIO SERVICE Ver over de honderd gewonden en ongeveer 500 arrestaties Beperking van studieduur door Kamer met 76 - 49 verworpen Abdoel Rahman beducht voor een Indonesische aanval op N-Guinea Leidse verfhandel „de Valk" n.v. teitws Opgericht 1 maart 1860 VRIJDAG 28 OKTOBER 1960 No. 30188 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: E. A. E. van Dishoeck Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f750 per kwartaal; f2.55 per maand; f059 per week Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Bij ongeregeldheden, die de ergste worden genoemd sedert president De Gaulle in juni 1958 aan het bewind kwam, zijn gisteren in Frankrijk meer dan 140 mensen gewond en werden naar schatting vijfhonderd arrestaties verricht. Linkse groeperingen hadden deze dag tot „actie dag" uitgeroepen om door middel van demonstraties en stakingen, die in verscheidene centra werden gehounden. kracht bij te zetten aan hun ies, dat door onderhandelingen een einde wordt gemaakt aan de oorlog in Algerije, die reeds zes jaar duurt. Van rechtse zijde werden tegen- demonstraties georganiseerd, hetgeen aanleiding gaf tot ongeregeld heden. Deze deden zich niet alleen voor in Parijs, maar ook in Lyon, Besan^on, Le Havre, Angers, Brest en Nancy. Volgende week vrijdag om acht uur 's avonds zal generaal De Gaulle zich via de radio en de televisie richten tot het Franse volk. In Parijs werd deze mededeling als belangrijk nieuws beschouwd, omdat elk woord, dat de president op het ogenblik spreekt van de grootste betekenis kan zijn. Bovendien verwacht men, dat hij zich vooral, zoal niet uitsluitend, met Algerije zou bezig houden. Vooral de Franse jeugd heeft haar onverschilligheid tegenover de Algerijnse oorlog nu wel definitief afgelegd. Zeker is, dat de oorlog, die dinsdag zijn zevende jaar ingaat, een beslissende fase nadert. Rel voor en in zaal van Mutualité Over de ongeregeldheden kan het vol gende worden medegedeeld: In Parijs zou aanvankelijk een bijeen komst voor „vrede in Algerije door onderhandelingen" belegd worden op de Place de la Bastille. De organisatoren waren de Unie van Franse studenten en verscheidene vakbonden van leerkrach ten. Nadat verscheidene extreem-rechtse organisaties hadden meegedeeld even eens in de omgeving van Bastille tegen betogingen te zullen organiseren, verbo den de autoriteiten de bijeenkomst. De organisatoren kregen echter de beschik king over de zaal van de Mutualité, die circa 3.000 personen kan bevatten. Tegen het tijdstip van de aanvang van de ver gadering bevonden zich ca. 15.000 per sonen bij het gebouw. Reeds verschei dene malen was het tot botsingen ge komen tussen leden van de ordedienst en tegenmanifestanten, die zich toegang tot de zaal wilden verschaffen, toen een aantal „Algerije is Frans" schreeuwende jongelui traangasgranaten tussen de dicht opeengepakte menigte wierp. Een half uur na de aanvang van de vergadering bevonden zich ca. 3.000 mensen in de zaal en 20.000 erbuiten. Ongeveer 3.000 agenten en brandweer lieden waren in de omgeving geposteerd. Personen die de bijeenkomst wilden bijwonen kregen kort na de aanvang geen toestemming meer om de politie- cordons te passeren. Na de aanval met traangasgranaten chargeerde de politie om de menigte voor het gebouw, die leuzen als „onder handelingen" „vrede in Algerije" en „weg met de oorlog" schreeuwde, te ver spreiden. Enkele personen, onder wie ook vrouwen, liepen ten gevolge van de charges verwondingen op. Granaten in de zaal Zo was de toestand dus buiten de zaal. In de zaal deed zich het volgende voor. Drie jongelui, die achterin de zaal een plaatsje hadden gevonden, wierpen plot seling vier of vijf traangasgranaten tussen het publiek. Zij werden door de omstanders onmiddellijk gegrepen en afgefost. Een van hen had een blauw oog Eisenhower naar Parijs (NAVO)? (Van onze Parijse correspondent) In diplomatieke dringen in Parijs wordt sinds gisteren ernstig rekening gehouden met de mogelijkheid dat pre sident Eisenhower persoonlijk aanwe zig zal zijn bij de jaarlijkse minister conferentie der zestien NAVO-landen- den, die voor 16 december a.s. hier ter stede op het programma staat. De komst van Ike, wiens opvolger in het Witte Huis 8 november dooi het Amerikaan se volk wordt aangewezen, maar die pas in januari zijn nieuwe ambt aanvaarden zal, zou zowel uit persoonlijke als uit po litieke motieven kunnen worden ver klaard. Eisenhower zou door zijn komst nogmaals willen onderstrepen welk ge wicht Amerika en hij persoonlijk aan de Atlantische alliantie blijven hechten. En die gelegenheid zou hij dan tevens te baat kunnen nemen om persoon lijk afscheid te nemen van de leiden de Westerse staatslieden en van het militaire opperbevel van de troepen in Frankrijk, waarover hij tijdens en na de laatste oorlog de hoogste verant woordelijkheid gedragen heeft. VERANDERLIJKE BEWOLKING De Bilt verwacht van heden- tot morgenavond: Veranderlijke bewolking met hier en daar enige regen. Weinig verandering in temperatuur. Aanvankelijk zwakke tot matige, later matige tot vrij krachtige zuidoostelijke wind. (Opgemaakt te 11.15 uur). 29 OKTOBER Zon op: 7.29 uur; onder: 17.18 uur. Maan op: 15.24 uur; onder: 1.10 uur. Hoogwater te Katwijk te 10.46 en 23.27 uur. Laagwater te 652 en 18.38 uur. Dit nummer bestaat uit 28 pag. Op het tijdstip dat de vergadering die slechts een uur duurde was afge lopen, had de politie de menigte buiten het gebouw verspreid, door de mensen in zijstraten en stations van de onder grondse te drijven. De straat was be zaaid met glas van gesneuvelde winkel ruiten. Ook enkele politiemannen liepen verwondingen op. De prefect van de Parijse politie, Maurice Papon, had zijn manschappen opdracht gegeven niet zachtzinnig op te treden. De tegenmanifestanten behoorden tot de extreem-rechtse „Jeune Nation', de Nationale Unie van Oudstrijders in Noord-Afrika en de Parijse studenten federatie, een dissidente groepering. Ook elders incidenten In Marseille werd in talrijke fabrieken en spoorwegwerkplaatsen het werk neergelegd. Een delegatie van de stakende arbeiders werd op het stadhuis ontvangen. Een bijeenkomst voor vrede in Algerije in Lille (Rijssel) werd door ca. 3.000 personen, overwegend jongeren, bijgewoond. Een groep rechts-georiën- teerde studenten, die de eerste spreker met kreten „Algerije Frangaise" onder brak werd de zaal uitgewerkt. In Lille werd, evenals 's middags in Duinkerken, gestaakt. In Angers joeg de politie enkele duizenden personen, die na een verga dering wilden demonstreren met traan gas uiteen. Verscheidene betogers wer den gewond, van wie een ernstig. In R e n n e s woonden 4.000 personen een bijeenkomst bij, die zonder inciden ten verliep. In Nantes bleven botsingen ook uit, hóewei ca. 90 procent van de arbeiders der fabrieken en scheepswer ven het werk had neergelegd. Een bij eenkomst in Rouen werd verstoord door traangasgranaten en gevechten tussen linkse en rechtse groepen. In Lyon verhinderde de politie met traangas en barricades ca. 4.500 betogers naar het centrum van de stad op te trekken. Een staking in de belangrijkste fabrieken Jongen gedood door pen nit scliiethamer De bijna 18-jarige B. Matzinger is gistermiddag in Amsterdam bij werk zaamheden voor het aanleggen van een lichtleiding, in het gebouw van Carlton, om het leven gekomen. De jongeman was in een zgn. kruip ruimte tussen de vloer en plafond be zig pennen in een muur te bevestigen. Hiervoor gebruikte hij een schiethamer. Vermoed wordt, dat een pen uit de ha mer is teruggeketst en de jongen in het hoofd heeft getroffen. Het stoffe lijk overschot is naar het Wilhelmina- was voor 80 procent effectief, gasthuis overgebracht. (Van onze parlementaire redacteur) Het zal moeilijk zijn in de komende jaren voor het sterk toenemend aantal studenten op de Universiteiten en Hogescholen plaats te vinden. Daarom heeft minister Cals in de nieuwe Wet op het Wetenschappe lijk Onderwijs de mogelijkheid willen openen eventueel studenten uit te sluiten van de colleges indien zij niet binnen tv/ee maal de normale tijd zijn geslaagd voor hun eerste examen. Met vuur heeft de minister die bepaling gisteren in de Tweede Kamer nog verdedigd, maar het heeft niet geholpen: met 49 tegen 76 stemmen is het geruchtmakende artikel 60 verworpen, waarmee de studenten voor de tweede maal met succes de principiële studievrijheid voor aantasting door minister Cals hebben behoed. Vóór artikel 60 stemden 32 leden van de PvdA, 13 van de KVP, 3 van de AR en 1 van de CHU. Tegen stemden alle leden van de VVD, SGP, CPN, PSP, 27 leden van de KVP, 9 van de AR en 8 van de CHU. Laatste beroep werkte niets uit De tegenstanders verwachtten van de door minister Cals voorgesteld maatregel weinig nuttig effect omdat de boemel student niet meer bestaat en de maatregel niet zou gelden voor de werkstudent. Bovendien werd er op at tent gemaakt dat degenen die langzaam studeren, later van grote betekenis kun nen zijn voor de maatschappij. Men ge loofde ook niet dat verwerping van arti kel 60 over enkele jaren zal dwingen tot strengere maatregelen. Minister Cals verklaarde een verwer ping van artikel 60 voor hem niet als onaanvaardbaar te beschouwen. De vrijheidsboom, die studenten in Delft hebben geplant, zal niet bloeien, merkte hij op in verband met een uitspraak van een Franse filosoof dat een vrij heidsboom alleen bloeit indien hij wordt overgoten met het bloed van tirannen. De minister vermoedde echter niet dat de studenten hem daarvoor naar Delft hadden uitgenodigd na afloop van het debat. Met klem sprak de minister tegen dat artikel 60 de studie vrijheid zou aantas ten. De vrijheid van studie staat voorop. Artikel 60 zou alleen dienen om die vrij heid van studie voor de vele komende studenten te beschermen. De ervaring is bovendien dat vele studenten, die eigenlijk niet geschikt zijn voor het vol gen van wetenschappelijk onderwijs, ja renlang toch nog blijven meelopen, en daardoor jaren verliezen alvorens een andere richting te kiezen De minister was overtuigd dat een student, die door artikel 60 zou worden getroffen, het verdient. Koningin Juliana opende gister middag in Den Haag het nieuwe Rode Kruisziekenhuis. In een muur van de hal metselde zij een koker Een belangrijk argument voor artikel 60 vond minister Cals dat de bepalingen daarvan kunnen en worden toegepast bij bijzondere Universiteiten en Hoge scholen. Daarom meende hij dat het voor de gelijkwaardigheid van het open baar en het bijzonder onderwijs nood zakelijk is. dat dc eventuele beperking van het volgen van het wetenschappelijk onderwijs ook aan de Rijksuniversiteiten mogelijk moet zijn. Enorme investeringen Er zijn na de oorlog reeds enorme bedragen in de Universiteiten en de Hogescholen geinvesteerd. In 1948 be droegen de investeringen nog twee mil joen gulden, en nu honderd miljoen gul den per jaar. Naar verhouding zijn de wetenschappelijke staven aanzienlijk meer uitgebreid dan de aantallen stu denten op de Universiteiten en Hoge scholen. Het Nederlandse volk brengt daarvoor grote financiële offers en dan mag de Kamer niet de misvatting steu nen dat de studenten volkomen vrij mogen zijn in het tempo van him studie. Durf een wijs besluit te nemen, sprak minister Cals tenslotte tot de Kamer. Maar artikel 60 werd met een veel gro tere meerderheid verworpen dan de ver wachting was omdat vooral het aantal tegenstanders in de KVP-fractie aan zienlijk groter bleek dan men had ver- moejl. De studenten hebben met hun actie succes gehad en gewonnen, maar de ver liezer, minister Cals, heeft gisteravond sportief de Delftse studenten telegra fisch gelukgewenst De studentenactie ging hoofdzakelijk van Delft uit. met een oorkonde in. Zij gebruikte daarbij de troffel, welke Koningin Emma hanteerde in 1922 bij het leggen van de eerste steen voor het eerste Rode Kruisziekenhuis aan de Sportlaan. SWAN GEEFT DE MODE AAN IN ZAKDOEKEN I Advertentie Officiële dealei van: VERF VAN VETTEWINKEL TOKION LAKKEN VALSPAR AUTOLAKKEN WIENESE LADDERS SPHINX KWASTEN Ook verhuur van KLIM- STEIGER MATERIAAL De politie Soekorno kan nu niet meer terug (Van onze Amerikaanse correspondent) Abdoel Rahman, de premier van Malakka, is er voor beducht, dat Indonesië een aanval op Nieuw- Guinea zal doen. Tijdens een lunch van de persclub te Washington vroegen wij of de premier de in druk had, dat Indonesië tot agres sie zou overgaan. Abdoel Rahman antwoordde, dat hij bevreesd was dat iets dergelijks zou gebeuren. De Indonesische regering zou haar eigen bevolking zo zeer hebben opge stookt. dat het thans moeilijk zou kun nen zijn een actie weer ongedaan te maken. Onverdedigbaar Nederland zou. naar de mening van de spreker, nooit in staat zijn dat ge bied te verdedigen. De premier bieek vooral beducht te zijn voor een mili taire actie, omdat de communisten daar stellig van zouden profiteren Hij be schouwde het als een heilige taak ieders medewerking te zoeken, ten einde het uitbreken van een oorlog te verhinderen. Indien de communisten zich in deze affaire zouden mengen, dan vreest Ab doel Rahman, dat dit zeer nadelig zou worden voor Malakka, dat jaren lang actie in het woelige Parijs. LAMMnrtM ARK 1 o uóiDEN TELEFOON J3909 Verkoop uitsluitend engros Advertentie tegen de communisten heeft gevoch ten. Spreker wees er overigens op, dat mer in Malakka tot de conclusie is gekomen, dat het communisme beter bestreden kan worden door de bevol king voedsel en kleding te verstrekken, dan door op de communisten te schie ten. Sceptisch Inmiddels is enig scepticisme ten aan zien van Malakka's initiatief tot be middeling wel gerechtvaardigd. Ook al heeft de premier zijn plan nog niet uit de doeken gedaan, men mag toch wel veronderstellen, dat hij zo veel mo gelijk zal handelen in de geest van Indonesië, dat zijn naaste buur is. De grote vraag is daarom, of in het plan van Abdoel Rahman de bevol king van Nieuw-Guinea inderdaad na verloop van tijd het recht krijgt ever de eigen definitieve status te beslissen. Voor Nederland is dit punt zeer essen- j Fabrieksnieuwe toestellen In gesloten verpakking, 43 cm. automatisch, foto- elektrische cel. volle fabrieksgarantie. Alléén by ons: f 495.—. 53 cm. vanaf f 735.—. HAAST U. Door onze enorme verkoop nog slechts een beperkt aantal. T.V -EXPERTS MORSSTRAAT 20 - TEL. 33975 LEIDEN. tieel, terwijl Indonesië juist uitgaat van het standpunt, dat de bevolking an Nieuw-Guinea geen keus meer heeft, daar dit gebied Indonesië zou toebe horen. Uit Het Leidsch Dagblad van i 29 October 1860: (Brievenbus). Mijnheer Ik wou wel graag stollisistee- ren naar een baantje als Stads Bode. want ik zou dat voor mijn huisgezin best kunnen gebrui ken; - zoo twaalf gulden vast alle week en wat er dan nog af valt, is toch -plezierig en geeft een nroote gerustheid tegen den winter. Maar nu weet ik niet. wat er wel voor gekend moet worden. Ik docht, als men maar hard loopei ken. fatsoenlijk ge kleed en beleefd voor iedereen - behoorlijk lezen en schrijven ken, - geen sterken drank drinkt, altijd vif en klaar b\) nacht ofte dag, - dat men dan een beste bode is.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1960 | | pagina 1