Seiêdbaflè PLANTEN Prins Bernhard bij wereldpremière „Makkers, staakt uw wild geraas...r Een halve eeuw geleden stierf de grote filantroop Henri DUNANT De BESTE MARGARINE Koningin opende gisteren nieuw1 coEnufre°reren Rode Kruisziekenhuis in Den Haag Zijn boek over het gevecht bij Solferino leidde tot oprichting van Internationale Rode Krids VRAAG UW MELKHANDELAAR AKKERTJES Opgericht 1 maart 1860 Vrijdag 28 oktober 1960 Vierde blad no. 30188 Krans voor regisseur Fons Rademakers Episodes uit leven van drie families Wie gisteravond in het Lumière theater te Rotterdam de wereld première heeft meegemaakt van Fons Rademakers' nieuwe film „Makkers, staakt uw wild geraas' heeft daar niet alleen Prins Bern hard op het doek in het film journaal kunnen zien, maar ook in persoon als hoogste gast van de „Nederlandse Filmproductie Maat schappij", die, zoals werd aange kondigd, van plan is Nederlandse £ilms met een zekere regelmaat uit te brengen. By dit feestelijk avondtoilet-gebeuren merkten wij ook op de minister van Justitie, mr. A. C. W. Beerman, staats secretaris mr. Y Scholten, de commis saris der Koningin in de provincie Zuid- Holland mr. J. Klaasesz en de burge meesters van 's-Gravenhage en Rotter dam. Niet alle spelers van deze film konden aanwezig zijn, Mieke Verstraete door ziekte, Guus Hermus, Ellen Vogel, Guus Oster en anderen, omdat zij met hun toneelgezelschap elders moesten optre den. Aanwezig waren wel o.a. Yoka Ber- retty, Ank van der Moer, Catherine Bottemanne en Jan Teulings. Zij werden tijdens de pauze, evenals de regisseur van de film en zijn technische staf in de foyer van het theater aan de Prins voorgesteld en aan het eind van de voor stelling op de planken geroepen en voor wat de dames betreft met bloemen overladen. Fons Rademakers kreeg als regisseur een grote krans om de hals. Ontvangst Na afloop van het programma, dat tot bfj half twaalf duurde, gaf het ge meentebestuur van Rotterdam een ont vangst in de Burgerzaal van het stad huis. Onnodig te zeggen, dat sinterklaas avond de sfeer van deze film bepaalt en het „vol verwachting klopt ons hart" op de volle zaal van toepassing was, zolang het voorprogramma duurde. De film geeft in bonte mengeling en met een goed te onderkennen draad episodes weer uit het leven van drie families, de echtparen Leegher, Lomijn en De Keizer. De eersten (Ellen Vogel en Guus Hermus) leven gescheiden en komen ondanks de hunkering van die avond toch niet weer tot elkaar. Na een ontmoeting zonder uitzicht keert de man, met de flabberende tabberd nog om de schouders, langs de nachtelijk stille gracht weer tot zijn eenzaamheid terug. Dit is het eigenlijke slot, een brokje tragiek. Bezinning Van het tweede echtpaar (Yoka Ber- retty en Guus Oster) is de man de vrouwenjager, maar op die strooiavond bezint hij zich op het kritieke moment en valt thuis zijn vrouw in de armen. Het echtpaar De Keizer (Ank van der Moer en Jan Teulings) zit met het pro bleem van de „nozemzoon", het enige kind. Alleen gebleven, zoeken zij enige verpozing in een dan bijna leeg theater, 's Nachts zien zij zoonlief stomdronken thuiskomen. Zo heeft elk zijn problemen, het feest ten spijt. Hartveroverend zou men het spel kun nen noemen van een stel kleuters, van wie men zou zeggen dat zij geen aan geleerd- rolletje spelen, maar zich echt geven en uiten zoals zij zijn, onbedorven en onkundig van alles, wat het hart van de grote mensen kan beroeren. En mis schien heeft de camera hen wel in him eigen doen en laten geobserveerd. Op deze film, die in Rotterdam met een spontaan en zeer hartelijk applaus werd beloond, komen wij morgen na de Leidse première nader terug. HOUD DBT MERK IN 'T OOG Verwacht u 100% profijt van transparant kleefband? Let er dan op, dat u het merk Sellotape, het échte Sellotape krijgt. KLEEFBAND ^Haal 't bij uw kantoorboekhandel Prins Bernhard in geanimeerd gesprek met regisseur Fons Rade- makers in de pauze van de gisteren in Rotterdam gegeven galapremière van de Nederlandse film „Makkers, staakt uw wild geraas". Enkele uren, nadat zij op het vlieg veld Ypenburg het vorstelijk paar uit Thailand uitgeleide had gestaan om precies te zijn om enkele minuten voor drie arriveerde Koningin Juliana bij de ingang van het Rode Kruiszieken huis aan de Sportlaan in Den Haag, waar zij werd verwelkomd door de commissaris van de Koningin in Zuid- Holland, mr. J. Klaasesz, burgemees ter Kolfschoten, voorzitter van de Stich ting, dr. J. Th. Wilkens en geneesheer- directeur dr. H. Boom. In de hal van de polikliniek gaf dr. Wilkens uiting aan zijn dankbaarheid jegens de Koningin, dat zij zich be reid had verklaard dit ziekenhuis te willen openen. Nadat nog verschillen de sprekers het woord hadden gevoerd en de Haagse dichteres mej. K. H. R. de Josselin de Jong een door haar ge schreven gedicht had voorgedragen, leg de de vorstin in de muur naast de hoofdingang een koker met twee oor konden. Een ervan was de oorkonde, die ter gelegenheid van de eerste steen legging voor het vroegere Rode Kruis ziekenhuis aan de Sportlaan in 1922 werd vervaardigd. De andere had be trekking op de officiële opening van het nieuwe ziekenhuis. Ook waren er enkele gangbare pasmunten in deze ko ker gelegd. Voor het aanbrengen van de koperen plaat, waarmede de ruim te in de muur werd afgedekt, gebruik te de landvrouwe dezelfde troffel, die Koningin Emma bij de eerste steen legging in 1922 had gebruikt. Toen deze openingshandeling ten ein de was, kwam een aantal verpleegsters de hoofdingang binnen. Een van haar, zuster I. H. Adrianus, uit Suriname, overhandigde de vorstin een fotokopie in kleuren van de oude oorkonde en een exemplaar van de nieuwe. Onder leiding van dr. Boom maakte zij en haar gevolg tenslotte een rondgang door het nieuwe ziekenhuis. Koningin Juliana bezocht o.a. een aantal patiëntenkamers en andere af delingen. Tijdens deze rondgang werden nog enige personen aan haar voorge steld. In de recratiezaal van de zusters ge bruikte de hoge bezoekster vervolgens de thee met een aantal leden van het verplegend personeel. Vijftig jaar geleden om precies te zijn: op 30 oktober 1910 overleed te Heiden (Appenzell) de Zwitserse schrijver, filantroop en Nobelprijswinnaar Jean Henry Dunant. Hij was de auteur van „Un souvenir de Solferino", een werk, dat in elf talen vertaald is en dat indirect leidde tot de stichting van het Rode Kruis. Henry Dunant werd op 8 mei 1828 te Genève geboren. Zijn ouders behoorden tot de aanzienlijken van de stad, die toen nog een zelfstan dige zij het kleine republiek was. Jean Jacques Dunant, zijn vader, was lid van de raad van bestuur en zijn moeder, Anne Antoinette Colladon, stamde uit een oud adellijk geslacht, afkomstig uit midden- Frankrijk. Hij volgde voorbeeld van zijn ouders De jonge Dunant groeide op in een calvinistisch gezin, waar liefdadigheid een normale dagelijkse bezigheid was Dit blijkt o.m. uit het feit, dat zijn vader jarenlang hoofd van een instituut voor pleegkinderen was, terwül zijn moeder zich het lot van weesmeisjes aantrok. Ook hun zoon begon reeds op jonge leeftijd een duidelijke belangstelling voor sociale problemen aan de dag te leggen. Nauwelijks 18 jaar, meldde de jongen zich als lid van het „Aalmoezen genoot schap", een Geneefse liefdadigheidsin stelling. Hij bezocht mensen, die in nood verkeerden en hield lezingen voor ge vangenen. Met een groep vrienden wer den thuis besprekingen gevoerd waarin hij hen voor zijn idealen wist te bezielen. Dit gebeurde allemaal in zijn vrije tijd, want in het dagelijks leven was Dunant in een bankierskantoor werkzaam Om zijn kennis en ervaring uit te breiden, maakte hij verscheidene reizen naar het buitenland. Op een van deze tochten ontmoette hij te Utrecht Nicolaas Beets. Toen was Dunant 25 jaar en het was duidelijk, dat hij er naar streefde een internationale beweging te vormen. Aangrijpend boek Intussen was in 1854 de Krimoorlog uitgebroken. Engeland, Frankrijk en Sardinië hadden zich bij Turkije aan gesloten in de strijd tegen Rusland. De Britse Florence Nightingale was naar het front getrokken om de gewonden te verplegen en te verzorgen. Haar volhar ding had enorme indruk op Dunant ge maakt. Tijdens een reis door Italië was hij op 24 juni 1859 getuige van de vernietigen de slag bij Solferino, tussen Oostenrijkse en Sardinisch-Franse troepen, een slag waarin de legers van keizer Franz Jozef een gevoelige nederlaag te incasseren kregen. De beschrijving die Dunant van de gevechtshandeling heeft gegeven, zou later in elf talen verschijnen. Het was „Un souvenir de Solferino", 'dat diepe indruk in de wereld zou maken. Mate loos was de ellende onder de gewonden. Aan letterlijk alles was gebrek. Over weldigd door al het leed, begon de toen 31-jarige Henry Dunant een hulpverle ning te improviseren. In feite ontstond hier het werk waaraan voor altijd zijn naam verbonden zou worden. Een vrij willige hulpverlening, internationaal en zowel in oorlogstijd als in perioden van vrede, dat was zijn ideaal geworden. Met zijn boek was de fundering voor een machtig bouwsel, het Rode Kruis, gelegd. In februari 1863 werd een commissie samengesteld om Dunants denkbeelden in studie te nemen. Dit had een rond schrijven aan de Europese regeringen tot gevolg, waarin verzocht werd mede werking te verlenen bij de oprichting van nationale verenigingen voor hulp aan gewonde militairen. Tevens werd gevraagd militair geneeskundig perso neel onaantastbaar te verklaren en hun vervoer naar het slagveld te begunstigen. De Zwitserse Bondsraad stuurde uitno digingen aan 25 regeringen om de diplo matieke conferentie by te wonen tenein de de conventie ter verbetering van het lot van gewonde soldaten te sluiten. Op 22 augustus 1864 werd deze conventie getekend. Het „Rode Kruis" was een feit geworden. Waarom naar Solferino? Over de vraag hoe het nu precies kwam, dat Henry Dunant zich op het juiste, of beter kritieke, moment in Sol ferino bevond, heersen verschillende meningen: ten eerste wordt veronder steld, dat hij op dat tijdstip volkomen toevallig als nietsvermoedend toerist! in die contreien rondreisde. Een andere lezing is, dat de man, die in 1901 de Nobelprijs voor de vrede zou ontvan gen, zich doelbewust naar het gevechts terrein had begeven om de verschrikkin gen van de oorlog van zeer nabij te kunnen aanschouwen. Tenslotte dan de derde opvatting die zegt, dat Dunant naar het strijdtoneel was getrokken om Keizer Napoleon III voor handelsplan nen te winnen. Dat Dunant, ontwikkeld man als hij was, niet op de hoogte zou zijn geweest van wat zich tussen Franse en Sardijnse legers enerzijds en Oostenrijkse troepen aan de ander kant afspeelde, lijkt een ietwat naieve stelling. Zélf heeft hij eens gezegd: „Wat mij er toe dreef geduren de de oorlog van 1859 naar Italië te gaan, was het werk dat Florence Nigh tingale in de Krim verrichtte". Niet steekhoudend Met deze verklaring in gedachte kan gevoeglijk aangenomen worden, dat een vaak gehoorde bewering, als zou een handelsmissie naar de keizer de enige reden van zijn tocht naar Solferino zijn. niet steekhoudend is. Weliswaar had hij in zijn bagage twee met liefdadigheid niets uitstaande boekwerken het ene handelde zelfs over financiële zaken welke hij Napoleon wilde aanbieden, verondersteld mag toch worden, dat Dunant voor handelsbesprekingen naar het hoofdkwartier en niet naar het slagveld zou zijn gegaan. Neen. de hulpverlening aan de gewon de soldaat is de meest aannemelijke verklaring voor zijn reis naar Solferino. Vijftig jaar geleden nu is deze, door vele zware beproevingen gelouterde in ternationale figuur ten grave gedragen. Ter nagedachtenis van de stichter van het Rode Kruis vervaardigde de Franse regisseur Christian Jacques in 1948 de film „D'homme ét hommes" en werd in 1953 te Zeist een door de Oostenrijker Föderl gemaakt beeld onthuld. Chauffeur meldde zich bij politie Ontkent zesjarig jongetje ep stoep te hebben gelegd Bij de Haarlemse politie heeft zich een 28-jarige chauffeur uit Delft ge meld, die verklaard heeft betrokken te zijn geweest bij een ongeluk, dat maan dag heeft plaats gehad in de Hannie Schaftstraat in Haarlem-oost en waar bij een zesjarig jongetje gewond werd. Volgens de aanvankelijke berichten van de politie zou de chauffeur met zijn vrachtauto de jongen hebben geraakt waarna hij hem op de rand van het trottoir zou hebben gelegd en zou zijn doorgereden. De lezing van de chauffeur wijkt hier echter vanaf. Volgens zijn verklaring was de jongen zonder op het verkeer te letten de rijweg opgelopen, waarna de chauffeur sterk naar rechts zou zijn uitgeweken om een botsing te vermijden. Met de achterkant van zijn auto raakte hy echter het jongetje. De chauffeur ver telde verder aan de politie, dat hij on middellijk was uitgestapt, de hoofdwond, die de jongen had opgelopen voorlopig verzorgt had, en vervolgens met hem naar een arts was gegaan. Juist toen hij bij deze dokter had aangebeld, kwam een aantal kinderen het gewonde jongetje halen om hem naar huis te brengen. commissie gaat over bloemisterij De secretaris van het Produktschap voor Siergewassen M. N. Luitse, die gistermiddag tijdens de vergadering van de Vakgroep bloemkwekers van de Ka tholieke Land- en Tuinbouwbond te Haarlem, sprak over de ontwikkeling van de EEG met betrekking tot de bloemisterij heeft meegedeeld, dat de Europese Commissie, waarvan dr. S. L. Mansholt. vice-president is, op 8 no vember een conferentie zal houden met drie internationale organisaties over het treffen van maatregelen in de bloemis terij. Indien men in de Europese commissie tot overeenstemming komt betekent het, aldus mr. Luitse, dat bindende maat- i regelen over de export van bloemen tot stand zullen komen voor de bij de Euromarkt aangesloten landen. De ver gadering van de vakgroep stond onder leiding van de heer J. Elders. Deze zei o.m. dat het uitvoercijfer voor wat snij bloemen betreft, gedurende de eerste drie kwartalen van 1960 met ruim drie miljoen gestegen is vergeleken bij 1959. De vergadering nam enige voorstellen aan van de kring Aalsmeer om het areaal voor het teeltjaar 1961 te stel len op ten hoogste 110 procent van dat van 1960. GEWAARBORGD DOOR HET LEEUWENZEGEL l II»—«II Wil III I I 'lrrïï Grootse ontvangst voor Kennedy in New York 42-ste Naar schatting een kwart mil joen mensen hebben de democrati sche kandidaat voor het Ameri kaanse presidentschap, Kennedy, uitbundig toegejuicht toen hij gis teren het centrum van de kleding industrie bij de 42ste straat be zocht. De leider van het vakverbond van arbeiders in de kledingindustrie David Dubinsky, verklaarde „zijn" buurt nog nooit zo'n grote demonstratie te hebben gezien. Toen vice-president Nixon vorige week deze wijk bezocht waren slechts 20.000 mensen op de been. Toen Kennedy acht dagen gele den zijn intrede in New York deed hadden zich op Broadway onge veer een miljoen mensen verza meld. Nixon zal volgende week woensdag, in gezelschap van Eisenhower, op Broadway ver schijnen. Kennedy deed een beroep op zijn ge hoor „de republikeinen naar Californië te jagen". Deze uitroep werd met don derend gejuich en applaus begroet. Californië is de staat waar Nixon is geboren. In de geschiedenis van de Ver enigde Staten zijn slechts vijf kandida ten voor het presidentschap gekozen zonder de steun van New York. Kennedy was vergezeld van Dubinsky, de burgemeester van New Yoi'- Robert Wagner, en de filmacteurs Henry Fonda, Melvyn Douglas en Tallulah Bankhead. Kabinetscrisis in Oostenrijk opgelost (Van onze Weense correspondent) Zoals men kon verwachten zijn de twee coalitie-partijen in Oostenrijk over de staatsbegroting tot overeenstemming gekomen. Om de uitkeringen voor een algemeen verhoogd volkspensioen moge lijk te maken hebben de socialisten iets toegegeven, zodat vanaf 1 januari 1961 de verzekeringspremie zowel voor werk gevers als werknemers met een half pro cent wordt verhoogd. Vanaf 1 januari 1962 zal deze ver hoging 1 procent bedragen. Om het to tale begrotingstekort van 2 miljard 350 miljoen Schilling glad te strijken, wer den bezuinigingsmaatregelen getroffen, o.a. door de invoering van een zoge naamde onkosten-equivalent, dat voor twee-derde ten laste komt van de ge nationaliseerde bedrijven, voorts door overname van een derde van het staats- tekort door de provincies, door korting van het fonds voor woningbouw, ver hoging van kosten voor goederentran sport per spoor, alsmede door verhoogde belastingen op stookolie, champagne, benzine van eerste kwaliteit en tenslotte door bezuiniging in het staatsapparaat. Men hoopt door deze maatregelen een tekort van 2 miljard weg te kunnen werken. De nog ontbrekende 350 miljoen worden als een normaal tekort in de be groting opgenomen. Wanneer het parlement aan deze be groting haar goedkeuring zal verlenen en hieraan valt niet te twijfelen zal het ontslag van het vorige kabinet definitief worden aangenomen. Doch aangezien de twee coalitie-par tijen nu tot volledige overeenstemming zijn gekomen, zal de vroegere kanselier Raab met de vorming van een nieuw kabinet worden belast. Dit nieuwe, vier de kabinet-Raab zal er dan precies zo uit zien als het vorige! nü weer zo lekker als kip., fljlsei' w kl:ï>-Men" wep Subsidie theologische faculteiten (Van onze parlementaire redacteur) De Tweede Kamer heeft gisteren met bijna algemene stemmen de motie aan genomen van dr. Bruins Slot (AR), waarin wordt aanvaard, dat subsidiëring van bijzondere theologische faculteiten mogelijk behoort te zyn en waarin de minister wordt uitgenodigd zo spoedig mogelijk een wettelijke regeling voor te bereiden. Alleen de communiste en enkele leden van de PvdA waren tegen. De KVP is dus bereid geweest geduld te hebben met de AR en zij heeft niet de steun gekozen van de PvdA, waardoor direct een beslissing zou kunnen zyn gevallen ten gunste van de Rooms-Ka tholieke Universiteit te Nijmegen. De heer Stokman trok zyn amende ment in. Tevoren was de motie-Tilanus tot het instellen van een studiecommissie by zitten en opstaan verworpen. Advertentie Telkens wanneer Kennedy president Roosevelt ter sprake bracht werd hij stormachtig toegejuicht. Hij zei te zullen doen wat Roosevelt heeft gedaan: „het werk dat dit land wacht te voltooien".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1960 | | pagina 17