Kongolese troepen uit Leopoldstad
teruggetrokken op verzoek van VN
THAILANDSE GASTEN
ZIJN VERTROKKEN
WEERBERICHT
TOP-VOORDEEL
60,"
(Due/
letnvs
Maar ambtswoning Loemoemba
en radiostation blijven bewaakt
Omwenteling in
San Salvador
Na een bezoek aan Vredespaleis
Abdoel Rahman legt zijn plannen
inzake N-Guinea aan Herter voor
DERDE T.H.
IN HAARLEM?
Opgericht 1 maart 1860
DONDERDAG 27 OKTOBER 1960
No. 30187
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro na 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
U hebt geluk, als f. 60.- u nu schikt
ïisx
Héél zeldzaam zijn die gelukjes... Juis» op
het ogenblik dat u f 60,- hebt uit te geven
en erover denkt binnenkort een goede re
genjas te kopen, komt hier zo'n prachtkan*,
'n Speciale aanbieding, die alleen deze
week geldig is.
VAN-DE-WEEK
REGENJAS
Hoogstraat - Leiden
Dagblad van
Uit Het Leldsch
27 October 1860:
In Engeland bijv. mogen de
kinderen van 813 jaren niet
langer dan 6Y2 uur daags arbei
den met 3 uren schoolpligt, of
om den anderen dag 10 uren ar
beiden. - Jongelieden van 1318
jaren mogen in geen geval lan
ger dan 10 uren daags werken
en vrouwen nimmer langer dan
10 uren daags
Zaterdag zullen tien officieren van het Kongolese leger, die door
kolonel Moboetoe zijn aangewezen, naar New York vertrekken om
van de Verenigde Naties erkenning te vragen voor de regering van
de „hoge commissarissen", welke door Moboetoe is ingesteld. President
Kasavoeboe, de president van Kongo, heeft het decreet ondertekend,
dat de instelling van de Raad van hoge commissarissen regelde doch
tot dusver was het standpunt van de V.N., dat erkenning niet verleend
kon worden, aangezien dit een inmenging in de binnenlandse aange
legenheden van Kongo zou betekenen.
Behalve een verzoek om erkenning zullen de officieren ook een klacht
overbrengen tegen „de voortdurende inmenging in binnenlandse aan
gelegenheden van Kongo door de V.N."
Kongolese officieren
naar New York
Gisteren deelde een V.N.-woordvoer-
der mee, dat Moboetoe had ingestemd
met een officieel verzoek van de V.N. om
het Kongolse leger terug te trekken uit
Leopoldstad. Maar gisteravond verklaar
de Moboetoe. dat zijn soldaten in elk
geval de ambtswoning van Loemoemba
en de gebouwen van Radio-Leopoldstad
zouden blijven bewaken.
Moboetoe zei voorts dat hij alles had
uitgevoerd wat hij had willen doen.
Maar laat in de avond waren in de
Afrikaanse wijk van Leopoldstad geen
Kongolese soldaten meer. Het was dui
delijk dat de soldaten teruggetrokken
waren. Sinds zaterdag hadden zij een
terreurregime in stand gehouden. Tal
rijke mensen zijn door de militairen ge
molesteerd.
Zweden in Elisabethstad
In Elisabethstad, hoofdstad van Ka-
tanga, zijn gisteren 250, Zweedse V.N.-
In de bergachtige centraal-Ame-
rikaanse koffierepubliek San Sal
vador was het vandaag volmaakt
rustig na een snelle staatsgreep
van gisteren, waarbij het bewind
van president Jose Maria Lemus
omvergeworpen werd.
Een van de eerste maatregelen
van de burgerlijke en militaire
junta van drie officieren en drie
burgers, die de uitvoerende
wetgevende macht aan zich heeft
getrokken, was het vrijlaten van
politieke gevangenen en het herstel
van politieke verkiezingen in het
vooruitzicht gesteld en verklaard
volgens strikt democratische me
thoden te werk te zullen gaan.
De zeer anti-communistische ex-
president Lemus is naar Guatemala
uitgeweken. Zijn echtgenote en
gezin zouden in de woning van de
Costaricaanse ambassadeur zijn.
Volgens een communiqué van de junta
onder leiding van kolonel Miguel Angel
Castillo, zijn de burgerbevolking (onge
veer 2.500.000 zielen) en het leger in
opstand gekomen tegen de regering-
Lemus omdat deze een bewind „op de
rand van de wet voerde, in strijd met de
grondwet en de rechten van het volk".
De staatsgreep voltrok zich terwijl in
het land de noodtoestand heerste, die in
het begin van de vorige maand werd
afgekondigd na een reeks betogingen ten
gunste van de Cubaanse premier, Fidel
Castro. President Lemus schreef de
ongeregeldheden toe aan het internatio
nale communisme.
Het Franse AFP meldt uit Washington
dat men het in officiële Amerikaanse
kringen zeer onwaarschijnlijk acht. dat
het omver werpen van de regering onder
president Lemus zal leiden tot de vesti
ging van een bewind naar de trant van
dat van Fidel Castro. Men was in deze
kringen overigens niet verbaasd over
deze „paleisrevolutie". In dit verband
wordt de ernstige kritiek in herinnering
gebracht, die in de afgelopen maand op
president Lemus is uitgeoefend vanwege
de door hem na door studenten georga
niseerde betogingen tegen de regering
genomen beteugelingsmaatregelen.
Voorts wordt opgemerkt, dat de linkse
elementen in El Salvador niet sterk ge
noeg zijn om uit de huidige voorvallen
voordeel te behalen.
soldaten aangekomen, die gevolgd wer
den door 120 uit Kolwezi afkomstige Ma
rokkanen. In Elisabethstad heerst een
„Vrijwillig ers" uit
China naar Algerije?
Volgens Pascal Arrighi, afgevaardigde
voor Corsica in de Franse Nationale
Vergadering, worden in communistisch -
China, en met name in kampen op het
eiland Hainan en in Foekien, 25.000
vrijwilligers opgeleid voor de strijd tegen
de Fransen in Algerije.
Weliswaar zijn deze vrijwilligers nog
niet naar Algerije vertrokken, doch wel
zijn daar 200 Chinese specialisten in de
subversieve oorlogvoering gearriveerd.
Voorts verklaarde Arrighi, dat ge
geld Chinese communisten in Parijs
aankomen om de leiders van de plaat
selijke afdelingen in Frankrijk van de
Algerijnse opstandige beweging, de FLN
te helpen. Arrighi schat de financiële
hulp, die de regering in Peking aan de
Algerijnse opstandelingen heeft verstrekt
op ongeveer 240 miljoen gulden.
zekere spanning nu men afwacht hoe de
V.N. zal reageren op de eis van Tsjombe,
dat de politieke adviseur van de V.N.,
Ian Berendsen, uit Katanga moet wor
den teruggetrokken.
In Albertstad schijnt de toestand ook
gespannen te zijn. In de streek van
Nyoenzoe en Kongolo hebben opstan
dige Baloeba een schermutseling gehad
met Katangese gendarmen, dichtbij de
spoorlijn van Elisabethstad naar Ka-
mina.
Op de rivieren speelt zich een druk
smokkelverkeer van wapens naar de
rebellen af, aldus is door Katangese ge
zagsdragers in Elisabethstad meege
deeld.
V.S.-KUNSTMAAN
NIET IN BAAN
Een poging van de Amerikaanse lucht
macht om een acht meter lange satel
liet Discoverer XVI in een baan om
de aarde te brengen, is gisteren mis
lukt. De tweede trap van de raketcom
binatie functioneerde niet. Deze twee
de trap. een Agena-B.was zodanig ge
construeerd, dat men de motor van
de grond af zou moeten kunnen in
en uitschakelen, waardoor een baan-
correctie tijdens de vlucht kon worden
uitgevoerd.
De Discoverer XVI was de zwaarste,
die ooit werd gelanceerd. De satelliet
was groot genoeg om enige apen te
vervoeren. Bovendien was de Discoverer
uitgerust met speciale apparatuur die
het „schommelen' in de baan moest
tegengaan. Daardoor zou het gemak
kelijker worden, de instrumentencap
sule, die men naar de aarde hoopte
terug te zenden, bij Hawaii in de lucht
op te vangen.
Per Friendship naar Zwitserland
Koning Bhoemibol en Koningin
Sirikit zijn tegen half één vanmid
dag met de koninklijke Friendship
„Gerben Sonderman" van Ypenburg
naar Zwitserland vertrokken. Ko
ningin Juliana en Prinses Irene de
den hun gasten tot aan de vliegtuig
trap uitgeleide.
Op de vliegbasis waren voorts aan
wezig de minister-president prof. De
Quay en de minister van Buiten
landse Zaken mr. J. Luns alsmede de
voorzitters van de Eerste en Tweede
Kamer mr. J. Jonkman en dr. L. G.
Kortenhorst.
(Van onze Amerikaanse correspondent)
Prins Abdoel Rahman Poetra, de pre
mier van Malakka, die dezer dagen een
officieel bezoek aan Washington brengt,
heeft aan Herter, de Amerikaanse mi
nister van Buitenlandse Zaken een plan
voorgelegd tot oplossing van het ge
schil tussen Nederland en Indonesië
over Nieuw-Guinea. Na een rondreis
door Amerika gaat hij tien dagen naar
Engeland, en in die periode zal hij
wellicht ook naar Nederland komen om
te trachten onze regering voor zijn pro
ject te winnen.
Herter heeft kennelijk niet terstond
op zijn plan gereageerd. De bezoekende
premier heeft in het State Department
enige documenten achtergelaten, waarin
hij zijn plan heeft beschreven. Hij
hoopte morele steun van de Amerika
nen te verkrijgen, daar dit zijn bespre
kingen met Nederlanders en Indone
siërs zou vergemakkelijken. Prins Abdoel
Rahman Poetra verklaarde aan de pers
zijn plan niet te willen onthullen voor
dat hij er met Nederland over gesproken
zou hebben. Amerikaanse kranten had
den gemeld dat de premier zou streven
naar voogdij over Nieuw-Guinea onder
administratie van Indonesië. Zulks zou
voor Nederland uiteraard volkomen on
aanvaardbaar zijn. Na afloop van zijn
bezoek aan Herter stelde een journa
list hem de vraag of hij inderdaad een
plan voorstelde. Lachend zei de premier
„oh neen, dat is niet juist".
Op onze vraag of hij de Verenigde
Naties in zijn plan een rol had toe
bedacht, antwoordde hij dat dit inder
daad het geval was. Vandaar, dat hij
de volgende week Hammarskjöld zou
gaan bezoeken.
VERANDERLIJKE
BEWOLKING
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond: Veranderlijke bewolking met
hier en daar enkele buien en in de nacht
en ochtend op enkele plaatsen mist. De
zelfde temperaturen als vandaag of iets
lagere. Aanvankelijk zwakke wind, later
zwakke tot matige wind tussen zuid en
oost. (Opgemaakt te 11.15 uur)
28 OKTOBER
Zon op: 7.27 uur: onder; 17.20 uur;
maan op: 14.53 uur; onder: uur.
Hoogwater te Katwijk te 9.15 en 21.55
uur, laagwater te 4.30 en 17.04 uur.
Dit blad bestaat uit 20 pagina's
Toen het vorstelijk gezelschap het
platform, waar het vliegtuig stond
te wachten, betrad en langs de in ce
remonieel tenue gestoken erewacht
van de Koninklijke Luchtmacht met
de Luchtmachtkapel schreed, speel
de de kapel de beroemde jazzmars
van Glenn Miller.
Aan de voet van de vliegtuigtrap
onderhielden de vorsten zich nog ge
ruime tijd met elkaar. Voordat de
Koning en de Koningin van Thai
land instegen weerklonk plechtig het
Thailandse volkslied over de groene
velden. Spoedig nadien verdween de
koninklijke Friendship in de grijze
wolkenlucht.
Herinneringen
De laatste dag van het officiële staat-
siebezoek uit Thailand was vanmorgen
in de „Oranjezaal' van het Huis ten
Bosch begonnen met een plechtigheid,
welke herinneringen opriep aan de ver
schrikkingen, die tienduizenden door Ja
panners geïnterneerde burgers en krijgs
gevangenen onder wie ook zeer vele
Nederlanders tijdens de aanleg van
de berucht geworden spoorweg in Siam
hebben moeten doorstaan. Immers, de
Koning en Koningin van Thailand ont
vingen daar delegaties van de „Neder
landse Indische Bond van Ex-geïnter
neerden en van het Comité Birma
Siam-spoorweg. De Thailandse vorst, die
gekleed was in generaalsuniform van het
leger ontving van de heer B. A. Ketel
een boekwerk over Rembrandt, de
vorstin, die een met bont afgezet rood
complet droeg, kreeg bloemen. De direc
teur van de Wereldomroep, dr. L. Tym-
stra en het hoofd van de programma-
dienst, de heer W. Acda, maakten ver
volgens him opwachting. Zif boden het
Koningspaar albums aan met symfoni
sche muziek van veertien Nederlandse
componisten en met kamermuziek van
neeentien componisten. Bij deze ge
schenken was nog gevoegd een album
met dertien Wereldomroep-programma's
van Nederlandse lichte muziek.
Kort na deze plechtigheid, waarin de
heer Ketel zijn erkentelijkheid jegens
het Thailandse volk had uitgesproken
voor het tijdens de verschrikkelijke oor
logsjaren verzachte leed van de werkers
aan de beruchte spoorlijn, vertrok het
vorstenpaar van Huis ten Bosch naar
het Vredespaleis. Bij dit vertrek werden
eerbewijzen gegeven door een erewacht
van mariniers met vaandel en Mariniers
kapel.
Symbool
Kennedy, de democratische kan-
didaat voor het presidentschap can
de Verenigde Staten, met zijn echt
genote gefotografeerd tijdens zijn
cerkiezingsacti» in N*u> York.
Met een precieus gebaar van de ge
strekte linkerhand hield in de hal van
het Vredespaleis de Thailandse ambas
sadeur het hoofddeksel van de Koning,
militaire pet met veel rood en goud, kos
telijk kledingstuk en symbool van ko
ninklijke waardigheid, vast. De vorst en
vorstin stonden daar en luisterden naar
het zoveelste welkomstwoord tijdens hun
Europese rondgang, ditmaal uitgespro
ken door de president van de Carnegie
Stichting, jhr. mr. dr. A. W. L. Tjarda
van Starkenborch Stachouwer. Hij had
I tevoren reeds de andere bestuursleden
van de Stichting aan het Thailandse
paar voorgesteld. Na de welkomstrede
I werd dq rondgang door het gebouw ver-
I volgd. De hoge gasten werden gevolgd
door de trage gang van hoogwaardig
heidsbekleders. die aan deze kleurrijke
evenementen onlosmakelijk verbonden
zijn. Boven nam de waarnemend griffier
van het Internationale Hof, de heer J.
Gamier Coignet het gastheerschap over.
Hij stelde alle rechters voor. In de Ja
panse zaal was de minister van Buiten
landse Zaken, mr. Luns de derde gast
heer Als president van de Raad van Be
heer van het Permanente Hof van Ar
bitrage nodigde hij de gasten uit hun
handtekeningen te zetten in het gasten
boek. Minister Luns sprak op de hem
vertrouwde joyeuze toon nog een woord
van verwelkoming.
Omstreeks tien voor half twaalf traden
de vorstelijke gasten langs de erewacht
van Kon. Marechaussee weer naar bui
ten en stapten in de zwarte statige
automobiel met het tijdeloos voorkomen,
die hun in de afgelopen dagen ter be
schikking heeft gestaan. Het geduld van
de mensen voor de hekken vond zijn
beloning in een wuivend gebaar van de
Koning en een bekoorlijke glimlach van
dB m^lng-in,
(Men zie ook elders)
Weer gevechten in
Laos uitgebroken
In de provincie Phongsaly in Noord-
oost-Laos zijn weer gevechten uitgebro
ken tussen de regeringstroepen en de
gueriüatroepen van de pro-communis
tische Pathet Lao, zo is gisteren in
Vientiane bekendgemaakt.
Men verwacht dat de Pathet Lao een
poging zal doen om deze provincie, die
hy van 1954 tot 1957 in zijn macht heeft
gehad, te veroveren. Vermoedelijk zal de
Pathet Lao hiervoor maar een korte tyd
nodig hebben. De provincie Phongsaly
Als „dependance" van
A'damse Universiteiten
Naar wij van bevoegde zijde vernemen
is bij het Departement van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen een plan in
gediend tot het vestigen van een derde
Technische Hogeschool in Haarlem, als
een soort dependance van de beide Am
sterdamse Universiteiten. Volgens dit
plan zal een deel van de studie worden
ondergebracht bij de zich sterk uitbrei
dende faculteiten der wis- en natuur
kunde van beide Amsterdamse instellin
gen voor hoger onderwijs.
Hiermee zou het tekort aan hoog-
leraren een der vele vraagstukken bij
de vestiging van een Technische Hoge
school in ons land kunnen worden
ondervangen. De instituten en andere
instellingen voor het technisch hoger
onderwijs zouden dan volgens dit plan
in Haarlem worden gevestigd.
De betrokken faculteiten hebben dit
plan reeds uitvoerig besproken. Er is
door curatoren evenwel nog geen vol
ledige overeensteming bereikt. De ge
meente Haarlem zou met de opzet van
het plan volledig instemmen.
Dreigt Kroesjtsjef
met bandopname van
politiek gesprek?
De New York Times meldt uit
betrouwbare bron vernomen te
hebben, dat de Sovjet-Unie de
Westduitse regering heeft meege
deeld, dat premier Kroesjtsjef in
het bezit is van een bandopname
van zijn onlangs in New York met
de Britse premier Macmillan ge
voerd gesprek over het houden van
een nieuwe topconferentie in 1961.
Bij de mededeling aan de West
duitse regering zou te kennen ge
geven zijn, dat Kroesjtsjef met de
opname voor de dag zou komen
als Macmillan zijn lezing van het
onderhoud zou bestrijden.
De New York Times, die niet over
inlichtingen beschikt over de wijze van
opnemen van het bewuste gesprek en
ook niet vernomen heeft of Macmillan
van de opname op de hoogte was,
schryft voorts, dat het, voorzover be
kend, nog niet eerder is voorgekomen,
dat veronderstelde particuliere gesprek
ken tussen eerste ministers van grote
mogendheden Op di geluidsband xajn
opgenomen. a -
Koningin Sirikit doet zorgvuldig
haar keuze tijdens de Brabantse
koffiemaaltijdwelke het Thailand
se Koningspaar werd aangeboden
in Eindhoven.
grenst namelijk aan communistisch-
China en noord-Vietnam, beide commu
nistisch.
De Pathet Lao heeft de regeringstroe
pen twee dagen geleden ervan beschul
digd dat zij dorpen in de provincie,
waarvan de bevolking met de commu
nisten sympathiseert, gebombardeerd
hebben.
De provincie Phongsaly is in naam
trouw aan de neutralistische regering
van Prins Soevanna Phoema. De plaat
selijke bevelhebber, kolonel Khanoean,
is echter een felle tegenstander van de
Pathet Lao en linkse groeperingen ver
denken hem ervan, dat hij de pro-Wes
terse generaal Phoemi Nosavan, die de
vyf zuidelijke provincies in zijn macht
heeft, steunt. Prins Soevanna heeft
dinsdag druk geconfereerd. Hij zou alles
in het werk hebben gesteld om nieuwe
gevechten in Phongsaly te voorkomen.
