Protestants tehuis voor militairen aan Binnenvestgracht in Leiden „Con Amore" zong Bacli en Mozart: Kantates 80 en 85 en liet „Requiem" BOLS Een muzikaal waardevolle avond J. A. HARTELOH VOORZITTER VAN DE V.V.V. TE LEIDEN David Lean's „Summer-madness" inzet van K. en O. filmseizoen Exploitatie door Pro Rege deze zaterdag herenmode-tip Pullovers Opgericht 1 maart 1860 Vrijdag 14 oktober 1960 Tweede blad no. 30176 ACADEMISCHE EXAMENS Aan de Leidse Universiteit zijn ge slaagd voor het kand. ex. Ned. recht mej. J. E. M. Bakker (Den Haag), mej. H. Lagerwey (Voorburg) en de heren C. N. Jansen v. Rosendaal (Den Haag), J. C. Th. Bast (Voorburg), J. M. Hudig (Rotterdam), F. W. Duyster (Hilver sum), H. J. de Bijll Nachenius (Rotter dam), A. C. Nijsingh (Zwolle), A. Doo- renbos (Den Haag), C. E. M. van Nispen tot Sevenaer (Den Haag), L. D. J. I. Ch. de Bièvre (Wassenaar), C. M. P. Nij- meijer (Leiden), J. C. Lutje Schipholt (Den Haag), E. Harinck (Den Haag), H. M. Michiels van Kessenich (Utrecht), Th. Bijvanck (Haarlem), J. Bosma (Borne), K. Veenstra (Amsterdam», B. W. F. van Riemsdijk (Noordwijk), J. G. de Vos (Den Haag), W. Koops (Den Haag), J. N. Sterrenburg (Rotterdam) en A. N. A. M. Josephus Jitta (Heilo) doet. ex. Ned. recht de heer J. de Bruijn (Den Haag). Joh. Pasveer vervulde goede verwachtingen De nog betrekkelijk jonge dirigent Joh. Pasveer heeft zich op het tweede door hem geleide concert van de Chr. Oratoriumvereniging „Con Amore" in de Stadsgehoorzaal gewijd aan twee der schoonste van de talloze door Bach geschreven kantates, namelijk No. 80 „Ein feste Burg ist unser Gott" (de beroemde Reformatiekantate) en no. 85 „Ich bin ein guter Hirt". Daarbij, na de pauze tot besluit gevoegd, het „Requiem" van Mozart en men begrijpt, dat het een muzikaal hoogst waardevolle avond werd. Zeker geen gemakkelijke opgave. Want Bach en Mozart stellen de zwaarste eisen, zowel wat de uitvoeringspraktijk als het indringen tot de sterk uiteenlopende stijl en geest betreft. Pasveer is er gelukkig in geslaagd, vele van de door hem op het eerste concert gewekte goede verwachtingen in vervul ling te doen gaan. Ook nu vatte hij zijn taak met de vereiste, gewetensvolle ernst op. Pasveer behandelt het koor met de noodzakelijke zorgvuldigheid en omzich tigheid, weet in het algemeen een zuiver evenwicht tussen de onderscheidene be schaafd klinkende stemgroepen tot stand te brengen, in de loop van de avond met groeiend succes. Wij mogen echter niet verhelen, dat de realisatie van het uiterst moeilijke aanvangskoor van Kantate no. 80 (waarin veel van de 14 jaar oudere kantate „Alles was ^on Gott geboren" is verwerkt) nog meerdere onzekerheden aantoonde, waarbij de klank nog niet de gewenste gaafheid bezat. Helderheid en duidelijkheid tekenden zich in te geringe mate af. Verwonderlijk is dit intussen niet. Vanzelfsprekend moet ieder koor zich „inzingen", om eerst nadien tot volle ontplooiing te kunnen komen. Daarin slaagde men in het verloop van de avond meer en meer, met het slotkoraal van „Ich bin ein guter Hirt" als een der voortreffelijkste voorbeelden, van het geen „Con Amore" k&n bereiken. De sa menzang was hier voorbeeldig, de kleur- I werking in hoge mate nobel. I Helaas paste het Bachorkest uit Am- I sterdam zich te ongenoegzaam harmo- nieus bij het koor aan. Men had ook de solisten te kampen met een te lui- I de begeleiding, hetgeen een genuanceerd j en vloeiend verlopend samengaan in de i weg stond. j Dit zal voor Pasveer reden moeten zijn, speciaal daaraan in den vervolge de grootste aandacht te wyden! Mozart's „Requiem" werd reeds meer malen in onze stad ten gehore gebracht. Wij herinneren ons o.a. de vertolking van „Toonkunst" en het „Alma Mater koor". Men kent er de mysterieuze en tra gische voorgeschiedenis van: het ver haal van de frauderende graaf (Von 1 Walsegg) en diens geheimzinnige bode. Ook is nu wel voldoende uit de doeken gedaan, welk aandeel Mozart leverde en wat aan Franz Xavier Suszmayer moet worden toegeschreven: wij behoeven hier niet meer op terug te komen. Het „Requiem", schoon wellicht niet behorend-tot het hoogste wat hij schreef I men vergelijke het eens met de Do- denmis bevat, geschreven in het aan gezicht van de dood als het is, toch een onnoemelijke hoeveelheid devote en in tense expressie. Daar wordt men steeds opnieuw weer diep door geraakt, gegre pen I Van innige schoonheid is het „Re quiem" doortrokken. Wij denken, om maar enkele voorbeel den te noemen aan de biddende inzet der „Introitus", waarmee het kerkelijk karakter streng is aangeduid. De so praan jubelt het uit in haar solo ..Te decit hymnuswelke melodie in het ou de koraal „Meine Seel erhebt den Herrn" door Michaël Haydn op dezelfde places in zijn B dur Requiem werd gebruikt. Daar is voorts het ontroerende „Kyrie Eleison", waarna de 6-delige sequens, het suggestieve „Dies Irae" volgt het dramatische „Rex Tremendae", het lief lij kvloeiende „Recordare" in rondo- vorm het aangrijpende „Lacrymosa", de indrukwekkende fuga „Quam olim Abrahae" en ga zo maar voort. BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN GEBOREN Johannes Jacobus, zn. van W. J. Lardé en P. Binnendijk; Ronald Ferdinand, zn. van A. A. v. Amerongen en M. C. Ruijg- rok; Cornells Jeroen, zn. van C. A. Wies- meijer en J. van den Efjkel; Harrlëtte, dr. van G. Knotter en G. Sasburg; Pieter, zn. van J. C. te Hennepe en E. J. van oer Blom; Jolanda Margaretha, dr. van de Roo en S. M. de Jong. GETROUWD A. van den Heuvel x C. T. M. Duiven voorden; N. van Du(jn en G. van der °ent; M. L. Brasker en M. M. G. van fiers; J. Heikoop en J. G. Bink; A. van W(jk en M. J. F. Dulvesteljn; D. Nieuwen- Ourg en M. Baelde; R. Langezaal en M. Lagerberg; M. J. Zonneveld en W. van Oer Leek; C. C. de Vriend en S. P. M. Beveling; H. J. Cuveller en M. Kes. OVERLEDEN M. Brouwer. 74 jaar. wed. van H. Louw- «er; M. Corba, 63 Jaar, echtgen. van J. «ijnbende; G. Hugenholtz, 69 Jaar, vrouw; J' J. Barendse, 87 Jaar, man. In al deze „juwelen" schonken koor en solisten ons veel voortreffelijks, ge steund door een verblijdende religieuze overtuigingskracht. De fijnzinnig ba rokke Mozart vereist echter meer licht voetigheid en soepeler nuancering dan thans tot uiting kwam. Een speciale hul de echter aan de sopranen, wier su- bliem-etherische zang in het „Voca me cum benedictus" een ware weldaad was! Een opmerking: Pasveer wil zijn plas tische directie wel eens te „mooi" maken. Een Requiem vraagt in dit opzicht de grootste soberheid, bovendien komen di rectheid en duidelijkheid der intenties daardoor soms in het gedrang. Misschien zal hij zich bij het vorderen der jaren voor iedere overbodigheid weten te hoe den. Wat de solisten betreft: de sopraan Elisabeth Lugt verving Annette de la Beije, door ziekte plotseling verhinderd. Wij denken aan haar kleine, serene, in tieme stem en bijzonder gevoelige voor dracht met dankbaarheid terug. Jam mer, dat in de hogere regionen een lichte scherpte ontsierend aandoet. De Solisten en dirigent tijdens het concert van Con Amore": v.l.n.r. Elisabeth Lugt (sopraan)Joh. Pas veer (dirigent)Rom Kalma (bas). Rijkje Wollewinkel (alt) en Chris Holland (tenor). (Foto L.D./Holvast) glanzende altstem van Rijkje Wolles- winkel leek in Bach gehandicapt door een zekere beklemming, welke gelukkig in Mozart merendeels overwonnen bleek. Moge deze fraaie stem zich van elke „druk" weten te bevrijden, dit uitgespro ken altmateriaal verdient het ten volle. Superieur geschoold is de waardevolle lyrische tenor van Chris Holland. O.a. zijn aria „Sehet, was die Liebe tut" (Kantate no 85) gaf daarvan het meest overtuigende bewijs. Van een stem die zó goed geolaatst is, mogen wij nog veel verwachten. Helaas werd de sonore basstem van Rom Kalma niet door een juiste geeste lijke instelling ondersteund. Tezeer legt hij het accent op materiële kracht, het geen schade doet aan de tekstuele in houd. De vele ensembles kenmerkten zich door een betrouwbaar en welluidend sa mengaan. De door en door muzikale ondersteuning van de cymbalist Hans Philips betekent altijd op avonden als deze een ware vreugde. Het Bachorkest gaf in Mozai't bewijs van meer aanpassingsvermogen dan in Bach, hetgeen ons wel verwonderd heeft. „Con Amore" mag terugzien op een waardevolle avond, waarin de talrijke lofwaardige kwaliteiten opnieuw tot haar recht kwamen. Er is géén hoger opgave, dan Bach en Mozart naar beste kunnen en weten te mogen dienen. Men mag er hogelijk erkentelijk voor zyn, dat „Con Amore" dit aan durft! H. Na het aftreden van bestuurslid G. Groen Vereniging bestaat bijna zestig jaar Tijdens de gisteravond in „Het Gul den Vlies" gehouden buitengewone alge mene ledenvergadering van de Vereni ging ter Bevordering van het Vreemde lingenverkeer te Leiden en Omstreken werd meegedeeld, dat de voorzitter, de heer G. Groen, mede in verband met zijn drukke werkzaamheden, besloten heeft af te treden. Het Bestuur heeft gemeend dit besluit te moeten eerbiedi- gen. De waarnemend voorzitter, mr. F. Portheine, toonde zich in zijn openings woord dankbaar voor de dynamische wijze waarop de heer Groen, die verhin derd was deze bijeenkomst bij te wonen, sedert mei 1958 de vereniging heeft ge leid. Hij memoreerde de vele activitei ten, welke dit uitermate verdienstelijk bestuurslid in de afgelopen ZVi jaar heeft weten te ontplooien. Aan de afgetreden voorzitter zal in kleine kring als blyk van waardering een geschenk worden overhandigd. Tot opvolger van de heer Groen werd benoemd de heer J. A. Ilar- teloh, directeur van het bijkantoor te Leiden van de N.V. Nationale Levens verzekering Bank. In vol vertrouwen droeg mr. Portheine de voorzittershamer aan de nieuw gekozene over. Deze zei in een korte toespraak voorstander te zijn van een zo groot mogelijke samenwer king o.m. met de overheid en andere verenigingen voor vreemdelingenverkeer. Tot bestuurslid werd ook de heer A. v. d. Koppel, directeur van het bijkantoor te Leiden van de N.V. Rotterdamsche Bank, gekozen. Hy zal eerlang de functie van secretaris toegedeeld krijgen. Voorlopig programma Wat de viering van het 60-jarig be staan de vereniging werd in 1901 op gericht betreft: er werd een voorlopig programma bekend gemaakt. Aan de ledenvergadering op 24 april, de jubi leumdag, wil men een wat feestelijk karakter geven door er een receptie aan te verbinden. Medio mei hoopt men in de Sleutelstad een vergadering van V.V.V.directeuren te kunnen beleggen en 1 juni een bijeenkomst van V.V.V.-be- stuurders uit de provincie. Op 30 juni is er wederom een concours hippique en op 5 augustus een bloemencorso. Minder druk De directeur van de Leidse V.V.V., de heer G. van Weelden, vertelde op deze vergadering het een en ander over de resultaten van het afgelopen seizoen. Hoewel daarvoor nog wel andere oor zaken zijn aan te wijzen heeft het V.V.V.- kantoor als gevolg van het natte weer een groot aantal buitenlanders minder op bezoek gehad dan vorig jaar. Ook het aantal schriftelijke verzoeken, vooral voor opgave van logiesgelegenheid, was aanzienlijk minder. Dit kan echter ook gedeeltelijk worden veroorzaakt door het feit, dat langs onze gehele kust het aan tal logiesverstrekkende particulieren met sprongen toeneemt en er dus, vooral wanneer de vraag door het slechte weer wat minder groot is, voor velen die persé aan de kust willen zitten, wel een plaatsje te vinden is. Hoeveel vakantiegangers een bezoek aan Leiden hebben gebracht is zelfs bij benadering niet vast te stel len. Evenmin het aantal overnachtingen in hotels, pensions en andere logiesver strekkende bedrijven. Van het dagbezoek aan onze stad is nog minder bekend. Wjj hebben, aldus de heer Van Weel den, zo hier en daar het oor te luisteren gelegd by verschillende groepen van middenstanders, die behoudens enkele uitzonderingen, toch best tevreden wa ren. Schoenhandelaren en handelaren in regenkleding bjjv. vonden dat het „best" was geweest. Een bijzonder opmerkelijk feit is wel het aantal Nederlanders, dat van de diensten van het V.V.V.-bureau gebruik heeft gemaakt, waardoor het totaal aan tal verstrekte inlichtingen vrijwel gelijk is gebleven aan dat van 1959. Het aantal verstrekte inlichtingen tot en met ultimo september bedroeg nJ. 24443 (vorig jaar 24659). Via de logiesinformatiedienst werd aan 1055 toeristen bemiddeling verleend (vorig jaar 1444). Het aantal personen, dat hetzij mon deling, schriftelijk of telefonisch om in lichtingen betreffende logiesmogelijkhe- den heeft gevraagd bedroeg 1453 (vorig jaar 2068). Ten aanzien van deze cijfers merkte de directeur op, dat gebleken is, dat verschillende vreemdelingen, die vorige jaren via de logiesinlichtingen- dienst bij de V.V.V. om inlichtingen hebben gevraagd en gekregen, zich thans rechtstreeks tot het hen indertijd ver strekte adres hebben gewend. Kampeergelegenheid Meegedeeld werd nog, dat de Leidse V.V.V., op verzoek, de mogelijkheden zal onderzoeken voor het scheppen van een kampeerterrein in deze omgeving. Een daartoe in het leven geroepen commissie zal t.z.t. een rapport over deze kwestie samenstellen. Na een korte pauze ver toonde de heer E. Timan een alleraar digste filmpje over de stad Leiden. frambozen brandewijn p. fles 7.7o Filmdie voor Amerikanen de doorslag gaf Brits regisseur naar Hollywood te lokken Tot Hollywoods beste regisseurs behoort de Engelsman David Lean, een van de vele grote talenten, die in de loop van de jaren uit Europa naar de film fabrieken aan de westkust van Amerika werden gelokt. Een vijftiental jaren geleden werkte hij nog vóór zijn grote roem samen met Noel Coward, met wie hij o.a. de vermaarde film „Brief Encounter" regisseerde. Na enige films over werden van Charles Dickens (o.a. Oliver Twist), behandelde hij in „Madeleine" hetzelfde onderwerp als in „Brief Encounter": de kortstondige ontmoeting tussen twee mensen, die zich toch niet blijvend aan elkaar hechten. En dat thema neemt hij ook weer op in „A summer-madness", de film, die gisteravond als eerste „Film van de maand" van K. en O. in Casino-theater draaide. Leiden heeft weer een protestants tehuis voor militairen. Het staat aan de Eerste Binnenvestgracht en is onderge bracht in het gebouw „Nomateg". Gis termiddag opende de heer G. Wielinga, kolonel b.d. KNIL, voorzitter van de Koninklijke Nederlandse Militaire Bond Pro Rege, welke het tehuis gaat exploi teren, het knus ingerichte bovenzaaltje van Nomateg, waar de jongens een bibliotheek ter beschikking hebben, naar de televisie kunnen kyken enz. De leiding komt in handen van mevrouw G. Ligt- hart, die ervaring heeft opgedaan in een tehuis in Grave. Wethouder van Sociale Zaken, S. Men ken, de oud-voorzitter thans ere-lid van Pro Rege, jhr. Sikkinge, officieren van het garnizoen, vertegenwoordigers van het Prot. Interkerkelijk Thuisfront, Chr. Onder-officierenvereniging en andere bevriende organisaties, luisterden naar de openingstoespraak van de heer Wie linga. Deze ging de gang van zaken na van het protestants militair tehuis, dat in 1923 werd ondergebracht in per ceel aan de Morsweg. In de bezettings tijd diende het als school en na de oor log moest het verkocht worden. In 1952 exploiteerde men aan de Breestraat een tehuis, maar de onkosten werden te groot. Thans heeft men dan een onder komen gevonden voor de dienstplichtige soldaten in Leiden aan de Binnenvest gracht. De bedoeling van een dergelijk tehuis is de verspreiding van de christelijke be ginselen in de Nederlandse strijdmacht. Het middel, en hier legde de ex-kolonel van de KNIL de nadruk op, daartoe is het werk van Pro Rege. Dat christelijk karakter blijkt uit de geest, die er in zo'n tehuis heerst. Na mevrouw Ligthart veel sterkte toegewenst te hebben bij haar werk, droeg de voorzitter van het hoofd bestuur het tehuis over aan de voorzit ter van de afdeling Leiden van Pro Rege, ds. J. N. de Ruiter. Namens het PIT bood de heer Krom mer een reproductie aan van Van Gogh, waarvoor al een plaatsje was gevonden. Het gezellig ingerichte zaaltje in Nomateg (Foto L.D./Holvast) „Proficiat" Wethouder Menken zei, dat het acht jaar geleden was, dat de toenmalige wethouder, de heer D. van der Kwaak, zich afvroeg waar dat protestants mili tair tehuis was gebleven. De subsidie aanvragen bleven namelijk uit. Het als nog verlenen van een subsidie over acht jaar was natuurlijk uitgesloten, maar de heer Menken gaf de Bond de verzeke ring mee, dat de subsidie over het jaar 1960 zal worden uitgekeerd. Hij deed dit vergezeld gaan met een hartelijk „profi ciat". Na de gelukwensen en geschenken van vertegenwoordigers van de diverse organisaties sprak ds. De Ruiter woor den van dank. Dank in de allereerste plaats tot God en vervolgens voor wat de mensen hebben gedaan om dit zo moeilijke werk te steunen. Daarna bezichtigden de aanwezigen de zaal, waar de militairen in Leiden voortaan een tweede tehuis kunnen vin den en werd een kopje thee geoffreerd. Venetië's schoonheid weergaloos belicht Toch vergist men zich als men denkt, dat Lean wat monomaan is in zijn produktie. In „Sound Barrier" (De ge luidsbarrière) sprong hy naar een ge heel ander motief over om, na „Het ge beurde in Venetië" (de Nederlandse titel voor „A summer-madness"), interna tionale faam te verwerven met zijn „Bridge on the river Kwai". Maar toen was hij al naar Hollywood overgestapt, nadat de film, dat gisteravond in Casi no draaide, min of meer het „proef schrift" was geweest, dat voor de Ameri kanen de doorslag gaf hem naar Holly wood te lokken. K. en O. had dus een voortreffelijke greep gedaan met de vertoning van dit werk-in-kleuren. Want die kleuren heb ben de regisseur een goede gelegenheid geboden de bijzondere schoonheid van Venetië op zeer persoonlijke wijze te be lichten. Dit voordeel heeft Lean mees terlijk uitgebuit. De schering van deze zinsverrukkende architectuur heeft hij, tezamen met de inslag van een ietwat weemoedig maar toch allerminst senti menteel verhaal over een korte liefde, verweven tot het prachtige patroon van dit, in de goede zin van het woord ro mantische filmwerk. „A summer-madness" vertelt van de Venetiaanse idylle tussen de Amerikaan se secretaresse Jane Hudson en de Ita liaan Renato, resp vertolkt door Katha rine Hepburn en Rossano Brazzi. Het mag dan waar zijn, dat een regisseur de film „maakt" en dat de spelers tot het „materiaal" behoren, waarmee hij zijn oeuvre kan opbouwen, anderzijds doet men aan Leans verdiensten niet tekort door te onderstrepen, dat hij "er- moedelijk niet tot een hoogtepunt in zijn carrière zou zijn gekomen, als hij niet de beschikking had gehad over een ac trice met de kwaliteiten van Katharine Hepburn, die een voortreffelijke tegen speler had in Brazzi. Het is niettemin Leans verdienste, dat hij het motief op een evenwichtige wijze heeft uitgewerkt, met de luchtige toets, die verhinderde, dat de geschiedenis van dit zomerse in termezzo gedrukt zou worden door lood zware droefgeestigheid. De regisseur is er op intelligente wjj ze in geslaagd tot uitdrukking te brengen hoe geheel an ders Jane's vakantie in de stad-aan-het- water verliep dan in haar bedoeling lag. Speciale vermelding verdient, dat de bij rollen op uitstekende wijze werden bezet, zodat zich voor de talrijke toeschouwers een werk ontrolde, dat een prachtige inzet betekende voor K. en O. 's film activiteit in het thans begonnen seizoen. Na bovengenoemde „Film van de maand" draaide eveneens voor K. en O. in hetzelfde theater voor jongeren uit kantoren en bedrijven „The smallest show on earth" van de produktieve Britse regisseur Basil Dearden. vooral bekend door zijn „Halfway house". On der zyn werk van uiteenlopende aard neemt deze „Kleinste show op aarde" een bijzondere plaats in, omdat het op treffende wijze de wederwaardigheden verhaalt van een kleine bioscoopexploi tant en zijn vrouw. Thans definitief! Zoals wij dezer dagen berichtten, had de Raad van Beheer van de Haagse Tramweg Maatschappij voorgesteld, de lijn Den Haag-Wassenaar-Leiden, die verliesgevend is, voor een bedrag van f 850.000,te verkopen aan de Noord- Zuid-Hollandse Vervoer Maatschappij- Nadat deze aangelegenheid door het College van B. en W. van Den Haag was besproken, heeft ook de commissie voor de economische ontwikkeling uit de Haagse gemeenteraad zich in haar gis teren gehouden vergadering met de ver koop akkoord verklaard, zodat deze thans definitief is geworden. Met ingang van 1 januari 1962 zal deze lijn dus in handen van de N.Z.H. overgaan, die op dit traject de trams zal vervangen door bussen. Advertentie zuiver wol grove steek sportieve mi originele Noorse import "geitenhaar"

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1960 | | pagina 3