MORGEN IS ALLE MARGARINE WEER TOTAAL ONGEVAARLIJK Twee Kongo-delegaties naar Veiligheidsraad Snelle veranderingen WEERBERICHT Vandaag geen verkoop Unilever-produkten Veel verwarring na alarmerende berichten via radio en televisie Leger legt de wapens neer op order van president Kasavoeboe Handelsonderneming AURORA (9«J leitivs Opgericht 1 maart I860 MAANDAG 12 SEPTEMBER 1960 No. 30149 LEIDSCH DAGBLAD Directeur E. A E van Dlshoeck Hooldredacteur J Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f 750 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week Witte Singel 1, Lelden - Giro no 67055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 De misère met de margarine behoort morgen tot het verleden! Althans voor de Nederlandse huisvrouw, die zaterdagmiddag ineens in verwarring gebracht werd door een kort, niet erg volledig en nogal alarmerend bericht over een aantal mogelijk schadelijke margarinesoor ten. En in aansluiting daarop ziet zij zich vandaag voor een verkoopver bod geplaatst van alle door N.V. van de Bergh en Jurgens vervaardigde margarinesoorten, met uitzondering van het soort, dat in de plaats is gekomen van het veelgewraakte „Planta-rood". Eén dag heeft de Unilever van de ministers van Landbouw en Visserij en van Sociale Zaken en Volksgezondheid gekregen om het kaf van het koren te scheiden. Het schiften van de voorraden bij groot- en kleinhandel zou technisch heel goed mogelijk, ja zelfs erg gemakkelijk kunnen gebeuren door een nummer- en letter- code op het verpakkingsmateriaal, die tevens betrekking heeft op de datering. Die ene dag is dus voldoende om alle nog resterende, vóór 27 augustus gefabri ceerde en mogelijk schadelijke margarine uit de handel te nemen. Wat er dus morgen aan margarine in de winkels ligt is gegarandeerd gevaar loos....!! mulans krijgt," zei ons vanmorgen weer een ander. In vele winkels kon men de benodigde roomboter niet aanslepen. Het is dan ook wel te verwachten, dat van de zijde van het Produktschap Zui vel vandaag een dringend verzoek zal ukgaan om de koelhuisboter voor on middellijke verkoop vrij te geven. Van middag zou het Produktschap over dit onderwerp vergaderen. Telegram aan minister Overigens is de wyze, waarop "de maatregelen van de Rotterdamse officier van Justitie werd bekend gemaakt, ook door de margarine-ompakkers verre van enthousiast ontvangen. Brinkers N.V. te Zoetermeer stuurde een telegram naar de minister van Sociale Zaken en Volks gezondheid, waarin de minister aan sprakelijk werd gesteld voor de door dit bedrijf te lijden schade in de verkoop van het hoofdmerk, dat dit bedrijf voert. Elke margarine-ompakker krijgt van het Produktschap M.V.O. een registra tienummer, zo werd verklaard, dat op alle door dat bedrijf te voeren merken moet worden gedrukt. Als nu een van de Vlucht in roomboter Unilever kwam zelf tot de ontdekking en stelde de autoriteiten ervan op de hoogte dat er sporen van de schadelijke emul- gator voorkwamen in andere margarine soorten. Doordat andere merken gefa briceerd werden in dezelfde kuip als waarin „Planta-rood" werd vervaardigd, zijn er kleine restanten in die andere merken terecht gekomen. Het ging hier bij om een periode van veertien dagen, gelegen vóór 22 augustus. De directeur- generaal van de Volksgezondheid vond het in het licht van de beschikbare me dische gegevens echter niet opportuun alarm te slaan naar aanleiding van deze door Unilever verstrekte gegevens. Toen echter bleek, dat er toch nog enkele ziek tegevallen optraden na het uit de om loop nemen van Planta-rood. Onmiddel lijk werden in overleg met de officier van Justitie te Rotterdam mr. S. J. van der Hoeven de nodige maatregelen geno men om het optreden van nieuwe ziekte gevallen te voorkomen. Helaas kwamen deze maatregelen te laat voor de avondbladen in ons land, die toen reeds van de pers waren, op weg naar de brievenbus. Derhalve waren de instanties aangewezen op radio en de toevallig uitzendende televisie. Om één uur ging het eerste bericht de ether in en in de loop van de middag werd een steeds groenide serie nummertjes over de luisteraars uitgestort. Helaas alleen de nummertjes en niet de merken, hetgeen voor de huisvrouwen zoveel duidelijker had geweest. „Om technische redenen echter heeft de Unilever alleen een lijst van coderin gen kunnen geven," zo verklaarde de ge neeskundig hoofdinspecteur van de Volksgezondheid, de heer H. J. Dijkhuis, die ook liever een lijst van merken had gezien. De meeste huisvrouwen kwamen tot de ontdekking, dat zij margarine met een van de gegeven nummertje in huis had den. Geen wonderzeventig procent van de in Nederland verbruikte marga rine wordt door Unilever vervaardigd, al komt dat niet altijd op de wikkel tot uiting. Ook in Leiden Er ontstond op deze toch altijd al drukke zaterdagmiddag een flinke extra toeloop op de wikkels om de margarine te ruilen. Niet iedereen ging. Sommigen geloofden het wel. „Het is totnutoe goed- gegaan, het zal wel blijven goed gaan", was hun wel erg nuchter commentaar. Anderen lieten zich met of zonder moeite bedienen van andere marga- rinemerken. En de winkels werden over stelpt met vragen over wat de huisvrouw nu met het gebraden vlees moest doen In een van de winkels van de Coöperatie „Vooruit" te Leiden kwam iemand zelfs met een pan met gebraden vlees de win kel binnen. Of men dat maar even wilde vergoeden. Een ander ging voor de chef van een winkel staan en deed zijn mond open. Of de chef maar even wilde kij ken of er een puistje in zat Maar in de Sleutelstad evenals el ders in het land overheerst toch wel de mening, dat de gehele affaire en vooral de verwarde situatie van zater dagmiddag het produkt margarine bij zonder veel kwaad heeft gedaan. Er is een algemeen wantrouwen ontstaan en zelfs de allerjongste aanvoer van gega randeerd ongevaarlijke margarine wilde men niet hebben. Er was een grote vlucht in de room boter. „Beter arm dan ziek", meenden vele huisvrouwen en gaven om alle risico uit te sluiten maar de voorkeur aan roomboter. „Wij hebben nog nooit zoveel roomboter verkocht," zei ons een Leidse winkelier. „Prachtig, wat dat betreft." zei een ander. „Misschien is dat het geluk by het on geluk, dat de roomboter een extra sti- Minder zonnig De Bilt verwacht van heden tot mor genavond: Op de meeste plaatsen droog weer en minder zonnig met dezelfde temperaturen als vandaag of iets lagere. Overwegend zwakke wind uit weste lijke richtingen. (Opgemaakt te 11.15 uur) 13 SEPTEMBER Zon op: 6.10 uur; onder: 19.00 uur; Maan op: 23.38 uur; onder: 14.40 uur; Hoogwater te aKtwijk te 8.32 en 21.00 uur; Laagwater te 3.59 en 16.17 uur. Dit blad bestaat uit 20 pagina's Tivee verdachte t sterfgevallen J f Op vermoeden, dat de doodsoor- J zaak het gebruik van Planta-mar- p f garine zou kunnen zijn. heeft de p f Bredase Justitie zaterdag beslag P laten leggen op het stoffelijk over- schot van de 69-jarige mej. Gestel, uit de Tilburgse Tuinstraat. f Begin augustus hebben zich bü f haar de symptomen van de nieuwe f Planta-ziekte vertoond, waarvan zü P geleidelijk aan herstelde. Haar plot- p uok in üuuenposi aeeci zien een f f sterfgeval voor, dat de medici aan- f leiding gaf tot een nauwkeurig p onderzoek. Er bestaat echter nog p geen zekerheid, dat in een van de J twee gevallen de margarine-emul- gator als oorzaak moet worden aan- f gewezen. In ieder geval heeft het f verkoopverbod niets te maken met P deze sterfgevallen. Volgens prof. p Muntendam voor de t.v. zijn beide 4 ziektegevallen voor zover hier van p Planta-ziekte sprake is of kan zijn ontstaan in de vorige periode. Het p ene geval (Tilburg betreft boven- J p dien een vrouw, wier gezondeheid f p overigens ook wankel was. In het p andere geval zal bovendien de sec- P f tie nog verdere bevestiging moeten p P geven voor het vermoeden. Beide p P gevallen zijn dus nadrukkelijk geen J P nieuwe gevallen van de laatste P dagen. bijmerken van dit bedrijf door de N.V. van de Bergh en Jurgens vervaardigd wordt, prijkt dit nummer en dus ook alle andere merken op de lijst van „besmette" merken. Automatisch worden dus alle merken ook die niet by de Unilever vervaardigd „besmet" ver klaard. „Wij stellen U aansprakelijk voor schade door ons geleden en te lijden bij verkoop margarine onder merk E.Z.M.I. met wikkel nummer 333, welke marga rine niet afkomstig is van N.V. van de Bergh en Jurgens". zo zegt het telegram. Het debat van zaterdagavond in de Veiligheidsraad te New York over de crisis in Kongo is verdaagd tot hedenavond 8 uur Ned. tijd in de hoop, dat tegen die tijd de situatie enigszins opgehelderd is en be kend zal zijn wie als overwinnaar uit de verbitterde strijd te voorschijn zal komen. Het ziet er naar uit, dat twee Kogonlese delegaties de ver gadering van vanavond zullen bijwonen: een namens president Kasa voeboe en de ander namens de afgezette premier Loemoemba. Kasavoe boe heeft de V.N. een telegram gestuurd waarin hij zegt, dat alleen zijn delegatie de wettige regering van Kongo vertegenwoordigt en dat geen enkele andere delegatie door de Veiligheidsraad ontvangen dient te worden. Aangezien het hier om een procedure-kwestie gaat, kan de Sovjet-Unie hedenavond een besluit van de meerderheid van de Veiligheidsraad inzake erkenning van de een of de ander niet door een veto ongedaan maken. Een vertegenwoordiger van het Kongolese leger heeft intussen mede gedeeld, dat dit leger, de z.g. „force publique" de wapens heeft neer gelegd. Dit geschiedde in opdracht van de opperbevelhebber, generaal Loendoela en ingevolge orders van president Kasavoeboe. Voorts heeft het Kongolese leger in het gehele land, met inbegrip van Katanga, een algemene wapenstilstand afgekondigd. Incident bij studio Radio-Leopoldstad Hammarskjölds persoonlijke vertegen woordiger in Kongo, de Indiase diplo maat Dajal, heeft de secretaris-generaal van de V.N. het volgende verslag over een incident gezonden, dat zich zondag bij Radio-Leopoldstad heeft voorgedaan: om half zes plaatselijke tijd verscheen Loemoemba, vergezeld van een persoon lijke lijfwacht en een tiental gewapende manschappen van het Kongolese leger onder bevel van generaal Loendoela voor de studio's van Radio-Leopoldstad. Ondanks de waarschuwingen van de dienstdoende Ghanese wacht ging Loe moemba het gebouw binnen. Een lid van Loemoemba's lyfwacht richtte daarop zyn pistool op de commandant van de Ghanese wacht. De commandant ont wapende de man en de overige Kongo lese soldaten met behulp van de Ghane- zen en zette de hele groep Kongolezen uit de studio. Na heftig geprotesteerd te hebben, gingen Loemoemba en de zijnen weg. Een half uur later verscheen generaal Loendoela weer voor de studio, ditmaal met een compagnie van het Kongolese leger in vrachtauto's. Het kwam echter niet tot een gevecht. Hoewel velen van mening zijn, dat de buitengewone vergadering van zaterdag avond iets had van een komische opera, was men het er algemeen over eens, dat de toestand in Kongo buitengewoon ernstig is. Het hoofd van de Amerikaanse dele gatie, James Wadswordth, waarschuwde kort na de schorsing van de bijeenkomst van de raad, dat de Verenigde Staten niet werkeloos zullen toezien „hoe in Kongo de Sovjet-Unie de wil van de Verenigde Naties tart". Wadsworth zei „diep bezorgd" te zijn door verklaringen van de Russische eerste vice-minister van Buitenlandse Zaken Koeznetzof en de Poolse delegatieleider Lewandowski, „die er geen twijfel over laten, dat zij van plan zijn verder te gaan met maat regelen in Kongo die schadelijk zijn voor de vrede". Koeznetsof gispte zaterdagavond secre taris-generaal Hammarskjöld fel wegens het sluiten van Kongolese vliegvelden en radio-Lepoldstad. Hammarskjöld echter verklaarde, dat hij niet alleen kan be slissen over de heropening van de vlieg velden en het radio-station. Hij heeft de raad reeds om instructies in deze zaak gevraagd. Onbevoegde ambtenaar De Belgische permanente vertegen woordiger bij de Verenigde Naties heeft aan secretaris-generaal Hammarskjöld medegedeeld, dat zich geen Belgische operationele troepen meer in Kongo be vinden en dat de aankomst in Katanga dezer dagen van een hoeveelheid lichte wapens van Belgische oorsprong heeft berust op een vergissing van een onbe voegde en slechts op de hoogte zijnde ambtenaar. Bedoelde wapens waren voor 30 juni jJ. besteld voor de Kongolese „force publique" aldus de Belgische mededeüng. Slot pag. 2 Koningin Juliana neemt afscheid van Koningin Frederika van Grie kenland. Beide vorstinnen woonden een gedeelte van de Olympische Spelen bij. Links de Prinsessen Beatrix en Irene. En by deze firma kan niet geclaimd worden, omdat deze nimmer margarine voor dit hoofdmerk geleverd heeft. Grote bedrijven Grote bedrijven, die ook margarine van de N.V. van de Bergh en Jurgens betrekken hebben zaterdag ook hun ver koop onder eigen merk moeten stopzetten. Aanvankelyk ging van P. de Gruyter N.V. het consigne uit de door de winkels van dit bedrijf verkochte margarine niet terug te nemen, maar later op de mid dag kwam men op dit besluit terug. De verkoop werd geheel stop gezet. Dit on danks het feit, dat de directie niet ver wacht, dat er bezwaren tegen haar mar garine zouden kunnen zijn, want men heeft een eigen recept en een aparte samenstelling. Maar theoretisch was het mogelijk, dat er pakjes verwisseld waren, vandaar dit besluit. Albert Heijn heeft ook alle margarine- voorraden voor 22 augustus uit de markt genomen. Het gaat hier om de voorraden van de merken Planta, Rama, Zilvervloot en Armada. Een zegsman van Albert Heijn ver klaarde, dat het recept van de Albert Heijns-merken Zilvervloot en Armade contractueel is vastgesteld en dat in dit recept de nieuwe emulgator niet meer voorkomt. Mocht dus blijken, dat de Unilever, bewust of onbewust, hoeveel heden van deze emulgator in deze mer ken terecht liet komen, dan zal men zich bij Albert Heijn beraden over de moge lijkheid van een schadevordering. Wat meer licht Zaterdagavond lieten de officier van Justitie te Rotterdam, mr. S. J. van der Hoeven en de directeur-generaal van de Volksgezondheid, prof. dr. P. Munten dam voor de televisiecamera wat meer licht op de verwarde situatie schijnen. Mr. Van der Hoeven wees er hierbij op, dat het hier ging om hooguit een half procent van de in wikkels voorhande margarine. Maar om alle mogelijkheid tot ziekte uit te sluiten waren de veelbe sproken maatregelen genomen. Prof Muntendam legde er nog eens de nadruk op, dat de laatste nieuwe geval len uiterst licht van aard waren. En het aantal aanmeldingen blijft zich in dalende lijn bewegen. Hij verwachtte, dat deze week het punt bereikt zal wor den, waarop geen nieuwe meldingen meer binnenkomen. Gistermiddag was prof. Muntendam ook aanwezig in het ministerie van Landbouw, Visserij en Voedselvoorzie ning, waar de besprekingen tussen de ministers mr. Marijnen en mr. dr. Van Rooy en de directie van Van den Bergh en Jurgens werden gehouden. Voorts werd aan dit overleg ook deelgenomen door de farmaceutische hoofd-inspecteur van Volksgezondheid, de heer A. Kruysse en de directeur-generaal van Landbouw, ir. J. A. P. Franken. Na afloop van deze besprekingen werden de in de aanhef genoemde maatregelen bekend gemaakt. Maatregelen, die een volstrekt einde moeten maken aan de onzekerheid en de normale distributie van niet gevaar lijke margarine moeten verzekeren. Kroesjtsjef'mag het eiland Manhattan niet verlaten In een memorandum, dat door de Amerikaanse delegatie bij de V.N. aan die van de Sovjet-Unie is overhandigd, heeft de Amerikaanse regering gevraagd dat premier Kroesjtsjef tijdens zijn ver blijf in New York ter by woning van de Algemene Vergadering der V.N. zo dicht mogelijk by het hoofdkwartier van de Verenigde Naties zal blijven en niet het eiland Manhattan, het centrum van New York waar zich de zetel der V.N. bevindt, zal verlaten. Soortgelijke maatregelen als tegen Kroesjtsjef zullen gelden voor de com munistische leiders van Hongarije en Al banië. Kadar en Sjehoe. De Roemenen zullen de Amerikaanse autoriteiten moe ten waarschuwen wanneer zy het nor- Sinds het Congres van Wenen en de Napo leontische tijd hebben zich niet zoveel verande ringen op de wereldkaart voltrokken als in de afgelopen jaren. Niet alleendat er staten ver dwenen (Litauen. Letland. Estland) of werden gesplitst (Oosf- en West-Duitsland, Noord- en Zuid-Korea)maar er deden ook talrijke nieuwe staten hun entree in de wereld. Het politieke emancipatieproces, dat in Azië en het Midden- Oosten begon, heeft zich nu ook al uitgestrekt tot Afrika, met het gevolg, dat het aantal leden van de Verenigde Naties binnen vijftien jaar ongeveer verdubbeld zal zijn. Elders in dit num mer vindt men een pagina, waarop de voor naamste veranderingen in kaart zijn gebracht. Zacht iveer lokte velen naar buiten l De zonnige en zachte september- zondag heeft talloos velen naar buiten gelokt. Op de Noordzee stranden was het eivol. Vele natuurparken en baden waren tot laat in de middag „uitverkocht". De meeste mensen bleven dicht bij huis of maakten korte tochtjes naar watersportcentra, de heide en de kleurende bossen. Langs de wegen werd het „bermtoe risme" druk beoefend. Zelfs tegen de PRIJS VAN f50.000 In de 548ste Staatsloterij. 13e lyst, 4e klasse is een prijs van f 50.000 gevallen op no. 16370. Tegen-revolutie in Laos ontstaan In Laos is een nieuwe revolutionaire beweging ontstaan, die geleid wordt door Prins Boen Oem, die voor het gehele land de staat van beleg heeft afgekon digd. Hij zou worden gesteund door generaal Phoemi Nosavan, die benoemd was tot vice-premier in de regering van Prins Soevanna, welke enkele weken ge leden werd gevormd na een staatsgreep door een neutralistische groep onder leiding van kapitein Kong Lae. Prins Boen Oem, een afstammeling van de vorsten van Champassac in Zuid-Laos, zei in een verklaring, dat hij de macht in handen had genomen omdat de regering-Soevanna er niet in was geslaagd, de orde en rust in het land te herstellen zoals zij had beloofd. Naar aanleiding van de berichten uit Laos hebben de V.S. zaterdag een indi recte waarschuwing gericht tot commu- nistisch-China en het eveneens commu nistische Noord-Vietnam om zich niet te mengen in de binnenlandse aange legenheden van Laos. male gebied der V.N. willen verlaten. Dit is wat de Roemenen betreft reeds gebruik. Voor de Bulgaarse, Tsjechoslo- waakse en Poolse delegaties zijn geen beperkende maatregelen getroffen. Een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken zei dat de ver schillende behandeling het gevolg is van veiligheidsvereisten. Het is bekend dat Hongaarse vluchtelingen grootscheepse demonstraties tegen Kadar willen hou den wegens zijn rol in de anti-commu nistische opstand van 1956. Behalve Kroesjtsjef zullen ook presi dent Tito van Joego-Slavië, president Nasser van de VAR en premier Nehroe van India aan de conferentie deelnemen. W-aeGqx. achtergrond van vrij toegankelijke bos sen zaten weer duizenden langs de wegen vlak bij de geparkeerde auto's te picknicken en te luieren. De koesteren de zon verschool zich geen ogenblik achter wolken en stelde niemand teleur. Meren en plassen zagen wit van de zeilen der watersportliefhebbers. Er werd, evenals in de bijzondere rustige Noordzee, veel gezwommen. De tempe ratuur van het water was goed. Aangezien, behalve op de Zeeuwse eilanden, nog maar weinig buitenlanders in ons land met vakantie zijn, was men in ons land op deze mooie dag vrywel „onder ons". De badplaatsen, het Gooi en de Veluwe trokken honderdduizenden bezoekers, evenals de recreatiegebieden van Bra bant en Drenthe. In het oosten en zui den des lands was matig bezoek van Duitse en Belgische buren. De exploitanten van buitencafé's aan de kust en in de recreatiegebieden heb ben vrijwel allemaal op zyn onverwacht uitstekende zaken gedaan. Het was zelfs zo, dat in diverse bedryven de voorraden ijs, limonade en andere dranken te ge ring bleken! Bij de doorgaans late terugkeer naar huis hebben velen zich tijdens kleine verkeersopstoppingen afgevraagd of deze prachtige elfde september de laatste mooie zondag van 1960 zal zijn geweest? Advertentie Aangezien er door controle van hoger hand is gebleken dat onze margarine GOED IS, kunnen wy U tot genoegen mededelen dat al onze merken: Leidse Kluit, Aurea Margarine, Aurora Margarine, Lunch Margarine, volkomen veilig en gezond zijn. ALPHEN AAN DEN RIJN. Depot: Beestenmarkt 12 - Leiden L. J. VAN LEEUWEN. Uit het Leidsch Dagblad van EE 13 September 1860: E De Valkenburger paarden- jf markt was heden woensdag zeer E druk bezocht. Een bijzonder groot aantal paarden was aan- gekocht, maar weinig koopers E lieten zich zien, zoodat de prij- zen, die besteed werden, daar- van getuigden. De markt was E vol, maar flaauw. lÏÏlllllllllllllllllllllllllllllllllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIlÏÏ

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1960 | | pagina 1