Europoort adembenemende wedloop om de eerste plaats als havenstad Worden de schilderijen weer terug gesmokkeld? Rook die lekkere halfzware shag uit de bekende handige doos Commando Luchtverdediging bestaat vandaag tien jaar Doorsteken zeedijk machtige score tegen concurrenten Onderzoek zal voortgezet worden Opgericht 1 maart 1860 Donderdag 1 september 1960 Derde blad no. 30140 Beschermende paraplu boven Nederland Van Spitfires naar Supersone Starfighters (Van onze Haagse redactie) Vandaag bestaat gelijk kort gemeld het commando luchtverdediging van de Kon. Luchtmacht, tien jaar. Dit jubileum zal op 9 september worden gevierd o.m. met een défilé te Zeist, waar het hoofdkwartier van het commando is geves tigd. En het is al evenzeer een goed militair gebruik, dat de commandant, com modore vlieger-waarnemer A. B. Wolff, bü die gelegenheid een terugblik werpt op de eerste tien jaren van het bestaan van het CLV. In het voorjaar vaai 1949 versohenen de eerste straalvliegtuigen in Neder land. Op de vliegbasis Twemthe leverden Engelse vliegers twee „Glosters Meteors" af en wie maar evein uit de dienst kon ontglippen, maakte zich vrij om deze wonderlijke propellerloze vliegtuigen van dichtbij te gaan bekijken. Twee Nederlandse vliegers konden met de toestellen overweg, die majoors-vlieger Flinterman en Wansink. Zij vlogen de naar petroleum stinkende monsters voor en begonnen enkele dagen later met het inwijden van hun collega's in de gehei men van het straalvliegen. Dat was de kiem van het commando luchtverdediging, dat een jaar later in een nota van de Minister van Oorlog en Marine inzake het defensiebeleid werd aangekondigd en per 1 september 1950 werd opgericht. Totaal 10.500 man De taak van het C.L.V. werd in die diagen nog omschreven als: „het voeren van een luchtverdediging boven Neder land, in samenwerking met de lucht doel artillerie en de Marine Luchtvaart Dienst en binnen het kader van het Atlantisch Paot en de Europese Unie". Het materieel, dat de commandant van het jonge commando, kolonel J. van de Werff, ter beschikking werd ge steld, omvatte een handjevol oorlogs moede Spitfires en een klein, maar groeiend aantal eerste Meteors. Het personeel, waarmee hij drie squadrons, twee operationele bases, vier naviga- tiestations en enkele kleinere verbin dingsonderdelen moest bemannen, was niet groter dan in totaal 2100 man. Geleidelijk groeide het wapen. Meer vliegtuigen kwamen beschikbaar, regel matig werd geoefend en in internatio nale manoeuvdes werd de paraatheid getest en de eerste ervaring opgedaan. Bij het vijfjarig bestaan omvatte het C.L.V. zes operationele squadrons, drie en kort daarna vier operationele bases, vijf navigatiestations, een goed inge richt commandocentrum, een nage noeg voltooid korps luchtwachtdienst en andere noodzakelijke onderdelen en middelen met een totale personeels sterkte van 10.500 man. De „bescher mende paraplu" boven ons land was ontvouwd! „OVERVAL" OP NED. BUS IN ITALIË Tegenstrijdige lezingen Naar bij informatie bij de directie van de busonderneming in Wateringen (VIOS) blijkt, wordt de 45-jarige Haagse chauffeur W. van der Broek, die zich dezer dagen op de autoweg Spezia- Genua teweer zou hebben gesteld tegen drie Italianen die hij voor rovers aanzag, nog in arrest gehouden. Hij zou voorts nog steeds niet verhoord zijn. De directie van de onderneming deelde mede, dat de Ned. consul in Genua overweegt een advocaat in te schakelen. Italiaanse bladen hebben een andere lezing van het gebeurde gegeven. Drie Italianen, inzittenden van een „Dau- phine", zouden op de heuvelachtige en bochtige weg tussen Genua en La Spezia herhaaldelijk de chauffeur van een Pull- mann-bus met 50 Amerikaanse toeristen met hun claxon hebben beduid van het midden van de weg te gaan zodat zij konden passeren. De chauffeur was niet van het midden van de weg geweken, maar de Italiaan se autobestuurder was er op een gegeven ogenblik in geslaagd de bus te passeren. De chauffeur, geïrriteerd door de in haalmanoeuvre, dwong de „Dauphine" te stoppen en viel de inzittenden aan. De Italianen hielden korte tijd na het incident enkele bereden agenten aan, die een achtervolging inzetten en de bus bij de „Bracco"-pas inhaalden. De chauf feur werd gearresteerd en naar het po litiebureau van La Spezia overgebracht, waar de inzittenden van de Italiaanse personenauto inmiddels een aanklacht hadden ingediend. Door bemiddeling van de consulaten van Nederland en de V.S. in Genua konden de Amerikaanse toe risten in een andere bus overstappen en hun reis voortzetten. Tot zover de lezing die de Italiaanse pers van het gebeurde geeft. De directie van de busonderneming heeft verklaard dat deze beschrijving van de toedracht haar inziens onjuist is. Vragen aan minister over mensa-subsidies De heer A. R. Vermeer (PvdA) lid van de Tweede Kamer heeft aan de minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap pen, de volgende schriftelijke vragen ge steld: 1. Is het juist, dat de minister heeft besloten voor het komende studiejaar de bijdrage aan de studenten-eettafels van 40 tot 30 cent per maaltijd te verlagen, terwijl hij toestemming heeft gegeven de prijs per maaltijd tot f. 1,30 te verhogen? 2. Hoe valt deze beslissing te rijmen met de uitspraken van de minister in de nota inzake voorzieningen voor studen ten dat een voortgaande verhoging van de verkoopprijs tot een daling van het aantal verkochte maaltijden heeft geleid en dat goede voeding van studenten een der eerste voorwaarden is voor optimale gezondheid? 3. Moet van een nieuwe prijsverhoging geen verdere daling van 't aantal maal tijden worden gevreesd? 4. Zal een dergelijke daling niet moe ten leiden tot een verslechtering van de financiële positie der betreffende instel lingen met een daaruit voortvloeiend beroep op de Rijksoverheid om een gro tere bijdrage te verlenen in de investe ringsuitgaven in ruime zin (dus inclu sief inventaris)? 5. Als vraag 4 bevestigend wordt be antwoord. is de minister dan niet van mening, dat het uiteindelijke resultaat van zijn beslissing zal zijn een grotere overheidsbemoeiing met de betreffende instellingen, terwijl in voornoemde nota een maximale vrijheid dezer instellingen mede als doel wordt gesteld?. Pijlvleugels De volgende vijf jaren worden geken merkt door een voortdurende vernieu wing van het vliegend materieel. De Meteor was verouderd en maakte plaats voor de snellere Hawker Hunter MK-4, de eerste pijlivleugelige jager van de dag-onderscheppinigs-squadrons. Enige tijd later volgden de verbeterde Hun ters-MK 6 en eveneens in 1956 kwamen de eerste onder alle weersomstandighe den bruikbare jagers in de organisatie van de luchtmacht, de North American Sabre F86-K, in de wandeling „kaas jager" geheten. In 1958 vertrokken de eerste groepen luchtmachtpersoneel naar de V.S. voor het volgen van opleidingen in de bedie ning van de Nike-Ajax en Nike-Her- cules luchtverdedigingsstystemen, geba seerd op van de grond af geleide projec tielen tegen luchtdoelen. Korte tijd geleden werd de eerste groep geleide wapens als een operatio neel onderdeel van het C.L.V. in West- Duitsland gestationeerd. De modernisering van de vliegtuig- vloot gaat voort in de toekomstige vervanging van de Hunters en Sabres door de Supersone F-104g Starfigh- ter, waarvan de eerste exemplaren in 1962 operationeel zullen zqn. Tot dan toe zullen de Hunters en Sabres wor den bewapend met projectielen van het type „Sidewinder" om de ge vechtskracht te vergroten. Het commando luchtverdediging is bij zijn tiende verjaardag springle vend en van grote betekenis in het geheel der defensie, niet alleen van Nederland, maar van geheel West- Europa. CAPTAIN GRANT is ook verkrijgbaar in Virginia, american en zware shag (Speciale berichtgeving) Het smalle stroompje, dat gistermiddag, zoals gemeld, na een aan houdende stormloop van de snijkopzuiger „Sliedrecht 11", draglines en bulldozers op de zwaar tegenstand biedende eeuwenoude kleigrond van het eens zo stille eiland Rozenburg plotseling de Europoort bin nenviel, betekende meer dan het maken van een zeeverbinding met een nieuwe haven. Het was een met een hoog cijfer te honorern score in de adembenemende wedloop van Rotterdam met New York en Londen om de eerste plaats als wereldhavenstad. Een machtige score zelfs, die Rotterdam in een prachtige positie heeft gebracht want met het Euro poortproject ligt het thans ver voor op het werkschema en het behoort beslist tot de mogelijkheden, dat niet in maart 1961, maar reeds tegen het einde van dit jaar de eerste tankers hun ladingen in Europoort zul len kunnen lossen. Maar dat ligt nog in een ver verschiet. Hoewel, met Rotterdam weet men dat eigenlijk nooit. Over vijftien jaar moe ten de eerste schepen langs de in zee stekende pieren, die het geweld van de zee moeten keren, door de zeesluizen in de dan weer veilig achter een dijk lig gende gisteren geopende zeehaven bin nenlopen, zegt men daar nu. Maar wat zegt men morgen? De wed loop met New York en Londen, die Rot terdam in de race om de eerste plaats nu nog voorliggen, is per slot geen wed strijd om Olympisch goud. Nu gaat men echter nog niet verder dan de door de we tenschap geschraagde hoop, dat de door steek van de dijk van Rozenburg 'n suc ces zal blijken te zijn! Want ook de oude Noordzee spreekt in dit alles natuurlijk een stevig woordje mee BASIS GARANTIEBELEID (Van onze Haagse redactie) Gistermiddag heeft een bespreking plaats gehad tussen de minister van Landbouw en Visserij, mr. V. G. M. Ma- rijnen, en het dagelijks bestuur van het Landbouwschap over het na te streven tijdschema voor de vaststelling van de garantieprijzen voor de periode welke per 1 november ingaat. Men kan zeggen, dat over de toekom stige kostprijsberekening als basis voor het garantiebeleid een grote mate van overeensteming is bereikt, zo deelde men ons van de zijde van het ministerie van Landbouw mede. Om tot de vaststelling van de concrete garantieprijzen over te gaan wachten zowel ministerie als Land bouwschap op de kostprijsberekening van het Landbouw Economisch Insti tuut. Deze kunnen tegen 15 september tegemoet worden gezien. Het Landbouw schap doet op basis van deze kostprijs berekeningen een voorstel over de ga rantieprijzen aan de minister. Er is verbeeldingskracht nodig om het grauwgrijze maanlandschap met zijn diepe kraters en uitgestrekte waterplas sen, dat het 1550 ha. grote Europoort- gebied nu nog is, als de kroon van Rot terdams haven te zien schitteren. En toch zal dit gebied dit reeds in 1964 doenEen prachtig havencomplex met ligplaatsen voor schepen tussen 50.000 en 100.000 ton zal dan gereed zijn. Uit de tanks op de aan de havens gele gen industrie terreinen zal dan dag en nacht een ononderbroken stroom blie door pijpleidingen naar de in Botlek en Pernis, maar ook in Duitsland en wel licht nog verder afgelegen raffinaderijen zal vloeien. Nu i-eeds zijn hier en daar in dit grauwe landschap grote olietanks aan te wijzen, waarin soms een nog ongeschon den stukje grasland herinnert aan de boerderijen, die er stonden, voordat het geweld van zandzuigers, draglines, bull dozers en vrachtauto's op 11 juni 1958 losbarstte. Nu reeds zijn deze nog ietwat eenzame tanks in een land, dat nog nauwelijks mag worden genoemd, gevuld met 80.000 ton olie, die naar dit gebied vloeide toen een paar dagen geleden het deel van de Rotterdam-Ruhr-pijpleiding tussen Per nis en Europoort gereed kwam. AANSLUITING BOTLEK Op de industrieterreinen is 930 ha. grond ter beschikking voor de vestiging van opslagplaatsen voor voornamelijk oliemaatschappijen en een basisindus trie (en) in de vorm van een staalbedrijf. Meer grond dus dan in Botlek, dat be staat uit havens en 830 ha. industrie terrein. Vijf grote maatschappijen, waarbij de Shell, Caltex en Esso hebben reeds con tracten met Rotterdam afgesloten voor de huur van terreinen in de Europoort. AI deze maatschappijen hebben zich zelf tot Rotterdam gewend, zodat, om de gisteren door ir. F. Posthuma, directeur van het Rotterdamse havenbedrijf, ge sproken woorden aan te halen „men hier mag spreken van een volkomen natuurlijke ontwikkeling". De logische aansluiting van het plan op het Botlekproject vindt men in de stijgende behoefte aan overslagterrei- nen voor ruwe olie en ertsen en de expansie van de in Botlek gevestigde bedrijven. De stijgende behoefte aan ruwe olie en erts en het goedkoper transport daarvan door supertankers leidde vanzelf tot de gedachte van het maken van een havengebied, dat onmid dellijk aan zee grenst en voldoende diepte heeft voor de ontvangst van de moderne mammoetschepen der wereld- tankervloot. De gedachte om de bouw van steeds grotere schepen steeds een stap voor te blijven door het scheppen van op de toekomst gerichte havenfaciliteiten.... SNEL TEMPO Sinds dr. W. Drees op 11 juni 1958 het startsein gaf voor de voorbereidende werkzaamheden en Koningin Juliana dit deed voor het baggeren van de zeehaven op 13 september 1958 zijn er in het Europoortgebied in een snel tempo enorme bergen werk verzet. Woningen, boerderijen en 300 bunkers verdwenen. 4.800.000 kubieke meter grond moest worden verzet voor het maken van havendijken en perskaden. 34 miljoen kubieke meter grond werd daarna door de reusachtige en hoog gierende zand zuigers uit het voor de zeehaven en bin nenhaven bestemde gebied tussen de perskaden gespoten. Op 8 oktober 1959 waren niet minder dan acht zandzuigers en twee bagger molens voor dit werk in vol bedrijf. Het behoeft daarom niemand te ver wonderen, dat de arbeiders in de Euro poort zich nauwelijks opwinden over de twee miljoen „kuub", die nu nog uit de zeehaven moet worden gezogen om deze op een diepte van 13.65 meter-N.A.P. ie brengen. De diepte van 13.65 meter-A.N.P. zal de zeehaven aan het eind van het jaar geschikt maken voor schepen van 65.000 tot 70.000 ton Tussen de perskaden werd de grond gespoten tot een hoogte van 5.50 meter pi. N.A.P. Een halve meter boven de hoogste te verwachten vloed bij Hoek van Holland. Daarmee worden deze tus sen de perskaden liggende terreinen ge schikt voor het vestigen van industrie en het bouwen van haveninstallaties. Daarnaast werd nog eventjes door de elke dag door tientallen autobussen over de smalle beton- en soms uit „Brusselse kasseien" bestaande wegen uit Brabant en Zeeland naar Europoort gebrachte arbeiders 160.000 vierkante meter oever verdediging gemaakt. Trouwens: ook de wegen, waarover de bussen rijden, moes ten worden aangelegd. 100.000 vierkante meter weg legden de stratenmakers voor het verkeer in de zo op het oog alleen uit kleiwallen en waterputten bestaande Europoort GIGANTISCH PROJECT Zo was gisteren de stand van dit gigantische project, dat Rotterdam een goede kans geeft op de eerste plaats als wereldhavenstad. En dat is heel wat be langrijker dan men soms wel denkt. Het waarborgt de komst van supertankers en de stroom van olie via ons land om maar eens iets te noemen. Veel, héél veel werk, zal nog moeten worden verzet, voordat Rotterdam kan zeggen: de Europoort is gereed! De open zeehaven van nu, zal dan veilig achter een dyk liggen als een soort tweede nieuwe waterweg. Het vogelreservaat „De Beer" zal verdwenen zijn. De wel vaart vraagt offers. Drie kilometer lange pieren zullen in zee steken. Grote zee sluizen op de kop van het eiland Rozen burg zullen voltooid zijn. Cook terug in Engeland (Van onze Londense correspondent) Robert Cook, de 29-jarige Londense makelaar van wie in Amsterdam drie schilderijen werden gestolen, is gisteren in Engeland teruggekeerd en bijna onmiddellijk kreeg deze zaak haar vervolg. Bij Scotland Yard kwam gisteren namelijk een anoniem telefoontje binnen, dat de gestolen schilderijen naar Engeland zouden zijn teruggesmokkeld en nu ergens in Zuid-Engeland verborgen zouden worden gehouden. De Yard zal in verband hiermee vandaag vermoedelijk een onderhoud hebben met een Londense kunsthandelaar. Eveneens kan men verwachten, dat rechercheurs van de Yard verder zullen gaan met het verzamelen van inlichtingen over deze diefstal en dat zij ook nog wel een paar woorden zullen wisselen met Cook, Scaramanga, Sykes en John Leapman de eigenaar van de gestolen schilderijen. Cook arriveerde gisteravond op het vliegveld van Soubhemd na in Oostende de boot te hebben gemast. Kort na aankomst reed hij met twee passagiers in zijn groene Jaguar naar Londen, waar hij de nacht doorbracht. Hij zou vandaag zijn vader bezoeken in Tonbridge in het graafschap Kent. De eigenaar van de gestolen schilde rijen. waarvan de waarde geschat wordt op een half miljoen gulden, de schat rijke John Leapman is eveneens in zijn huis in Kensington teruggekeerd. Toen de diefstal in Amsterdam gepleegd werd was hij met vakatnie in Jersey. Tevergeefs heeft hij gisteravond zitten wachten of Cook misschien zou komen opdagen om hem verslag uit te bren gen van de diefstal. Leapman had er geen idee van, waar Cook de nacht in Londen door zou brengen, evenmin als hij wist op wiens naam de verzekering van de schilderijen gesteld was! In Londen deden namelijk geruchten de ronde dat de verzekerde niet Cook was, maar Catherine DentBrocklehurst, het meisje dat voor Cook in Amster dam in hadt „functie" van secreta resse contacten legde met een tweetal kunsthandelaren. Leapmain zou de eigenaar zijn van ruim 100 schilderijen en in zijn grote regenten-huis aan de Addison Road in Kensington nog verschillende zeer waar devolle tapijten op de vloeren hebben liggen. Bij de schilderijen zijn naar verluidt doeken van Breughel. Gainsbo- borough en Constable, voorts een copie van de vermaarde Goya naaktstudie van de Hertogin van Alva, waarvan men echter de kopi'ist niet kenit. Zelfs in de garage van Leapman staan nog sohilde- rijen tegen de muur waar zijn auto net tussen past! Noch de maatschappij die de schil derijen verzekerde, de Fine Art and General Insurance Cy. en de schade- taxateurs Toplis and Harding, lieten gisteren iets los over hun plannen voor de toekomst. De laatste firma verklaarde dat zij nog steeds een on derzoek in Amsterdam instelt en geen rapport naar de Fine Art and General Insurance Cy. hebben ge stuurd. Pas als de verzekeringsmaat schappij dit rapport in handen heeft zal men kunnen beslissen of de schade al dan niet wordt uitbetaald. Vanochtend bracht het Londense blad „Daily Express" in grote op- mank Robert Cooks eigen verhaal over de gebeurtenissen in Amsterdam. Cook bleek echter weinig nieuws te kunnen vertellen ove*r hetgeen zich in de hoofdstad had afgespeeld. Aanleg landingsbanen op Ned. Nieuw-Guinea? Het Indonesische persbureau .Antara" wijdt een publikatie aan de aanleg van landingsbanen in Westelijk Nieuw-Gui nea. Het meldt dat „vluchtelingen" uit genoemd gebied aan het „West-Irian- pioniers" bureau in Djakarta hebben meegedeeld dat intensief wordt gewerkt aan de bouw van acht vliegvelden in het door Indonesië opgeëiste gebied. Op sommige vliegvelden worden de Neder landers bijgestaan door technici uit ,een zeker ander land", aldus „Antara". Miljardste seconde een kernmolecule Met behulp van de deeltjes-versneller van het Canadese centrum voor kern fysica in Chalk River zijn geleerden erin geslaagd, een „kernmolecule" te doen ontstaan, dat een levensduur had van een miljardste seconde. Op een conferentie van kernfysica in Kingston heeft prof. dr. D. A. Bromley, buitengewoon hoogleraar aan de Univer siteit van Yale, nadere mededelingen over dit kernmolecule gedaan. Htf zei, dat de ontdekking ervan nieuwe moge lijkheden opent voor 't onderzoek van de krachten, die werkzaam zijn in de atoomkern. Prof. Bromley deelde mee, dat men erin geslaagd was, twee kernen van kool- stof-12 tegen elkaar aan te schieten en dat de combinatie van de twee kernen een miljardste seconde in stand bleef, hetgeen een zeer lange tijd is in verhou ding tot de tjjden waarmee men in de wereld van het atoom te maken heeft. Het kernfysische begrip „kernmole cule" is iets geheel anders dan het che mische begrip molecule. In de chemie Is een molecule een combinatie van hetzij dezelfde, hetzij onderling verschillende atomen, die door uitwisseling van elek tronen tussen de atomen elektrisch in evenwicht en dus in stand wordt gehou den. Een „kernmolecule" ontstaat wanneer twee atoomkernen, die normaal zeer ver van elkaar verwijderd blijven, zeer dicht tegen elkaar aan worden geschoten zo dat zij onder eikaars invloed komen zon der tot een nieuwe kern te versmelten. Men zou deze microkosmische combina tie kunnen vergelijken met het macro kosmische verschijnsel van de „dubbel ster". Doordat zij onder eikaars invloed raken, beschrijven de twee kernen banen om elkaar. In die genoemde miljardste seconde hebben de kernen elkaar naar schatting tienmiljard maal omcirkeld. Ondanks staking wordt veel kalksteen vervoerd (Van onze Haagse correspondent) De op vrijdag j.l. begonnen staking van de vijftig bij de vereniging „Steen- vervoer" aangesloten leden heeft geen grote stagnatie in de bouwnijverheid tot gevolg. Dit werd ons meegedeeld door een woordvoerder van het Centraal Verkoopkantoor voor de Kalkzandsteen- industrie (CVK) te Hilversum. In dit CVK werken de Nederlandse fabrikanten van „witte steen" samen. Zoals gemeld, is er tussen het kantoor en de Vereniging „Steenvervoer" een conflict uitgebroken over de vrachtta rieven, die steenvervoer te laag acht. Toen overeenstemming onmogelijk bleek, besloten de leden der vereniging geen vrachten meer uit te voeren en posten uit te zetten bij de drie grote steenfabrieken in het westen van Ne derland. Volgens het CVK wordt de witte steen bij de fabrieken in IJmuiden en Kat wijk vlot afgevoerd. Bij de fabriek in Hillegom doet zich enige stagnatie voor, waardoor 20 tot 30 procent van de pro- duktie blijft liggen. Op het CVK waren nog geen gevallen bekend, dat als gevolg van de staking het werk op bepaalde bouwprojecten moest worden neergelegd. Rijksleraren te Oosterbeek bijeen Gisteren is in het conferentie-oord „De Pietersberg" te Oosterbeek de alge mene vergadering van de Rijksleraren vereniging gehouden. De voorzitter, de heer A. F. J. Jacobs uit Leeuwarden, besprak de huidige situatie bij het on derwijs. Hij toonde zich bezorgd over de rechtspositie der Rijks hbs-en en sig- naleerde de negatieve instelling ten op zichte van het Rijksonderwijs, zoals die in het wetsontwerp tot regeling van hef voortgezet onderwijs tot uiting komt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1960 | | pagina 9