RUSSISCHE CABINE MET TWEE
HONDJES WEER VEILIG TERUG
Veiligheidsraad steunt
Hammarskjölds beleid
WEERBERICHT
Voor het eerst levende ivezens nci een reis van
700.000 km. op vooraf bepaalde plaats geland
Spectaculaire prestatie in de
race om bemand ruimtevaartuig
Noodlotsrit van een motorrijder
Besprekingen in Katanga tussen
opposanten tegen Loemoemba
(9ud ?ÏÏie
teuws
11
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 22 AUGUSTUS 1960
No. 30131
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur E. A. E. van Dlshoeck
Hoofdredacteur J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden Giro no 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
De twee Russische „ruimtehondjes", Strelka en
Bjelka, zijn zaterdag na achttien omwentelingen
om de aarde, levend op aarde teruggekeerd. De
capsule landde in het gebied van Preset. Het was
de eerste maal, dat levende wezens, na ongeveer
700.000 km. in de atmosfeer te hebben afgelegd,
veilig terugkeerden. De cabine kwam op ongeveer
tien kilometer terecht van het tevoren bepaalde
punt. Volgens Tass kwamen het 4.6 ton wegende
ruimtevaartuig en cabine afzonderlijk behouden op
aarde. Medische en technische deskundigen be
gaven zich onmiddellijk met een helikopter naar
de landingsplaats. Het besturings- en remsysteem,
waardoor het mogelijk was op een radiosignaal de
cabine in het tevoren bepaalde gebied te laten
neerkomen, hebben uitstekend gefunctioneerd. Tot
de dieren, die eveneens de vlucht aan boord van
het ruimtevaartuig meemaakten, behoorden mui
zen, ratten en vliegen. Voorts bevatte de cabine
planten, schimmels, microscopisch kleine water
planten en zaden. Aan de hand hiervan wil men
de gevolgen op lange termijn van kosmische
straling bestuderen. De omstandigheden in de
cabine waren in grote mate gelijk aan die op
aarde, met uitzondering van de toestand van ge
wichtloosheid, maar de dieren waren, blijkens hun
reacties, die per radio naar de aarde werden
gezonden, daaraan spoedig gewend.
„Vriendschappelijke
regeling in Laos"?
De nieuwe premier van Laos, Soe-
vanna Phoema, heeft gisteren medege
deeld, dat de crisis, welke het land met
een burgeroorlog bedreigt, wellicht op
vriendschappelijke wijze kan worden op
gelost. Generaal Phoemi Nosavan, de
minister van Defensie in de vorige re
gering, wiens troepen uit het noorden
en zuiden in de richting van de hoofd
stad Vientiane zouden oprukken, heeft
volgens Soevanna Phoema zijn troepen
opgedragen voorlopig halt te houden.
Voorts zou hij erin hebben toegestemd
om generaal Rattikhone, die na de
staatsgreep van 8 augustus aftrad, weer
tot opperbevelhebber van het leger te
benoemen. Kapitein Kong Lae, die de
staatsgreep heeft geleid, zou tot zijn
plaatsvervanger zijn benoemd.
Intussen menen politieke waarnemers
in Vientiane dat generaal Phoemi No
savan tijd tracht te winnen. Zaterdag
was gemeld, dat hij over slechts vijf
honderd manschappen zou beschikken
die naar Vientiane oprukken.
Diplomatieke waarnemers in Washington menen, dat de veilige terugkeer van
de hondjes een spectaculaire prestatie van de Russen is in de race, wie het eerst
een bemand ruimtevaartuig zal lanceren. Het tijdstip van de lancering en de
terugkeer was kennelijk zó gekozen, dat het opvangen van de twee Amerikaanse
ruimtecabines, de eerste in zee en de tweede in een net, in de schaduw zou wor
den gesteld. Ook moest twijfel worden gewekt aan Eisenhowers woorden, dat de
Verenigde Staten met rasse schreden vooruitgaan op het gebied van het ruimte
onderzoek. Volgens de directeur van de radiotelescoop van Jodrell Bank (Enge
land), prof. Lovell, staan de Russen op het punt een bemand ruimtevaartuig te
lanceren. Met grote snelheid zijn wij een nieuw stadium van ruimte-onderzoek
ingegaan, aldus prof. Lovell, die voorts van mening was, dat de Amerikaanse en
Russische technische kunde elkaar niet veel ontlopen.
De Russen hebben op de Amerikanen een voorsprong in de ontwikkeling van
raketten. Zij kunnen bijzonder zware objecten met een grote mate van nauw
keurigheid lanceren. Anderzijds liggen de Amerikanen aan de kop wat betreft
algemeen natuurkundig onderzoek.
naar beneden kwam. Dit apparaat oefen
de op het ruimteschip een kracht uit
tegengesteld aan de richting waarin het
vloog.
De hondjes kwamen zaterdag kwispel
staartend op hun verzorgens af toen zij
uit de cabine werden bevrijd. De honden
en de muizen, vliegen en planten, die de
ruimtereis gemaakt hebben, bleken in
goede conditie te verkeren.
Strelka en Bjelka aten gulzig maar
gaven de voorkeur aan zoetigheid boven
vlees in de vorm van worst. Zij werden
later naar Moskou gevlogen voor een bad
en een grondig onderzoek. De muizen
aten eveneens gretig. Een van de plan
ten in het teruggekeerde ruimteschip
bloeide door.
De „Prawda", het orgaan van de com
munistische partij van de Sovjet-Unie,
heeft een verslag gepubliceerd van het
gedrag van „Bjelka en Strelka" in de
ruimtecabine.
Toen de raket zich van de grond ver
hief zetten de dieren hun oren overeind
en keken verbaasd naar de vloer. „Zij
werden bang en liepen heen en weer.
Toen de snelheid van de raket toenam
werden zij door de zwaartekracht tegen
de grond gedrukt. Strelka probeerde
overeind te komen en keek angstig op
zjj.
Enige tijd hielden de honden zich stil.
Alle dieren waren
in goede conditie
Bij de terugkeer van het Russische
ruimtevaartuig naar de aarde is, volgens
Tass, gebruik gemaakt van een raket
apparaat, dat de snelheid van het voer
tuig zodanig verminderde, dat de zwaar
tekracht er vat op kreeg, waardoor het
In Amerika sprongen
7000 parachutisten
tegelijk omlaag
Tijdens de grootste valschermoefening,
die sinds het einde van de oorlog in de
Ver. Staten zijn gehouden, hebben za
terdagavond in de omgeving van Fort-
Bragg, in de staat Noord-Carolina, 7.000
Amerikaanse militairen tegelijkertijd een
parachutesprong ondernomen. Door het
weigeren van zijn valscherm kwam een
der militairen om het leven, terwijl een
vijftigtal anderen door een ongelukkige
landing gewond werd. De toestand van
twee hunner is ernstig.
Belgische vliegopleiding
in Nederland
(Van onze Haagse correspondent)
Negen vliegers van de Belgische lucht
macht voltooien thans hun opleiding op
de Nederlandse vliegbasis Gilze-Rijen,
de Nederlandse luchtmacht helpt hier
mee de Belgische, die voor de voortge
zette opleiding na dc basistraining in
het moederland uitsluitend aangewezen
was op Kongo.
Nu deze mogelijkheid, evenals voor de
voorgenomen gezamenlijke Belgisch-Ne
derlandse Starfighter-training, is weg
gevallen, ontbrak de Belgische lucht
macht de gelegenheid de piloten een
eindopleiding te geven. Zij doet daar
mee een stap terug van de in Kongo ge
bruikte straaltrainer naar de Neder
landse propellertrainingstoestelleiv
Advertentie
DEMONSTREERT
van 23 t.m. 27 augustus
KOLEN-. OLIE-, GAS. en
meerkamerverwarming in
DEN BURCHT.
ZUIDWESTELIJKE WIND
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond:
Zonnige perioden maar ook enkele
verspreid voorkomende buien. Matige,
tijdelijk vrij krachtige zuidwestelijke
wind. Minder warm.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
23 AUGUSUTUS
Zon op: 5.36 uur; onder: 19.48 uur.
Maan op: 6.42 uur; onder: 20.10 uur.
Hoogwater te Katwijk te 3.51 uur en
16.12 uur.
Laagwater te 12.03 uur.
Dit blad bestaat uit 14 pagina's.
Gevolg van dronkenschap....
Hij maaide 5 personen van de Seliaardijk
(Speciale berichtgeving)
Opnieuw is beschonkenheid oorzaak geweest van een zeer ernstig
verkeersongeval. Bij dit ongeval, dat zich voordeed op de Schaardijk
te Rotterdam, is de 18-jarige schippersknecht Comelis de Boer uit
Krimpen aan de IJssel gedood en zijn vier eveneens jonge mensen
gewond.
Daarna kwam de cabine in een baan om
de aarde en de dieren werden gewicht'
loos. Strelka en Bjelka dreven met
slappe kop en poten in de cabine rond.
Het leek of alle leven uit hen was ge
weken.
Zij raakten echter gewend aan de
toestand van gewichtloosheid en begon
nen te eten toen het voedingsapparaat
in werking trad."
De „Prawda" publiceerde ook foto's
van de televisiefilm, die later zullen
worden vergeleken met de gegevens, die
de instrumenten hebben geregistreerd.
Een telefoto van het hond ie ..Biel-
ka" (Eekhoorn), dat na een ruimte-
tocht behouden op de aarde is
teruggekeerd.
Zondag kort na middernacht reed
een 26-jarige ijzerwerker in beschonken
toestand op een motorfiets van Rotter
dam in de richting van zijn woonplaats
Krimpen aan de IJssel. Op de Schaar
dijk slingerde hij zo hevig dat hij aan de
linkerkant van de weg kwam en daar de
fiets raakte van de 19-jarige modinette
G. de Rooy uit Krimpen aan de Lek die
op weg was naar Rotterdam. Daarna
botste de motor tegen een brommer,
welke werd bereden door Cornelis de
Boer. De bromfiets sloeg tegen het weg
dek, zo ook de fiets van de modinette
en de motorfiets. Politie en geneeskun
dige dienst troffen vijf gewonden aan.
Cornelis de Boer had een schedelbasis-
fractuur opgelopen en is korte tijd na
aankomst in het Westerziekenhuis te
Rotterdam overleden. Zijn meisje, de
16-jarige modinette Annie Beijen uit
Rotterdam, die achterop de bromfiets
had gezeten, is in overspannen toestand
naar het Bergwegziekenhuis gebracht
waar bleek dat zij enkele ribben had
I gekneusd. De wielrijdster had een ge-
kneusde hand. De ijzerwerker liep lichte
j verwondingen op die in het Bergwegzie
kenhuis werden behandeld, waarna hij
i werd opgesloten in het politiebureau aan
j de Boezemsingel. Het feit dat hij niet in
het bezit is van een rijbewijs maakt de
zaak nog ernstiger. Ook de duopassagier
van de ijzerwerker was dronken. Deze
was een 33-jarige hulpwalser uit Krim
pen aan de IJssel en had een hoofd
wond.
De 30-jarige mej. J. Hilverda is zater
dagmiddag op nog geen 30 meter van
haar woning te Someren-dorp om het
leven gekomen, toen zij door een slin
gerende personenauto tegen een boom
werd geslagen. De zware personenwagen
werd bestuurd door een inwoonster van
Someren-eind. Zij moest plotseling rem
men voor een fietser, die de indruk
wekte of hij wilde oversteken. De wagen
raakte aan het slingeren en reed het
fietspad naast de rijweg op, waar iuist
mej. Hilverda op haar rijwiel passeerde.
Nadat de wagen haar aangereden had,
schoot deze weer de weg over en kwam
tot stilstand tegen een boom aan de an
dere kant van de weg. Van de zes inzit
tenden werd de zuster van de bestuurder,
licht gewond. Haar kind liep een her
senschudding op. De overigen kwamen
met de schrik vrij. De Rijksverkeers-
politie, die op dit weggedeelte surveil
leert. was nagenoeg getuige van het
ongeluk.
Een gecompliceerd verkeersongeval
heeft zich zaterdagavond voorgedaan op
de Rijksweg bij Wellerlooi. Eerst sprong
een band van de scooter van de 27-ja-
rige Tiesbergen uit Tiel. De heer Ties-
bergen en zijn duo-passagiere, de 25-
jarige mej. Prins uit Tiel, kwamen te
vallen. Zij werden aangereden door een
achteropkomende Belgische personen-
Het debat over Kongo in de Veiligheidsraad van de Ver. Naties is
heden verdaagd, nadat de Sovjet-linie haar ontwerp-resolutie
waarin de vorming van een adviesgroep werd voorgesteld om de uit
voering van de resoluties van de Veiligheidsraad ten aanzien van
Kongo te verzekeren had ingetrokken. De Rus Koeznetsof besloot
tot deze stap, omdat de meerderheid van de leden van de Raad niet
bereid bleek te zijn het Russische standpunt te steunen. De zitting was
gistermiddag kort na twaalf uur begonnen en werd tweemaal voor
korte tijd geschorst. De verdaging van de zitting zonder stemming
wordt beschouwd als steun van de Veiligheidsraad voor secretaris
generaal Hammarskjöld, wiens beleid ernstig was gekritiseerd door de
Kongolese premier Loemoemba. Behoudens deze nieuwste ontwikkeling
van het probleem-Kongo dient voorts vermelding, dat Hammarskjöld
de Indiase diplomaat Dayal als opvolger van dr. Ralph Bunche tot zijn
persoonlijke vertegenwoordiger in Leopoldstad heeft benoemd. Dayal
is thans hoge commissaris van India in de Pakistaanse hoofdstad
Karatsji.
Verder heeft de stafchef van het Kongolese leger, kolonel Moboetoe,
zijn verontschuldiging aangeboden voor het „ongelukkige voorval" van
donderdag, toen Canadese militairen op het vliegveld van Leopoldstad
door Kongolese soldaten werden mishandeld.
Deze zeemeermin bemande een i plaats trok. Haar staart trok na-
van de wagens van het Katwijkse tuurlijk wel wat belangstelling.
COrSO, dat Zaterdag door de bad- I (Foto L.D./Jaap van Duyn, Katw. z.)
De Katangese politie heeft zondag de
Kongolese minister van Justitie, René
Mwamba. aangehouden. De minister, die
op de Belgische basis Kamina uit een
straalvliegtuig van de Sabena werd ge
haald, wordt als „gijzelaar" vastgehou
den Het vliegtuig was op weg van Leo
poldstad naar Elizabethstad. maar werd
wegens motorstoring naar Kamina ge
dirigeerd. Volgens de woordvoerder is de
aanhouding een represaille voor de „ont
voering" van de echtgenote en de vier
kinderen van president Albert Kalondji
van de afgescheiden Mijnstaat door de
politie van Loemoemba.
Premier Tsjombe van Katanga heeft
zondag uitvoerig van gedachten gewis
seld met afvaardigingen van de Abako-
partij. de eveneens tegen Loemoemba in
oppositie zijnde groep van de Kongolese
Nationale Beweging onder Albert Ka
londji, (president van de afgescheiden
Mijnstaat) en met de kleine Poena-
partij. Op de vraag of de Abako-afge-
vaardigden in Katanga waren met in
stemming van hun leider, president Ka-
savoeboe van de Kongolese republiek,
antwoordde Tsjombe bevestigend.
Volgens een lid van de beweging van
Kalondji is gesproken over vorming van
een Kongolese confederatie, wat zou
moeten leiden tot een omverwerping van
het bewind van Loemoemba. Hij ver
klaarde op een persconferentie, dat „al
les over twee weken achter de rug zal
zijn."
Naar aanleiding van een mededeling
van de Kongolese premier Loemoemba.
dat vijftien Belgische parachutisten zijn
gearresteerd toen zij zich in Matadi aan
boord van een schip wilden verstoppen,
heeft het Belgische ministerie van De
fensie medegedeeld, dat het hier vijfien
militaire chauffeurs betreft, die in het
kader van de met V.N.-commando in
Kongo gesloten overeenkomst zich in
Matadi aan boord van een Belgisch
schip zouden inschepen om te worden
gerepatrieerd. Zij waren in burger en
ongewapend.
9 Slot pag. 2
auto, die hen een tiental meters voort-
schoof. Vervolgens botste een motor
rijder, de 27-jarige Aretz uit Heerlen,
tegen de personenauto.
Mej. Prins werd levensgevaarlijk ge
wond. de heer Tiesbergen kreeg een
ernstige shock en de heer Aretz brak
een schouder. Zij zijn naar het zieken
huis te Venlo overgebracht.
De 45-jarige heer A. J. Teunissen uit
Almelo is zaterdagmiddag omgekomen
bij een frontale botsing.
Hij reed met zijn auto op de Amers-
foortseweg en is op onopgehelderde reden
plotseling naar links gezwenkt. Hij reed
van voren tegen een vrachtauto op en
was op slag dood. Beide wagens werden
zwaar beschadigd.
Blijft mevr. Powers
in de Sovjet-Unie?
A
Mevrouw Barbara Powers, de
echtgenote van de tot tien jaar ge
vangenisstraf veroordeelde Ameri
kaanse vlieger, tijdens de dramati
sche persconferentie, welke zij met
haar moeder te Moskou gaf.
Mevrouw Powers, de echtgenote van
de veroordeelde Amerikaanse pilobt,
heeft zaterdag in Moskou aan journa
listen medegedeeld, dat haar man 108
dagen eenzame opsluiting heeft gehad.
In die periode mocht hij geen kranten
of tijdschriften lezen, wel boeken. Po
wers had onder meer „Gone with the
wind" en „Moby Dick" gelezen in zijn
cel.
In antwoord op een vraag van een
verslaggever of Gary „mentaal en fy
siek" nog steeds haar man was, ant
woordde mevr. Powers „volkomen".
Mevrouw Powers zei nog niet te weten
of zij in Rusland zal blijvn wanneer zij
toestemming krijgt haar man eenmaal
per week te bezoeken. Een der Ameri
kaanse advocaten, Frank Rogers, ver
klaarde dat de familie de piloot in elk
geval nog één keer zal zien. De Russi
sche raadsman van Powers zou mevr.
Powers hebben meegedeeld dat zij haar
man eenmaal per maand zou kunnen
ontmoeten wanneer zij in de Sovjet-Unie
zou blijven.
Mevr. Powers wil een beroep op de
president van de Sovjet-Unie, Leonid
Brezjnev doen om de straf van haar
man te verzachten. De Russische advo
caat adviseerde eerst een beroep op de
president en eventueel later een op pre
mier Kroesjtsjef te doen. Mevr. Powers,
wier visum 11 september afloopt, deelde
mede dat haar plannen afhangen van
de wijze waarop over het beroep wordt
beschikt.
Uit het Leidsch Dagblad van g
22 Augustus 1860:
Uit de Vereenigde Staten vei- g
neemt men, dat de stad St. Louis
den 25en Julij l.l. het toneel is ge- g
iveest van eene eigenaardige volks- g
justitie. Een volkshoop, met bijlen,
breekijzers enz gewapend, over- 1
viel de meestal uit bordeeleng
speélhóllcn enz. bestaande wijk, g
en slechtte een lfi- d 50-tal van die g
huizen. Alle meubelen en over het ff
algemeen alles, wat niet spijker- g
vast ivas, werd naar de straat ge- 1
§j sleept, tot een brandstapel opge-
g hoopt en aan de vlammen prijs
g gegeven De burgerij scheen
g over niet zeer gebelgd, naardien j§
g de ondeugd in dit gedeelte der stad g
ff inderdaad eene schrikbarende M
g hoogte had bereikt en de reputa- g
g tie der stad in gevaar bragt. De g
politie arresteerde, wel is waar, E
H 50 der belhamels, doch zij kwa- g
g men bijna allen met eene geringe g
g boete vrij.
iiiuniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiM
