CAPSULE VAN ONTDEKKER RIJ
HAWAII IN NET OPGEVANGEN
Powers veroordeeld tot
tien jaar gevangenis
WEERBERICHT
Gezagvoerder van Amerikaans vliegtuig ontving
direct na terugkeer de hoogste onderscheiding
Russen hopen dieren in nieuwe
Spoetnik terug te laten keren
Drie jaar opsluiting en daarna
in werkkamp of beperkt gebied
FLIM~|
Jongen door kogel getroffen bij
jacht op dronken automobilist
(f)uc/ ^Hieuws
Opgericht 1 maart 1860
ZATERDAG 20 AUGUSTUS 1960
No. 30130
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per Kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Een vliegtuig van de Amerikaanse luchtmacht
heeft de capsule van de donderdag gelanceerde
„Ontdekker XIV" gisteren ten noordwesten van
Hawaii in de lucht in een net opgevangen. Deze
historische „vangst" van de met instrumenten ge
vulde capsule werd verricht door een van de tien
daarvoor speciaal uitgeruste vliegtuigen van de
Amerikaanse luchtmacht. De lading van de Ont
dekker XIV had een gewicht van 38.535 kilogram.
De capsule werd door een trapeze-achtige appara
tuur op een hoogte van 2.438 meter opgevangen.
Dit was de eerste maal in de geschiedenis, dat een
door mensenhanden vervaardigd voorwerp op
deze wijze werd geborgen. Dit succes volgde op
de berging, vorige week, van een capsule van de
„Ontdekker XIII" door een marinevaartuig, nadat
deze aan de wachtende vliegtuigen was ontsnapt
en in hetzelfde gebied bij Hawaii in de Stille
Oceaan was terechtgekomen. De gezagvoerder
van het toestel, dat de capsule opving, de 38-jarige
kapitein Harold E. Mitchell, heeft reeds de hoog
ste onderscheiding, welke de luchtmacht kent,
ontvangen: het „Distinguished Flying Cross". De
overige bemanningsleden kregen de „Air medal".
De ruimte-capsule, die na de zeventiende ronde om de beide polen door de raket
moest worden afgestoten, kwam gisteren om 23.46 uur Ned. tijd los. De terugval
door de dampkring werd door een parachute vertraagd. De capsule, waarin zich
instrumenten bevonden voor de ontwikkeling van satellieten, die in de toekomst
voor spionagedoeleinden en waarschuwing tegen vijandelijke raketten gebruikt
zullen worden, werd door twee vliegtuigen, alsmede door een marinevaartuig in
het van tevoren vastgestelde valgebied op de radar waargenomen. Enkele minuten
later rapporteerden bemanningsleden van twee vliegtuigen de dalende capsule te
hebben gezien, waarna de gehele groep vliegtuigen radiotelefonisch naar het juiste
punt werd gedirigeerd.
de aarde en in een hoek met de evenaar
van ongeveer 65 graden. De omlooptijd
bedraagt 90 minuten en 6 seconden. De
Russen hopen een deel van deze kunst
maan waarin zich de dieren en een ge
deelte van het instrumentarium bevin
den naar de aarde terug te kunnen zen
den op radiografisch bevel en dit deel
behouden op de grond te kunnen bergen.
Op het moment dat wij dit schrijven is
nog niet bekend wanneer men deze
operatie van terugkeer denkt uit te
voeren, terwijl ook nog niet nauwkeurige
gegevens bekend zijn over het tydstip
van lancering van deze Spoetnik in de
loop van vrijdag. Laatstgenoemd tijdstip
is in zoverre van belang omdat een van
de Russische gedelegeerden in een per
soonlijk onderhoud veronderstellingen
tegenover ons opperde, dat de terugkeer
van de dieren naar de aarde vermoede
lijk of 36 of 48 uur na de lancering zou
geschieden. Kort voor deze uitspraak
verklaarde de Russische gedelegeerde
prof. A. Blagonrarov, een van de leiders
van het Russische ruimtevaartonderzoek,
dat over het tijdstip van het terugzen
den van de dieren nog geen berichten
uit Moskou waren ontvangen. Hij zei dit
tijdens een persconferentie, welke inder
haast was bijeengeroepen nadat de eer
ste berichten over de Spoetnik in Moskou
waren gepubliceerd.
Nek-aan-nek race
Amerika - Rusland
Een onzer redacteuren, die het
ruimtevaartcongres in Stockholm
bijwoont, telefoneerde gisteravond:
Wat in de lijn der verwachting
lag, is gebeurd: tijdens het ruimte
vaartcongres in Stockholm, waar
plannen voor de toekomst van de
ruimtevaart met veel enthousiasme,
vooral door het Westen, worden
gelanceerd voor een gehoor van de
grootste deskundigen op dit gebied
ter wereld, hebben de Russen ge
zorgd voor een verrassing. Zij
lanceerden een kunstmaan met het
formidabele gewicht van 4650 kilo
gram, waarin zich levende dieren
bevinden, twee honden („Pijltje"
en „Eekhoorn" en levensvormen
van lagere orde.
Deze vijfde Spoetnik heeft een vrijwel
cirkelvormige baan ingenomen op een
hoogte van ongeveer 320 kilometer boven
Jonge bende randde
meisje 14 jaaraan
Maandag zullen drie jongens voor de
officier van Justitie in Maastricht geleid
worden wegens een poging tot aanran
ding. De jongens hadden deel uitge
maakt van een groepje van 15 tot 20
jongens in de leeftijd van 15 tot 18 jaar,
dat woensdagavond een meisje van 14
jaar in Maastrichts stadspark in de
struiken hadden getrokken. Het meisje
had weten te ontkomen en was naar
huis gevlucht, waar de ouders aangifte
hadden gedaan. Donderdagmorgen wer
den de drie jongens gearresteerd.
Advertentie
Intussen zijn de Amerikanen erin ge
slaagd een capsule bij Hawaii in een
net op te vangen (zie de aanhef, Red.).
Dit is een grote stap vooruit op hun
succes van de vorige week, toen een
capsule in zee werd geborgen. De voor
afgaande twaalf pogingen van de
Amerikanen mislukten, zoals men weet,
evenals de enige bekendgeworden poging
van Russische zijde, namelijk met de
vierde Spoetnik in mei van dit jaar.
Hiermede is de Amerikaanse voorsprong,
althans voorlopig, duidelijk onderstreept,
al blijft het mogelijk, dat de Russen
dezer dagen kans zien dt Amerikaanse
prestatie te evenaren en in zekere zin
te overtreffen, omdat de thans gelan
ceerde Spoetnik levende wezens aan
boord heeft wat niet met de Discoverer
XIV het geval was. Bovendien veronder
stelt het gewicht van de nieuwe Spoet
nik, dat deze bruikbaar is voor bemande
kunstmaanvluchten, wat bij de Ameri
kaanse Discoverers (Ontdekkers) beslist
niet het geval is. Op grond van voor
lopige aanwijzingen kan de terugkeer
van de dieren heden-, zaterdagmiddag
of zondagochtend tegemoet gezien wor
den.
Slot pag. 2
Senegal verklaart
zich onafhankelijk
De wetgevende vergadering van Sene
gal heeft de onafhankelijkheid van Se
negal en terugtrekking uit de federatie
van Mali geproclameerd. In april 1959
vormden Senegal en Soedan beide
vroegere Franse gebieden de federatie
van Mali, een autonoom gebied binnen
de Franse gemeenschap.
Kort nadat de federale regering daar
op had meegedeeld, dat de noodtoestand
was afgekondigd „omdat het bestaan
van de federatie in gevaar was" werden
troepen geposteerd bij de regeringsge
bouwen in Dakar.
Russen op Zuidpool
bij brand omgekomen
Zes Russische natuurkundigen, een
Tsjech en een Duitser, zijn op 3 augus
tus omgekomen bij een brand op de
Russische Zuidpoolbasis Mirny, aldus
een radioboodschap van de Ameri
kaanse wetenschappelijke Zuidpoolbasis
te McMurdo Sound aan de Nationale
wetenschappelijke stichting in Wash
ington.
Vier meteorologen zijn in leven ge
bleven. Zij zullen hun werk op beperkte
schaal voortzetten. Alle gegevens, be
halve die over satellietstations, zijn ver
loren gegaan.
De brand, waarvan de oorzaak niet be
kend is, werd aangewakkerd door een
krachtige wind, met stoten van 180 km.
per uur.
DEMONSTREERT
van 23 t.m. 27 augustus
KOLEN-, OLIE-, GAS- en
meerkamerverwarming in
DEN BURCHT.
OPKLARINGEN
Het K.N.M.I. deelt mede:
Door een intensiteitstoename van de
regen langs een Oceaanfront werd de
voor zaterdag uitgesproken verwach
ting niet bewaarheid. Het regengebied
aan dit front is weliswaar van kleine
omvang, maar trekt met een westelijke
stroming over zuid-Engeland juist over
ons land naar noord-Duitsland. Achter
het front wordt polaire lucht aange
voerd, die onstabiel is van opbouw, zo
dat enkele buien mogelijk zijn maar ook
opklaringen Luchtdrukstijgingen boven
Ierland en Engeland blokkeren gelei
delijk de doorgang van Oceaanstorin
gen, zodat het er voor het weer de
komende dagen gunstiger komt uit te
zien. (Opgemaakt te 10 uur).
21 AUGUSTUS
Zon op: 5.33 uur; onder: 19.52 uur.
Maan op: 4.33 uur; onder: 19.17 uur.
Hoogwater te Katwijk te 2.46 en 15.07 u.
Laagwater te 10.51 en 23.07 uur.
(22/8 hoogwater te 3.17 en 15.41 uur,
1 aagwater te 11.27 en 23.47 uur).
Dit nummer bestaai al* 12 pagina's
en een bijvoegsel.
Behoud van salaris
De Amerikaanse piloot Powers
is gisteren in het proces te Moskou
tot tien jaar gevangenisstraf ver
oordeeld. De datum van ingang is
1 mei. Deze uitspraak is definitief
en er is dus geen beroep mogelijk.
De eis luidde 15 jaar. Volgens het
Russische persbureau Tass heeft
de uitspraak voldoening gewekt: er
werd twee minuten lang geapplau-
diseerd nadat de president het von
nis had voorgelezen. Radio-Moskou
deelde later mede, dat Powers in
feite is veroordeeld tot een vrij
heidsstraf, waarvan de eerste drie
jaar in de gevangenis moeten wor
den doorgebracht. De mogelijkheid
bestaat, dat hij de overige zeven
jaar in een werkkamp zal moeten
doorbrengen of wel in een hem toe
gewezen gebied. In het laatste geval
zal hij daar vrij man zijn. Onder
bepaalde omstandigheden kunnen
de echtgenoten en andere familie
leden van gevangenen, die op deze
wijze hun straf ondergaan, toe
stemming krijgen voor korte be
zoeken.
De Russische wet kent een ruime
remissie van straf wegens goed gedrag.
De vice-president van het Russische
hooggerechtshof, Smirnof, die op het
ogenblik in Londen vertoeft, heeft gis
teren in de Engelse hoofdstad verklaard,
dat Powers voor een derde van zijn straf
kwijtschelding zal kunnen krijgen. Smir
nof woont in Londen het tweede congres
van de Verenigde Naties over voorko
ming van misdaad en de behandeling
van gevangenen bij.
Onmiddellijk nadat Powers, kalm en
zwijgend, het vonnis had vernomen,
werden zijn vrouw, ouders en zuster, die
het proces hebben bijgewoond, in de ge
legenheid gesteld hem in een achter de
rechtszaal gelegen kamer te ontmoeten.
Hun ontmoeting duurde vijf kwartier.
Kort voor de afloop ervan, voegden zich
ook de Amerikaanse artsen en juridische
adviseurs bij het gezelschap en werden
dranken en sandwiches naar binnen
gebracht.
Onmiddellijk na afloop van het ge
sprek. keerde Powers' familie naar het
hotel terug, met vermijding van de me-
Men hoeft werkelijk niet te vragenwaai deze tiftsters naartoe willen in
dit Olympische jaar
Duits meisje stierf
Na eten van giftige
paddestoelen
(Speciale berichtgeving)
Het elfarige Duitse meisje Eveline
Wrobel is in het St.-Elizabeth-ziekenhuis
te Alkmaar overleden tengevolge van
het eten van giftige paddestoelen, de z.g.
amonita phalloides (groene knolzwam).
Het meisje kampeerde met haar ouders
te Bakkum. Er waren nog twee andere
Duitse families die op hetzelfde terrein
kampeerden. Op een morgen had men
paddestoelen gezocht, die 's avonds
werden geconsumeerd. Van het echtpaar
Drost nam de man geen paddestoelen,
omdat deze nogal eens last had van gal-
aanvallen. In de nacht kregen allen, be
halve de heer Drost, braakneigingen en
de gealarmeerde arts achtte overbren
ging van de zeven personen, die zich te
goed hadden gedaan aan de paddestoe
len naar het St.-Elizabetziekenhuis te
Alkmaar noodzakelijk. Van hier is latei-
de 50-jarige heer Wrobel naar het Wil-
helminagasthuis te Amsterdam overge
bracht; hij is er zeer slecht aan toe. Zijn
elfjarig dochtertje, Eveline, is donder
dagmorgen te Alkmaar overleden. Haar
stoffelijk overschot zal naar Gelsen-
kirchen in Duitsland, waar de drie Duit
se families wonen, worden overgebracht
om daar te worden begraven.
nigte fotografen en verslaggevers die
hen opwachtte. Powers zelf werd latei-
uit het gebouw weggevoerd, om met het
uitzitten van zijn straf te beginnen.
Het Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft bekendgemaakt,
dat Powers gedurende zijn straftijd zijn
salaris doorbetaald zal krijgen. Voorts
werd medegedeeld, dat Powers niet ver
volgd zal worden als hij, na het uitzit
ten van zijn vonnis, in de Verenigde
Staten terugkeert.
Het ministerie verklaarde, dat voor
zieningen zijn getroffen voor „voortdu
rende compensatie" voor Powers zolang
hij in de Sovjet-Unie wordt vastgehou
den, terwijl voorts regelingen zijn ge
troffen om voor zijn vrouw te zorgen.
Gemeld was, dat Powers een salaris
van 2500 dollar per maand zou hebben
gehad toen hij op 1 mei boven de Sov
jet-Unie werd neergeschoten.
Foto van Eisenhower
via de ballon,, Echo"
Een radiografische foto van president
Eisenhower is gisteren weerkaatst door
de Amerikaanse satelliet „Echo", op een
afstand van 1.600 km van het zend
station, en vervolgens op aarde opgevan
gen. Het beeld was enigszins vervormd
maar de president was duidelijk te her
kennen.
Het Amerikaanse Bureau voor Lucht
en Ruimtevaart heeft voorts meege
deeld, dat woensdag j.l. de eerste trans
atlantische radioverbinding via de sa
telliet „Echo" tussen Frankrijk en de
Ver. Staten tot stand is gebracht.
Als onderdeel van de vlootdagen
in Den Helder - gisteren en van
daag werd er een reddingdemon
stratie met helikopters en rubber-
vlotten gegeven. Een rubbervlot met
drie schipbreukelingen" wordt
door de kracht van de helikopter
wentelwieken naar de wal gedreven.
Er bestond voor deze oefening
grote belangstelling, vooral van de
zijde der vakantiegangers.
Duitse socialisten
contra generale staf
De generale staf van het nieuwe West-
duitse leger heeft gisteren een nota ge
publiceerd, waarin duidelijk stelling
wordt genomen voor de dienstplicht, voor
het lidmaatschap van de NAVO en voor
atoombewapening van het Westduitse
leger.
Onmiddellijk heeft de socialistische
partij fel gereageerd. Men sprak van een
„massieve ingreep van de generaals, die
in de Westduitse politiek sterk herinnert
aan de methoden van de Reichswehr na
1918". De Reichswehr was een zeer zelf
standig en klein, maar compact Duits
legerdeel, dat na de eerste wereldoorlog
in Duitsland vooral onder generaal Von
Seeckt een eigen politik kon uitstippelen
en volgen.
Het ministerie van Bonn heeft gerea
geerd op de bewering van de SPD en
ten stelligste ontkend, dat de generaals
buiten hun boekje zyn gegaan.
OLYMPISCHE SPELEN
Verzeker U van een goede plaats
met 'n PHILIPS T.V. va. f695.—.
persoonlijke
LANGE MARE 66
Prettige betaling.
Wilde achtervolging door Rotterdam
(Van onze Rotterdamse correspondent)
Tijdens de achtervolging van een be
schonken autobestuurder door het cen
trum van Rotterdam naar het noorden
van de stad, waarbij de snelheidsmeter
soms meer dan 120 kilometer aanwees,
is een 16-jarige jongen door een kogel
getroffen, welke afgevuurd werd door
een achtervolgende politie-agent.
De knaap, Karei J. de Haan kreeg de
kogel in het rechterbovenbeen. Hij werd
naar het St.-Fransiscus-gasthuis overge
bracht, waar bleek dat de verwonding
gelukkig nogal mee viel.
Tegen half zeven gisteravond beklaag
de een automobiliste zich by een politie
agent, die het verkeer op de Willems
brug regelde dat tot drie keer toe een
achter haar rydende wagen tegen haar
auto was gereden. Zy wees de politie
man de auto waarin twee mannen, ken
nelijk in beschonken toestand, zaten. De
agent trachtte de bestuurder te laten
stoppen, maar deze drukte het gaspe
daal in. Een voorbykomend automobilist
stopte en bood de agent een lift aan.
De achtervolging van de snel rijdende
vluchtelingen werd met grote vastbera
denheid van de zijde van de automobi
list doorgezet. Met snelheden van ver
over de' 100 kilometer gierden beide
auto's door de stad Angstig sprongen
voetgangers opzy. Automobilisten had
den een kwaad ogenblikje by het zien
van de aanstormende wagens. Waar
schuwingsschoten knalden door de
lucht.
In het smalle Zwaanshals, in het noor-
delyk stadsdeel, wilde de politieman op
de banden van de door hem achtervolg
de wagen schieten. Hy legde aan en even
later zakte een jongen op het trottoir In
elkaar. De kogel was van de auto ge
ketst en in het been van Karei de Haan
gedrongen, die niets vermoedend van
kantoor op weg was naar huis.
Op hetzelfde moment kon de auto.
waarin de agent zat, niet verder. De ver
snellingsbak was door de hoge snelheid
totaal vernield. Inmiddels was echter de
meldkamer van het hoofdbureau gealar
meerd, waarvan het personeel in allerijl
radiowagens naar het Zwaanshals diri
geerde. Korte tyd later werd de auto
van de beschonken chauffeur verlaten
op de Stoopweg, eveneens in het noor-
delyk stadsdeel aangetroffen. Door aan
wijzingen van het publiek kon de man,
die al dit rumoer op zyn geweten heeft,
een 33-jarige koopman op de Gordelweg
worden aangehouden
Hy had een dagvaarding by zich om
voor de rechter te verschijnen in ver
band met het beschonken besturen van
een motorvoertuigBovendien bleek,
dat zyn rijberwys reeds op 5 juli was in
getrokken. Hy was in gezelschap van
een 42-jarige koopman, die in de auto
naast hem had gezeten Beiden verkeer
den onder drankinvloed.
Uit het Leidsch Dagblad van I
21 Augustus 1860:
Te 's Hage is een professew
de bïllard werkzaam, die met zijn
neus de verwonderlijkste Caram-
boles maakt en daarbij nog 49 op
I de 50 punten voorgeeft.
1 Uit Luik wordt als eene bij-
H zonderheid geméld, dat zich aan
p den weg naar Ougrée, op een
aardappelveld, uit den grond eene
belangrijke opstijging van steen-
H kólengas voordoet. Men heeft dat
1 gas aangestoken, en reeds sedert
g weken onderhoudt het eene vlam
g van bijna eene Nederlandsche el
M hoog. I
iiïïiiiiininiiiiiiiniiiniüniniiiininniiniiiiiiiiiinimiiiiiiiniiiiiiiinirminniinüi'h