Urgentieprogram van noodzakelijke
werken alleen voor intern gebruik
Bewoners van dertig Leidse hofjes
zaterdag in de bloemetjes gezet
floriade
LEIDSE LASTEN EN VRAAGTEKENS
De universiteitsuitbreiding legt
zware last op Leidse schouders
Auto vloog te Leiderdorp uit
de bocht: dode en gewonden
Neerlands kracht
Opgericht 1 maart 1860
Maandag 15 augustus 1960
Tweede blad no. 30125
Vraagtekens, vraagtekens en nog
eens vraagtekens.
Onder dit veelzegggende motto
hebben wij zaterdag een beschou
wing gewijd aan de Leidse ge
meentebegroting, welke door het
nog steeds ontbreken van de defi
nitieve regeling van de financiële
verhouding tussen Rijk en ge
meente inderdaad van vraagtekens
aan elkaar hangt.
Maar helaas. in die veelheid
van vraagtekens hebben wij er één
teveel geplaatst. We schreven n.l.,
dat B. en W. van Leiden in arren
moede er maar van afgezien hadden
een urgentieprogramma voor
talrijke dringend noodzakelijke
openbare werken op te stellen.
Zo mag men het echter niet stel
len, het College heeft wel degelijk
zo'n lijst opgemaakt.
Wanneer alle werken, welke hierop
voorkomen zouden verwezenlijkt worden,
zou men over een kapitaal van maar
liefst zeventig miljoen gulden moeten
kunnen beschikken. (En dat betreft dan
alleen de werken, waarvoor geen Rijks-
steun te verwachten is, dus b.v. geen
scholen). Alleen hebben B. en W. er de
voorkeur aan gegeven deze lijst slechts
voor intern gebruik te bewaren, als een
soort richtlijn voor het college zelf en
de gemeenteraadsleden. Men vreest n.l.
en terecht dat een publikatie van
een gerubriceerd urgentieprogramma de
onjuiste indruk zou vestigen, dat de ge
meentebestuurders aan het ene werk de
voorkeur zouden geven boven het an
dere, terwijl men in de boezem van de
gemeente volkomen overtuigd is van het
feit, dat alle werken op die lijst uiter
mate urgent zijn: veemarkthallen, we
genschema annex sanering van de bin
nenstad, schouwburg, zwembad en wat
niet al meer,
„Panklaar"
Bovendien, door allerlei oorzaken
vaak buiten de schuld van de gemeente
kan het voorkomen, dat een project
dat door B. en W. is ondergebracht in
rubriek IV eerder gerealiseerd kan wor
den dan een werk, dat een plaatsje heeft
gekregen bovenaan de lijst. „We sturen
ieder werk, dat „panklaar" is onmiddel
lijk na goedkeuring door de raad door
naar Den Haag", zo vertelde ons wet
houder S. M. Stolp: „Maar dan kan het
voorkomen, dat het ene daar een jaar
blijft liggen en voor het andere direct
toestemming wordt verkregen".
Een zeer bijzonder voorbeeld is het
zwembad, dat langs de Voorschoterweg
zou moeten komen. Een jaar geleden
zijn de plannen kant en klaar opge
stuurd, de financiering was geregeld,
maar men kreeg nul op het request, om
dat men niet de beschikking had over
voldoende bouwcapaciteit
En daarmede zijn we dan beland op
een ander punt, dat niet in het finan
ciële vlag ligt, maar toch erg nauw ver
band houdt met de verwezenlijking van
de werken, genoemd in het urgentiepro
gramma. Het gigantische uitbreidings
plan van de Leidse Universiteit aan
de noodzakelijkheid waarvan niemand
zal twijfelen wordt voor een groot
deel afgewenteld op de schouders van
Leiden, terwijl men hier toch van een
nationaal belang moet spreken. Deze
uitbreiding oefent een sterke zuigkracht
uit op de bouwcapaciteit van de Sleutel
stad, waardoor urgente werken waar
onder men een zwembad toch zeker wel
mag rekenen naar een onzekere toe
komst moet worden verschoven. Dit be
tekent weer een extra last voor het ge
meentebestuur, dat toch al met onwaar
schijnlijk veel vraagtekens te kampen
heeft.
Wat houvast
Om toch tenminste nog ergens wat
houvast te kunnen vinden is bij het op
stellen van de gevolgen van de kapi
taalsuitgaven ervan uitgegaan, dat de
nieuwe verhouding tussen Rijk en ge
meente zoals die thans ter goedkeu
ring in handen van de Tweede Kamer
is wordt geaccepteerd. Daardoor werd
het mogelijk investeringen tot een be
drag van ongeveer 34 miljoen gulden,
waarin door „doeluitkeringen" of anders
zins rechtstreeks door het Rijk zal wor
den voorzien, buiten beschouwing te
laten.
Maar bovendien, in dat wetsontwerp
LEIDSE WIELRIJDER IN
WASSENAAR GEDOOD
Gisteravond te ongeveer 7 uur is de
69-jarige fietser W. A. Bergers, uit
Leiden, na een aanrijding om het leven
gekomen.
HU was met zUn echtgenote een
fietstochtje gaan maken en stak op
de oversteekplaats ter hoogte van de
Maaldrift bü Wassenaar onvoorzichtig
over. De man werd door een personen
auto aangereden en was op slag dood.
De auto werd ernstig beschadigd. De
echtgenote van de Leidenaar, die even
eerder was overgestoken, was niet bü
het ongeluk betrokken.
Einde vakantiebeiiqheden
ZUIDERKWARTIER
Ook de jeugd van de Speeltuinvereni
ging Zuiderkwartier heeft drie weken
lang genoten van een door het dames
comité, onder leiding van mevrouw A.
Rozier-Mooy, opgesteld vakantiepro
gramma. Naast een aantal film- en
cabaretvoorstellingen, bezoeken aan de
overdekte zweminrichting en het Kat-
wijkse strand, omvatte het programma
diverse autobustochten. Als sluitstuk
van deze vakantiebezigheden werd za
terdag een tocht gemaakt naar Amster
dam met o.a. een rondleiding op Schip
hol en een rondvaart door de grachten.
Na een onvergetelijke dag wachtte de
jeugdige vakantiegangers een extra ver
rassing. Het Leidse jeugdorkest en
drumband „De Burcht" zorgde voor een
feestelijke muzikale intocht.
zit een bepaling, welke nog wat meer
soulaas voor Leiden zou kunnen geven.
Het ligt namelijk in de bedoeling steden,
die in een cenrtumpositie verkeren, daar
voor extra te honoreren. Reeds herhaal
de malen hebben de Leidse gemeentebe
stuurders in Den Haag gewezen op de
taak, welke Leiden in deze te vervullen
heeft. Men hoopt nu maar, dat de naar
voren gebracht argumenten een willig
oor zullen vinden. Een sprekend voor
beeld daarvoor is wel de veemarkthallen,
die een centrale functie gaan vervullen
voor de omliggende gemeenten.
Centrumstad
We zeiden het reeds enkele malen: de
positie, waarin ook Leiden thans finan
cieel verkeert is in hoge mate onzeker.
Men weigert echter in het stadhuis deze
situatie zonder meer te accepteren. Men
wil alles doen om zo sterk mogelijk te
komen staan. Daarom doet men zelf, wat
men kan. Zo wordt de straatbelasting
verhoogd en zyn ook de markt-, haven
en liggelden de hoogte ingegaan. In de
overtuiging zelf al het mogelijke gedaan
te hebben kan men in Den Haag met
zoveel temeer recht aandringen op een
gunstige regeling voor Leiden, dat met
zijn Universiteit en in zijn positie als
centrumstad zoveel buitengewone zware
lasten te torsen heeft.
„Natuurlijk zal het onmogelijk zyn om
alle werken, die op de urgentielijst voor
komen binnen afzienbare tijd te reali
seren", zo gaf wethouder Stolp toe.
„Men zal nu eenmaal een keus moeten
maken. Dat moet trouwens het Rijk ook
doen. Maar iedere mogelykheid, die ons
geboden wordt grijpen wij met beide
handen aan. Zo bestaat er nog een rap-
port-Bommer, dat het Rijk suggereert
de kosten van elke sanering van een
binnenstad voor negentig procent te
dragen. Het is nog maar een voorstel,
maar misschien wordt het eens wet en
kan het ons voor de toekomst nieuwe
mogelykheden bieden. Al die onzekere
factoren spelen thans door elkaar heen.
De inwoners van Leiden en wij als be
stuur der gemeente hebben niets aan
vaagheden. Het gaat erom wat wij doen.
Daarom hebben wij er de voorkeur aan
gegeven een urgentieprogramma slechts
voor intern gebruik te bewaren".
Gistermorgen omstreeks tien uur
kwam voor het gezin De Barnan-
son uit Heemstede het trieste einde
van een autotochtje naar Breda. In
de grote wagen, die voor enige
tijd was gehuurd, bevonden zich
zeven personen: vader, moeder,
vier zoons en een dochter. Bij de
rotonde in de Hoogmadeseweg te
Leiderdorp vloog de door een 26-
jarige zoon bestuurde huurauto uit
de bocht, waarschijnlijk omdat de
snelheid, waarmee gereden werd, te
hoog was. De auto raakte van de
weg en schoot in een grote vele
meters diepe kuil. De zoon, die
achter het stuur zat, kwam daarbij
om het leven. De overige inzitten
den werden gewond, echter niet
levensgevaarlijk. Zij zijn allen naar
het Academisch Ziekenhuis te Lei
den overgebracht.
Viswedstrijd voor de jeugd
van Westerkwartier
De jeugdleden van de Speeltuinver
eniging Westerkwartier hebben zaterdag
middag naar hartelust gevist in het
water van de Spoor ha ven. Er werd ge
vist in vier groepten: jongens van 10 tot
en met 13 jaar, jongens van 6—9 jaar,
meisjes van 10 tot en met 13 jaar en
meisjes van 69 jaar. De prijswinnaars
waren Jan Went, Koos de Water, Her
man Vogelenzang, R. Holswilder, Piet
Segaar, Piet van der Heiden en Bram
Beij. De laatste ving het grootste aantal
vissen, namelyk vier. By de meisjes wer
den de prijzen behaald door Monica
Retsema, Lenie Westbroek, Bertha Miloo
en Beppie Veldhuyzen. Ook de jeugdige
vissertjes, die niet in de prijzen waren
gevallen keerden met een prijsje naar
huis terug.
Nieuwe curator vau
Leidse universiteit
Mr. H. van Manen te Wassenaar is
by Koninklyk Besluit benoemd tot cu
rator van de Leidse Universiteit. HU
volgt als zodanig dr. F. Kleyn op, die,
na vUftien jaar deze functie te hebben
vervuld, wegens gevorderde leeftUd
ontheffing heeft gevraagd. Deze ls hem
verleend onder dankzegging voor de
belangrUke diensten als zodanig be
wezen.
De heer Van Manen studeerde in Lei
den en legde in 1926, op 23-jarige leef
tUd, zUn doctoraal examen in de rech
ten af. Na zUn studie kwam hU in
dienst van de N.V. AssurantiemU. De
Nederlanden van 1845. Thans ls hU
plaatsvervangend hoofddirecteur van
deze instelling.
Victoria Regia bloeit
Hedenavond en morgenavond bloeit in
de Hortus van 9 tot 11 uur de Victoria
Regia.
Leids succes op Floriade
FIRMA BALLEGO WON
STUTTGARTER WISSELBEKER
In verband met de expositie Gladlolen-
pracht op de Floriade, heeft in het
Rijnhotel te Rotterdam een bijeenkomst
plaats gehad, waarop wisselbekers zijn
uitgereikt door de voorzitter van de
Duitse dahlia- en gladiolenvereniging, de
heer H. G. Moes.
De zilveren wisselbeker voor de beste
buiten de Bondsrepubliek gewonnen
dahlia, uitgeloofd door het stadsbestuur
van Stuttgart, is toegekend voor de
decoratieve vorm van Ttartan, welker
opvallende lintblaadjes donker mahonie-
bruin, en zuiver wit gerand zyn. Deze is
in Nieuw-Zeeland gewonnen en door de
firma J. G. Ballego en Zonen te Leiden
voor het eerst in Europa getoond. In zyn
toespraak wees de heer Moes erop, dat
deze beker, na tweemaal door Belgen te
zijn gewonnen, thans voor het eerst naar
ons land is gekomen.
Voor de ontvangst waren de heren
Ballego senior en junior aanwezig. De
heer J. van der Mark, van de firma
Konijnenburg en Mark te Noordwyk
ontving een soortgelijke door het ge
meentebestuur van Frankfort a. d. Main
uitgeloofde beker, die toegekend is voor
de fel scharlakenrode Sans Souci. Bij
de plechtige Uitreiking gaven o.m. van
hun belangstelling blyk: vertegenwoor
digers van de Duitse ambassadeur en
van de Nieuwzeelandse consul in Den
Haag; ir. A. W. van de Plassche, direc
teur-generaal van de Landbouw; jhr. mr.
dr. O. F. A. H. van Nisp>en tot Panner-
den. voorzitter van de Koninklijke
Algemene Vereniging voor Bloembollen
cultuur en dr. A. J. Verhage, voorzitter
van de stichting Floriade en van
„Produktschap voor Siergewassen".
Actie in V.S. tegen
rassenscheiding
in de kerken
De Amerikaanse negers hebben, hun
vreedzame strUd tegen rassenonder
scheid voortzettend nu reeds een week
lang een campagne op touw gezet tegen
rassenscheiding in kerken.
Deze „strijd op de knieën" heeft zon
dag tot enkele incidenten in verschei
dene kerken van Atlanta en Montgo
mery, de hoofdsteden van de zuidelUke
staten Georgië en Alabama geleid. Een
dertig negerstudenten, die in vier pro
testantse kerken tussen de blanken ge
knield lagen, werden door kosters weg
geleid. De studenten knielden toen bU de
kerkdeuren neer en woonden zo verder
de dienst bij.
Vorige week zijn 25 van deze studenten
in zes „blanke" kerken toegelaten waar
zy evenwel plaats moeten nemen in een
voor „gekleurde bezoekers" gereserveerde
ruimte.
De nieuwe actie gaat uit van een
comité, bestaande uit zwarte en blanke
studenten.
In Montgomery hebben zondag drie
blanken in een kerk voor negers de
dienst bijgewoond. De politie onder
zoekt of zij als belangstellenden of als
deelnemers aan de „strijd op de knieën"
in de kerk aanwezig zijn geweest. Er
zijn geen arrestaties verricht.
Ter gelegenheid van het 20-jarig
bestaan van de Leidse Bond van
Volkstuindersverenigingen werd
aan de bewoners en bewoonsters
van dertig Leidse hofjes bloemen
aangeboden. Het totaal aantal boe
ketten bedroeg ongeveer 500. De
bloemen kwamen van de volkstui
nen en werden spontaan gegeven
om de hofjesbewoners eens echt in
de bloemetjes te zetten. Vijf groe
pen brachten zaterdagmiddag tus
sen 3 en 5 uur een bezoek aan de
ouden van dagen. Zij begonnen
hun bloementochtop vijf ver
schillende plaatsen in de stad:
Volskstuinpark Noord (einde Mar-
nixstraat), Station, het volkstuinen
complex einde Trompstraat, aan de
Nieuwe Vaart en voor de volkstui
nencomplex bij de Slaagh. Het
spreekt vanzelf dat de oudjes bij
zonder getroffen waren door deze
buitenwoon aardige geste. De
dames in het S, Salvatorshof aan
de Steenstraat (gesticht in 1636)
waren er beduusd van. Het deed
haar echt goed, dat de volkstuin
ders de bejaarden niet vergeten.
Mevrouw W. Prinsenburg-Smit,
met haar 88 jaar de oudste be
woonster van het Salvatorshof, ont
vangt op deze foto een fraai boeket
bloemen uit handen van de tweede
voorzitter van de Leidse Bond van
Volkstuindersverenigingen, de heer
J. Boom,
(Foto LJX/Holvaat)
Te Grevenbricht is het achtste
wereldvrijgezellencongres geopend
met een ballonvaart. De vrijgezel-
lenkoningin 1960 werd zeer har
telijk ontvangen door de organisa
tor Ger Greyn (links) en Richard
B. Kay uit Cleveland (Ohio), alge
meen voorzitter van de Ameri
kaanse vereniging van vrijgezellen.
Nieuwe t.v.-regisseur
bij de VPRO
Met ingang van 15 september zal by
de VPRO televisie-sectie de regisseur
Ton Hasebosch in dienst treden. Na Jack
Dixon, Joes Odufre. Ben Klokman en
Lies Westenburg is hy de vijfde regisseur
waarover de VPRO beschikt.
De heer Ton Hasebosch was laatstelyk
cameraman bij de N.T.S.
Advertentie
De leeuw met de sabel: Je maintiendrai! Ik zal
handhaven! De leeuw met de schop: Ik zal voort
brengen en volharden! Uit drab en woesteny heeft
de schop Nederland gemaakt. Uit Nederland maakte
de schop de
Rotterdam
t/m 25 september (9-24 uur)
Vanaf donderdag a.s. 12.30 uur in de Energie-hal de WÉHATÊ
op de Floriade.
Cubaanse president
is zeer openhartig....
President Dorticos van Cuba heeft
meegedeeld dat de Amerikaanse mijn-
bouwonderneming „Moa Bay Mining Co"
zal worden genationaliseerd. De maat
schappij, die zich toelegt op de winning
van kobalt en nikkel, heeft reeds in
april haar werkzaamheden ten gevolge
van de nieuwe Cubaanse arbeidswet
moeten staken.
Dorticos veroordeelde in scherpe be
woordingen het particulier initiatief als
wijze van produktie. Slechts in een ge
leide economie zyn industriële ontwikke
ling en sociale vooruitgang mogelijk, be
weerde hy. „Het systeem van de parle
mentaire democratie heeft zichzelf over
leefd"
Revolutie is geen exportartikel, zei
Dorticos verder, maar de resultaten van
de Cubaanse revolutie zullen niet ver
borgen worden gehouden, zodat zij kun
nen dienen als voorbeeld voor andere
onder-ontwikkelde volkeren, niet alleen
in Latijns-Amerika maar in de gehele
wereld.
Frans Kongo thans
zelfstandige natie
Frans Kongo grenzend aan de voor
malige Belgische Kongo is gisteren onaf
hankelijk geworden. Nog geen uur na
het uitroepen van de onafhankelijkheid
in de hoofdstad Brazzaville heeft de re
gering van de nieuwe staat het hoofd
kwartier van de Ver. Naties in New
York opneming in de Volkerenorganisa
tie verzocht.
President Joeloe verklaarde dat het
land „in vrede en vriendschap met
Frankrijk" onafhankelijk is geworden
„In dit uur gaan onze gedachten ui.
naar generaal De Gaulle, de architect
van onze vrijheid en onafhankelijkheid"
Over en weer
De Amerikaanse militaire attaché in
Hongarije kolonel Carl Miller, moet vrij
dag a.s. het land verlaten. Een woord
voerder van het Amerikaanse gezant
schap verklaarde, dat de Hongaarse au
toriteiten geen reden voor deze uitwij
zing hadden gegeven. Hij vermoedde, dat
het represaille was voor het feit, dat de
VB. onlangs de militaire attaché van
HongarUe in Washington geen toestem
ming hebben gegeven, naar zijn post te
rug te keren.
Het Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft zaterdag bekend
gemaakt, dat de Russische eerste ambas
sadesecretaris Valentin Ivanof de rLS.
moet verlaten, omdat hij „de normen
van diplomatiek gedrag in grove mate
heeft overtreden." Hy had „grote som
men geld" aan een Amerikaans burger,
Roger Foss, gegeven, opdat deze werk
zou krijgen bij een Amerikaans rege
ringsbureau.
De 39-jarige Ivanof kwam drie jaar
geleden naar Washington, waar hU pers
aangelegenheden van de Sovjetrussische
ambassade behandelde. Tevoren had hU
deel uitgemaakt van het secretariaat
van de V.N.
Elf doden in Nigeria
BU onlusten in Haiduguri, de hoofd
plaats van de Noordnigeriaanse provin
cie Bornu, zyn donderdag elf personen
om het leven gekomen en veertig ge
wond, aldus bericht „The Times". Onge
veer vUftig personen zijn gearresteerd.
De onlusten ontstonden naar aanlei
ding van een proces tegen een aantal
leden van de z.g. „jeugdbeweging" van
Bornu. verdacht van verstoring van de
openbare orde. By betogingen voor het
gerechtsgebouw werd een vrouw dode-
lyk gewond, waarop het de gehele dag
in de stad onrustig bleef en nog tien
personen het leven lieten.
