Overdekte markthal voor grossiers
van Boommarkt 30 aug. ingebruik
De Kema controleert en meet
de vele ontstoringsmaterialen
VERKEER IN LEIDEN WORDT
NOG STEEDS ONVEILIGER
Shellgebouw Rotterdam voltooid
Pech door Patty en pijpestelen
Opgericht 1 maart 1860
Donderdag 11 augustus 1960
blad no. 30122
STUKJE STRAAT AAN ROOSEVELTLAAN
In het zo snel uitbreidende zuid
westelijke gedeelte van Leiden
nadert alweer een groot gebouw
haar voltooiing n.l. de groothan
delsmarkt voor groente, fruit en
aardappelen. In snel tempo wordt
nu de laatste hand gelegd aan die
ruime hal aan de Rooseveltlaan,
welke op 30 augustus met enig
vlagvertoon in gebruik zal worden
genomen.
Deze dinsdag wordt een grote dag
voor de grossiers, die jaar in jaar uit in
de open lucht hun nering hebben gedre
ven op de Boommarkt. Maar iedere Lei-
denaar zal kunnen getuigen, dat hun
positie daar door het groeiend verkeer
in de binnenstad vrijwel onhoudbaar
werd. Verkeersopstoppingen waren tij
dens de markturen aan de orde van de
dag. De gemeente hakte tenslotte die
verkeersknoop door en besloot een nieu
we marktplaats te creëren in Leiden-
zuidwest met ruime gelegenheid voor
aan- en afvoer van de goederen.
In feite is er eigenlijk maar een zeer
Meisje bijna onder
trein ongedeerd
Overwegwachter F. P. Bolle uit Voor
schoten schrok hevig toen hy het
meisje tussen de gesloten overwegbo
men zag fietsen, terwijl nog geen vijftig
meter van haar vandaan de trein uit
Den Haag kwam aanrazen. Even later
zag hij haar totaal vernielde fiets. Het
meisje wasongedeerd.
Dit gebeurde gisteravond omstreeks
half zeven op de spoorwegovergang aan
de Hoge Morsweg te Leiden. Hoe het
17-jarige werkstertje Willie van Zeist
uit de Celebesstraat in Leiden tussen
de bomen is gekomen is nog steeds een
raadsel. Zy zelf kan geen woord ver
tellen over het ongeluk, dat haar over
kwam. Zij ligt thuis met een hevige
shock. De bestuurder van de trein zag
het meisje op het allerlaatste ogenblik.
Hij kon niets anders doen dan signalen
geven. Zijn trein kon hij onmogelijk
meer op tijd tot stilstand brengen. Bij
het Dr. Lelyviaduct stopte de trein
eindelijk.
Het treinverkeer had 7 minuten ver
traging. Men neemt aan, dat het meisje
nogal haast had en de bomen heeft
opgelicht.
Fietsers botsten
Op het kruispunt Nieuwe Beestenmarkt-
Oude Singel-Turfmarktsbrug heeft gis
termiddag omstreeks twee uur een aan
rijding plaats gehad tussen twee fietsers,
een 17-jarige Leidse scholier en de 52-
jarige mevrouw G. Langhout uit Oegst-
geest. De jongen verleende geen voor
rang. Mevrouw Langhout viel en liep 'n
snijwond boven het rechteroog en een
lichte hersenschudding op.
Vlam in de pan
De afgelopen nacht heeft in de keu
ken van café-restaurant „De Morsch-
poort" een binnenbrandje gewoed.
De vlam „sloeg" in een pan met vet
op het ogenblik, dat er niemand in de
keuken aanwezig was. De brand werd
ontdekt door de eigenaar van het café,
de heer S. Platteel. De brandweer bluste
het vuur met de nevelspuit.
Tsjaad een onafhankelijke
republiek geworden
De minister-president van Tsjaad,
Tombalbaye, heeft enkele minuten na
twaalf uur in de nacht van woensdag op
heden te Fort Lamy de onafhankelijk
heid uitgeroepen van de republiek
Staat Malraux een boodschap van pre-
Tevoren had de Franse minister van
Staat Malraeux een boodschap van pre
sident De Gaulle voorgelezen en een
toespraak gehouden. Kort voor midder
nacht waren de ratificatie-oorkonden
uitgewisseld van de akkoorden waarbij
bevoegdheden van de Franse Gemeen
schap worden overgedragen aan de re
publiek Tsjaad. De nieuwe republiek
blijft lid van de Franse Gemeenschap.
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
GEBOREN
Hendrik, zn. van L. Montanje en P.
van der Mee; Andreas Paulus, zn. van J.
C. Sluimer en H. Nlewold; Adrlana He
lena Maria, dr. van H. Bink en J. Over-
dijk; Mario Enrico, zn. van W. Hamerllng
eri A. van Polanen; Wilma Paula Petro-
nella, dr. van J. Lingbeek en P. F. de
Haas; Mary Gertrudls, dr. van J. M. van
den Berg en J. W. G. Alkemade.
sober gebouw neergezet aan de Roose
veltlaan. Men zou zelfs kunnen zeggen,
dat het niet meer is dan een overdekt
en verlicht stuk straat van ongeveer tien
meter breed en een kleine vijftig meter
lang. Aan beide zijden van die straat
ligt een trottoir en langs die straat
staan in totaal tien loodsen, vijf aan
elke kant. Het zijn loodsen van 8 bij 8
m. met een achteruitgang en een klein
kantoortje erin. In die tien loodsen zul
len totaal zeven grossiers een plaats vin
den om er de detaillisten te ontvangen.
Voorts is er nog een klein, maar gezellig
kantoortje voor de mensen van de ha
vendienst en zijn er toiletten aange
bracht. Rondom het gebouw hebben de
grossiers, hun klanten en wie er verder
ook maar op deze markt moet zijn vol
doende gelegenheid om hun wagens te
parkeren, zeker in het begin, want naar
achteren is nog voldoende grond be
schikbaar om in de toekomst tot een
mogelijk uitbreiding over te gaan. Maar
dat zijn voorlopig nog vriendelijke dro
men. De realiteit is, dat de Boommarkt-
grossiers dolgelukkig zijn met de nuttige
marktgelegenheid, die hun in deze ruime
hal geboden wordt.
Een kijkje in de nieuwe markthal,
waar wagens door grote schuif
deuren naar binnen en buiten kun
nen rijden. Links kan men enkele
van de loodsen zien, waarin de
grossiers hun goederen opstaan.
(Foto L.D./Holvast)
Ministers uit Laos
naar Siam gevlucht
De leider van de staatsgreep in Laos,
kapitein Kong Lae, heeft via Radio
Vientiane verklaard dat alle buiten
landse troepen het land moeten verlaten
en dat alle buitenlandse bases zullen
worden opgeheven.
Sinds de Geneefse overeenkomst van
1954 die een einde maakte aan de
oorlog in Indo-China - zijn ca. 500 man
Franse troepen in midden-Laos gestatio
neerd, en sinds 1958 assisteren 78 Ame
rikanen de Fransen by opleiding van
het Laotische leger. Het bataljon van
kapitein Kong Lae telde tien Amerika
nen, die eveneens het land zullen moe
ten verlaten.
Het revolutionaire comité van twintig
leden heeft Koning Savang Vathana
zyn aanhankelijkheid betuigd. De ko
ning bevindt zich met het grootste deel
van zijn ministers in zijn residentie
Loeang Prabang. Het revolutionaire co
mité schijnt slechts door het bataljon
parachutisten van kapitein Kong Lae en
een escadron tanks te worden gesteund.
De overige eenheden van het leger, die
voor het grootste deel in het binnenland
de opstandelingen van de Pathet-Lao
bestrijden, zouden zich, niet bij de be
weging hebben aangesloten en het revo
lutionaire comité schijnt buiten Vienti
ane geen gezag uit te oefenen. De voor-
zittter van de assemblee zou zich voor
de revolutionaire beweging hebben uit
gesproken, maar hebben geweigerd een
regering te vormen.
Van doorgaans goed ingelichte zijde in
Singapore is vernomen dat het revolu
tionaire comité vier bestuursgroepen in
het leven heeft geroepen: een voor bin
nen- en buitenlandse zaken, een voor
economische zaken en financiën, een
voor binnenlandse veiligheid en een voor
„algemene contacten", een soort mini
sterie van voorlichting. Kapitein Kong
Lae zou de bestuursgroepen voor bin
nen- en buitenlandse zaken en „algeme
ne contacten" leiden.
Het nieuwe bewind wil een einde ma
ken aan de corruptie in de regering en
het parlement, de buitenlandse inter
ventie een halt toeroepen en landbouw
en industrie ontwikkelen.
Laos zal van onafhankelijk welk land
hulp aanvaarden, vooropgesteld dat
hieraan geen politieke voorwaarden zyn
verbonden.
Geen twintigste deel voldoende ontstoord
(Van onze Haagse redactie)
Bij de Kema te Arnhem staat een ovaalvormige meetopstelling. Hier
wordt door de Kema sedert tweeëneenhalve week een groot aantal
metingen verricht, teneinde te onderzoeken of de ontstoringsmiddelen,
aangebracht op auto's en bromfietsen deugdelijk zijn. De Kema verricht
deze metingen in opdracht van fabrikanten en importeurs. Het zijn
particuliere opdrachten; de resultaten worden dan ook uitsluitend aan
de opdrachtgevers bekend gemaakt.
De meetapparatuur totnutoe de
enige in ons land kwam kort geleden
uit Duitsland. Deze is aangepast aan de
eisen, die in Nederland aan de ontsto
ringsmiddelen worden gesteld. De eisen
in ons land zyn zwaarder dan in Duits
land, Engeland en België.
Zoals bekend dienen Nederlandse
motorvoertuigen sedert 2 juni van dit
jaar ontstoord te zijn, maar vele voer
tuigen zijn nog niet afdoende ontstoord.
De politie kan daar niets aan doen, om
dat zy niet beschikt over controle-appa-
ratuur teneinde te onderzoeken of de
betreffende voertuigen inderdaad wel
voldoende zyn ontstoord. Het ministerie
van Justitie is nog steeds in gesprek
met het departement van Verkeer en
Waterstaat over de aanschaffing van de
controle-apparatuur, maar het zal nog
even duren eer men tot aankoop over
kan gaan.
Intussen is de toestand op de binnen
landse markt vrij verward. Er worden
ontstoringsmiddelen van verschillend
De ministers van Defensie, Economische
Zaken en Voorlichting zouden naar
Siam zyn gevlucht, de minister van
Buitenlandse Zaken Khampan Panya en
twee andere ministers zouden gevangen
zyn genomen. Tenminste vier soldaten
zouden by de staatsgreep zyn gesneu
veld. Naar van de zijde van de grens
wacht van Siam is vernomen werd gis
teren in Vientiane gedurende twee uur
geschoten.
fabrikaat aangeboden. Aanvankelijk kon
de handel niet voldoen aan de grote
vraag. Op het ogenblik zit men met
enorme voorraden, zonder dat er vraag
is. De automobilisten weten dat de po
litie toch nog niet kan optreden tegen
niet voldoende ontstoorde auto's. In
kringen van deskundigen wordt aange
nomen, dat nog geen twintigste deel
van het Nederlandse wagenpark vol
doende ontstoord is.
Het gaat bij de Kema hoofdzakelijk
om controle op verbrandingsmotoren. Er
wordt slechts in Arnhem gewerkt, om
dat men alleen daar beschikt over een
ruimte, die aan alle eisen voldoet, want
de controle-apparatuur moet zo zijn
opgesteld, dat er geen andere storingen
kunnen optreden. Men moet dus ver
verwijderd zyn van verkeerswegen en
over voldoende ruimte beschikken.
Voor de controle van een auto heeft
men in het gunstigste geval tenminste
een uur nodig, soms is men er een hele
dag mee bezig. De kwaliteit van de ver
schillende fabrikaten wisselt. Er zijn fa
brieken, die tevoren enkele jaren van
onderzoek hebben verricht eer tot aan
maak van ontstoringsmaterialen werd
overgegaan. Andere fabrieken deden dit
niet en de gevolgen, aldus de Kema, zyn
dan ook wel te merken. Over het geheel
genomen voldoen de in de handel zijnde
ontstoringsmaterialen aan de wettelijke
eisen. Dezer dagen zal de Kema de
eerste rapporten aan de opdrachtgevers
verstrekken.
240
230
TOTAAL
210
TOTAAL
1096
Ontstellende cijfers
over zeven maanden
De verkeersonveiligheid in Leiden
neemt hand over hand toe: de cijfers
wijzen het uit en bovendien is de stijging
van het aantal ongevallen veel sterker
dan de bevolkingsgroei of de toeneming
van het aantal motorvoertuigen.
Ongeveer drie jaar geleden, in juni
1957, werd met 193 ongevallen een
maandrecord gevestigd. Het zou tot mei
1958 duren alvorens dit trieste record
werd „verbeterd" tot 213. De cijfers over
de eerste zeven maanden van het lo
pende jaar geven een maandgemiddel-
de van meer dan 200 te zien, namelyk
207
De cyfers per maand voor 1960 lui
den (met tussen haakjes vermeldt de
aantallen ongevallen met lichamelijk
letsel): januari 179 (30), februari 169
TOENAME IN t>E ZEVEN
maanden 3an.%, duli
inZTAAR'SZ-'SS: '14
in 1 TAAK '59-'60: 119
(25), maart 198 (27), april 218 (58), mei
232 (64 en 1 dode), juni 236 (45) en
juli 217 (58 en twee doden). Deze cyfers
steken zeer ongunstig af tegen die van
voorgaande jaren (1957, 1958 en 1959)
toen zy achtereenvolgens bedroegen: ja
nuari 111, 127, 149, februari 113, 160, 122,
maart 159, 132, 174, april 169, 161. 194,
mei 170, 213, 196, juni 193, 180, 198 en
juli 181, 164 en 197.
De sty ging over de eerste zeven maan
den van het jaar bedroeg vergeleken
met vorig jaar 219, terwijl over de eer
ste zeven maanden van de jaren 1957
tot 1959, dus in een verloop van twee
jaar, de stijging slechts 134 bedroeg!
Een en ander hebben wij in bijgaande
grafiek in beeld gebracht. Het enige
lichtpunt van het Leidse "erkeer in het
vorige jaar was het geringe aantal do
den: slechts 1 tegenover 4 in geheel
1958. Thans heeft het Leidse verkeer in
1960, waarvan slechts ruim zeven maan-
Bus met 50 kinderen
in de sloot
Op de Deventerweg, ongeveer 2 kilo
meter voor het plaatsje Holten is gister
middag een ongeluk gebeurd, dat bijzon
der goed is afgelopen. Een bus, waarin
50 kinderen met hun begeleiders waren
gezeten, slipte daar en kantelde in een
sloot. Geen der kinderen heeft daarbij
noemenswaard letsel opgelopen.
De bus reed in een file van 16 auto
bussen, waarin kinderen van de klanten
van een melkhandel in Rijssen een door
deze melkhandel aangeboden uitstapje
hadden gemaakt. De bussen reden in de
richting Holten en kwamen uit Deven
ter. Het verkeer op de weg is langdurig
gestagneerd geweest.
Hulp aan Nederlandse
boeren in Brazilië
Aan ir. P. R. Bouman, landbouwcon-
sulent in de Noordoostpolder is verlof
verleend buiten bezwaar van 's lands
schatkist. Ir. Bouman zal zich, voors
hands voor een drietal jaren naar Cas-
trolanda en Carambei in Brazilië bege
ven, waar sinds 1951 twee groepen gro
te Nederlandse boerenfamilies gevestigd
zijn. Hij zal daar hulp bieden by de
land- en veeteelt, adviseren inzake
proefvelden e.d.
Te voren is dit werk verricht door ir.
L. Hartman uit Purmerend, die reeds is
teruggekeerd.
Men is bezig met de vestiging van een
derde groep Nederlandse boeren, name
lyk in Aropati, 80 km. ten noordoosten
van Carambei.
Prachtige aanwinst voor de binnenstad
(Van onze correspondent)
Op een plaats in de Rotterdamse binnenstad, die niet beter had kunnen
worden gekozen, namelyk aan het Wyde Hofplein, waar vier van Rotterdams
belangrijkste verkeersaders elkaar ontmoeten en waar de hoogopspuitende
fontein een sierlijke entourage vormt, verrees als een blanke, ivoren toren het
nieuwe kantoorgebouw van Shell Nederland NV, dat met zyn 9, op 20 dikke
pilaren gebouwde verdiepingen, die reiken tot een hoogte van 44 meter, van
verre afstand de aandacht trekt. Met zijn strakke gevels van Italiaanse travertin
en mat-grjjs geanodiseerd aluminium, slechts versierd door twee, met de hand
gedreven koperen schelpen het bekende Shell-embleem die een diameter
hebben van 2,5 meter, vormt het 84 meter lange en 17 meter brede gebouw, een
oogbekorend rustpunt in de nieuwe stad, die zich met deze architectonisch bij
zonder fraaie aanwinst gelukkig pryzen mag.
Over deze geslaagde schepping van
Shell-architect C. A. Abspoel, die bij de
uitwerking van het ontwerp werd bijge
staan door architect C. Wiljouw, heeft de
Amsterdamse aannemingsmaatschappij
N.V. te Den Haag, die tevens betonad-
viseur was, ruim 2U jaar gebouwd.
Enkele maanden geleden werd het ge
bouw, dat zaterdagochtend a.s. om half
twaalf door burgemeester mr. G. E. van
Walsum officieel zal worden geopend,
reeds gedeeltelijk betrokken. De ver
diepingen een tot en met vier werden in
gebruik genomen door Shell Tankers
N.V,. de verdiepingen 5 en 6 door Shell
Nederland N.V., en de verdiepingen
zeven en acht door de N.V. Ned. Aard
olie Maatschappij/regionaal kantoor
Zieke Kwikkie deed niet mee
Vertraagde film
Patricia alias Patty heet een van de
hoofdrolspelers in de toekomstige Cefa-
film „Kwikkie", welke onder regie van
Jef van der Heijden wordt gemaakt.
Patty is een kortharige Schotse terrier
uit de kennel van de Amsterdammer
Löfellman, die het dier gratis ter be
schikking heeft gesteld „omdat het toch
niet te betalen is". Van de eerste repeti
ties af heeft Patty echter haar eigen
naam afgezworen en luistert alleen nog
maar naar de naam „Kwikkie".
Speciale scène
Bij het vertrek van de „Willem Ruys"
dinsdagmiddag moest zij op de Lloyd-
kade een zeer special^ scène spelen. Ter
wijl het filmgezin Van Rhijn uit Beet-
sterzwaag, dat zgn. naar Australië emi
greert, zich aan boord begeeft, waarbij
het zoontje met de hond de rij sluit, moet
Kwikkie opeens het spoor ruiken van
een inbreker. Het dier keert terug, volgt
snuffelend het spoor en zoonlief laat het
den verstreken zijn, reeds drie doden ge
vergd, zodat ook deze „lichtzijde" voor
dit jaar zeker niet genoemd kan wor
den.
Het percentage ongevallen met gewon
den neemt iets af, namelijk van 26.3 in
1957 naar 23.7 zowel in 1958 als in 1959
en naar 21,2 in 1960, alles gerekend over
de eerste zeven maanden van het jaar.
Dit is overigens slechts een percentage:
de absolute aantallen ongevallen met ge
wonden zijn eveneens stijgende.
Het aantal van 1449 ongevallen, dat
in 1960 eind juni bereikt werd, werd in
1959 eerst in de loop van september be
reikt. Ter vergelijking diene, dat in 1954
in het gehele jaar ongeveer evenveel on
gelukken voorkwamen als thans in zeven
maanden, namelijk 1461.
dier niet in de steek. Hy gaat er achter
aan. Maar in de kolossale drukte mer
ken pa en ma niet op, dat beiden nog
op de wal zijn. Als de „Willem Ruys"
dan reeds op de rivier is moeten de ach
tergeblevenen met een bootje van de ri
vierpolitie nog aan boord worden gehe
sen.
Kwikkie was gisteren echter ziek, of
simuleerde ziek te zijn als een volmaakt
acteur. Hoe het zij, er kwam een dieren
arts aan te pas, die Kwikkie een spuitje
gaf. Maar toen Kwikkie weer was opge
knapt, knapte de zon af.
De motregen was overgegaan in pijpe
stelen, zodat men keus zal moeten doen
uit twee mogelijkheden. Of een volgend
vertrek van de „Willem Ruys" afwachten
waarbij het wellicht (men is nooit zeker
van ons Hollandse weertje) mogelijk zal
zijn betere opnamen te maken, of men
moet iets in het scenario wijzigen, zodat
men niet tot dan behoeft te wachten.
Verloren dag
Zo zal het misschien nog mogelijk zijn
iets te redden van de vrij verloren dag
voor Elise Hoomans, die de moeder
speelt, voor Rob de Vries, die papa is,
diens 10-jarig zoontje Edwin, die nu ook
filmzoontje is.
Verder werken in deze voor de
jeugd bestemde, normale speelfilm
ook mee Ingeborg Elsevier, Bernard
Droog, Jan Rétel, Huib de Vries en zo'n
vierhonderd figuranten, en natuurlijk
Patricia alias Patty alias Kwikkie. die
er nu kwispelstaartend bij stond met een
snuit van „ik-kan-het-ook-niet-helpen"
Het was aanvankelijk de bedoeling de
vijf kwartier durende film begin novem
ber te Rotterdam in première te bren
gen. Dat zal nu door deze pech misschien
wel een „stief kwartiertje" later worden.
Tweederde van het filmverhaal speelt
zich af in Beetsterzwaag, het restant in
Rotterdam. De stadsopnamen konden
dinsdag, nadat de stortbuien waren
weggedreven, zonder stagnatie worden
gemaakt.
West-Nederland. Aan de zuidzijde van
het gebouw bevinden zich op de verdie
pingen twee tot en met acht de directie
kamers. Aan de zuidzijde op de eerste
verdieping ligt de grote vergaderzaal. Op
de negende (bovenste) verdieping strekt
zich de personeelslunchkamer uit, met
plaats voor 324 personen. Voorts ligt op
die verdieping (aan de zuidzijde) de
directielunchkamer en tussen deze beide
lunchkamers is een filmzaal, die plaats
biedt aan ca. 55 personen. Op het dak
bevinden zich de ruimten voor de mecha
nische voorzieningen, zoals liftmachine-
kamers, ventilatoren en luchtbehan
delingskamers. Daar is tevens een dak
terras met zitbanken aangelegd, dat een
magnifiek uitzicht over de stad biedt.
Als het eerste gebouw te Rotterdam
bevat het Shell-gebouw in de kelder een
openbare schuilgelegenheid voor 200 per
sonen, volgens BB-voorschriften voorzien
van gassluizen, luchtverversingsappara
tuur enz. Onder het gebouw, op de be
gane grond, heeft Shell Nederland Ver
koop Maatschappij N.V. een tankstation
met wasplaats en doorsmeerstation
laten bouwen.
Met zyn totale vloeroppervlakte van
15.000 m2, waarvan ruim 50% nuttige
kantoorruimte, heeft het gebouw een
maximum capaciteit voor 800 personen.
Thans zijn er ca. 450 personen werk
zaam. Met de bouw en de inrichting van
dit nieuwe Shellkantoor was een bedrag
gemoeid van ruim 13 miljoen gulden.
DODE EN GEWONDEN BIJ
AUTOBOTSING TE MUIDEN
De 44-jarige Amsterdamse radio- en
tv-toestellenhandelaar B. Tauke is gis
teravond by een verkeersongeluk op
de Rijksweg Amsterdam-Amersfoort ter
hoogte van Muiden om het leven ge
komen. Hy slipte met zijn bestelauto en
botste vervolgens in volle vaart tegen
een uit richting Amsterdam komende
personenauto. De bestelauto, die uit de
richting Bussum kwam, sloeg over de
kop. De bestuurder was vrijwel op slag
dood.
De personenauto kwam na de botsing
in een sloot terecht. De beide inzitten
den, de ongeveer 50-jarige heer S. Co-
hen uit Bloemendaal en de naast hem
zittende jongeman, S. B. Molhoek uit
Haarlem, raakten bekneld. Ze moesten
door de Rijkspolitie van Muiden uit
hun benarde positie worden bevryd.
Hun verwondingen lieten zich aanvan
kelijk ernstig aanzien, doch na behan
deling in het ziekenhuis van Naarden
bleken deze nogal mee te vallen. De
beide voertuigen werden ernstig bescha
digd. Het zicht was bijzonder slecht
tengevolge van de stromende regen. De
politie acht het niet onwaarschijnlijk
dat de bestuurder van de bestelauto
door het regengordijn is verblind, waar
door zyn auto is geslipt.
