WESTERSE BEZORGDHEID OVER
INTERNATIONALE SPANNING
Hammarskjöld en Wigny
over vertrek der Belgen
WEERBERICHT
De Gaulle onderbrak vakantie Kroesjtsjef
zou delegatie naar New York willen leiden
Herter waarschuwt Sovjet-Unie
tegen misrekening en illusies
EEN ZEILJACHT OVERVAREN
DOOR ONBESTUURDE BOTTER
Tsjombe handhaaft aanspraken
op Katanga's onafhankelijkheid
(9 uc/ Qïte
teuws
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 10 AUGUSTUS 1960
No. 30121
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur E. A. E. van Dishoeck
HoofdredacteurJ. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro na 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
De Franse president, generaal De Gaulle, zou van mening zijn, dat
de reeds zeer gespannen internationale toestand de laatste dagen nog
verslechterd is. Hij schijnt te vrezen, dat Frankrijk en de leden van de
Franse Gemeenschap vergaande beslissingen zullen moeten nemen,
indien de toestand in Kongo zich zou toespitsen en bijv. de Sovjet-Unie
zou pogen haar dreigementen om daar in te grijpen, zou uitvoeren. Om
die reden heeft De Gaulle gisteren zijn vakantie onderbroken voor het
voeren van dringende besprekingen met premier Debré en de minister
van Buitenlandse Zaken Couve de Murville. Van officiële zijde werd
overigens verklaard, dat er „niets ongewoons" schuilt in deze onver
wachte komst van de president naar Parijs. Het gesprek met de premier
was overigens van korte duur. In de loop van de dag keerde De Gaulle
terug naar zijn buitenverblijf te Colombey.
Premier Kroesjtsjef heeft gisteren medegedeeld, dat hij het als een
grote eer zou beschouwen 20 september de Sovjet-Unie te vertegen
woordigen in het ontwapeningsdebat in de Algemene Vergadering der
V.N. te New York. Van Amerikaanse zijde is bekendgemaakt, dat
Kroesjtsjef in dat geval niet naar Washington genodigd zou worden en
dat president Eisenhower geen pogingen zou doen met de Russische
premier in verbinding te treden.
„Moskou vergroot de
spanning in wereld"
De Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken, Herter, heeft gisteren
op een persconferentie te Washington
gezegd: „Onze bondgenoten en andere
landen van de vrije wereld kunnen
ervan verzekerd bhjven, dat zal worden
opgetreden, indien dat noodzakelijk is.
Onze tegenstanders moeten er goede
nota van nemen, dat de Amerikaanse
regering en het Amerikaanse volk in
deze tjjd net als anders snel, krachtig en
eensgezind kunnen handelen". De woor
den „in deze tijd" slaan op de huidige
verkiezingscampagne.
Minister Herter bevestigde de veron
derstelling van een journalist, dat hij
deze van te voren opgestelde verklaring
o.m. heeft afgelegd met het oog op even
tuele illusies in Moskou, die tot een
misrekening aan Russische zijde zouden
kunnen leiden.
De minister herinnerde aan 1956 toen
de Verenigde Staten tijdens de verkie
zingscampagne onmiddellijk in de Ver
enigde Naties tot actie overgingen
wegens de operatie tegen Suez. Verder
wees Herter op de instelling van de
luchtbrug naar Berlijn toen de Russen
tijdens de verkiezingscampagne in 1948
een blokkade van West-Berlijn begon
nen.
„Angstige voorgevoelens"
De Verenigde Staten hebben in een
nota die in Moskou is overhandigd de
Sovjet-Unie ervan beschuldigd de span
ning in de wereld te vergroten.
De nota vormt het antwoord op een
Russisch protest tegen plannen de lan-
Havenstaking
is geëindigd
Dc door een commissie van Am
sterdamse havenarbeiders gepro
clameerde waarschuwingsstaking
van 24 uur, is gistermiddag om
half zes geëindigd.
Een vergadering van ongeveer
1100 stakende havenarbeiders, die
's middags in gebouw Marcanti
werd gehouden ging met dit voor
stel van de commissie stilzwijgend,
d.w.z. zonder stemming akkoord.
De voorzitter van de commissie, de
heer A. v. d. Mortel, zeide: „Wü zullen
de bonden de kans geven tot 31 augustus
om te onderhandelen over een loonsver
hoging. Daarna zullen wij op 1 septem
ber opnieuw bijeenkomen en zal de
commissie het van de bonden overnemen
wanneer er niets uit de bus is gekomen.
Tevens zal dan worden beraadslaagd
hoe wü een nieuwe bond van haven
arbeiders in het leven kunnen roepen"
Volgens hem bedroeg het aantal
stakers 5 6000. De opkomst van de
avondploegen na het eindigen der sta
king, is kalm verlopen, aldus de politie.
KOEL
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond:
Overwegend zwaarbewolkt met nu
en dan regen. Matige tot vrü krach
tige wind tussen zuidwest en zuid. Koel.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
11 AUGUSTUS.
Zon op: 5.17 uur; onder: 20.12 uur.
Maan op: 22.16 uur: onder: 10.40 uur.
Hoogwater te Katwijk te 5.59 en 18.28 u.
Laagwater te 1.55 en 14.13 uur.
Dit Blad bestaat uit 10 pagina's
den van de NAVO van Polaris-raketten
te voorzien. Amerika en de overige lan
den van de Noordatlantische gemeen
schap zullen zich niet laten afhouden
van maatregelen die zij noodzakelijk
achten voor hun verdediging, aldus de
Amerikaanse nota.
De Sovjet-Unie heeft „volkomen om
gegronde" beschuldigingen jegens West-
Duitsland geuit. „De herhaalde dreige
menten van de Sovjetrussische regering
om inzake Duitsland eenzijdig op te
treden en de bevolking van Berlijn haar
vrijheid te ontnemen staan in fel con
trast met de constructieve politiek van
de in vrijheid gekozen regering van de
Bondsrepubliek".
„Het zijn dreigementen als deze
(waarvoor de Sovjet-Unie de volledige
verantwoordelijkheid draagt), die in
Europa spanning veroorzaken en aan
leiding tot bezorgdheid geven".
Het dreigen met raketten „doet ang
stige voorgevoelens rijzen over de bedoe
lingen van de Sovjetrussische regering,
niet alleen met betrekking tot Europa,
maar ook tot andere delen van de
wereld w.o. Latijns-Amerika", zo wordt
in de Amerikaanse nota gezegd.
Waarschuwing verviel
De Sovjetrussische leiders „staat een
verschrikkelijke verrassing" te wachten
wanneer zij de vastbeslotenheid van de
Verenigde Staten in twijfel trekken
haar verplichtingen na te komen
agressie het hoofd te bieden „waar ook
ter wereld", aldus zou de Amerikaanse
minister van Defensie Wilber M. Brucker
op de jaarlijkse bijeenkomst van het
Amerikaanse leger in Washington zeg
gen. Deze zinsnede stond in de tekst
van de toespraak die de journalisten na
afloop ter hand werd gesteld. Brucker
sprak de waarschuwing echter niet uit.
Macmillan komt in
Bonn „luisteren"
Onze correspondent in Bonn telefo
neerde hedenochtend:
De Britse eerste minister Harold
Macmillan arriveerde hedenmorgen op
het Keuls-Bonner vliegveld „Wahn",
waar hij door Westduitslands 84-jarige
Bondskanselier Konrad Adenauer harte
lijk werd verwelkomd. Hedenmiddag
voerden beide staatslieden in Bonn hun
eerste gesprek over Europese en wereld
politieke onderwerpen. Dit is de achtste
keer, dat Adenauer en Macmillan met
elkaar een politiek onderhoud hebben.
In Bonner politieke kringen kon men
gisteren vernemen, dat dit overleg voor
alles de nog altüd wat koele Brits-
Duitse verhouding aanzienlijk zou kun
nen verbeteren. Macmillan en Adenauer
zullen geen besluiten nemen over byv.
de vorming van een permanente con
ferentie van Europese regeringsleiders,
een politiek Europees secretariaat, de
verhouding Euromarkt-kleine vrijhan
delszone e.d. Zij zullen waarschijnlijk
alleen naar buiten toe de volle nadruk
leggen op de noodzakelijkheid van in
tieme samenwerking in de Westerlij ke
wereld.
In Bonn zegt men, dat de brutale
Russische houding van de laatste
maanden het meer dan gewenst
maakt, dat het komt tot een ver
dieping van de verhouding tussen
de Westelijke landen. In het bij
zonder acht men hier daarbij een
goede Brits-Duitse verhouding
noodzakelijk, die niet meer geken
merkt wordt door weliswaar kleine
maar vaak ergernis wekkende con
troverses.
Uit commentaren uit Londen Is hier
duidehjk geworden, dat Macmillan en
zijn minister van Buitenlandse Zaken,
Lord Home, van plan zijn tüdens het
overleg met Adenauer „meer te luiste
ren dan te zeggen". ZR zouden van de
Bondskanselier willen vernemen, wat
men op „het continent" denkt van de
politieke en economische organisatie van
Europa. Of Macmillan ten deze een
concreet antwoord van Adenauer zal
krijgen valt te betwüfelen. Ook Bonn
verkeert inzake de verdere Europese
eenheidsontwikkeling in een ietwat
zwevende toestand.
Voor de zitting van de Veilig
heidsraad, waarin een resolutie
werd aangenomen om België drin
gend te verzoeken zijn troepen uit
Kongo terug te trekken, had de
secretaris-generaal van de Verenig
de Naties, Dag Hammarskjöld
(rechts) een gesprek met de drie
Kongolese afgevaardigden bij de
volkerenorganisatie, v.l.n.r. Maurice
Impollo, Antoine Gizenga en Rehmy
Mwamba.
Nehroe somber
De premier van India, Nehroe, heeft
gisteren in het parlement verklaard, dat
de wereld zich op de grens van een
nieuwe oorlog bevindt.
In de laatste drie maanden, sinds de
U-2 en het falen van de topconferentie,
is de wereldsituatie verslechterd.
Nehroe zei dit tijdens een debat over
de staking die regeringsambtenaren vo
rige maand gehouden hadden. Hij
hekelde de vakbondsleiders, die de sta
king hadden uitgeroepen op het ogen
blik dat de regering haar derde vyf-
jarenplan bekend maakte en tüdens de
communistische bedreiging van de gren
zen. Hij hechtte zijn goedkeuring aan
een voorstel van de minister van Bin
nenlandse Zaken, waardoor stakingen in
essentiële overheidsdiensten in de toe
komst verboden worden.
Hachelijk avontuur op IJsselmeer
De zes opvarenden
konden zich nog in
veiligheid brengen
Een pleziertochtje van het 12 meter
lange zeiljacht „Woelwater" uit
Rotterdam gistermiddag op het
IJsselmeer heeft omstreeks vier uur
een even onverwacht als onplezie
rig einde gekregen. Het jacht werd
overvaren door een onbestuurde
botter en zonk. Vijf opvarenden
konden zich redden door overboord
te springen. Ze werden opgepikt
door schipper A. Koffeman en de
schepelingen van de Urker botter.
De zesde persoon, die zich aan
boord van het jacht bevond, kon
gewoon overstappen
Aan boord van het zeiljacht bevonden
zich zes personen, kapitein-eigenaar
Van Putten uit Rotterdam en zijn gas
ten, een Rotterdamse arts, diens echtge
note. zoon en dochter en haar vriendin.
Er stond nagenoeg geen wind, zodat het
jacht traag voortdobberde op het stille
IJsselmeer. De opvarenden lagen rustig
te zonnen. In de verte naderde een
Urker botter, de UK 216.
Onbestuurd
Aanvankelük sloeg niemand er acht
op, maar toen het schip dichterbü
kwam, zag men aan boord van de „Woel
water" duidehjk, dat er op dat moment
niemand aan het roer van de botter
stond. Het vissersvaartuig voer recht op
de „Woelwater" af, die door gebrek aan
wind onhandelbaar was. De heer Van
Putten en zün gasten begonnen luid
keels te schreeuwen toen zü het gevaar
van een botsing bemerkten. Maar het
was al te laat.
De kop van de botter raakte met
kracht de steven van het jacht. De
vriendin van de artsendochter slaagde
erin de kop van de botter te grijpen en
kon zo onmiddellijk aan boord worden
gehesen, nadat schipper Koffeman de
motor had gestopt. De arts, zün vrouw
en twee kinderen sprongen van het snel
zinkende schip te water en werden door
de vissers opgepikt.
Enkele koffers
Kapitein Van Putten wist nog snel
enkele koffers met kleding te bemach
tigen, alvorens hij zich van het zinken
de schip in het water wierp. Ook hij
werd door de vissersboot opgenomen. De
UK 216 heeft de drenkelingen in Enk
huizen aan land gezet, waar ze onder
dak vonden in een hotel.
De Rükspolitie te Water heeft van het
gebeurde proces-verbaal opgemaakt. Ge
bleken is volgens de politie, dat schipper
Koffeman op het moment van de aan
varing niet aan het stuur stond, doch
bezig was netten te boeten.
De „Woelwater" zonk na de aanvaring
zo snel als gevolg van de drie ton zware
loden kiel, waarmee het zeiljacht was
uitgerust. Het lag met de top van de
mast boven het water in de scheep
vaartroute EnkhuizenStaveren. De
scheepvaart werd gewaarschuwd. Het
loodswezen zou een wrakbetonning aan
brengen. Men hoopt het jacht heden
ochtend reeds te kunnen lichten.
Tijdens de trieste overstromingen lliet dorpje Zielona Kepa met hun I hulp van amfibievoertuigen geëva-
in Polen werden de bewoners van vee en verdere bezittingen met be-1 cueerd naar veiliger oorden.
Secretaris-generaal Hammarskjöld van de V.N. heeft gisteren zijn
voorgenomen vertrek naar Kongo uitgesteld om „dringende besprekin
gen" in New York te kunnen voeren over het vertrek van de Belgische
troepen uit Katanga. Hij had een uitvoerig onderhoud met de Belgische
minister Wigny, die na afloop weigerde zich over het gesprek uit te
laten. Hij zou erop gewezen hebben, dat de V.N.-troepen in Katanga
tenminste zo sterk zijn als de Belgische troepenmacht van 1500 man,
die er thans de orde handhaaft. Bovendien mogen van de V.N.-strijd-
macht geen contingenten deel uitmaken uit landen, die hun steun aan
Loemoemba hebben toegezegd, zoals Ghana en Guinea.
In Elisabethstad heeft premier Tsjombe intussen te kennen gegeven,
dat hij zijn aanspraken op onafhankelijkheid van Katanga handhaaft.
Hij is wel bereid V.N.-troepen toe te laten op voorwaarde, dat deze
niet uit communistische landen afkomstig zijn en niet de weg vrijmaken
voor „de mensen van Loemoemba". Laatstgenoemde heeft het besluit
van de Veiligheidsraad „een klinkende overwinning" op de Belgen en
„de verrader Tsjombe" genoemd.
Brussel verbreekt
relaties met Guinea
Het Belgische ministerie van Buiten
landse Zaken heeft gisteren bekendge
maakt, dat het bij de Guinese regering
aanhangig gemaakte verzoek tot erken
ning van de heer Walravens als ambas
sadeur van België in Conakry door de
Belgische regering is ingetrokken. Voorts
is de beslissing inzake erkenning van de
heer Nabi Joela als ambassadeur van
Guinea in Brussel door de Belgische re
gering uitgesteld. Deze besluiten houden
verband met de negatieve houding van
Guinea in de kwestie-Kongo.
Premier Loemoemba heeft gisteren
twee uur nadat ambassadeur Van den
Bosch de Belgische ambassade in Leo-
poldstad had moeten verlaten, persoon
lijk de rest van het ambassadepersoneel
aangezegd, dat het nog diezelfde avond
moest vertrekken. De premier, die ver
klaarde als minister van Defensie te
spreken, waarschuwde, dat eventuele
achterblü'vers zouden worden gearres
teerd.
Loemoemba's aanzegging kwam twee
uur nadat zün staatssecretaris van Bui
tenlandse Zaken, Mandi, ambassadeur
Van den Bosch had laten weten, dat
het Belgische diplomatieke personeel
voorlopig nog kon blüven. De premier
eiste ook het vertrek van de leden van
de Belgische consulaire dienst en de
missies voor büstand
De V.N. en de deken van het diploma
tieke corps in Leopoldstad zün van Bel
gische züde in kennis gesteld van „deze
schending van de gebruikelüke diploma
tieke regels".
De Belgische belangen zullen door de
Franse ambassade behartigd worden
Belgen gaan uit Katanga
Duizenden Belgen in Katanga staan
gereed om te vertrekken. Toen bekend
werd, dat de Veiligheidsraad had beslo
ten, dat de Belgische troepen Katanga
moeten verlaten, verklaarden Belgische
burgers: „Wanneer de valschermjagers
vertrekken, gaan wij ook."
Indien de duizenden Belgen, die thans
technische en andere functies In Katan
ga uitoefenen, zouden vertrekken, zal de
thans bloeiende economie van het land
zich voor een onmiddellijke instorting
zien gesteld.
Generaal Gheysen, de bevelhebber der
Belgische troepen in Katanga, verklaar
de dat meer dan negentig procent van
de zakenlieden in Katanga gereed is om
op elk ogenblik te kunnen vertrekken.
De Belgische burgers in Katanga ver
klaren: „Wü hebben geen vertrouwen in
het vermogen der V.N. om de blanken
te beschermen. Zie maar eens wat er in
Stanleystad, Goma en andere delen van
Kongo is gebeurd. Daar hebben V.N.-
militairen werkeloos toegezien, terwtR
Kongolezen Europeanen aanvielen".
Heftige reactie in
Belgische hoofdstad
Onze Brusselse correspondent telefo
neerde hedenochtend: De heftige reactie
van de Belgische opinie tegen de vrü
harde resolutie van de Veiligheidsraad
vond gisteren 6teun bü de premier van
de Belgische regering zelf, prof. Eyskens.
Ook de Belgische premier zei bitter ont
goocheld te zy'n over deze resolutie. Na
een büeenkomst van het kernkabinet
voor Kongo zei Eyskens: Gü kent deze
resolutie. België moet zich er natuurlük
aan onderwerpen. Wanneer onze troe
pen de basis van Kami na moeten ont
ruimen wordt ook de politieke en finan
ciële aflossing van België in de mandaat
gebieden Roeanda en Oeroendi door de
Ver. Naties noodzakelük. België heeft
voor deze mandaatgebieden miljarden
uitgegeven: 750 miljoen franken in 1960
en op de begroting voor 1961 was 1 mil
jard franken voorzien. Al die uitgaven
zullen worden geschorst indien de basis
van Kamina moet worden ontruimd. Zo
dra de Verenigde Naties onze taak in
Roeanda en Oeroendi overnemen zullen
onze troepen ook dit gebied verlaten en
voor België zal het een grote besparing
zün.
Slot pag. 2
Uit het Leidsch Dagblad van §1
i 10 Augustus 1860:
De crinoline heeft een groote g
verbetering ondergaan; niet al- g
leen, dat men haar heeft ontdaan g
j van alle gevaarlijke en lastige
hoepels en stalen veeren, en ze
thans op zeer eenvoudige wijze g
kan opblazen, maar men is ver- g
der gegaan; men heeft van de
daarin aanwezige lucht gebruik H
gemaakt en wel op de volgende m
wijze. Door op een knopje te druk- g
ken, dat zich op de heup bevindt, g
doet zich eensklaps de nieuwste
dansmuziek hooren en wel met §j
vol orkest. De schoonste walsen, g
polka's, mazurka's enz. wisselen g
elkander af, ja, er zijn zelfs crino- g
lines, die tot twintig verschillende
dansen voortbrengen. De uitvin- §f
der brengt door zijne verbetering g
niet alleen dames aan het draaijen, g
maar ook de hoofden der piano-
fabriekanten en muziekanten, want
wij zien met angst hun ondergang 1
tegemoet.
