Japans-Amerikaans vredesverdrag is
tot spoedige herziening gedoemd,...
DOOR ELEKTRONICA NIEUWE
WEGEN IN GENEESKUNDE
Vijftig jaar S.R.O.A. ivordt op
1 oktober feestelijk herdacht
Liberaal-democraten kunnen tvel kiezers kopen
maar niet alle neutralistische tvensen negeren
Achter de schermen: venijnige
strijd om persoonlijke macht
Opgericht 1 maart 1860
Vrijdag 22 juli 1960
Vijfde blad no. 30105
iet recht van de vrije zee
merika weerlegt Russische
beschuldigingen
Imerika heeft in een nota aan de
'jet-Unie de Russische beschuldiging
laag overvliegende Amerikaanse
ïtuigen een gevaar zouden vormen
i het leven van Russische zeevaren-
1 tn een schending zouden betekenen
i het Internationale recht, „onge-
tó" genoemd.
merika protesteert tegen het Russi-
s dreigement, dat zal worden opge-
fco tegen „Amerikaanse vliegtuigen,
duchten boven internationaal water
ten".
De Amerikaanse regering kan dit
sement niet aanvaarden en zal alle
'ten boven internationaal water blij -
uitoefenen, die het internationale
't en de internationale praktijk toe-
m", aldus de Amerikaanse nota.
merika zegt dat Amerikaanse pa-
'illevliegtuigen de schepen alleen
u willen identificeren, vooral als zij
w buurt van Amerika komen. De pi-
i hadden evenwel opdracht de sche-
niet dichter te benaderen dan voor
ientificatie nodig was.
Russische protest daartegen doet
'el rijzen aan de activiteit van de
[Pen, zo gaat de nota voort. In dit
jand maakt de Amerikaanse regering
ling van het feit, dat een Russisch
P. dat er uitzag als een treiler, in
i van dit jaar rijf dagen lang ver
dingen heeft gedaan langs de Ameri-
ese oostkust. De Amerikaanse ma-
was daar toen bezig met proeven
de raket „Polaris",
merika spreekt de hoop uit, dat de
iet-Unie ook anderen het recht van
^e zee voor schepen en vligtuigen
sunnen.
„Gangmakers"
voor liet liart
(Van onze Londense correspondent)
Britse geleerden zijn op het ogenblik
bezig instrumentjes ter grootte van een
lucifersdoosje te ontwikkelen welke hart
patiënten niet alleen in leven houden
maar hen in staat stellen zonder gevaar
trappen te lopen. Dergelijke instrumen
ten worden in het lichaam aangebracht.
Dezer dagen zijn de toestelletjes te zien
op een medisch congres in Londen dat
door artsen en technici uit de gehele
wereld wordt bijgewoond. Het betreft
hier een nieuwe tak van de medische
wetenschap, namelijk de elektronische
geneeskunde. Het grootste succes totnu-
toe is de genoemde hart-„gangmaker",
welke door een serie kleine elektrische
schokken een ziek hart regelmatig laat
kloppen. De moeilijkheid is echter dat
het mechaniek een vast tempo bezit en
geen snellere hartslagen kan opwekken
welke nodig zijn als de patiënt zich
plotseling inspant. Maar een Britse fir
ma staat op het punt ook dit probleem
op te lossen. Men is namelijk een in
strument aan het maken dat door de
patiënt zelf kan worden bediend door
een schakelsysteem dat hij in zijn zak
kan dragen. Als hij buiten adem raakt
bij het klimmen van treden hoeft hij
alleen maar op een knopje te drukken
om zijn hart sneller te laten werken, (of
op driekwartsmaat in frivole buien?
Red.). Aansluiting op elektrische stroom
is niet nodig omdat een ander apparaat
in zijn zak het instrument binnen zijn
lichaam zal bijladen door de uitzending
van elektrische signalen. De „gang
maker" welke de taak van het menselijk
lichaam overneemt als de eigen natuur
lijke elektriciteit welke de hartspieren
doet functioneren tekort schiet, zal mo
gelijk ook gebruikt kunnen worden om
spieren in andere vitale delen van het
lichaam te stimuleren. De belangrijkste
bijdrage van de elektronische genees
kunde ligt echter op het gebied van het
inwendige onderzoek. Televisie wordt
met röntgenstralen verbonden zodat
chirurgen een bewegend beeld krijgen
van hetgeen zich in het lichaam af
speelt. Er zyn instrumenten verbonden
aan de pols van patiënten welke auto
matisch de temperatuur opnemen en op
een wijzerplaat registreren zodat ver
pleegsters op hun plaats kunnen blijven
zitten en niet meer met een thermo
meter behoeven rond te gaan. Er is ook
een automatische thermometer welke
tegelijkertijd de temperatuur aangeeft
van vier plaatsen in het menselijke
lichaam speciaal om artsen bij diep
vriesmethoden te helpen. Er zijn mo
nitors die de hartslag van een kind
registreren terwijl het geboren wordt en
een draagbaar instrument om het ener
gieverbruik van patiënten te meten. Er
is ook een radio-pil voor maagonder-
zoek dat signalen uitzendt welke be
paalde gegevens verschaffen.
De leider van de Japanse democra-
tisch-soclallstlsche partij, Nlsjio, heefteen
plan ontvouwd voor nieuwe onderhande
lingen over het omstreden Amerikaans-
Japanse veiligheidsverdrag. Nlsjio zei. dat
zijn oppositiepartij de nieuwe conserva
tieve Japanse regering zou verzoeken het
verdrag geleidelijk aan te liquideren.
T egenmanifestatie van ultra
rechts: zwaar beschermd door een
politie-escorte rijdt een luidspreker
truck van de groot-Japanse patriot
tische partij langs demonstrerende
linkse studenten. De gehelmde ex
tremisten riepen: ,,Dai Nippon"
(Groot Japan). Met die kreet stort
ten de Japanse soldaten zich in de
oorlog op de Amerikaanse GI's.
Vandaag demonstreren zij er
mee vóór het Japans-Amerikaanse
veiligheidsverdrag
Nieuw-Guinea nog niet
in Veiligheidsraad
De Indonesische minister van Buiten
landse Zaken, dr. Soebandrio, heeft in
de Indonesische „opperste adviesraad"
verklaard, dat de beslissing van Neder
land om militaire versterkingen te zen
den naar Ned. Nieuw Guinea, een alge
hele wijziging heeft teweeggebracht van
het aspect in het geschil tussen Indone
sië en Nederland.
Hij deelde mede, dat de tijd nog niet
gekomen is om het geschil met Neder
land voor te leggen aan de Veiligheids
raad der V.N., aldus werd in goed inge
lichte kringen medegedeeld. Indonesië
heeft over de handelingen van Neder
land m.b.t. het zenden van Nederlandse
troepen, bij de secretaris-generaal van
de V.N. een schriftelijke klacht inge
diend.
Naar werd vernomen werd Soebandrio
tijdens de vergadering heftig aangeval
len door communistische leden van de
adviesraad, omdat hy tegenover Neder
land een „zachte politiek" zou voeren.
De raad benoemde een commissie van
vijftien leden, die aanbevelingen moet
opstellen inzake de kwestie Nieuw
Guinea.
Viering met reünie van oud-leerlingen
(Speciale berichtgeving)
Zaterdag 1 oktober 1960 zal het 50 jaar geleden zijn, dat de SROA (School voor
reserve officieren der bereden artillerie) hoewel toen nog niet die naam voerend,
te Ede werd opgericht onder leiding van de toenmalige le luitenant J. H. Wes-
terveld. Het ligt in de bedoeling dit gouden jubileum op die dag te Breda te vie
ren met een reünie van o.m. oud-lee,rlingen in de huidige SROA, welke de voort
zetting is van de vroegere SROBA. Het comité van voorbereiding wil de herden
king doen beginnen 1 oktober met een ontvangst in de SROA, thans gelegerd in
de nieuwe Chassé-kazerne, door de huidige commandant de luitenant-kolonel A.
C. Gelderman, gevolgd door een officiële ontvangst ten gemeentehuize. Burge
meester mr. dr. R. M. A. A. Geuljans van Breda is tevens reünist. Vervolgens zal
een gemeenschappelijke maaltijd te velde plaatsvinden, waarna enige demonstra
ties zullen worden gegeven door leerlingen der school.
Van S.R.O.A. tot
S.R.O.B.A.
Wanneer wij een terugblik in de ge
schiedenis werpen, zien wij, dat voor
1910 vrijwilligers voor het reserve-kader
werden aangenomen en werden opgeleid
bij de regimenten veldartillerie en het
korps rijdende artillerie. Daar de oplei
ding geschiedde tussen de dienst door,
kleefden aan deze wijze van opleiden
verschillende bezwaren, zowel 'voor de
betrokkenen als voor de dienst. De toen
malige majoor der artillerie P. L. Ber-
gansius, toegevoegd aan de inspecteur
der artillerie, onderkende de bezwaren
en ijverde voor een verenigde opleiding
van reserve-officieren der artillerie.
Het resultaat hiervan was, dat werd
opgericht een cursus voor het reserve
kader der bereden artillerie. Zo werden
de toekomstige reserve-officieren der
bereden artillerie en van het Tcorps rij
dende artillerie in 1910 opgeleid in en
kele lokalen van de nog pas voltooide
kazerne te Ede. De eerste cursus, onder
leiding van de le luitenant J. H. Wester -
veld, telde slechts 11 leerlingen, van wie
1 voor het KRA.
De beide volgende cursussen hadden,
ongeveer eenzelfde aantal leerlingen. In
de daarop volgende mobilisatie bleek, dat
de cursus aan zijn doel beantwoordde,
want na enige praktische dienst, bleken
de reserve-officieren goed voor hun taak
berekend te zijn. Tijdens deze mobilisa
tie bleek behoefte te bestaan aan meer
reserve-officieren, zodat vrijwilligers
werden opgeroepen, waardoor het aan
tal leerlingen steeg. In 1917 telde de
cursus reeds 56 leerlingen. Na deze cur
sus kreeg deze opleiding een andere
naam, t.w. school voor verlofsofficieren
der bereden artillerie (SVOBA), die op
22 oktober 1918 officieel door de opper
bevelhebber van land- en zeemacht werd
geopend. Na de demobilisatie in 1919
brak een periode van rust aan, maar ook
een periode van achteruitgang op mili
tair gebied. Het aantal cursisten daalde
dat jaar tot 24 en steeg in 1920 slechts
tot 29. Het jaar 1923 bracht een be
langrijke verandering en wel als gevolg
van het besluit om dienstplichtigen aan
te wijzen voor de opleiding tot reserve
officier. Deze maatregel deed het aart-
tal cursisten sty gen tot 50 70 per cur
sus.
De behoefte aan reserve-officieren der
bereden artillerie nam in de loop der
jaren weer toe, met het gevolg dat het
aantal leerlingen per cursus ook weer
steeg. In de jaren 1927-1932 schommelde
dit tussen 70 en 80 en in 1935 werd dit
zelfs 90. De naam der school werd in
1927 veranderd in school voor reserve of
ficieren der bereden artillerie (SROBA).
In 1935 werd een nieuw gebouw gesticht.
Het kreeg de naam van de majoor (later
generaal-majoor) P. L. Bergansius.
In deze kazerne te Ede, zyn nog de ge
brandschilderde ramen te zien. welke de
oud-leerlingen dezer school hebben aan
geboden.
Naar Breda
In 1946 toen de opleiding van reserve
officieren te Harderwijk werd hervat,
kwamen van de school voor reserve-offi
cieren te Harderwijk 50 as. reserve-offi
cieren, die tot artillerist moesten worden
opgeleid. Verscheidene van hen zijn la
ter in beroepsdienst overgegaan. Nog in
datzelfde jaar werd de school verplaatst
en tijdelijk gehuisvest - o.a. in het grote
lesgebouw van de KMA te Breda.
Aangezien de bereden artillerie werd
gemotoriseerd, kreeg de school de naam
school voor reserve-officieren der artil
lerie (SROA). De opleiding van na 1945
verschilt in vele opzichten met die van
voor de tweede wereldoorlog. Niet alleen
dat er meer specialisten bij het wapen
moesten worden opgeleid, maar ook het
aantal cursisten veranderde als gevolg
van de invoering van het filler-systeem.
Er kwamen nu zes cursussen per jaar,
terwyl er voor 1940 slechts een per jaar
was.
Thans worden de leerlingen opgeleid
voor batterjj-officier en waarnemer, ar
tillerie-officier verbindingen, artillerie
officier MTO en artillerie-officier ter-
reinmeetdienst. In de jaren '20 kende
men alleen de opleiding tot sectiecom
mandant en batterij-officier. De leerlin
gen gingen toen als wachtmeester naar
de troep om aldaar hun praktische ge
schiktheid te bewijzen alvorens te kun
nen worden aangesteld als kornet.
Herinneringen
Wanneer de oudere reserve-officieren
der artillerie de te houden reünie op 1
oktober bezoeken, zullen zy zeker me
nige anekdote ophalen uit de tijd op de
school te Ede, toen zy hun bekwaam
heden moesten tonen op de heide bjj
Ede of Oldebroek. Dat daarbij zeker de
naam „Knobbel" in de herinnering zal
komen evenals de beroemde „Vierdaagse
te paard", welke laatste hen naar de
Betuwe, Oost-Brabant, Noord-Limburg
en de Achterhoek voerde en de jaar
lijkse dressuurwedstrijd tegen de SROC,
valt buiten twyfel.
In de afgelopen 50 jaren heeft de ju-
bilaresse vele commandanten gehad.
Voor 1940 waren dit: eerste luitenant T.
J. H. Westerveld (1910-1920), kapitein
D. M. Lucardie (1920-1926) en luitenant
kolonel Hesselink (1926-1939). Na de
oorlog zyn achtereenvolgens comman
dant geweest luitenant-kolonel W. M. J.
A. L. Visser, majoor C. F. Tilman, ma
joor J. J. Fens, majoor J. T. Winkel,
majoor M. C. Schram de Jong, kapitein
C. Ros, majoor W. de Bruyn, majoor S.
Kort, majoor J. C. Haex en sedert 1 mei
1956 luitenant-kolonel A. C. Gelderman.
Djamila Boupacha
naar Parijs
De 22-jarige Algerijnse studente Dja
mila Boupacha, die volgens haar be
weren in Algerye zou zijn gemarteld om
haar een bekentenis af te dwingen, dat
zij zich aan terroristische misdaden zou
hebben schuldig gemaakt, is donderdag
van de gevangenis in Algiers, waar zij
werd vastgehouden, per vliegtuig naar
Parys overgebracht. Zij zal daar worden
onderzocht door een commissie van vjjf
vooraanstaande medische specialisten.
Deze commissie werd ingesteld op ver
zoek van haar verdedigers en zal een
mdisch rapport moeten uitbrengen
over de door haar, naar haar zeggen, na
haar arrestatie in februari j.l. in een
kamp in Algiers ondergane martelingen
Onder druk van deze martelingen zou
zij hebben bekend een tijdbom in een
café te hebben geplaatst en zich ook
nog aan andere terroristische daden te
hebben schuldig gemaakt.
De Franse schrijfster, Frangoise 8a-
gan maakt deel uit van het Djamila
Boupacha-comité, dat zich heeft ge
vormd om t meisje te helpen. In t links
georiënteerde weekblad 1 Expresse ver
haalde Frangoise Sagan kortgeleden en
kele details over de begane wreedheden.
Djamila werd in een militair vliegtuig
van Algiers naar Parijs overgebracht.
Met een ambulance werd zij van het
vliegveld naar de gevangenis vervoerd.
Massa-arrestaties
in Spanje
Officieel is medegedeeld, dat tussen
12 en 18 Juli in de Spaanse provincie
Andalusië 287 personen zijn gearres
teerd, onder verdenking van communis
tische activiteit. 104 van hen z(jn in
middels weer in vrijheid gesteld, terwijl
nog meer vrijlatingen zullen volgen. De
leiders, ten getale van ongeveer dertig,
zullen echter worden vervolgd.
Een officiële zegsman deelde mede,
dat het optreden der politie verband
hield met de ontdekking van een net
werk van communistische cellen, met
vertakkingen onder de landbouwarbei-
ders op het platteland. Deze cellen
spoorden de bevolking aan sabotage te
plegen. Het centrum van deze activiteit
bleef echter voornamelijk tot de pro
vincie Cordoba beperkt.
Achter deze gezichten schuilt een
toekomstig gevaar voor de Japanse
democratie. Onder de huidige
grondwet is de eertijds gevreesde
Japanse politie machteloos. Maar
de liberaal-democraten spelen met
de idee haar de macht terug te
geven om de agitatie van links de
kop in te drukken.
Geen zigeunercongres in
Scheveningen
(Van onze Haagse redactie)
Naar wy vernemen zal het Europese
zigeunercongres, dat deze zomer te
Scheveningen gehouden had zullen wor
den, niet.doorgaan. Zulks naar aanlei
ding van het feit, dat de „koning der
zigeuners", de 85-jarige Bram Rill, te
Berlijn ernstig ziek is geworden. Hij
had het congres moeten voorzitten,
waarbij hij zijn leiderschap zou heb
ben overgedragen aan de Nederlandse
zigeunerbaron Tata Mirando, de leider
van het bekende zigeunerorkest, waar
van al zijn zoons deel uitmaken.
(Van onze reisredacteur, W. L. Brugsma)
V (slot)
Geen televisie-schijnwerpers, geen fotoflitslichten, maar een simpele
lureaulamp lichtte keizer Hirohito bij, toen hij zijn handtekening pen
delde onder het herziene Japans-Amerikaanse veiligheidsverdrag. Als
lieven in de nacht waren Japanse koeriers er eerst mee langs de
ninisters geslopen. In het grootste geheim frummelde minister van
luitenlandse Zaken Foedjijama later het document met het keizerlijk
mbleem, de chrysanth met zestien bloemblaadjes, in zijn privé-woning
i handen van Amerika's ambassadeur. Zwijgend gaf E)ouglas Mac-
rther II er de oorkonde voor in ruil, waarop hij een uur tevoren haas-
!g de datum had ingevuld, de Amerikaanse tekst, die voor alle zeker-
tid twee weken tevoren door Eisenhower en Herter was onderte-
end en naar Tokio verscheept. Het diplomatieke verstoppertje spelen
as voorbij, het verdrag dat een diepe politieke crisis in Japan had ge-
penbaard, trad in werking. In werking? Diezelfde politieke crisis
taakt de Japans-Amerikaanse militaire samenwerking in de tienjarige
optijd van het verdrag tot een hoogst onzekere affaire.
Krijgt politie haar
macht weer terug?
Wie moet de crisis oplossen? De lel-
js van de regerende liberaal-demo-
itische (lees conservatieve) partij, op
naar een opvolger voor Kisji, heten
over die vraag het hoofd te breken,
werkelijkheid zijn die Japanse poli-
als knipmessen voor elkaar buigend
hun besprekingen in geisja-huizen,
esalons en ministeriële bureau's, ge
teld in een venijnige strijd om de
soonlijke macht. De acht belangen-
epen in de liberaal-democratische
staan elkaar als wolven naar het
Zij hebben de miljoenen, waar
zij de kiezers van het platteland
hten, niet voor niets op tafel gelegd,
geweldige economische concerns, die
vertegenwoordigen, dringen om de
startpositie als jockeys voor een
Voor het moment staat Hajato Ike-
de pro-Amerikaanse minister van
adel, het hoogst genoteerd. Runner-
de beroepspoliticus Bambokoe Ono,
ns reputatie enigszins beschadigd is
een lange reeks beschuldigingen
corruptie. Maar Ikeda heeft de steun
Japans grijze eminentie, de 81-ja-
ex-premier Shigeroe Josjida, die uit
dagelijkse aanblik van Japans heilige
Foejyama, stof tot diepe mediatie
Met de steun van dit orakel zal Ike-
degenen die hem in de kuiten bijten,
slotte wel van zich af kunnen slaan.
Eén ding vergeten
goedbedoelende Amerikanen, die
zorgen maken dat de linkse mani-
taties Japans parlementaire demo-
tie in gevaar brengen, vergeten één
5: Japans parlementaire demo-
tie bestaat slechts formeel. De con-
ntie waarborgt alle vrijheden, maar
Japanse volk lijkt nog niet helemaal
om er gebruik van te maken. In af-
thting van dat moment is de meer
heid der stemmen vooral op het
tteland nog altyd te koop via de
uiddeling van plaatselijke notabelen,
de kiezers in gesloten formatie naar
stembus voeren.
Ten tijde van Josjida zei men, dat een
sdidaat die minder dan twintig mil-
yen op tafel te leggen had, bij voor
geslagen was. Tegenwoordig is dat
irag slechts 3 miljoen yen. Idealisten
1 daarin een democratische tendens
momen lezen er slechts een waarde-
meerdering van de yen uit
let de financiële steun van Japans
intische concerns en de stemmen van
conservatieve (en sinds de Ameri-
nse landhervorming) tevreden plat-
fld kon en kan de belangencoalitie
liberaal-democratiscche partij heet.
zijn hoofdkwartier iedere verkiezing
(vertrouwen tegemoet zien: een klei-
tweederde meerderheid is altijd wel
zekerd. Vandaar de bitterheid, de
lementaire rellen en de buiten-parle
mentaire acties van de socialisten, ove
rigens ook onderling verdeeld, met na
me in ex-oollaborateurs van de Japanse
militairen en mensen met een schone
lel, en sinds enige tijd zelfs gesplitst in
de socialisten van Asanoema en de so-
ciaal-demooraten van Nisjeo. Maar de
socialisten voelen zich gesterkt door het
succes van hun acties, hun arme partij
heeft eindelijk een geldschieter gevon
den in de vakbond Sohyo en zij zal bij
de komende verkiezingen tweehonderd
kandidaten stellen, een totale maar ris
kante krachtsinspanning om de veron
derstelde winst te consolideren.
Wat komt er uit de bus
Voorlopig blijft de prognose voor de
komende verkiezingen: een, zy 't moge
lijk wat gereduceerde meerderheid voor
de liberaal-democraten, kans op een ge
ringe winst voor de socialisten en de
minuscule communistische partij. De on
zekere factor en tegelijkertijd de grote
hoop van iedereen (de Amerikaanse am
bassade incluis) die het goed meent met
de Japanse parlementaire democratie
van de toekomst, zijn de sociaal-demo
craten van Nisjeo. Hun werkelijke sterk
te is onbekend. Zij splitsten zich pas na
de verkiezingen van de linkse socialis
ten af. Maar geldgebrek is de grote han
dicap van Japans enige politieke partij,
die in de nabije toekomst een construc
tieve oppositie kan voeren en later de
vele en vage wensen van Japans na-oor -
logse generatie als regeringspartij in de
mocratische kanalen zou kunnen leiden.
Inmiddels kan men de uitslag der ko
mende verkiezingen nauwelijks als een
graadmeter van de politieke verlangens
van het Japanse volk zien en een even
tuele liberaal-democratische overwin
ning derhalve dan ook niet als een be
vestigende volksuitspraak ten gunste van
het Japans-Amerikaanse veiligheidsver
drag. Zelfs Josjida schreef dezer dagen:
„De nieuwe Japanse regering zal open
hartige besprekingen moeten voeren
met de Verenigde Staten over de ver
houdingen tussen de beide landen."
De Amerikaanse concessies in het nieu
we verdrag, nl. looptijd beperkt tot tien
jaar, erkenning van de „geen oorlog"-
clausule in de Japanse grondwet, voor
afgaande toestemming van Japan voor
gebruik van Amerikaanse bases en ra-
kct-lanceerinstallaties jegens derden, af
stand van het Amerikaanse recht om de
orde in Japan te herstellen, afschaffing
van de Japanse bijdrage in de kosten
der Amerikaanse bases, al deze tege
moetkomingen, zullen binnenkort on
voldoende blijken. Ook de liberaal-de
mocraten zijn niet ongevoelig voor de
enige twee werkelijke algemene politieke
sentimenten in Japan: neutralisme en
pacifisme. Alsmede de sterke wens tot
normalisering van de betrekkingen met
Rood-China.
Grote gevaren
Als de VS hun vriendschappelijke ver
houding met Japan willen handhaven,
zullen zij vroeger of later met die wen
sen rekening moeten houden, het ac
cent meer moeten leggen op economi
sche en vrijwillige politieke banden dan
op de kortelings zo steels uitgewisselde
verdragsdocumenten. Slechts door de
grootste tact en bescheidenheid zullen
zij Japan kunnen helpen de enorme
binnenlands-politieke moeilijkheden te
overwinnen die het de komende jaren te
wachten staan. Het gevaar van totale
chaos ligt in voortgezzette buiten-parle
mentaire maar constitutionele acties
van linkse demonstraties en stakingen
en de neiging van rechts en ultra-rechts
om die acties te onderdrukken door de
grondwettelijke vryheden op te heffen
en in een hernieuwde politiestaat de
parlementaire democratie te verstikken
voordat zij goed en wel de kans kreeg
om wortel te schieten!
