Belgen moeten „spoedig" uit Kongo
WEERBERICHT
Sovjets lieten hun eis „binnen
drie dagen" vallen
„TRESLONG" HILLEGOM
Belgische koning tot zijn volk:
Leidse verfhandel „de Valk" n.v.
teuws
Opgericht 1 maart 1860
VRIJDAG 22 JULI 1960
No. 30105
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur E. A. E. van Dishoeck
HoofdredacteurJ. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Veiligheidsraad beslist unaniem
De Veiligheidsraad heeft de komst van premier Loemoemba van
Kongo niet afgewacht, doch gisteravond met algemene stemmen de
door Tunesië en Ceylon ingediende resolutie aanvaard, waarin wordt
aangedrongen op „spoedige" terugtrekking van de Belgische troepen
uit Kongo. De Sovjet-Unie trok haar ontwerp resolutie, waarin terug
trekking van de troepen binnen drie dagen wordt geëist, in. Alle elf
landen stemden voor. De resolutie bevat voorts een verzoek aan
alle landen om „zich te onthouden van elke actie, die zou kunnen
leiden tot belemmering van het herstel van de openbare orde en van
de gezagsuitoefening door de regering van Kongo, en zich tekens te
onthouden van elke actie, die de territoriale onschendbaarheid en
politieke onafhankelijkheid van de republiek Kongo zou kunnen on
dermijnen".
Onze Amerikaanse correspondent
telegrafeerde ons hedenmorgen:
Met algemene stemmen heeft de
Veiligheidsraad een resolutie aangeno
men, die beoogt het grootse werk van
de Verenigde Naties in Kongo voort te
zetten. Een groter compliment kon
wel niet gegeven worden aan Ham-
marskjölds effectieve actie in het land,
waar de chaotische toestand een ge
vaar betekende voor de wereldvrede.
Ook Frankrijk en Engeland, die zich
een week geleden nog van stemming
onthielden, hebben thans vóór gestemd
met name omdat in de resolutie geen
kritiek geoefend wordt op de actie van
België.
De Sovjet-Unie was het enige land,
dat ietwat kritisch is ten aanzien van
de uitgebreide volmachten, die Ham-
marskjöld aan de resolutie van een
week geleden heeft ontleend. Kennelijk
was de Sovjet-Unie beducht, dat een
precedent zou worden geschapen, waar
bij de Verenigde Naties zich het recht
zouden aanmatigen in te grijpen in de
binnenlandse aangelegenheden van enig
land. De Rus zei dit natuurlijk niet,
doch zoiets zou uiterst ongerieflijk kun
nen worden bij een eventuele herhaling
van de situatie zoals vier jaar geleden
in Hongarije is ontstaan.
Hoewel Tunis en Ceylon gezamen
lijk de resolutie hadden ingediend,
bleek toch uit de betogen van de woord
voerders dezer landen, dat Tunis veel
meer begrip had voor het standpunt
van Kongo, terwijl Ceylon begrijpend
stond ten aanzien van de interventie
door Belgische troepen. Ambassadeur
Slim, spreker voor Tunis, verdacht de
Belgen ervan in de provincie Katanga
met de ene hand te willen terugnemen,
wat zij enkele weken geleden met de
andere hand hadden gegeven. In Ka-
tanga, zo betoogde hij, zijn de Belgi
sche troepen niet nodig om hun land
genoten te beschermen, want daar heb
ben geen incidenten plaats gevonden.
Slim gaf toe dat er een paniek was uit
gebroken, doch vroeg zich af wie deze
paniek had veroorzaakt en of zij waar
lijk gegrond was.
De woordvoerder van Ceylon nam
het op voor de Belgische regering, die
haar troepen had gebruikt om onder
danen te beschermen. Hij legde de na
druk op de woorden in de redevoerin
gen van de Belg Wigny en de Kongo
lees Kanza, die beiden een hervatting
van de vriendschap in de toekomst niet
hadden uitgesloten.
De resolutie, die Tunis en Ceylon
hebben ingediend, wenst dat de terug
trekking van de Belgische troepen met
spoed zal geschieden. Met opzet is het
woord onmiddellijkniet gebruikt om
dat zulk een eis niet te realiseren zou
zijn en daarom slechts afbreuk zou
doen aan het gezag van de Veiligheids
raad.
De resolutie geeft de secretaris-gene
raal de bevoegdheid de noodzakelijke
maatregelen te treffen in verband met
een snélle terugtrekking van de Bel
gische troepen. Dit moet betékenen,
dat de Verenigde Naties geleidelijk de
aanwezigheid van de Belgische troepen
overbodig moeten maken door de Bel
gische eenheden door V.N.-troepen te
vervangen. Aldus zouden de Verenigde
Advertentie
Dagelijks diner-dansant.
Orkest: Van der Heeft.
ALS SPECIALE
ZOMER ATTRACTIE
ONBEPERKT KIP-ETEN f6.—.
Res. 02520—5347
WEINIG VERANDERING
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond:
Veranderlijke bewolking met vooral
aanvankelijk buien. Vrij krachtige tot
matige wind uit westelijke richtingen.
Weinig verandering in temperatuur.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
23 JULI
Zon op: 4.48, onder: 20.44 uur;
Maan op: 4.42, onder: 20.12 uur;
Hoogwater te Katwijk aan Zee: 3.01
en 15.27 uur, laagwater te 11.09 en
23.32 uur.
Dit blad bestaat uit 20 pagina's
Naties min of meer het sein kunnen
geven tot het vertrek van het Belgische
leger.
Woensdagochtend heerste in Washing
ton en in het secretariaat van de Ver
enigde Naties te New York enige onge
rustheid, omdat er geruchten de ronde
deden dat Kongo de Sovjet-Unie om
hulp had verzocht en dat de Russi
sche hulp in feite reeds zou zijn gearri
veerd. Deze geruchten bleken onjuist.
Naarmate thans de troepenmacht van
de Verenigde Naties groter wordt in
Kongo en naarmate de chaotische toe
stand aldaar verbetert, wordt het voor
de Sovjet-Unie veel moeilijker een ex
cuus te vinden voor interventie. Offi
cieel steunt de Sovjet-Unie de actie,
welke de Verenigde Naties onder Ham-
marskjölds voortreffelijke leiding heb
ben ondernomen, maar niettemin bleek
in de Veiligheidsraad hoe scherp de
houding van de communisten afsteekt
van de gezindheid van alle andere
raadsleden. De vertegenwoordiger van
Engeland merkte terecht op, dat men
niet de indruk kreeg dat de Sovjet-
Unie werkelijk betreurde, dat er con
flicten waren gerezen tussen Amerika
en Cuba of tussen België en Kongo.
Integendeel, de Sovjet-Unie bleek erop
uit door propaganda voordeel te beha
len uit deze conflicten. Deze taktiek,
die zeer doorzichtig is, kon niet ver
borgen blijven voor de Latijns Ameri
kanen en de Afro-Aziaten.
Voor het Westen is het zeer bemoe
digend, dat er deze week enige toena
dering te bespeuren valt eerst tussen
het Westen en Latijns-Amerika en later
tussen het Westen en de Afro-Aziaten.
De koude oorlog is sedert half mei in
intensiteit toegenomen, doch in de Vei
ligheidsraad was de balans deze week
in het voordeel van het Westen.
„Moed, arbeid en solidariteit
België heeft gisteren een treurige nationale feestdag meegemaakt.
Deze dag zou in gedrukte stemming voorbij zijn gegaanwanneer Koning
Boudewijn niet een hartversterkende radiotoespraak tot het Belgische
volk had gericht. In deze toespraak bracht Koning Boudewijn hulde aan
de Belgische troepen in Kongo en hij noemde de bescherming van de
Belgen in Kongo een heilige plicht. De Koning zeide dat de Belgen in
hun geschiedenis grotere tegenslagen hebben overwonnen en hij vroeg
van al zijn landgenoten moed, arbeid en solidariteit.
De Belgische minister van Buiten
landse Zaken, Pierre Wigny, heeft van
ochtend in de Veiligheidsraad meege
deeld, dat reeds een begin is gemaakt
met de terugtrekking van Belgische
troepen uit Kongo en dat deze evacua
tie „spoedig zal zijn voltooid".
Morgen zullen de Belgische troepen
uit Leopoldstad worden teruggetrokken,
op 80 man na, die op het vliegveld
dienst zullen doen voor Belgische vlieg
tuigen.
In verband met dit vertrek heeft een
toenemend aantal Belgen, die daar nog
waren achtergebleven, besloten Kongo
te verlaten.
Het aantal boekingen bij de Sabena
voor Europa is zó toegenomen, dat de
Belgische maatschappij overweegt op
nieuw een aantal extra vluchten tus
sen Leopoldstad en Brussel in te leg
gen. Waren het tot dusverre hoofdza
kelijk vrouwen en kinderen, waarbij
zich later vele ambtenaren hebben ge
voegd, die naar België vertrokken,
thans overwegen ook vele ondernemin
gen voorlopig hun werkzaamheden in
Kongo te beëindigen. Dat is ook het
geval met vele Belgische kolonisten en
middenstanders. ,,Onze klanten zijn
vertrokken", zei een Belgische winke
lier. ,,Wij kunnen onze kosten niet meer
dekken".
Fantastische luchtbrug
In 136 vluchten heeft de Sabena-lueht-
brug, met steun van bevriende lucht
vaartmaatschappijen, waaronder de
KLM, 25.000 personen naar Brussel ge
bracht. De gevlogen route omvatte
meer dan twee miljoen kilometer.
Sommige piloten zijn sedert 13 dagen
niet uit de uniform geweest.
Onrust in Oost-Kongo
In Stanleystad, de hoofdstad van de
Oostprovincie, worden de laatste voor
bereidingen getroffen voor een alge
hele Belgische evacuatie. Langs de
wegen naar het vliegveld staan tal
rijke door overhaast vluchtende Belgen
verlaten auto's.
Vluchtelingen op het vliegveld van
Oesoemboera, in Roeanda-Oeroendi,
verklaarden dat oostelijk Kongo het
toneel van geweldpleging op grote
schaal is. Groepen muitende militairen
stropen rovend en brandstichtend het
land af.
Naar verluidt bereiden Belgische pa
rachutisten een aanval voor op de Kon
golese legerpost van Lakondoe. waar
zeven Europeanen zouden worden vast
gehouden.
Belgische vluchtelingen op het vlieg
veld van Oesoemboera vertelden, dat
de gijzelaars, twee missionarissen en
vijf officieren van de Force Publique,
reeds vorige zondag bij het uitbreken
van de muiterij gevangen werden ge
nomen. Bij de muiterij in Lakondoe,
een plaatsje ca. 300 km. ten noord
westen van Oesoemboera, zouden ten
minste 1500 Kongolese militairen zijn
betrokken.
Belgische legerkringen in Leopold-
ville konden het bericht van de gijze
laars noch dat van de op handen zijnde
aanval bevestigen. Maar volgens de
vluchtelingen vliegen voortdurend Bel
gische militaire vliegtuigen boven La
kondoe om het moreel van de Kongo
lezen te verzwakken.
De onlusten in het gebied van La
kondoe hebben tot heden geen mensen
levens geëist. Een of twee Belgen heb
ben echter enkele gebroken ribben op
gelopen.
Premier Loemoemba van Kongo
heeft donderdag een kleine Russische
delegatie ontvangen, die was meegeko
men met een vliegtuig, dat suiker had
aangevoerd. Een V.N.-functionaris her
kende twee van de Russen als beho
rend tot het ministerie van Buiten
landse Zaken.
Nieuw museum voor
de hoofdstad
(Van onze Amsterdamse redacteur)
Het Museumplein van Amsterdam, dat
wordt geflankeerd door twee van Neder
lands belangrijkste musea het Rijks
museum en het Stedelijk Museum zal
hoogstwaarschijnlijk een derde museum
rijk worden. Deze mededeling liet de mi
nister van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen, mr. J. M. L. Th. Cals, zich
gistermiddag ontvallen op een bijeen
komst in het Wilhelminagasthuis te Am
sterdam, waar hij even tevoren de eerste
paal voor een nieuwe laboratoriumvleu
gel had geslagen.
De minister, die wij hierover nadien
hebben benaderd, wilde ons vooralsnog
niet nader inlichten. „Ik kan U niet
meer zeggen dan dat het niet uitgeslo
ten moet worden geacht, dat er een mu
seum zal worden gesticht, waarin Rijk
zowel als gemeente financieel zal deel
nemen".
Naar wij nader vernemen zal in dit
gebouw een particuliere collectie worden
ondergebracht van een van Nederlands
grootste schilders.
V.S. vragen bijeenkomst
VN-commissie voor
ontwapening
President Eisenhower heeft gister
avond medegedeeld, dat de Verenigde
Staten om een spoedige bijeenkomst
van de commissie voor de ontwapening
van de Verenigde Naties zullen vragen
„om het oorlogsgevaar te verminderen".
President Eisenhower zei in een ver
klaring, dat het weglopen van de Rus
sen uit de ontwapeningsconferentie in
Genève het wenselijk heeft gemaakt
verdere stappen te ondernemen, zodat
de belangrijke kwestie van de ontwape
ning direct opnieuw in behandeling kan
worden genomen. De president heeft de
Amerikaanse permanente vertegenwoor
diger bij de Verenigde Naties, Henry
Cabot Lodge, opgedragen om een spoe
dige bijeenkomst van de uit 82 leden be
staande VN-commissie te vragen. Voor
het houden van zulk een bijeenkomst
Advertentie
ATWIJK
De A.N.W.B.-prijzen, blijken van
waardering voor opvallend goede
Nederlandse prestaties op het ter
rein van letteren, journalistiek, film,
radio en televisie, welke een bij
zondere stimulans voor het toerisme
vormen, zijn dit jaar toegekend aan
Bertus Aafjes (links) voor zijn
reisboek „De wereld is een won
der", aan de journalist-tekenaar Jan
Bouman rechtsvoor zijn rubriek
„Het merkwaerdigste meyn bekent"
in een ochtendblad en aan Bert
Garthoff voor zijn wekelijkse radio-
rubriek „Weer of geen weer".
AKKOORD NED. BANK
EN BANKIERS
Tegen buitensporige
kredietverlening
(Van onze Haagse redactie)
Naar wy vernemen hebben de Ned.
Bank en de Ned. Bankiersvereeniging
overeenstemming bereikt over een rege
ling, die een buitensporige kredietver
lening door de banken in de particuliere
sector zal beperken.
In verband met de conjunctuurbewe
ging kondigde minister De Pous de vo
rige maand op de in Den Haag gehou
den vergadering van de protestantse
werkgevers reeds aan, dat door de Ne-
derlandsche Bank een regeling wordt
uitgewerkt, waarbij de uitzetting van
kredieten door de banken aan bepaalde
grenzen zou worden gebonden.
Kennelijk is dus nu een modus ge
vonden om indien nodig, hetgeen nog
niet het geval is in te kunnen grijpen
by een te grote kredietexpansie.
Volgens de nieuwe regeling kan door
de Ned. Bank een procentuele norm
worden gesteld, waardoor de banken
gedwongen worden hun kredietverlening
zodanig te regelen, dat deze niet meer
stijgt dan met een bepaald percentage
ten opzichte van een door de centrale
bank aan te geven periode.
moet de commissie met een meerderheid
van minstens 42 stemmen haar goed
keuring geven. Heden wordt het verzoek
door Cabot Lodge by de V.N. ingediend.
De Amerikaanse president deelde nog
mede, dat de pogingen langs diploma
tieke kanalen om de Sovjet-Unie te be
wegen naar de conferentietafel terug te
keren, geen succes hebben gehad. „De
noodzaak voor ontwapening in de hui
dige wereldsituatie is te groot om opzij
te worden geschoven in deze tijd, waar
in opzettelijke pogingen worden onder
nomen om de spanning te verhogen".
De „Oranje" van de Maatschap
pij Nederland is gistermiddag de
Amsterdamse haven uitgevaren
voor een reis tweemaal rond de
wereld.
Auto te Joure te
water; drie doden
Met vry grote snelheid is vanmorgen
omstreeks zeven uur een personenauto
door onbekende oorzaak in het circa
vier meter diepe kanaal langs de Meen-
scharweg bij Joure gereden. Drie van de
zes inzittenden van de auto kwamen om
het leven. De slachtoffers zyn de chauf
feur J. van Olphen, H. de Boer en A.
Veldhuizen, allen afkomstig uit Boyl in
Friesland en directe omgeving. De ge
redden zyn de 14-jarige J. van der Helm,
de 30-jarige H. Vos en de 50-jarige H.
Hofman, eveneens allen afkomstig uit
Boyl.
Het is niet bekend hoe het ongeluk
zich precies heeft toegedragen. De po
litie neemt aan dat de personenauto, die
uit de richting Heerenveen kwam, bij
het passeren van een uit de richting
Joure komende melkauto met grote
snelheid in de berm is geraakt en ge
slipt. De personenauto schoot te water
en kwam midden in het vrij diepe ka
naal terecht. De chauffeur van de melk
auto sprong de wagen achterna om hulp
te bieden, waarbij hij assistentie kreeg
van een veelhouder en diens zoon. Zij
slaagden er echter slechts in drie van
de inzittenden te redden. De andere drie
verdronken.
Advertentie
Officiële dealer van:
VERF VAN VETTEWINKEL
TOKION LAKKEN
VALSPAR AUTOLAKKEN
W1ENESE LADDERS
SPHINX KWASTEN
LAMMERMARKT 3 - LEIDEN - TELEFOON 33909
Verkoop uitsluitend engros.
Weg, water en werk
eisten vijf (loden
Op de Rijksweg UtrechtAmsterdam
op 300 meter afstand van de parkeer
plaats Oude Rijn bij Utrecht, is om
kwart over tien een personenauto op
een aanhangwagen gereden, die onver
licht geparkeerd stond op de vlucht
strook.
Een nog niet-geïdentificeerde vrou
welijke lifter is by het ongeval omgeko
men
De bestuurder van de auto heeft een
ernstige hersenschudding opgelopen.
In de nacht van woensdag op donder
dag. te ongeveer 4 uur is de 32-jarige
heer H. Veldhuis uit Raalte bij een au
to-ongeval om het leven gekomen.
Het ongeluk gebeurde in een gevaar
lijke bocht op de Raalteweg. Omwonen
den hoorden een harde klap en vonden
het wrak van een personenauto tegen
een boom. Het slachtoffer werd dood
achter het stuur aangetroffen.
Gistermiddag om twee uur heeft een
bader aan het Noorderstrand te Zand-
voort een meisje gevonden dat bewuste
loos was. De Zandvoortse reddingsbriga
de werd gewaarschuwd. Het meisje werd
terstond naar het St.-Elisabethgasthuis
in Haarlem vervoerd, terwyl onderweg
zuurstof werd toegediend. In het zieken
huis heeft men enkele uren vergeefs ge
tracht de levensgeesten op te wekken
Het slachtoffer bleek te zyn de 17-
jarige Wilma Ockenfelds uit Dusseldorp
die met haar ouders te Zandvoort lo
geerde.
Voor de kust van Texel is gisteren de
61-jarige G. Müller, een kantoorbedien
de uit Wiesbaden, voor de ogen van zijn
dochter verdronken De man was tijdens
het zwemmen onwel geworden.
In een ruim van het aan de Oostelij
ke Handelskade in Amsterdam gemeerd
liggende m.s. „Westland" is gisteren de
52-jarige havenarbeider J. M. Reiss tij
dens werkzaamheden door een slinge
rende voorloophaak getroffen. Hij over
leed aan zijn verwondingen.
(Duet ^lïe
Uit het Leidsch Dagblad van
23 July 1860:
De Leidsche Kermis.
Wederom is het tijdstip gena-
derd, waarop de gewone kermis
of jaarmarkt aanvangt, die voor
eenige jaren werd gehouden van
Hemelvaartsdag tot en met de
Pinksterdagen.
.In een adres door eenige
inwoners aan de gemeenteraad
ingediend, wordt beweerd, „dat de
groote nadelen van de tegenwoor
dige kermisviering gelegen zijn in
de voorliefde des volles voor het
gebruik van sterken drank, bij die
gelegenheden zoo buitenmate ge
zocht, en dat die verderfelijke nei
ging en de vernederende dronken
schap, welke er het onvermijdelijk
gevolg van is. wordt aangemoedigd
door de ongelukkige bepaling,
welke gedurende die dagen aan
alle drankhuizen de meest onbe
perkte vrijheid laat van slijten en
tappen".
