POST BLUFT
JAPANS-AMERIKAANSE LIEFDE
BEDREIGD DOOR DIEPE CRISIS
(€sso)
Gouden
Esso Extra Motor Oil
Grote wederzijdse belangen zullen dit vreemde
huwelijk lussen Oost en West moeten redden
Tere droom onder kersenbloesem
èn blikken naar medeminnaar
„Bevolkingsaanwas gunstig voor
ontwikkeling van de welvaart"
Opgericht 1 maart 1860
Woensdag 6 juli 1960
Derde blad no. 30091
lm)
(Van onze Reisredacteur W. L. Brugsma)
Met duizend decibels raasde Little Richards
rock-and-roll uit de jukebox en de lichtende ster
ren aan de muur knipperden mee op de maat van
de muziek. Onder de rode en groene lichten en
de namaakpalmen met rode en groene noten zaten
de G.I.-Joe's, jonge Amerikaanse soldaten met de
zelfde kortgeknipte haren op het hoofd, dezelfde
sporthemden om de schouders en allemaal teveel
whiskey; in de maag. En tussen de tafels liepen
Japans moderne geisja's, twintig „hostesses": alle
maal dezelfde laag uitgesneden avondjurken, de
zelfde beige schouders, dezelfde poppenglimlach,
dezelfde vogelstemmetjes die „sayjonara" (tot
weerziens) riepen als een gast de nachtclub ver
liet. Aan beide zijden de kinderen van een gene
ratie, waarvan een deel de atoombom gooide en
het andere hem op het hoofd kreeg. Maar de
Amerikaanse rasp-stemmen en de Japanse vogel
geluidjes zongen samen met Little Richard mee:
;„Baby, baby, you gotta love me".
Het is maar een aspect van de merkwaardigste liefdesgeschiedenis tussen
Oost en West, die de wereld ooit gekend heeft, de verhouding tussen Amerika,
de minnaar, en Japan, de beminde. Die verhouding begon honderd jaar geleden
toen een Amerikaanse zeeman, commodore Perry, het huis van de geliefde open
brak en Japan aan de hand van Amerika de wereld binnenging. Die verhouding
tussen het vormelijkste en het onvormelijkste volk ter wereld heeft de gewel
digste schokken doorstaan: het afschuwelijke verraad van Pearl Harbour, de
flits en de donderslag van Hirosjima. Maar de Japanse geliefde, in de oorlog half
doodgeslagen, ontving na haar capitulatie haar minnaar met de onweerstaanbare
zachtheid en deemoedigheid van altijd. En Amerika streek de hand over zijn
grote hart, voedde en kleedde haar, gaf haar nieuwe huizen en nieuwe welvaart.
En vijftienduizend G.I.'s beleefden de tere droom van het huwelijk onder de
kersenbloesem met het porceleinen gezicht boven de zijden kimono.
De warmte van de Amerikaans-
Japanse verstandhouding is er een
beetje af: de Japanse glimlach
geldt minder de Amerikaanse toe
risten
enorme hoeveelheden surplus-Iand-
bouwprodukten waarmee de V.S. zo
hevig in de maag zitten. Het betrekt
per jaar voor vijfhonderd miljoen dol
lar in de V.S. De strategische Ameri
kaanse belangen zyn nog groter, al be
schikt Japan zelf slechts over een licht
bewapende .zelfverdedigingsmacht' van
200.000 man. Japan is een onderdeel
an de defensieve keten die van de
Aleoeten over Japan, Zuid-Korea, Oki
nawa. Formosa, de Philippijnen, Nieuw-
Zeeland en Australië loopt. Het ligt het
dichtst by de Sovjet-l'nie en China.
Belg mag bezit van een
departement verkopen
(Van onze Brusselse correspondent)
Het zal wel voor het eerst in de ge
schiedenis van België zijn voorgekomen,
dat een burger van de rechter toestem
ming krijgt om de gebouwen en het be
zit van het departement van Openbare
Werken te verkopen! De rechter van
Brugge heeft namelijk in het voordeel
van de Belg Alidor Houttekeette van het
dorpje Vlissegem bij Brugge een vonnis
geveld tegen de minister van Openbare
Werken. De feiten deden zich als volgt
voor: op de Rijksweg van Gistel naar
Oostende werd Alidor gekwetst toen hij
met zijn wagen tegen een door het on
weer neergevelde boom reed. In 1958
hadden de deskundige ambtenaren van
het departement beslist, dat de boom
ziek was en moest worden geveld. Maar
dit karwei werd steeds maar uitgesteld,
en op 30 april deed het onweer het werk
in de plaats van de autoriteiten, met het
gemelde gevolg. Op 27 november 1959
besliste de vrederechter van Gistel, dat
de ëtaat aan de heer Houttekeette de
somma van zegge en schrijve 5183 fran
ken of circa 395 gulden schuldig was als
schadevergoeding, maar het departe
ment weigerde deze boete te betalen. Op
19 mei j.l. bezon het departement zich
en beloofde de som binnen de zes we
ken te betalen, hetgeen evenmin ge
schiedde. En zo kwam de zaak voor het
gerecht van Brugge. De Brugse rechter
gaf de heer Houttekeette gelijk en be
sliste, dat hij de gebouwen van het de
partement van Openbare Werken kan
verkopen om zijn schadevergoeding als
nog op te strijken. Het vonnis voegt er
echter aan toe, dat het. zoals het in ge
rechtszaken normaal is, door een deur
waarder moet worden uitgevoerd. De
vraag luidt dus nu: welke Belgische
deurwaarder zal de euvele moed hebben
om een gebouw van het departement
van Openbare Werken publiek te verko
pen?
Advertentie)
DIAMANTKOORTS BIJ
BANDJIRMASIN
Een 30.000 diamantzoekers zijn de af
gelopen twee maanden door de dichte I
oerwouden naar het afgelegen dorp
Soengaipinang, ongeveer 270 km ten
noorden van Bandjirmasin, gegaan om
er naarstig naar de kostbare stenen te
zoeken.
De diamant-„rush" werd ontketend
toen vier groenteverkopers uit het dorp
diamanten ontdekten in 'n kleine stroom
waar zij hun groenten wasten.
Martinus Sinting;, een onderwijzer, die
enige tijd geleden in Bandjirmasin arri
veerde. vertelde, dat de diamanten wer
den verkocht voor meer dan een miljoen
roepiah (ongeveer f. 80.000).
Sinting zei, dat velen diamanten von
den bij het doorzoeken van beken en
velden. De meeste stenen wogen gemid
deld 2 tot 3 karaat.
Akkers, boomgaarden en winkels wor
den zo goed als verwaarloosd, daar ie
dereen door de diamantkoorts is aange
tast, aldus Sinting. De winkeliers ver
dienen niettemin goed doordat de prij
zen hemelhoog stegen.
Vele diamantzoekers hebben in de
korte tijd dat zij naar diamanten zoch
ten, meer dan 100.000 roepiahs (f.8000)
verdiend, aldus Sinting.
Bescherm
uw motor
als hij loopt
en als hij
stilstaat
MET ESSO BENT U BETER UITI
Russische groei zal niet
in hetzelfde tempo voortgaan
„Er zijn redenen om te betwijfelen
dat de na-oorlogse groei van de Sovjet-
Unie in hetzelfde tempo zal doorgaan",
aldus schrijft de Engelse „Guardian".
,,Het feit dat het groeiproces in Rus
land zoveel later dan in de Westelijke
landen is begonnen, betekende dat men
de beschikking had over een groot re
servoir van technische mogelijkheden
waaruit kon worden geput zodra Rus
land begon met modernisering van de
industrie. Dit is een van de meest in
het oog vallende redenen voor de grote
sprong van de Russische produktiviteit.
Een andere reden is het aantrekken van
mensen van het betrekkelijk onproduk-
tieve landbouwbedrijf naar de industrie.
De grote inspanning van de Sovjet-
russische regering om de voorziening
van wetenschapsmensen en technici
te vergroten zal de impuls van de groei
versterken.
Maar er zijn niet zulke grote arbeids
reserves meer. Elke poging het aantal
werknemers in de industrie te vergroten
door mensen aan de landbouw te ont
trekken kan het gevaar in zich bergen
dat het land in de toekomst zonder vol
doende voedsel komt.
Dat in andere landen Duitsland en
Japan bijvoorbeeld de produktiviteit
in eenzelfde tempo als in de Sovjet-
Unie is toegenomen, behoort ons gerust
te stellen dat het niet nodig zal zijn het
communistische stelsel te imiteren om
bij te blijven, aldus „The Guardian".
Welvarende landen moeten liulp bieden
Geraamte in de tuin
Lachwekkende ontknoping
(Speciale berichtgeving)
De vondst van een geraamte door de
jeugdige veehouder W. Veenstra in het
Friese dorpje Roornbergum in het tuin
tje bij zijn woning veroorzaakte verleden
week veel opschudding.
Thans is de zaak tot een ontknoping
gekomen, een ontknoping, die op de
lachspieren werkt!
De politie die door de verschrikte vin
der gealarmeerd was met de mededeling
„er ligt een geraamte in mijn tuintje",
constateerde, dat de man inderdaad ge
lijk had.
Het geraamte dat ongeveer een halve
meter onder de grond lag werd vrijge-
graven en mee naar het politiebureau
genomen. De wildste geruchten deden
inmiddels in Boornbergum de ronde.
Oude moordzaken werden opgerakeld en
ook de oorlogstijd gaf wel reden tot ver
onderstellingen. Deskundigen waren in
tussen tot de overtuiging gekomen, dat
het al een vrij oud geraamte moest zijn.
Hij of ik
Dit was nu de ontknoping: een oud-
inwoner van Boornbergum, die van de
vondst had gehoord kwam nuchter ver
klaren, dat hij vroeger in het huis ge
woond heeft en zich hevig voor mens
kunde interesseerde.
Hij had van een doodgraver eens een
schedel gekregen en daar net zolang
beenderen bij gezocht en gespaard, tot
hij een compleet geraamte in zijn huis
had staan. Zijn vrouw gooide echter roet
in het eten. Zij kon maar niet aan de
magere huisgenoot wennen en stelde
haar man voor de keuze „óf dat ge
raamte eruit, óf ik eruit."
De man heeft toen het geraamte maar
in de tuin begraven
Advertentie
Ook verstandelijke
motieven spelen rol
Vandaag heeft die verhouding een
nieuwe slag gekregen want dat porse
leinen gezichtje blijkt van haat te kun
nen vertrekken, te kunnen schelden en,
het allerergste, steelse blikken over de
schouder te kunnen werpen naar Ame
rika's doodsvijand en medeminnaar:
de rode activisten in Peking en Mos
kou. Nog nooit heeft men een grote
natie zo oprecht verongelijkt zien rea
geren. De Amerikanen handelen niet
zoals de Russen in Boedapest deden,
maar het stroomt verbijsterde brieven
van Amerikaanse lezers aan Japanse
taanten, botte bedreigingen met econo
mische boycot, razende uitvallen als:
„Je kan die gele honden nooit ver
trouwen" en aandoenlijk zelfonderzoek
als: „Wat hebben we misdaanHet
zal toch niet waar blijkenWat zal
het worden: een echtscheiding of een
scheiding van tafel en bed?
Welnu, het Japans-Amerikaanse hu
welijk is er niet alleen een uit liefde,
maart»ok uit verstand. Japan en Ame
rika zijn op velerlei gebied van elkaar
afhankelijk, het wederzijds belang zal
het bondgenootschap over de emotio
nele zere plekken heen moeten helpen.
Voor Japan staat er een economisch
levensbelang op het spel. Japan is klei
ner dan de staat Californië. slechts
16 pet. van zijn grondgebied is bruik
baar voor landbouw, het heeft maar
twee natuurlijke rijkdommen, ruim vol
doende regenval en net voldoende
steenkool. De 93 miljoen Japanners
kunnen daarvan niet leven.
Een derde van de export'
naar de Ver. Staten
Japan importeert 80 pet. van zijn
grondstoffen. Het moet dus exporteren
of sterven. Het fabriceert voornamelijk
luxe en semi-luxe goederen: textiel,
camera's, transistors, aardewerk, goe
deren die alleen hun weg kunnen vin
den naar landen met een hoge levens
standaard. De V.S. heeft de Ameri
kaanse markt steeds meer voor Ja
panse goederen opengesteld en is van
daag Japans beste klant, meer dan
een derde van Japans export gaat naar
Amerika. Als Japan het bondgenoot
schap zou verbreken en de Ameri
kaanse markt voor zich gesloten zou
vinden, zou het zich op de Chinees-
Russische markt moeten richten en het
is zeer de vraag of die de Amerikaanse
ooit zou kunnen vervangen.
Japan is voor zijn toekomst ook aan
gewezen op de ontwikkeling van Zuid-
oost-Azië, waaraan het wil en moet bij
dragen om toekomstige afzetgebieden
en grondstoffenbronnen te winnen. Het
moet daarbij twee handicaps overwin
nen: een eigen kapitaalgebrek en on
aangename herinneringen uit de tweede
wereldoorlog. Alleen met Amerikaanse
politieke en economische steun kan het
die missie, waartoe het haast van na
ture is voorbestemd, volbrengen.
Landbouwbelangen en die
van de strategie
Al mag Japan sterke wensdromen
koesteren over een neutrale positie tus
sen de twee grote blokken, ergens in
zijn achterhoofd weet het wel. dat het
dan geleidelijk in de communistische
invloedssfeer zou worden gezogen. Ja
pan is economisch, politiek en militair
een factor, die het evenwicht in de
machtsverhoudingen ten gunste van het
communistische blok zou kunnen doen
omslaan. Radio-Moskou en Radio-Pe
king hebben hun zendtijd voor Japan
in de laatste twee jaar verachtvoudigd.
Wanneer de V.S. Japan in de kou van
de neutraliteit lieten staan, zou het een
onrustige tijd tegemoet gaan.
Zo Japan op de been geholpen is
en gehouden wordt door de V.S., dan
heeft ook Amerika enorme belangen
in Japan die evenmin een breuk dul
den. Japan is Amerika's tweede of
derde klant: het koopt met name
Zijn lengte van 1500 mijl maakt het
minder kwetsbaar voor een atomische
knock-out. Amerika heeft twee grote
vloot- en acht luchtbases in Japan. Als
het die zou verliezen zou de zevende
vloot 2% maal zo groot moeten zijn om
dezelfde stootkracht te behouden!
Ruzie om „pistool"
Mocht Japan ooit besluiten het anti
communistische blok te verlaten, dan
mag men aannemen dat de rust van
Zuidoost-Azië geleidelijk zou volgen en
tot nauwere samenwerking en uiteinde
lijke aansluiting bij het Sovjet-Chinese
blok zou geraken. Dan zouden Amerika
en zijn bondgenoten een stuk Azië ver
liezen dat 700 miljoen zielen telt. grote
grondstoffenreserves en het vierde in
dustriële complex van de wereld om
vat. Het zou de beslissende slag kun
nen zijn.
Ziehier de ontzaglijke belangen die
de werkelijke banden in het Japans-
Amerikaanse huwelijk zijn. Dat huwe
lijk maakt nu een crisis door van emo
tionele aard. Niet omdat het aan huis
houdgeld mankeert, want de Japanse
huisvrouw heeft het nog nooit zo goed
gehad.
De ruzie is ontstaan omdat de Ame-
kaanse echtgenoot een nieuw pistool in
huis heeft gehaald (het herziene vei
ligheidsverdrag), dat hoewel de Ja-
De bevolkingsstijging is een gunstige
factor voor de ontwikkeling van de wel-
vaart, aangezien deze bevolkingstoene
ming zelf het reële inkomen per hoofd
op den duur hoger doet worden. De
bevolkingsvermeerdering is derhalve een
panse er nu medezeggenschap over
heeft gekregen haar toch doet vre
zen, dat het de dieven tot schieten zou
kunnen uitlokken. En verder is in haar
ogen, althans in die van jong Japan,
de potige, naïeve maar idealistische
minnaar van weleer een conservatieve
vijftiger met een welvaartsbuikje ge
worden. Om de concurrentie van de
rode medeminnaar te doorstaan, zal
Amerika zich ideologisch moeten ver
jongen.
Misschien zullen de Koreaanse,
Turkse en Japanse gebeurtenissen
daartoe bijdragen. Waar Nixon op ex
port van het Japanse surplus aan rotte
tomaten zou kunnen rekenen, blijven de
kersenbloesems gereserveerd voor Ste
venson en misschien voor Kennedy.
Als de materiële huwelijksbanden
weer verwarmd kunnen worden door
wat ideologische emotie, dan kunnen
de G.I.-Joe's en de Geisja's weer met
Little Richard zingen: ..Baby. baby,
you gotta love me", zonder dat zij een
sceptisch glimlachje uitlokken.
„als wel de rode activisten.
voor de welvaart gunstige zaak. De dui
delijke goddelijke opdracht (Gen 1 en 9
„Weest vruchtbaar en vermenigvuldigt
U", „Vervult de aarde en onderwerpt
haar") aan het menselijke geslacht
brengt dus bij vervulling een zegen in
de vorm van een betere voorziening met
goederen en diensten mee.
Dit is de voornaamste conclusie uit
een onderzoek naar de verbanden tus
sen bevolkingsaanwas en de ontwikke
ling van het reële inkomen per hoofd
van de bevolking, waarover de hoogle
raar in de staathuishoudkunde aan de
Vrije Universiteit te Amsterdam, prof.
dr. F. de Roos vanochtend sprak tij-
dens de wetenschappelijke bijeenkomst
I van de „V U.-dagen" te Deventer, uit-
I gaande van de Vereniging voor Hoger
Onderwijs op Geref. Grondslag, 't Refe-
raat was getiteld „bevolking en wel-
vaart".
Het begrip overbevolking, zoals dat
na de theorie van Malthus over het be
volkingsvraagstuk is ontwikkeld, blijkt
volgens prof. De Roos geen concrete in
houd te hebben, omdat het optimum tel
kens verschuift. De factoren die het op
timum bepalen (met name de stand van
de techniek en de kapitaalgoederen
voorraad) blij'ken aan regelmatige ver
anderingen onderhevig te zijn. De pessi
mistische bevolkingstheorie, die door de
opbimumgedachte wordt gesteund, en
waarbij men van voortgezette bevol
kingsvermeerdering een daling van het
reële inkomen per hoofd vreest, heeft
volgens prof. De Roos dan ook onvol
doende theoretische basis en is boven
dien met de feiten in strijd. Zo bleef in
de typische arme landen het inkomen
per hoofd in de laatste halve eeuw
constant, terwijl de bevolking aanzien-
I lijk vermeerderde.
Vervolgens besprak prof. De Roos de
factoren die de ontwikkeling van de to
tale produktie bepalen. De fundamen
tele groeifactoren voor de totale pro
duktie worden gevormd door toeneming
van de beroepsbevolking en teohnische
vooruitgang. Deze laatste is ook aan
sprakelijk voor een vermeerdering van
het reële inkomen per hoofd der be
volking. Aangenomen mag worden dat
de vermeerdering van dit reële inkomen
per hoofd zich zal voortzetten. Aange
zien de technische vooruitgang ten dele
afhangt van de produktiestijging en
deze laatste op haar beurt mede be
paald wordt door het tempo van toene
ming der beroepsbevolking kwam prof.
De Roos tot in aanhef genoemde con
clusie: „De bevolkingsstijging is een
voor de ontwikkeling van de welvaart
gunstige factor".
Tenslotte wijdde hy ook enige aan
dacht aan de onderontwikkelde gebieden
en concludeerde, dat ook voor deze ge
bieden de fundamentele groeifactoren
liggen in de bevolkingsvermeerdering en
de technische ontwikkeling. „De meer
welvarende landen moeten omvangrijke
hulp bieden teneinde het groeiproces op
gang te brengen en de nood op korte
termijn te verlichten", zo betoogde
spreker.
ngezonde
beweging
Op de fiets... fijne vacantie!
Elektronische beurs in
Amsterdamse Apollohal
(Van onze Amsterdamse correspondent)
Evenals verleden jaar zal tegelijk met
de Firato de tentoonstelling van elek
tronische apparatuur van 30 augustus
tot en met 6 september de elektronische
beurs te Amsterdam worden gehouden.
Deze beurs die de eerste maal een groot
succes is gebleken, telt dit jaar bijna
twee maal zoveel stands, namelijk 50.
waaronder een achttal uit Duitsland,
Zwitserland, Denemarken. Engeland en
België. De tentoonstelling die in de
Apollohal wordt gehouden bedoelt in de
eerste plaats een vakbeurs te zijn voor
de fabrikanten van elektrische huishou
delijke apparaten zoals stofzuigers, was
machines. centrifuges, strijkbouten, koel
kasten, verwarmingselementen en ver
lichtingsartikelen. In de middaguren
heeft ook het publiek toegang.
Lange lijst.
De Israëlische regering heeft het
Westduitse Centrale Bureau voor de
vervolging van oorlogsmisdaden een
lijst met de namen van 350 personen
doen toekomen die zich aan oorlogs-
misdaden zouden hebben schuldig ge-
I maakt en zich thans, in vrijheid, in de
Bondsrepubliek zouden bevinden.
Het bureau zal een voorlopig onder
zoek in stellen en het bijgevoegde be
wijsmateriaal eventueel aan de bevoegde
instanties overdragen voor het openen
van een vervolging.
Het Centrale Bureau voor de vervol
ging van oorlogsmisdaden werd vorig
laar opgericht en heeft sindsdien ruim
I duizend zaken aanhangig gemaakt.
