Oranjeboom Japanse „anti - verdragsorganisatie" wil een blijvend Volksfront vormen VEERTIEN DAGEN EEN VORSTELIJKE VACANTIE VOOR 12 PAREN TIJDENS DE OLYMPISCHE SPELEN IN ROME Belegerde premier slaagde er zeer snel in het verdrag met Amerika in veilige haven te brengen gaüs vineis-gratis verffijf-gratiszaigeli+iooo extra pnjzen! Sn Bevolking klaagde over gebruik van geweld bij manifestaties Von Brentano's positie verzwakt door benoeming prof. dr. Carstens Opgericht 1 maart 1860 Zaterdag 25 juni 1960 Derde blad no. 30082 (Van onze Reisredacteur W. LBrugsma) Ik heb in Tokio na twee dagen twee woorden Japans geleerd: die woorden zijn ,,Kisji tauze" en zij betekenen ,,weg met Kisji". Mijn leraren waren driehonderdduizend Japanse studenten, arbeiders, intellectuelen en straatjongens. Het leslokaal was het grote plein voor het Japanse parlement, een ziedende zee van manifestanten onder lichtblauwe, gele, zwarte maar vooral rode vlaggen. Daar hosten zij rond (Japanners manifesteren uitsluitend in draf) in wolken van stof. En terwijl de hete zon zakte achter het keizerlijk paleis, terwijl het nacht was en ook toen de zon weer opging, schreeuwden zij het uit: „Kisjitauze KisjitauzeDegeen die het gold: de premier van de tenno, een kleine man met grote vooruitstekende tanden, veegde die zaterdagnacht het schuim van zijn lippen. Niet van woede, maar van het glas bier, dat hij om klokke twaalf leegde: het Japans-Amerikaanse veiligheidsverdrag was er dóór. Dat was het verdrag waartegen de menigte protesteerde. De Senaat zag er in de oververhitte politieke atmosfeer maar vanaf het verdrag te bespreken, de termijn daarvoor verstreek 18 juni om middernacht: het verdrag had daarmee con stitutioneel gezien de goedkeuring van het Japanse parlement. Advertentie ORANJEBOOMS OLYMPIADE PBUSVRUG nog maar 14 dagen... I rwc* I DIT BEHOEFT U SLECHTS TE DOEH! Vermeld op een briefkaart van 8 ct welke sporten zijn afgebeeW. Van 28 aug. t/m 11 sept. 14 dagen gratis vacantie in Rome! Doe mee en win zo'n reis! Maak met hoogstens 25 woorden deze zin af en schrijf die op Uw briefkaart: NA SPORT DRINKT IEDEREEN MET VEEL PLEZIER Plak naast de adreszijde 3 Oranjeboompjes uit het etiket of 3 bonnetjes die U in Uw café bij Uw glas bier krijgt. Vermeld Uw naam en adres en zend vóór 12 juli Uw kaart naar het Prijsvraag Bureau Laurens A. Daane - Postbus 1450 Amsterdam. U kunt net zoveel inzenden als U wilt! Aangezien deze reizen reeds verleden jaar werden gereser veerd kunnen de hoofdprijzen niet in een andere vorm worden toegewezen. OPNIEUW 0 MET GOUD BEKROOND! Maar terwijl Kisji zijn bier leegde en Amerika's ambassadeur, Douglas Macarthur II, een whisky dronk, raasde de menigte door: „Kisjitauze Kisjitauze". En ook nu ik dit schrijf, behoef ik over mijn machine maar één blik naar buiten te werpen om de manifestanten te zien, de zwarte uniformen van „zengakuren" (de linkse studentenbond)arbeiders, die met slagzinnen bedrukte hoofddoeken dragen, lieve Japanse meisjes, ernstige professoren. Zij doen de slangendans, vormen een enorm menselijk reptiel, dat tussen de lichtreclames op de wolkenkrabbers van de Ginza (Tokio's hoofdstad) zigzagt. Zij worden gekiekt door Japanse fotografen, die gele helmen dragen. En zij roepen de enige twee Japanse woorden die ik ken. Vrijwel zeker zege voor Kisji's partij bij verkiezingen In feite heeft iedereen gedeeltelijk zijn zin gekregen: Kisji en de Amerikaanse regering hebben hun verdrag en een knappe Japanse jongen, die het hen nog afneemt. De „Volksraad tegen het veiligheidsverdrag", coalitie van com munisten, socialisten, studenten, vakbe weging en intellectuele groeperingen, mag ook met klagen. Het beleefdste volk ter wereld heeft een uitnodiging inge trokken jegens de man, die, als er geen U-2 was geweest, nu na een succesvol bezoek aan Moskou als grootste vrede stichter een triomftocht onder de rijzen de zon zou hebben gemaakt. Deze diplo matieke catastrofe heeft in het Oosten, waar prestigeverlies het allerergste is, van Dwight D. Eisenhower slechts een uniform en een pas overgelaten. Zijn „gezicht" heeft hy in Japan verloren. Een tragisch einde voor zoveel goede be doelingen. Voor de linkse leiders van de demon strerende coalitie en hun bondgenoten in het rode blok, is dat een winstpunt, zij het van bijkomstige aard. Er is ook een tweede op komst: het aftreden van Kisji, nadat de ratificatie-oorkonden van het verdrag tussen de Ver. Staten en Japan zijn uitgewisseld. Hij zal dan het parle ment ontbinden en nieuwe verkiezingen uitschrijven.Oie zullen vrijwel zeker we derom door zijn (conservatieve) liberaal- democratische party worden gewonnen! Maar inmiddels doen zich twee veel betekenende politieke verschijnselen voor. Ten eerste wil de anti-verdrags- coalitie van communisten, socialisten, sociaal-democraten, vakbeweging, stu denten en intellectuelen van haar „VolKsraad" een blijvend instrument ma ken en dat wordt dus een Volksfront. Daarin zal wat dan altijd weer „de klei ne maar goed-georganiseerde communis tische partij" heet, een machtige hef boom krygen. Ten tweede kraakt de li beraal-democratische partij in al haar voegen. In feite is zij geen partij maar een coalitie van belangengroepen: nu het uur van hoge nood slaat beginnen die eikander naar de keel te vliegen. Luidruchtig en ordelijk Een minderheidsgroep eiste met de socialistische oppositiepartijen het on verwijlde aftreden van Kisji en uitstel van de ratificatie van het verdrag. Een middengroep onder leiding van de mi nister van Handel, Ikeda, begon aan dat plan zijn oor te lenen. Zo tekende zich een oppositie af in twee termijnen: 1. oppositie en minderheid der rege ringspartij zouden een laatste en uiter ste poging doen Kisji ten val te bren gen, vóórdat de ratificatie-oorkonden uitgewisseld konden worden (hetgeen echter niet mogelijk is gebleken, red.) De middelen: voortgezette demonstra ties en nieuwe stakingen van de Sohyo- vakbeweging (4 miljoen leden). 2. ook als het verdrag gered wordt, zal de oppositie met alle middelen proberen de nieuwe regering en de Amerikanen het genoegen aan de Amerikaanse bases in Japan te ontnemen. Dat betekent in ieder geval grote spanningen in de komende dagen met de kans op bestorming van het parle ment of een uitbarsting. Gebeurt dat niet, dan loopt het mischien nog net los, want het Japanse volk heeft (behalve in tijd van oorlog) een ongelofelijke he kel aan geweld: een vuistslag is erger dan ontucht. Toen de Hollywoodse „thrillers" in de Japanse bioscopen ver schenen. vielen de mensen bij bosjes flauw bij al het ruw geweld van vuist en pistool. De reporters, die elders opstanden en demonstraties hebben gezien, waren hier dan ook zeer verbaasd Japanners te ho ren weeklagen over tie gewelddadigheid der manifestaties. Welnu, afgezien van de ingekinkelde ruiten van Hagerty's auto en de kloppartij lussen studenten en politie vorige week. waarbij één meis je om het leven kwam toen zij onder de voet werd gelopen. Vijf mensen ernstig en enkele honderden onbetekenend wer den gewond, heb ik nog nergens een zó grote menigte zó ordelijk, zy het dan zó luidruchtig, zien demonstreren. Emotioneel verzet! Vanwaar de hoge toon van deze de monstraties tegen een premier, die, met een constitutionele meerderheid, formeel onaanvechtbaar heeft gehandeld en te gen een verdrag dat de laatste restan ten van het bezettingsstatuut opruimt, van Japan een gelijkgerechtigde partner in de „vrije wereld" maakt en het land veel gunstiger condities verschaft? Het verzet tegen Kisji en het verdrag is gro tendeels emotioneel en irationeel. Kisji is bij niemand bemind, ook niet bij zijn eigen partij. „Hij doet de dingen op een niet-Japanse manier", zei een docent van Tokio's universiteit my. „Hij had dan wel een meerderheid, maar hij had niet zo ruw de wensen van de minderheid terzijde mogen smijten" Zijn eigen par tij is zelfs bang voor hem. Hij heet de enige te zijn, die kan regeren, hy dóet het een beetje op de manier van wijlen Noeri es Said in Irak. Dat woordje „wij len" voor de naam van de oude pasja zou Kisji te denken moeten geven. Het verzet tegen het verdrag? om de redenen daarvoor te vinden moet men in de historie en de psyche van het Ja panse volk, lees- ten dele in het duister, tasten. Weerzin tegen nauwe verbindin gen met het buitenland is oud in een land waar men vreemdelingen lang als „barbaren" heeft gezien. Op de plaats waar vorige week de studente Misjiko Kamba om het leven kwam toen zij onder de voet gelopen werd, is een geimproviseerd altaar opgerichtwaar wierook wordt gebrand en dat onder bloe men wordt bedolven. Terwijl Misji ko's ouders en broers met een bosje Lelietjes van Dalen achter het al taar stonden, trok een eindeloos dé filé voorbij van mensen die baden en strijdliederen zongen. Hier dra gen studenten van de .Zengaku ren" een portret van Misjiko mee. Op de honderdste verjaardag der Ja pans-Amerikaanse diplomatieke betrek kingen zijn de Japanners nog steeds niet helemaal aan de Amerikanen gewend! Zij hebben, dankzij Amerikaanse eco nomische hulp, het beter dan ooit, met échte wolkenkrabbers, coca-cola, „roc- koe-rolloe" en zelfs de ontkleednummers in de nachtclubs, die hier „striptoe-ti- soe" heten. Maar waar het in de Ver. Staten aan goede bedoelingen niet schort daar wil het wel eens mankeren aan de fijne tact, die eerste voorwaarde is in een land waar harmonieuze vormen le vensbehoefte zyn. „Flifs-lawaai" Amerika, dat Tojo's Japan een afram meling gaf, maar toen de Aziatische verschoppeling voedde, kleedde en een "fine democratie American" heropvoe ding gaf, heeft wel eens vergeten dat men in een Japans huis niet met zijn schoenen aan mag binnen komen. En Amerikanen hebben zulke gróte schoe nen. Tenslotte: er is op 6 augustus in 1945 een Amerikaanse piloot opgestegen met een bommenwerper, die hij naar zijn moeder had genoemd, de „Encola Gay". Dat vliegtuig was voor het vertrek door een priester gezegend. Maar toen de bom explodeerde, die Hirosjima in één slag 78.000 mensen doodde, zei de piloot niet zonder reden „o mijn god". De Japan ners noemen dat moment nu „pika-don", dat is flits-lawaai. Sindsdien hebben zij nog een keer radio-actieve tonijn ge geten wegens een kleine vergissing van Amerikaanse atoom-experts. De schaduw van de „Encola Gay" zweeft nog over de Japanse eilanden. En zeer dichtbij balt het Chinese vasteland zijn spieren Driehonderdduizend manifestan ten voor het Japanse parlement, dat wij ..diët" en de Japanners zelf ko- kai" noemen. Zij hielden er een sit- down demonstratie en luisterden naar speeches. Hun meest gezongen lied: de .Internationale"dat overi gens niet alleen het strijdlied van de communisten, maar ook van de socialisten is. Ook kans voor ambassadeur Blankenhorn? Adenauer trekt nog aan de touwtjes (Van onze correspondent in Bonn) Aan de top van het Westduitse ministerie van Buitenlandse Zaken zal het dezer dagen tot een ingrij pende wijziging komen. Onder minister dr. Heinrich von Brentano zal naast staatssecretaris Van Scherpenberg nog een tweede staatssecretaris geplaatst worden. Het gaat hier om de hoge ambte naar prof. dr. Karl Carstens, die het bijzonder vertrouwen van Bondskanselier Adenauer geniet. Daarmee is een einde gekomen aan Von Brentano's reconstructie plannen. Hij wilde onder zichzelf en Van Scherpenberg twee onder staatssecretarissen benoemen. Dit plan mislukte, omdat het parlement de daarvoor benodigde gelden niet ter beschikking wilde stellen. Daarop benoemde Von Brentano twee plaatsvervangende staatssecretarissen Knappstein en Dittmann, van wie thans het gerucht gaat dat zy niet opgewassen waren tegen de eisen die hun ambt stel de. Knappstein gaat thans naar de Ver enigde Naties, Dittmann naar Rio de Janeiro. In de plaats van dit tweetal komt nu een nieuwe figuur: de zeer deskundige en knappe Carstens. Van hem is bekend dat hij de Europese integratie-lijn van zyn voorganger prof. Hallstein, thans president van de Europese Commissie te Brussel, zal voortzetten. Hy staat in de bijzondere gunst van Adenauer, door wie hij in het begin van dit jaar ook werd benoemd tot de coördinator van de Westduitse voorbereidingen voor de Paryse topconferentie. Men verwacht nu te Bonn dat Van Scherpenberg tegen het einde van het jaar tot ambassadeur by het Vati- caan zal worden benoemd en dat in zijn plaats de veelbesproken ambassadeur te Parijs Blankenhorn staatssecretaris zal worden. Blankenhorn kwam het afgo- lopen jaar in de publiciteit samen met Hallstein door het proces-S^rack, bij hij na een veroordeling wi hoger Om roep werd vrijgesproken. Carstens en Blankenhorn vormen dan samen een uitgesproken Adenauer-team, dat de positie van Von Brentano in het ministerie van Buitenlandse Zaken vol gens insiders te Bonn zou verzwakken. Geen van beiden wordt namelijk ge schetst als „zyn man" Met aftreden van Von Brentano wordt overigens niet gerekend. Wel gelooft men algemeen, dat Von Brentano na de ver kiezingen van september 1961 en bü een nieuwe CDU-zege niet meer als minister van Buitenlandse Zaken zal terugkeren. Naar zijn plaats, zo wil het gerucht al geruime tijd, solliciteren al lang Schroder, de huidige minister van Bin nenlandse Zaken, en Strauss, de minis ter van defensie. Beiden zijn zeer ambi tieus en zeer energiek, beiden hebben zeker grote capaciteiten, beiden varen bovendien voortdurend in het kielzog van Adenauer (Advertentie) VERMAAK OP LOOSDRECHT OM 12 UUR BEËINDIGD (Speciale berichtgeving) In Loosdrecht zullen de watersport toeristen voortaan 's avonds na 12 uur de dood in de pot vinden. Met de kleinst mogelijke meerderheid (zes tegen vyf) besloot de gemeenteraad gisteravond (na een uitgesponnen bedat van ruim drie uur): om 12 uur geen muziek meer en om half een alle zaken potdient. Ook voor de zaterdagavonden, waarvoor burgemeester mr. M. J. L. Vundering de laatste jaren gewoon was als hoofd van de politie ontheffing te verlenen en de sluitingstijd te verlengen tot 2 uur (mu ziek tot 1 uur). In zijn vier pagina's tellend pre-ad- vies hadden B. en W. unaniem gesteld: „Wij vinden geen reden het algemeen sluitingsuur zijnde 0.30 uur op een vroeger tijdstip te stellen. Wij zijn van mening dat een ernstige alarmtoestand nu althans niet bestaat. Ofschoon wij van oordeel zijn dat geen nieuwe maatregelen worden vereist, komt het ons tooh wenselijk voor dat ook uw college de ontwikkeling van de watersport-recreatie en haar accommo datie met aandacht blijft volgen". B. en W. in zijn geheel stelden zich achter het pre-advies, een stuk dat ter wereld kwam na de reeds gepubliceerde bezwa ren en adressen van een aantal water sportbedrijven. de kerkeraden van her vormde en gereformeerde gemeenten en het bestuur van VVV te Loosdrecht. Het was voor burgemeester Vunderink een grote verrassing dat hij door zijn beide wethouders in de steek werd gelaten. De burgemeester ziet geen aanleiding om reeds verleende vergunningen voor een later sluitingsuur ten aanzien van dit weekeinde in te trekken. Het ziet er echter wel naar uit, aldus deelde de bur gemeester ons vannacht nog mee, dat in het weekeinde van 2 en 3 juli het ge meenteraadsbesluit reeds van kracht zal worden. Fiets-toebehorm, originelegischenh.cn! Nieuwe uitgaven Toneelwerk van Max Croiset; uitg. A. A. M. Stols/J. P. Barth. 's-Gravenhagen - De bekende acteur Croiset, die nog kort geleden als regisseur hier ter stede de leiding had bij de opvoering van Christo pher Marlowe's Faustus, ls bovendien een uitstekend toneelschrijver, al ls zijn werk niet gemakkelijk. Vanwege dit laatste ls het gelukkig, dat ln deze uitgave „Toneel werk drie van zijn toneelspelen bijeen gebracht zijn: Hamiets vader. Ketting reactie. Sonja. De Nederlandse toneel literatuur ls verre van overvloedig en om een vande beste auteurs op dit gebied beter te leren begrijpen en dieper ln de geest van zyn oeuvre door te dringen, mag deze uitgave als bijzonder welkom worden begroet. De kop ln de wind, door Chr. A. Meyer, ultg.: J. H. Kok N.V, Kampen. Geschonden heelal. Gedichten van M. Trippas, en

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1960 | | pagina 11