Architect Piacentini verwoestte de
karakteristieke wijken van Rome...
Laatste Berichten
VERNIELER VAN STEDESCHOON
Eigenlijke bevolking (kleine handwerkslieden)
verdreven naar gruwelijke krotten rond de stad
Verrassende effecten door zijn
grootheidswaan bijna verdwenen
Twee maal 50 jaar Voortman
DINSDAG 21 JUNI 1960
(Van onze Romeinse correspondent, Adriaan Luijdjens)
Het gebeurt heel zelden, dat iemands dood aanleiding wordt tot het
schrijven van bijzonder onprettige artikelen aan zijn adres, tenzij de over
ledene een dictator of ander soort tiran is geweest. In Italië heeft zich
dit geval voorgedaan. Kort geleden is, bijna tachtig jaar oud, de architect
Marcello Piacentini gestorven. In bladen van allerlei richting (de fascis
tische uitgezonderd) heeft men hem herdacht als „de vernieler van Italië's
stede schoon"En niet geheel ten onrechte. Piacentini heeft meer dan
dertig jaar lang Italië gebouwd"Wanneer men de reisgidsen bestudeert
krijgt men de indruk, dat bijv. heel Florence door Brunelleschi en Michel
Angelo is gebouwd, heel Rome door Michel Angelo. Bernini en Borro-
mini. Maar de werkzaamheid van al die werkelijk grote bouwmeesters
bij elkaar, verzinkt in het niet bij die van Piacentini, die in alles wat er
tussen 1925 en 1958 gebouwd werd, waar ook in Italië, op een of andere
wijze de hand heeft gehad en het was naar onze mening zel
den een gelukkige hand.
Een man, die helaas
door het lot sterk
was begunstigd....
Voor een architect is het niet gemak
kelijk een zo overheersende plaats in
te nemen. Piacentini was door het lot
begunstigd. In de eerste plaats was hij
de zoon van een werkelijk belangrijk
architect Pio Piacentini, die o.a. de Ro
meinse Opera heeft gebouwd (later wat
het uitwendige betreft door zijn zoon
verknoeid), zodat hij een rijke en be
langrijke cliëntèle erfde. In de tweede
plaats stond hij volkomen onverschillig
tegenover alles wat met de culturele
zijde van zijn beroep te maken had. Hij
bouwde classisistisch, vals-Romaans,
vals-Gotlsch, monumentaal, .modem",
precies wat men wilde en het enige doel
dat hem voor ogen stond, was de „be
langrijkste architect van Italië" te zijn,
terwijl hij ook in Zuid-Amerika. waar
hij veel beter op zijn plaats zou zijn ge
weest, heel wat heeft gebouwd.
Dit alles zou niet zo erg zjjn indien
deze man o.i. niet gedurende een men
senleven de ontwikkeling van de bouw
kunde in Italië had tegengehouden en
tal van edele, oude steden totaal had
verknoeid. Sommigen menen, dat Bres
cia het meest heeft te lijden gehad. In
die stad sloopt hij het gehele middel
eeuwse centrum en bouwde (in een pro
vinciestad) de toenmaals hoogste wol
kenkrabber van Italië, een heel groot
en uiterst irrationeel postkantoor, een
stadhuis, een paleis van justitie waar
van men hetzelfde kan zeggen, en een
zinloos plein .dat als „centrum" door
de Brescianen nog altijd geschuwd
wordt!!
Als een olievlek
Maar naar onze mening is Rome het
ergst door deze bouwdictator geschon
den. Zijn eerste werk was in 1911 het
„tentoonstellingspaleis", een van de
meest aanvaardbare scheppingen. In
1924 werd hij „architect van het fascis
tisch regime" en begon hij zijn strijd
tegen de toen nog bijna intacte schoon
heid van het pauselijk, barokke Rome.
De stad had door de eeuwen heen op
waardige wijze haar taak van hoofdstad
vervuld, eerst van de pauselijke staat,
later van het koninkrijk Italië. Benoemd
tot lid van de gemeentelijke commissie
tot wijziging van het plan van stads
uitbreiding, stelde Piacentini vast. dat
men brede verkeerswegen moest aan
leggen en zovee] mogelijk de oude, aan
de grootsheid van het keizerlijk Rome
herinnerende ruïnen moest blootleggen.
En dat de stad zich moest uitbreiden
om de oude kern heen.
Reeds Garibaldi, die wel geen archi
tect was maar een man van smaak,
had na de verovering van Rome op de
paus gezegd, dat de nieuwe hoofdstad
moest verrijzen buiten de muren, uit
sluitend ten oosten van de oude stad,
zodat het monumentale geheel van het
pauselijk Rome. zoals het door de
eeuwen heen gegroeid was, in zijn ge
heel bewaard zou kunnen blijven. Dit
is het moderne gezichtspunt inzake ste
denbouwkunde en de beste voorbeelden
vindt men in Marokko, waar Liautey de
oude Arabische steden intact heeft we
ten te bewaren. In Rome werd die raad
van Garibaldi in de wind geslagen,
maar de ontwikkeling der stad in „de
vorm van een olievlek" begon eerst met
Piacentini.
En maar slopen
Natuurlijk werden toen de oude,
smalle straten van het centrum drukke
verkeerswegen, iets waar ze niet op be
rekend waren, en men begon te slopen.
Voor Rome geldt dat het bijna gelukkig
was, dat op zeker ogenblik de oorlog
uitbrak, zodat niet alle verwoestende
plannen van Piacentini konden worden
uitgevoerd. Anders zou hier viervijfde
van de pauselijke stad zijn verdwenen.
Rondom het Capitool werden oeroude
ten dele nog middeleeuwse wijken ge
sloopt tot men de naakte, lelijke heuvel
overhield. Alleen maar met het doel dat
de „Duce" vanuit het Palazzo Venezla
het Colosseum zou kunnen zien (dat
tot symbool der imperiale grootheid
werd verheven), werden enorme wijken
gesloopt, heuvels weggegraven en een
brede verkeersweg aangelegd, met als
gevolg, dat het nooit meer mogelijk zal
zijn vast te stellen op welke wijze het
Forum Romanum der vroege Romeinse
oudheid samenhangt met de keizerfora.
Die laatste werden ten dele en in aller
ijl (dus met verlies van de archeolo
gisch waardevolle bijzonderheden) uit
gegraven en op naar wij menen
vrij willekeurige wijze gerestaureerd.
Een tweede gevolg van die nieuwe
brede verkeersweg was, dat het oude
Corso, de hoofdstraat van Rome, plot
seling een veel te groot verkeer te ver
werken kreeg. Piacentini vond dat niet
erg en wilde een parallelstraat van het
Corso aanleggen, wat nog ernstiger
verlies zou hebben betekend. Het karak
teristieke pleintje voor de Trevifontein
vond hij te klein (monumenten moeten
üggen aan het einde van grote, brede
straten, zodat men ze van een afstand
kan zien, was zjjn leer, waarbij hij over
het hoofd zag dat elke kerkgevel, elke
fontein van een afstand gezien klein
lijkt en niet monumentaal). Hij
droomde derhalve van een plein (in
werkelijkheid een brede straat) voor de
Trevifontein, zo groot dat men ook die
fontein van Piazza Venezia af zou kun
nen zien.
„Plebs uit het centrum"
Er zat nog een idee acht-er die sloperij
Rome moest een „imperiale stad" wor
den en Mussolini, een echt vader van
het vaderland, verkondigde: „Het plebs
dient verre te worden gehouden van het
historisch centrum". Vandaar dat de
eigenlijke bevolking van Rome. kleine
handwerkslieden, want deze stad heeft
nu eenmaal geen industrie, -werd ver
dreven naar gruwelijke krotwoningen in
„gehuchten" (Borgate) die rondom de
stad liggen.
De oude concertzaal van Rome, het
Augusteum, gebouwd op de schaarse
resten van de grafheuvel van Keizer
Augustus, werd gesloopt. De ruïnen
(schilderachtig als een uitgeholde kies)
werden „blootgelegd", en een plein,
heel groot en pompeus, verrees rondom
dat graf, ten koste van een der mooiste
achttiende-eeuwse wijken van Rome.
De verzoening van Lateranen bracht
Piacentini op een ander idee. Nu Mus
solini Italië had „teruggegeven aan
God" was het wenselijk dat de Italia
nen het symbool van hun godsdienst
zouden kunnen zien van de plaats af
waar zij geacht werden het meest te
verkeren, het terras van het café Arag-
no. De afstand is maar een kilometer of
vier, wat daar tussen is kan men af
breken. Aan deze opvatting viel de ge
hele wijk Borgo ten prooi en al ziet
men dan tegenwoordig de Sint Pieter
van de Tiber af. dit is geen werkelijk
voordeel.
Mistroostig
Rome Is altijd de stad geweest der
verrassingen. Uit een smal, bochtig
straatje komend, staat men plotseling
op een wijds plein, of voor een grootse
kerkgevel. Ook de Sint Pieter was vroe
ger een verrassing. Nu loopt men er
domweg naar toe, ziet de kerk al op 'n
kilometer afstand (zodat zij niet eens
„groot" meer lijkt) en de nieuwe straat
heeft iets mistroostigs. Het is als de
toegangsweg tot het etablissement in
een negentiende-eeuws „Spa", maar dan
een badplaats alleen voor oude dametjes
en gepensioneerde kolonels, die al wan
delend naar het Kurhaus (pardon, de
Sint Pieterskerk) onderweg de model
len kunnen bekijken van hun toekom
stige grafstenen, in de vorm van een
hele reeks kleine obeliskjes.
Piacentini heeft tot zijn laatste le
vensdag toe strijd gevoerd tegen de mo
derne bouwkunst. Bij hem moesten het
bogen en zuilen zijn en retorische ver
sierselen. De universiteitsstad van Rome
en de gebouwen van de „Wereldtentoon_
stelling 1942" getuigen daarvan. Om
deze architect bewoog zich een gehele
stoet van volgelingen, die een „school"
vormden en tezamen de ..Lictorenstijl"
doorvoerden. Thans is die tijd voorbij
en heeft ook Italië weer betekenis in de
hedendaagse bouwkunst, maar een ge
heel tijdperk (1920 tot 1955) heeft hier
onder de invloed gestaan van een man
die buiten de culturele stromingen van.
zijn tijd stond.
Druk bezochte recepties
Gisteren was het vijftig jaar geleden,
dat de thans 69-jarige heer J. A. Voort
man met een ijskarretje men kon
al een ijsje van één cent krijgen de
straat opging en daarmede de grond
slag legde voor een in omvang sterk
gegroeid bedrijf, met een cafetaria op
de Haarlemmerstraat, een moderne
consumptie-ijsfabriek aan de Van der
Werfstraat een vaste standplaats op de
Hoogstraat en filialen aan de Lage Rijn
dijk, de Morsweg en de Sophiastraat
en in Noordwijk. Als één-mans-zaak"
begonnen vinden thans ruim 25 perso
nen werk in dit jubilerende bedrijf.
Nu al weer 28 jaar wordt de heer
Voortman trouw terzijde gestaan door
zijn zoon, de heer A. Voortman, onder
wiens leiding deze uitbreidingen mede
tot stand kwamen.
Ter gelegenheid van dit gouden jubi
leum vond gistermiddag in de cafe
taria aan de Haarlemmerstraat een
zeer druk bezochte receptie plaats.
De heer C. F. Meerpoel, ondervoor
zitter van de Kamer van Koophandel
en Fabrieken voor Rijnland, die grote
bewondering had voor de snelle groei
van het bedrijf en de ondernemingszin
van de heer Voortman, bood de bren-
zen legpenning van de K. van K. aan.
Onder de velen, die deze middag ver
der gelukwensen aanboden, waren o.m.
wethouder A. J. Jongeleen namens het
gemeentebestuur, de heer M. Weima
en T. C. Sonnenberg, resp. directeur
en alg. adj. directeur van de Markt- en
Havendienst, t de heren S. M. Borger-
ding en G. 'van Weelden namens de
V.V.V., de heren J. C. J. Lambermont
en J. H. van der Kloot, resp. voorzit
ter en secretaris van de Leidse Mid
denstandscentrale, de heer F. v. d.
Scheer van de afdeling Bijzondere Wet
ten van het Politiebureau, het bestuur
van de Stichting ,,Puik en Duin" en
het Lichtweekcomité Eerste Haarlem
merstraat", van welk bestuur de heer
A. Voortman voorzitter is, en voorts
vele zakenrelaties en vrienden van de
familie Voortman. Tal van geschenken
en circa honderd bloemstukken vorm
den de stoffelijke blijken van dank en
hulde voor de in deze halve eeuw be
reikte resultaten.
Aan deze receptie ging In de och
tenduren een huldiging van het perso
neel vooraf. Namens dit personeel bood
de heer A. Neuteboom de firmanten
een neonverlichting en een persoonlijk
geschenk aan. Wederkerig bood de heer
A. Voortman de vrouwelijke personeels
leden een» zilver bonbonschaaltje met
inscriptie en de heren een sigaretten
aansteker aan.
NOG EEN VOORTMAN-JUBILEUM
Er was deze dag nog een Voortman-
jubileum. Het was de heer J. H. A.
Voortman in de Van der Werfstraat/
hoek Janvossensteeg, die eveneens het
feit herdacht, dat hij vijftig jaar ge
leden een consumptie-ijsfabriekje be
gonnen was, dat thans uitgebreid is
tot een bloeiende zaak. Deze jubile-
WARMOND
P.V. „WARMOND"
Uitslag wedvlucht Tergnier, 296 km.
Aankomst eerste duif 13.31.54, laatste
prijsduif 13.57.29 uur. Uitslagen: dr.
J. Venker 1; H. Kortekaas 2, 9; J. van
Seggelen 3, 8; Chr. Braun 4, 7; J.
Smeeds 5; A. v. d. Nieuwendijk 6, 10.
DS. II. K. JONKMAN NAAR
ZENDINGSHUIS OEGSTGEEST
Ds. H. K. Jonkman, hervormd predi
kant te Nieuw Beerta (Gr.) heeft de
benoeming tot predikant-directeur van
het Zendingshuis te Oegstgeest aange
nomen.
rende heer Voortman heeft zich vooral
toegelegd op de bereiding van het ijs
en dat doet hij nu nog. Na in 1910 be
gonnen te zijn met de ijsbereiding door
middel van met de hand aangedreven
machines, is in de afgelopen 50 jaar
veel veranderd. Thans wordt het ijs
bereid in elektrische ijsmachines en
met behulp van koeltechnische appa
raten.
De heer Voortman heeft vijf vaste
standplaatsen in Leiden, te weten: Bo
termarkt, Pelikaanstraat, Hoge Rijn
dijk, Leidse Hout en Houtlaan. In het
hoogseizoen gaan 10 carriers er dage
lijks op uit om het consumptie-ijs aan
de man te brengen.
Dit alles werd gisteren gememoreerd
tijdens een feestelijke herdenking van
dit gouden jubileum. Wethouder A. J.
Jongeleen sprak een kort felicitatie
woord en ook de directeur van de
Markt- en Havendienst M. Weima, gaf
blijk van zijn belangstelling. Voorts
boden talrijke zakenrelaties bloemstuk
ken aan.
LEIDERDORP
Pluim voor Hennie en Stef
Twee jongens, Hennie Spek, Hoofd
straat en Stef Blom, leerling 6de-klasse
R.-K. Engelendaalschool, mochten gis
teravond op het raadhuis komen, omdat
burgemeester Van Diepeningen hun per
soonlijk hun verkeersdiploma wilde
geven. Zij waren namelijk de enigen, die
bij het verkeersexamen, zowel vóór het
schriftelijk als voor het mondelinge ge
deelte geen enkele fout gemaakt. Omdat
verleden jaar de praktische verkeers-
exameys niet waren afgenomen, moesten
dit jaar èn de leerlingen van de vijfde
klasse en die van de zesdeklasse een
verkeersexamen afleggen. In het totaal
waren het 369 leerlingen. De burgemees
ter wees erop, dat, met het steeds toe
nemende verkeer, het zo belangrijk is
van jongs af aan goed de verkeersregels
te kennen.
Burgemeester feliciteerde beide jon
gens dan ook hartelijk en overhandigde
ze als beloning een boekenbon. Namens
de Vereniging Veilig Verkeer was de
voorzitter, de heer J. Wessels, aanwezig
en het bestuurslid, de oud-adjudant van
de Rijkspolitie, E. Kranenburg.
Met ingang van donderdag 23 juni zal
de voetgangersovergang van Rijksweg
4A over de Rijn afgesloten worden. By
de aanleg is de trap aan de Leiderdorp-
se kant veel te stijl gemaakt, het is
vrijwel ondoenlijk om met een fiets van
de trap af te komen. In de Leiderdorpse
raad zijn er vragen over gesteld en nadat
B. en W. contact hebben opgenomen
met Rijkswaterstaat is het nu zo ver
gekomen, dat er een nieuwe trap komt.
De werkzaamheden zullen worden uit
gevoerd door de firma Wemink uit
Leiden, onder directie van Rijkswater
staat. De verwachting is, dat de nieuwe
trap op 1 september as. in gebruik zal
kunnen worden genomen.
Drie minderjarigen uit
Den Haag spoorloos
(Van onze Haagse redactie)
Door de Haagse politie wordt namens
de ouders de opsporing, aanhouding en
terugbrenging verzocht van: Wislana
Schouten, geboren 15 maart 1946, Saskia
Harmelink, geboren 21 augustus 1946 en
Hendrikus Leo Gerardus Sevriens, gebo
ren 10 augustus 1943, allen wonende te
Den Haag. De drie jongelui zijn sedert
16 juni jj. spoorloos. Vermoed wordt, dat
zjj in eikaars gezelschap zjjn.
De beide meisjes zijn scholieren, de
jongeman is drukker en heeft voordien
enige tijd gevaren.
Zij werden het laatst gesignaleerd in
Blerick in de provincie Zuid-Limburg.
WEEKBLAD T.V. STAAKT
ZIJN VERSCHIJNING
(Van onze Amsterdamse corrsepondent)
De 50.000 abonnees van het weekblad
T.V. hebben dezer dagen het laatste
nummer van dit vrije en onafhankelijke
radio- en televisietijdschrift ontvangen.
De uitgeefster, de N.V. Eenplicator, een
dochtermaatschappij van uitgeverij Mis
set te Doetinchem, heeft besloten de
exploitatie van het blad per 1 juli a.s.
stop te zetten.
Voor hoofdredacteur P. de Ruwe en
zijn medewerkers, die in ruim anderhalf
jaar een weekblad hebben opgebouwd,
dat qua typografische en redactionele
verzorging zijn weerga niet vond, is deze
maatregel zeer teleurstellend. Pogingen
om een nieuwe uitgever te vinden om
het weekblad T.V. in huidige of andere
vorm voort te zetten, hebben tot dusver
nog geen succes gehad. Naar verluidt
zijn thans nieuwe onderhandelingen
gaande, de heer De Ruwe wenste zich
echter vooralsnog van commentaar te
onthouden.
Nalatenschap
„Blonde Dolly" aanvaard
Zonder discussie en hoofdelijke stem
ming hebben Provinciale Staten van
Noord-Holland vanmorgen het voorstel
van Ged. Staten aangenomen tot het
aanvaarden van de nalatenschap van
mevrouw S. A. J. Niemans (Blonde
Dolly), die op 31 oktober 1959 in 's-Gra-
venhage is overleden, onder het voor
recht van boedelbeschrijving, ten be
hoeve van het Provinciaal Ziekenhuis
nabij Santpoort. Aan de erfstelling
heeft zij het verzoek verbonden dat
haar moeder, die in het Provinciaal
Ziekenhuis te Santpoort wordt ver
pleegd, de best mogelijke verzorging
zal worden gegeven. Het Nederlands
Kankerinstituut heeft het andere deel
van de nalatenschap, eveneens onder
het voorrecht van boedelbeschrijving,
aanvaard.
In het Kielerkanaal is vannacht
het 500 ton metende Nederlandse vaar
tuig Uranus van de rederij N.V. Kust
vaart Unie te Groningen, ha een aan
varing met het eveneens Nederlandse
schip Themis van de KNSM in Amster
dam, gezonken.
MARKTBERICHTEN
LEIDEN, 21 Juni Coöp. Groente- en
Fruitveiling: Per 100 kg.: aardbeien 120-
160, pruimen 100-120, aardappelen 39-43,
andijvie 15-28, doperwten 50-70, peulen
70-135, snijbonen 95-115, stambonen 160-
205, tuinbonen 23-28, kroten 35-39, spits
kool 8-19, postelein 15-35. rabarber 7-12,
spinazie 25-44. tomaten 55-120. waspeen
44-50. Per 100 stuks: perziken 15-30.
bloemkool 15-45, komkommers 20-43. Per
100 bos: bospeen 27-42, kroten 11-16, pe
terselie 6-8, selderij 3-5.90.
LEIDEN, 21 Juni Vette varkens-
markt: Aangevoerd 165 vette varkens.
Notering per kg. levend gewicht: zware
varkens geen notering, lichte varkens
1.48-1.58, slagersvarkens 1.54-1.56, zeugen
1.08-1.15. Handel was vlot.
BOSKOOP, 20 Juni „De Boskoopsche
Veiling": Newyorker 170-120, Duisburg
160-150, gemengd 24-45, Butterfly 140-100,
Hadley 100-50, Vlerlanden 220-100. Bet-
tertlmes 70-50. Pechtold 90-55, Rosalan-
dia 40-30, witte Butterfly 300, Astrome-
rla 80-65, Campanula wit 20-55, idem
blauw 14-65, Clematis Durandi 280-210,
Goudbonte Lugustrum 68, Worelds Su
preme 34-49. Anemonen 16-13, Esther
Read 54-52, Sweetheart 60-80, Nymph 150-
270. Wolf Glorie 160-130, Aria 55-40,
Fair King 280-230, Else Poulsen 50-45-72.
Molin Rouge 90-180. Ellen Poulsen 49,
Juweeltje 200-150, White Sweetheart 60-
50. Begonia in pot 38, Begonia roze 25,
Bladgonla 38, Ampelopsls elegans 75.
RIJNSBURG, 20 Juni Bloemenvei
ling Flora: Scabiosa 190-250, Eremures
14-15, Vlolieren 750-850, Campanula Py-
rimidales 7-9, Delphinium 11-14, Margrie
ten 150-200, Korenbloemen 80-120, Col-
vlllei 260-300, Wilhelmlna 8, Nymph 12-
14, Renonkels gemengd 120-180, Achelia
170-200, Gallardia 250-260, Wirral Supre
me 4-6, Gladiolen: Pierson 8-10, Abu Has
san 9-11, Joh. Strauss 17-18, Friendship
16-17, Anjers: Sim wit 8-10, Sim Derby
9-12, Sim roze 7-10, Tangerin 19-20,
Chocking Pink 10-11, alles per 100. Go-
detia 75. Engels Iris 40-46, Lathprus ge
mengd 39-40, Segetum 25-28, per bos.
Lelie wit 18-19 per kelk.
Groenteveiling: Sla 300-520 per 100
krop. Bloemkool 10-25 per 100 stuks.
Bospeen 23-25, peterselie 6-11.10, boskro-
ten 10-11, radijs 570-640, bonekruld 180-
280, selderij 7.80 per 100 bos, uitjes 17-18
per 100 kg.
KATWIJK AAN DEN RIJN. 20 Juni
Groenteveiling: bloemkool Al (per 100
st.) 35-52, idem A2 16-31, sla Al (per 100
st.) 3.20-6.20, idem A2 3-3.60, bospeen
(per 100 bos) 35-46, waspeen Al (per kist)
7.80-10.10, idem A2 (per 10 st.) 2.10-8.10.
idem BI (per 10 st.) 6.90-7.50, kroten
(per 100 kg.) 6.70-7.20, kroten (per 100
bos) 9-12, spinazie 19-26, pootuien 19-24,
sjalotten 17-19, andfjvie 15-25, postelein
28-30, tuinbonen 31-32, rabarber 10-15,
peterselie (per 100 bos) 7-12, krulpeter-
selle (per 100 bos) 12, selderij (per 100
bos) 6-10, bonekruld (per 100 bos) 6,
komkommers (per 100 st.) 15-35, aard
beien (per doosje 250 gr.) 27-35. Aan
voeren: sla 37.000 stuks; bospeen 3700
bos. waarvan 2290 bos voor exoort werd
ROELOFARENDSVEEN, 20 Juni Bloe
menveiling: Colvilleis 20-38, idem Spit
fire 50-69, Idem Nymph 1.35, idem Wil
helmlna 1.00-1.17, Esther Read 7-24, Wir-
rals Supreme 13-52, Alstroemeria 34-56,
Lathyrus 20-31, Dahlia 50-70, Spirea 20-
29, Trltonia 16-26, Anemonen 8-12 per
bos. Am. Anjers: Sim raod 5-11, roze Sim
4-10, idem wit 4-7, Harvest Moon 9-10,
Brenner 3-7, Rozen 4-15, Lelies 11-20, Or-
nlthogalum 6-14, per stuk.
Groenteveiling: Aardbeien I 30-51, idem
II 17-36 per 2% ons doos. Kropsla 3-8,
bloemkool 10-31, bospeen 16-32, kom
kommers 14-26, augurken D 48-60, kas-
snljbonen I 100-115, idem II 80-95, idem
stek 50-75, peulen I 401100, idem II 25-
28. doperwten 21-38, kapucijners 18-41,
tuinbonen 19-23 per 100 kg.
TER-AAR, 20 Juni Groenteveiling:
Kassnilbonen 95-1.30, Idem B 63-91, Idem
stek $7-58, stamprinsessenbonen 1.80,
peulen 52-1.10, Idem B 28-49. doppers 38-
53. kapdoppers 26-46, blauwschokkers 67-
77. witte capucijners 52-58, tuinbonen 18-
22. tomaten A 81-1.09. Idem B 78-1.01,
idem C 58-97, idem CC 41-47, Idem afw.
28, andijvie 17-27, spitskool 5-12, nieuwe
aardappelen 31-39, Idem kriel 10-25, was
peen 11-21, augurken 21-31, rabarber 7.
komkommers stek 9-13, aardappelen 14,
alles per kg. Sla 3-7.40 per 100 stuks.
Bloemkool A 30-40, Idem B 17-29, Idem
C 10-13, komkommers 9-33, alles per stuk.
Bonekruld 5-7. boskroten 7-11, bospeen
13-24, peterselie 6. selderij 2. alles per
bos. ardbelen 2.50-2 "7 per slof, idem 28-
35 per doosje.
ROTTERDAM, 21 Juni. Veemarkt. Aan
voer In totaal 3517. Weektotaal 5653.
Vette koelen en ossen 300. gebrulksvee
655. vette kalveren 965, gTaskalveren 100
nuchtere kalveren 529, varkens 4. biggen
16, paaTden 66. veulens 8. schapen of
lammeren 105, welde/zuiglammeren 736.
bokken of geiten 23.
Prils per kg.: vette koelen le kw. 290
320 2e "kw. 265—285, 3e kw. 250—260;
vette kalveren 260290, 230260, 210
230, slachtpaarden 240, 200. 190. Prijs per
stuk :graskalveren 440, 360, 260; nuchtere
kalveren 70. 60. 54; exportvarkens 78. 70.
60; biggen 48. 40, 36; schapen 110, 90. 70;
welde/Bulglammeren 80, 60, 50; kalfkoeien
1270, 1100, 900; melkkoeien 1270, 1100.
900; vare koelen 880, 780. 670; vaarzen
930, 700, 60O; pinken 560, 500, 400.
John de Freeze
ten grave gedragen
VELE COLLEGA'S AANWEZIG
(Van onze Amsterdamse correspondent)
Op de begraafplaats Zorgvlied aan de
Amsteldijk te Amsterdam hebben van
morgen enige honderden vertegenwoor
digers uit toneel- en radiowereld een
laatste groet gebracht aan de vorige
week zo plotseling om het leven geko
men acteur John de Freeze. In de aula
waar bü binnenkomst het Adagio uit
het tweede orgelconcert van Bach klonk
zagen wjj o.m. Caro van Eyck, Wiesje
Bouwmeester, Cruys Voorbergh, Elise
Hoomans, Magda Janssens, Mien van
KerckhovenKling, Enny Mols—de
Leeuwe, Hans Tiemeyer, Fred Sterne-
berg, Johan Bodegraven, Herbert Joeks,
Flip van der Schalie en de heer Van der
Veen, directeur van de NCRV.
Namens de toneelgroep Theater waar
van de overledene deel uitmaakte schet
ste Rob de Vries hem als een man, die
een grote worsteling doormaakte bij het
zoeken naar de manier, waarop hij zijn
onmiskenbare talenten als acteur zou
uiten.
John de Freeze hield van zijn vak.
Zijn hulpvaardigheid kende geen gren
zen en zijn liefde voor de medemens kan
velen tot voorbeeld strekken, aldus de
heer De Vries.
Jan van Ees sprak een afscheidswoord
namens de „Vrienden van Hilversum"
bij welke woorden Kommer Kleijn na
mens de N.R.U. aansloot.
„Hij was een goed en enthousiast
mens, die veel hield van het werk en
het leven".
Tenslotte bracht Jac. Snoek uit naam
van de collega's van toneelgroep Theater
een laatste groet. Terwijl het orgel
zacht Mozart's „In diesem heil'gen Halle"
speelde, volgden vrouw en kinderen,
vrienden en bekenden de met bloemen
bedekte baar naar de groeve.
Tapijtdief krijgt 18 maanden
(Speciale berichtgeving)
De Zwolse Rechtbank heeft vanoch
tend een 45-jarige technische hoofd
ambtenaar, die in Zwolle op kamers
woonde, wegens diefstal van tapijten op
de Veluwe veroordeeld tot 1 jaar en 6
maanden gevangenisstraf met aftrek en
voorwaardelijke ter beschikkingstelling
met een proeftijd van drie jaar. Verder
zal hij zich moeten gedragen naar de
aanwijzingen van de vereniging, die zich
met het toezicht en de eventuele behan
deling belast.
UITBREIDING DER R .D.M.
Voor ruim f 5 miljoen grond
te koop gevraagd
(Speciale berichtgeving)
De N.V. de Rotterdamsche Droogdok
Maatschappij heeft plannen om grote en
intensieve uitbreiding te geven aan haar
dochtermaatschappij aan de Wilhelmi-
nahaven te Schiedam de N.V. Scheeps
bouw Maatschappij Nieuwe Waterweg,
welke uitbreiding nodig blijkt als gevolg
van de grootse ontwikkeling van het
nieuwe waterweggebied en tevens omdat
de R.D.M. in haar bedrijf aan de Hey-
plaat te Rotterdam-zuid geen uitbrei
dingsmogelijkheden meer heeft.
Om die uitbreiding te Schiedam ten
uitvoer te kunnen brengen heeft de
R.D.M. het college van B. en W. van
Schiedam verzocht de grond waarop de
werf „De Nieuwe Waterweg" ligt en die
men nu in erfpacht heeft, te mogen
kopen. Het betreft een terrein van 185.620
m2, waarvoor de R.D.M. de som van
f. 5.000.000 wil betalen. Bij deze prijs
komt een bedrag van f. 250.000 als rente
over de drie gelijke termijnen waarin
de koopsom zal worden afgelost.
B. en W. van Schiedam hebben de
gemeenteraad voorgesteld deze transactie
waarin zij een groot belang voor de ge
meenschap zien, goed te keuren.
MOTIE VERWORPEN
VERGOEDING
STUDIEKOSTEN
(Van onze parlementaire redacteur)
Drie weken geleden, bjj de bespre
king in de Tweede Kamer van de
tweede nota inzake voorzieningen ten
behoeve van studenten, heeft de heer
Tans (P.v.d.A.) een motie ingediend,
waarin de regering werd verzocht het
stelsel van renteloze voorschotten voor
studie op te heffen en een wettelijke
regeling te ontwerpen, die onder voor
allen gelijkelijk geldende toelatings
eisen, recht geeft op een vergoeding
van studiekosten, waarvan de hoogte
afhankelijk is van de draagkracht van
de ouders.
Vanmiddag is deze motie met 41 te
gen 78 stemmen verworpen. Vóór stem
den alleen P.v.d.A. en P.S.P. De heer
Laan (K.V.P.) achtte de tyd nog niet
rijp voor de bedoeling van de motie.
De heer Kieft (A.R.) verklaarde ver
trouwen te hebben in het beurzenbe-
leid. De heer Diepenhorst (C.H.) had
bezwaar tegen het automatisme en ook
mevrouw KuiperStruijk (V.V.D.)
wees de motie af omdat er drie weken
geleden geen behoorlijke discussie over
is gevoerd, daar de motie te laat werd
ingediend.
BEURSOVERZICHT
Internationale waarden
in reactie
AMSTERDAM, 21 Juni
Over de gehele linie ondergingen de
internationale waarden vanmiddag een
koersreactie op de „willige" stemming
van gisteren. De markt verkreeg hier
door een geheel ander beeld vergeleken
bij gisteren. De handel was ook veel
kalmer ten opzichte van die van de
vorige dag toen het publiek, vooral in
de lokale waarden stapte. Wall Street
wil nog steeds niets van hogere koersen
weten en sloot ook gisteren iets lager.
Op de beurs van Parijs, Londen en
West-Duitsland was de stemming van
daag goed prijshoudend tot iets hoger.
Dit weerhield het Damrak ervan om tot
verkopen op grote schaal over te gaan.
Hier en daar werden wat winstnemin
gen getroffen en aangezien de buiten
landse vraag deze keer niet sterk ge
noeg bleek te zijn, moesten koersverlie
zen worden geïncasseerd. In AKU's was
nogal wat beweging want de koers
schommelde van de 565 tot de 569 en
herhaalde dit tot tweemaal toe. De
rayonaandelen verlieten de markt op
circa 565, tegen een slotkoers van giste
ren op 5791/4. Philips op 1205 circa tien
punten lager evenals Unilevers op 967.
Kon. Olies verloren opnieuw terrein en
noteerden op f. 138.70 circa f. 1.50 bene
den de vorige slotprijs. Hoogovens (om
zet gisteren nominaal f. 311.500) verloor
op 825 ruim 20 punten. De handel in
bovengenoemde koersen was kalm.
Scheepvaarten rustig doch merendeels
een weinig boven het vorige slotpeil.
Flinke belangstelling was er vanmiddag
in de cultuursector voor aandelen HVA,
die opliepen van 169 tot 171. Op deze
prijes behaalde dit fonds een koerswinst
van circa 5 punten ten opzichte van het
vorige slot. In deze hoek was één spe
ciale koper aanwezig. Deli een weinig
lager bij geringe omzetten. Staatsfond
sen door elkaar hoger. In de lokale sector
was de handel een stuk minder dan die
van gisteren. De bier-aandelen waren
vast en de grootbanken doorelkaar iets
hoger.
WISSELKOERSEN
Amsterdam, 21 juni.
Londen 10.56%—10.56%, New York
3.76%3.77%, Montreal 3.84—3.84'i,
Parüs 76.89%—76.94%, Brussel 7.56%
—7.56%, Frankfort 90.38%—90.43%,
Stockholm 73.02—73.07, Zürich 87.38—
87.43, Milaan 60.72%—60.77%, Kopen
hagen 54.64%—54.69%, Oslo 52.78%—
52.83, Wenen 14.52%—14.53%, Lissabon
13.16%—13.18.
Beurs van Amsterdam
Dinsdag 21 juni
ACTIEVE OBLIGATIES
Staatsleningen ad f. 1000.—
Vorige Slotkoers
koers v. heden
Ned '58 4% 100% 100%
Ned '59 4% 100% 100%
Ned '59 4% 9898%
Ned. '60II 4% 100% 100%
Ned '53 3% 93ÜGB 93HGB
Grootboek obi. 3% 78GB
Ned '47 3% (3) 93% 93%GL
Ned '51 3% 95 %B 96 B
Ned '53 (3%) 93% 93%
Ned '56 3% 93% 93 ft
Ned '48 3% 86% 86%
Ned *54 3% 86% 86%
Ned '55 I 3% 88% 88%
Ned '55 II 3V4 90% 90%
Ned '37 3 91
Dollarlng '47 3 92% 92
fnvesteringscert 3.. 96% 96(1
Ned 62-64 3 97fg 98 GL
Indië "37 A 3 93ft 93%
Grootboek '46 3 89ft
Ned WB 6% 109 109ft
ACTIEVE AANDELEN
Clt. Handl. en Ind. B. 34% 34%
Nat. Handelsbank 166 166
Ned Handelmij. 272% 275GB
Amst. Rubber 115% 116%
H.VA166% 171%
Senembah 561 560
ABU579% 565%
Berkel's Patent (v.) 350GB 347
Calvé Delft cert. 938 927
Dell Mij.en (Ver.) 193.30 191.20
Kon Pap v Gelder 327GB 328
Hoogovens eert848 822%
MUller en Co. NB 440GB 440
Ned Kabelfabr. 630GB 625GB
Philips 1216 1206%
Philips pref.307 308 GB
Unilever 977% 964%
Wilton Feyenoord 203L 197
Bill ton 2de r 385 381
Dordtse Olie gew. 675 672
Kon Olie (f20.—142 142
idem (50 f20.—) 140.10 139.30
Holl Amer iyn 139% 140
Java China Paket 145% 145
KLJJ 107.50 104
Kon Ned 8tmv Mü 181% 183%
Kon Paket My 134 133%
Stoomvaart My Ned 167 168
Nlevelt Goudr eert 146% 146%
v OmmereD eert 274% 270%
Kon Rott Lloyd 146 146
Ned Scheepv Unie 146% 146%
NIET-ACTIEVE OBLIGATIE
Prov.- en Gem leningen
A'dam 47 i3%> 3 93% 93%
idem 48 (3%) 93%
R'dam '52-1 (4%) 97% 97%
td ld -37 I-n (3%) 93%
Z.-Holland '56 (4%) 97% 97%
Bank N. G. '58 (5%) 104ft 104
id. N WB '52 (4%) 98 98
Industr. Obligaties
Philips Dollar lng *51 94% 95
Premieleningen
A'dam *53 3 100B 100 B
A'dam '51 I 2% 83% 78
A'dam '56 I 2%78% 78%
A'dam -56 O 2% 94% 94%
A'dam '56 m 2% 94 93%
Eindhoven '54 2% 78% 78%
Enschede'54 2% 78% 78%
Den Haag 52 1 2% 84% 86%
Idem II 2% 89 88L
R'dam *52 I 2% 87%
Idem II 2% 89B 89%
Idem '57 2% 96% 96%
Utrecht '52 2% 90L 89%
Z.-Holl 1957 2% 94L 91%
NIET-ACTIEVE AANDELEN
Bank- en Credietinstelllngen
Robeco 238 238.50
Amst. Bank 347% 349%
HB.U eert221% 222
Rott. Bank 299 298
Twentsche Bank 277%
Industrie Ondernemingen
Albert Heyn450B 450 B
Borsumy63% 61
K. N Ed-met. A-AA 99 100
Idem pref wd. 107
Electrolasmy 332 332
Kon Ned Grofsm 166 166
Holl Constructie 530
Lng our v Bouwnyv 263 263
tnternaüo 153 153
Int. Kunststof! Ind 65%
Leidse Wolsplnnery 428 430
Rott Droogdok My 609 610
Slkkens Groep 710 252
Ver. Touwfabrleken 330 330
Walvisvaart 118%
Wemlnk'e Betonm. 154 153%
Van wyk en Heringa 110% 114
Zaalberg 118 118
Spoorwegen
Deli Spoorweg My 6% 6%
Amertk fondsen
Canadian Pacific R 25 25
Intern NlckeJ 108% 109
Anaconda 51ft 51%
Bethiehem Steel 45% 44%
Cl tie? Service 41 40%
General Motors 44% 43%
Kennecott 77% 77%
Republic Steel 61% 60
Shell OU 66 66%.
Onion Pacific 25% 25%
ün States Steel 82 79%
