Lange, warme zomers zijn nog geen indicatie voor klimaatsverandering Grote zorgen over de financiële toekomst der Ziekenfondsen Weer wordt niet door atomaire explosies beïnvloed Ui terste beta lingscapaciteit zal nu spoedig bereikt zijn Opgericht 1 maart 1860 Zaterdag 18 juni I960 Derde blad no. 30076 De droogte en haar gevolgen (II) Het laatste woord pas over dertig jaar (Speciale berichtgeving) Mag men uit het zachte weer van de laatste tijden en enkele voor gaande jaren concluderen, dat ons „klimaat" aan het veranderen is? Met andere woordent dat de winters minder streng worden en de zomers warmer? Neen, dat mag men niet alleen, maar dat kunnen zelfs de knapste koppen van het K.N.M.I. te De Bilt niet. Heeft men zoals te lezen viel in de eerste beschouwing ongeveer een half jaar nodig om aan te kunnen geven, of de huidige mooi-weer periode op gegeven moment afgelopen is, zo moet men toch zeker een periode van dertig jaar analy seren om te kunnen zeggen of er zich (en dan nog geringe) klimaatsveranderingen hebben voorge daan. Welnu, dat heeft men gedaan en men is inderdaad tot de gevolgtrek king gekomen, dat het klimaat aan het veranderen is. Deze verandering gaat echter zeer geleidelijk en aan den lijve ondervindt men dit niet of nauwelijks. Dit thans zéér, zéér geleidelijk zachter worden van het klimaat zette reeds in1885 in, zodat hieruit ook al geconcludeerd kan worden hoe langzaam het wel gaat. Hoe manifesteert zich die verandering nu? Niet zoals men wel al begrepen zal hebben door het uitzonderlijk droge weer sedert Koninginnedag 1959, het droge jaar 1947 of zelfs het heel droge jaar 1921, maar door geheel andere factoren. Het zeer geleidelijkaan zachter worden van de winters op het noordel gk halfrond, het kleiner worden van de gletsjers, het langzaam naar noordelijker streken opschuiven van de koren- en boomgrens, het warmer wor den van het water. Veranderingen der halve, die niet van jaar op jaar waar te nemen vallen, maar wel van tientallen jaren op tientallen jaren, En dan gaat het nóg niet schoksgewijze. COMBINATIE VAN FACTOREN Wat de oorzaken van deze klimaats verandering zijn, valt niet nauwkeurig te zeggen, zoals dr. H. ten Kate van het K.N.M.I. ons verklaarde. Het is een zeer moeilijke en complexe materie. Wel staat echter met zekerheid vast, dat deze klimaatsverandering, die zich vooral op Spitsbergen manifesteert, van een com binatie van factoren afhankelijk is, waarbij ook wel eens is gedacht aan een licht veranderde stand van de aard as. Eveneens kan als vaststaand worden aangenomen, dat de nucleaire proef explosies generlei invloed hebben op het weer, en dus helemaal niet op het kli maat. Toen het weer enkele jaren gele den op zeker moment bijzonder slecht was, werd dit al gauw door menigeen vooral tijdens het gesprek van alledag aan de proefexplosies toegeschreven, terwijl anderzijds het buitengemeen fraaie weer van thans ook van diezelfde explosies het gevolg zou zijn, zo men tenminste geloof wil hechten aan deze impulsieve uitspraken van de-man-in de-tram. Valt uit deze ongerijmdheid reeds te concluderen, dat het met die supposities niet kan kloppen, daarenboven beschik ken de meteorologen, zoals dr. Ten Kate ons verzekerde, over generlei aan wijzing, dat die explosies wèl van invloed zouden kunnen zijn. En het zijn toch in eerste instantie deze vakmensen, die over onderhavige kwestie met gezag kunnen oordelen. En dan: zouden in onze contreien de explosies slecht (.of goed) weer veroorzaakt hebben, elders ter wereld was het weer gedurende die zelfde perioden juist bijzonder goed tof slecht). De weertypes van de laatste jaren hebben zich tenslotte vroeger toen er van atomaire explosies nog geen sprake was vaak precies zo gemani festeerd. Concluderend kan dus gezegd worden: ons klimaat is aan een zeer langzame verandering onderhevig, maar het uit zonderlijke droge en mooie weer van de laatste tgden vormt een geheel ander en incidenteel hoofdstuk. Wanneer dit hoofdstuk zou worden afgesloten, valt Nehroe naar gebied van Ladak Premier Nehroe aal de eerste week van juli een bezoek brengen aan het door India en China omstreden gebied van Ladak aldus is van officiële zijde in Nieuw-Delhi vernomen. Zoals bekend is een gebied van 12.000 vierkante mijl van Ladak in handen van China. Men verwacht dat Nehroe enige tijd in de hoofdstad van Ladak, Leh, zal blijven, en installaties van het Indiase leger zal bezichtigen. In Nieuw Delhi was tot op heden slechts bekend dat Nehroe vol gende maand Kasjmir zal bezoeken. INVESTEREN IN THAILAND ZAL MOEITE LONEN De Nederlandse goodwill-missie, die onder leiding van de Staatssecretaris van Economische Zaken, dr. G. M. J. Veldkamp, een bezoek van een week aan Thai' ind heeft gebracht, is gisteren in ons land teruggekeerd. Men verklaarde, dat de autoriteiten in Thailand het be zoek zeer op prijs hebben gesteld en dat vele nuttige besprekingen zijn gevoerd. De algemene indruk van de missie was, dat heit voor de Nederlandse industrie zeker de moeite waard is investeringen in Thailand te overwegen, aangezien het land van ruim 2 miljoen inwoners, van wie thans slechts 8% in de industrie werkzaam is. zich in de toekomst zal moeten industrialiseren. Andere veran deringen in de economische structuur van Thailand, die volgens het oordeel van de missie in de toekomst verwacht kunnen worden, zijn: een verdere in dustrialisatie van de landbouw en een uitbreiding van het dienstenverkeer. IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIM KOELWATER EN KLIMAAT De gedurig verder gaande in dustrialisatie met haar steeds groter en talrijker wordende ma chines en groter wordende kracht centrales heeft ook haar invloed op het klimaat. Al die machine parken kunnen immers slechts draaiende worden gehouden door middel van al of niet grote stro men koelwater, die na dienst ge daan te hebben weer terugvloeien in rivieren en kanalen. De tempe ratuur van dit water wordt hier door verhoogd (zich bijv. duidelijk manifesterend in tijdens vorstpe rioden niet bevriezende, dampende waterwegen). Zelfs het openhou den gedurende de wintermaanden van waterwegen door middel van ijsbrekers is van invloed op het klimaat Illllllllllllllllllllllllllllllllllll illllllllllllllllllllllllll pas na verloop van een aantal maanden na die afsluiting te noteren, terwijl het afsluiten van de klimaatsroman pas een jaar of dertig na het schrijven van het laatste woord bekend kan worden. MINDER KOUDE WINTERS Opmerkelijk in dit verband is verder nog, dat zij, die over deze materie dis cussiëren, meestentijds wijzen op het feit, dat er „vroeger" veel strengere winters voorkwamen dan thans, waar uit dan de conclusie gedestilleerd wordt, dat het klimaat verandert. Nu mag die klimaatsverandering wel gaande zijn, maar ze verloopt zo geleidelijk en voor het menselijk oog onwaarneembaar, dat die strenge en lange winters van „vroe ger" buiten het patroon van de klimaats verandering moeten vallen. Die winters, waar zo vol enthousiasme over gespro ken wordt, dienen dus wel een andere ooi-zaak te hebben dan de klimaatsver andering. De meest waarschijnlijke oorzaak is dunkt ons een falen van de herinne ring. De cijfers wijzen immers uit, dat „vroeger" zeker niet meer strenge win ters zijn voorgekomen dan thans. Bijv. waren '53/'54 en '55/'56 zo znlke „ouder wetse" winters, '39/'40 was ook streng, evenals '40/'4I en '41/'42. De „beruchte" winter '28/'29 telde echter slechts, vol gens metingen te De Bilt verricht 24 ijs dagen (dagen, waarop de maximum temperatuur niet boven het vriespunt komt), maar die van '39/'40 40 en die van '41/'42 4L Kijkt men naar het aan tal vorst dagen, dagen dus, waarop de temperatuur voor kortere of langere periode tot onder het 0-punt is gedaald, dan leverde '28/'29 er 108 op, '39/»40 88, '40/'41 91 en '41/,42 eveneens ML De ervaring is echter men kan het ook nalezen in de couranten van tien tallen jaren her dat men bij een eigenlijk wel fikse winter steeds zegt: er zijn geen ouderwetse winters meer. Denk maar eens aan die en die winters Maar de winters zijn thans werkelijk niet zoveel schappelijker dan voorheen, zodat zij derhalve ook moeilijk een in dicatie kunnen vormen van een vry snelle klimaatsverandering. Het is een romantisch getinte herinne ring, die ons parten speelt. Klimaats verandering? ja, maar zich dus niet manifesterend in warmte- en droogte periodes, zoals wij thans beleven, en winters die opmerkelijk minder streng zouden zijn. /SRRBRRII AANTAL VORST-EN VSDAGEN IN NEDERtANDWO'BM JVjJ I 'Jsdagen asa -K5W*vU.o>-J03<00-'iO<i;^U<o>-Nia;;5o--fOwku>0>-ua><00-roG>JsU>0>;Nlcp<!n -» -. - «3 WforororoforoMMoiuiwojCdcjcjjujujpi^^^^.sfvfcjsfc^u'yyyyyyyyyOj "U^U'OlvICDIOO-'MWAU'OtvlCDCO-'MuKvOlvJIIlOOjMWi-UiOlvICDlOO Zowel voor de afdeling vrijwillig verzekerden als voor de verplicht-verzekerden der Ziekenfondsen baart de financiële toekomst grote zorg. Dit is vanmorgen medegedeeld door de voorzitter van de Federatie van door verzekerden en medewerkers bestuurde Ziekenfondsen (VJVÏ.Z.), de heer A. J. van Leusen, op een te Utrecht gehouden algemene vergadering van deze federatie. Hy noemde het een gebiedende eis, dat nu allereerst grondverzekering van de Ziekenfondsen op gezonde en meer zekere basis wordt gevestigd en pas daarna overgegaan wordt tot uitbreiding van de verstrekkingen. De heer Van Leusen vroeg zich in dit verband af, of de verpleging van chro nische zieken, mede op grond van de nog zeer beperkte opname-gelegenheid en de uiterst moeilijke indicatiestelling die bij de beschikbare ruimte een billijke opname-verdeling onmogelijk maakt, op dit moment bij de grondverzekering moet worden ondergebracht. Wel acht hij het mogelijk met spoed een begin te maken met de verzorging van deze, volgens hem, reeds te lang aan hun lot overgelaten zieken. Voorlopig zal voor deze zieken een beroep moeten worden gedaan op de aanvullingsfondsen in die gebieden waar verpleegruimte is. Sprekende over de uiterste grens van betalingscapaciteit voor de Zieken fondsverzekerden zei de heer Van Leu sen dat deze grens in de nabije toe komst zeker zal zijn bereikt. Voor een groot deel van de vrgwillig-verzekerden bestaat, volgens hem, reeds nu de si tuatie dat de premie slechts met de grootste moeite of met steun van So ciale Zaken kan worden opgebracht. De heer Van Leusen waarschuwde voor te grote uitgaven, voor uitbreiding en nieuwbouw van ziekenhuizen en pleitte voor een regelend optreden in dezen zonder al te zeer de zelfstandig heid van de ziekenhuizen aan te tasten. „Bezuiniging dient te worden gezocht", aldus de heer Van Leusen, „daar waar deze medisch verantwoord is". Verbetering en uitbreiding van het overleg tussen Ziekenfondsen en zieken huizen acht de heer Van Leusen nood- Op de top van de weer-toren van het K.N.M.I. Het bolletje, waar dr. Ten Kate zo aandachtig naar kijkt, is een zonneschijnmeter, een regis- treerinstrument dus dat het aantal uren zonneschijn meet. De con structie is eigenlijk zeer simpel: een normaal brandglasdat bij zonne schijn een lijn in een strookje pa pier brandt. Geheel rechts een windsnelheidsmeter, op de top van de stellage een windrichtingsmeter* zakelijk, maar niet toereikend, om het financieel probleem op te lossen. Veeleer zag spreker een mogelijkheid om uit de moeilijkheden te geraken in maatregelen gericht op een aanzienlijke bijdrage van overheidswege in de kosten van zieken- huisverpleging. Indien de door de Ziekenfondsen aan de ziekenhuizen te betalen dagverpleeg- prijs sterk zou worden gelimiteerd en de overheid zich tegenover de ziekenhui zen garant zou stellen voor suppletie van het ontbrekende bedrag zouden de fi nanciële moeilijkheden voor de Zieken fondsen voor een groot deel zijn opge lost en zou de regering aan de volksge zondheid een grote dienst bewijzen, zo zei de heer Van Leusen. Nog steeds geen Ziekenfondswet De sedert vele jaren in uitzicht ge stelde Ziekenfondswet, die het Zieken fondsen besluit een stuk wetgeving uit de bezettingstijd zou moeten ver vangen, laat nog steeds op zich wachten. Hieruit blijkt, aldus de heer Van Leusen, dat de moeilijkheden, die overwonnen moeten worden alvorens een wetsont werp kan verschijnen, dat een redelijke kans maakt om het Staatsblad te berei ken, nog steeds fundamenteel zijn. Moeilijkheden die veelal hun oorzaak vinden in diametraal tegenover elkaar staande opvattingen omtrent de grond slagen van een toekomstig Ziekenfond- senbestel. Wellicht enigszins getemperd door de welvaartsstijging, wordt steeds duide lijker, dat de vorderingen der medische wetenschap en de daarmede gepaard gaande stijging van de gemiddelde le vensduur, die tot grote dankbaarheid stemt, het Ziekenfondswezen noopt tot een premieheffing, die de draagkracht van vele verzekerden nu reeds en in toenemende mate te boven dreigt te gaan. Naast alle pogingen om de uitgaven binnen zekere grenzen te houden, wordt de roep tot uitbreiding van de verstrek kingen, met name de langdurige verple ging, al luider. Ook de discriminatie, die op het gebied van de verzekering bestaat tussen geestelijke en lichamelijk zieken, is een ieder, aldus de heer Van Leusen, een doorn in het oog. Dat de chronisch zieke of invalide noch de financiële hulp en lang niet altijd de verzorging krijgt waarop hij menselijke rechten kan laten gelden, noemde de heer Van Leusen, in een tijd waarin minder over armenhulp dan over bezitsvorming wordt gesproken, een fel- schrijnend tekort. Van een eventuele bijbetaling door de verzekerde voor huisartsenhulp en me dicijnen verwachtte de heer Van Leusen meer nadelen dan voordelen. Overigens zouden deze bijbetalingen een blijvende stijging van de uitgaven ternauwernood enigszins vertragen, zo zei hij tenslotte. Boterprijs maandag 25 cent per pakje omlaag (Van onze Haagse redactie) De minister van Landbouw, mr. V. G. M. Marijnen heeft gister middag na overleg in de minister raad het besluit van het Produkt- schap voor Zuivel goedgekeurd om van aanstaande maandag af de boterprijs met een gulden per kilo (een kwartje per pakje) te verla gen. De minister heeft deze toe stemming gegeven „hangende een nadere ontwikkeling van de zuivel- situatie" zoals een woordvoerder van het departement verklaarde. Het bestuur van het Produktschap nam tot deze maatregel zijn toevlucht om de afzet van boter op de binnen landse markt te stimuleren. De laatste weken hoopten de voorraden boter zich in de koelhuizen van het voedselinkoop- bureau onrustbarend op. De prijsverla ging komt tot stand door een toeslag uit het Zuivelfonds. Het ligt voor de hand, dat nu juist deze week de begro ting van het Landbouwegalisatiefonds, waarvan het Zuivelfonds een onderdeel is, drastisch moest worden herzien er zal 60 miljoen meer bij moeten dan aanvankelijk was geraamd men in regeringskringen enigszins terughoudend was over de door het produktschap be raamde maatregelen. Aan de andere kant was de minister min of meer in een dwangposfitie geraakt omdat de plannen van het Produktschap bekend waren geworden. De boterhandel zou gestag neerd worden wanneer de beslissing over de boterprijs te lang zou uitblijven. Minister Marijnen heeft dus aan de wensen van het Produktschap toegege ven. Vandaar ook zgn waarschuwende toevoeging, dat deze consumentensub sidie van de situatie op de zuivelmarkt afhankelijk wordt gemaakt. Overigens betekent de toeslag van een gulden per kilo geen volstrekt verlies. De kosten van opslag in een koelhuis en de daar mee gepaard gaande verliezen door uitslag en dergelijk en tenslotte het vaak in geforceerd tempo ruimen van de voorraden gaat eveneens met grote verliezen gepaard. Voorts is een deel van de hieruit voortvloeiende lasten voor het Zuivelfonds reeds begrepen in de her ziene raming van het Landbouwegalisa tiefonds. Tweede ontmoeting van Ben Goerion met president De Gaulle (Van onze Parijse correspondent) De Israëlische premier David Ben Goerion heeft gisterochtend voor de tweede maal in deze week een onder houd van vijf kwartier met de president der Franse republiek, generaal Charles de Gaulle, gehad. Over de inhoud van hun gesprek heeft de premier van de jonge Israëlische staat geen woord wil len loslaten. Tijdens een lunch van de diplomatieke pers deelde hg mee, dat het Israëlische volk het als een gewe tenszaak beschouwde de Duitse oorlogs misdadiger en massamoordenaar van joden, Adolf Eichmann zelf te berech ten. Bg het proces zullen, zo verzekerde de Israëlische minister-president alle traditionele juridische vormen echter streng in acht worden genomen. Op zijn telegrafische uitnodiging voor een ontmoeting, gericht tot zijn Argen tijnse collega Frondizi, die thans, zoals men weet, eveneens een reis door Euro pa maakt, heeft de Israëlische premier nog altijd geen antwoord ontvangen. Een Amerikaans-joods comité heeft van zijn kant in Parijs doen weten de bewijzen te bezitten dat Eichmann ook de dood van honderden Argentijnse joden op zijn zwarte geweten heeft. In diplomatieke kringen te Parijs wordt het intussen niet zeer waarschijn lijk geacht dat generaal De Gaulle zijn goede diensten als bemiddelaar in het Argentijns-Israëlische conflict over de uitlevering van Eichmann zou hebben aangeboden. Frankrijk onthoudt zich met het oog op de Algerijnse oorlog het liefst van ieder initiatief waaraan de Arabische wereld, waar men op zeer lange tenen loopt, aanstoot zou kunnen nemen. Op het pers-dejeuner van giste ren heeft Ben Goerion overigens zeer verzoeningsgezinde woorden tot dezelfde Arabische leiders gericht en zelfs de mogelijkheid van een verbond tussen zijn land en de Verenigde Arabische Repu bliek in het verre vooruitzicht gesteld. JEUGDTAPTOE IN DELFT. De provinciale oommissie Zuid-Hol land van het Chr. Jongeren verbond zal. in samenwerking met de culturele raad van Zuid-Holland, in de week, waarin het militair muziekfestival „Taptoe- Delft" valt, een jeugd-taptoe organise ren welke te Delft wordt gehouden. Het ligt in de bedoeling zaterdag 27 augus tus op de markt te Delft de tamboer en pijperkorpsen, alsmede van verschil lende drumbands uit diverse plaatsen, gezamenlijk te doen optreden. Een grafiekje, dat voor zichzelf spreekt. Brits student mag niet trouwen met Russische vrouw (Van onze Londense correspondent) Een lange blonde, Engelse student uit Oxford, de 21-jarige Francis Ander son, is gisteren uit de Sovjet-Unie ver bannen, omdat hij een 28-jarige Russi sche vrouw wilde trouwen. Zij nam in tranen afscheid van hem op de Mos- kouse luchthaven en begon te gillen toen haar geliefde in het vliegtuig stapte. Zij hadden elkaar drie jaar geleden op een jeugdfeest in Moskou ontmoet. Het meisje werkte toen als tolk voor een Japanse journalist. Anderson bezit een Russische en Franse academische graad. In april was hij op een toeris tenvisum naar de Sovjet-Unie terugge keerd om te trachten toestemming te krijgen voor het huwelijk. Hij logeerde bij vrienden van zijn verloofde en be studeerde de Russische huwelijkswet ten. Een aantal meden bezocht hij een ambtenaar van de burgerlijke stand. Om zijn liefde te bewijzen ging hij zelfs over tot vasten. Het Britse departe ment van Buitenlandse Zaken hielp hem en zijn visum werd verlengd. Toen hij donderdag jl. trachtte dit op nieuw te verlengen, werd dit gewei gerd. Hij werd gearresteerd en een dag later naar Engeland terugge stuurd. Een beambte van Aeroflot, de Russische luchtvaartmaatschapp, zorgde er op London Airport voor dat Anderson bij aankomst onmiddellijk uit het gezicht verdween. Men liet hem in een gereedstaande bus stappen, welke hij dadelijk door een andere deur weer moest verlaten. Anderson holde honderd meter over het vliegveld, waar hij door een klaarstaande auto werd opgepikt, welke hem naar de douane bracht, waar hij door een ach terdeur het stationsgebouw verliet. Zijn moeder, die in Ierland woont, wachtte hem daar op. Nutteloze uitgaven lïij de Luchtmacht De Algemene Rekenkamer herinnert in haar verslag over 1959 aan de nutte loze aanschaffing van een machine ten behoeve van de Koninklijke Luchtmacht welke ten doel had bij schietoefeningen door straaljagers te voorkomen, dat deze zouden worden getroffen door te ruggekaatste afgevuurde granaten. Deze machine kostte f. 226.000, maar bleek in de praktijk niet te voldoen. De machine is toen achtereenvolgens aan geboden aan verschillende instanties, laatstelijk aan de Dienst der Zuiderzee werken. Thans deelt de Algemene Rekenkamer ln haar verslag mede, dat ook deze dienst de machine niet heeft gekocht. De nog bruikbare onderdelen, met een gezamenlijke waarde van omstreeks f.45 000, zijn in de luchtmachitbevoor- rading opgenomen, terwijl de resterende delen als schroot door de Dienst der Domeinen zijn verkocht. Voorts wordt het volgende gememoreerd: In 1955 was met twee architecten een overeenkomst gesloten ter zake van het uitbrengen van een advies omtrent het bouwen van een academie voor de Ko ninklijke Luchtmacht. Nadat de grond dezer overeenkomst twee declaraties tot een totaal van ruim f. 20.500 waren betaalbaar gesteld, werd de opdracht aan de architecten inge trokken. .Nutteloze uitgaven" noemt de Reken kamer deze posten. DANSKAMPIOENSCHAPPEN IN VALKENBURG (L) In Paviljoen Dancing te Valkenburg (L) zijn gisteren de Nederlandse dam kampioenschappen voor professionals 1960 gehouden. Veertien top-paren uit de hele Nederlandse danswereld namen eraan deel. Na tal van voorrondes en de finale kwam de jury, bestaande uit internationale experts, tot de volgende uitspraak: Categorie moderne dansen: 1. Wim Voeten en Jeanne Assman uit Breda: 2. de heer en mevrouw G. de Jong uit Amsterdam; 3. de heer en mevrouw J. Molin uit Den Haag. Categorie Latijns-Amerikaanse dan sen: 1. Wim en Mary Lier uit Den Haag: 2. de heer en mevrouw G. de Jong uit Amsterdam: 3. de heer en me vrouw Ledoe uit Amsterdam.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1960 | | pagina 11