SHAG
Regenval nog steeds onder normaal
Nietneijcr
pittig-
xacftt!
Echter drinkwater in overvloed
Volgend jaar doorgaande treinen
tussen Haarlem en Utrecht
In Wtirttemherg drong de CDU
de socialisten uit de regering
Knoop
dit in
uw oor!
VAN NELLE's
Opgericht 1 maart 1860
Vrijdag 17 Juni 1960
Vjjfde blad no. 30075
De droogte en haar gevolgen (I)
Het jaar 1921 was nog erger dan nu
(Speciale berichtgeving)
De zomer van 1959 is men weet het bijzonder droog geweest:
gras verschroeide en gewassen stonden er slecht bij. Maar ook nu nog
bemerken wij wat droogte wil zeggen. Bier en frisdranken worden in
ongekende hoeveelheden geconsumeerd en het waterverbruik stijgt tot
grote hoogte.
Als gevolg van het uitblijven van voldoende
regen is het grondwaterpeil dan ook nog op vele
plaatsen in ons land (aanzienlijk) lager dan nor
maal en het is de landbouwer, die daar in eerste
instantie de wrange vruchten van plukt. Dat ook
de stedeling in het oosten van ons land een
.tekort" aan water in zoverre aan den lijve
gevoelt, dat hier en daar reeds verboden zijn
uitgevaardigd om tuinen te besproeien en straten
tn gevels te schrobben en te boenen, is echter een
geheel andere kwestie. De betrokken waterleiding
bedrijven gaan immers niet gebukt al zou
men dat misschien juist wèl verwachten onder de droogte, maar
hebben te kampen met een onvoldoende capaciteit van het net, zo
vernamen wij van de zijde van het Rijksinstituut voor Drinkwater
voorziening, dat gelegen is in een door veel groen en in volle pracht
prijkende bomen opgevrolijkte Haagse villawijk dicht bij Scheveningen.
De diep-liggende waterreservoirs, waar
waterleidingbedrijven letterlijk en fi-
inrlyk uit putten, zijn namelijk nog
lenszins ontoereikend geworden. Inte-
mdeel er zit (met een enkele uitzonde -
nj: Den Haag) nog meer dan genoeg
iter in de grond. En wat Den Haag be
eft daar is de capaciteit van het lei-
npiet juist vergroot, terwijl het struc-
irele tekort in de bodem weer goed ge-
Bakt wordt door toevoer van lek-water.
De droge, warme dagen hebben de
ensen ertoe verleid aanzienlijk méér
iter te verbruiken, dan men volgens de
atistlsche gegevens afgestemd op
P-verbruiken zou mogen verwach-
a. Vandaar de hier en daar geuite
urschuwingen niet al te slordig met
Et water om te springen. Drinkwater is
dan ook genoeg, maar het mankeert
tn de middelen om dit in die omvang-
;te hoeveelheden naar de verbruiker te
*ngen, als deze wel zou wensen. Dat
het probleem, niet een vermeend te
st aan water.
GEMIDDELDE 487 mm.
Na Koninginnedag verleden jaar is de
hoogte pas goed begonnen en het tekort
tn water is nog steeds niet ingelopen.
groot dit tekort eigenlijk wel is, wij-
a de regenmeters uit. Tonen de cijfers
'ff een periode van dertig jaar aan,
t een regenval van 720 mm per twaalf
tanden de gulden middenweg is, van
a '59 tot en met april '60 heeft men
'landelijk gemeten nog slechts een
middelde van 487 mm genoteerd. De
iflopen maanden maart en april lie-
a zelfs het droogte-record van deze
öw zien. Er mag dus nog héél wat wa-
f bijkomen, wil het gemiddelde bereikt
sden. Nu heeft de mei-maand wel eni-
regen opgeleverd en plaatselijk
®burg) flink véél maar genoeg-
tm zoden zijn nog zeker niet aan de
'•"dijk gezet, want afgelopen maand
het landelijk gemiddelde van de re-
N&l immers nog onder normaal ge-
"en. zo meldde het KNMI te De Bilt
k een instituut, dat óók gelegen is te
lden van veel groen en bomen, maar
«er van uiterlijk en minder uitbun-
5 van groei en bloei dan in de con-
«n, waarin de drinkwater-deskundi-
D te Den Haag werken. Men mag dit
?ook als een indicatie zden: hoe oos-
■ïker men in ons land komt,, hoe dui
der men de gevolgen van de droogte
m waarnemen.
"e vochtigheidsgraad van de lucht is
ventegen de laatste ttjd gelukkig wat
"stiger geworden, terwijl de verdam-
iets minder was dan normaal, zoals
Svan de zjjde van bet ministerie van
idbouw en Visserij met een zucht van
■lichting werd verklaard,
blijft de regenval echter ook de ko-
®de maanden beneden het normale
H dan zal men de droogte dubbel en
tra gaan gevoelen, terwijl het grond-
"Hpeil (veel) te laag zal blijven. En
10 te weten dat de te velde staande ge-
vocht (en warmte) hard nodig
Begin/medio mei lag dit grond-
Jkrpeil op enkele plaatsen in ons land
Geen controle-paneel van een ge
automatiseerd bedrijfdoch het
centrum in de weerkamer van het
K.N.M.I., waar de waarnemingen
van de verschillende meet-instru-
menten afgelezen kunnen worden,
van de tijd en windrichting tot de
temperatuur, windsnelheid, baro
meterstand e.d. toe.
men kan niet zeggen, dat de Veluwe
slechts uit zandverstuivingen bestaat,
vele bomen en struiken gedijen er best
en trekken zich niets van dat lage peil
aan.
De droogte-priode, die verleden jaar
in haar volle omvang is begonnen en
eigenlijk nog steeds (ondanks de mei-
regentjes) voortduurt, is overigens niet
zo ernstig als die van 1921, toen als lan
delijk gemiddelde slechts 434 mm regen
val werd genoteerd. Menigeen zal zich
dan ook nog wel de droge rivierbeddin
gen en vergeelde weiden van toen her
inneren. Een troost, al is die misschien
wel wat schraal
INVLOED VERDAMPING
Het is overigens niet alleen het tekort
aan neerslag, dat onze waterreserves
heeft doen inkrimpen. Droogtes zoals dr.
H. ten Kate van het KNMI te De Bilt
ons uitlegde, afhankelijk van de ove
rigens zeer moeilijk nauwgezet meetbare
verdamping, welke op haar beurt on
dermeer weer beïnvloed wordt door zon
en temperatuur. Een tekort aan neer
slag en een teveel aan verdamping stuurt
het normale evenwicht dan ook hele
maal in de war, een evenwicht, dat nor
maliter in stand wordt gehouden door
een grotere neerslag dan verdamping
gedurende de wintermaanden en een
grotere verdamping dan neerslag in
voorjaar en zomer, resulterende over
een geheel jaar gemeten in een klein
overschot.
- een meter lager dan normaal voor
'Plaatsen in deze tijd van het jaar.
Bet probleem van het grondwaterpeil
'ttter een complex kwestie, daar bijv.
de geologische gesteldheid van de
®d hier sterke invloed op uitoefent.
(zeer) laag grondwaterpeil op de
""we bijv. is juist normaalen
Dat die verdamping waar men
misschien te licht over zou denken
dus geen verwaarloosbare factor is, blijkt
wel uit het bovenstaande. De zon is hier
naast o.m. de temperatuur debet
aan. En dan te weten, dat de zonne
schijn verleden jaar het record van deze
eeuw heeft bereikt. Zelfs in 1921 het
top-droogtejaar is het niet zo zon
nig geweest als afgelopen periode, ter
wijl daarenboven de gemiddelde tempe
ratuur aan de hoge kant is geweest en
het weer als „erg rustig" gekwalificeerd
moest worden.
Wanneer de „mooi-weer"-periode af
gelopen zal zijn, valt nog niet bij bena
dering te zeggen. Zelfs de deskundigen
van het KNMI kunnen dit niet van van
daag op morgen uit de ontwikkelir^en
concluderen. Zou bijv. deze juni-maand
de ommekeer brengen, dan kan men pas
over een klein half jaartje met zeker
heid weten, of dit inderdaad zo is ge
weest. Eerst toch moet „het weer" ge
ruime tijd normaal zijn geweest, voor
dat men kan zeggen ja, in juni was de
ommekeer. Zouden immers om een
voorbeeld te noemen de verstreken
mei-maand met haar onder normale re
genval en juni met een dan sterk boven
normale neerslag gezamenlijk heel wat
water gebracht hebben, terwijl juli en
augustus weer gemarkeerd zouden wor
den door hoge temperaturen, veel zon
neschijn, rustig weer en abnormaal wei
nig regen, dan zouden die mei- en juni
dagen met hun verfrissende neerslag
weer geneutraliseerd zijn. En dan de
ZACHTE WINTER
LANGE ZOMER
De huidige periode van warm
en droog weer is eigenlijk reeds
na augustus 1958 begonnen. Waren
juli en augustus dat jaar slecht, f
J» september was mooi, terwijl het f
najaar rustig genoemd kon wor
den. De winter van '58/59 was vrij
j zacht, februari leverde een over
daad aan mist op. De zomer was
prachtig en zette tot medio okto
ber door. Daarna werd het weer
iets normaler, terwijl de winter
instig is gebleven. Tenslotte ken
merkten maart en april zich door
een behoorlijke droogte, terwijl
mei een onder-normale regenval
liet zien.
overheersende windrichting ook een
belangrijke indicatie is thans nog
steeds niet normaal, zoals dr. Ten Kate,
die dit gconstateerd heeft, ons verklaar
de, zodat te bezien valt, of om het
voorbeeld door te trekken juni wel de
ommekeer kan brengen.
Ook de arts kan niet meteen zeggen,
of een patiënt nu een ziekte-aanval
(ernstiger natuurlijk dan een simpele
verkoudheid of de mazelen) al of niet
achter de rug heeft. Hij heeft een ze
kere periode van observatie nodig. Zo
ook de meteoroloog bij zijn analyse van
het weer, zoals dr. Ten Kate het beel
dend en illustratief omschreef.
Men moet dus nog wat geduld oefe
nen.
Duel tussen Maarse en Kroon - Spoorwegen
over tweede autobuslijn Haarlem-Utrecht
(Van onze Haagse redactie)
Met ingang van de zomerdienst 1961 zullen de Spoorwegen doorgaande treinen
laten rijden tussen Haarlem en Utrecht, waarbij dus niet te Amsterdam behoeft
te worden overgestapt. Er zal een uurdienst worden uitgevoerd. De rijtijd tussen
Haarlem en Utrecht zal 53 minuten bedragen. Deze belangrijke mededeling deed
de vertegenwoordiger van de Ned. Spoorwegen, de heer G. D. Pasman, gisteren
bij de behandeling door de Raad van State van een door de autobusonderneming
Maarse en Kroon te Aalsmeer ingesteld beroep tegen de weigering door de
commissie vergunning personenvervoer van een concessie voor een tweede bus
dienst tussen Haarlem en Utrecht via Badhoevedorp, Schiphol, Amstelveen en
Ouder-Amstei en verder over Rijksweg II.
Rechtvaardige taakverdeling
(Advertentie)
SAMSON
met NIEUWE
sporfplaatjes
De Spoorwegen stellen zich op het
standpunt dat de ministeriële richtlij
nen aan de commissie vervoervergun-
ningen krachtig gehandhaafd dienen te
worden om een rechtvaardige taakver
deling tussen rail- en wegvervoer te
handhaven. Alleen op die manier zien de
Spoorwegen kans tot 'n economische ge
zonde bedrijfsvoering te komen. Wat
Maarse en Kroon doen. aldus de heer
Pasman, is vooral gericht op aftapping
van het eindpuntenvervoer tussen Haar
lem en Utrecht. Maarse en Kroon stel
len het wel zo voor, dat dat eindpunten-
vervoer zo'n vaart niet loopt en op de
reeds bestaande busdienst via Hoofd
dorp, Aalsmeer en Uithoorn minder dan
een percent van het totale vervoer op
die lijn bedraagt ,in feite komt dit alleen
door de sterke toeneming van het re
gionale vervoer.
De cijfers wijzen namelijk uit, dat het
aantal door de Spoorwegen vervoerde rei
zigers tussen Haarlem en Utrecht ge
daald is van 600 per dag in 1953 tot 520
per dag in 1959 of met 14%. Dit scheelt
de Spoorwegen f. 70.000 per jaar. Voor
Maarse en Kroon betekent dit vervoer
een inkomste van f. 45.000 per jaar en
de heer Pasman vroeg zich af of de
winst van de onderneming niet voor een
belangrijk deel uit deze lijn afkomstig
is. Dit is des te opmerkelijker, omdat het
totale binnenlandse spoorwegvervoer in
die tijd met 18% steeg.
Bovendien doet zich de teruggang
vooral voor op de enkele reizen en re
tours. het voor de Spoorwegen onvoor
delige forensenvervoer bleef de trein
trouw. Wanneer langs de zes belangrijke
op Utrecht gerichte spoorlijnen derge
lijke busdiensten zouden worden toege
staan, zou dit de Spoorwegen op een
verlies van bijna een miljoen gulden per
jaar komen te staan.
Met open vizier
De heer Pasman wees er voorts op, dat
Maarse en Kroon geen gevolg hebben ge
geven aan de suggestie van de CVP om
de gevraagde snellere verbinding van
Badhoevedorp, Schiphol en Amstelveen
met Utrecht tot stand te brengen door
middel van sneldiensten langs de be
staande routes. Dit wijst er duidelijk op.
aldus de heer Pasman, dat het haar niet
zozeer te doen is om het belang van het
streekvervoer, maar juist om het eind
puntenvervoer. In dat verband voerde
spreker ook aan, dat de gevraagde ver
binding een verkapte busdienst tussen
Amsterdam en Utrecht wordt. Die vrees
kon door de pleiter voor Maarse en
Kroom, mr. M. van Vugt, worden weg
genomen.
In tegenstelling tot de commissie ver-
voervergunningen, die bij haar afwij
zende mening is gebleven, is de direc
teur-generaal van het Verkeer namelijk
van oordeel, dat de gevraagde buslijn
wel kan worden toegestaan, onder voor
waarde van een overstapverbod te Ou
derkerk aan de Amstel op de bussen
naar Amsterdam. Mr. van Vugt deelde
mee, dat Maarse en Kroon bereid zijn
aan die voorwaarde te voldoen.
Overigens liet mr. Van Vugt er geen
twijfel over bestaan, dat Maarse en
Kroon de verbindingn tussen Amsterdam
en Utrecht over Rijksweg II te eniger
tijd aan de orde zullen stellen. „Maar wij
zullen dat met open vizier doen, net als
we met Amsterdam-Leiden hebben ge
daan," zo zei spreker, die verzekerde, dat
Maarse en Kroon nog steeds geen kaar
tjes Amsterdam-Utrecht langs omweg-
getjes verkopen. Mr. Van Vugt was ove
rigens Rijkswaterstaat dankbaar welke
instantie de mogelijkheid van seizoen
diensten Amsterdam-Vinkeveen had ge
opperd. .Maarse en Kroon hebben er
nog niet aan gedacht, maar zullen deze
wenk zeker ter harte nemen."
Overigens betwistte pleiter, dat de sug
gestie van de commissie om snelle dien
sten in te leggen via de bestaande lijnen
uit een oogpunt van exploitatie aan
vaardbaar is. Afgezien van het feit, dat
Oudekerk daarmee niet geholpen is. be
tekent dit in feite ook een onvoordelige
doublure. Bovendien kan niet overal met
normaal materieel worden gereden en
zou die lijn vijf kilometer langer zijn
dan de gevraagde van Rijksweg II. Dat
die gevraagde lijn meer treinreizigers
tussen Haarlem en Utrecht zou aantrek
ken kon mr. Van Vugt niet geloven. De
lijn via Badhoevedorp en Schiphol zal
immers langer en dus duurder zijn dan
de bestaande vla Hoofddorp en Aalsmeer.
Mr. Van Vugt onderstreepte het belang
van de gewenste verbinding voor Am
stelveen. dat honderdduizend inwoners
zal tellen en het recreatiegebied Vinke-
veen met Utrecht. De Spoorwegen zagen
in dat argument echter ook een bedrei
ging voor hun vervoer van Utrecht naar
het Amstelstation, waar thans veel rei
zigers met bestemming Amstelveen in-
en uitstappen. De betrokken Kamer van
de Raad van State zal later uitspraak
doen.
K.N.M.l. te De Bilt, waar
Afgezet en met grote toewijding
fluctuaties in het weer „ver-
W (en niet voorspeld
'f'den. Bovenop de toren bevinden
'h de instrumenten, die de weer-
tndigen aan hun gegevens helpen.
Verlies voor CDU geneutraliseerd door
opzeggen coalitie, maar niet vergeten!
(Van onze correspondent ln Bonn)
In de Westduitse deelstaat Baden-Württemberg, waar op 15 mei jJ. parlements
verkiezingen zijn gehouden, is het de christendemocratische unie gelukt de
socialisten uit de regering te dringen, ondanks het feit, dat juist de CDU zowel
in zetels als in stemmen achteruit was gegaan en de SPD een flinke winst had
geboekt. Woensdag besloten de CDU en de liberale FDP samen, misschien nog
met de Vluchtelingenpartij BHE, de regering t« vormen en wel opnieuw onder
leiding van de CDU-politicus Kiesinger, die dus weer minister-president van
Baden-Württemberg wordt. Daarmee komt een einde aan een volgens velen onjuist
geachte toestand: jarenlang werd deze deelstaat namelijk geregeerd door een
coalitie, waaraan alle partüen deelnamen, maar waardoor er van een echto
oppositie in het parlement U Stuttgart geen sprake was.
coalitie. Het belang van zijn partij lag
meer in een uitschakeling van de SPD.
Het belang van Kiesinger zelf, die te
Bonn (waar hij volgens sommigen ja
renlang tevergeefs op een ministersfunc
tie heeft zitten wachtennog niet
is uitgespeeld, ligt in een houding die
met die van Adenauer correspondeert.
In Baden-Württemberg zegevierde dus
de Bonner politiek! Dat hierbij de SPD
die de verkiezingen op 15 mei relatief
en absoluut had gewonnen, een zeker
onrecht is aangedaan, weegt in de West
duitse politiek van dit ogenblik niet
zwaar.
Dat voorts de federale ideeën der
Bondsrepubliek, die elk der deelstaten
een zekere zelfstandigheid wil geven,
ietwat met voeten is getreden, moet be
grijpelijk geacht worden met het nade
ren van september 1961! Maar of dit
alles de CDU in de komende maanden
ten goede zal komen is hoogst onzeker.
De nederlaag van deze partij in Baden-
Württemberg is door het verdringen van
de SPD uit de regering te Stuttgart
uiterlijk wel geneutraliseerd, maar niet
ongedaan gemaakt!
Verkiezingsuitslag
was heel duidelijk
De uitslag van de verkiezingen van
15 mei was overigens zeer duidelijk ge
weest. Zij gaf de volgende zetelverdeling
in het parlement (totaal 120 zetels):
CDU 51 (verlies 5), SPD 44 (winst 8),
FDP 18 (verlies 3), BHE 7 (gelijk).
De SPD eiste dan ook als de enige
partij, die bij deze verkiezingen (waar
aan slechts 59 pet. van de stemgerech
tigden had deelgenomen) winst had ge
boekt, opnieuw ministerzetels op. En dus
een voortzetting van het coalitiebewind
van alle partijen.
Zwaarder dan alle stemmen, die de
CDU had verloren en de SPD had ge
wonnen, heeft bij de regeringsvorming
in Stuttgart evenwel de stem van Bonds
kanselier en CDU-partij leider Adenauer
gewogen. Voor hem gold de uitslag van
de verkiezingen in Baden-Württemberg
als een waarschuwingssignaal voor de
Bondsdagverkiezingen in 1961. Hij is
bovendien principieel gekant tegen coa
lities met de SPD in de deelstaten. En
na de nederlaag die de CDU-CSU ook
reeds in Beieren had geleden, achtte hij
nu het moment gekomen om waar ook
maar mogelijk, zich te distantiëren van
de socialisten. Adenauer kreeg hierbij de
hulp van de FDP-leiding. Voor de FDP
gaat het er het volgend jaar om te pro
beren bij de CDU in een goed boekje
te komen, opdat zij opnieuw ministers
zal kunnen leveren voor de Bonner re
gering. De FDP koerste alvast in Baden-
Württemberg in Adenauers vaarwater.
Kiesingers positie
Door dit alles werd de positie van de
CDU-partijchef te Stuttgart moeilijker
dan ooit. Het belang van zijn deelstaat
vereiste ongetwijfeld een nieuwe grote
BABY UIT BRANDEND
HUIS GERED
De 15-jarige slagersknecht Hans
Brouwer uit Almelo is er gistermorgen
in geslaagd een baby van de verbran-
dingsdood te redden, nadat in de Tuin
dwarsstraat een felle brand was ont
staan, waarbij drie huizen zeer grote
brand- en waterschade opliepen.
De brand brak uit in het door de fa
milie Krikke bewoonde pand. Oorzaak
ervan is waarschijnlijk de vlam van een
brandend gasstel, waarop de was stond
te koken. Mevrouw Krikke had even
het huis verlaten en het stond in korte
tijd in lichterlaaie.
Op de bovenverdieping sliep de tien
maanden oude Veronica Ellen. Terwijl
de inmiddels teruggekeerde moeder
wanhopig voor het huis stond, trachtten
buurtbewoners door rook en vuur heen
te komen. De 15-jarige Hans Brouwer
wist via het afdakje aan de achterkant
de slaapkamer van de baby te bereiken
en het kind over te geven aan de heer
W. Kimmels. die het in veiligheid
bracht. Het vuur werd met een groot
aantal stralen bestreden maar het huis
van de familie Krikke brandde vrijwel
geheel uit, terwijl de daarnaast gelegen
twee huizen eveneens grote schade op
liepen.
(Advertentie)
Met 1 Van Nelle's .Afternoon*
theebuiltje (groot formaat) zet n
minstens 5 koppen krachtige, geu
rige thee. 'n Hele pot vol voor nog
geen 5 centDat is dn* minder
dan l eent per kop!
Thee zetten met .Afternoon* thee
builtjes is ideaal! Snel, gemak
kelijk èn.... propet! Doe 't ook!
Bestel ze direct:
„Afternoon"
theebuiltjes
(groot formaat)
doos van 20 stuks
98 ct
