ALGERIJNSE VRAAGSTUK WEER
MIDDEN IN BELANGSTELLING
Plan voor „rondvlucht"
met il -1 loiiHii en werpers
BERIN I ƒ519.-
WEERBERICHT
Nieuw contact tussen Parijs en
voorlopige Algerijnse regering?
KEIZER HIROHITO NAAST
PRESIDENT EISENHOWER
Prins Bernhard
uit ziekenhuis
GEBR. HUISMAN
Britse luchtmacht zou met die
van Amerika gaan samenwerken
(Due/ ^JCieu ws
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 13 JUNI 1960
No. 30071
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur E. A. E. van Dishoe cis
Hoofdredacteur J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Het wordt niet uitgesloten geacht, dat generaal De Gaulle in 'n televi
sierede over Algerije, die hij deze week zal houden, de opstandelingen
opnieuw zal uitnodigen met hem te komen praten over een bestand.
In een brief aan de in Parijs gehouden conferentie van de Democra
tische Unie van de Arbeid, waarin de links-georiënteerde gaullisten
zich hebben verenigd, heeft president De Gaulle gezegd, dat haar
standpunt inzake een associatie van Frankrijk en Algerije zijn volle
aandacht heeft. De conferentie heeft als haar mening uitgesproken,
dat zelfbeschikking voor Algerije staking van het vuren vereist, die
niet tot stand kan komen dan door besprekingen „met hen tegen wie
wij vechten".
Marokko verkeert in
financiële zorgen
Er zijn nog andere tekenen in de
richting van een vredesoffensief. Vol
gens berichten in Tunesische diploma
tieke kringen in Parijs zijn de Alge
rijnse opstandelingenleiders in Tunis en
Cairo teleurgesteld over de houding van
Peking en Moskou, die aan militaire
hulpverlening politieke voorwaarden
zouden verbinden. De Algerijnse leiders
zouden er echter niet voor voelen, de
bruggen met het Westen te verbranden.
In diplomatieke kringen in de Franse
hoofdstad wordt verder vernomen, dat
de Marokkaanse regering verlangend
uitziet naar het einde van de strijd in
Algerije en van de materiële en morele
hulp die zij de opstandelingen biedt. De
economische toestand van Marokko is
niet goed en de regering zou in Parijs
om financiële steun willen aankloppen.
De „voorlopige Algerijnse regering**
heeft in Cairo een communiqué uitge
geven, waarin zij zegt dat zij onderhan.
delingen blijft eisen over garanties voor
een vrije raadpleging van het Algerijn
se volk.
(Op 14 maart verklaarde de voorlopige
regering, dat het beginsel van zelfbe
schikking het uitgangspunt moest zijn
voor een oplossing van het Algerijnse
vraagstuk. „Wij twijfelen er niet aan,
wat de vrije keuze van het Algerijnse
volk zal zijn, mits deze keuze vergezeld
gaat van onmisbare waarborgen"). De
voorlopige regering spreekt haar vol
doening uit over de .positieve resultaten*
van het bezoek van haar delegatie aan
Saoedi-Arabië, Irak, Marokko, China,
Noord-Korea en Noord-Vietnam. Het
Algerijnse volk wordt gelukgewenst met
de ^nislukking van de onlangs gehou-
ren kantonnale verkiezingen in Algerije*.
Ook „rechts" actief
Onze Paryse correspondent telefo
neerde hedenochtend: Niet alleen in
kringen van linkse huize, doch ook op
de rechterflank der Franse politiek js
de laatste weken een vernieuwde acti
viteit waar te nemen in verband met
de toekomst van Algerije. De laatste
minister-president van de Vierde Repu
bliek in Algiers, Robert Lacoste, de radi
cale ex-premier Bourgès-Maunoury en
andere leidende figuren van het oude
bewind als Maurice Lejeune hebben van
hun kant een campagne ingezet om de
leuze van Frans Algerije die bijna in het
vergeetboek dreigde te geraken nieuw
leven in te blazen. Deze actie wordt
energiek gesteund, zo niet geïnspireerd
door de ultra-rechtse politicus Jacques
Soustellc, die tijdens de rebellie in Al
giers van einde januari, zoals men zich
herinnert, door president De Gaulle van
zijn post van vice-premier ontheven
werd.
Soustelle die nu weer een grote pro
pagandistische bedrijvigheid aan de dag
legt, en zijn vroegere superieur De
per tegenover elkaar te staan. Morgen-
Gaulle komen, zo lijkt het, steeds scher-
avond houdt het staatshoofd zijn tweede
radio- en televisierede, die dit keer over
de binnenlandse politiek zal handelen
waarbij uiteraard ook het Algerijnse
probleem op tafel moet komen. Sous
telle heeft een aantal mede-aanhangers
van een Frans Algerije als Lacoste en
de rooms-katholieke oud-premier Geor
ges Bidault uitgenodigd bij hem thuis
voor zijn televisietoestel de rede van het
staatshoofd te komen volgen. Onmid
dellijk na de toespraak zou van die zijde
een antwoord op de rede van De Gaulle
verwacht mogen worden. De aanhangers
van Frans-Algerije (dat De Gaulle, zo
verwacht men, tijdens zijn toespraak
opnieuw van de hand zal wijzen), zijn
in elk geval van plan op 20 juni a.s. in
Parijs een manifestatie voor hun
denkbeelden te houden. Het is echter
niet uitgesloten, dat na een verboden
congres van linkse elementen van het
afgelopen weekeinde, ter wille van de
politieke symmetrie, nu ook die betoging
van ultra-rechtse zijde volgende week
maandag niet door zal kunnen gaan.
Doch met of zonder verbod van open
baar optreden is het duidelijk dat het
probleem van de Algerijnse oorlog na
ruim vijf jaren tamelijk plotseling een
brandend karakter heeft aangenomen.
Japanse socialisten sullen in Kamer
en Senaat aanwezig zijn
Excuses van Kisji
Prins Bernhard is zaterdagmid
dag om kwart over twaalf uit het
Academisch Ziekenhuis in Utrecht
ontslagen.
Hij werd afgehaald door Prinses
Beatrix en vertrok direct naar
Soestdijk.
De Prins, die er slecht en moe uitzag,
werd uitgeleide gedaan door de behan
delende geneesheren prof. dr. J. F.
Nuboer, hoogleraar in de chirurgie en
prof. dr. F. L. Jordan, hoogleraar in de
interne geneeskunde aan de Rijksuni
versiteit te Utrecht.
Om vijf minuten over twaalf was de
Kroonprinses bij het ziekenhuis ge
arriveerd in haar eigen wagen. Op de
kamer van haar vader onderhield zij
zich nog enige tijd met de beide hoog
leraren en de zusters Goudman en Vos,
die de Prins tijdens zijn verblijf in het
ziekenhuis verpleegd hebben.
Voor de poort van het ziekenhuis had
den zich enige tientallen personen op
gesteld om het vertrek van de Prins
ide te slaan.
Breed lachend poseerde de Prins even
voor de fotografen en cameramensen
om vervolgens in de auto van zijn doch
ter te stappen, die in snelle vaart rich
ting Soestdijk reed. Een aparte volg-
wagen vervoerde de bloemen, die de
Prins in de afgelopen daeen in het
ziekenhuis ontving.
De Rijksvoorlichtingsdienst deelt nog
mee, dat de Prins teneinde volledig herstel
zoveel mogelijk te bevorderen op advies
van de behandelende geneesheren, voor
de eerstkomende weken alle verplichtin
gen buitenshuis heeft moeten afzeggen.
Nederlands diplomaat te
Londen bij ongeluk gewond
De 38-jarige mr. A. Mamsvelit, eerste
secretaris van de Nederlandse ambas
sade te Londen, heeft gisteravond bij
een autobotsing ernstige verwondingen
aan hoofd en borst opgelopen. Hij is te
Ashford. Middlesex, in een ziekenhuis
opgenomen, evenals zijn 36-jarige echt
genote, Margaretha baronesse Van Boet-
zelaer ,die aan het hoofd gewond werd,
en twee vrouwelijke passagiers.
De bestuurder van de auto, waarmee
de wagen van mr. Mansvel't in botsing
kwam. is overleden.
advertentie
De beste bromfiets
is en blijft de
Eerste aanbetaling f94.— en 18 maan
delijkse term lncl all riskverz f 30.-
Hogewoerd 66—68
WISSELEND BEWOLKT
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond:
Opklaringen maar ook plaatselijk enkele
buien, voornamelijk in het binnenland.
Zwakke tot matige, aan de kust af en
toe vrij krachtige wind tussen zuidwest
en west. Iets koudere nacht, morgen
overdag ongeveer dezelfde temperatu
ren als vandaag.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
14 JUNI.
Zon op: 4.19 uur; onder: 21.01 uur.
Maan op: uur; onder: 10.27 uur.
Hoogwater te Katwijk te 6.42 en
19 10 uur.
Laagwater te 2.24 en 14.49 uur.
Dit blad bestaat alt 20 pagina's
Het hoofd van de Japanse kei
zerlijke hofhouding Takesji Oesami
heeft vandaag aan de pers meege
deeld, dat president Eisenhower
en Keizer Hirohito nast elkaar zul
len zitten in een kogelvrije auto,
die hen op 19 juni van het inter
nationale vliegveld naar de Japan
se hoofdstad zal brengen. Het
Amerikaanse voorstel om een open
auto te gebruiken, zoals voor de
jongste betogingen tegen het be
zoek van Eisenhower was geop
perd, is thans van de baan, aldus
Oesami.
Volgens een mededeling van de Ja
panse politie zijn er op het ogenblik geen
plannen om de hulp in te roepen van
Japanse of Amerikaanse troepen in Ja
pan ter bescherming van president
Eisenhower. Volgens de huidige plannen
zullen 25.000 politiemannen de route be
waken van de auto waarin de Ameri
kaanse president en de Japanse keizer
van het vliegveld naar Tokio rijden.
Het bestuur van de Japanse Democra-
tisch-socialistische partij, heeft besloten
dat alle afgevaardigden van de partij 'n
de Senaat en de Tweede Kamer aanwe
zig zullen zijn wanneer president Eisen
hower het parlement toespreekt.
President Eisenhower is gisteren uit
Washington naar het Verre Oosten ver
trokken. Hij gaat via Anchorage Alas
ka) waar hij intussen zijn perschef
Hagerty ontmoette naar de Philippij-
nen, waar hij morgen aankomt, Formosa
(18 juni), Okinawa (19), Tokio. (19),
Seoel (22) en Honoloeloe (22).
In een op de film en geluidsband op
genomen verklaring die hij zaterdag in
het Witte Huis uitsprak en welke na zijn
vertrek werd vrijgegeven, zei de presi
dent dat hij ondanks adviezen om zijn
bezoek aan het Verre Oosten uit te stel
len besloten had dit niet te doen omdat
zijn reis niet ten doel heeft een bepaald
regime, een verdrag of een omstreden
politiek te steunen maar het internatio
naal begrip wil verbeteren. Hij sprak niet
speciaal over de anti-Amerikaanse de
monstraties in Japan.
De president wil met zyn reis meer
vernemen over de onmiddellijke proble
men en doelen van Amerika's vrienden
en een beter begrip voor de V.S. in het
buitenland te bevorderen. Onaangename
incidenten, geïnspireerd door misleide
of vijandige agenten, mogen niet verhin
deren dat concrete resultaten worden
bereikt die goed zijn voor de gehele
wereld.
Niet wijken voor rodle druk
De Japanse premier Kisji heeft zon
dagochtend tegenover de Amerikaanse
ambassadeur Macarthur verklaard, dat
de overweldigende meerderheid van het
Japanse volk ontsteld en verontwaar
digd is over de met geweldpleging ge
paard gaande demonstraties.
Naar schatting honderdduizend men
sen verzamelden zich zaterdagmiddag
om het gebouw van de Japanse Rijksdag
te Tokio. De menigte die tegen het Ja
pans-Amerikaanse beveiligingsverdrag en
de aanstaande komst van president
Eisenhower betoogde, was ordelijk en
leuzen roepend van alle kanten toege
stroomd.
De „New York Times" verklaarde gis
teren in een hoofdartikel, dat president
Eisenhower had besloten toch zijn be
zoek aan Japan te brengen, omdat hij
niet de indruk mag wekken dat hij capi
tuleert voor communistische druk. Ja
pan, dat door het vooroorlogse rechtse
„bewind door middel van moord" naar
de afgrond werd geleid, kan nu niet een
links „bewind van de straat" aanvaar
den. Zo'n bewind zou het van zijn vrij
heid beroven. Wij rekenen erop, aldus de
„New York Times", dat de Japanse re
gering en het Japanse volk niet alleen
de veiligheid van president Eisenhower
verzekeren, doch. dat zij ook een herha
ling van de schandelijke relletjes tegen
Hagerty voorkomen.
De „New Vork Herald Tribune" meent
dat de rustige vastbeslotenheid van de
president om Japan te bezoeken ondanks
het risico dat eraan vast zit, hem eens
te meer recht geeft op de eerbied en
liefde van het Amerikaanse volk.
Zaterdagmiddag is Z.K.H. Prins
Bernhard ontslagen uit het Stads
en Academisch Ziekenhuis in
Utrecht, waar hij in verband met
een longontsteking is verpleegd. Bij
Engeland en de Verenigde Staten werken plannen uit om bommen
werpers, die een waterstofbom kunnen vervoeren, permanent rond de
wereld laten vliegen, aldus bericht het Britse blad „News Chronicle".
Dit wordt dus een constante luchtpatrouille om Russische verrassings
aanvallen te voorkomen. Dit risico neemt tamelijk toe niarmate de
kwetsbaarheid van vliegvelden en lanceerinrichtingen van geleide
projectielen groter wordt. Engeland en Amerika zouden een „pool"
vormen, waaraan door de 200 Britse en de 1500 Amerikaanse bom
menwerpers zou worden deelgenomen. De toestellen zouden kern
wapens aan boord hebben, welke echter niet „op scherp" worden ge
steld. Volgens de „Daily Herald" zou het opperbevel van de
Amerikaanse strategische luchtmacht de Britten faciliteiten hebben
aangeboden op de Amerikaanse bases in de gehele wereld.
Niet „op scherp"
Met het oog op het bovenstaande risico
wordt hard gewerkt aan de Polaris, het
door duikboten van de zeebodem af te
schieten projectiel en de Skybolt, welke
door vliegtuigen gelanceerd wordt en
1.500 kilometer afstand gelegen doelen
kan bestoken. Hiermee is echter nog
veel tijd gemoeid. Het Westelijke af-
schrikwapen zal zyn functie van het in
bedwang houden van een agressor alleen
kunnen blijven vervullen indien deze in
het onzekere wordt gelaten, vanwaar het
zal worden afgevuurd, met andere woor-
Het openluchtspel op het Ge
recht speelde zich af tegen een har
monisch opgebouwd decor van Gra
vensteen en tijdelijk bordes.
den: het afschrikwapen zal beweeglijk
moeten zyn. Dit probleem is al enige tyd
geleden in het Lagerhuis ter sprake ge
bracht. De slotsom was toen, dat een
permanente patrouille in de lucht voor
Engeland onbetaalbaar zou worden.
Maar als resultaat van de in Washing
ton tussen de Britse en Amerikaanse
ministers van Defensie gevoerde bespre
kingen is thans een plan voor gemeen
schappelijke H-bomvluchten aan de orde
gesteld. Het wordt thans door de Britse
defensieraad bestudeerd. De bedoeling is
dat de Royal Air Force voor onderhoud
en brandstofvoorziening gebruik zal
kunnen maken van Amerikaanse lucht-
bases.
Zoals gezegd: de kernladingen van de
H-bommen zullen tydens de patrouille-
vluchten uitgeschakeld blijven, zodat zy
zoverzekeren militaire deskundigen
geen stralingsgevaar zullen opleveren,
indien een bommenwerper verongelukt.
Desondanks heeft het plan in Engeland
ongerustheid gewekt, al is het misschien
van militair standpunt noodzakelijk, men
twijfelt of het politiek gewenst is, om
dat het een stap is van de „koude" naar
de „warme" oorlog. Men is niet blind
voor net gevaar, dat een H-bom-
patrouilletoestel achter het ijzeren gor
dijn verzeild kan raken. Zal er dan tijd
genoeg zijn om uit te leggen, dat het
een onschuldige defensievlucht is? Deze
zaak komt spoedig in het parlement en
het laatste woord is er dan ook nog niet
over gezegd, vooral ook wat de kosten
betreft, die op een jaarlijkse uitgave
van honderd miljoen pond sterling wor
den geschat.
Vijfdaagse werkweek
in 1961 bij Philips
De N.V. Philips Gloeilampenfabrieken
heeft, zo deelt zij ons mede, het voor
nemen om per 1 januari 1961 voor haar
bedrijven in Nederland de vijfdaagse
werkweek in te voeren. In verband hier
mede is inmiddels met de vakorganisa
ties van handarbeiders en beambten het
overleg geopend over verschillende pro
blemen, die samenhangen met deze
werktijdverkorting. De invoering hiervan
is in hoge mate afhankelijk van de maat
regelen, die getroffen kunnen worden om
met een geringer aantal arbeidsuren
toch het produktieniveau te handhaven.
Hiertoe worden in de diverse Philips-
bedryven commissies ingesteld, die zullen
nagaan, welke mogelijkheden tot pro-
duktiviteitsverhoging er zijn. Daarbij zal
ook het personeel onder meer via de
ondernemingsraden en kernen worden
ingeschakeld.
het verlaten van het ziekenhuis
bleek Prinses Beatrix, die haar
vader kwam afhalen, zo ongedul
dig, dat zij de Prins aan zijn mouw
probeerde mee te trekken. Prins
Bernhard was evenwel nog in ge
sprek met prof. dr. J. Nuboer, die
hem heeft behandeld.
Mislukte rebellie in
Argentijns garnizoen
President Frondizi van Argentinië
heeft besloter zyn reis naar Europa wat
later te beginnen dan in zijn voornemen
lag, nadat er in de provincie San Luis
op 800 km. van Buenos Aires een op
stand was uitgebroken. Volgens gezag
hebbende kringen in de hoofdstad zou
het slechts om een kleine groep rebellen
gaan, driehonderd man van de luchtaf
weer. De opstand zou intussen reeds on
derdrukt zyn. Leider is generaal Giova-
noni, een tegenstander van communis
ten en Peronisten, die zich tot president
van geheel Argentinië heeft uitgeroepen.
In de rest van het land zou het evenwel
nog rustig zyn, ofschoon voor alle zeker
heid de troepen en politie-eenheden in
Buenos Aires de kazernes niet mogen
verlaten. De bewaking van regeringsge
bouwen is versterkt. De rebellen zouden
willen voorkomen, dat Frondizi naar
Europa gaat.
Volgens berichten van hedenochtend
is de opstand mislukt, aldus meldde
Radio San Luis.
Kolonel Miguel Angel Montes heeft
namens de regering het militaire bewind
in de provincie op zich genomen. Gene
raal Mauricio Gomez, die tot opperbevel
hebber van de opstandelingenstrijd
krachten was benoemd, is gearresteerd.
Projectiel ontploft
in huiskamer
Verwonderlijk genoeg geen
gewonden in Voorschoten
Zaterdagavond omstreeks zes uur is
een projectiel in de open haard van de
familie Englebert aan de Woelwijklaan
in Voorschoten ontploft. De scherven
vlogen her en der door de kamer. Een
van de scherven vloog rakeling langs het
3^-jarig zoontje van de familie. De kle
ding van de baby en van zijn moeder
vertoonden vele schroeiplekjes.
De Wassenaarse brandweer, geassis
teerd door een wachtmeester van de
Rijkspolitie stelde een onderzoek in.
Hieruit bleek, dat in een van de hout
blokken vermoedelijk een anti-tank pro
jectiel heeft gezeten.
In de kamer werd een enorme ravage
aangericht. Verwonderlijk genoeg werd
niemand gewond. De familie is verze
kerd.
Uit het Leidsch Dagblad van
13 Juny 1860:
De oudstudenten van 1880-
18!f0 schaarden Zondagavond zich
aan een feestdisch in de Stads Ge
hoorzaal, onder leiding eener com
missie, aan welker hoofd zich nu,
gelijk steeds, bevond de wakkere
OudrVrijwillige Jager van 1880,
Mr. C. van der Vlies, lid der Prov.
Staten van Zuid-Holland en Burge
meester der gemeente Hazers-
woude.
(Advertentie) Bij alle boekhan
delaren te verkrijgen: Een keurige
plaat voorstellende: De intrede en
huldiging van Frans, hertog van
An jou, binnen Antwerpen, 19 Febr.
1582. Gehouden door het Leydsrhe
Studenten-Corps, op den 11 Juny
I860. Geteekend door G. J. Bos en
met Tint gedrukt door P. \V. M.
Trap. Prya S3 oents.
V.J