TYPISTE BACKER fir CO. n.y. ADMINISTRATIEVE ASSISTENTE studentenkamer Polen willen de visaanvoer in de komende jaren verdubbelen Auto bij 100 km. over de kop Kredieten aan Particulieren NEDERLANDSCHE HANDEL-MAATSCHAPPIJ WOENSDAG 18 MEI 1960 tydeiyk per direct gevraagd. Gehuwd geen bezwaar. Soil. TEL. 30225 FORD V 8 85 pk. bootmotor. Nieuw reductie keerkoppeling 1:2. Watergek Uitlaten 12 V inst. Prys f 1400. Zoeterwoudseweg 94. Ca. 30 m3. GEMENGDE GROND dezer dagen vrij weg te halen te Leiderdorp. Tel. 01720—2S01 - toestel 493 of brieven bur. van dit blad no. 46886. UTRECHTSE JAAGPAD 2 LEIDEN vraagt voor de afd. boekhouding bekwame met ruime kantoorervaring. Met gemaakte vakantieafspraken zal rekening worden gehouden. Sollicitaties gaarne schriftelijk. Gestoffeerde heren te huur. Oude RUn 2, teL 20411—4)1710 Olieverversen Doorsmeren Schrijvers ServiceStation Hogewoerd 56-58 Telef. 20206 Vijf jarenplan De visserij in Polen heeft nu haar derde trap van ontwikkeling bereikt. De eerste fase van 1945—1950 be tekende hard werken voor de opbouw van de visserij. De vissersschepen wa ren over de gehele wereld verspreid of getorpedeerd door de Duitsers, de ha vens waren veranderd in ruïnes en de uitrusting vernield. Doch het gelukte om de zwaar-geha- vende schepen weer visklaar te maken, om de beschadigde havens weer op te bouwen en nieuwe bemanningen op te leiden. Bijna onmiddellijk na het einde van de tweede wereldoorlog begonnen de Polen te vissen in de Oostzee; en met behulp van enkele voor-oorlogse vaar tuigen en een aantal oude treilers ter beschikking gesteld door de UNRRA, was het begin van zeevisserij gevormd. Ontwikkeling De tweede fase begon in 1951 en heeft geduurd tot 1960. Dit tijdvak is een pe riode geweest voor het ten uitvoer bren gen van de plannen voor de ontwikke ling zowel van de vissersvloot als van de havens. Tijdens deze periode werden verschillende nieuwe vissersvaartuigen op Poolse werven gebouwd en werd een begin gemaakt met de bouw va nde groot opgezette visserij basis te Swinoujscie. Het voornaamste doel in deze jaren was om de haringvangst te doen toe nemen. Om dit te helpen bevorderen, werden „moederschepen" in dienst ge steld. In het begin werden oude vracht schepen voor dit doel gebruikt, zoals het s.s. „Kasuby" en het m.s. „Morska Wola". Later werden moderne schepen hiervoor gebruikt, zoals het s.s. .Pulas ki". Deze „moederschepen" werden ge stationeerd aan de Oostkust van Enge land. Hun opdracht was om de viskot- ters van het nodige te voorzien om de vis te vangen, als om de vangst aan boord te nemen. Dit type van visserij werd in hoofd zaak uitgeoefend door schepen behoren de tot de „Dalmor" uit Gdynia en „Odra" uit Swinoujscie, het centrum voor de zeevisserij en de in 1957 op nieuw opgerichte „Gryf" te Szezecin. Gelijktijdig werden 24 meter lange kot ters naar de Noordzee-haringgronden gezonden, waar zij voordeel trokken van de aanwezigheid van de moederschepen. Succesvolle exploitatie Aan het einde van deze tweede fase is het Polen gelukt om de benodigde haring aan te voeren, welke nodig is voor het binnenland. Dit is alleen toe te schrijven aan de succesvolle exploi tatie van de Noordzee-visgronden. Tijdens deze periode werd de Oostzee- visserij eveneens uitgebreid. De visserij was in hoofdzaak op kabeljauw en sprot. Organisaties als „Arka", „Szkuner" en „Barka" waren met de uitvoering van deze visserij belast. Nieuw programma De visserij is nu haar derde stadium ingegaan. Thans worden in Polen mo derne schepen gebouwd en tevens staan een serie fabriekstreilers op stapel of de plannen hiervoor zijn gereed. Tevens zijn er plannen voor de bouw van vries- treilers voor de aanvoer van haring. Plannen voor de bouw van een groot type logger-treiler staan ook op het te kenbord. Door de bouw van deze vaartuigen wil men de visserij verder gaan uit oefenen dan de visserij tot op heden, zoals de Noordzee en Oostzee. Speciaal wil men gaan vissen in het n.w. gedeelte van de Atlantische Oceaan, zoals de Newfoundlandbank, nabij Lakrador en aangrenzende gebieden. Verwacht wordt dat in de periode 1961-1965 ruim 100 nieuwe schepen aan de vloot zullen worden toegevoegd, ter wijl 44 zullen worden afgevoerd. Deze schepen zijn óf te oud óf te klein. Thans is de totale inhoud van de vloot 155.000 ton, hiervan behoorde 120.000 ton toe aan de staat. Verwacht wordt dat deze inhoud in 1965 273.500 ton zal bedragen, waarvan 233.000 ton aan de Poolse regering. Aan het vistuig wordt grote aandacht besteed, evenals aan de uitrusting van de schepen. Van de nautische instru menten zoals radio, echolood en gyro- kernpassen, komen slechts de laatste aanwinsten in aanmerking voor gebruik aan boord. Voorts zullen de visverwer- kende industrieën worden uitgerust met de modernste fileermachines. Al met al verwacht, men dat gedurende de eerste 5 jaren de visaanvoeren met bijna 100% zullen toenemen. Hieronder volgt een voorspelling van de situatie van de vloot in 1965: Oude treilers 13 (in 1960 13); stoom- treilers 53 (in 1960 53); motortreilers 28 (in 1960 0)fabriekstreilers 15 (in 1960 1); diepvriestreilers 6 (in 1960 -); drifter-treilers 50 (in 1960 50); oude loggers 3 (in 1960 3); kotters (24 m.) 117 (in 1960 87); kotters (17 m.) 157 (in 1960 153). Het bovenstaande lazen wij in „World Fishing". Handelsbetrekkingen SurinameZuid-Afrika verbroken De Surinaamse minister van Algemene Zaken heeft by beschikking bepaald, dat de Surinaamse minister van Economi sche Zaken voorzieningen zal treffen tot stopzetting van het handelsverkeer tussen Suriname en Zuid-Afrika. Er zal echter een overgangstermijn van drie maanden voor de afwikkeling van de lopende transacties in acht worden ge nomen. Deze beslissing is genomen naar aanleiding van een door de Staten van Suriname aanvaarde motie inzake de apartheidspolitiek in Zuid-Afrika. De Surinaamse regering verklaart zich uitdrukkelijk en zonder restrictie tegen elke vorm van rasdiscriminatie en pro testeert derhalve tegen de gebeurtenis sen in Zuid-Afrika en de schending van de menselijke rechten in dat land, die gebaseerd is op de zg. apartheidspolitiek, waartegen de Surinaamse regering met klem wenst te protesteren. KONINKLIJK PAAR BIJ CONGRES MILITAIRE OORLOGSSLACHTOFFERS. Koningin Juliana en Prins Berniharü hebben 'het voornemen, een gedeelte van het derde lustrum-congres, van de Bond van Nederlandse militaire oor logsslachtoffers. dat op 11 juni 1960 in de Houtrusthallen in Den Haag wordt gehouden, te bezoeken. Gisteravond omstreeks zeven uur is een personenauto met vier Am sterdammers, waarschijnlijk door te krachtig remmen, bij de Slaagh te Oegstgeest over de kop gesla gen. De auto reed toen 100 kilo meter per uur. De wagen schoof op het dak 85 meter over het weg dek. Twee van de inzittenden werden licht gewond. Een van hen liep ondermeer een gebroken sleu telbeen op. (Foto L.D./Holvast) LUCHTVAARTMUSEUM GEOPEND (Van onze Amsterdamse correspondent) Onder grote belangstelling heeft de minister van Verkeer en Waterstaat, de heer H. A. Korthals, gistermiddag op Schiphol het Nationaal Luchtvaartmu seum geopend. Uiteraard stond hij in zijn rede, waarin hij de ontwikkeling van de luchtvaart schetste, ook stil bij het feit dat Schiphol op deze dag zyn i 40ste verjaardag vierde. Het na-oorlogse gezegde „het leven begint bij veertig" schijnt zich nu ook al geprojecteerd te zien op de luchthaven, aldus de minis ter, die een nieuwe periode voor Schip hol zag aangebroken. „Het straalvlieg tuig-tijdperk heeft zich aangediend en dit betekent dat van Schiphol een wel licht nog grotere inspanning en aanpas sing wordt gevraagd dan in de nu voor bijgaande jaren". Minister Korthals noemde het een goede gedachte om op de historische plek van Schiphol, waar Anthony Fok ker vroeger zulke opmerkelijke produk- ten bouwde, een museum te stichten waar de jeugd van Nederland kan zien welke vooruitziende blik, scheppings kracht en toewijding de baanbrekers van de Nederlandse luchtvaart bezaten. De voorzitter van de Stichting Na tionaal Luchtvaartmuseum, de heer H. Ch. E. van Ede van der Pais, bracht dank aan allen die tot de totstandko ming van het museum hebben meege werkt, in het bijzonder aan de lucht havendirectie. Hi] deed een beroep op het publiek om luchtvaart- historische objecten en documenten, die nog bij honderden in ons land in omloop zijn, aan het museum in bruikleen of ten geschenke af te staan. Pakistan protesteert bij de Ver. Staten President Ajoeb Chan van Pakistan heeft bekendgemaakt, dat Pakistan bij de Verenigde Staten heeft geprotesteerd tegen het gebruik van een Pakistaanse basis voor een spionagevlucht boven de de Sovjet-Unie. De Sovjet-Unie heeft vorige week Pakistan, Noorwegen en Turkije ge waarschuwd, dat zij gedwongen zou zijn „vergeldingsmaatregelen" te nemen als hun gebieden ook voortaan gebruikt zouden worden als bases voor spionage- vliegtuigen. De waarschuwing volgde op de Russische verklaring, dat het op 1 mei boven de Sovjet-Unie neergeschoten Amerikaanse vliegtuig was opgestegen van een basis in Turkye, vandaar naar Pakistan was gevlogen en vervolgens het Russische luchtruim was binnengedron gen, met de bedoeling na een vlucht over de Sovjet-Unie in Noorwegen te landen. Volgens de Pakistaanse president is voorzover hu weet géén Amerikaans vliegtuig uit Pakistan in de richting van de Sovjet-Unie gevlogen. „Maar dit be tekent niet, dat een vliegtuig onderweg niet van koers kan wijzigen", aldus Ajoeb Chan, die zei, dat Pakistan Amerika gezegd had, dat, als dit het geval geweest was, dit niet weer zou moeten gebeuren. Op een vraag ant woordde Ajoeb Chan, dat Pakistan maatregelen neemt om herhaling van een incident als dat waarvan de Russen melding hebben gemaakt te voorkomen. Hy ontkende, dat er een militaire over eenkomst tussen Pakistan en de V.S bestaaat t.a.v. verkenningsvluchten. Dat de topconferentie niet is ge lukt, heeft niet gelegen aan de be waking. In passende stijl had deze ook een topallure. Op de daken rond het Elysée waren brandweer lieden en polilie-agenlen gestatio neerd omheen oogje in het zeil te houden. Drie slagers opgegeten In het Opperste Gerechtshof van Australisch Nieuw-Guinea in Wewak zyn byzonderheden onthuld over een recent feest, tydens hetwelk kannibalen drie by een overval op een dorp gedode plaatselijke slagers hadden opgegeten. De byzonderheden over de overval en het daarop gehouden feest werden ver teld door de enige man die het er levend afbracht. Deze man, Sowasa geheten, getuigde, dat zyn leven door de zestien overvallers van de kannibalenstam der Mianmin werd gespaard, omdat zyn zuster voor zyn leven pleitte. De beschuldigde inboorlingen, in leef- tyd variërend van dertien tot vijf-en- twintig jaar, verklaarden zich geen van allen schuldig. Tegen het uur van de siesta, tijdens het verhoor van de getui gen, lagen vier van hen op de vloer van de rechtszaal te slapen en soesden de anderen met de hoofden tussen de knieën. De aanval op het dorp, dat, op Sowasa na, geheel werd uitgemoord, had plaats gehad op 15 januari 1959. Volgens Sowasa waren de armen en benen van de doden afgehakt en de delen in bla deren gerold meegenomen. Hij identifi ceerde verscheidene der beklaagden als de moordenaars en de anderen als medeplichtigen. De krygers waren gewapend geweest iet pül en boog en stenen byien. Bewindsregeliiig voor Nieuw Guinea Overleg met bevolking Dezer dagen worden te Hollandia bij eenkomsten gehouden tussen hoge ambtenaren van het gouvernement en vertegenwoordigers van de inwoners van Ned. Nieuw-Guinea, waarin de voorgenomen wijziging van de „bewinds regeling voor Ned. Nieuw-Guinea' wordt besproken. De Nederlandse regering heeft te ken nen gegeven, het op prys te stellen om, alvorens het desbetreffende wetsont werp aan de Staten-Generaal wordt aangeboden, de mening erover te ver nemen van vooraanstaande personen uit alle kringen gn bevolkingsgroepen in Nieuw-Guinea zelf. Hetzelfde is in 1957 geschied, door de commissie-Lemaire, voor het opstellen van het eerste ont werp voor de bewindsregeling (het ont werp voor een Staatsregeling). Het voornaamste onderwerp der hui dige beraadslaging (die een vertrouwe- lyk karakter draagt) zijn wel instelling en taak van de toekomstige Nieuw-Gui- nea-raad. De byeenkomsten staan on der leiding van de direoteur van Bin nenlandse Zaken. Op de eerste bijeen komst hield gouverneur Platteel een toespraak ter inleiding. Nieuwe uitgaven Ter gelegenheid van de 15de verjaardag van de Bevrijding verscheen bij de N.v. De Arbeiderspers te Amsterdam een foto boek. gewijd aan en onder de titel van „De tweede wereldoorlog". De Journalist Paul van 't Veer selecteerde de ruim 300 foto'6 van de diverse strijdtonelen, waaronder vele, welke ons nimmer tevoren onder oben kwamen en hy schreef bovendien de tekst. Tezamen vormen zij ln woord en beeld een vaak ontroerende schildering van het Immense leed. dat in de Jaren 19391945 over de gehele aardbol werd geleden. Bij A. W. Sythoff's Uitgeversmij N.V. te Leiden verscheen de vierde druk van de in 1945 voor het eerst uitgekomen roman ..De laars op de nek" van Maurits Dek ker. handelend over de Jaren 1939-1944 in bezet Nederland. B. A. Syes. wetenschap pelijk medewerker aan het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie, schreef een voorwoord tot dit boek, dat veel leed ln de herinnering terugbrengt, doch dat Juist daarom zijn verdienste heeft, omdat zich ln dat tydvak zo vele gebeurtenissen heb ben afgespeeld, die nooit uit de herinne ring mogen verdwijnen. Maurits Dekker doet ons de beklemming van die Jaren opnieuw met huivering ondergaan. De belangstelling voor het door het Al gemeen Haags Comité uitgegeven boek werkje „Wandelen in en om Den Haag" is zo groot geweest, dat reeds spoedig de ge hele oplaag was uitverkocht. Aangezien de vraag bleef aanhouden heeft net Algemeen Haag6 Comité Frans W. Wegman verzocht het boekje opnieuw te bewerken en de allerlaatste gegevens daarin op te nemen. Dit boekje is nu ver schenen. Daniella, door Ka-tsëtnik 135633; uïtg. Scheltema en Holkema, Amster dam. Dit schokkende boek is gebaseerd op het dagboek van een Joods meisje, dat „KOOR VAN NOZEMS" IN AMSTERDAMSE MUSICAL Op 23 mei zal in het Theater Carré te Amsterdam de première gaan van de Nederlandse musical „Alle wegen gaan naar Amsterdam", geschreven en ge componeerd door resp. Mies Bouhuys en Walter Kous, die reeds eerder de musi cal „Voetjes van de vloer" op de plan ken brachten. Niet minder dan honderd medewer kers komen aan deze musical te pas. Het verhaal is dat van drie paren, die naar de hoofdstad komen en daar „typisch Amsterdamse avonturen" zul len beleven. Zy worden gebracht door Hedy d'Ancona en Ton van Duinhoven, Dorien Mijksenaar en Piet Römer en Laura Cormonte en Rom Kalma. Voorts werken mee Herman Bouder, Bob Ver- straete. Tine de Vries en Tabe Bas. De première heeft plaats in de kunst- maand Amsterdam en dus zal het Kunstmaand Orkest, vyftig man sterk onder leiding van Anton Kersjes, in de bak zitten. Tenslotte zal er een ballet groep zyn. een koor van volwassenen en een „koor van nozems", welke laat- sten uit de Amsterdamse studenten worden gerecruteerd. Voorlopig zyn vyf voorstellingen in Amsterdam geprojecteerd en de show is dus niet zo kostbaar opgezet als bv. ,My fair lady". Niettemin gelooft Mies Bouhuys in de toekomst van de musical of zoals zy het noemt „passé partout- in september 1939 door de oprukkende Duitsers in Polen werd opgepakt en via een getto in een „werkkamp" terecht kwam, waar ze eerst in een gruwelyke „experimenteerbarak' en tenslotte in een bordeel voor SS-ers verblyft. Ten slotte onttrekt zy zich door zelfmoord aan voortzetting van de schandaden, welke jegens haar bedreven worden. Er is heel wat gepubliceerd over het lot van de miljoenen joden, die op be vel van het Duitse beest Hitier en zyn monsterachtige trawanten in de kam pen de dood vonden. Het einde van hun droevig lot is bekend: gaskamer of ver hongering, voorzover de slachtoffers voordien nog niet door doodranselen om het leven waren gekomen. Over wat er aan voorafging is minder geschreven: geen wonder, want wie het mee- en doormaakte zal voorzover hy of zy er nog ooit toe in staat is pas na zéér vele jaren in staat zijn enigszins af stand te nemen van deze poel van zwy- nery en eerst dan eventueel kunnen vertellen van het leed, dat zovelen en in zulk een mate in die jaren hebben moeten ondergaan. In dit boek wordt het lot verteld van een van de joodse meisjes in dit geval een Poolse, maar hoevele Nederlandse hebben het zelfde ondergaan! die in 1939 door de Duitsers werden opgejaagd, gearres teerd en na een ellendig bestaan de dood ingingen. De schrijver is een voor malige Poolse jood, een thans in Israël wonende auteur, die eveneens in con centratiekampen heeft gezeten en dus uit de eerste hand kent waarover hy sohryft. Zyn gegevens zyn verder af komstig van een dagboek van het meisje, dat hier Daniella heet, gegevens, die nog werden aangevuld door een lot genote van deze Daniella, Fella, die ZWARE ONTPLOFFING IN MEUBELFABRIEK Gistermorgen heeft zich in de meubel fabriek Verhoeven te Waalre een zware ontploffing voorgedaan, waardoor vier personen ernstig en twaalf licht werden gewond. Het gebouw van de lakspuitery van de fabriek, waar de ontploffing ge beurde, is geheel vernield. Drie aan grenzende gebouwen werden zwaar be schadigd. De ernstig gewonden zyn C. van Bakel uit Eindhoven, A. Verbeek uit Eindhoven, P. Eliens uit Zeelst en J. Hurkman uit Valkenswaard. De brand is ontstaan door een brandende sigaret, die de gassen in de trechter van een afzuiginstallatie voor celluloselakdampen deed ontvlammen. Een minuut later volgde een ontploffing in de ruimte achter deze trechter, die verzadigd was van deze dampen. Door dat bij het ontstaan van de brand veel personeel was toegelopen om te helpen de brand te blussen, was het aantal ge wonden groot. De firma is tegen brand verzekerd. theater". Het voordeel ls in ieder geval dat de auteur niet gebonden is aan de eenzijdigheid van het woord, de muziek of het ballet maar dat al deze uitingen kunnen worden samengebracht. Als regisseur treedt op Johan Greter. Pi Scheffer schreef de arrangementen. De N.H.M. verstrekt kredieten aan particulieren In bedragen van f 500,- tot f 5.000,- tegen de normale bank-rente. Vervroegde aflossing is steeds toegestaan. Bij overlijden van de krediet nemer wordt de restant-schuld kwijtgescholden. Informeert in een vertrouwelijk onderhoud naar onze gunstige voorwaarden. Inlichtingen worden u gaarne verstrekt door het Hoofdkantoor te Amsterdam en door elk van onze andere 119 kantoren In Nederland. later in de bevrydingsoorlog van Israël sneuvelde. Dit zeer aangrijpende boek is een mo nument voor miljoenen, die naamloos ten onder zyn gegaan. Het werd reeds in vyftien talen, in miljoenen exempla ren vertaald. Wie nu nog altijd niet weet hóe erg het was. neme dit boek ter hand: hy of zy is dan voor-eens en voorgoed genezen. Het verschrikkelyke is, dat van de slachtoffers van deze vrouwenkampen-annex-bordeel vrywel niemand is teruggekeerd. Hier wordt op grond van onweerlegbare gegevens de uitgevers gingen niet over één nacht ys en raadpleegden om. het Ryksln- stituut voor Oorlogsdocumentatie verteld wat er gebeurd is in de Duitse kampen, gebeurtenissen die de schryver in grote trekken zelf had doorgemaakt, maar ,toen hy er zich weer geheel in ging verdiepen, achteraf byna niet ge loven kon. Een boek als dit vervult de lezer der mate met ontzetting, dat hy het, on danks de spanning, die hem bevangt, van tyd tot tyd naast zich neer moet leggen. Neen, zó iets nóóit meer! Nixon: „Kroesjtsjefs grootste fout van zijn loopbaan" De vice-president van de Verenigde Staten. Nixon, is van oordeel dat pre mier Kroesjtsjef de grootste fout van zijn loopbaan heeft gemaakt door de topconferentie te torpederen. Hij zei dit gisteren te Syracuse in de staat New York tegen journalisten voordat de offi ciële mededeling van de mislukking was ontvangen. Kroesjtsjef dacht, aldus Nixon, dat hij door te wijzen op het incident met de U-2 de schuld voor mislukking op president Eisenhower kon Iaden. IJit de telegrammen die hy, Nixon, had gele zen, bleek dat de openbare mening in de wereld zich bijna eenstemmig tegen de Russische premier heeft gekeerd. Verder zei Nixon te geloven dat Kroesjtsjef zijn uitnodiging aan Eisen hower voor een bezoek aan de Sovjet- Unie heeft ingetrokken omdat de pre mier vreesde dat de president te harte lijk door het Russische volk zou worden ontvangen. Italiaanse arbeiders naar Nederland Er zijn op het ogenblik besprekingen gaande met de Italiaanse regering, die ten doel hebben Italiaanse arbei ders in de gelegenheid te stellen naar Nederland te komen om hier te wor den opgenomen in het produktiepro- ces. A'ls het overleg hierover tot het ge wenste resultaat leidt zal waarschyn- lyk de directeur van het Gewestelijk Arbeidsbureau te Dordrecht, de heer C. Th. Herzinger, door het Rijksarbeids bureau in Den Haag worden aangewe zen met enkele medewerkers naar Ita lië te gaan teneinde te trachten arbei ders te werven. Het ligt in de bedoe ling deze werkkrachten in industrieën in het Westen te werk te stellen. Zij zouden contracten moeten aangaan voor een jaar. Daarna kunnen degenen, die goed voldoen, in de gelegenheid wor den gesteld een langer lopend contract aan te gaan met faciliteiten als verlgf in Italië met vergoeding van reiskosten enz. Men wil in eerste instantie onge huwde arbeiders werven, meest onge schoolden, maar ook vaklieden. Prins Bernhard heeft gisteren een onofficieel bezoek gebracht aan het Nederlands Opleidings Instituut voor het Buitenland in het kasteel Nijenrode te Breukelen. Op het slotplein onderhield de Prins zich met het bestuur van de studenten vereniging van Nijenrode.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1960 | | pagina 13