JAARLIJKSE JACHT OP EERSTE HOLLANDSE NIEUWE
j Nog 'n paar dagen
Raad Valkenburg deelt liet inzicht
van B en W over grenswijzigingen
Vele prijsen
liggen klaar
Maar eerst officieel overleg
met gedupeerd Voorschoten
Directeur Dellaert betreurt liet
tij dsverlies om uitbreidingsplan
Opgericht 1 maart 1860
Woensdag 18 mei 1960
Vierde blad no. 3~
Het zal niet lang meer duren of de visserssche
pen in IJmuiden, Scheveningen en Vlaardingen
zullen weer op jacht gaan om het „neusje van de
haring" te verschalken: de Hollandse nieuwe.
Maar voor die tijd heeft de traditionele grote
show plaats. En hoewel dit jaar het accent van
de vlaggetjesdagviering op IJmuiden ligt, zullen
toch ook de Katwijkers ruimschoots delen in de
feestvreugde. Jammer, dat deze vreugde elk jaar
opnieuw wat wordt overschaduwd door het gemis
aan een eigen zeehaven.
Dat neemt niet weg, dat iedere Katwijker weer
oprecht zal meeleven met de „overzeese" vloot in
IJmuiden, welke de 23ste uitvaart. En de vraag
is weer: welke schip voert de allereerste Hollandse
Nieuwe aan?
Wie de eerste haring aanvoert, de aller, aller
eerste, valt veel eer te beurt. Ook het financiële
voordeel, dat met de aanvoer van de allereerste
haring gepaard gaat, kan echter niet worden weg
gecijferd. Beide factoren maken de race elk jaar
weer bijzonder spannend.
Apart plaatsje
De allereerste krijgt vanzelfsprekend de eer, die hem
toekomt. De inwoners van de andere vissersplaatsen blij
ven echter wachten op „hun" eerste schip. Het eerste
schip van „hun" vloot, van „hun" rederij. Want ook die
schipper, die rederij, die bemanning wordt hulde gebracht.
En nemen dat jaar een apart plaatsje in in het hart van
de bevolking.
Prijzen
Gewoontegetrouw looft het Leidsch Dagblad weer prij
zen uit voort de Katwijkse rederij, waarvan het schip als
eerste meert in de haven van IJmuiden. De schipper krijgt
weer een verkleind model van de wisselplaquette. Voorts
wordt een bedrag van f200.— beschikbaar gesteld. De
schipper mag dit bedrag naar eigen inzicht onder de be
manning verdelen.
En als het de KW 40 weer lukt om de haringrace te
winnen, of als een ander schip van de N.V. Visserij maat-
schappij „Kennemerland" erin zou slagen de „Katwijkse"
haringrace te winnen, dan verdwijnt de wisselprijs defini
tief naar de prijzenkast van deze, vooral de laatste jaren,
zo succesvolle rederij.
Of het inderdaad zo zal lopen weten wij niet. Wel weten
wij, dat wij ook dit jaar weer prijzen zullen uitloven voor
de lezers, die het juiste antwoord kunnen geven op de
volgende vraag:
Welk schip
Welke Katwijkse jager (of welk schip, dat als Katwijks
schip moet worden beschouwd) voert de eerste Hollandse
Nieuwe aan. En bovendien: hoe laat zal dit schip afmeren
aan de Tegeltjesmarkt in IJmuiden (uitgedrukt in datum,
uur en minuten.
Voor hen, die het werkelijke tijdstip raden of het dichtst
benaderen stelt de directie van ons blad de volgende prij
zen beschikbaar:
1ste prijs f50.
2de prijsf 25.
3de prijs f20.
5 prijzen van f 10.
10 prijzen van f 5.
De inzendingen moeten voorzien zijn van het opschrift
„haringrace" en van de naam en het adres van de inzen
der. Zjj moeten uiterlijk 24 mei, des middags om 5 uur in
ons bezit zijn. Inzendingen, welke na dit tijdstip in ons
bezit komen, kunnen niet worden geaccepteerd.
Voor de prijzen komen uitsluitend abonnees in aanmer
king, alsmede zij, die thans een proefabonnement ontvan
gen. Over de uitslag kan geen correspondentie worden
gevoerd.
Volledigheidshalve laten wij hieronder de samenstelling
van de Katwijkse combinaties volgen. Uit deze schepen zal
men dus een keus kunnen maken. Schepen welke niet in
deze lijst voorkomen, kunnen niet als Katwijkse schepen
worden beschouwd.
Vorige jaren hebben talloze lezers uit Katwijk, Leiden
en andere plaatsen in ons verschijningsgebied aan deze
prijsvraag meegedaan en daarbij soms verrassend het wer
kelijke tijdstip benaderd.
De combinaties zijn:
ADECO: Kw 23, 25. 73, J38, 147, 2, 5, 6,
9. 16, 47, 54, 140 en 170.
DUPA: Kw 48, 18, 67, 70, 163, 37. 130,
95, 151.
RKP: Kw 15, 43, 44, 85, 97. 110, 20, 40, 41,
74, 78, 22, 45, 127.
Er is dus één combinatie minder dan het
vorige jaar. Voor het eerst zijn in de combi
naties geen IJmuidenaren opgenomen.
Definitief
De wisselprijs voor de rederijen kan dit jaar dus defini
tief in handen komen van de N.V. Visserijmaatschappij
„Kennemerland", omdat deze rederij twee keer achtereen
de „Katwijkse" haringrace won. Zowel in 1958 als in 1959
was het de KW 40 „Everard Christina", die als eerste
Katwijker in de IJmuidense Vissershaven afmeerde.
In 1956 (toen wij deze prijsvraag voor het eerst uit
schreven) was de plaquette voor N.V. Rederij voorheen
J. C. Pronk te IJmuiden (IJM 75), in 1957 voor Meer-
burg's Noordzeevis- en Haringexport N.V. (KW 7) en in
'58 en '59 voor de reeds genoemde grote kanshebber
(KW 40).
De haringrace belooft weer heel spannend te
worden. De schippers zullen het uiterste van hun
bemanningen vragen. En die bemanningen zullen
zich volgaarne voor het edele doel inspannen.
Want zij weten: niet alleen in geheel Nederland,
maar meer nog in Katwijk leeft men met hen mee.
Menige visserijband zal roodgloeiend staan in de
komende dagen. Wie zal het winnen, dat is de
vraag. En pas als de allereerste, de eerste Kat
wijker, de eerste Scheveninger, de eerste IJmuide-
naar en de eerste yiaardinger binnen zijn, is het
een weet.
Probeert u het aan de weet 'ie komenDe prijzen
liggen al op u te wachten.
Prijzen voor de rederij, voor de schipper, voor de
bemanning en. ook voor de lezers.
De wisselplaquette van het Leidsch Dagblad, waarvan de winnende
rederij het grote, model en de schipper van het winnende schip het
verkleinde model ontvangt.
Wie zal de eerste
Katwijker zijn?
VJ
Weinig discussie over belangrijk pre-advies
De raad van Valkenburg heeft gisteravond onder voorzitterschap
van burgemeester v. d. Have het pre-advies van B. en W. betreffende
de grenswijziging in vrij korte tijd behandeld. Over het algemeen kon
den de 5 raadsleden (de heren J. v. d. Mey (CH) en S. M. Poot
(Gemeentebelang) waren niet aanwezig) zich wel verenigen met het
standpunt dat B. en W. wat de grenswijzigingen betreft innemen. De
raad drong er echter wel bij het college op aan binnenkort met Voor
schoten te gaan praten over de honderd aan Valkenburg toegedachte
hectaren. Dit achtte men niet alleen noodzakelijk, maar ook billijk, om
dat er wat dit betreft nog nooit een officieel overleg heeft plaats gehad.
Ook de voorzitter zag het nut hiervan terdege in. Overigens spraken
alle raadsleden er hun teleurstelling over uit, dat G.S. in hun brief er
niet op hebben gewezen, dat de 100 bij Valkenburg te voegen hectaren
als compensatie moeten worden gezien van de 250 hectaren, die vroe
ger ten behoeve van het Marinevliegkamp moesten worden afgestaan.
Bovendien was men er unaniem over eens, dat de door G.S. voorge
stelde grenswijzigingen verstoken waren van een behoorlijke, argu
mentering. Dat vond men een groot gemis.
Verstandiger
G.S. kwamen er niet
zo erg best af
Nadat de voorzitter in het kort het
t>re-advies van het college van B. en W.
had samengevat, merkte de heer Th. v.
d. Mey (A.R.) op, dat hij in het pre
advies op een tegenstrijdigheid was ge
stuit. „Eerst wordt gezegd, dat wij sa
menwerking verkiezen boven grenswij
zigingen en later, dat we toch wel blij
zijn met diie honderd hectaren. Maar wij
hebben nooit een poging gedaan om tot
grenswijzigingen te komen. Wij hebben
nooit officieel contact opgenomen met
Voorschoten".
Hogerhand
De voorzitter vertelde, dat B. en W.
nooit gestreefd hebben naar gebieds
uitbreiding ten koste van buurgemeen
ten. Er heeft ook nooit overleg met
Voorschoten plaats gehad, omdat het
college van oordeel is, dat een compen
satie van de 250 ten behoeve van het
landsbelang afgestane hectaren van ho
gerhand moet worden gegeven. I
De heer v. d. Berg (C.H.) consta
teerde, dat twee partijen lijnrecht
tegenover elkaar staan. Het zou ver
standiger zijn geweest als eerst ter
dege was onderzocht of door middel
van intercommunale samenwerking
niet meer had. kunnenworden be
reikt. „Nu lijkt het of de ene partij de
grote slokop is, die alles naar zich
toe wil halen".
De voorzitter had respect voor de
houding van de raad van Voorschoten.
Hij waardeerde het ten zeerste, dat deze
raad zo veel begrip heeft getoond voor
de dwangpositie, waarin Valkenburg
zich door gebrek aan grond bevindt. Hij
was van mening, dat de brief van G.S.
gespeend was van elk commentaar. Ook
hij was er ten stelligste van overtuigd,
dat met Voorschoten onderhandeld moet
worden.
Ondemocratisch
Wethouder Ouwersloot (A.R.) vond
het ondemocratisch Om van boven af
naar onder toe te regeren. Hij meen
de, dat er wel officieus met Voorscho
ten overleg was gepleegd, maar vond
dat een officiële bespreking zeker op
z'n plaats is. „Mocht er eventueel nog
iets van komen en mochten we er
voordeel van hebben, dan is het toch
niet meer dan billijk, dat wij eerst
het een en ander met Voorschoten
bepraten".
Geen tranen, geen hoera
Voorts merkte hij op, dat Voorschoten
wel geen tranen zal laten bij het ver
lies van de 100 hectaren. „Valkenburg
zal evenmin hoera roepen".
De heer v. d. Mey (A.R.) wees ver
volgens op het grote nut van de 100 hec
taren. Hij vestigde er de aandacht op,
dat een derde deel van de bevolking van
Valkenburg jonger dan 10 jaar is. Meer
woningbouw zal dus in de toekomst
noodzakelijk zijn. Bovendien bestaat dan
de kans sportterreinen aan te leggen.
Hij juiohte de toevoeging van de 100
hectarfen toe, omdat Valkenburg dan ein
delijk eens uit het keurslijf raakt.
De overige voorstellen van B. en W.
werden zonder hoofdelijke stemming en
hoegenaamd zonder discussie aangeno
men.
Woningkwestie
Tijdens de rondvraag hield men zich
even bezig met een door de heer Van
Leeuwen (Gemeentebelang) aangesne
den woningkwestie. Een Valkenburger
was bij gerechtelijk vonnis uit een mo
derne industriewoniing aan de Katwij-
kerweg gezet en weigerde een hem als
compensatie aangewezen huis aan de
Lange Commandeurstraat te aanvaar
den. De industriewoning moest hij ver
laten, omdat hij ontslag had genomen
bij dit bedrijf, waaraan deze woning
was toegewezen. Hij weigerde dit. De
Leidse kantonrechter besliste in het
voordeel van het bedrijf. De gedupeerde
is van mening, dat de woning aan de
Lange Commandeurstraat niet meer is
dan een bouwvallig krot, dat al lang
had moeten worden opgeruimd. De
voorzitter zei, dat hij van het geval af
wist en dat hij alle mogelijke moeite
had gedaan uitstel te bewerkstelligen.
Overigens vond hij het een particuliere
aangelegenheid. „Het is net of B. en W.
die man op straat hebben gezet".
Schade
De heer v. d. Mey (A.R.) vestigde er
de aandacht op, dat enige Valkenbur
gers schade hadden geleden door het
verbranden van lege zakken bij een fa
briek, waar men chemische produkten
verwerkt. Kwalijke chemische stoffen
waren hierdoor naar de tuinderijen
overgewaaid en hadden volgens spreker
Vliegtuigen voor de
bestuursdienst in N.-Guinea
Over enige maanden zal in het ge
bied van de Wisselmeren in Ned.
Nieuw-Guinea, door het gereedkomen
van een vliegveld aldaar, een Beaver"
watervliegtuig vrijkomen. Dit vliegtuig
zal daarna worden gebruikt voor de
bestuursdienst in Zuid-Nieuw-Guinea.
De resident van Zuid-Nieuw-Guinea
heeft daartoe onlangs, samen met de
chef-vlieger van de Kroonduif, verken
ningsvluchten gemaakt boven zijn ge
bied ora te zoeken naar geschikte lan
dingsplaatsen tussen Merauke en
Agats, alsmede op het Frederik Hen
drik eiland. Op geschikte plaatsen ble
ken goede landingsmogelijkheden te
bestaan voor een watervliegtuig. De
inzittenden hebben zich tevens op de
hoogte gesteld van de vorderingen in
de aanleg van land-vliegvelden.
In dit gebied laat ook de Zendings
Luchtvaartvereniging proeflandingen
uitvoeren met twee Cessna-vliegtuigen.
Het gouvernement heeft voorts een
Cessna-180 besteld voor het uitvoeren
van verkenningsvluchten en het inspec
teren van vliegvelden in Ned. Nieuw-
Guinea. Djt vliegtuig, dat in de V.S.
wordt gebouwd, zal eind augustus in
gebruik worden genomen.
RECHTZAKEN
BEUL VAN MONSTER
KRIJGT ACHT MAANDEN
(Van onze Haagse redactie)
De Haagse rechtbank heeft terzake
van zware mishandeling een gevange
nisstraf van 8 maanden m.a. opgelegd
aan een 24-jarige loswerkman uit Mon
ster.
De loswerkman had op Sint-Nicolaas-
avond van het vorige jaar te Monster
een jeugdige zeeman zodanig mishan
deld, dat het slachtoffer 10 weken no
dig had om te genezen van een gebro
ken scheenbeen, een gebroken jukbeen,
een scheur in de luchtpijp en een bloed
uitstorting in een zijner ogen.
De veroordeelde, die ter zitting van
de officier van Justitie „de beul van
Monster" genoemd werd, had zijn weer
loos op straat liggende slachtoffer tal
rijke malen tegen diens hoofd geschopt.
De officier van Justitie had een gevan
genisstraf van 2 jaar m.a. tegen hem
geëist.
vrij aanzienlijke schade toegebracht aan
te velde staande gewassen. Waarschu
wende woorden werden hierna gespro
ken wat de vuilverbranding betreft. De
gemeente moet er op toezien dat daar
geen zakken met resten van schadelijke
chemische produkten worden verbrand.
Anders kan dit de gemeente geld gaan
kosten. De voorzitter beloofde hier aan
dacht aan te besteden.
Herdenkingsrede op Schiphol
(Van onze Amsterdamse correspondent)
„Om de tweede startbaan van 3300 meter en een nieuw verkeersareaal
wordt thans gebakkeleid en tijd verloren, al sedert het begin van dit jaar".
Verbitterd stelde Sehiphols directeur, U. F. M. Dellaert dit gistermiddag vast
in z\jn ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van de luchthaven gehouden
herdenkingsrede. Vlak na de oorlog was Schiphol na een verbazend snelle op
bouw relatief voor, maar nu is het tegenover de luchthavens in de omringende
landen afgezakt. Londen, Parijs, Frankfort en Brussel hebben reeds een tweede
startbaan voor straatverkeer. Zürich, Londen, Brussel, Parijs en Kopenhagen
kregen prachtige nieuwe stationsgebouwen. Schiphol heeft, aldus de heer Del
laert, behalve de door de oorlog vernietigende slagen ook vertraging in zijn
ontwikkeling gehad door de langdurige strijd over de plaats van Nederlands
centrale luchthaven en ook doordat niet eerder dan in december 1957 van
regeringszijde werd ingestemd met het grote ontwikkelingsplan volgens het
tangentiële banensysteem.
Gelukkig kan de luchthaven-directeur
op de 40-jarige geschiedenis met dank
baarheid en voldoening terugzien. De
opmerking over de moeilijkheden, die
Schiphol thans aoormaakt hoevelen
heeft het vroeger niet overwonnen?
boog hij daarom graag om in de wens
dat met het oog op de grote nationale
belangen, die er op het spel staan, spoe
dig de weg zal worden gevonden om deze
impasse te doorbreken.
Voor de herdenking van het jubileum
had de luchthaven-directie een duizend
tal genodigden ontvangen in hangar 4
(„Anthony-Fokker"). De rij van spre
kers, die gelukwensen aanbood, werd
geopend door burgemeester, mr. G. van
Hall van Amsterdam, die eraan herin
nerde dat Schiphol als luchthaven vlak
voor de oorlog vooraan stond in de we
reld. In die jaren had de gemeente Am
sterdam de verantwoordelijkheid voor
Rotterdam krijgt Cinerama
Half juli denkt men in Rotterdam
in het Scalatheater aan de West Blaak
een bioscoop te openen, die qua opzet
geheel afwijkt van de gebruikelijke thea
ters. De nieuwe bioscoop, die volgens het
z.g. Cineramasysteem werkt, krijgt een
doek van 23 bij achtenhalve meter, dat
hol staat en een diepte heeft van zes-
enhalve meter.
Voor het projecteren van de films
worden drie apparaten gebruikt. Het
publiek krijgt daardoor de indruk in de
handeling te worden betrokken, een ef
fect, dat nog verhoogd wordt door de
op verschillende plaatsen opgestelde
luidsprekers.
Tot nu toe maakte Hollywood nog
maar zes cineramaflims. In Europa zijn
zeven dergelijke theaters. Gezien de
hoge kosten moet de film minstens zes
maanden draaien. Om aan voldoende
publiek te komen overwegen reisbureaus
speciale cineramatoers te organiseren.
Dit systeem is op de „Expo" in Brus
sel te zien geweest.
Schiphol. Er zijn toen investeringen
gedaan onder moeilijker omstandighe
den dan waaronder wij thans leven.
Twee jaar geleden is Schiphol in een
N.V. ondergebracht. Mr. Van Hall zei
dat Amsterdam erop blijft vertrouwen
dat er geen vertragingen in de uitvoe
ring van het ontwikkelingsplan zullen
ontstaan. De loco-burgemeester van
Haarlemmermeer, wees op de prettige
samenwerking met de luchthaven, die
overigens sinds 1920 steeds meer grond
heeft opgeëist. De president-directeur
van de KLM, de heer I. A. Aler, con
stateerde dat van Schiphol uit een
groot stuk luchtvaartgeschiedenis is ge
schreven. Hij bood de heer Dellaert een
decoratief raam aan: Voor het nieuwe
stationsgebouw .„Ik hoop dat wij bei
den in 1963 bij de onthulling aanwezig
zullen zjjn".
Namens de Kon. Ned. Ver. voor Lucht
vaart werd tenslotte een presse-papier
aangeboden.
Met een vloot van autobussen maakten
de genodigden een rondrit over de lucht
haven.
