vlido „Het is goed hen te gedenken9 die hun leven voor vrijheid offerden" Maak uw kast motvrij met insekten verdelger EX-SS-LEIDER VERDACHT VAN VIERHONDERD MOORDEN JAPON „LUCIENNE" N.V. Leidsche Wasscherij Opgericht 1 maart 1860 Vrijdag 6 mei 1960 Zesde blad no. 30041 Van Groningen tot Zierikzee Van Groningen tot Zierikzee, in Den Helder en Oosterbeek, overal in ons land zijn woensdag de ge vallenen herdacht, die de strijd voor de vrijheid met hun leven hebben moeten betalen. En op vele plaatsen werd de betekenis van hun offer nog eens belicht. „Het is goed en waardevol ons telken jare op nieuw te herinneren, dat wij de vrijheid verloren en hoe wij die herwonnen en daarbij te gedenken hen, die het hoogste goed voor die vrijheid offerden", sprak burge meester mr. Van Hall aan de voet van het Nationale Monument voor duizenden er in alle stilte langs trokken. „Zjj stierven in een vunzig hol. Zij zonnen zich op 's hemels daden", dichtte A. den Doolaard eens over de partisa- nen, woorden, welke Albert van Dai- sum zich nu eigen maakte. Na de stille tocht trof het stadsbestuur en vele honderden hoofdstedelingen el kaar in de Stadsschouwburg. „Er zjjn offers gebracht, maar niet vergeefs", zei dr. W. Drees daar. „De vrijheid i duur gekocht, maar de moei te waard geweest. Zonder strijd was Ne derland nu een deel geweest van het Germaanse Rijk, waarin wij als slaven zouden leven. De herinnering aan het verleden is een waarschuwing waakzaam te blijven voor de vrijheid in de wereld die zich nog en tegen de rassenhaat, steeds doet gelden". H. M. de Koningin - in het zwart ge kleed - en Z. K. H. Prins Bernhard, die het generaalsuniform droeg, namen aan de herdenking deel in Baarn op het Sta tionsplein. Zij legden bij het monument voor de gevallenen een krans met arons kelken, die versierd was met de Neder landse kleuren. Rotterdam Om kwart voor acht luidden alle Rot terdamse kerkklokken woensdagavond. De eens zo zwaar gehavende, maar nu weer zo levende stad ging de slachtof fers van de oorlog herdenken. Burge meester Van Walsum legde een krans bij het monument op het Stadhuisplein. Daarna richtten honderden zich naar de noordelijke oprit van de Maasbruggen, de plaats, waar zovele mariniers in de meidagen van 1940 het leven moesten la ten. Van de gebruikelijke route werd dit maal afgeweken, omdat er plannen be staan op het Beursplein een centraal verzetsmonument voor Rotterdam op te richten. Nu stond er nog een eenvoudig houten kruis. Een schier onafzienbare stoet trok op hetzelfde ogenblik langs de fusillade plaats op de Waalsdorpervlakte te Den Haag, waar jong en oud, arm en rijk, de daar voor onze bevrijding gevallen ver zetshelden herdacht. Om 8 uur viel er een doodse stilte. Slechts het getjilp van een vogel in de verte was hoorbaar. Radio en televisie zwegen, de treinen stonden stil, het openbare leven her dacht twee minuten de velen, die wij nooit mogen vergeten en aan wie wij zoveel te danken hebben. De erelijsten der gevallenen wor den door militaire gedragen van de Ridderzaal naar de hal van het gebouw van de Tweede Kamer. Achter de militairen lopen Koningin Juliana en Prins Bernhard en de ministers. Een overzicht van de Dam, waar woensdagavond bij het Nationale Monument de dodenherdenking plaats vond. Op talloze plaatsen Zo was het in Den Haag, zo was het in talloze andere plaatsen. In Groningen stond men rond het monument op het Martinikerkhof. In Nijmegen bij het mo nument bij de Waalbrug. In Zierikzee werd na afloop van de stille tocht een monument onthuld, dat de gedachtenis levend zal houden aan de in de oorlog omgekomen Zierikzeese joden. De herdenking op de fussilladeplaats van het voormalige concentratiekamp Vught werd bijgewoond door een grote groep Engelse vliegers, die in de oorlogs jaren boven Nederland waren neerge schoten. Enkelen waren erbij, die uit de kampen hadden weten te ontsnappen, maar bij de nieuwe inzet boven ons va derland opnieuw in handen van de vijand vielen. Ook trokken er weer vele honderden naar de erebegraafplaats in Overveen. Teoren waren velen in het gebouw van Publieke Werken samengekomen voor een herdenking. Sprekers waren dr. A. van Biemen, directeur van de Arbeids gemeenschap. der Woodbrookers in Bent veld en pastoor J. P. van Beukering uit Aerdenhout. Een mannen-dubbelkwartet verzorgde de vocale omlijsting. De Kon.' Marine en de Koopvaardij herdachten in Den Helder hun slacht offers van de oorlog. In Soesterberg ging de herinnering van de Luchtmacht uit naar het in de oorlog gevallen personeel en in Loenen (Veluwe) sprak luitenant- generaal b.d. A. T. C. Opsomer ernstige woorden op de Centrale Begraafplaats van de Oorlogsgravenstichting: „Het is dringend nodig de Nederlandse jeugd beter voor te lichten over hetgeen is ge beurd, opdat degenen, die na ons komen niet weer hetzelfde zullen moeten mee maken als wij hebben ondervonden". Poolse krans De Poolse ambassadeur in ons land, de heer Jan Balicki, legde een krans aan de voet van het oorlogsmonument in Oosterbeek bij Arnhem, waar Poolse en Britse parachutisten begraven liggen, die sneuvelden bij de luchtlandingen bij Arnhem in 1944. Ook in andere delen van ons ko ninkrijk heeft men korte ogenblikken gewijd aan de gedachtenis van hen, die in de oorlogsjaren zijn gevallen. In Pa ramaribo legden de gouverneur, de heer J. van Tilburg, de commandant van de troepenmacht in Suriname en het hoofd van de gewapende politie kransen bij het monument, dat dichtbij de Surinameri- vier is opgericht. De doden zijn op de Nederlandse Antillen herdacht met een grootscheepse plechtigheid bij het monu ment voor de gevallenen bij het Waai gat in de Curagaose hoofdstad Willem stad, welke door vele autoriteiten werd bijgewoond. Ook op de andere Antilli aanse eilanden zijn soortgelijke plechtig heden gehouden. Het ivaren er maar veertig en vele tientallen anderen namen er ook aan deel" luidt excuus (Van onze correspondent in Bonn) Te Bochum in het Roergebied is de 51-jarige vroegere „SS-Haupt- sturmführer" Heinrich Hamann gearresteerd, verdacht van deelneming aan de moord op 400 Poolse boeren en van het „per ongeluk" dood schieten van een Duitse politieman. Hamann verdiende de laatste jaren als los werkman zijn brood. Hij leidde in de oorlog bij Krakau in Polen een groep van de gehate Sicherheitsdienst. Deze groep had tot taak een reeks maatregelen tegen Joodse Polen uit te voeren, waaronder het uitroeien van het ghetto van de stad Neu-Sandez in februari 1942. Hamann „liquideerde" aldus het nazi-jargon destijds o.m. zelf met een pistool een der joden en schoot een Duitse politie-ambtenaar dood, die hij voor eeri Pool hield, maar die in werkelijkheid juist bezig was een woning van joden tc doorzoeken doodschieten legde Hamann tijdens een eerste verhoor naast zich neer: het wa ren er „maar" 40 geweest zei hij. Aan deze misdaad zouden nog ongeveer 40 voormalige SS-ers en Sicherheitsdienst - leden hebben deelgenomen: men is thans ijverig bezig de gehele groep op te rollen. Inmiddels is in Bremen de hoofdrefe rendaris Hermann Lumm. een hoge ambtenaar van een financiële instel ling, gearresteerd. Hij wordt cr van be schuldigd in 1941 te Lemberg in Polen aan executies van Polen onder wie vele joden te hebben deelgenomen. In Hamburg heeft de justitie een onderzoek ingesteld tegen 25 rechters en officieren van justitie. 5 gepensioneerde rechters en 5 thans als advokaat werk zame vroegere rechters, die in de nazi- tijd in een rechterlijke functie vergrij pen tegen het recht zouden hebben ge pleegd. Een commissie van de Hambur ger regering had daartoe niet minder dan 240 doodvonnissen uit de nazi-tijd onderzocht, waarnaar de 36 rechters en officieren van justitie verantwoordelijk worden gesteld. Men is met dit onder zoek juist op tijd klaar gekomen, omdat op 8 mei a.s. gevallen van doodslag, die vóór 1945 zijn gepleegd, in de Bonds republiek verjaren. Hoofdreferendaris gearresteerd De beschuldiging, dat hij op een kerk hof bij Krakau 400 joden had laten Opleiding piloten in de Kongo uitgesteld Soebandrio: „Fatale gevolgen" De Indonesische minister van Buiten landse Zaken, dr. Soebandrio, heeft woensdag op een persconferentie in Ra bat verklaard dat Indonesië van plan is „geleidelijk alle Nederlandse economi sche invloeden uit te schakelen". Soe bandrio, die de pers te woord stond op de laatste dag van Soekarno's bezoek aan Marokko, zei voorts dat het Neder landse besluit om versterking naar Nieuw Guinea te sturen „versterking van Indo nesische zijde tot gevolg zou hebben" en dat „de consequenties fataal zouden kunnen zijn". Ten aanzien van de Algerijnse kwestie verklaarde de Indonesische minister, dat zijn land de opstandelingen alle moge lijke steun wilde geven, doch het wer ven van vrijwilligers voor Algerije in Indonesië scheen hem „technisch moei lijk" uitvoerbaar. Volgens het Indonesische persbureau Antara heeft de invloedrijke Indonesi sche jeugdbeweging „Pemoeda Demo krat" er bij de regering krachtig op aan gedrongen de diplomatieke betrekkingen met Nederland te verbreken en het Ne derlandse kapitaal dat zich nog in het land bevindt te liquideren. Ned. vlag neergehaald Een vijfhonderd Indonesische jonge ren zijn de tuin van de Nederlandse missie te Djakarta binnengedrongen, waar zjj de Nederlandse valg hebben neergehaald. Zij drongen de tuin binnen met span doeken waarop stond: „verdrijf de Ne derlanders uit West-Irian" en „Neem alle Nederlandse eigendommen in be slag". De demonstratie die een half duurde, was de tweede in een week. Ooggetuigen vertelden, dat enige van ongeveer 350 scholieren en studenten over de hoge stenen, van prikkeldraad voorziene omheining rond het gebouw van de Nederlandse vertegenwoordiging klommen, van binnen het hek open maakten en een menigte die tot 1000 mensen aangroeide, naar binnen lieten. Deze bekogelde het gebouw met stenen, waardoor ruiten van het gebouw en de voorruit van een auto van de kanselarij werden vernield. Terwijl een deel van de betogers zich onledig hield met schel- Alarmtoestand voor Zuid-Korea's marine Voor alle Zuidkoreaanse marine-een heden aan de oost en westkust is de alarmtoestand afgekondigd na een „on uitgelokte aanval", die woensdag door drie Noordkoreaanse torpedoboten op het Zuidkoreaanse fregat „Imtsjin" is ge daan. Dit is door een woordvoerder van het Zuidkoreaanse marinehoofdkwartier meegedeeld. Hij zei, dat de torpedoboten naar men aanneemt, een escorte vorm den voor boten met agenten, die voor ondermijnende activiteit in Zuid-Korea aan wal moesten worden gezet. De aanval geschiedde aan de oostkust drie mijl ten zuiden van de 38-ste breedte graad, de grens tussen beide landsdelen. Er wordt thans censuur op de te Poesan verschijnende dagbladen uitge oefend, aldus een mededeling van het plaatselijke militaire hoofdkwartier. Dit is de eerste maal, dat het enige dagen geleden gevormde interim-kabinet van Hoeh Tsjoneg censuur laat uitoefenen. Dit Kabinet heeft woensdag medege deeld de ontbinding te hebben gelast van het z.g. „jeugdkorps", een steunpi laar van Rhee's liberale partij. Beweerd wordt, dat dit jeugdkorps een grote rol heeft gespeeld by de verkiezingsonregel matigheden, die zouden hebben plaats gevonden. Advertentie VOOR 'N APARTE naar HÈT MODEHUIS Exclusieve Damesconfectie BOTERMARKT 17 - TEL. 32765 den, haalden anderen de Nederlandse vlag omlaag, scheurden er de blauwe baan af en hesen haar toen weer als de roodwitte vlag van de Indonesische re publiek. Ook het Nederlandse wapen schild werd van de voorgevel afgerukt. De demonstranten namen de wijk vjjf minuten voor de komst van militairen, politie en commando-eenheden. Als gevolg van de overdracht van de soevereiniteit op 30 juni is de opleiding van Nederlandse piloten voor de Kon. Luchtmacht in Belgisch Kongo voorlopig uitgesteld. Nederlands personeel van de Luchtmacht zou in december - zoals be kend - naar de Belgische basis Kamina in de zuidelijke provincie Katanga van Belgisch Kongo vertrekken, waar al voorbereidingen waren getroffen voor een gezamenlijk Nederlands-Belgische Velen waren naar de erebegraaf- opleiding voor militaire vliegers. Indien plaats te Overveen gekomen, om "niet de doden te herdenken. -~r In ons steeds groeiend bedrijf kun nen nog voor de mangel- en strijk- zaal MEISJES en GEHUWDE DAMES geplaatst worden, tegen zeer aantrekkelijke lonen. Aanmelden aan het kantoor Haarlemmerweg 49 - Tel. 20291 Minister Beerman over cassatierechtspraak De minister van Justitie, mr. A. C. W. Beerman heeft over de besprekingen, die hü vorige maand op de Ned. Antillen en in Suriname heeft gevoerd over in voering van cassatierechtspraak in de Rijksdelen overzee, schriftelijke verkla ringen afgelegd in antwoord op desbe treffende schriftelijke vragen van het tweede-kamerlid de heer Kranenburg (PvdA). Minister Beerman schrijft, dat hij de besprekingen op de Ned. Antillen op ver zoek van de regering van dat land voerde, o.m. over de mogelijkheid om op korte termijn te geraken tot het toeken nen van rechtsmacht aan de Hoge Raad ten aanzien van rechtszaken in de Ned. Antillen en over de uitwisseling van leden der rechterlijke macht. Op zijn terugreis heeft hij over dezelfde onder werpen van gedachten gewisseld met de regering van Suriname. Hu heeft tevens in Paramaribo de regering op de hoogte gesteld van het resultaat der besprekin gen op de Ned. Antillen. Minister Beerman schrijft, dat over de kwestie van rechtsmacht van de Hoge Raad reeds geruime tijd ook onder de vorige kabinetten overleg tussen de regering van het koninkrijk en die van Suriname en de Ned. Antillen gaande was. De besprekingen werden gehouden nadat de minister was gebleken, dat de Surinaamse regering een bezoek op prijs zou stellen, na de besprekingen op verzoek der Antilliaanse regering op de Ned. Antillen. mans cuuicr mei voor juli of augustus 1961 naar Belgisch Kongo vertrekken. Kort na de eerste ronde-tafelconfe rentie over de Kongo in Brussel, waarop tot onafhankelijkheid van het gebied werd besloten, deelde de Belgische mi nister van Defensie, de heer Gilson, in de Belgische Kamer van Volksvertegen woordigers mede, dat de Belgische mili taire bases in Kongo - één voor de luchtmacht in Kamina en één voor de zeemacht in Kitona - na de overdracht van de soevereiniteit op 30 juni in Kon go zullen blijven gevestigd. De minister zeide, dat het handhaven van deze ba ses voor de Kongo van groot belang zijn ter vorming van Kongolees militair per soneel en voor de verdediging van het gebied. Op de economische conferentie tussen België en Kongo, die thans in de Belgische hoofdstad wordt gehouden, zal ook het voortbestaan van de twee bases worden besproken. Een definitief ak koord hierover zal echter pas mogelijk zun na de vorming van de eerste geko zen Kongolese regering. In Den Haag vernemen wij, dat men er ook hier van uit gaat, dat het Neder lands-Belgische opleidingsproject zal kunnen worden gerealiseerd. Men zou dan inderdaad, zo rekent men in Den Haag, in de loop van de zomer 1961 kun nen beginnen. Chessman verzweeg naam uit angst voor zijn dóchter De advocaat van Caryl chessman heeft in San Francisco bekendgemaakt waar- °tm, Chessman, die maandag terechtge steld is, niet de identiteit heeft willen onthullen van de „bandiet met het rode f"' V00r wiens misda£Jen hij moest boeten. De advocaat, George Davis, zei dat Chessman een dochter van 17 jaar heeft en dat hij vreesde dat zij door de onderwereld zou worden vermoord als hij zijn mond niet hield. Chessman is tweemaal getrouwd ge weest, doch beide keren gescheiden. Zijn dochter is geboren uit het eerste huwe lijk. Zij bezoekt een middelbare school in Californië. zyn echtgenoten zyn beiden hertrouwd. De Surinaamse regering heeft haai standpunt terzake nog niet bepaald. De indiening van een ontwerp van Rijkswet houdende een cassatieregeling voor d< Ned. Antillen, kan op korte termijr worden tegemoet gezien, aldus de mi nister.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1960 | | pagina 19