Schitterend banket als omlijsting van Engels - Franse verbondenheid PAPOEA'S SPOEDIG OP EIGEN BENEN WEERBERICHT Koningin huldigde De Gaulle ook als vertegenwoordiger van de Europese Gemeenschap Tienjarenplan als iverktermijn Speciale bevoegdheden voor de regering in Zuid-Afrika WELDRA BESLISSING OVER AFTREDEN VAN OBERLANDER Opgericht 1 maart 1860 WOENSDAG 6 APRIL 1960 No. 30019 LEIDSCH DAGBLAD DirecteurE. A. E. van Dishoeck HoofdredacteurJ. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f 7.50 per kwartaal; f255 per maand; f059 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 67055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 (Van onze Londense correspondent) Het hoogtepunt van de eerste dag van De Gaulle's bezoek aan Londen werd gevormd door het luisterrijke banket, dat Koningin Eli zabeth gisteravond aan de Franse president in de schitterende ball room van Buckingham Palace aanbood. Hier herleefde het sprookje: de machtige kristallen kronen, het gouden servies, de fantastische bloe- mendecoraties langs de tafels met de fleurs de lis uit het Franse wapen als het leidende motief, de fonkelende diademen en andere juwelen, de muziek van het garde-strijkorkest op het balkon het was de klas sieke feestelijke omlijsting van een groots evenement. Want ondanks allerlei meningsverschillen is het een machtige ge beurtenis, waarbij de staatshoofden van de twee grote Europese huur lieden elkaar in volle sympathie ontmoeten. Hun redevoeringen Koningin Elizabeth sprak in het Engels, hoewel zij het Frans volko men beheerst, terwijl De Gaulle zich ook aan zijn eigen taal hield lieten daaraan geen twijfel. Het lot van Engeland en Frankrijk is ondanks alles nauw verbonden en door twee wereldoorlogen bezegeld. sèvres servies meegebracht, voor de her tog van Edingburgh een keur van Franse wijnen. Hulde voor Churchill Opmerkelijk was het, dat president De Gaulle door de Koningin niet alleen als staatshoofd en vriend werd gehuldigd, maar tevens als vertegenwoordiger van de Europese Gemeenschap. Zij noemde Frankrijk in één adem met de andere Westeuropese landen, toen zij van de toekomst gewaagde. President De Gaulle onderstreepte op zijn beurt dat Frank- rijks herrijzenis alleen mogelijk is ge worden doordat Engeland en vooral Winston Churchill die evenals sir Anthony Eden tot de gasten behoorde in het moeilijkste uur het vaandel van de vrijheid hoog hield. President De Gaulle gewaagde ook nog van de typi sche continentale structuur van de Franse economie, welke bepaalde pro blemen meebrengt, maar geruststellend voegde hij eraan toe, dat als het erop aan komt, Frankrijk en Engeland gezwo ren kameraden zijn. Na afloop van het diner begaven de Koningin en de president, diens echt genote en de rest van de Koninklijke Familie zich naar het balkon om te kij ken naar het vuurwerk, dat in het park van St.-James werd afgestoken. Voor de menigte buiten werd dit een dubbele attractie. Aangezien Anthony Armstrong-Jones nog geen deel uitmaakt van de konink lijke familie het huwelijk met Prinses Margaret is op 6 mei was hij niet bij de ontvangst van president De Gaulle op het station aanwezig. Na afloop van het banket verscheen hij echter met de overige leden van de koninklijke familie op het balkon van het paleis. De me nigte had reeds gelegenheid gehad hem voor het eerst toe te juichen, toen hij even na aankomst van president De Gaulle het paleis in een stationcar ver liet. Hij werd toen door een agent tegen gehouden, maar even later mocht hij doorrijden. Armstrong-Jones was op weg naar Clarence House om te gaan lun chen met de Prinses. Weinig tijd voor diepgaand politiek overleg Vanmiddag was president De Gaulle de gast van de Lord Mayor van de City van Londen, die hem de gebruikelijke lunch in de Guild Hall aanbood. Gisteren hebben president De Gaulle, premier Macmillan en de twee minis ters van Buitenlandse Zaken een uur geconfereerd voordat zij aan tafel gin gen. Het programma is overladen,'zodat er bij een gelegenheid als deze van poli tieke besprekingen niet zoveel terecht komt. Kort na aankomst heeft president De Gaulle gisteren een krans gelegd <?p het graf van de Onbekende Soldaat in de Westminster Abbey. Later gebruikten hij en madame De Gaulle de thee in Clarence Hous, de re sidentie van de Koningin-moeder en Prinses Margaret. Haar verloofde An tony Armstrong-Jones zat vanzelfspre kend ook aan het banket aan. Als geschenk heeft president De Gaulle voor de Koningin een honderd jaar oud Meesterlijke regie De Britte zijn meesters in de regie van een baarlijk vorstelijke intocht. Als steeds bood de Household Cavalery gis teren op haar vurige gitzwarte paarden een fascinerend schouwspel. Als middel eeuwse ridders verspreidden zij met kleu rige uniformen, wapperende pluimen, blinkende helmen en kurassen en als spiegels opgepoetste laklaarzen een dy namische schittering en kleur, vooral op een grauwe dag als dinsdag. In dit kleu renspel werd een bijzondere noot ge vormd door het saffier-blauwe mantel kostuum met bijbehorende charmante hoed van Koningin Elizabeth en het sobere kaki van president De Gaulle's uniform, omlijst door het diepe rood van de bekleding van het open statie-rijtuig. Het was gelukkig dat de regen, die de gehele ochtend dreigde, overwoei, want dan zou de intocht in auto's hebben moeten geschieden, welke er veel van het karakter aan zouden hebben ontnomen. Er waren massa's mensen op de been, maar de geestdrift was beheerst, zoals bij de Britten gewoonte is. Wederzijds eerbetoon Koningin Elizabeth heeft president De Gaullé geëerd met de Royal Victorian Chain, een hoge persoonlijke onderschei ding. De president van de Franse repu bliek overhandigde op zijn beurt de Ko ningin het „Croix de la Libertation", be doeld als postume hulde voor haar va der, Koning George VI, hetwelk Konin gin Elizabeth gerechtigd zal zijn te dragen. President De Gaulle heeft ook nog een krans gelegd aan de voet van het rui terstandbeeld van maarschalk Foch, dat aan de ingang staat van een fraai parkje, dat destijds door Frankrijk aan Londen is geschonken. Na de ceremonie stak de president de straat over om een aantal toeschouwers de hand te schud den. In een ontvangst in het Normandische St.-James' Palace, het oudste paleis van het Verenigd Koninkrijk, waar de pre sident werd toegesproken door de voor zitter van de Londense graafschapsraad en door de Mayor van de City van Westminster, noemde De Gaulle Londen de hoofdstad van de vrije volken, welke na de heling van de oorlogswonden op schitterende wijze is herbouwd. Heden avond bood president De Gaulle Konin gin Elizabeth een diner aan in de Franse ambassade. MINISTER TOXOPEUS IN KAMER Dodelijk ongeval in Nieuwkoop Gistermiddag omstreeks half een is de 9-jarige Anneke Tersteeg vlak bij haar ouderlijke woning aan de Voorweg in Nieuwkoop door een vrachtwagen over reden en op slag gedood. Het meisje, dat met enige vriendinnetjes van school naar huis fietste, wilde de vrij smalle weg vrij maken voor de tegemoet rijden de vrachtwagen, begon te slingeren en viel. ZONNIGE PERIODEN De Bilt verwacht van heden- tot mor genavond: Droog weer met zonnige perioden. Zwakke tot matige wind tussen zuid oost en zuid. Temperaturen belangrijk boven normaal. (Opgemaakt te 11.15 uur) 7 april Zon op: 6.02 uur; onder: 19.23 uur. Maan op: 14.25 uur; onder: 454 uur. Hoogwater te Katwijk te 12.25 uur. Laag- water te 7.32 en 20.25 uur. Dit blad bestaat uit 16 pagina's (Van onze parlementaire redacteur) In de Tweede Kamer heeft mi nister Toxopeus gisteren verklaard, dat de regering er naar streeft de inheemse bevolking van Nieuw- Guinea „binnen korte termijn" zelf beschikking te verlenen. Het noe men van een termijn is ongewenst voor het geval de termijn niet juist zou blijken. Bovendien zal de be volking zelf moeten meespreken over het tijdstip, waarop zelfbe schikking kan worden verleend. De regering heeft voor zichzelf ech ter wel een werkprogram en een tijd schema voor ogen. Er zal niet worden gestreefd naar volmaaktheid. Toen xvij onze democratische instellingen kre gen, waren er ook nog mensendie niet konden lezen en schrijven. Een van de eerste dingen, die nodig is, is een Nieuw-Guinea-raad, die nog voor sep tember van dit jaar zal worden inge steld met een overgrote meerderheid van inheemse leden. Deze raad kan zich dan ook uitspreken over het al of niet toelaten van Keiezen, die niet zullen worden uitgezonden als de Pa poea's daarmee niet akkoord zouden gaan. Ontwikkeling Staatssecretaris Bot vulde aan, dat de tijd. waarbinnen aan de bevolking van Nieuw-Guinea zelfbeschikking zal worden verleend, korter zal zijn dan menigeen in Nederland zich had voor gesteld, of nog voorstelt. Het tijdstip is echter mede afhankelijk van het tempo, waarin het proces van ontwikkeling zich voltrekt. In de afgelopen tien jaar is de basis gelegd voor de structuur van Nieuw-Guinea, waarvoor oud-gou verneur Van Baal alle lof toekomt. Het is nu zover, dat voor de komende'tien jaar een concreet ontwikkelingsplan zal worden vastgesteld, onderverdeeld in drie perioden, voor de staatkundig-be stuurlijke, de economische 'en de cultu- reel-sociale ontwikkeling. De periode van tien jaar is geen streefdatum, maar een eigen werktermijn. Binnenkort zul len de Papoea's worden ingeschakeld in het bestuur door middel van streek- raden. R.K. School Omtrent de katholieke middelbare school in Hollandia zei minister Toxo peus, dat deze school oorspronkelijk was gedacht in Merauke. De subsidie voor de school in Hollandia kan echter niet worden ingetrokken zonder de rechtszekerheid aan te tasten. De ver houding tussen zending en missie is echter scheefgetrokken. Inmiddels staat vast, dat een katholieke middelbare school ook in Merauke zal moeten wor den gesticht, maar dat zal niet gebeu ren voor de scheefgetrokken verhou ding in evenwicht is hersteld. Het is misschien mogelijk de openbare school in Sorong in handen van de zending te geven. Voor de- toekomst zal men in samenwerking tussen gouvernement, zending en missie, tot een scholenplan moeten komen, zei de minister. Hert onderwijs zal een zekere planmatig heid moeten vertonen. Politie maakt einde aan intimidatie Incident in Njanga Op de punt van de bajonet hand haven de blanken in Zuid-Afrika een betrekkelijke rust. Hij ecu van de ,,lokasies" moet een negerarbei der zich aan controle onderwerpen. De Zuidafrikaanse Senaat heeft gis teravond de regering te Pretoria de be voegdheid gegeven bepaalde Afrikaanse nationalistische organisaties te verbie den. De Senaat nam de wet op de ille gale organsaties aan, die eerder reeds door de Volksraad was goedgekeurd. Met de goedkeuring door de Senaat is de parlementaire behandeling vol tooid. De enige tegenstemmers waren de twee blanke vertegenwoordigers van Afrikaanse belangen. Het wetsontwerp geeft de gouverneur- generaal. Swart. de bevoegdheid zonder opgave van redenen zekere organisaties te verbieden. Organisaties als het Afri kaanse Nationale Congres en het Pan- afrikaanse Congres worden niet auto matisch door de inwerkingtreding van de wet verboden. De minister van Justitie, Erasmus, zei dat de wet wordt ingevoerd wegens de activiteit van de twee organisaties. Geen democratische staat zal toelaten dat dergelijke organisaties het bestaande gezag ondermijnen, zei hij. „De beweringen dat de Zuidafrikaanse politie onnodig geweld gebruikt bij haar optreden tegen relletjesmakers en hen die anderen pogen te intimideren, zijn onbewezen", aldus verklaarde de minis ter van Justitie, Erasmus, gisteravond. Volgens hem heeft de politie -opdracht zich strikt te houden aan de regels die voor haar op grond van de noodtoestand gelden. Deze houden in dat de politie geweld mag gebruiken, als „de open bare veiligheid en de handhaving van de openbare orde in gevaar worden ge bracht door relletjesmakers en hen die anderen pogen te intimideren, mits het gebruik van geweld zoveel mogelijk be perkt wordt". De minister zei dat vóór het optreden van de politie vele negers door intimi datie gedwongen waren, niet naar him werk te gaan. Alleen tegen hen die zich aan intimidatie schuldig maakten en relletjes veroorzaakten, werd opgetre den. Een politiechef, Rheeder, heeft mee gedeeld dat gisterochtend een negerpo litieman in Njanga werd gedood en 2 blanke politiomannen verwondingen hebben opgelopen. De politiemannen waren in Njanga om werkwilligen te beschermen. Volgens de politiechef heeft de negerpolitieman geschoten. Toen men zijn lijk vond, bleek zijn re volver te zijn verdwenen. Arbeiders die van hun werk terug keerden naar Lamontville, hebben gisteren stokken gesneden uit takken waarna zij oprukten naar de Afrikanen die op hen stonden te wachten. Het kwam tot een vechtpartij waarna blanke en niet-blanke politieagenten optraden. Advies aan critici De premier van Nieuw-Zeeland, Wal ter Nash, heeft gisteren in Wellington verklaard dat hij nooit zijn persoon lijke oppositie tegen de apartheid onder stoelen of banken had gestoken, doch „de meeste eritici moesten eerst maar eens in Zuid-Afrika zelf gaan wonen voor zij zich in andermans zaken meng den", zo meende hc. De premier van Australië, Menzies, verklaarde in het parlement in Can berra, dat de apartheid een volledig binnenlandse aangelegenheid van Zuid- Afrika is. Hij was er overigens zeker van dat op de komende Gemenebestcon ferentie in Londen de zaak „informeel" ter sprake zou komen. Afrikanen, Oliver Tambo, een léider van het Afrikaanse Nationale Congres en Ronald Segal, de hoofdredacteur van een liberaal tijdschrift, zijn naar Beets- joeanaland, een ander Brits protecto raat, uitgeweken. De Zuidafrikaanse minister van Ju stitie, Erasmus, heeft gisteren in het parlement gezegd in de huidige om standigheden niet te willen meedelen of de 21-jarige Afrikaanse leider Philip Kogsane in hechtenis is genomen. Kog- sane leidde vorige week de mars van dertigduizend Afrikanen naar Kaap stad. Minister Erasmus heeft twee tijd schriften, „The Torch" en ,,New Age" verboden. Volgens een officiële medede ling is de minister van oordeel dat deze bladen ondermijnende artikelen hadden geplaatst. Gezeten naast Koningin Elizabeth rijdt De Gaulle in een open rijtuig naar Buckingham Palace, toege juicht door een groot aantal Lon- de naren. Weldra Westduits straalvliegtuig (Van onze correspondent in Bonn) Op de eind april beginnende Hannover- Messe zal een model van het eerste YVestduitse straal-passagiersvliegtuig worden vertoond. De Hamburgse vlieg tuigfabriek „Hamburger Flugzeugbau G.m.b.H." heeft dit toestel ontwikkeld en neemt daar op het ogenblik proeven mee. In Bonn worden reeds onderhan delingen gevoerd over de financiering van de produktie van dit toestel, dat HFB-314 wordt genoemd. De HFB-314 wordt een laagdekker met twee straalturbines ter weerszijde van de staart dus niet in de vleugels. De Liquidatiewet voor de oorlogs- en watersnoodschade Bij de Tweede Kamer is een wetsont werp ingediend, dat beoogt de afwikke ling van de oorlogs-, bezettings- en wa tersnoodschade aan roerende goederen in de privaatrechtelijke sgetor af te sluiten. De afwikkeling van schade aan gebouwde onroerende goederen en sche pen valt buiten het kader van het ont werp, aangezien in deze sector de finan ciering van de herbouw nog rflet geheel is beëindigd. Verwacht mag worden, dat de laatste gevallen van schade aan roerende goe deren in de eerste helft van 1960 zul len zijn afgedaan. Daarom wordt voor gesteld de organen, die met de afwik keling zijn belast met ingang van 1 juli i960 op te heffen. Daarna zullen hun bevoegdheden overgaan op de mi nister van Financiën. De ontworpen re geling bevat verder maatregelen om te voorkomen, dat door de liquidatie aan eventueel nog bestaande aanspraken van belanghebbenden tekort wordt ge daan. machine zal 78 passagiers kunnen ver voeren en krijgt een bemanning van sleahts drie koppen. De snelheid tijdens normale reizen zal 950 km per uur zijn; de topsnelheid bedraagt 1000 km per uur. Een drukcabine zal het toestel in staat stellen tussen tien en twaalf kilometer hoogte te vliegen. Volgens de Hamburgse fabriek is zij In staat binnen twee-en-een half jaar na opdracht van de regering te Bonn. het eerste toestel voltooid te hebben. In 1965 zou zij met de serieproduktle kunnen beginnen. De kosten van dit Westduitse straalpassagierstoestel zouden aanzien lijk beneden die van de Franse, Britse en Amerikaanse toestellen komen te liggen. Uitwijkelingen Volgeris de te Johannesburg verschij nende Rand Daily is Patrick van Rens- burg .een lid van de Zuidafrikaanse li berale partij en een van de organisa toren van de actie tot boycot van Zuid afrikaanse goederen in Engeland, naar het Britse protectoraat Swaziland uit geweken. nadat de Zuidafrikaanse auto riteiten vorige week toen hij in zijn land terugkeerde, zijn paspoort in beslag hadden genomen. Zoals gemeld heeft onlangs ook dr. Reeves, de Anglicaanse bisschop van Johannesburg, de wijk naar Swaziland genomen, omdat hij vreesde te worden gearresteerd wegens zijn kritiek op de apartheidspolitiek. Twee andere Zuid- Onderhoud vanminister met Bondskanselier (Van onze correspondent in Bonn) In de zitting van gisteren van het Westduitse kabinet is de kwes- tie-Oberlander opnieuw ter sprake gekomen. Op korte termijn zal er nu een apart onderhoud tussen Bondskanselier Adenauer en deze mi nister van Vluchtelingenzaken plaatsvinden. Vanwege de regerings partij te Bonn, de C.D.U., deelde men gisteravond mee, dat „een spoe- I dige beslissing" te verwachten valt. Men kan hieruit concluderen, dat Oberlanders aftreden binnen kort een feit zal worden. Overigens, eerst officieel per 1 mei, zo wordt hier algemeen gezegd, in Verband met de ingang van Oberlanders ministerspensioen. Dat zou er op neerkomen, dat de minister zich nog deze of volgende week zal terugtrekken om zijn officieel ontslag dan te laten ingaan per 1 mei a.s. Als bekend wordt Oberlander ervan be schuldigd, tijdens de nazi-periode hij was eens een bekend nazi-lid een vooraanstaande rol te hebben gespeeld; zelfs betichtte men hem van het deelnemen aan massamoorden te Lemberg in Polen. aan de gang, kennelijk om ten eerste Oberlander uit.de regering te werken, ten tweede om de communisten de wind uit de zeilen te nemen. In een uitgebreid memorandum schreef de SPD over Oberlander. .Historisch is Oberlander een „eenmalige" verschijning: hij die tenminste idieel de expansie-oorlog van Hitier hielp voorbereiden, waardoor mil joenen mensen hun huis en hóf verloren, is heden de minister voor juist deze van huis en hof verdreven mensen, het grootste deel van de arbeidskracht van zijn ministerie wordt op de bescherming van Oberlander geconcentreerd", aldus de SPD. Oberlander heeft daarop een aanklacht tegen de SPD persdienst in gediend wegens belediging. De SPD kwam gisteren met het voor stel om „een parlementaire commissie in te stellen, die de zaak-Oberlander in zo verre het des ministers daden na 1933 betreft, diepgaand zou onderzoeken. Die commissie zal er zonder meer kun nen komen, daar voor instelling daarvan toestemming van 1/3 van het aantal Bondsdagleden nodig is. SPD en i libera le) FDP, die voor het voorstel zijn, heb ben samen bepaald meer dan het ver eiste aantal stemmen. O Slot op pag. 2 Tweezijdig doel van socialistische actie Zijn aanblijven als minister wordt vooral buiten de Bondsrepubliek onbe grijpelijk genoemd, ondanks de groot scheepse communistische propaganda- actie tegen Oberlander. die parallel loopt aan de politieke actie tegen Bonn in verband met de as. topconferentie Oberlander wees gisteren de nieuwe aantijgingen van de hand, die in de loop van de dag in Moskou werden uitgespro ken op een drie-en-een half uur duren de persconferentie, aantijgingen aan gaande massamoord, welke met veel an- tie-Wesbduitse propaganda gepaard gin gen. Daags tevoren had hij laten mer ken geen commentaar te zullen geven op I een asnklaoht welke een Oostduitse rechtbank tegen hem heeft ingediend. Van Oostduitse zijde wil men op 20 april as. een communistisch show-proces in Oost-Bërlijn tegen, maar zonder. Ober lander voeren. Actie van de SPD Inmiddels is de grote YVestduitse op positie partij, de socialistische SPD. met een complete actie tegen Oberlander

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1960 | | pagina 1