Vele sprekers in de Eerste Kamer
over huurverhoging en loonvorming
Tweede Kamer akkoord
aankoop 50 Starfighters
Zuidliollands verkeer komt in tien
jaar voor grote problemen te staan
Socialisten tegen de deblokkering
Met de DC-8 een dag naar Madrid
Iedereen vindt Mars
altijd even lekker
Intensiteit zesmaal die van 1950
Opgericht 1 maart 1860
Woensdag 30 maart 1960
Vierde blad no. 30013
Twee belangrijke zaken hebben de Eerste Kamer gisteren bezig gehoudende
huurverhoging en de vrijere loonvorming.
's Middags was het wetsontwerp tot wijziging van de huurwet aan de orde en
daarbij tevens de opheffing van het Grootboek Woningverbetering (huurblokke
ring). Minister Van Aartsen zou de Kamer vandaag antwoorden. Hij had daartoe
gisteren n.l. niet meer de gelegenheid, omdat de minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid, mr. dr. Van Rooy en de staatssecretaris van Sociale Zaken, de
heer Roolvink, deze dag (of liever avond), moesten antwoorden op het debat, dat
de vorige week in deze Kamer was gevoerd over de begroting van Sociale Zaken
en Volksgezondheid.
Over een punt waren alle fracties het eens. De regering heeft de huurvoorstel-
len veel te Iaat bij de volksvertegenwoordiging ingediend en daardoor was de
Eerste Kamer genoodzaakt deze belangrijke onderwerpen inderhaast af te doen.
Bij de heren Reyers (C.H.), De Vos
van Steenwijk (VVD) en Elfferich (AR)
ontmoette het voorstel tot opheffing
van de huurblokkering geen bezwaar. In
verschillende nuances betoogden deze
leden, dat de huurblokkering eigenlijk
een „onding" is geweest. Mr. In 't Veld
(PvdA) was daarentegen van oordeel,
dat het onjuist is, dat nu radicaal een
streep door het Grootboek wordt ge
haald. Ir. Vos (PvdA) drukte zich nog
was krasser uit: de wijze waarop deze
wet is uitgevoerd, is beneden elk peil.
Het is een intentie geweest om de blok
kering niet uit te voeren. Dat was on
juist, omdat het hier een politiek com
promis gold.
Prof. Hellema (AR) was verbaasd
over de felheid waarmee ir. Vos het
voorstel tot deblokkering had bestreden
Hoe kon ir. Vos deze minister verwijten,
dat de wet niet goed is uitgevoerd?
Waarom heeft ir. Vos zijn stem niet
verheven, toen prof. Samkalden, een
partijgenoot van ir. Vos, als minister
van Justitie, verantwoordelijk was voor
een richtige uitvoering van de wet? De
wet had geen basis in het rechtsbewust
zijn van ons volk en het is prof. Kra
nenburg, eveneens een socialist, geweest,
die heeft betoogd, dat in zo'n geval een
wet niet mag worden gehandhaafd, al
dus prof. Hellema.
Intussen had ook de heer Seegers
(Comm.) zich tegen deblokkering ver
klaard.
Over de voorgenomen liberalisatie van
het woningbeleid bestond grotere over
eenstemming. De heren Reijers <CH),
De Vos van Steenwijk (VVD), In 't Veld
(PvdA), Elfferich (AR) en Rottinghuis
(KVP) konden daarmee zeer wel in
stemmen. Ook over het streven van de
minister om te komen tot een gezond
evenwicht tussen vraaghuren en kost
prijzen bleken de meningen weinig uit
een te lopen. Dit evenwicht zal echter
volgens de heer Reijers (CH) alleen be
reikt kunnen worden als de bouwkosten
worden verlaagd. Als de grondprijzen zo
hoog blijven, zo betoogden o.m. de heren
Seegers (comm.) en In 't Veld (PvdA),
zal daarvan niet veel terecht komen.
Trouwens ook de heer Rottinghuis
maakte zich over de hoge grondprijzen
nogal ongerust.
Mr. In 't Veld (PvdA) ging zeer uit
voerig op het huurbeleid in. Hy betoog
de o.m., dat de huiseigenaren in het al-
Congres Vrouwenbond
N.V.V. in Den Haag
Het tweejaarlijkse congres van de
Vrouwenbond van het NW zal dit jaar
in Den Haag plaatshebben en wel op
donderdag en vrijdag 21 en 22 april in
de Houtrustrotonde. Dit congres, dat
bijgewoond zal worden door 450 deel
neemsters uit alle delen van ons land,
staat in het teken van het vluchtelin-
genjaar.
In dit verband zal dr. L. C. Patijn,
Tweede-Kamerlid van de PvdA, op de
tweede dag spreken over het onderwerp
„Het vraagstuk van de vluchteling".
Voorts zal aan het congres het voor
stel worden gedaan om een bedrag uit
het solidariteitsfonds van de Vrouwen
bond beschikbaar te stellen voor de in
richting van een school in één van de
twee door Nederland geadopteerde
vluchtelingenkampen in Duitsland.
De opening van het congres heeft
plaats op donderdagmiddag om half
twee door de voorzitster, mevrouw N. v.
Kranenburg-Klein. Daarna zal het con
gres zich bezighouden met een huishou-
lijk deel, waarbij o.a. bestuursverkiezin
gen plaats hebben.
's Avonds zullen de congresleden het
optreden kunnen bijwonen van het Ba-
laika-orkest van Efgeni Travin, dat ge
vormd is uit vluchtelingen uit Rusland,
Roemenië en Tsjecho-Slowakije.
Beeld van Frederik van Eeden
te Haarlem
Ter gelegenheid van de herdenking
van de honderdste geboortedag op 3
april van Frederik van Eeden heeft het
gemeentebestuur van Haarlem aan de
Haarlemse beeldhouwer Mari Andries-
sen opdracht gegeven tot het maken
van een beeld, voorstellende de Kleine
Johannes uit het gelijknamige boek van
Van Eeden. De beeldhouwer heeft de
opdracht aanvaard. Het beeld zal ge
plaatst worden in de omgeving van het
voormalige ouderlijk huis van Frederik
Van Eeden aan het Frederikspark te
Haarlem.
Zaak „Magere Josje" in
beroep met gesloten deuren
De strafkamer van het Amsterdamse
Gerechtshof heeft besloten de zaak
„magere Josje" in hoger beroep op 12
en 14 april a.s. met gesloten deuren te
behandelen.
gemeen te weinig begrip getoond heb
ben voor hun sociaal-economische func
tie.
Mr- De Vos van Steenwyk (VVD)
toonde zich enigermate teleurgesteld
over het voorgestelde percentage huur
verhoging (20%). De regering had bij
haar optreden, het vorige jaar. betere
verwachtingen gewekt, meende de VVD-
woordvoerder. Met de voorgenomen
compensatie kon hij ook niet geheel in
stemmen. Waarom heeft de regering die
niet ten dele in een loonsverhoging ge
zocht en voor de rest in belastingverla
ging, bijvoorbeeld in een verlaging van
de omzetbelasting? Daarvan zouden ook
de vergeten groepen hebben kunnen
profiteren.
Ir. Vos (PvdA) bleek geen medelijden
met de huiseigenaren te hebben. Hij be
rekende, dat zij, die hun huizen als
geldbelegging exploiteren, 8V2% rente
maken. De huiseigenaren zijn bovendien
ontkomen aan de heffing ineens, want
eerst nadien zyn de huizen in waarde
gestegen. De rentabiliteit van het wo-
ningbezit is bovendien sterk verbeterd
omdat er geen leegstaan meer bij is. Ir.
Vos noemde deze huurverhoging onge
lukkig en op een conjunctureel onjuist
moment. Met deze laatste opmerking
bleek prof. Hellema (AR) het wel eens,
maar dit Kamerlid hield ir. Vos voor,
dat het de socialisten in de vorige re
geringen zyn geweest, die lange tijd
huurverhoging hebben tegengehouden.
Over de resultaten van de vrijere
loonvorming toonde staatssecretaris
Roolvink zich in de avondvergadering
tevreden. Er is wel degelijk sprake van
differentiatie, getuige het feit, dat de
loonsverbeteringen variëren van 2,4 tot
10%. Het totale beeld van de totnutoe
tot stand gekomen loonsverbeteringen
toont aan, dat een belangrijk deel van
de werknemers een verhoging van 5 a
6_% hebben gekregen. De staatssecreta
ris wees er bovendien op, dat een be
gin is gemaakt met arbeidstijdverkor
ting. In 1961 zal het in verschillende be
drijven zelfs tot een vrije zaterdag kun
nen komen.
Men had de regering gewaarschuwd
voor inflatie, als gevolg van de nieuwe
loonpolitiek, maar staatssecretaris Rool
vink zei, dat er ook andere bestedings
factoren zijn, die een inflatoire werking
kunnen hebben. De staatssecretaris be
rekende, dat reeds 1.754.900 werknemers
van de vrijere loonvorming profiteren of
op zeer korte termijn daarvan de gun
stige gevolgen zullen ondervinden. Voor
240.000 werknemers, die vallen onder
een c.a.o. of een bindende loonregeling,
zal de vryere loonvorming nog moeten
volgen. Van loonsverbetering heeft ook
al het overheidspersoneel (500.000 man)
geprofiteerd. Van het totale aantal
loontrekkenden vallen dan nog 800.000
daarbuiten. Maar deze groep behoort
voor een groot deel tot de beter betaal
den.
Alles overziende, zei de staatsecreta
ris, dat ca. 85% van de werknemers, die
onder een c.a.o. of een bindende loonre
geling vallen, reeds van de vrijere loon-
Antisemitisme in Rusland
met het oog op Arabieren
De voorzitter van het Europese uit
voerende comité van het Joodse We
reldcongres, de Brit Sieff, heeft ver
klaard dat de antisemitische aanvallen
in de Russische pers en de vijandige
houding van de Sovjet-Unie jegens Is
raël het doel hebben de Arabische lan
den voor zich te winnen. De heer Sieff
las op een vergadering van het comité
een verslag voor over de toestand van
de joodse gemeenschap in Rusland,
waarin wordt vastgesteld, dat alle gods
dienstige gemeenschapsactiviteit daar
worden tegengewerkt en dat het onder
houden van contacten met buiten de
Russische invloedsfeer wonende joodse
gemeenschappen onmogelijk wordt ge
maakt.
De vergadering van het comité, die in
Brussel wordt gehouden, wordt bijge
woond door afgevaardigden uit een
tiental landen, waaronder Nederland.
vorming de invloed hebben ondervon
den.
Minister Van Rooy betoogde om,, dat
bij de opstelling van de algemene richt
lijnen voor de vrijere loonvorming het
produktiviteitscriterium centraal gesteld
is. Voor de toekomst acht minister Van
Rooy dit criterium ook juist.
De relatieve arbeidsschaarste-theorie
van prof. Witteveen (VVD) wees de mi
nister af. Hij gaf aan de produktiviteits-
theorie de voorkeur. De vrees, dat de
werknemers, die geen c.a.o. of bindende
loonregeling hebben, buiten de vrijere
loonvorming vallen, deelde de minister
niet. Er is ook nog het coördinatiecrite
rium. De minister erkende trouwens de
noodzaak van een zekere compensatie
voor de „achterblijvers". Coördinatie is
een zaak van solidariteit in het be
drijfsleven. Intussen moet de coördina
tie wel voorzichtig worden gehanteerd,
want ze zou niet aanvaardbaar zyn, als
de prijzen erdoor zouden worden ver
hoogd.
Met betrekking tot het bouwconflict
meende minister Van Rooy niet veel be
hoeven te zeggen, omdat ons volk, naar
hy verklaarde, daarover voldoende was
voorgelicht.
De minister verklaarde o.a. nog, dat
de spreiding van de industrialisatie er
op is gericht de overspanning van de
arbeidsmarkt in het westen tegen te
gaan en de werkgelegenheid, vooral in
het noorden, te bevorderen.
Een vlotte en zeer spectaculaire reis
(Speciale berichtgeving)
Op bijzonder spectaculaire wijze heeft de KLM gisteren het nieuwe verkeers
vliegtuig de DC-8 Albert Plesman voor de Europese pers gedemonstreerd. Een
groot gezelschap vrouwelijke en mannelijke journalisten uit elf landen heeft deel
genomen aan een trip naar Madrid, waar een voortreffelijke Spaanse lunch
genoten werd in het wereldberoemde restaurant Corral de la Moreria. Behalve
109 vertegenwoordigers van dagbladen, de periodieke pers, radio en televisie,
namen ook enkele top-functionarissen van de KLM aan de tocht deel.
Het is, nu dit dagje uit van de KLM
tot het verleden behoort, niet zo een
voudig zich te realiseren wat, in het
thans voor de KLM begonnen nieuwe
tijdperk, alzo mogelijk is. Met een vlieg
tocht naar Madrid en terug wordt een
afstand overbrugd van rond 3500 kilo
meter, daarbij duurde het oponthoud in
de Spaanse hoofdstad rond vier en een
half uur, welke tijd op bijzonder aange
name wijze werd benut. Deze inderdaad
verrassende vliegtocht met de DC-8
heeft ons ervan overtuigd, dat ondanks
een snelheid, die dicht by het geluid
ligt, volstrekt geen hinder wordt onder
vonden van de motoren. Het vliegtuig
ligt zo rustig in de lucht, dat we dit
verslag, tijdens de terugtocht, als waren
wij achter ons bureau gezeten, hebben
kunnen schrijven. Gezagvoerder A. W.
Ravenhill hield ons regelmatig op de
hoogte van de positie van het vliegtuig.
En het gaf even een schok, toen hij 22
minuten na de start op Schiphol aan
kondigde, dat de DC-8 op een hoogte
van 9400 meter Parijs passeerde. Een
even daarna doorgegeven melding be
richtte dat de temperatuur buiten het
toestel 54 graden Celsius onder nul was.
Wij zaten behaaglijk in onze fauteuil,
slechts door het ruisen van de wind
langs de wanden van deze luchtreus,
werd ons duidelijk dat de snelheid een
900 kilometer per uur was. Over Bor
deaux en Biarritz werd Spanje bereikt.
Van de aarde was niets zichtbaar. Be-
neden ons zagen wij inmense en vaak
grillig gevormde wolkenmassa's, boven
ons koepelde een staal blauw hemelge
welf. Was het vliegtuig enkele minuten
voor half twaalf van Schiphol vertrok
ken, het was drie minuten over een. toen
de gezagvoerder aankondigde, dat over
een kwartier te Madrid zou worden ge
land. Maar dat tevoren op geringe hoog
te en met matige snelheid over de stad
zou worden gecirkeld. Enige ogenblik
ken later daalde het vliegtuig snel, en
uit de wolkenmassa doemde het Spaan
se landschap op. Even later het boel
ende panaroma van Madrid. Te tien
voor half twee zetten wy voet op Spaan
se bodem. Daar wachtte het gezelschap
een zeer charmante verrassing! De be
langstelling voor de DC-8 op het vlieg
veld was zeer groot. Aan de voet van de
trap, stonden enige meisjes in Spaans
nationaal kostuum, die alle passagiers
met een gracieus gebaar een bloem aan
boden. Een leger van persfotografen en
filmmensen maakten opnamen van de
landing, waarna een dans- en zanggroep
in veelkleurige kostuums de eerste ken
nismaking met de Spaanse folklore ver
zorgde. Het was slechts een voorproefje,
want tydens de lunch in het restaurant
trad een internationaal beroemde dans
groep op. die enorme bijval oogstte. De
tijd van het oponthoud werd verder be
nut voor een uitgebreide rondrit door
Madrid, waarbij niet slechts de vele
fraaie paleizen en musea de schitterende
parken en pleinen de aandacht trokken,
maar het was vooral om de uiterst mo
derne nieuwbouw, veelal reusachtige
flatcomplexen, die getuigen van een
stormachtige groei van deze miljoenen
stad, waardoor men telkens weer in
verbazing verviel.
De terugtocht naar Amsterdam ver
liep nog vlotter dan de heenreis naar
Madrid. Precies 6 uur was gestart en
om tien voor acht stond de Albert Ples
man op het platform van Schiphol.
Op de minuut af volgens het te
voren bekend gemaakte schema. In een
tijd niet langer dan een normale werk
dag. was een waarlijk fantastische reis
volbracht.
(Van een onzer redacteuren)
De verontrustende toename van het verkeer in de na-oorlogse pe
riode, de verwachtingen die men voor de toekomst koestert en de
maatregelen welke op korte termijn nodig zijn om te voorkomen dat
een volledige verkeerschaos ontstaat, werden gisteren in Gouda be
sproken tijdens de eerste Zuidhollandse verkeersdag, georganiseerd
door de in 1952 opgerichte Contactcommissie voor Veilig Verkeer in
Zuid-Holland. Onder de vele autoriteiten, die deze bijeenkomst bij
woonden, bevonden zich de Commissaris der Koningin, mr. J.
Klaasesz, leden van Gedeputeerde Staten, een zestigtal burge
meesters uit Zuid-Holland, vertegenwoordigers van politie, rechterlijke
macht en verkeersorganisaties en andere verkeersdeskundigen.
Relatie met welvaart
Na de opening door mr. Klaasesz, die
aandrong op spoed met ingrijpende
maatregelen en vlotheid ook in kleinere
zaken, die de verkeersveiligheid kunnen
bevorderen, sprak de heer A. G. van der
Veen, directeur van het Economisch
Technologisch Instituut van Zuid-Hol
land over de te verwachten toeneming
van het verkeer aan de hand van de er
varingen der laatste decennia.
Hy legde er de nadruk op, dat de be
volking in Nederland sinds 1938 met 25
procent is toegenomen. In die tijd steeg
het aantal NS-reizigers tot het dubbele,
het aantal buspassagiers tot het vijf
voudige, het aantal op Schiphol aanko
mende reizigers tot het negenvoudige en
het aantal personenauto's tot het vier
voudige van 1938. Voor de jaren 1950-
1958 waren die cijfers: een procent be
volkingstoename, 20 procent meer NS-
reizigers, 50 procent meer autobuspas
sagiers, 2% maal zoveel Schipholreizi-
gers en drie maal zoveel personenauto's.
Uit deze cijfers blijkt, dat er geen direct
verband bestaat tussen bevolkingstoena
me en verkeersintensiteit.
Belangryker dan de bevolkingstoene
ming noemde de heer Van der Veen de
welvaartstoeneming. Het nationaal inko
men in 1958 was bijna tweemaal zo groot
als in 1938, terwijl het in 1958 40 pro
cent hoger lag dan in 1950. Daar waar
een groot bevolkingsagglomeraat aanwe
zig is bij stijgende welvaart is naar zijn
mening ook sterke toeneming van de
vervoersbehoeften te verwachten.
Zuidhollands aandeel
relatief groot
De welvaart beïnvloedt namelijk het
bestedingspatroon van consumptie- en
produktiehuishoudingen en roept ver
voersbehoeften op, anderzijds stimuleert
de ontwikkeling van de verkeerstechniek
de mogelijkheid tot bevrediging van de
vervoersbehoeften. In dit verband zei de
heer Van der Veen, dat de welvaart van
ons land voor een groot deel op de in
dustrie en de dienstverlening steunt, te
zamen 2/3 van het nationaal inkomen,
terwijl meer dan een kwart van het na
tionaal industrieel en dienstenapparaat
is gevestigd in Zuid-Holland. Het aan
deel van Zuid-Holland in het nationaal
inkomen, noemde hij groter dan een
evenredig bevolkingsaandeel.
In 1970 2.2 miljoen
motorvoertuigen
Hij zei te verwachten, dat het aan
deel van Zuid-Holland in de nationale
verkeersontwikkeling minstens gelijk
blijft. De prognoses van de verkeers
drukte zijn naar zijn mening tot dus
ver te laag geweest, als gevolg van on
derschatting van het autopark.
De heer Van der Veen raamde tenslot
te het personenautopark in Nederland
(dat nu 500.000 bedraagt) in 1970 op
circa anderhalf miljoen en het motor
voertuigenpark (nu 900.000) in dat jaar
op 2.2 miljoen. De verkeersdrukte zal in
1970 naar zyn mening zesmaal die van
1950 of wel tweemaal die van 1958 zyn.
Dit heeft grote gevolgen, aldus de heer
Van der Veen, voor het wegennet van
Zuid-Holland. Knelpunten zullen vol
gens hem vooral optreden in de zuid
westelijke driehoek van de Randstad en
het gebied tussen Leiden, Dordrecht en
de Zuidhollandse eilanden. De interlo
kale wegen worden hier stadswegen, ter
wijl nieuwe wegen en oeververbindingen
nodig zijn, als ook nieuwe railverbindin
gen.
Twee agglomeraties
Het laat zich aanzien dat er over enige
decennia in Zuid-Holland twee grote ag-
glomoraties zullen zijn van ieder 1,25
miljoen inwoners, te weten: Leiden, Den
Haag, Delft en Kapelle en daarnaast
Rotterdam, Schiedam. Vlaardingen en
Hoogvliet-Spijkenisse. Daarnaast kan de
agglomeratie van de Drechtsteden rond
300 000 inwoners bevatten. Voorts wordt
voor Hellevoetsluis aan een groei tot
200.000 inwoners gedacht. In de struc
tuurplannen voor al deze steden is een
ringweg ontworpen rondom de agglomo-
raties met een beperkt aantal knooppun
ten. die toegang geven tot de wegen
stelsels binnen de steden. Dit werd me
degedeeld door ir. G. C. Lange, adjunct
directeur van de Prov. Planologische
Dienst in Zuid-Holland. Door deze
dienst is een ideeënschets opgezet voor
de toekomstige onderlinge relaties tus
sen de samenstellende delen van het
Zuid-Hollandse deel van de Randstand.
Daarbij is bijzondere aandacht besteed
aan de spreiding van het verkeer en aan
de relaties met andere landsdelen.
Rivierkruisingen
De opbouw van een dergelijk stelsel
leidt tot de erkenning, zo zei hij, dat de
sleutel van dit alles is de beperkte moge
lijkheid van het bouwen van rivierkrui
singen binnen de Waterwegsteden. Som
mige van deze tunnels zullen voor stads
verkeer geschikt zyn, andere meer voor
het doorgaand verkeer. Ir. Lange acht
het niet uitgesloten dat in de loop der
jaren de funtie van een bepaald tracé
van karakter zal veranderen. Een glo
bale becijfering van het oeverkruisend
verkeer leidt volgens hem tot de conclu
sie dat het noodzakelijk is een aantal
tunnels in serie te bouwen. Ook blijkt de
wenselijkheid, te komen tot systematise
ring van de wegen naar aard en functie
in betrekking tot het aantal aansluitin
gen en de toe te laten maximumsnelheid.
Het aantal bewoners van Zuid-Holland,
dat op weekeinden en vakantiedagen
ontspanning in de vrije natuur zoekt,
zal. volgens ir. Lange, binnen enkele de
cennia een veelvoud bedragen van het
huidige.
(Van onze
parlementaire redacteur)
Tegen de zin van de communis
ten en de PSP is de Tweede Ka
mer gisteren zonder hoofdelijke
stemming akkoord gegaan met de
aanschaffing van vijftig Starfigh-
Grote stromen
De groei van de bevolking en van het
motorisch verkeer op vier of op twee
wielen, de toeneming van buitenlands
bezoek uit gebieden nabij de grenzen,
invoering van de vrye zaterdag, ont
sluiting van grote recreatiegebieden in
de delta, aanleg van het rijwielpaden
stelsel, zullen naar zijn mening enorme
scharen van recreatiezoekenden doen
uitzwermen. Een verkeersschema voor
Zuid-Holland moet, naar zijn mening,
eveneens voorzien in verwerking van
deze grote stromen.
Systematische uitbreiding van het
aantal wegen aansluitend op nieuwe ri
vierkruisingen in de waterwegsteden zal
moeten voorkomen dat verkeer in Zuid-
Holland vast zou lopen, aldus ir. Lange.
Forum
Tijdens de middagbijeenkomst werden
vragen beantwoord door een forum, be
staande uit mr. dr. M. P. A. Meissen,
burgemeester van Wateringen, ir. D.
Mathlener, adjunct-directeur hoofdin
genieur van de Prov. Waterstaat, dir. of
ficier der Rijkspolitie L. J. van der Meu-
len als commandant van het district
Leiden van de Rijkspolitie, ir. N P. H.
J. Roorda van Eysinga, directeur van
de Stichting Het Zuidhollandse Land
schap, mr. R. H. Woltjer, directeur van
de Prov. Ver. voor Vreemdelingenver
keer en de beide leiders van de ochtend-
bijeenkomst.
Gepleit werd voor sterke uitbreiding
van de outillage voor bermrecreatie, ter
wijl voorts gesproken werd over het
bromfietsenprobleem, zonder dat men
tot eensluidend oordeel kwam. Ontslui
ting van de recreatiegebieden die afge
stemd zijn op natuurgenot dient slechts
voorzichtig te geschieden, liefst eenzij
dig, teneinde de rust te kunnen handha
ven. Het is zeer moeilijk om een situatie
te redresseren, wanneer een te snelle en
te veelzijdige ontsluiting eenmaal tot
massabezoek en verlies van natuur
schoon en rust heeft geleid. Het strand
dient door de aanleg van meerdere sla
gen beter ontsloten te worden, maar ge
waakt moet worden tegen een volledige
boulevard-kust.
Van politiezijde werd ernstig gewaar
schuwd tegen puzzelritten, die de heer
Van der Meulen strijdig achtte met de
verkeersveiligheid ook wanneer gemid
delde snelheidsbeperkingen in de bepa
lingen worden ingevoerd.
Voorts werd enige tijd gesproken over
voor- en nadelen van parkeermeters en
parkeerschijven. Gepleit werd voor
maatregelen, welke beide systemen een
kans geven, waaruit dan het meest
praktische systeem vanzelf naar voren
zal komen.
De dag werd besloten met de verto
ning van enkele films.
ters voor de vernieuwing van onze
luchtmacht, waarmee een bedrag
van 310 miljoen gulden zal zijn ge
moeid.
De Nederlandse samenleving, aldus
minister Visser, staat helaas nog voor de
noodzaak gelden, die zoveel beter zou
den kunnen worden besteed, uit te ge
ven voor de defensie als gevolg van de
internationale omstandigheden. Uit be
sparingen op de defensieuitgaven in de
vorige jaren is 110 miljoen beschikbaar.
De resterende 200 miljoen moet komen
uit de voor de defensie beschikbaar te
stellen gelden in 1961 en later. Over een
financiële bijdrage van Amerika valt
nog niets definitiefs te zeggen. De aan
schaffing van de Starfighter is nodig
voor de vervanging van verouderde ty
pen, ongeacht de ontwikkeling van ra
ketten.
Drie taken
De Starfighter is gekozen, omdat deze
kan dienen voor drie taken: aanval, ver
dediging. verkenning. Bovendien is van
bykomend belang, dat ook Duitsland en
België de Starfighter hebben gekozen,
waardoor de exploitatie goedkoper kan
zijn. Vele Kamerleden waren verheugd,
dat de Nederlandse industrie een be
langrijk aandeel zal hebben in de pro-
duktie van de Starfighter. Alleen al uit
Duitsland is een order te verwachten
van 740 miljoen gulden. Daarbij komt
nog het aandeel, dat de Nederlandse
industrie krijgt in de aanschaffingen
van Nederland en Belgie. Overigens is
nog niet bekend hoeveel toestellen Bel
gië zal bestellen. Voorlopig zal Neder
land vijftig vliegtuigen aanschaffen,
maar het is de bedoeling tenslotte over
200 toestellen te beschikken.
Inflatie
Het is een enorme order, die de Ne
derlandse industrie krijgt. Daarom
vreesden sommigen dat dit in een krap
pe arbeidsmarkt tot inflatie zou kun
nen leiden. Minister Visser maakte er
echter op attent, dat de order wordt
uitgespreid over een aantal jaren. Het
kan dus ook zijn dat er een zegenrijk
invloed van uitgaat als het met de
werkgelegenheid wat minder goed gaat.
De minister stelde groot vertrouwen in
de kundigheid van onze industrie.
De aanschaffing van de Starfighters
loopt niet vooruit op de binnenkort te
verwachten defensienota met een sche
ma van de defensieuitgaven voor de ko
mende jaren.
Staatssecretaris Calmeyer zette nog
eens uiteen, dat alleen het militaire be
lang en geen economische of andere
overwegingen tot de keuze van de Star
fighter heeft geleid.
De communisten deden nog een po
ging met het indienen van een motie de
beslissing over de Starfighters uit te
stellen tot na het verschijnen van de
defensienota. Maar de communisten tel
len slechts drie leden in de Tweede Ka
mer. terwijl voor de toelating van een
motie in de discussie ten minste vijf
handtekeningen zijn vereist Daarom
deed de heer Bakker (CPN) een beroep
op de twee leden van de PSP zijn mo
tie mede te ondertekenen, maar deze
weigerden, waarna de voorz"ter met de
motie in zijn hand concludeerde: „Dan
maakt dit stuk papier geen onderdeel
van de beraadslagingen uit."
