EEN BEETJE TOVENARIJ KOMT DE RAPPORTCIJFERS TEN GOEDE
ZATERDAG 12 MAART
WEKELIJKS BIJVOEGSEL
PAGINA 4
Geboortebewijs is vaak onvindbaar
Hoe iverkt liet
Afrika Is ©en eind voortgeschre
den op de weg naar zelfstandig
heid. Dit maakt goed onderwijs
voor de Afrikaanse jeugd tot een
eerste vereiste om blijvende suc-
seccen te kunnen boeken. Voor
de jongens zeer zeker, maar toch
ook voor de meisjes. Dit laatste
echter ziet men niet overal in.
Een openluchêschool in Sierra Leone.
Meisjes liebben vele plichten in Afrikaans
gezins verband
(Bijzondere medewerking)
Praat U eens rustig met een Westafrikaanse vader, moeder, groot
vader of grootmoeder en brengt U dan het gesprek op het onderwijs.
Tien tegen één, dat U behalve in de leidende kringen uitge
lachen wordt, als U zegt dat de kinderen recht hebben op onder
wijs. En als U zou zeggen, dat ook een meisje de school behoort te
bezoeken, dan zou men U vaak enigszins verbaasd aankijken en
waarschijnlijk in stilte denken, dat er iets niet in orde is met uw
verstand.
Een lerares van Afrikaanse huize vertelde ons, dat in de brede
massa der bevolking de opvatting heerst in Freetown (West-Afrika),
dat het zeer twijfelachtig is of het wel juist is om meisjes onderwijs
te geven,, zelfs als haar ouders welgesteld zijn. Onze zegsvrouwe was
een der eerste Afrikaanse meisjes, die eindexamen deden aan het
Fourah Bay College. Zij was nadien tal van jaren aan die onderwijs
instelling verbonden als directrice van de meisjes-afdeling. Als Afri
kaanse kende zij de Westafrikaanse mentaliteit en meningen. Daar
zij in Londen en Cambridge had gewerkt, was zij ook met Europese
toestanden bekend. Zij sprak dus stellig met gezag en uit ervaring.
Tovenarij
IN Europa bezoeken vele de scholen
en universiteiten niet zozeer uit
behoefte aan kennis als wel om
later de kans te krijgen veel geld te
verdienen. Het is dus niet zo vreemd,
dat ook in Afrika financiële overwe
gingen en maatschappelijke ambities
een woordje meespreken ,als ouders
besluiten om een „knappe jongen" naar
de middelbare school te sturen. Ja, in
heel veel gevallen wordt zo*n beslissing
uitsluitend geïnspireerd door prakti
sche motieven, en wel: vergroting van
de kans om „hogerop" te komen en de
hoop op een oudedagsinkomen voor de
ouders, grootouders en andere familie
leden. Hulpbetoon aan de familieleden
is namelijk in West-Afrika heel wat
daadwerkelijker dan bü ons!
Als het gaat om een jongen, dan zijn
de risico's betrekkelijk klein. En loopt
het de leerling mee na de schooltijd,
dan wordt hij een bron van geld en
andere voordelen voor zijn oudere fa
milieleden. Valt de carrière tegen, och,
dan beleeft de familie toch nog wel
zoveel vreugde aan hem, dat de kosten
van het onderwijs ruimschoots worden
goedgemaakt.
Zozeer verlangen de bloedverwanten
naar tastbare resultaten van .hun"
jongen, zo intens leven zij mee met
zijn wel en wee op de schoolbanken,
dat zij veelal graag tamelijk veel geld
uitgeven of andere offers brengen om
hem door middel van tovenarij steun
en bescherming te geven. Dat kan
meent de familie alleen maar ten
goede komen aan de rapportcijfers en
examenresultaten. Niemand in West-
Afrika vindt deze methode van hulp
verlening aan de leerlingen zonderling
of onbetamelijk.
Meisjes
DE kansen op behoorlijk onderwijs
zijn voor de jongens dus niet zo
heel slecht, zelfs als men het
praktische nut van de tovenarij als van
nul en gener waarde beschouwt. Doch
hoe is het met de meisjes gesteld? In
Sierra Leone zijn op het ogenblik ruim
300 lagere scholen met een leerlingen
tal van bijna 45.000. Veel van die scho
len worden zowel door jongens als door
meisjes bezocht. De meeste meisjes die
naar school gaan en dat zijn lang
niet alle meisjes! volgen het onder
wijs slechts twee drie jaar. Als het
geldt, een jongen onderwijs te laten
genieten spant de gehele familie zich
in de regel graag in, maar voor onder
wijs aan meisjes is men maar zelden
enthousiast. Het aantal middelbare
scholen is thans 14 met in totaal circa
4500 leerlingen, bijna uitsluitend jon
gens.
De laatste jaren zijn er tekenen, die
wijzen op een kentering in de gevoe
lens van de Westafrikanen jegens het
onderwijs. Uitspraken als „wie een jon
gen laat leren, voedt een man op en
wie een meisje laat leren, brengt een
gezin op hoger niveau" beginnen be
grip te vinden ook in andere kringen
dan die der „upper ten" van Sierra
Leone. Reeds hoort men de mening
verkondigen, dat geschoolde mannen
slechts ongaarne een analfabete vrouw
nemen. En inderdaad neemt het aantal
meisjes, dat naar de lagere school gaat,
gestadig toe. Dit heeft echter een
nieuw probleem geschapenHoe oud
zijn de kinderen?
Tal van moeders beschouwen de
school namelijk als een kinderbewaar
plaats. Daarom zenden zij haar doch
ters erheen, zodra de peuters een beet
je kunnen lopen. Slechts weinig West
afrikanen bezitten een geboortebewijs,
zodat het voor de leerkrachten moeilijk
is om vast te stellen of een adspirant-
leerling de vereiste leeftijd heeft. Dan
neemt men snel een kleine proef. De
kandidaten moeten de arm over het
hoofd leggen en het linker-oor met de
rechterhand of het rechter-oor het de
linkerhand aanraken. Lukt dit. dat
neemt men aan, dat het kind inder
daad vijf jaar oud is. Jongere kinderen
zijn namelijk niet in staat, die hand
oor-proef goed te doorstaan.
Toch, ondanks zich baanbrekende
nieuwe inzichten, zijn nog vele Afri
kaanse ouders van oordeel, dat school
onderwijs de meisjes onbruikbaar
maakt voor haar latere plichten als
vrouw. Die levensplichten zijn: kinde
ren het leven schenken, werken op het
land en, eventueel ,een kleine winkel
houden.
De baantjes
REMMEND op de ontplooiing van
het onderwijs aan meisjes werkt
ook de omstandigheid, dat er
voor geschoolde meisjes zo weinig be
trekkingen openstaan. Het onderwijs en
de ziekenverpleging trekken vrijwel alle
meisjes tot zich, die gedurende meer
dan twee jaar een school hebben be
zocht. In theorie mogen zij ook amb
telijke en andere betrekkingen bekle
den, doch in iedere nederzetting van
enige betekenis zijn veel gediplomeerde
jongemannen, die begerig zijn naar
functies en die in sommige gevallen
zelfs liever werkeloos blijven dan een
betrekking te aanvaarden, waaraan
geen bureaustoel of ambtelijke rang
is verbonden. En het zijn vooral deze
jongemannen (en hun bloedverwan
ten die veel misbaar maken zodra er
sprake van is, meer betrekkingen voor
vrouwen toegankelijk te maken.
Miss Westafrika
DE onderwijsmensen in Sierra Le
one zijn ondanks bestaande moei
lijkheden vol vertrouwen in de
toekomst .Zij geloven, dat zioh onder
de druk der Westafrikaanse vrouw
eerlang een tamelijk ingrijpende wijzi
ging zal voltrekken in de opvattingen
en de geestesgesteldheid der mannen.
Miss West-Afrika (zei een hunner) is
een energiek meisje en zij begint al
verder te zien dan de grenzen van de
dorpen of stadjes, waar zij woont.
Zeker, nog is het waar, dat de rijk
dom van een man in de regel wordt
afgemeten in Sierra Leone aan het
aantal vrouwen, die voor hem werken
en aan het aantal kinderen, die hem
kunnen verzorgen als hij oud zal zijn.
Als je dit kant doen. ben je
minstens vijf jaar.
Maar deze opvatting en toestand zijn
niet langer in overeenstemming met de
groeiende wens van de Westafrikaanse
jongevrouw, van Miss West-Afrika dus,
naar emancipatie en een volwaardige
plaats in de gemeenschap.
En verplicht onderwijs? Schoolplicht
dus, zoals wü die in Nederland ken
nen, wat denkt U daarvan?, vroegen
wij aan een ervaren onderwijsman.
Daar zou wel iets voor te zeggen zijn,
luidde het antwoord, maar dan zou het
kosteloos moeten worden verstrekt. Bo
vendien zouden er dan toch ook ingrij
pende wijzigingen van sociaal-economi
sche aard moeten komen. Het is im
mers zo in Sierra Leone, dat de voor
haar mannen werkende vrouwen een
der fundamenten vormen van de West
afrikaanse maatschappelijke orde en
economische opbouw. Onze zegsman
tuurde uit het raam van zijn kamer.
Ik ken dit land door en door, vervolgde
hij, en daarom vrees ik, dat het nog
geruime tijd zal moeten duren aleer
alle kinderen, en vooral alle meisjes
ontheven zullen zgn van de vele kleine
plichten, die zij in het gezinsverband
moeten vervullen en die maar ten dele
te combineren zouden zijn met het
volgen van dergelijk onderwijs.
(NIVANO - Nadruk verboden,).
Aanstaande onderwijzeressen
krijgen les in de uitspraak van het
Engels.
DE DOSISMETER IS EEN HERMETISCH GESLOTEN INSTRUMENT,
DAT BESTAAT UIT EEN lONlSATlE-KAMER, EEN ELEKTRO-METER,
EN EEN OPLADER. IN DE ALUMINIUM IONISATIE-KAMER BEVINDT
ZICH DE ELECTRO-METER. BIJ SCHUDDEN VAN HET INSTRUMENT
ONSTAAT. DOOR WRIJVING VAN EEN BOLLETJE KWIK. EEN KLEI
NE SPANNING IN DE OPLADER.—
4ETEN VAN HOEVEELHEID RADIO-ACTIEVE STRALING
DE STRALEN MAKEN IN EEN
STOF DIE ZIJ DOORDRINGEN,
ELEKTRONEN VRIJ UIT ATOMEN
(IONISEREN), WAARDOOR DE
STOF GELEIDEND WORDT
VOOR ELEKTRISCHE STROMEN.
[schakelaar voor
opladen of ontladen
ionisotie-kamer
DOOR EEN VERBINDINGS
DRAAD WORDT DE LADING
OP DE ELEKTRO-METER OVER
GEBRACHT. DEZE BESTAAT
UIT EEN GEBOGEN KWARTS-
DRAADJE DAT STEVIG AAN
EEN STEUNDRAAD IS BEVES
TIGD. DOOR DE GELIJKNA
MIGE LADING STOTEN DE
BEIDE DRAADJES ELKAAR AF
EN BUIGT HET DUNNE KWARTS
DRAADJE OPZIJ. DOOR EEN
KLEINE MICROSKOOP MET
SCHAALVERDELING KAN MEN
DE STAND AFLEZEN.
oplader}
loculairj
elektro-rneter|
1°kjectief"l
{kwikbolletje}
MET DE DOSISMETER KAN MEN
METEN AAN HOEVEEL RADIO
ACTIEVE-OF RÖNTGENSTRALING
MEN GEDURENDE EEN BEPAALDE
TIJD BLOOTGESTELD IS GEWEEST.
SCHEMA DOSISMETER
DETAIL ELEKTRO-METER 1
goed geladen
kwarts -
draadje
steun-
draad
Mllll RÖNTGEN
so ko 150 too 1
iiliiiilmiliinliii
1 dos i s meter*
WANNEER NU DE RADIO-ACTIEVE
STRALEN (ALFA, BÈTA-OF GAMMA-
STRALEN OF RÖNTGENSTRALEN)
IN DE KAMER DOORDRINGEN
WORDT DE LUCHT ELEKTRISCH GE
LEIDEND ZODAT DE LADING VAN
DE ELEKTRO-METER VAN DE
DRAADJES AFVLOEIT NAAR DE
BUITENWAND VAN DE IONISATIE-
KAMER. HET KWARTS DRAADJE
ZAL DAN TERUG BUIGEN LANGS
DE SCHAALVERDELING IN HET
KIJKERTJE. DAARAAN KAN MEN
DAN ZIEN HOEVER DE METER IS
ONTLADEN, DUS HOEVEEL STRA-
UNG IS BINNENGEDRONGEN.
kwarts-
gedeeltelijk [1 draad
nt laden \W
DAAR DE WERKING VAN DE DOORDRINGENDE
STRALEN SCHADELIJK KAN ZIJN VOOR DE
MENS IS HET VOOR HEN, DIE BIJ HUM
WERK MET DE STPALING TE MAKEN HEBBEN,
VAN GROOT BELANG OM TE WETEN HOE
GROOT DE TOTALE DOSIS IS DIE ZIJ HEBBEN
ONTVANGEN. DAARTOE DRAGEN ZE DE DOSIS
METER ALS EEN VULPEN IN HUN ZAK EN
KUNNEN BIJ HET NAAR HUIS GAAN HET RE-
SULTAAT AFLEZEN.
MIUI RtVITGEN
