Meerderheid van de Tweede Kamer
gaat akkoord met de huurverhoging
Bezorgdheid over de verdediging
van Nieiiw-Guinea in Eerste Kamer
Eert maand uitstel tot 1 mei
Kaartspel moet gezellig blijven
U
Tentoonstelling in Johannesburg
voor jubileum van Zuid-Afrika
Russische dreiging onverminderd
Opgericht 1 maart 1860
Woensdag 9 maart 1960
Derde blad no. 29995
Rustig debat met kritiek op details
(Van onze parlementaire redacteur)
Dc meerderheid van de Tweede Kamer stemt in met de huurverho
ging van twintig percent per 1 april a.s.
De minderheid, bestaande uit P. v. d. A., P.S.P. en de communisten,
heeft grote, zelfs onoverkomenlijke bezwaren.
De P. v. d. A. meent, dat verdere welvaartsverbetering voor de
loontrekkenden voorrang moet hebben.
Het huurdebat voltrok zich in een rustige sfeer, omdat men tevoren
al wist dat in beginsel de huurverhoging zou worden aanvaard. Er
werd vooral aandacht besteed aan onderdelen en de technische kanten
van het regeringsvoorstel, hetgeen leidde tot de indiening van een
aantal amendementen.
■\t i 1 communisten. De heer Kranenburg
Vele amendementen (PvdA) vond het een gevaarlijk prece
dent, dat vijftigduizend onwillige huis
eigenaren door wet-sontduiking de wet
Uitvoerig cijfermateriaal voerde de
heer Baart (PvdA) aan voor zijn stand
punt, dat de gevolgen van de bestedings
beperking voor grote groepen arbeiders
nog niet zijn opgeheven. Het is ook
zeker, zei hij, dat op 1 april a.s. voor
vele groepen eerst huurverhoging komt
alvorens zij een welvaartsverbetering in
het kader van de vrijere loonvorming
hebben gekregen. De huurverhoging zal
bovendien eerder noodzaken tot beste
dingsbeperking.
Met voldoening stelde de heer Van
Vliet (KVP) vast, dat de huurverho
ging in ieder geval niet de loonsverho
ging heeft verdrongen. De toestand zal
ook voor vele zelfstandigen beter worden
als er spoedig 'n algemene kinderbijslag-
regeling komt. Hij drong er op aan,
evenals hij in 1957 had gedaan, nood
woningen van de huurverhoging uit te
zonderen, een wens, die de heer Bommer
(PvdA) formuleerde in een amendement.
WILLEKEURIG
De voor 1918 gebouwde woningen be
neden een huurgrens van negen gulden
per week in de eerste gemeenteklasse tot
vijf gulden per week in de vijfde ge
meenteklasse, zullen niet in aanmerking
komen voor huurverhoging. Dat be
treurde de heer v. d. Peijl <CHU), maai
de heer Bommer (PvdA» wilde juist de
willekeurige huurgrens laten vallen en
voor alle voor 1918 gebouwde woningen
slechts huurverhoging toestaan nadat
gebleken is, dat ze geen gebreken ver
tonen. Hij diende met deze strekking
een amendement in.
Weer een ander denkbeeld had de
heer Van Vliet (KVP», die de indiening
overwoog van een amendement met het
doel ook de na 1918 gebouwde woningen
van huurverhoging uit te sluiten indien
de huur minder bedraagt dan negen
gulden per week in de eerste gemeente
klasse tot vijf gulden per week in de
vijfde gemeenteklasse. De suggestie van
de heer Van Vliet vond de heer Van
Eysden (AR) alle overweging waard.
Tegen huurverhoging maakte de heer
Bommer (PvdA) in het algemeen be
zwaar indien niet tevens maatregelen
worden genomen om de bouwkosten te
drukken. Ook wij menen, zei hij, dat er
op den duur een evenwicht moet komen
tussen kostprijzen en vraaghuren, maar
dan de vraaghuren van woningwet
woningen en niet van particuliere
woningen. Met huurverhoging alleen
komt men er niet. Men zal ook de bouw
kosten moeten drukken.
BOUWKOSTEN
Wil de minister eens onderzoeken,
vroeg de heer Van Heivoort (KVP),
waarom de bouwkosten in ons land
hoger zijn dan in België en Duitsland,
terwijl hier het prijspeil toch lager is?
Met het maken van een begin met
het vrijlaten van de huren in streken
waar een evenwicht bestaat tussen
vraag en aanbod van woningen, kon de
heer Schuitemaker (VVD) zich ver
enigen, maar de heer v. d. Peijl (CHU)
verklaarde, dat zijn fractie de minister
op dit punt slechts aarzelend wil volgen.
Ook de heer Van Eysden (AR) maande
tot voorzichtigheid. De heer Van Hei
voort (KVP) vroeg de toezegging van
de minister, dat hij de liberalisatie de
eerste twee of drie jaar niet zal toepas
sen. Indien hij die toezegging niet krijgt,
zou hij een amendement indienen.
Op zichzelf had de heer Bommer
(PvdA) voor vrijlating van de huren
onder bepaalde omstandigheden geen
angst, maar men kan er ontzaglijk veel
kwaad mee stichten. Hij voelde er niets
voor een blanco volmacht te verlenen
aan een Kabinet dat zijn vertrouwen
niet heeft. Men kan wel zeggen, dat in
Engeland en België de vrijlating van de
huren geruisloos is verlopen en dat men
er in Duitsland, Frankrijk, Italië en
Denemarken mee bezig is, maar heeft de
minister zich ervan overtuigd, dat de
minder goed gesitueerden er niet de dupe
van zijn geworden, want uit België heb
ben de heer Bommer verontrustende be
richten bereikt.
HUURBLOKKERING
Tegen de opheffing van de huurblok-
kering verzetten zich de PvdA, PSP en
ongedaan hebben kunnen maken. Er
komen .bovendien miljoenen in vrije be
steding, die kunnen leiden tot een nieuwe
overbesteding. De woordvoerders van de
overige partijen hadden echter tegen de
opheffing van de huurblokkering geen
bezwaar omdat de maatregel geen stimu
lans is gebleken voor woningverbetering.
Er zal waarschijnlijk meer worden be
reikt door geen huurverhoging toe te
staan indien woningen niet voldoen aan
modern woongerief en behoorlijk onder
houd.
Over de late indiening van het rege
ringsvoorstel tot huurverhoging, waar
door straks de Eerste Kamer onder
hoogspanning zal moeten werken, klaag
den de heren Schuitemaker (VVD) en
Van Dis (SGP). Laatstgenoemde vroeg
of de regering van plan is de huurver
hoging een maand uit te stellen, tot 1
mei, om aan bezwaren van de Eerste
Kamer tegemoet te komen.
Tegen middernacht was het debat
van de zijde van de Kamer ten einde.
Vandaag antwoordt de minister.
Eerste aardbeien: 57 cent
De kweker M. J. Kuypers uit Druten
(Maas/Waal) heeft gisteren op de vei
ling te Nijmegen de eerste aardbeien
aangevoerd. Een Nijmeegse winkelier
kocht ze voor 57 cent per stuk.
Werkgevers tegen
landbouwbeleid EEG
(Speciale berichtgeving)
De landbouwintegratiecommissie van
het Verbond van Ned. Werkgevers, het
Kath. Verbond van Werkgeversvakver
enigingen en het Verbond van Prot. Chr.
Werkgevers in Nederland heeft de voor
stellen van de Europese commissie be
treffende het gemeenschappelijk land
bouwbeleid in Ie EEG bestudeerd.
Zij is van mening, dat in deze voor
stellen vele gevaren schuilen voor de
Nederlandse economie en in het alge
meen en de veredelingsindustrie van
landbouwprodukten in het bijzonder.
De commissie is dan ook tot de con
clusie gekomen, dat deze voorstellen, al-
hans in hun huidige vorm, onaanvaard
baar zijn.
RECHTZAKEN
Benzine-diefstallen op
Texel voor de rechtbank
Voor de rechtbank te Alkmaar heb
ben terecht gestaan een 47-jarige grondt
werktuigkundige uit Den Berg, een 42-
jarige vllegveldchef afkomstig uit Den
Haag, een 41-jarige vlieger uit Rijswijk
en een 32-jarige vlieger eveneens uit
Rijswijk.
Allen werden verdacht van diefstal
van vliegtuigbenzine ten nadele van de
N.V. Schreiner en Co. Verdachten be
riepen zich erop, dat zij iets deden wat
traditie was geworden. Zjj verkeerden in
de veronderstelling, dat destijds een
chef toestemming had gegeven om da
gelijks enige benzine uit de tankinstal
latie van het vliegveld Texel te gebrui
ken. Dit betrof dan de eerste 20 liter,
die met condenswater vermengd waren
en die toch veiligheidshalve moest wor
den afgetapt.
De verdedigers, die tot vrijspraak con
cludeerden, betoogden, dat de firma
Schreiner niet benadeeld was. De ge
stolen benzine .circa 5.600 liter per jaar,
kwam op een bedrag van f 2.800 jaar
lijks. De verdachten reden op deze ben
zine in het weekeinde naar huis en
spaarden zodoende hotelkosten. Thans
bedragen deze onkosten circa f 1.000 per
maand. (De zaak kwam aan het rollen
door de aangifte van een Texelse hotel
houder te Den Buig). Ook voerden de
verdedigers aan, dat de firma Schreiner
contractueel 120 liter per uur in reke
ning moest brengen voor de vliegtuigen,
die ze voor de Luwa liet vliegen. In
werkelijkheid werd maar 95 liter per uur
gebruikt. Het was daarom niet te ver
wonderen, dat de diefstal van de ben
zine oogluikend werd toegelaten.
De officier van Justitie, mr. dr. J.
Vellinga, eiste tegen de eerste twee ver
dachten, die ongeveer drie jaar zich op
deze wijze benzine hadden verschaft, een
gevangenisstraf van 5 maanden m.a. en
6 maanden m.a. De twee vliegers, die
minder benzine hadden gebruikt, hoor
den lichtere straffen tegen zich eisen,
n.l. 3 maanden voorwaardelijk met f 400
en een maand voorwaardelijke gevange
nisstraf en f200 boete.
Uitspraak over 14 dagen.
Kwestie pocketbooks
nog onbeslist
In de zaak over de al of niet wettig
heid van de boekverkopersbeschikking
van 1958, die het bedrijfsmatig verko
pen van boeken afhankelijk stelt van
voorafgaand verlof der overheid, heeft
de Hoge Raad, die gisteren uitspraak
zou doen, zijn arrest aangehouden tot 22
maart.
Met een handkus begroette minister
Luns gistermiddag mevr. Prado, die
met haar echtgenoot, de president
van Peru, in zijn ambtswoning de
lunch gebruikte.
OVER DE GOEDE TOON EN GLADSTONE
Wat is kaarten? Een spel, een
tijdverdrijf, een gezellige
bezigheid. Laat het dus voor
alle deelnemers werkelijk
gezellig spel blijven! Stel dat
U een doorgewinterd bridger
bent, of een canasta-kampioen,
en dat U speelt met beginne
lingen. Ai, wat is het dan
vaak verleidelijk om spitse
kritiek te leveren! Of om soms
héél verwonderd, soms héél
verveeld te gaan kijken. Arme
partners, zij krijgen er nog een
minderwaardigheidscomplex
van Vermijd dit dus zoveel
mogelijk! Wees geduldig! En,
weet U wat? Presenteer een
Gladstone. Want Gladstone is -
met of zonder filter - een
sigaret die iedereen voldoening
schenkt!
VOORNAAM EN AANGENAAM
Nederland krijgt een uitgebreide inzending
bijzondere attractie
Bij gelegenheid van de zaterdag j.l.
officieel begonnen viering van het vijf
tigjarig bestaan van de Unie van Zuid-
Afrika zal in het Milner Park te Jo
hannesburg een Unie-tentoonstelling
worden gehouden, die op 4 april haar
poorten opent. Deze tentoonstelling
komt in de plaats van de traditionele
Ons defensie-apparaat is ten achter
(Speciale berichtgeving)
De Eerste Kamer heeft gisteren de begroting van Defensie behandeld.
Opzienbarend is het debat niet geweest. In het algemeen hebben de
sprekers bij deze begroting de nieuwe minister van Defensie met
vertrouwen welkom geheten.
Minister Visser zette uitdrukkelijk uiteen, dat de Nederlandse defensie
niet meer als een louter Nederlandse aangelegenheid kan worden
gezien, maar dat onze defensie deel uitmaakt van een geïnternationali
seerd geheel. Men kan de Nederlandse defensie niet meer los zien van
hetgeen de bondgenoten in de NAVO doen. Het belang van de NAVO
noemde de heer Visser bepalend voor het defensiebeleid.
Hij wilde geenszins ontkennen, dat de
samenwerking in de NAVO grote offers
van ons volk vergt. Dit kan men betreu
ren, zoals de heer de Dreup (PvdA)
deed, maar de gegroeide situatie kan ons
niet afhouden van het doen van onze
plicht, aldus de bewindsman, die tegen
over de heer Polak (Comm.) verklaarde,
dat de defensie-uitgaven geen doel zyn,
maar middel.
Even nadrukkelijk stelde minister Vis
ser zulks tegenover mr. Van Riel
(VVD) dat de grote bedragen, die ons
volk moet opbrengen voor de defensie,
zo goed mogelijk worden besteed. In ant
woord op opmerkingen van de heren de
Dreu (PvdA) en de Gou (KVP) gaf de
minister toe dat er een zekere achter
stand is in ons defensie-apparaat. Deze
is o.m. veroorzaakt door de bestedings
beperking van 1957/58 en daarna dooi
de spanning op de arbeidsmarkt. De
Kamer en de bewindslieden hebben ver
der vrij veel aandacht geschonken aan
het recente bericht, dat Rusland zijn
strijdkrachten met 1,2 miljoen man zal
verminderen. De heren Vixseboxse
(CHU) en van Riel (VVD) bleken hier
van niet erg onder de indruk en minis
ter Visser was het daarmee eens. De ge
vechtskracht van de Sovjet-Unie en
haar satellietlanden wordt daardoor niet
verminderd, meende de minister. En ze
ker zal de dreiging, die van Rusland uit
gaat, er niet door verminderen. De ver
mindering van de Russische strijdkrach
ten mag zeker niet betekenen, dat we
onze defensie-inspanning mogen laten
verslappen.
De heren Vixseboxse (CHU), Van Riel
ter moest toegeven dat de situatie daar
inderdaad zorg baart. Nu heeft onlangs
de minister van Buitenlandse Zaken van
Indonesië wel verklaard dat Indonesië
niet voornemens is Ned. Nieuw-Guinea
met geweld te willen verkrijgen, maar
minister Visser bleek tegenover deze ver
klaring nogal sceptisch te staan. In elk
geval onderschat hij de toestand daar
door de verbeterde bewapening van In
donesië geenszins. Het kabinet zal zich
over de verdediging van Ned. Nieuw-
Guinea binnenkort beraden, een mede
deling waarmee de heer Algra (AR) zich,
bij de replieken, niet tevreden toonde.
Dit beraad komt z.i. rijkelijk laat
De heren Van Riel en Vixseboxse
hadden beiden gepleit voor grote prio
riteit voor de defensie. Minister Visser
gaf te verstaan, dat bij de opstelling van
het prioriteitenschema natuurlijk reke
ning zal worden gehouden, maar uitein
delijk zal de regering étlle belangen daar
bij moeten afwegen. Van verschillende
kanten was het vraagstuk van de ver
korting van de diensttijd ter sprake ge
bracht. Minister Visser verklaarde dat
deze alleen dan mogelijk zal zijn, als er
zich voldoende vrijwilligers melden.
Humanistisch
geestelijke verzorging
Veel aandacht heeft de Kamer ge
schonken aan de humanistisch-geeste-
lijke verzorging onder de militairen.
Hiervoor traden met name de heren De
Rijk (PvdA) en Van Riel (VVDi en later
bü de replieken ook de Liberaal Louwes
In onze op het beginsel van vrijheid
van levensbeschouwelijke overtuiging en
meningsuiting gebaseerde samenleving,
dient naar de opvatting van minister
Visser, de overheid zich in het algemeen
te onthouden van een waarde oordeel
over en ingrijpen in de verschillende
stromingen op geestelijk gebied, welke
zich in ons volk voordoen. Nu was de mi-
minister, bij een onderzoek gebleken dat
er bij de militairen geen behoefte aan
humanistisch-geestelijke verzorging be
staat. Mocht in de toekomst het tegen
deel blijken dan zal de minister niet aar
zelen de geëigende maatregelen te he
men. Van een achterstand in subsidie
ring van de humanistisch-geestelijke
verzorging is intussen, volgens de minis
ter, geen sprake.
Het besluit om over te gaan tot aan
schaffing van de Starfighter noemde de
minister een belangrijke daad. mede
met het oog op de Nederlands-Belgisch-
Duitse samenwerking bij de produktie.
Verbetering van de kostwinnersvergoe
ding, waarom de heer Maenen (KVP)
had gevraagd, werd door staatssecretaris
Calmeyer afgewezen. De staatssecretaris
voor Marine, de heer de Jong. hield de
„Rand Easter Show", die internationaal
bekend is geworden als de „etalage van
Zuid-Afrika". De tentoonstelling wordt
op 9 april officieel geopend en duurt tot
23 april. Er komen inzendingen van Ne
derland, Oostenrijk, België, Canada,
Tsjecho-Slowakije, Frankrijk, Israël, Ita
lië, Polen, Rhodesia, het Verenigd Ko
ninkrijk en de Westduitse Bondsrepu
bliek.
De Nederlandse inzending belooft een
der uitgebreidste te worden. De Neder
landse auto-industrie zal er vertegen
woordigd zyn en ook de HAL met een
model van het vlaggeschip „Rotterdam".
Er zullen textielgoederen tentoongesteld
worden, piano's, opname-apparatuur,
bouwmaterialen en aardewerk. De bo
venste etage van het Nederlandse pavil
joen zal aan voedingsmiddelen gewijd
z(jn. Nederlandse klederdracht en tulpen
zullen niet ontbreken.
De werkzaamheden voor uitbreiding en
verbeteringen aan de tentoonstellings
ruimten in Milner Park belopen een l
kosten van tien miljoen gulden. Er j
wordt o.a. een nieuwe „hal van de Zuid-
afrikaanse industrieën" gebouwd die een
halfronde vorm krijgt.
Een bijzondere attractie zal verder ge
vormd worden door de „Belingwe sma
ragden" die twee jaar geleden in het
Dandawana-dal van het district Beling- j
we in Zuid-Rhodesia werden opgedol- I
ven. De vondst werd destijds door bij- I
zondere veiligheids- en wettelijke maat
regelen beschermd en over de waarde en
de omvang ervan zijn nooit officiële me
dedelingen gedaan.
„Geen commentaar"
Chinese ambtenaren te Peking moes
ten lachen toen hun gisteren om hun
oordeel werd gevraagd over de opmer
king van het Indiase parlementslid dr.
Raghuvira volgens wie communistisch-
China op 28 maart in de Gobi-woestijn
een atoombom tot ontploffing zal bren
gen. Een van hen zei glimlachend. „Het
geachte lid van het Indiase parlement
schijnt beter op de hoogte te zijn dan
wij". Er is nog geen officieel commen
taar.
Kamer de ernstige dreiging van de Rus
sische maritieme kracht voor. Rusland
beschikt over een onderzeevloot groter
Met betrekking tot de paraatheid van
onze Marine verklaarde staatssecretaris
dan Duitsland ooit heeft bezeten.
De Jong, dat zij in staat is op elk ogen
blik schepen en personeel uit te zenden,
waar de regering dit nodig oordeelt.
De Kamer heeft zich tenslotte met de
begroting van Defensie verenigd, evenals
met die van het staatsbedrijf artillerie
inrichtingen.
(VVD) en Algra (AR) legden grote be- in het krijt. Zij werden heftig hesfre
zorgdheid aan 'le dag over de verdedi- den door de heren Algra (AR), de Gou
ging van Ned. Nieuw-Guinea. De minis- (KVP) en Vixseboxse (CHU).
De aankomst van president Prado
van Peru en zijn echtgenote in ge-
j zclschap van Prinses Beatrix bij
het clubgebouw van ,,De Maas" te
Rotterdam, van waar uit een rond
vaart door de havens werd ge
maakt.
STERK, KREUKHERSTELLEND,
WASBAAR, PLOOI HOUDEND
Gedenkteken in Marcinetie
Op de eerste „Werelddag van de in
valide", te houden op 20 maart in de
Belgische mijnplaats Marcinelle, zal een
internationaal gedenkteken worden ent-
huld, dat wordt opgedragen aan allen,
die bij het vervullen van hun taak zijn
overleden of daarvan de blyvende gevo!-
gen ondervinden. Het internationale co
mité, dat deze dag heeft voorbereid,
heeft voor de plaats van het monument
Marcinelle gekozen, waar in 1956 262
mijnwerkers het slachtoffer werden van
de grootste mijnramp, die België ooit
heeft gekend. Het gedenkteken wordt
vervaardigd door de Italiaanse beeld
houwer Benzo Vignolini en zal het sym
bool uitbeelden van de broederschap en
gelijkheid van alle rassen en volken, on
geacht politieke en godsdienstige over
tuigingen. Het gedenkteken zal neger
meter hoog worden. Het zal steunen op
steenblokken, waarin de namen zullen
worden aangebracht van de landen -
waaronder Nederland die de oprich
ting mogeiyk hebben gemaakt. De „V
relddag van d> invalide" zal ver
elk jaar worden gehouden op d1 zon.
voorafgaand aan de eerste lentedag.
