CHR. AANNEMERS AANVAARDEN
VOORSTELLEN VAN REGERING
Starfighter - opdrachten
voor 1.6 miljard gulden
WEERBERICHT
Pogingen tot akkoord te komen
liepen gisteren op niets uit
Militairen te
Wezep eten niet
Benelux-industrieën profiteren
in de komende vijf jaren
WESTDUITSE VOORRADEN IN
BUITENLAND NOODZAKELIJK
Opgericht 1 maart 1860
DINSDAG 8 MAART 1960
No. 29994
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur E. A. E. van Dishoeck
HoofdredacteurJ. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1. Leiden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
BRES IN WERKGEVERSFRONT
Het hoofdbestuur van de Nederlandse Christelijke Aannemers- en
Bouwvakpatroonsbond heeft gisteravond een bres geslagen in het front
der werkgevers bij de bouwstaking.
Toen werd namelijk in een verklaring gezegd, dat het de voorstellen
van de regering wilde aanvaarden en zijn vertegenwoordigers in het
overleg opdracht had gegeven te bevorderen, dat het conflict zo spoedig
mogelijk zou worden beëindigd.
Ook de Ned. Chr. Aannemers- cn Bouwvakpatroonsbond is nog
steeds van oordeel, dat de houding van de regering in feite een ernstige
inbreuk op de contractuele rechten van de aannemers betekent, maar
hij acht een voortzetting van de staking in sociaal en economisch
opzicht niet verantwoord. Derhalve verklaart het bestuur van de
N.C.A.B. zich bereid tot bekrachtiging van de nieuwe C.A.O.
Een standpunt, dat niet gedeeld wordt door de Friese afdeling van
de bond. De afdeling stuurde het hoofdbestuur het volgende telegram:
„Gaan niet akkoord. Zeggen vertrouwen in het bestuur op.
Achten ons niet gebonden. Staken door. Teken niet".
De afdeling Friesland probeert nu de andere provinciale afdelingen
van de N.C.A.B. tot haar standpunt te brengen.
Duitse ronselaars
in Zuid-Limburg
De Raad van Bestuur Bouwbedrijf
deelde daarop mede, dat het besluit
van de N.C.A.B. in de houding en het
standpunt van de overige bij hem aan
gesloten organisaties niet de minste
wijziging zal brengen en de kracht van
deze organisatie in geen enkel opzicht
zal ondermijnen.
De besturen van de drie werkne
mersorganisaties in het bouwbedrijf,
die gisteravond in Utrecht bijeenkwa
men, toonden zich zeer verrast door de
houding van de N.C.A.B. Men had niet
verwacht, dat één organisatie zich los
zou maken van de andere. In de loop
van vandaag zouden de werknemers
organisaties zich in eigen kring bera
den over het voorstel van de N.C.A.B.
en wellicht zou vanmiddag een uit
spraak kunnen volgen.
Ook gisteravond was de landelijke sta
kingsleiding nog niet in staat een volko
men gaaf beeld te geven van het aantal
arbeiders, dat gestaakt heeft. Men schat
te het aantal op ongeveer 35.000. Vast
stond wel, dat alle werken, die door de
drie werknemersbonden besmet waren
verklaard ook stil hebben gelegen.
Gisteravond heeft men ook gesproken
over het vraagstuk van uitkeringen aan
niet en anders-georganiseerden. Ook
hierover zou men zich vanmorgen nader
beraden, waarna vanmiddag een geza
menlijk standpunt zou worden ingeno
men.
HOOG NIVEAU
Overigens heeft het overleg op hoog
niveau om tot een oplossing van het be
staande geschil te komen, gistermiddag
niets opgeleverd. Omstreeks twee uur
namen de heren J. Dura, voorzitter van
de Raad van Bestuur Bouwbedrijf en dr
ir. P. Q. den Hollander van het Ned
Verbond van Werkgevers afscheid van
de ministers J. W. de Pous en mr. J. van
Aartsen. Wat er in de voorafgaande drie
uur in het departement van Economische
Zaken besproken werd, is niet bekend
gemaakt, maar wel vertelde de heer
Dura gisteravond, dat hij omstreeks vier
uur reeds een schriftelijke afwijzing van
minister De Pous had ontvangen inzake
de door hem naar voren gebrachte voor
stellen. De heer Dura deelde verder
mede, dat hem van verschillende kan
ten gevraagd was aan alle onderhande
lingen definitief een einde te maken.
Niettemin wil hij alles doen om een op
lossing van het conflict te bevorderen
Nieuw contact met de regering blijft dus
mogelijk.
BEMIDDELING
De voorzitter van de Kon. Ned. Mid
denstandsbond, de heer P. G. van der
Weele heeft in telegrammen aan de Mi
nisterraad, aan de Raad van Bestuur
Bouwbedrijf en aan de Centrale Com
missie Bouwnijverheid zijn diensten aan
geboden tot bemiddeling in de stakings
situatie.
De sectie Bouwnijverheid van het Ned
Verbond van Middenstandsverenigingen
heeft na een vergadering in Den Haag
vastgesteld, dat bij de onderhandelingen
over de nieuwe CAO met name van
werkgeverszijde grote aantallen belang
hebbenden niet zijn gekend, b.v. de on
dernemers. Het bestuur acht die situatie
bepaald onbevredigend, omdat het nu
voor de consequenties wordt geplaatst
van het mislukken van onderhandelin-
Aanhoudend koud
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond
Aanvankelijk nog weinig later meer
bewolking met mogelijk hier en daar
enige sneeuw. Vrij krachtige tot harde
oostelijke wind. Lichte vorst tot tempe
ratuur om het vriespunt.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
9 MAART
Zon op: 7.09 uur; onder: 18.33 uur
Maan op: 14 33 uur; onder: 5.01 uur
Hoogwater te Katwijk te 0.47 en 13.12
uur. Laagwater te 0.29 en 21.05 uur.
gen, waaraan het geen deel heeft gehad.
Het moet dan ook iedere verantwoorde
lijkheid voor het thans ontstane con
flict van de hand wijzen.
RONSELAARS
In de loop van gisteren zijn in de
Kerkraadse café's ronselaars verschenen
van aannemers uit het aangrenzende
Duitse grensgebied, om van de onrust in
de bouwvakwereld te profiteren.
De Duitse lonen bedragen bijna het
dubbele van de Kerkse bouwvakarbei
derslonen ,en variëren van 130 tot 140
gulden netto per week. De Duitse ron
selaars vertelden onder het aanbieden
van potten bier natuurlijk niet, dat voor
sociale voorzieningen over de grens on
geveer 20 procent wordt ingehouden
tegen 5,4 procent hier. Dat neemt niet
weg, dat de Duitse bouwvakarbeiders
lonen al geruime tijd de Limburgse ar
beiders trekken.
Ze krijgen gemakkelijk een Duitse
werkvergunning. Anderzijds doen zij over
de grens veel teleurstellingen op wegens
het daar heersende werkregime, waar
door na kortere of langere tijd, Limburgse
arbeiders die bij een Duitse aannemer
werk gevonden hadden, toch weer terug
keerden. Intussen hebben zij aan het
werkfront in eigen land ontbroken. De
nieuwe situatie, veroorzaakt door het
verschijnen der Duitse ronselaars onder
voor de Duitse aannemers zo gunstige
omstandigheden in Kerkrade en de ver
dere mijnstreek, vervult de Limburgse
aannemers thans met grote zorgen,
naast de zorgen die zij al hebben als
rechtstreeks gevolg van de staking.
Hedenmorgen bleken bij drie bou'
objecten te Heerenveen plakkaten te
zijn opgehangen, waarop werd aange
kondigd, dat daar nu ook gestaakt wordt.
Gisteren werd er in Heerenveen in
het geheel niet gestaakt. De staking, die
vandaag is uitgebroken betreft een groot
aantal arbeiders.
Distrietsbestiiurders in Friesland zyn
inmiddels geïnformeerd. Zij zullen
trachten de mannen te bewegen het
Volgens tot nu toe bij de landelijke
werk te hervatten.
stakingsleiding binnengekomen berich
ten is ook vanmorgen overal gestaakt
op de punten, die door de landelijke en
plaatselijke stakingsleidingen waren
aangegeven. De bouwvakarbeiders
keerden, na zich gemeld te hebben,
naar huis terug, in afwachting van
verdere instructies van hun bestuur
ders.
De ƒ100.000 er uit!
In de Sta tsloterij is de f. 100.000 ge
vallen op lot 13435.
Van het winnende lot werd serie A
verkocht door F. Driesesn, Reguliers
dwarsstraat 121 te Amsterdam, serie B
door C. van Velthoven, Goudenregen
laan 64 te Delft, serie C door mevrouw
E. Hartmans, Prinsegracht 93, Den
Haag, serie D door mevrouw E. Meij er-
Van der Veer, Stilsluizen 10 te Gronin
gen, serie E door mevrouw A. Stokyis-
Koningswinter, Metiuslaan 95, Eindho
ven, serie F door L. van Beekom, Val-
kenboslaan 182 Den Haag.
Dit nummer bestaat uit 14 pagina's
In de Prinses Margrietkazerne te
Wezep (gem. Oldebroek) hebben enige
honderden militairen, behorende tot
Jiet 41ste geniebataljon, gisteravond
geweigerd de warme maaltijd te ge
bruiken. Zij hebben het eten gewei
gerd. omdat het naar hun mening on
voldoende smakelijk was en ook om
dat zij van mening zijn dat de accom
modatie van de eetzaal te wensen over
laat.
Het schijnt, dat er onder deze mili
tairen reeds enige tijd ontstemming
heerste over de kwaliteit van de warme
maaltijden. Zij zouden het voornemen
hebben, niet te eten, zo lang zij dit kun
nen volhouden.
Enige weken geleden zou zich een
soortgelijk incident hebben voorgedaan
Toen zouden de «militairen een brood
maaltijd hebben geweigerd. Van de zijde
van de Legervoorlichtingsdienst werd
ons meegedeeld, dat de bataljonscom
mandant en de kazernecommandant een
onderzoek instellen.
In de ambtswoning van burgemees
ter Van Hall van Amsterdam ge
bruikten de Peruviaanse president
en zijn echtgenote gisteren in ge
zelschap van het Nederlands Ko
ninklijke Paar het noenmaal. Op de
toto van links naar rechts dr.
Manuel Prado, Koningin Juliana en
burgemeester Van Hall.
Rotsvast vertrouwen in enorm project
(Van onze correspondent in Bonn)
De Westduitse minister van Defensie Strauss heeft zich verplicht
om aan straalvliegtuigen van het type Lockheed F-104-G Starfighter,
reserve-onderdelen en alles wat erbij behoort opdrachten aan de be
treffende Beneluxindustrieën voor de komende 5 jaar te geven tot een
totaalwaarde van 1.8 miljard Duitse mark (f. 1.6 miljard gulden). Dit
deelde minister Strauss ons gistermiddag te Bonn mee. Indien deze
opdrachten ter waarde van 1.8 miljard Duitse mark in ons land en
België niet geplaatst kunnen worden voor de F-104-G dan zal» aldus
de verplichting van Strauss 20% van dit bedrag (dat is dus 360 mil
joen mark of 324 miljoen gulden) in andere Duitse militaire opdrach
ten voor industrieën in Nederland en België worden gestoken.
Dit zou het geval kunnen zijn indien
de vijf Nederlandse en Belgische vlieg
tuigfabrieken en motorenfabrieken die
in het gehele Starfighterproject, waar
over wij gisteren uitvoerig hebben be
richt, worden ingeschakeld de opdracht
niet aan zouden kunnen. Het gaat hier
om Fokker, Aviolanda, de Brusselse fa
brieken Sabca en Fairy en F.N.-Luik.
De Westduitse contractueel vastgelegde
verzekering komt er in feite echter op
Californische jongen
pleegde zes moorden
Een 17-jarige Californische jongen,
Dennis Whitney, heeft te Miami bekend,
in de afgelopen drie weken bij overval
len zes mensen te hebben doodgescho
ten „Ik schoot er een dood en ik dacht,
ik zou er wel mee kunnen doorgaan", zo
verklaarde hij. Zijn slachtoffers waren
voornamelijk bedienden by benzine
stations. „Ik denk dat ik de elektrische
stoel of levenslang krijg", aldus Whitney
tegenover Journalisten.
„Geen hulp van de
Arabische Liga"
De Londense Daily Express
schreef hedenochtend, dat de tra
gedie van Agadir Marokko heeft
getoond wie zijn werkelijke vrien
den zijn. „Frankrijk, Nederland en
de Verenigde Staten zonden ter
stond medische en andere hulp,
maar wat deden Marokko's mede
leden van de Arabische Liga?
Hoeveel hulp boden Tunesië en
Irak? Hield Nasser even met zijn
geïntrigeer op om zijn Arabische
broeders te hulp te snellen?"
Een ingenieur van de gemeente Agadir
heeft gisteren aan de pers meegedeeld,
dat de haven van Agadir naar verwach
ting binnen veertien wagen weer ge
bruikt kan worden De laatste jaren is
Agadir een drukke havenplaats gewor
den en een centrum van sardienvisserij.
Technici, die de haveninstallaties heb
ben onderzocht, zyn van oordeel, dat de
haven niet zo ernstig beschadigd is dooi
de aardbeving en de daarmee gepaard
gaande vloedgolf als eerst gevreesd werd
In ambtelijke kringen hoopt men ook,
dat de schade in het industriegebied van
Agadir weer hersteld kan worden. Dit
gebied en de woonwijk Anza hebben
weinig schade opgelopen. In Anza is de
watervoorziening maandag hersteld.
De Amerikaanse luchtmacht is giste
ren begonnen met het overbrengen per
vliegtuig van 250 Marokkaanse wees
kinderen van Agadir naar de hoofdstad
Rabat.
Koffie goedkoper
Naar wy uit vakkringen vernemen
worden de koffieprijzen als gevolg
van de daling op de wereldmarkt met
ingang van vandaag verlaagd. Deze
verlaging zal over het algemeen be
dragen 8, 6 en 2 cent per pakje van
250 gram.
neer dat te Bonn een rostvast vertrou
wen bestaat in de kunde, het vakman
schap en de economische politiek van de
onderhavige Beneluxbedrijven. De West
duitsers zouden anders zeker niet met
Nederland en België in zee zijn gegaan
met deze zo nauwe militaire samenwer
king waarbij het om miljarden gaat.
In totaal 674 Starfighters
In totaal, zo verklaarde minister
Strauss ons verder, gaat het hier
eerste instantie om een project van 674
Starfighters F-104-G, t.w. 574 voor de
De Peruviaanse president dr.
Manuel Prado en zijn echtgenote,
mevr. Clorinda Malaga Prado, in
gezelschap van Koningin Juliana in
de Koninklijke Schouwburg te Den
Haag, waar de Zuidamerikaanse
gasten gisteravond een galavoor
stelling bijwoonden. Op de achter
grond Prins Bernhard en Prinses
Irene.
Westduitse, 50 voor de Nederlandse en 50
voor de Belgische luchtmacht. Van deze
674 toestellen zullen er 400 in de Bonds
republiek zelf. door de Zuid- en Noord-
duitse vliegtuigfabrieken worden ge
bouwd. Circa 40% uit de gehele Starfigh-
ter-pool der drie landen wordt dus in
Nederland en België gebouwd, waarbij
voorop gesteld wordt dat bepaalde onder
delen of motoren van een bepaald In de
Benelux geassembleerd toestiel ook wel
in Duitsland gemaakt kunnen worden.
Men stuurt namelijk aan op een zo nauw
mogelijke samenwerking hij de assem
blage der Starfighters, n.m. via een drie-
landenbouwbureau te Koblenz.
De 674 starfighters van de Duits-Ne
derlands-Belgische pool vormen teza
men het enorme financiële project van
tenminste 4 miljard gulden Te verwach
ten is dat in de loop der jaren deze som
zal worden vergroot tot 5 5.5 miljard
gulden, gezien de Nederlandse en Bel
gische straaljagersbehoefte die bij de be
grotingen in de komende jaren tezamen
uiteraard zullen komen te liggen boven
50 Starfighters per land De eerste ge
tallen voor de geschatte totaal behoefte
gaven voor Nederland 200 en voor Bel
gië 175 Starfighters aan Het Duitse
totaal van 574 in de pool ligt vast. De
Bondsrepubliek koopt daarenboven 96
Starfighters direct van de Lockheedfa-
brieken in Amerika tegen een prijs van
circa 5.7 miljoen mark per stuk. Men
hoopt dat in de Westduits-Nederlands-
Beleische pool deze pfijs naar beneden
gedrukt kan worden tot 4 5 miljoen Duit
se mark per toestel. Minister Strauss
noemde dit bedrag ook tegenover ons.
]\Iinister ran Defensie Strauss deed het
Spaanse avontuurnog eens uit de doeken
(Van onze correspondent in Bonn)
Nog eenmaal heeft Strauss, de Westduitse minister van Defensie
zijn „Spaanse avontuur" uit de doeken gedaan. Voor de Buitenlandse
Persvereniging te Bonn verklaarde hij gisteren, dat hij gedwongen is
te blijven aandringen op de vestiging van Westduitse militaire depots,
ravitaillerings-opslagplaatsen, hospitalen en dergelijke buiten de Bonds
republiek om de eenvoudige reden, dat West-Duitsland zelf geen
ruimte heeft voor uitbreiding van het aantal militaire oefenplaatsen en
zelfs niet voor het aanleggen van nieuwe vliegvelden.
„Nooit achter de
rug van de NAVO"
Strauss zal die problemen op de aan
staande vergadering van de NAVO-mi-
nisters van Defensie, die op 31 maart te
Parijs begint, ter tafel brengen. Daar zal
dan overigens wel gesproken worden
over de Duitse behoefte aan depots en
dergelijke in het buitenland, maar
Strauss is niet van plan eigen voorstel
len over bepaalde landen waarin zijns
inziens dergelijke ravitaillerings- en an
dere opslagplaatsen zouden moeten wor
den gevestigd te doen Hoe precair de
zaak voor het nieuwe Westduitse leger
in eigen land is geworden schetste de
minister als volgt. West-Duitsland kan
slechts voor 4045 procent voldoen aan
de eisen, die de NAVO stelt wat de
oefenterreinen voor het leger aangaat.
Slechts voor 70 procent i§ voldaan aan
de eenvoudigste plannen op dit punt
Vergeleken met communistisch Oost-
Duitsland beschikt de Bondsrepubliek
per soldaat slechts over 1/4 van het
oefenterrein waarover een Oostdultse
soldaat kan beschikken.
Men Ls in West-Duitsland thans niet
verder dan in de Jaren 1920-1930, aldus
Strauss, waardoor een overvloed van
theorie en een tekort aan ervaring bij
de soldaten komt. Hetzelfde geldt voor
de luchtmacht, waar geen opleidingsmo
gelijkheden meer zijn hoewel voor de
opleiding van een piloot een half mil
joen mark wordt uitgetrokken
Niet onder Duitse vlag
Het „Spaanse avontuur" schetste
Strauss als volgt:
van Westduitse kant ls bij Spanje ge
polst. er is niet onderhandeld;
het initiatief in deze kwestie is niet
van een bepaalde Westduitse minister
uitgegaan maar van een groep militai
ren en civiele experts;
onderhandelingen en beslissingen, ook
inzake Spanje, kunnen niet worden be
gonnen of genomen zonder goedkeuring
van de NAVO, die van Duitse kant dan
ook rapport in viervoud heeft ontvangen
over de Westduitse polsingen.
Nimmer is Strauss volgens eigen zeg
gen dan ook achter de rug van de NAVO
te werk gegaan Tenslotte legde hy er
alle nadruk op, dat Duitse opslagplaat-
ser ln het buitenland niet onder Duitse
vlag behoeven te bestaan, maar zeker
onder NAVO-vlag kunnen komen Later
op de dag heeft Strauss het Britse aan
bod aan de NAVO-landen -ook aan de
Bondsrepubliek) om op de Zuid-Hebri-
den voorraden en dergelyke aan te leg
gen toegejuicht. Principieel, zo zei hy
keuren wR iedere hulp van de Britt'
ten deze goed.
