RUSTIG EN GEDISCIPLINEERD
BEGON STAKING BOUWBEDRIJF
Soekarno stuurt het
parlement naar huis
WEERBERICHT
Hedenmorgen weer overleg regering-aannemers
Wat met niet-georganiseerden
President Prado van republiek
Peru met veel luister ontvangen
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 7 MAART 1960
No. 29993
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
OP 25 PLAATSEN IN ONS LAND
Minister J. W. de Pous van Economische Zaken
en minister mr. J. van Aartsen van Volkshuisves
ting en Bouwnijverheid hebben hedenmorgen een
bespreking gevoerd met de voorzitter van de Raad
van Bestuur Bouwbedrijf, de heer J. Dura Dzn en
de voorzitter van het Verbond van Ned. Werk
gevers, ir. F. Q. den Hollander, om een oplossing
te vinden voor de ramp, die de bouwwereld
bedreigt. Want al was het aarzelend en met enige
schroom, de bouwvakarbeiders zijn vanmorgen
rustig en gediscipineerd in de door de vakbonden
aangewezen plaatsen in staking gegaan.
Dat is wel de algemene indruk, die wij vanmor
gen kregen uit de stroom van berichten, die ons
uit alle delen van het land bereikten.
Het was schier onmogelijk een gedetailleerd
overzicht te krijgen. Temeer, daar er aanvankelijk
hier en daar nog wat verwarring heerste.
Niet overal had men tevoren een lijstje kunnen
opmaken, welke werken „besmet" waren ver
klaard. Vanmorgen wisten nog lang niet alle
arbeiders in de betrokken plaatsen of zij wel of
In Leiden en omgeving zijn hedenmorgen de bouwvakarbeiders vol-
komen normaal aan het werk gegaan.
ImmersLeiden behoorde niet tot de aanvankelijk 24 steden, die de
bondsbesturen van de Alg. Ned. Bouwbedrijfsbond. de R.-K. Bouwy
vakarbeidersbond ..St.-Joseph" en de Ned. Chr. Bond van Werknemers
in de Hout- en Bouwnijverheid hadden aangewezen om de belangrijke
nieuwbouwprojecten of wegenbouwprojecten neer te leggen.
Dat waren Leeuwarden, Drachten, stad Groningen, Emmen, Hengelo,
Enschede, Arnhem, stad Utrecht (en ook het uitbreidingswerk van het
Utrechts Nieuwsblad te Zuilen, dat onder directie van Dura's Aan
nemingsbedrijf wordt uitgevoerd)Amsterdam, V eisen, IJ muiden. Haar
lem, de Zaanstreek, Den Haag, Delft, Rotterdam, VlissingenMiddel
burg, Goes, Eindhoven, Tilburg, Kerkrade, Maastricht en voor de
mijnstreek in Heerlen. Vanmorgen is daar op eigen verzoek nog Nijme
gen bijgekomen, zodat er in totaal in 25 steden gestaakt wordt.
De leden van de vakbonden werd medegedeeld, dat zij recht zullen
hebben stakingsuitkeringen, zoals deze in de huishoudelijke reglementen
van de betrokken organisaties in vastgesteld. De uitkeringen geschieden
via de afdelingspenningmeesters.
niet moesten werken. In de meeste gevallen werd
dan in de bouwketen een „kaartje gelegd" en
rustig gewacht tot de vakbondbestuurders ver
schenen. Die renden of reden van het ene werk
naar het andere om de arbeiders instructies te
geven.
Was het werk „besmet" en ging men naar huis,
dan werden posten uitgezet om de niet-georgani-
seerde werkwilligen te overreden zich solidair te
tonen. Vrijwel overal gelukte het, maar over het
algemeen waren de arbeiders toch niet met een
heilig vuur bezield. Vooral de ongeorganiseerden
gingen gebukt onder de onzekerheid van een
uitkering
Timmerlieden, stucadoors en andere vakmensen,
die niet vallen onder de CAO voor het bouw
bedrijf en dus normaal aan het werk gingen, waren
eenzame figuren op de grote bouwwerken.
Machinisten en heiers, die 's morgens vroeg de
ketels gewoon hoog hadden opgestookt, moesten
in de loop van de ochtend het vuur weer doven.
Er waren geen mensen om aan het werk te gaan...
en acht het onverantwoordelijk het op
grond van materiële eisen tot een con
flict te laten komen. Hij bleef bereid
alle mogelijke pogingen aan te wenden
om alsnog tot een oplossing te komen.
Van een zelfde bereidheid heeft mr. F.
J. E. M. van Thiel, voorzitter van de
Alg. Kath. Werkgeversvereniging blyk
gegeven. Hij betreurde het zeer, dat nog
geen minnelijke schikking bereikt was.
Maar tijdens het weekeinde waren geen
besprekingen meer aan de gang. Wel
licht zou vandaag of morgen weer een
poging ondernomen worden om tot een
overeenstemming te komen en de heer
Dura heeft verklaard goede hoop te
hebben, dat er dan spoedig een akkoord
bereikt zou worden.
Ontslag dreigt in
andere plaatsen
Maar, zo vraagt men zich onwillekeu
rig af, wat gebeurt er met de niet-geor
ganiseerden, die zich by de staking aan
sluiten? Zy kunnen geen enkel recht
doen gelden. In Den Haag zei een vak
bondbestuurder, dat zü misschien ook
een stakingsuitkering zullen krijgen. Dat
moet nog bezien worden, als de actie
lang gaat duren. Maar zeker is er dus
nog niets. De verbondsbesturen zullen
daarover beslissen. Velen lieten zich
vanmorgen inschrijven, maar dat impli
ceerde niet dat zü ook een uitkering
zouden krygen.
Het verbondsbestuur van de Eenheids
vakcentrale uit de Vondelstraat te Am
sterdam heeft erop gewezen, dat het de
plicht is van de Unie-organisaties, die
de staking geproclameerd en georgani
seerd hebben „ook de financiële verant
woordelijkheid te nemen voor alle bouw
vakarbeiders, die aan hun oproep gehoor
geven". In de uitgegeven verklaring
wordt voorts een beroep gedaan op het
bestuur van het O VB (Onafhankelijk
Verbond van Bedrijfsorganisaties) en
het op het „Zwarte Corps" „terug te ko
men op het reeds ingenomen standpunt
en zich eveneens achter de oproep van
de Uniebonden te scharen". Daarnaast
heeft ook het bestuur van de landelijke
Federatie van Heiwerkers besloten zijn
1100 leden te adviseren gewoon door te
werken.
VREEMD
Het vreemde van deze staking is
eigenlijk, dat er gestaakt wordt om een
kwestie, die eigenlijk buiten de werk
nemers omgaat. De voorzitter van de
Raad van Bestuur Bouwbedrijf, de heer
J. Dura, stelde zaterdag om twaalf uur
precies nog eens vast, dat de bouwonder
nemers beslist die vijf procent loonver-
hoging aan hun werknemers willen toe
kennen. Niet alleen de werkgevers zelf,
ook de opdracht gevers zijn het volgens
hem met de eisen van de bouwvakkers
eens. Alleen de regering wil niet toe
geven. „Alle opdrachtgevers zijn het er
ook mee eens, dat de loonsverhoging
wordt doorberekend", aldus de heer
Dura.
De heer A. Borst Pzn., voorzitter van
het Verbond van Chr. Werkgevers was
Koude oostelijke wind
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond: droog, koud en schraal weer
met een matige tot krachtige oostelijke
wind. Enkele overdrijvende wolkenvelden.
In de nacht en ochtend overwegend lichte
vorst. (Opgemaakt te 11.16 uur).
8 MAART
Zon op: 7.11 uur; onder: 18.32 uur.
Maan op: 13.34 uur; onder: 4.22 uur
Hoogwater te 12.04 uur, laagwater te 7.07
en 19.58 uur
Dit blad bestaat uit 14 pagina's.
overigens niet zo bijster gelukkig met
de houding van de aannemers. Hij is
het eens met regering en de arbeiders
Jan van Riebeeck vervangt
Koningin Elizabeth
De beeltenis van Koningin Elizabeth
zal op de nieuwe munten in Zuid-
Afrika vervangen worden door de beel
denaar van Jan van Rieebeck, zo heeft
de Zuidafrikaanse minister van Finan
ciën meegedeeld. De nieuwe munten
zullen in omloop komen als het land
volgend jaar het decimale geldstelsel
aanvaardt.
In Johannesburg zijn zaterdag de
plechtigheden ter herdenking van het
vijftigjarig bestaan van de Unie van
Zuid-Afrika begonnen. Gouverneur-ge
neraal Swart noemde de Unie een
„wonder na alle bezoekingen en misère,
botsingen en oorlogen, verdeeldheid
en wryving, en teleurstellingen en mis
lukkingen". Hü bracht hulde aan hen,
die het ontstaan van de Unie in 1910
mogelyk hadden gemaakt.
Ongeveer 6000 mensen namen deel
aan een optocht door de stad.
Naar Huis ten Bosch en monument op de Dam
(Van onze Haagse redactie)
De Koninklijke trein, waarmee de Peruviaanse president Prado, diens echt
genote en hun gevolg vanmorgen van Dusseldorp naar Den Haag reisden, bestond
uit twee salonrijtuigen, twee bagagewagens en een speciaal le-klas rytuig voor
het begeleidend personeel der Ned. Spoorwegen. Met het hoge gezelschap bevon
den zich in de trein ook de ambassadeur van Peru in Nederland met echtgenote,
de gepens. vice-admiraal titulair Rost van Tonningen, opperceremoniemeester van
H.M. de Koningin, de particulier secretaris van de Prins, dr. De Graaff, luitenant
kolonel jhr. mr. De Jonge, adjudant van de Koningin en mevrouw baronesse
Sweerts de Landas Wyborgh, die allen deel uitmaken van de Nederlandse
eredienst voor de Peruviaanse president.
Een brandweerwagen van het vlieg
kamp Valkenburg, die zich gisteren
vroeg naar het brandende hotel
.Dutch Inn" tussen het vliegveld
en Wassenaar spoedde, raakte
daarbij in een sloot. Er moest een
takelwagen aan te pas komen om
het gevaarte te bevrijden. Elders
schrijven wij uitvoerig over deze
brand.
Inmiddels hebben de werkgevers in
het bouwbedrijf van hun organisaties
bericht ontvangen, dat zij geen andere
lonen mogen uitbetalen dan die welke
voor 1 maart golden.
Tevens zyn de werkgevers geadviseerd
aan de werknemers, die vandaag op
plaatsen, waar geen sprake is van een
algemene of plaatselyke staking toch in
staking gaan bij aangetekende brief op
staande voet ontslag te verlenen wegens
dienstweigering.
O Slot pag. 2
Feestelijke begroeting
Als erewacht fungeerde te ongeveer
half elf op het eerste perron van het
station S.S. te Den Haag 100 man van
het Garderegiment Jagers met vaandel
en vaandelwacht, het geheel onder com
mando van kapitein J. M. Scheltinga.
Van deze erewacht maakte ook deel uit
de Kon. Militaire Kapel, onder leiding
van majoor R. van Yperen. Alle leden
van de erewacht, zomede die van de
KMK, waren in ceremonieel tenue ge
stoken.
Toen de tonen van het volkslied waren
verklonken vond de begroeting plaats
van de hoge gasten door Vorstin, Prins
en Prinses Beatrix.
Op het perron werden voorgesteld de
burgemeester van Den Haag, mr. Kolf
schoten, de gouverneur der Residentie,
de luitenant-generaal Valk, de groot
meesteres van H. M. de Koningin, me
vrouw Van Wickevoort Crommelin en
de grootmeester, baron Van Harden-
broek.
Nu „alleenheerser''''
President Soekarno heeft het Indonesische Parlement naar huis
gestuurd.
In een verklaring, die het desbetreffende decreet begeleidde zei
Soekarno, dat het Parlement als instelling niet is opgeheven, maar dat
het zo spoedig mogelijk zal worden „gereorganiseerd".
Volgens Radio-Djakarta nam de president het besluit na een bijeen
komst van het Kabinet in zijn zomerpaleis te Bogor.
Het parlement heeft, aldus het de
creet, getoond niet te kunnen beant
woorden aan de verwachting, dat het
met de regering samenwerkt in de
geest van de grondwet van 1945, de
geleide democratie en het politieke
manifest van de president van 17 au
gustus 1959.
De oorzaak hiervan lag voornamelijk
in de structuur van de volksvertegen
woordiging.
„Deze toestand mag niet voortduren,
omdat hij de eenheid van de staat, het
vaderland en het volk in gevaar brengt
en omdat het bereiken .an een recht
vaardige, welvarende maatschappij kan
worden vertraagd", aldus het decreet.
Om deze reden had president Soekarno
besloten „de taak en de positie van de
huidige leden van het parlement op te
schorten" en deze instelling zo spoedig
mogelijk te reorganiseren.
Premier Djoeanda, vice-premier Lei-
mena en de minister voor nationale vei
ligheid en opperbevelhebber van de
strijdkrachten, generaal Nasoetion, over
handigden later aan de voorzitter van
het parlement, Sartono, een brief van de
president waarin deze zijn besluit mee
deelde.
In het Amsterdamse Bos werd za
terdag een grote slipjacht gehou
den met de meute van de Neder
landse Jachtvereniging. Een aardig
beeld van de jagers met de honden
tijdens de jacht.
President Soekarno heerst met feite
lijk dictatoriale macht sinds hij op
5 juli j.l. de grondwetgevende verga
dering ontbond en de revolutionaire
consitutie van 1945 weer van kracht
verklaarde.
Politieke waarnemers in Djakarta
zyu van mening dat president Soe
karno na de opschorting van de be
voegdheden van het parlement zelf de
wetgevende macht zal gaan uitoefenen.
Hij zou daarbij worden bygestaan door
een groep van negen leden uit de
kern van het kabinet, dat hij vorig
jaar heeft gevormd toen hy de terug
keer tot de grondwet van 1945 aan
kondigde.
lie Indonesische minister en de po
litieke leiders hebben gisteren verga
derd om de toestand te bestuderen na
het presidentiële decreet om de be
voegdheden van het parlement op te
schorten, zo meldde Radio-Djakarta.
Na lang beraad is besloten het Indo
nesische parlement vanochtend bijeen te
roepen voor een vergadering achter ge
sloten deuren.
Het huidige parlement was de eerste
Indonesische volksvertegenwoordiging die
geheel uit gekozen 'eden bestond. Het
werd gekozen in 1955 en telde 258 leden.
Alvorens de Koninklijke wachtkamer
te betreden inspecteerden de president
en H. M de Koningin de erewacht.
Een zeer groot gezelschap autoriteiten
was ter begroeting in de wachtkamer
aanwezig.
Hierna begaf men zich langs een ere
haag van de Kon. Marechaussee, gesto
ken in ceremonieel tenue, naar de rij
tuigen.
Tijdens de rit naar het Huis ten
Bosch vuurde een batterij van zes stuk
ken, die op het Malieveld stond opge
steld 21 saluutschoten af.
Voor het paleis stond een erehaag op
gesteld van de Leidse Studenten Weer
baarheidsvereniging „Pro Patria" en de
Delftse Studenten Weerbaarheidsver
eniging, onder commando van de le lui
tenant P. K. M. Cremers. Allen waren in
ceremonieel tenue, hetgeen een fraaie
aanblik was.
Ook de erewacht, opgesteld voor Huis
ten Bosch, had de houding aangenomen.
Deze erewacht bestond uit 100 man van
het Garderegiment „Prinses Irene" met
vaandel en vaandelwacht, onder com
mando van kapitein J. A. C. Rozendaal.
Nadat de hoge gasten uitgestegen wa
ren, inspecteerde president Padro de op
gestelde erewacht.
Naar Amsterdam
Tegen twaalf uur reden enige ko
ninklijke auto's voor het Huis ten Bosch.
Weldra openden de deuren van het bor
des zich en president Padro en zyn
echtgenote kwamen naar buiten om in
de eerste van de auto's plaats te nemen.
Wederom werden door de erewacht de
eerbewijzen gebracht.
Om kwart over twaalf vertrokken Ko
ningin Juliana en Prins Bernhard van
het Huis ten Bosch om zich, evenals het
andere gezelschap, naar het Nationale
Monument op de Dam te Amsterdam te
begeven.
De Gaulle gelooft
niet meer in snelle
wapenstilstand
Generaal Charles de Gaulle is zater
dagavond door zijn pèrsoonlijke Cara-
velle-toestel rechtstreeks naar zyn par
ticuliere buitenverblijf in Colombé les
deux Eglises teruggebracht, nadat hij
drie dagen in Algerije had vertoefd.
Vlak voor zyn vertrek heeft het staats
hoofd nog een nieuwe politieke formule
gelanceerd toen hij sprak van „een
Algerijns Algerije", waarvan hij echter
zeker wist dat het zich blyvend aan
Frankrijk zou willen binden.
Niettemin zijn vrijwel alle kran
ten en politieke waarnemers het er
in Parijs nu over eens dat het pes
simisme in de politieke.verwachtin
gen van De Gaulle nu de overhand
heeft genomen. De generaal heeft
het met zoveel woorden gezegd,
dat hij niet meer gelooft in een
spoedige wapenstilstand. En wan
neer de rebellen de wapens niet
vrijwillig zullen strekken, zo heeft
hij zaterdag een aantal officieren
nogmaals voorgehouden, zijn wij
wel verplicht ze te gaan halen.
Het Franse staatshoofd schijnt
zijn volk dus op een lange oorlog
De voornaamste fracties waren de ge
matigde Mohammedaanse party Masjoe-
mi met 60 zetels, de Nationale Partij met
58 zetels, de orthodoxe Nahdatoel Oela-
ma met 47 zetels en de communisten
met 32 afgevaardigden. Veel van de
macht van het parlement had de pre
sident al aan zich getrokken, maar de
begroting moest nog door de volksver
tegenwoordiging worden goedgekeurd De
nieuwe begroting, opgesteld door pre
mier Djoeanda, had van vrywel alle
fracties kritiek ontmoet.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiir
Kleindochters van
president
kwamen kijken
(Van onze Haagse redactie)
Drie meiskes, gekleed in camel
jasjes, stonden vanochtend in ge
zelschap van een gouvernante on
der de overkapping van het Staats
spoorstation te Den Haag. Het wa
ren Nora (14 jaar), Hossa (13 jaar)
en Enriquetta (12 jaar), de klein
dochtertjes van president Prado
van Peru.
Eergisteren waren zy van Enge
land, waar zy op een kostschool
zyn, naar Duitsland gereisd om
daar hun grootvader te zien en gis
teren kwamen zy naar Den Haag
om hier de ontvangst mee te ma
ken. De meisjes sloegen vol interes
se het opstellen van de erewacht
gade.
Prins Bernhard zag bij zyn aan
komst onmiddellyk de drie klein
dochters van de president, zy kre
gen een beminnelyk knikje van
hem en de kinderen wuifden naar
hem.
Kort daarop kwam de ambassa
deur van Peru naar buiten om de
drie meisjes mee naar binnen te ne
men.
Gewapende
Arabieren
in de Negeb gedood
Een Israëlische patrouille heeft zater
dagmiddag in het westeiyk deel van de
Negeb-woestyn, op Israëlisch gebied, drie
gewapende Arabische infiltranten dood
geschoten en een Arabier ernstig gewond,
aldus een mededeling van een woordvoer
der van het Israëlische leger.
De Arabieren hadden op de patrouille
geschoten, maar deze had geen verliezen
geleden.
tc willen voorbereiden en zijn ver
zekering dat ..Frankrijk de tijd
heeft" zal in de ogen van het pu
bliek die bittere pil vermoedelijk
toch maar tamelijk ontoereikend
vermogen te vergulden.
President De Gaulle ziet zich intussen
na zyn bezoek aan Algerye gesteld te
genover een dringend verzoek van de
socialistische party om opheldering over
zyn Algerynse politiek.
De socialisten en de gehele linkervleu
gel zyn verontrust over de verklaringen
die de president tydens zyn bezoek aan
Algerije tegen Franse officieren heeft
afgelegd.
(De president verklaarde de hoop te
hebben opgegeven dat de opstandelin
gen de wapens zouden neerleggen en
was van mening dat het Algerynse
vraagstuk slechts kan worden opgelost
na een overwinning van de Franse wa
pens. Een regeling zou veel tyd vergen.
Hy weigerde te voorspellen wat de toe
komst van Algerye zal brengen, zeggen
de dat dit zal afhangen van de Algery-
nen, maar hy verklaarde dat Frankryk
in Algerye moet blijven).
In Parijs vraagt men zich af of de
Algerynse politiek van generaal De
Gaulle is gewyzigd of niet.
In kringen in de omgeving van de
president zegt men dat dit niet het ge
val is en schijnt men verbaasd te zyn
als het tegenovergestelde wordt geop
perd. Maar de socialisten hebben een
„officiële bevestiging" gevraagd. Zij zeg
gen dat De Gaulle „een nieuw beleid"
schynt vast te stellen dat in stryd is
met dat hetwelk de socialisten steun
den op een tijdstip dat sommige men
sen meenden dat de ge beurt enissc-
leidde naar een staken van het vuren.