.#MS5JÜWJÈ-r
Èjeuwenlang lag Noordwijk-aan-Zee, thans reeds geruime
J-J tijd de parel van de Nederlandse badplaatsen, verborgen
tussen zijn duinen. Rampen zijn het oude vissersdorpje niet bespaard
gebleven, terwijl de bevolking ook in tijden van voorspoed hard heeft
moeten werken om in haar onderhoud te voorzien. Het vangen van
allerlei soorten vis de mannen trokken op een gegeven ogenblik
met kleine houten scheepjes „ten harinck" kostte meer dan eens
bloed, zweet en tranen.Wat is er in de loop der jaren echter veel
veranderd! Iedereen immers weet, dat nu het vreemdelingenbezoek één
van de belangrijkste pijlers van de welvaart in Noordwijk is. Het
kleine onaanzienlijke plaatsje aan zee is in de eeuw. die achter ons ligt,
uitgegroeid tot een mondain badcentrumdat ieder jaar weer opnieuw
duizenden natuurliefhebbers en zonaanbidders. zowel uit het binnen-
als uit het buitenland, naar zich toe trekt. Wij zullen trachten U in
het kort het een en ander over deze ontwikkeling te vertellen en
beginnen dan in 1860, het geboortejaar van ons Blad.
.J
1 MAART 1860 - 1960
LEIDSCH DAGBLAD
ECHO EN VISIOEN
Luchtfoto K.L.M. Aerocarto.
jarige Pieter Bedijn in augustus van
het jaar 1866 bereid vond de functie
van badknecht te aanvaarden. Deze
actieve jongeman genoot destijds een
grote populariteit en zag kans op te
klimmen tot badmeester. Bij de eeuw
wisseling was hij eigenaar van onge
veer honderd koetsen en in 1912 viel
hem zelfs een Koninklijke onderschei
ding ten deel. Onder zijn toezicht wer
den de oude badkoetsjes in het water
gereden en weer op het droge terugge
bracht. Pieter Bedijn, die enkele jaren
na het bereiken van de leeftijd der
sterken zijn badbedrijf aan de kinderen
overdroeg, stierf in 1920. Hij werd 82
jaar.
Ontwikkeling begon tijdens het
bewind van burgemeester Pické
In dat jaar n.L werd in Noordwijk-
aan-Zee het badhotel van de bijzonder
ondernemende Willem Hendrik van
Konijnenburg opgericht en wel op de
plaats waar heden ten dage het in
1912 geopende Palace-hotel te vinden
is. Deze bekende Noordwijkse herber
gier, die in de warme zomermaanden
aan vreemdelingen gelegenheid schonk
tot het nemen van een zeebad, heeft
met zeer veel succes de kiem gelegd
voor een bloeiend badbedrijf in een
dorp, waar honderd jaar geleden de
bomschuiten, evenals in Katwijk-aan-
Zee uiteraard, nog op het strand ge
trokken werden. Zes jaar na de tot
standkoming van het badhotel liet de
heer Van Konijnenburg vier met lin
nen beklede badkoetsjes uit Scheve-
ningen komen, terwijl hij de bijna 30-
De eigenlijke ontwikkeling van
Noordwijk als badplaats begon tijdens
het burgemeesterschap van de heer
C. L. C. W. Pické, een man, die veel
voor zijn gemeente heeft gedaan.
Sedert 1S66, het jaar van zijn instal
latie als burgemeester, heeft deze
bekwame man zich een warm ijveraar
betoond voor alles wat Noordwijks
bloei verhogen kon. de verschillende
verbeteringen en nieuwe inrichtingen
welke onder zijn bestuur tot stand
kwamen, mogen dit getuigen.
Dat Noordwijk in de jaren tachtig
als badplaats iets presteerde, was
vooral aan hem te danken. Op 22 juni
1885 kwam de tram verbinding met
Leiden toe stand en was Noordwijk-
aan-Zee min of meer uit zijn isole
ment verlost. Ondanks het sombere
bericht in het Leidsch Dagblad van 2
januari 1883, dat als volgt luidde„Zo
als wij vroeger mededeelden, bestond
het plan om van Noordwijk eene aan
trekkelijke badplaats van den eersten
rang te maken, waartoe de ligging der
duinen aldaar gunstig zou medewer
ken. Het plan om villa's te bouwen en
de badplaats met den Hollandschen
Spoorweg door een stoomtram te ver
binden, zal echter voorshands niet tot
uitvoering komen, naar men wil door
het zich terugtrekken van Amster-
damsche kapitalisten". De schrijver
van bovenstaande regels zal vast en
zeker niet geweten hebben, dat men
ruim driekwart eeuw later alle moge
lijke moeite zou doen om de trams
en dan nog wel elektrische letterlijk
aan de kant te zetten en te doen ver
vangen door snelle autobussen. Wan
neer deze plannen, die nu al jarenlang
bestaan, verwezenlijkt zullen worden?
Ach, dat is zeer waarschijnlijk nog
maar een kwestie van enkele maan
den Het zal in ieder geval een
triest afscheid zijn! Wat de verbinding
tussen de Sleutelstad en de badplaats
betreft, zullen slechts weinigen op de
hoogte zijn van het feit, dat er reeds
in 1875 een stoombootdienst bestond.
Het aantal badgasten, dat van deze
reisgelegenheid gebruik maakte, was
echter niet indrukwekkend!
Onder het bewind van burgemeester
Pické is o.m. opgericht de Maat
schappij „Noordwijk tot Exploitatie
van Duingronden". Deze oprichting,
een zeer belangrijke gebeurtenis in het
oude zeedorp, vond plaats in 1883. In
dat jaar begon men dan ook met de
aanleg van verschillende fraaie wegen
en de bouw van grote villa's.
In arrest.
Op zaterdag 2/f februari 1883
maakte ons blad melding van
een onplezierig feit. Bericht
werd namelijk, dat „een mari
nier uit Rotterdam, die zonder
verlof een (plezier? freisje naar
Noordwijk dacht te maken, de
nacht tevoren in Scheveningen
door de politie in arrest was
genomen en aan de bevoegde
autoriteit overgeleverd"Wat
deze militair in de badplaats
zo aantrok, werd niet mede
gedeeld
Het Palacehotel aan de Koningin Wilhelmma Boulevard heejt tn Lu..
plaats ingenomen van het oude badhotel Konijnenburg en beheerst ook ntt
nog het beeld in dit deel van Noordwijk aan Zee. De foto is overigens al zeer
vele jaren geleden genomen.
Pieter Bedijn, de eerste badman
te Noordwijk, bij een van zijn
koetsjes. Op de achtergrond de
masten van een aantal oude bom
schuiten.
-\
Uit Noordwijk werd op maandag
22 januari 1883 bericht, dat enkele
dagen tevoren een begin was ge
maakt met de voorbereidende werk
zaamheden voor de aanleg der bad
plaats „Noordwijk aan Zee". Onge
veer zestig werklieden, zo stond er in
bedoeld bericht, zijn thans bezig met
het nivelleren van een terrein in het
duin en van dat. hetwelk voor de
straatweg, die over de buitenste dui
nen zal lopen, is afgebakend. „Naar
men verneemt, zal het werk met
kracht worden voortgezet en zullen
hoogstwaarschijnlijk nog velen, die
zonder werk rondlopen, eerstdaa
in de gelegenheid worden gesteld
brood te verdienen". Aldus de Noord-
wijkse berichtgever.
