BESLISSING LAUWERSZEE ZAL
OVER ENIGE MAANDEN VALLEN
Schilderachtig Bali
ontving Kroesjtsjef
WEERBERICHT
Socialistische motie verworpen
Rol van aandachtig luisteraar
Amerika tegen Spaanse militaire
faeiliteiten voor W. Duitsland
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 24 FEBRUARI 1960
No. 29983
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur E. A. E. van Dishoeck
HoofdredacteurJ. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f 0 59 per week
Witte Singel 1. Leiden - Olro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041: Redactie: 21507
RUMOERIG DEBAT IN TWEEDE KAMER
(Van onze parlementaire redacteur)
Na een rumoerig debat heeft de Tweede Kamer gisteren met 52
tegen 66 stemmen het amendement-Posthumus verworpen, waarmee
de Partij van de Arbeid beoogde alsnog een uitspraak van de Kamer
uit te lokken, waardoor de werkzaamheden voor de indijking van de
Lauwerszee in 1960 zouden kunnen aanvangen.
Vóór stemden P. v. d. A., PSP, SGP en de communisten. Tegen
stemden KVP, AR, VVD en alle leden van de CHU, waarvan
vorige week drie leden bezwaar hadden gemaakt tegen uitstel. De
tegenstemmers overwogen, blijkens een verklaring van de heer Maenen
dat vorige week bij meerderheid van stemmen is besloten een beslissing
over de Lauwerszee enkele maanden aan te houden.
Sedert vorige week zijn de omstandigheden niet veranderd. Daarom
vond de heerMaenen (KVP) de indiening van het amendement anti
democratisch (gejoel).
Verwerping van het amendement, zei hij, betekent geen stelling-
nemen inzake de Lauwerszee-kwestie. Daarover zal de Kamer zich
nog voor het zomerreces kunnen uitspreken.
In het kader van de Deltawerken is
men niet gebonden aan afsluiting van
de Lauwerszee, zette minister Korthals
uiteen. Ook met verhoging van de oude
dijken wordt overeenkomstig de Delta
wet gehandeld. Wanneer men zou be
sluiten de Lauwerszee in te dijken,
zouden er toch nog enkele jaren zwakke
plaatsen blijven zolang de nieuwe af-
sluitdam niet gereed is. Daarom heeft
de miniver opdracht gegeven maatrege
len te treffen teneinde daarin te voor
zien. Als de regering over enkele maan
den zegt de afsluitdijk niet te willen, is
Felle interrupties
Tevoren had minister Korthals gezegd
over het amendement, dat wanneer
de Kamer jarenlang zo stil is geweest
over de Lauwerszee, terwijl vorige
kabinetten in deze kwestie niets tot
stand hadden gebracht hy niet kon
begrijpen, dat de Socialisten nog niet
enkele maanden konden wachten, nu
het huidige kabinet inderdaad van 'plan
is een beslissing te nemen en enkele
maanden uitstel vraagt om een verant
woord besluit te kunnen nemen.
Herhaaldelijk hadden leden van de P.
v. d. A. de rede van de minister luid
ruchtig onderbroken om vragen te stel
len, totdat voorzitter Kortenhorst daar
tenslotte een eind aan maakte met
zwaar gehamer. Verontwaardigd pro
testeerden de heren Burger en Posthu
mus, dat zij niet mochten interrumpe
ren, waarop de voorzitter antwoordde:
„Geschreeuw is iets anders dan inter
rumperen".
Nadat minister Korthals een herhaal
delijk onderbroken lange zin had be
ëindigd, merkte dr. Kortenhorst op: „Als
de heren Burger en Posthumus nu bei
den tegelijk willen interrumperen, dan
hebben zü daartoe nu de gelegenheid".
Ja of neen
Even later stelde de heer Posthumus
bij interruptie weer vragen, waarop de
minister alleen met ja of nee mocht
antwoorden. Voor dr. Kortenhorst was
dit aanleiding weer in te grijpen met de
opmerking: „Een verhoor op vraagpun
ten lijkt mij niet de juiste stijl. Ik geef
nu het woord alleen aan de minister".
Hardnekkig hield de heer Posthumus
vol, dat hij antwoord wilde op de vraag
of de Lauwerszee al of niet onder de
Deltawet valt, waarop minister Korthals
reeds had geantwoord: „Dat ontken ik
toch niet?"
Later verklaarde de minister nog, dat
zowel het verhogen van de dijken als
het indijken van de Lauwerszee onder de
Deltawet valt. Zijn amendement noem
de de heer Posthumus de laatste kans
voor de Kamer om te bereiken, dat nog
dit jaar met de afsluiting van de Lau
werszee wordt begonnen. Anders is de
Kamer overgeleverd aan de genade of
ongenade van de regering, die de voor
keur geeft aan belastingverlaging, waar
op de heer Lucas van de KVP heeft
aangedrongen. Daarop antwoordde de
heer Maenen, dat de heer Lucas niet
tegen noodzakelijke uitgaven is en dus
ook niet tegen uitgaven voor de veilig
heid van de noordelijke provincies, in
dien de uitgaven daarvoor noodzakelijk
worden geacht.
Eerder
De Anti-Revolutionairen, verklaarde
de heer Biewenga, hebben geen enkele
behoefte zich het te voeren beleid te
laten voorschrijven door de P. v. d. A.
„Wij waren al veel eerder voorstanders
van afsluiting van de Lauwerszee dan de
socialisten. In overleg tussen regering en
Kamer kan daarover na enkele maan
den worden beslist".
Ook de heer Zegering Hadders (VVD)
zei nog eens, dat hij de voorkeur geeft
aan indijking van de Lauwerszee.
Israël zet door
De woordvoerder van het Israëlische
ministerie van Buitenlandse Zaken heeft
gisteren bekend gemaakt, dat Israël
voort zal gaan met het bevrachten van
neutrale schepen voor het vervoer van
Israëlische produkten door het Suez-
kanaal.
KANS OP REGEN
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond
Veel bewolking met plaatselijk enige
regen. Tot matige of krachtig toene
mende wind tussen zuidoost en zuid.
Weinig verandering in temperatuur.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
25 FEBRUARI
Zon op: 7.38 uur; onder: 18.10 uur.
Maan op: 6.42 uur; onder: 16.53 uur.
Hoogwater te Katwijk te 2.10 uur en
14 30 uur.
Laagwater te 10.13 uur en 22.39 uur.
Dit Blad bestaat nit 14 pagina's
het begrijpelijk als de Kamer wil weten
tegenover welke belangrijke uitgaven de
Lauwerszeekwestie is afgewogen. Per
soonlijk kon de minister zich dan voor
stellen, dat aan de Kamer een lijst van
prioriteiten wordt voorgelegd om te kun
nen oordelen.
Oostduitse justitie contra
bisschop Otto Dibelius
De openbare aanklager in Oost- 1
Berlijn is gisteren een gerechtelijk voor- I
onderzoek tegen bisschop Otto Dibelius
het hoofd van de Duits-Evangelische
kerk, begonnen. Dit is bekendgemaakt
door het Oostduitse persbureau A.D.N.
Het vooronderzoek is geopend naar
aanleiding van een brief waarin bis
schop Dibelius tegenover een andere bis
schop zich afvroeg of de orders van een
„totalitair bewind" bindend zijn voor
het christelijk geweten. Dit schrijven is
later in druk verschenen.
De bisschop zou in november j.l. heb
ben gezegd, dat christenen gerechtigd
zijn, het wereldlijk gezag niet te erken
nen als dat moreel onjuiste eisen stelt.
Het leek wel of men de hele schilderachtigheid van Bali „gemobili
seerd" had toen premier Kroesjtsjef en president Soekarno gisteren
uit Soerabaja op het vliegveld op Bali aankwamen. Met tromgeroffel,
bekkenslagen, liederen uit de veda's en bloemenkransen werden de
beide staatslieden verwelkomd. Direct nadat hij uit het vliegtuig was
gestapt, moest Kroesjtsjef de hulde in ontvangst nemen van jonge
Balinese meisjes, die hem bloemenkransen om zijn hals hingen.
In de ontvangzaal op het vliegveld,
waarheen het gezelschap zich begaf,
hing een zware geur van wierook.
Kroesjtsjef had hier kennelijk geen last
van, want hij begon onmiddellijk ener
giek de handen te drukken van de
mensen, die aan hem werden voorge
steld. Na deze ceremonie vertrok het
gezelschap in auto's naar het verblijf
van president Soekarno te Tampaksi-
ring, dat op circa 60 km. van het vlieg-
A 100
B JAAR
Zoals een eenvoudig rekensommetje op grond van de hierboven
vermelde oprichtingsdatum „1 maart 1860" leert, zal het Leidsch Dagblad
aanstaande dinsdag zijn honderdjarig bestaan vieren.
De herdenking van dit heuglijke feit zal zich voor het grootste deel
in de intieme kring van de dagelijkse medewerkers afspelen. In de
morgenuren van die dag zal het gezamenlijk personeel aan het College
van Commissarissen en Directie een huldeblijk aanbieden, dat door zijn
vormgeving hopelijk ook voor latere geslachten de herinnering aan dit
eerste Eeuwfeest levendig zal l\ouden. Meer kunnen wjj daarover uiteraard
op dit ogenblik niet zeggen.
Dank zij de welwillende en dezerzijds zeer gewaardeerde medewerking
van het Gemeentebestuur en van de directie van „de Lakenhal", zal in
de middaguren van de jubileumdag, n.l. van 35 uur in ons stedelijk
museum een receptie worden gehouden, alwaar voor genodigden, andere
bevriende relaties en belangstellenden de gelegenheid bestaat hun
gelukwensen aan te bieden.
In verband met de beperkte tijd zal het op prijs worden gesteld,
wanneer toespraken, zowel in aantal als in omvang, tot een minimum
beperkt blijven.
Op zaterdag 12 maart zullen leiding en de dagelijkse medewerkers-
binnen-de-muren-van-het-L.D.-gebouw, benevens cle gepensioneerden, zich
verenigen aan een gemeenschappelijke maaltijd in „Avifauna" te Alphen
aan den Rijn, terwijl de festiviteiten worden besloten met een feestavond
op zaterdag 19 maart in de Schouwburg, alwaar "behalve de hierboven
genoemde groepen van medewerkers, ook' de agenten, correspondenten
en bezorgers de gasten van ons bedrijf zullen zijn.
Tenslotte moge hier nog worden vermeld, dat het in de bedoeling
ligt om aan de vooravond, dus op maandag 29 februari a.s. een speciaal
Eeuwfeestnummer te doen verschijnen, waarin op gevarieerd gebied een
terugblik wordt geworpen op hetgeen de agglomeratie van ons versprei
dingsgebied in de afgelopen eeuw beroerde en waarin ook aan de
toekomstige ontwikkeling een plaats wordt ingeruimd.
In verband met de omvang van deze feestelijke uitgave en de daaruit
voortvloeiende technische moeilijkheden bij de bezorging, vragen wij bij
voorbaat de welwillende aandacht van onze abonnees voor de bijzonder
heden, welke wij dienaangaande in ons nummer van zaterdag a.s. bekend
hopen te maken.
veld ligt. Langs een groot deel van de
weg naar het buitenverblijf stonde'n
jonge Balinezen bij wijze van erewacht
opgesteld. Zij stonden strak in de hou
ding met het traditionele Balinese wa
pen. de puntige bamboestok, in de
hand. Liefelijker was het, schouwspel,
dat de dansgroepen boden. Op ver
schillende plaatsen langs de route had
men verhogingen aangebracht, waarop
deze groepen dansen uitvoerden.
Kroestsjef werd overal langs de weg
toegejuicht. Op verschillende punten
moest de stoet stilhouden. Jonge meis
jes boden dan Kroesjtsjef prachtig ge
arrangeerde bloemen op zilveren scha
len aan.
Besprekingen
Soekarno heeft later in het paleis
van Tampaksiring Kroesjtsjef omstan
dig uiteengezet hoe hy denkt over de
internationale politieke vraagstukken.
Premier Djoeanda van Indonesië en de
Russische minister van Buitenlandse
Zaken, Gromyko, waren hierby tegen
woordig.
Van welingelichte zyde is meege
deeld, dat Kroesjtsjef zich beperkt
heeft tot de rol van aandachtig luiste
raar.
Soekarno zou o.m. zijn standpunt,
dat het noodzakelijk is om vertegen
woordigers van de Aziatische en Afri
kaanse landen aan de topconferentie
tussen Oost en West laten deelnemen,
toegelicht hebben.
Niet naar topconferentie
Britse functionarissen hebben intus
sen gisteren verklaard geen kans te
zien dat Aziatische afgevaardigden zul
len worden uitgenodigd voor de top
conferentie die op 16 mei in Parijs be
gint.
Zij zeiden dit na het pleidooi van
president Soekarno om de .stem van
Azië" op deze conferentie te doen
horen. Wel verklaarden zij, dat er nog
geen plannen bestaan voor de deelne
ming aan latere topbesprekingen, die,
naar algemeen verwacht wordt, als
onderdeel van een reeks besprekingen
zullen worden gehouden.
Kroesjtsjef vermoeid
Medegedeeld is, dat de Russische
premier in verband met vermoeidheid
zyn programma voor vandaag gean
nuleerd heeft.
„Vader" Akihito brak
met nog een traditie
De Japanse Kroonprins Akihito, die
Japan reeds verbaasde door (in april
van het vorig jaarmet een gewoon"
meisje een bankiersdochter te
trouwen, deed gisteren zijn land ver
steld staan door weer een traditie te
breken. Toen zijn echtgenote, Prinses
Mitsjiko, gisteren het leven had ge
schonken aan een zoon, snelde de ge
lukkige vader meteen naar de kraam
kamer. Het was al 26 eeuwen ge
woonte, dat de vader van een prins
zijn zoon niet eerder dan na de eerste
dag mocht zien. Ook de Prinses had
intussen met enkele tradities gebro
ken: zij tvas namelijk het eerste lid
van de keizerlijke familie, dat haar
kind in een ziekenhuis ter wereld
bracht. Voorts is zij van plan haar
baby zelf te voeden.
Op het ogenblik dat de geboorte be
gon viel do telefoonlijn van het paleis
naar het keizerlijk ziekenhuis uit. De
directeur van de hofhouding begaf zich
daarom persoonlijk naar Keizer Hiro-
hito en zijn gemalin, om hun het
nieuws te brengen. Maar hij kwam te
laat: de keizer en de Keizerin hadden
voor de televisie gezeten en de aan
kondiging van de t.v.-omroeper had
hun eerder bereikt dan de keizerlijke
ambtenaar!
Pas over een week zal het kindje
zijn naam krijgen, die dan moet wor
den meegedeeld aan de drie .heilige
prinsen", die over het geslacht van de
keizer waken. Daarvoor is een plech
tigheid nodig in de grote Sjinto-tempel
in de paleistuinen.
Jenny Ann Lindström. de doch
ter van de filmactrice Ingrid Berg
manis in het huwelijk getreden
met de Amerikaanse fabrikant Ful
ler E. Callaway. Het echtpaar na
de huwelijksvoltrekking in San
Francisco.
Bonn ontkent evemvel. dat er met Madrid
hierover onderhandelingen zijn gevoerd
Spanje niet via een
achterdeur in NAVO
Het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken (State De
partment) heeft volgens goed-
ingelichte bron in Washington
aan de regering in Bonn laten
weten, dat de Verenigde Staten
niets voelen voor Spaanse facili
teiten ten behoeve van de West-
duitse weermacht. Een onderlinge
regeling tussen West-Duitsland
als NAVO-lid en Spanje zou de
Atlantische eenheid kunnen bena
delen en uitgelegd kunnen worden
als druk om Spanje ,,via de achter
deur" in de NAVO te krijgen.
Bovendien zouden de Russen uit
een dergelijke overeenkomst klin
kende propagandamunt kunnen
slaan.
Onze correspondent in Bonn
telefoneerde ons hedenochtend,
dat de Westduitse regering met
kracht ontkend heeft onderhande
lingen met Spanje te voeren over
het opslaan van legervoorraden. de
vestiging van militaire ziekenhui
zen en de aanleg van oefenterrei-
ter dat de Westduits-Spaanse verhou
dingen ook op ander dan zuiver econo
misch terrein zeer goed zijn. Niet voor
niets is van Amerikaanse zijde gister
avond gezegd, dat er wel degelijk ge
sproken is tussen Bonn en Madrid over
militaire zaken en wat het Duitse con
tact met Franco aangaat: de Westduit
se minister van Defensie Strauss is on
langs door Madrid een welkome gast
genoemd nadat hij een bezoek aan Por
tugal had gebracht.
De Westduitse minister van Staatsbe-
zittingen Lindrath oogstte onlangs te
Madrid op een congres veel succes met
zijn redevoeringen. Van Bondskanselier
Adenauer is tenslotte bekend dat hij
voorstander van het Spaanse lidmaat
schap van de N.A.V.O. is. Hjj heeft
evenwel te kennen gegeven, dat de
Bondsrepubliek hierby niet de spits kan
afbijten en als eerste Spanje kan voor
stellen. Zouden de Verenigde Staten na
dc topconferentie echter een dergelyke
stap ondernemen, dan zal Bonn tot de
eersten behoren om zo'n voorstel te
steunen.
Enkele kilometers ten zuiden van
Maastricht wordt de beruchte
..stop van Ternaaien'' uit de Ne
derlands-Belgische waterhuishou
ding gehaald. De dubbele sluis met
twee nauwe vaargeulen kan dan
vermeden worden door gebruik te
maken van een kanaalt dat de
Maas met het kanaal Luik-Maas
tricht verbindt. Een overzicht van
da werkzaamheden»
De berichten over het Duits-Spaanse
militaire overleg kwamen gistermiddag
uit Londen en Madrid te Bonn binnen,
aldus onze correspondent in Bonn. Uit
die berichten bleek, dat het Westduitse
I ministerie van Defensie zou hebben ge-
poogd van Spanje toestemming te krij-
gen voor de vestiging van alle mogelijke
militaire installaties, met uitzondering
i van luchtvaart-, marine- en raketbases
i Mocht men de Spaanse berichten ge
loven, dan zou dit overleg tussen Bonn
en Madrid in het midden van de vorige
maand reeds vrij ver gevorderd zijn ge
weest, toen het N.A.V.O.-hoofdkwartier
te Parijs er een stokje voor zou hebben
gestoken. Om vele redenen zouden de
Britten, de Amerikanen en de N.A.VO.-
top zelf dit overleg niet opportuun heb
ben geacht.
Behalve de hierboven genoemde argu
menten, betoogt men, dat de naderende
topconferentie die op 16 mei te Parijs
begint niet geschikt is om thans Spanje
als N.A.V.O.-lid te propageren, althans
een nauwe militaire samenwerking tus
sen Bonn en Madrid te scheppen Het
zou koren op de molen van de Russen
zijn die de NA.V.O. doorlopend be
schuldigen van „fascistisch-militaire
tendenzen".
Goede verstandhouding
Bonn heeft dus energiek ontkend,
maar het staat als een paal boven wa-
Herter wil Duitse
volksstemming
De Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Christian
Herter, overweegt een plan om de
impasse waarin Oost en West ten
aanzien van de Duitse kwestie zijn
geraakt te doorbreken door middel
van een volksstemming in geheel
Duitsland, zo is gisteren in gezag
hebbende kringen in Washington
verklaard. De volksstemming, on
der V.N.-toezicht, zou alle Duit
sers in staat moeten stellen om te
kiezen tussen een „Westelijke" en
„Oostelijke" regering voor de toe
komst van hun land. Het plan zal
mogelijk op dc komende topcon
ferentie tussen Oost en West naar
voren worden gebracht, aldus
bovengenoemde kringen.
Volgens James Reston, de Washing-
tonse correspondent van de „New York
Times" zou het plan aan de Westduitse
regering zijn voorgelegd. Bondskanselier
Adenauer zou ermee hebben Ingestemd,
dat het op de topconferentie wordt be
sproken.
Totdusver hebben de Westelijke mo
gendheden bij de besprekingen met d<
Sovjet-Unie over een oplossing van he
Duitse vraagstuk steeds vastgehoudei
aan vrije verkiezing in geheel Dultslan
van een regering voor het gehele land
De Russen eisen echter afzonderlijk
vredesverdragen met Oost- en West
Duitsland, die dan zelf de herenigin
zouden moeten regelen.
