Concurrentie zal gaan toenemen
op de wereldmarkten
De
zaak-Rally heeft Diepenveen in
twee fel agerende groepen verdeeld
Europees Marshallplanbepleit
Kofferschrijfmachines
Brieven komen van heinde en ver
Het Bestaansrecht van de reclame
L.S.C. kreeg deze
week weer een héél
Corpsvaandel
de Centr. Ver. v. Markt
straat en Rivier handel
hadookjéest.
in Wassen aar was
een lm avond over
,0e Macht van hetUhiné
enin Leiden werden di
ploma's uitgereikt aan
jonqe zettersdrukkers
gisteravond werd yropj
ganda qemaakt voor
ündezwaterjagersduh.
vanavond heeit Leiden
een propaganda avond
Reserve gemeentepolitie.,
Opgericht 1 maart 1860
Zaterdag 13 februari 1960
Derde blad no. 29974
Geen prioriteit van spaarpremiën nodig
(Van onze financiële medewerker)
Het zijn sterk wisselende aspecten, welke de effectenbeurzen de laatste tijd te
rien geven en zij brengen een grote mate van onzekerheid tot uitdrukking. Een
onzekerheid, die te groter is omdat men zijn verwachtingen voor het jaar 1960
vry hoog had gespannen, zowel voor de Amerikaanse, als voor de Europese
economie en dienovereenkomstig tot een hoge, voor de Amerikaanse shares zelfs
tot een zeer hoge waardering was gekomen. De koersdaling, die in januari plaats
had en die de beurswaarde van de te Amsterdam genoteerde aandelen met f. 1
miljard heeft doen dalen, is dan ook van New York uitgegaan en het is ook deze
week weer gebleken, dat een koersherstel op Europese beurzen voor een groot deel
zijn beweegkracht aan de stemming in Wall Street ontleent. Hoewel de economi
sche toestand in de V.S. en in Europa zeker niet identiek is en vooral het koers-
niveau van de Neworkse aandelenmarkt niet op één lijn mag worden gesteld
met die van de Amsterdamse beurs, zullen de nationale factoren, welke haar
beheersen, eerst weer ten volle tot hun recht kunnen komen, als de Newijorkse
beurt tot rust is gekomen en, de Amerikaanse economie de moeilijkheden, welke
thans worden gesignaleerd, heeft overwonnen.
De Amsterdamsche Bank constateert
ln haar verslag over 1959 een funda
mentele herdistributie van de interna
tionale monetaire reserves ten gunste
van Europa, maar die als zij zich ln
dezelfde richting zou blijven ontwikke
len de verhoudingen scheef zou trekken
en het vertrouwen in de dollar
ondermijnen.
De rollen zijn dus, zoals vroeger ai
eens opgemerkt, sinds het einde van d*1
oorlog verwisseld, zodat genoemde in
stelling zelfs een soort „Europees Mar
shallplan" bepleit, niet omdat de V.
hulp nodig hebben, maar omdat de door
dit land tot dusver verleende hulp kan
wegvallen en Europa deze taak althans
ten dele zal moeten overnemen. Het zal
zich o.m. moeten openstellen voor Ame
rikaanse goederen en diensten, waar
door in de monetaire verhoudingen weer
een verbetering zal ontstaan.
Hoezeer deze verhoudingen zich de
laatste jaren hebben gewijzigd, blijkt wel
hieruit dat het Amerikaanse aandeel in
de wereldgoudvoorraad van 71% in 1948
tot ca. 50% in 1959 is gedaald en de dol
lartegoeden van het buitenland, welke in
1938 ca. 10% van de Amerikaanse goud
voorraad uitmaakten, in 1959 tot ca.
70% zijn toegenomen.
De Twentsche Bank constateert in
haar verslag hetzelfde verschijnsel en
wijst erop dat, als de V.S. erin slagen
het surplus op hun handelsbalans te
vergroten en tevens hun kapitaalexport
inkrimpen, het effect daarvan zal zijn
een versterkte concurrentie op de we
reldmarkten. Hierbij valt tevens te den
ken aan de opkomende Japanse exporten
en aan de onderlinge concurrentie tus
sen de zes en de zeven Europese landen,
die zich tot een gezamenlijke econo
mische activiteit hebben aaneengesloten.
Het staat dus zo dat naarmate het de
V.S. gelukt de positie van handels- en
betalingsbalans te verbeteren, de landen
van Europa een zwaardere strijd zullen
moeten voeren om hun welvaartspeil te
handhaven en te verhogen en in dit
klimaat zal zich ook het Nederlandse
bedrijfsleven moeten ontwikkelen.
Het is, wat de V.S. betreft, een be
moedigend verschijnsel dat de gedeel
telijke consolidatie van de grote staats-
sculd het gewenste resultaat heeft opge
leverd en deAmerikaanse regering, al
thans voorlopig, van haar zorgen over
een juiste financiering der staatsuit
gaven is bevrijd. Mogelijk dat dit, te
zamen met de lichte daling van de rente
stand, in het midden van de week tot
een krachtig herstel op de Newyorkse
beurs heeft geleid, waarnaast natuur
lijk ook technische factoren, als dek
kingsaankopen van baissiers, het hunne
tot een koersstijging hebben bijgedragen.
Overigens kan worden gezegd dat de
baisse-transacties op de Newyorkse beurs
tot nu toe van betrekkelijk geringe om
vang zyn gebleven en in vele kringen
nog de mening bestaat dat een econo
mische depressie van enige omvang in
1960 zal kunnen worden voorkomen. In
procenten van de hoogste stand der
aandelenkoersen voor dit jaar is de
sinds begin januari ingetreden koersver-
laging trouwens nog niet van grote om
vang.
Voor ons land, evenals voor West-
het probleem van het evenwicht tussen
produktie en bestedingen, ten aanzien
waarvan men niet volkomen gerust is.
Minister De Pous heeft reeds geconsta
teerd dat de bestedingen in een sneller
tempo stijgen dan de produktie toe
neemt en ook de beide genoemde bank
instellingen signaleren dit verschijnsel
als een gevaar voor een overbesteding
met alle gevolgen daarvan.
De Amsterdamse Bank wijst er bijv.
op dat een bepaalde procentuele stijging
van de consumptie een veel grotere in
vloed heeft op de conjunctuur dan een
zelfde procentuele styging van de in
vesteringen. Zo is de waarde van een
stijging van de investeringen met 10%
gelijk aan de waarde van een consump
tiestijging met circa 3M> en het is wel
zeker dat de eerste bij de laatste achter
blijft. Een toeneming van de consumptie
dringt tot grotere produktie en dus tot
nieuwe investeringen, maar de doel
treffendheid hiervan wordt bedreigd
door de daling van het aantal beschik
bare werkkrachten. Een daling van de
werkloosheid beneden 3% betekent dat
zich overspanningsverschijnselen voor
doen en daar het cijfer thans tot ca
2% is gedaald en algemeen loonsverho
gingen worden toegepast, acht de Am
sterdamsche Bank het gevaar voor een
tot nieuwe overbesteding leidende ont
wikkeling van de consumptie niet denk
beeldig.
Het Is in dit verband een gelukkig ver
schijnsel dat de besparingen in ons land
tot dusver de verwachtingen overteffen.
met het oog waarop de Twentsche Bank
zeer terecht de vraag stelt of het zo
dringend nodig is het sparen aan te moe
digen doormiddel van premies uit de ge-
meenschapskas, hetgeen wij, zoals men
zich zal herinneren ook van meet af
hebben afgekeurd. Zonder dringende
redenen en deze zijn er thans niet -
is het inderdaad niet nodig om aan het
toekennen van spaarpremies in allerlei
vorm, prioriteit te verlenen boven een
hoognodige aanpassing van de belas
tingtarieven, waarbjj dan zeker niet in
de laatste plaats aan die voor de ven
nootschappen moet worden gedacht.
Want een verlaging van de vennoot
schapsbelasting leidt in het algemeen
niet tot een stijging van de consump
tieve uitgaven, maar stelt de onderne
mingen in staat tot de financiering van
nieuwe investeringen, dan wel tot een
verlaging van de prijzen, waarvan de
gehele gemeenschap en niet, zoals bij
het toekennen van spaarpremies, slechts
een deel van de bevolking profiteert.
Het resultaat van de inschrijving op
de riieuwe staatslening ca. f. 2 mil
jard voor een lening van f. 300 miljoen
is weliswaar geen absolute maatstaf
voor de omvang van de in ons land be
schikbare kapitalen, maar zegt in dat
opzicht toch wel iets en kan als zo
danig, zowel voor de obligatie-, als voor
de aandelenmarkt als een stimulerende
factor worden aangemerkt. Het is trou-
aandelenmarkt wel gebleken dat van
een overstelpend aanbod geen sprake is
en dat het voornamelijk de sterk geste
gen internationale en zware aandelen
zijn, die aan de flauwere stemming hun
tol hebben moeten betalen.
De stand van zaken ten aanzien van
het Nederlandse bedrijfsleven is, in
weerwil van de eerder genoemde ver
schijnselen, dan ook niet zodanig dat er
reden is om het vertrouwen in de aan
delen van onze gevestigde ondernemin
gen op te zeggen. Ook het koerspeil is,
algemeen gesproken, niet buitensporig
hoog wanneer men kennis neemt van de
verslagen, welke thans verschijnen en
de dividenden, welke over 1959 worden
uitgekeerd. De banken hebben het in
1959 zeer goed gedaan en het dividend
van de Amsterdamsche, Rotterdamsche
en Twentsche Bank kon dan ook met
2% worden verhoogd, hoewel men onge
twijfeld nog belangrijke bedragen aan
het ook van de buitenwereld heeft ont
trokken, dat nu eenmaal in ons land
bij de meeste ondernemingen de ge
woonte is.
Men ziet het ook aan de forse divi
dendverhoging bij Van Vlissingen Co
(van 14 tot 22%) nu men, als gevolg van
de oppositie van een groep aandeelhou
ders, met de kaarten op tafel moest ko
men. Ook een verslag als dat van de
Koninklijke Nederlandsche Stoomboot
laat een deel van het verkregen resul
taat schuil gaan, maar toont niettemin
een vrijwel gelijk financieel resultaat
als dat van 1958, dat weer grotendeels
voor de vernieuwing van de vloot wordt
wens ook tijdens de koersdaling op de aangewend. Aandeelhouders ontvangen
Advertentie
Alle bekende merken o.a.:
TRIUMPH, model Gabriële, va. f 309.—
EVEREST met tabulator f350.—
SWISSA, Zwitsers produktf 335.
GROMA, zwaar model in koffer f 350,
KOLIBRI, reisportable in
kunstlederen tas f265.—
MONTANA, reisportable, in plastic
koffer f265.—
VRAAG GEHEEL VRIJBLIJVEND
DEMONSTRATIE.
Haarlemmerstraat 167171
over een vergroot kapitaal 9% tegen
11% over 1958, maar kunnen de vol
doening smaken dat de maatschappij
haar positie op de wereldzeeën voort
durend versterkt door de moderni
sering van haar schepen, hetgeen thans
samenvalt met een vrij algemene op
leving op de vrachtenmarkt onder in
vloed van een zich uitbreidende wereld
handel.
In het licht van de positie en de resul
taten van de Nederlandse ondernemin
gen is er dan ook geen reden zich over
de Amsterdamse aandelenmarkt al te
veel zorgen te maken en te minder als de
belegger in zijn effectenportefeuille voor
een verantwoorde verhouding tussen
obligaties en -aandelen heeft zorg ge
dragen.
Overijsels dorpje door journalisten bestormd
Onderzoekingen
Een feit is dus, dat de gewestelijke
raad van het Landbouwschap in Zwolle
op het ogenblik een onderzoek instelt
naar het contract. Een feit is ook, dat
het Bureau Arbeidsrecht van het NVV
te Zutfen op het ogenblik onderzoekt in
hoeverre en langs welke weg een ver
haal op loon bij de heer Kolkman voor
Bally valt te bewerkstelligen. Het argu
ment, dat Bally op de Kokbosch als
„kind in huis" zou zijn behandeld, wordt
door de anti-groep in Diepenveen met
(Van onze Groningse correspondent)
De Diepenveense postbodes hebben nog nooit zo'n „grote klant"
gehad aan boer A. Kolkman op de Kokbosch als deze week nu het
verhaal in Nederland bekend werd, dat hij bijna vijftig jaar lang zijn
inwonende knecht Hendrik Bally beloonde met een rijksdaalder per
week, waar dan sinds de oorlog twee kwartjes voor pruimtabak am.-s.ucp „lvyvu..„, uici
oorspronkelijk eigenbouw van het land van Kolkman zelf op gekort meewarig schouderophalen behan-
werd. Van heinde en ver komen de brieven binnen, waarin volmaakt deld: „Best mogelijk, maar dan zouden
wij daar met graag kind aan huis wil
len zyn".
En men vertelt hoe Bally vaak. als hij
schillen en afval kwam halen, hier en
daar een homp brood in zijn zak stak
om het later op te peuzelen. Men stelt
verder, dat Bally dan misschien geen
volwaardige boerenknecht was, maar hij
toch van vroeg in de morgen tot laat
in de avond aan het werk was: schillen
ophalen, vee verzorgen, huishoudelijke
karweitjes opknappen en allerlei werk
zaamheden meer.
onbekenden in vaak ongezouten taal hun afschuw over deze zaak te
kennen geven.
Boer verontwaardigd
over de publiciteit
Uiteraard praat de 'heer Kolkman daar
niet zoveel over. maar dat het geen com
plimenteuze brieven zijn. dat heeft hij
toch wel laten merken. En ook, dat het
tegenwoordig bepaald niet met vreugde
is, wanneer hij gehoor geeft aan het rin
kelen van de telefoon, want ook die
brengt hem vaak in contact met ver
ontwaardigde mensen. Intussen krijgt
ook Hendrik Bally in het rusthuis „Het
Weterman" meer post dan hij vermoe
delijk ooit in zijn leven zo dicht op el
kaar heeft gehad: brieven met alleen
maar een woord van deelneming over
het verleden of gelukwensen met het
onbezorgde heden, maar ook geld, snoep
en sigaren.
Opschudding
Het geval-Bally heeft een complete
opschudding veroorzaakt in het lande
lijke Diepenveen, dat er gemeenlijk zo
rustig en lieflijk voortleeft onder de rook
van Deventer. Journalisten van allerlei
kranten tot en met een buitenlands pers
bureau hebben sinds vorige week zater
dag, toen deze zaak aan het rollen
kwam, Diepenveen bestormd, vaak in ge
zelschap van fotografen. Op de Kok
bosch van boer Kolkman had men er
woensdag zelfs een record-aantal van
twaalf te verwerken en daar waren dan
de cameramensen en reporters van de
NTS neg niet eens bijgeteld. En ook
maandag en dinsdag was het al een ko
men en gaan geweest van afgevaardig
den van week- en dag-bladen. En zoals
het nu eenmaal gaat in een vry kleine
besloten gemeenschap doen de vreemd
ste verhalen en merkwaardigste geruch
ten de ronde over die bezoeken. In het
rusthuis „Het Weterman" heeft men.
toen de invasie op gang begon te komen
deuren angstvallig en zorgvuldig dicht
gehouden, omdat men wil voorkomen,
dat Bally helemaal niet meer op verhaal
kan komen. Het dorp heeft zich inmid
dels heel duidelijk in twee groepen ver
deeld, de ene partij staat fel aan de kant
van boer Kolkman .maar niet minder
fel is de groep, die blij is dat deze zaak
aan het rollen kwam en die zijn veront
waardiging, dat verschillende Diepen-
veners pertinent weigeren om ook maar
iets met de heer Kolkman te maken te
hebben. Huizen, waar jaar in jaar uit
Bally voor zijn werkgever schillen en an
der afval kwam halen, vindt boer Kolk
man nu vijandig gesloten.
Verontwaardigd
De heer Kolkman is hevig verontwaar
digd over de publiciteit en de behande
ling die hem ten deel valt. Hü is
zonder overigens de kern van het ver
haal te ontkennen en bevestigend dat de
genoemde loonbedragen juist zijn zich
van geen kwaad bewust. Veeleer vindt
hij, dat hij en zyn famlilie zich altijd
heel goed tegenover Bally hebben ge
dragen en dat hem eigenlijk alleen maar
dank toekomt. Hij zegt dan, dat Bally
van het begin af aan een onvolwaardige
knecht is geweest, die tal van werk
zaamheden op de boerderij niet kon ver
vullen. Bovendien schermt hij met een
schriftelijk contract, dat goedgekeurd
zou zijn door de plaatselijke sociale com
missie van het Landbouwschap, een con
tract, dat volgens hen, die de inhoud
kennen, uitmunt door vaagheid en waar
in over een loonbedrag in concreto niet
wordt gesproken. De heer Kolkman ver
telt ook dat Bally niets liever deed dan
steeds bij hem blijven, daar hij „als kind
aan huis zou zijn behandeld.". De hele
rel, zo meent Kolkman, zou aan het rol
len en in de kranten zijn gebracht door
een schoonzoon, met wie hij in onmin is
geraakt.
Nederlandse verfexport
20 procent groter
De Nederlandse verfexport ontwikkel
de zich in 1959 zeer gunstig. In totaal
werd 16 miljoen kg verf voor een waar
de van bijna 40 miljoen gulden geëxpor
teerd. zo deelt de exportgroep verf van
de Vereniging van Vernis- en Verf fabri
kanten mee.
De verfexport heeft zich na de oorlog
in een steeds opgaande lijn bewogen. In
vergelijking met 1950 kan een verdubbe
ling worden geconstateerd.
Sloopauto's uit buurlanden
in ons land weer op de weg
Een waarschuwing van de KNAC
aan kopers van gebruikte auto's:
Wees vooral voorzichtig met het ko
pen van auto's, die tweedehands uit
Duitsland of België zijn geïmporteerd.
In toenemende mate komen er sloop
auto's over de Nederlandse grens, die
hier worden opgelapt en verkocht.
In 1958 werden er vanuit Duitsland
ruim 2500 gebruikte personenauto's in
ons land ingevoerd. Van België uit
bijna 1800. Vorig jaar waren deze aan
tallen respectievelijk ruim 4000 en iets
minder dan 3000.
Er zijn verschillende redenen voor
deze grote en sterk stijgende import
van gebruikte wagens. Ten eerste kan
invoer ervan uit fiscaal oogpunt voor
deel bieden. Daarnaast is het zó. dat de
verzekeringsmaatschappijen in de ons
omringende landen dikwijls een bescha
digde auto eerder als „total loss" be
schouwen. Men vindt er wrakken bij,
die op zichzelf nog wel hersteld kunnen
worden. Van deze categorie komen er
telkens de grens over. Ze worden dan
hier uiterlijk in een staat gebracht, die
een misleidend goede indruk maakt.
Er zijn zeker ook goede exemplaren
bij de geïmporteerde gebruikte wagens
(b.v. als het betreft import om fiscale
redenen), maar de gebrekkige exempla
ren overheersen.
De KNAC merkt tenslotte op. dat de
importen van deze opgeschilderde wrak
ken opnieuw aantonen, hoe noodzake
lijk het is een technische keuring door
ter zake kundige instanties vooraf te
laten gaan aan elke aankoop van de I
gebruikte auto.
Niets mee te maken
Vast staat ook. dat de schoonzoon, die
door da heer Kolkman als de grote zon
debok is aangewezen, met de eerste pu-
bliikatie in de krant helemaal niets te
maken heeft gehad. Bovendien is het
initiatief van Bally zelf uitgegaan om
verbetering in zijn toestand te brengen.
Toen hij in het ziekenhuis lag klaagde
hij zijn nood en pas later is de schoon
zoon eraan te pas gekomen, omdat die
zich in afwachtng van plaatsing in het
rusthuis, waarvoor Sociale Zaken van
Diepenveen zorgde .over hem ontfermde
en hem in huis opnam.
De heer Kolkman zegt ook. dat „de
heren" van Hoenderlo volledig met de
toestand op de hoogte waren, maar een
feit is. dat de inrichting Hoenderlo, als
een „klant" meerderjarig is geworden,
zich daar ndet meer mee bemoeit, als
blijkt, dat hij zichzelf kan redden. En j
dat was omstreeks 1916, toen Bally meer-
derjarig werd, het geval. Wel heeft men
hem naderhand bij zijn huldiging voor
veertig jaar trouwe dienst teen hij
ook de zilveren eremedaille Oranje-Nas-
sau kreeg— toegespreken en 25 gulden
gegeven. De heer Kolkman is vastbeslo
ten om recht- en eerherstel te zoeken.
Even stellig als vele Diepenveners en
daar zijn ook boeren bij overtuigd
blijven van het grove onrecht dat Bally
is aangedaan
Industriële vormgeving op de voorgrond
Reclame kan zich alleen ontplooien in een vrije wereld, een wereld waarin de
economie gebaseerd is op de vryheid van producent en consument en van elkeen
die bü het goederen- en dienstenverkeer is betrokken. Alleen op basis van een
vrije economie kan men dan ook spreken van het bestaansrecht van reclame,
omdat een vrye economie gepaard gaat met concurrentie en concurrentie zonder
reclame nu eenmaal onbestaanbaar is.
Tot deze uitspraak kwam jhr. W. van
Andringa de Kempenaer, voorzitter van
het „Genootschap voor reclame". Hij
sprak gisteren over „Reclame maken
zonder reclame" aan een koffiemaaltijd
van het departement Amsterdam (in
Krasnapolsky) van de Ned. Mij. voor
Nijverheid en Handel.
„In ons land", zo zeide spreker, „wordt
jaarlijks 400 tot 450 miljoen gulden in
reclame geïnvesteerd. Reclame mag men
zeker niet op één lijn stellen met pro
paganda. Immers propaganda dient een
ideëel doel, reclame een commercieel
doel. Reclame vormt een onderdeel van
de zgn. „Sales promotion", de verkoop
bevordering. In iedere gulden die we in
Nederland uitgeven steekt 1.9 cent aan
reclame. Over de bedragen die het
Amerikaanse bedrijfsleven aan reclame
besteedt noemde spreker indrukwekken
de cijfers. Hij stelde vast, daC tien jaar
geleden hier en elders het reclame
budget nog niet de helft bedroeg van
het huidige. In steeds bredere kring
namelijk legt men een steeds grotere
belangstelling voor reclame aan de dag.
Spreker verklaarde dit uit de verande
ring in de verhouding tussen leverancier
en cliënt. Vroeger bestond er tussen bei
den een persoonlijk element. Dit is nu
vervangen door wat spreker noemde:
„Het vertrouwen op afstand", en dat is
het merkartikel.
Daar komt by, dat in het moderne
produktieproces de mens als maker
steeds meer schuil gaat achter de tech
nische apparatuur en dat de directies
van de ondernemingen meer zorgen
hebben over het afzetprobleem dan over
de produktie. Om de consument te trek
ken heeft men de industriële vormgeving
te hulp geroepen, waarvan de betekenis
steeds meer wordt ingezien. Doel hier
van is niet alleen een goed produkt te
leveren, maar dit de consument tevens
voor te zetten in een verantwoorde vorm
en aantrekkelijke verpakking.
Om het menselijk aspect van de
reclame tot zijn recht te laten komen J
zijn, volgens spreker, de volgende drie
punten nodig: 1. een produkt of dienst
verlening; 2. een markt om te opereren:
3. de mens als verbruiker. Bij bepaling
van de richting der reclamepolitiek geeft
de laatste de grootste zorg Spreker
noemde reclame een der grootste mach
ten in de huidige samenleving. Het is j
goed, dat we ons af en toe op de ver- j
antwoording te dien aanzien beraden.)
Dit geldt ook met betrekking tot nieuwe
reclamemiddelen zoals de commerciële1
televisie, waarvan spreker zeide. dat
deugdelijke maatstaven dienen te wor
den aangelegd op haar eerlijkheid en
waardigheid, teneinde een verantwoord
gebruik van dit nieuwe medium te1
maken Het Genootschap voor Reclame j
is zich hiervan wel bewust.
Er mag geen sprake zijn van een „uit
levering aan het grootkap taal", zoais
men wel eens hoort beweren. Ook de
kleine middengrote adverteerder dient
te worden ingeschakeld en aan zijn trek
te komen. Aan die eis zal het Genoot
schap ongetwyfeld vasthouden, aldus de
heer Van Andringa de Kempenaer, wiens
toespraak grote belangstelling trok.
Bij de veehouder Korver was het
gisteren feest. Het „feestvarken"
was de koe „Annie 8", die gisteren
haar honderdduizendste liter melk
gaf. De dochters van de boer na
men een glaasje extra op het feest.
Het was de tweede Nederlandse
koe, die deze prestatie leverde. Op
de gehele wereld zijn maar veertien
van deze gevallen geregisteerd. I
ZORRUG PATJE
OR By KOMT
ENZ. ENZ.
