DE GAULLE WIL REFERENDUM
OVER ALGERIJNSE POLITIEK
VANMIDDAG WORDT
ER TOCH GESPROKEN
Debré bood zijn ontslag aanmaar
de president aanvaardde dit niet
WEERBERICHT
Ook andere steden in Algerije
thans door rebellie aangetast
Nieuwe barricades
Rijnland-Palts
verbiedt DRP
REGERING STUURDE UITNODIGING
„Over klimaat
bij vervoer
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 27 JANUARI 1960
No. 29959
LEEDSCH
DAGBLAD
Directeur E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze Parijse correspondent)
In Parijs nemen de geruchten van uur tot uur
een alarmerender karakter aan. Premier Debré,
die in 36 uur niet op zijn bed is geweest, zou
gisteren aan president De Gaullc zijn ontslag
hebben aangeboden, maar dit werd door de presi
dent geweigerd. In de regering zouden de ultra's
als Soustelle, Guillaumat en Triboulet, een bijna
dreigende houding tegen het staatshoofd aanne
men. Het bezoek, dat de Kamerpresident Chaban
Delmas gisteren aan De Gaulle bracht, verhoogde
anderzijds de waarschijnlijkheid van de veronder
stelling, dat De Gaulle artikel 16 van de Grondwet
in werking wil stellen, waardoor hem dictatoriale
bevoegdheden kunnen worden toegekend. Ook is
er sprake van een nieuw referendum om het
gehele Franse volk direct, en dus niet door de tus
senkomst van het parlement, te verzoeken duidelijk
uitspraak te doen over de Algerijnse politiek van
De Gaulle. De bewaking van het parlement en de
ministeries is opnieuw verscherpt. Algemeen werd
hedenochtend in Parijs verwacht, dat tijdens de
Kabinetszitting van vanmiddag 3 uur belangrijke
beslissingen genomen zouden worden. Uitstel van
verdere stappen kan inderdaad moeilijk nog langer
worden geduld.
Vanochtend was de toestand in Al
gerije en de verhouding met Frankrijk
nog weinig gewijzigd. Wel stijgt de
spanning bij het uur. Buiten de hoofd
stad Algiers worden nu ook de andere
grote steden, zoals Oran, Bone en Con-
stantine, door de rebellie aangetast. Een
goed deel van het land zou „plat" lig
gen tengevolge van de algemene staking.
De transporten door de lucht en over
zee, tussen Algerije en Frankrijk, worden
steeds moeilijker en minder frequent.
Ook op het vliegveld van Algiers zou
een staking zijn uitgebroken. De cen
suur laat echter zeer spaarzamelijk be
richten door. De activisten trachten in
tussen ook Frankrijk zelf in hun agita
tie te betrekken. Zo zijn er onder de
Parijse studenten vlugschriften verspreid
met de oproep zich solidair te verkla
ren met de „strijdende patriotten" in
Algerije.
Het staat nu wel vast dat het leger
in Algerije niet geneigd is om de orde
met geweld te stellen. Maar alles wijst
er ook op dat De Gaulle vastbesloten
OOK PRINSES BEATRIX
NAAR OOSTENRIJK
Prinses Beatrix zal in de loop van
de volgende week naar Oostenrijk rei
zen voor een wintersportvakantie. De
Prinses zal zich in Sankt Anton bij
haar zuster, Prinses Irene, voegen,
die dan in Sankt Anton zal zijn
teruggekeerd van haar bezoek aan
Wenen.
Prinses Irene is gisterochtend uit
Sankt Anton in Wenen aangekomen
voor een bezoek van een week. De ko
mende dagen zal zij musea, theaters en
andere bezienswaardigheden bezichtigen,
waaronder de Opera.
In dc Westduitse staat Rijnland-
Palts is vandaag de uiterst rechtse
Duitse Rijkspartij verboden.
Hedenochtend is een huiszoeking
verricht bij vooraanstaande leden
van de Duitse Rijkspartij in Rijn
land-Palts.
Tientallen doden in Seoel bij
gedrang op station
Gisteren zijn, kort voor middernacht
plaatselijke tijd, 31 personen om het
leven gekomen en 49 gewond, toen een
menigte reizigers zich verdrong op een
spoorwegstation in de Zuidkoreaanse
hoofdstad Seoel. De haastige reizigers
wilden met alle geweld een trein halen
die, aan de vooravond van het Chinese
nieuwjaar, uit Seoel naar Mokpo, in
Zuid-Korea vertrok.
is om zelf de gehele verantwoordelijk
heid te dragen als de regering geen op
lossing kan vinden voor de crisis.
Leden van een delegatie van Alge
rijnse parlementsleden, die gisteren in
Parijs zijn aangekomen, verklaarden
tegenover journalisten in de wandel
gangen van de Nationale Vergadering,
dat het gehele volk van Algerije was
opgestaan omdat het Frans wil blijven.
Zij gebruikten uitspraken als: „Wij zijn
niet gekomen om te onderhandelen",
„Als de regering geweld gebruikt, zullen
de doden bij duizenden geteld worden",
„Er zal geen nieuw Boedapest komen"
en „De politiek van president De Gaulle
is onmogelijk, onwettig en ongewettigd".
In Algiers zijn intussen in versneld
tempo nieuwe barricades opgeworpen
doordat de rebellen zich nu, blijkbaar
ook al ongestrafd, 'van pneumatische
asfalt-brekers bedienen om het wegdek
nog wat grondiger en vlugger te ver
nielen! De muiters hebben zich, even
eens zonder incidenten, door kornuiten
kunnen laten aflossen en de instruc
ties van de generale staf aan de para
chutisten om geen nieuwe elementen
op de barricades toe te laten worden
blijkbaar dus steeds nonchalanter op
gevolgd.
Het hoofdkwartier van de rebellen
leider in Algiers, Lagaillarde, gaf gister
avond een „algemeen nieuwsbulletin"
uit, waarin werd gezegd dat een „ge
heime commandopost" zijn organisatie
had uitgebreid tot het platteland.
De correspondent van Reuter vertelde
in gecensureerde berichtgeving, dat gis
teren de hele dag vrachtwagens levens
middelen en andere voorraden bij het
hoofdkwartier van de oproerlingen los
ten. Doordat twee gewonden in een zie'-
kenhuis aan hun letsel bezweken, is
het dodencijfer van zondag inmiddels
tot 27 gestegen.
De troepen handhaafden gisteren hun
wacht bij de Kasbah, de oude Arabische
stadswijk, waar 80.000 muzelmannen
wonen. Volgens de oproerlingen zou
verwijdering van die wacht tengevolge
hebben dat duizenden mohammedanen
hun te hulp schoten.
In Bone en Const-antine werden be
togingen gehouden, evenals in Oran,
waar gistermiddag bij de centrale bar
ricade 5.000 mensen op de been waren.
Nergens vielen echter gewelddadigheden
voor. Voor de begrafenissen in Algiers
Oude man met liamer
schedel ingeslagen
Dc hoofdbewoner van een huis
in de Van Spilbergenstraat te
Amsterdam trof gistermiddag even
na een uur een van zijn kamerbe
woners de 76-jarige heer J. Obbes
met ingeslagen schedel dood op
bed. Op de vloer lag een hamer.
De man rende onmiddellijk de straat
op om de politie te waarschuwen, maar
even tevoren was ook de daderes het
huis uit gelopen om in een nabijgelegen
winkel de politie te laten opbellen. Ëen
en ander veroorzaakte grote opschud
ding in deze buurt, waar de mensen
reeds voor het huis dromden voor de
agenten arriveerden.
In het politiebureau Lodewyk van
Deysselstraat heeft een 34-jarige juf
frouw (geen familie van het slachtoffer)
bekend de man drie klappen met de
hamer te hebben gegeven; deze moet op
slag dood zr" - geweest.
De vrouw die in hetzelfde hui6 een
kamer bewoonde zei dat de heer Obbes
haar had verweten, dat zij een relatie
had met de hoofdbewoner. Zij zou hem
eerst hebben gestompt maar toen hij
was doorgegaan met zijn verwijten had
zij een hamer gegrepen. De vrouw was
volkomen overstuur. Zy moet hebben
gehandeld in een vlaag van verstand
verbijstering en was reeds onder behan
deling van een zenuwarts.
van de zondag gevallenen bestond zeer
grote belangstelling. Tijdens het voor
bijtrekken van de stoet werd absolute
stilte in acht genomen
IJzeren discipline
Een verslaggever van AFP meldde
gisteren, dat onder invloed van de oud
parachutist Lagaillarde de oproerlingen
achter de barricaden te Algiers zich mi
litair organiseren. Langzamerhand komt
een ijzeren discipline in de plaats van
de wanorde, die er aanvankelijk heerste.
Lagaillarde geeft aanhangers militaire
rangen. Twee journalisten die een
vraaggesprek met hem wilden hebben,
hoorden hem zeggen: „Geen vraagge
sprek. Schildwachten, brengt deze heren
terug naar de barricaden".
De universiteitsgebouwen waarin de
aanhangers van Lagaillarde zich heb
ben verschanst, zijn tot een sterkte ge
maakt die de omgeving beheerst. Met
blokken beton zijn kazematten inge
richt waarin mitrailleurs zijn geplaatst.
De deuren, gangen en trappen zijn ver
sperd. Om bij de commandopost van
Lagaillarde te komen, moet men ten
minste tien versperringen passeren en
over twintig hindemissen klimmen.
De leider van de oproerige beweging,
Ortiz, heeft gisteren een krans op de
grootste barricade gelegd ter nagedach
tenis aan hen die zondag zijn gevallen.
Na de kranslegging werd een minuut
stilte in acht genomen en het Franse
volkslied gezongen.
Verolnie wil twee
superscliepen bouwen
De heer C. Verolme, eigenaar van de
Verolme scheepswerven te Rotterdam,
heeft gisteren te New York. waar hij
maandag aankwam, verklaard, dat hij
zeer enthousiast is over een plan om
twee superschepen te bouwen die op de
Atlantische route elk 8000 passagiers
kunnen vervoeren.
Op een persconferentie zei ihjj, dat hij
binnen drie tot vier maanden een beslis
sing zal nemen aangaande het plan.
De heer Verolme overweegt de super
schepen te Rotterdam te bouwen als een
„geheel Nederlands project". Hij is be
reid 20% van de kosten, naar schatting
een klein 400 miljoen gulden per schip,
te dragen.
De schepen zouden met een snelheid
van 35 knopen in vier dagen de Atlan
tische Oceaan kunnen oversteken.
Prinses Irene, die in Sankt Anton
een wintersportvakantie heeft door
gebracht ,is in Wenen aangekomen
waar zij onder meer. een bezoek zal
brengen aan de broemde Spaanse
rijschool. De Prinses bij haar aan
komst in gezelschap van een func
tionaris van de Nederlandse am
bassade in Wenen.
Vanmiddag om half vijf is in het
ministerie van Verkeer en Water
staat een gesprek begonnen tussen
de regering en de voorzitters van
de werkgevers- en de werknemers
organisaties. betrokken bij de loon
onderhandelingen in de vervoer-
sector.
De uitnodiging tot deze bijeen
komst werd door de regering aan
de betrokken instanties verzonden
aan het einde van een bewogen
dag. waarop van vele kanten zware
druk op haar was uitgeoefend om
de zo abrupte annulering van
de loonbesprekingen ongedaan te
maken.
„Laat de bonafide vakorganisaties
toch niet lijden onder de wilde acties
in enkele bedrijven', zo werd algemeen
met klem betoogd.
Maar 's middags in de Tweede Kamer
zeiden minister Van Rooy en staatsse
cretaris Roolvink van Sociale Zaken
nog met nadruk, dat voor het overleg
een rustige sfeer nodig was.
Geen druk
„Wanneer twee dagen voor de voort
zetting van het overleg een staking uit
breekt en uit het overleg zou een resul
taat tevoorschijn komen, dat beter is
dan enkele dagen tevoren mogelijk leek,
dan zou men dit wijten aan de gevoerde
actie. Tijdens het overleg mag geen druk
worden uitgeoefend, niet op de bonafide
vakorganisaties en niet op de regering,
die daarom tot uitstel heeft besloten,
maar het overleg zo spoedig mogelijk
wil hervatten als de sfeer, het klimaat,
weer goed is", aldus staatssecretaris
Roolvink.
„Maar door het uitstel wordt niemand
gestraft", voegde hij eraan toe. „Want
de datum van ingang van loonsverbete
ring ligt toch vast"
Veranderlijke bewolking
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond:
Veranderlijke bewolking en slechts
hier en daar enige regen. Matige wind
in hoofdzaak tussen oost en zuid. On
geveer dezelfde temperaturen.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
28 JANUARI
Zon op: 8.28 uur ;onder: 17.18 uur.
Maan op: 8.11 uur ;onder: 18.03 uur.
Hoogwater te Katwijk te 3.10 en 15.26
uur; laagwater te 11.18 en 23.42 uur.
Aandrang
Desondanks werd er in de Kamer hef
tig aangedrongen op een hervatting van
het overleg.
„Zo spoedig mogelijk", zeiden de he
ren V. d. Ploeg (KVP) en Oud (WD).
„Nog deze week", wenste de heer
Beernink (CHU)
„Onverwijld", smeekte de heer Van
Eibergen (Alt.)
„Onmiddellijk", eiste de leider van de
oppositie, mr. J. A. W. Burger. Hij dien
de een motie in, waarin de regering in
overweging werd gegeven het overleg
vandaag alsnog te laten doorgaan. De
Kamer stemde de motie met 42 tegen 61
stemmen af.
De minister beloofde aan het slot van
het debat, dat intensief contact met de
bonafide vakorganisaties gehouden wor
den en het overlea direct zou worden
hervat, als bleek, dat het (klimaat gunsti
ger was geworden.
Weinig later op de dag, waarop de re
gering ook buiten de Kamer overstelpt
was met telegrammen en verzoeken om
het loonoverleg toch te laten doorgaan,
ging de uitnodiging voor het gesprek
van vanmiddag de deur uit.
„Een gesprek over het klimaat van
eventueel op korte termijn te openen
nieuwe onderhandeling over de loon-
voorstellen in het vervoersbedrijf,"
heette het.
0 Slot pag. 2
Dit Blad bestaat uit 12 pagina's
In Den Haag werd gisteravond de
Nijhoffprijs van het Prins Bernliard
Fonds voor vertaling van een ban-
del Nederlandse poëzie in het
Spaans uitgereikt aan de Spaanse
letterkundige Carras Quer. Van
links naar rechts de heer Anton
Coolen, voorzitter van de jury die
de prijs uitreikte, de Spaanse am
bassadeur in ons land de hertog
van Baena, de heer Quer en de
voorzitter van het fonds mr. G.
Wiarda.
Reddingswerk in de
mijn van Coalbrook
gaat tergend langzaam
De mannen die met een grote boor
machine trachten de 435 in een kolen
mijn bij Coalbrook in Zuid-Afrika inge
sloten mijnwerkers te bereiken, hebben
zes kostbare uren verloren door moeilijk
heden met de koppelingsbak van de
machine. Met de boormachine probeert
men van het aardoppervlak af een
schacht te maken naar de ruimte waar
in de mijnwerkers sinds donderdag zijn
opgesloten.
De boor liep maandag vast op een
harde gesteentelaag, maar nadat de
koppelingsbak weer functioneerde, kwam
men in zachtere lagen, waardoor de
eerdere boorsnelheid van 30 centimeter
per uur kon worden verdubbeld.
Een deskundige heeft dinsdag gezegd,
dat overlevenden onder de grond zeker
het geluid van de boor zullen horen, Als
zij weten wat het betekent, zal dat hun
zeker de moed geven nog de twee dagen
te wachten, die men nodig heeft hen te
bereiken. De mijnwerkers bevinden zich
180 meter onder het aardoppervlak.
Later op de dag daalde het tempo
van de grote boor weer aanzienlijk als
gevolg van harde steen. Gisteravond was
men pas op 41 meter diepte. Intussen
gaat het werk aan de nieuwe grote
schacht voort. Het zal echter zeker een
maand duren voor men met deze
schacht de vereiste diepte heeft bereikt.
Dreigement van Ulbricht
De Oostduitse communistische leider
Walter Ulbricht heeft Bondskanselier
Adenauer een brief gezonden waarin hij
onder meer zegt dat Oost-Duitsland zijn
bondgenoten om raketten zal vragen in
dien West-Duitsland niet ophoudt met
de uitrusting van zijn strijdkrachten met
atoomwapens".
Oost-Duitsland zal overeenkomstige
maatregelen nemen, aldus Ulbricht, die
een volksstemming in beide delen van
het land voorstelt over ontwapening in
Duitsland en de gehele wereld en over
het sluiten van een vredesverdrag. In
Bonn wilde een woordvoerder van de
Westduitse regering geen commentaar
op de brief leveren.
wm
Tot 6 februari
koopt u k» onze Service-
Verkoop nog zo'n prachtige
Valmeline regenjas
met 20°/o korting
Dlv. modellen en kleureno.a.
moderne gemêleerde tinten.
In Egypt, katoen en poplin.
Ook grote en lengtematenI
194.50 - 20% 175.60.
House of England
Amsterdam - Oen Haag
Eindhoven - Hilversum - Bussun I
Lof en blaam voor
Amerikaanse raketten
De Amerikaanse luchtmacht heeft gis
teren bekend gemaakt dat de definitieve
plaats voor vier nieuwe lanceer-bases
voor Atlas-raketten is gekozen. Deze
bases, die in de komende twee jaar zul
len komen, worden gevestigd op de
luchtbasis Altus in Oklahoma, op de
basis Dyess bij Abilene in Texas, op de
basis Walker by Roswell in Nieuw-Me
xico en op de basis Plattsburg in de
staat New York. Met. de aanleg is 47
miljoen dollar gemoeid. Voorts zijn de
plaatsen voor de bouw van vijf bases
voor Titan-raketten uitgezocht.
De democratische Senator Russell,
voorzitter van de Senaatscommissie
voor de strijdkrachten, verklaarde giste
ren dat de legerleiders by hun verkla
ringen voor het Congres hem er niet
van hebben kunnen overtuigen, dat de
Verenigde Staten op raketgebied niet bij
de Sovjet-Unie achter zijn.
De militaire leiders hebben in ge
heime bijeenkomsten verklaard, dat met
de Amerikaanse raketten op het ogen
blik snelle vorderingen worden gemaakt
en zjj legden de nadruk op de kracht
van de Amerikaanse strategische lucht
macht. Doch Sentaor Russell stelde daar
tegenover dat de Sovjet-Unie Intercon
tinentale raketten in serie vervaardigt,
terwijl de Amerikaanse raketten nog
maar nauwelijks het stadium van labora
torium-onderzoek te boven zijn. Op zjjn
wekelijkse persconferentie heeft presi
dent Eisenhower gisteren o.m. gesproken
over de ruimtevaart. Hjj zei dat het
Amerikaanse ruimteonderzoek van de
laatste vijf jaren iets bewonderenswaar
digs is waarop men trots kan zijn.
Meer E.E.G.-hulp voor
Ned. Nieuw-Guinea
In Brussel verluidt dat de E.E.G.-
hulp voor Nieuw-Guinea. voor de
houw van een proefstation bij Mano-
kwari. zal worden verhoogd met
130.000 dollar. Voor dc bouw van dit
proefstation was reeds voor de periode
1958—61, 1.896.000 dollar toegekend.
Dit geld wordt geput uit het E.E.G.-
ontwikkel ingsfonds voor landen en ge
bieden overzee, dat de zes landen in
vijf jaar tijds moeten vormen. Neder
land zal 70 miljoen dollar in het fonds
storten. De extra-toewijzing van
130.000 dollar is bestemd voor ae defi
nitieve uitwerking van de bouwplannen
voor het proefstation en voor de leiding
en het toezicht op de uitvoering van de
plannen.
