NA DOOI VAN KORTE DUUR
ZET DE VORST TOCH DOOR
Jacht op Oberlander
Maatregelen getroffen
in de censunr-kwestie
WEERBERICHT
Barre sneeuwstormen in Zweden
Gladde wegen
Na verhoor door commissie
iieefl een zoon
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 11 JANUARI 1960
No. 29945
LEIDSCH
DAGBLAD
DirecteurE. A. E. van Dlshoeck
HoofdredacteurJ. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
17.80 per kwartaal; f2.55 per maand; f 0.59 per week
Witte SingeJ 1. Lelden üiro no 57055
Telefoon Directie en Administratie 25041. Redactie 21507
ZEER KOUDE LUCHT UIT DE POOLSTREKEN
De dooi, welke gisteravond een aanvankelijk succesvolle aanval op
de vorst in ons land inzette, was slechts van korte duur. Achter de
depressie om stroomde zeer koude lucht uit de poolstreken via Zweden
en Finland naar het zuidwesten. Vanochtend reeds had deze koude
lucht onze landsgrenzen bereikt. Ze zal zich over geheel West-Europa
uitbreiden, waarbij de temperatuur geleidelijk verder naar beneden
zal gaan. De vorst zet dus door.
Door een depressie, die vrijwel pal
naar het zuiden over de Oostzee trok
ging gisteravond de wind in ons land
tijdelijk uit zee waaien. Zachtere lucht
stroomde binnen en in de westelijke pro
vincies liep de temperatuur op tot en
kele graden boven nul. In het oosten
van het land bleef het daarentegen licht
vriezen.
Daardoor heerste er gisteravond een
merkwaardige situatie in ons land. Vrij
wel overal viel sneeuw, behalve in de
kop van Noord-Holland en op de Af
sluitdijk, waar regen viel. Op sommige
plaatsen ging de sneeuw vergezeld van
vorst, op andere van lichte dooi. Hier en
daar viel na de sneeuw enige regen.
Vooral op wegen, waar de sneeuw werd
platgereden, had het verkeer last van de
gladheid.
In het noorden van het land waren de
wegen door opvriezen spiegelglad. Het
verkeer stagneerde daardoor in ernstige
mate. De eerste bussen van nagenoeg
alle diensten vielen overal uit. Toen op
de meeste hoofdwegen pekel was ge
strooid liet men omstreeks acht uur de
eerste bussen vertrekken. Uiteraard was
er veel vertraging. Echter niet bij de
spoorwegen.
Ook elders
Gisteren was het helder vriesweer in
ons land. Elders in Europa ging men
gebukt onder de verschrikkingen van bar
winterweer. In grote delen van Zweden
woedden zware sneeuwstormen. Hon
derden sneeuwploegen en tractors moes
ten in actie komen om het verkeer op de
hoofdwegen op gang te houden.
Er kwamen vijf mensen om het leven,
terwijl bovendien nog twee personen
worden vermist. Z\j zijn vermoedelijk
verdronken. Vier personen vonden de
dood door verdrinking, de vijfde was een
vierjarige jongen, die bij een auto-onge
val door de gladheid om het leven kwam.
Alleen reeds in Stockholm moesten vier
honderd auto's worden weggesleept we
gens bevroren motoren of omdat zij door
de gladheid van de weg waren geraakt.
Het scheepvaartverkeer langs de kust
was miniem. Een Duits schip sloeg de
storm waarschuwingen in de wind en
voer toch uit. Nauwelijks buitengaats
moest het onmiddellijk terugkeren. Het
was niet mogelijk in die rukwinden met
het schip te manoeuvreren.
In het noorden van Zweden hadden
de Lappen veel moeite om hun kudde
rendieren te beschermen tegen de hon
gerige wolven. In een nacht werden
laatst negen rendieren doodgebeten.
Daarom drijven de Lappen hun kuddes
nu uit de berggebieden naar de kust.
In Engeland
Het zuiden van Engeland kreeg gister
ochtend ook zware sneeuwval te verwer
ken. Het treinverkeer werd ontwricht en
het verkeer op de wegen kroop in slak
kegang voort. In Kent, ten zuiden van
Londen, kwamen alle beschikbare
sneeuwploegen in actie. Gisteravond wa
ren de wegen levensgevaarlijk door op
vriezen. Ernstige ongelukken waren toen
echter nog niet gemeld.
Koud was het in Duitsland. Het vroor
er 10 15 graden en op de Zugspitze, de
Maximumsnelheden
van 90 en 120 km
De Commissie Veiligheid Wegverkeer,
waarin ook de verkeersbonden zyn
vertegenwoordigd, heeft de minister
van Verkeer en Waterstaat geadvi
seerd een maximumsnelheidsregeling
in te stellen voor het Nederlandse
wegennet.
Onder deze regeling zou op autowegen
met gescheiden rijbanen niet harder
gereden mogen worden dan 120 km.
Deze maximumsnelheid zou voor
autowegen zonder een middenschei
ding 100 km. bedragen en voor de
overige buitenwegen 90 km.
Skileed
Bijna 400 mensen hebben giste
ren op heuvels in de omgeving
van Wenen bij het skiën verwon
dingen opgelopen, daar de sneeuw
laag te dun was94 van hen moes
ten, voornamelijk als gevolg van
het breken van ledematen, in een
ziekenhuis worden opgenomen.
In Linz moesten ongeveer veer
tig skiërs naar het ziekenhuis.
De autoriteiten hebben besloten
over te gaan tot de vorming van
een „skipolitie"zoals deze al
sedert het begin van het seizoen
in Tirol bestaat en welke tot taak
heeft toe te zien op onvoorzichtige
skiërs, die niet voldoende hun snel
heid kunnen regelen.
hoogste berg van het land, zelfs 28 gra
den. Voor het eerst deze winter viel veel
sneeuw in de bergen van het zuiden,
hetgeen de skisport stevig op gang
bracht.
In Frankrijk was het zonnig, met tem
peraturen om het vriespunt. Aan de Ri-
vièra bleef het kwik daar 5 6 graden
boven.
In Denemarken, Noorwegen en Fin
land was het normaal winterweer. De
Denen kregen wat sneeuw en verwacht
werd dat een harde wind zou opsteken.
In Zwitserland vroor het 5 10 gra
den. De wind was guur en het sneeuwde
op laag terrein.
In België vroor het enkele graden.
Spaanse sneeuw
In Spanje viel de eerste sneeuw van
deze winter in de hoofdstad Madrid,
tussen regenbuien in. De meeste over
last werd veroorzaakt door de regen die
in de buurt van Gibraltar overstromin
gen van huizen en wegen veroorzaakte.
De Parjjse politie is er thans van over
tuigd, dat de winter werkelijk zijn in
trede heeft gedaan.
Toen de bittere kou Parijs in zijn
gTeep nam meldden zich meer dan der
tig clochards bij de politie om kleine
misdaden te bekennen, hetgeen hen een
verblijf in de verwarmde gevangenissen
voor een goed deel van het winterseizoen
zouden garanderen.
Het oosten en midden van Canada
zijn door een koudegolf getroffen. In
Montreal is 28 graden onder nul geme
ten en te Timmins in Ontario zelfs 30
graden.
Prins Bernhard naar
Mexico vertrokken
Voor de vierde maal
Gisteravond tegen middernacht werd
de Ph-DSD „Zwarte Zee" van de KLM
met een trekker uit de „Dr. Albert Ples-
manhangar" gesleept, waarna gezag
voerder Zuger onmiddellijk de vier mo
toren liet starten en wegtaxiede, naar
de besneeuwde startbaan van de Am
sterdamse luchthaven, het begin van de
vlucht over de oceaan naar Montreal en
met als eindpunt Mexico.
Prins Bernhard, vergezeld van zijn
particulier secretaris dr. F. A. de Graaff,
alsmede luitenant-kolonel C. C. Geertse-
ma adjudant van de Prins en het hoofd
van de veiligheidsdienst van het Kon.
Huis, de heer C. Sesink, waren nadat
alle passagiers hun plaatsen hadden in
genomen, op het laatste ogenblik in de
DC-7C gestapt. Koningin Juliana en
Prinses Beatrix hadden, per auto via
de besneeuwde wegen uit Soestdijk ko
mend, de Prins naar Schiphol verge
zeld om hem uitgeleide te doen voor zijn
vierde reis naar Mexico, welke hij thans
op uitnodiging van de Mexicaanse rege
ring is begonnen. In de hangar namen
Busramp in Mexico
eist 29 levens
Een autobus is zondag in het
noorden van Mexico van de weg
geraakt, in een ravijn gevallen en
in brand geraakt, waarbij alle 27
passagiers en twee personeelsleden
van de vervoersmaatschappij om
het leven zijn gekomen.
De autobus was onderweg van
Reynosa aan de noordgrens naar
Tampico.
Prinses Irene met vakantie
in Sankt Anton
Prinses Irene is zaterdagmiddag in
gezelschap van enige vriendinnen in het
wintersportcentrum Sankt Anton am
Arlberg aangekomen. De Prinses heeft
haar intrek genomen in het hotel „Post"
waar de leden van het Nederlandse Ko
ninklijk gezin reeds sedert jaren tot de
vaste gasten behoren. In dit hotel ver
blijft thans ook ex-keizerin Soraya van
Perzië.
Koningin Juliana en Prinses Beatrix
met een „goede reis" hartelijk afscheid
van de Prins.
Omstreeks tien uur waren Koningin
Juliana, Prins Bernhard en Prinses
Beatrix bij de intercontinentale hal aan
gekomen. waar het Koninklijk gezel
schap in de VIP-kamer zich nog enige
tijd onderhield met de ambassadeur van
Peru, de zaakgelastigde van Uruguay,
met de president-directeur van de KLM
de heer I. A. Aler en met de familiele
den en de leden van het gezelschap, die
de reis van 14 dagen naar Mexico, Aru
ba en Curasao meemaken.
De Prins brengt in Mexico een be
zoek aan president Adolfo Lopez Mateos
en zal deze een Nederlandse onder
scheiding uitreiken. Het verblijf in Me
xico duurt een tiental dagen. Op het
programma staat o.m. een bezoek aan
Cuernavacas een toeristenoord ten zui
den van de hoofdstad, aan Taxco het
centrum van de zilverproduktie. Ten
slotte zal de Prins enige dagen door
brengen in de badplaats Acapulco, al
vorens naar Aruba en Curasao te ver
trekken. Op 25 januari arriveert Prins
Bernhard weer op Schiphol.
(Van onze Haagse redactie)
Zijn gezicht verborgen achter een krant, geagiteerd naar zijn auto
zoekend, zó verdween de Westduitse minister van Vluchtelingenzaken
prof. dr. Theodor Oberlander, zaterdagmiddag omstreeks half vier uit
Den Haag. Het was het slot van een grootscheepse jacht, welke
Nederlandse en Westduitse journalisten en fotografen de gehele dag
op prof. Oberlander hadden gemaakt.
Op een zorgvuldig geheim gehouden
plaats in Den Haag uit de nasporin
gen van de journalisten kwam vast te
staan, dat dit hotel „Central" in de
Lange Poten moest zijn werd prof.
dr. Oberlander zaterdagmiddag meer
dan twee en een half uur verhoord door
een internationale commissie van ver
zetslieden, die een onderzoek instelt naar
de beweringen, dat het bataljon „Nach-
tigall", waarvan prof. dr. Oberlander
commandant was, in juli 1941 verant
woordelijk is voor de dood van plm.
34.000 inwoners van de Poolse stad Lem-
berg.
Van drie zijden zijn deze beschuldi
gingen ingebracht: van de in Moskou
werkende Russische journalist Bezy-
menski, van de „Verein von Verfolgten
vom Naziregime" in Frankfort en van
prof. Norden, hoofdredacteur van het
Oostberlijnse blad „Informationsamt".
Prof. Oberlander onderwierp zich vrij
willig aan een verhoor van de commis
sie. Uiteraard weigerden zowel prof.
Oberlander zelf als de commissieleden
enig commentaar te geven op het ver
hoor. dat 's middags plaatsvond. De
commissie verwacht niet eerder dan in
maart a.s. het rapport met de conclu
sie of de Westduitse minister schuldig
is aan de ingebrachte beschuldigingen
of niet aan de openbaarheid prijs te
geven.
Ruim zeventig getuigenverklaringen
zijn op een geluidsband vastgelegd.
Voorts zijn er verscheidene schriftelijke
verklaringen van personen, die thans in
de landen achter het ijzeren gordijn
verblijven. In totaal zullen ongeveer
250 getuigen worden gehoord.
Verklaring
Zaterdagavond is staatssecretaris
mr. Bot van Schiphol naar Nieuw-
Guinea vertrokken. Op de luchtha
ven werd hij uitgeleide gedaan door
minister Toxopeus.
In verband met verschillende publi-
katies betreffende de gebeurtenissen in
1941 te Lemberg legde de commissie gis
teravond tegenover een aantal vertegen
woordigers van de pers de volgende ver
klaring af:
„De commissie heeft vastgesteld, dat
van verschillende kanten is geprobeerd
het verloop van het onderzoek te be
moeilijken door het lanceren van nieuwe
beschuldigingen, zoals die van de intel
lectuele verantwoording, die zonder
enige bewijskracht te bezitten, het doel
dienen prof. Oberlander te belasteren.
Niettemin worden alle getuigenverkla
ringen, die dagelijks binnenkomen, door
de commissie grondig onderzocht om een
volledige opheldering van het gebeurde
te verkrijgen.
De commissie stelt met nadruk vast
dat berichten, in het bijzonder uit het
Oosten, die van een reeds bewezen
schuld van Oberlander en over geschil
len in de commissie spreken, volkomen
uit de lucht zjjn gegrepen.
Aangezien de commissie ernaar streeft
alle kanten te horen, betreurt zij het,
dat de uitgenodigde getuigen uit de lan
den achter het „gordijn" tot dusverre
niets van zich hebben laten horen. Daar
entegen hebben getuigen in het Westen,
en ook prof. Oberlander, zonder enig be
zwaar gevolg gegeven aan de uitnodi
ging om voor de commissie te verschij
nen.
Pogingen om het onderwerp van on
derzoek te verbinden met de anti
semitische uitspattingen in de laatste
tijd worden door de commissie als vol
komen ten onrechte van de hand gewe
zen. Het onderzoek zal zolang worden
voortgézet totdat ook de laatste punten
van de beschuldiging zijn opgehelderd".
Vorst
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond:
Opklaringen en plaatselijk enkele
lichte sneeuwbuien. Matige tot vrij
krachtige noordoostelijke wind. Lichte
tot matige vorst.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
12 JANUARI
Zon op: 8.45 uur; onder: 16.52 uur.
Maan op: 16-03 uur: onder: 7.06 uur.
Hoogwater te Katwijk te 2-29 en 14.42 u.
Laagwater te 10.33 en 22.47 uur.
Dit Blad bestaat uit 14 pagina's
Van officiële zijde is in Hollandia het volgende medegedeeld:
De gouverneur van Ned. Nieuw-Guinea heeft in de censuurkwestie thans de
volgende maatregelen genomen.
1. De advocaat-generaal mr. W. C. van Beek die reeds in juni met ongevraagd
verlof werd gezonden is thans in zijn ambt door de gouverneur geschorst in
afwachting van nader te nemen maatregelen tot zijn ontslag uit 's lands dienst.
2. Aan de parketambtenaar W. Kahle heeft de gouverneur medegedeeld voor
nemens te zijn hem een ernstige schriftelijke ontevredenheidsbetuiging te geven
omdat, alhoewel medeweten en opdracht van zijn chef sterk verzachtende om
standigheden zijn, persoonlijk verantwoordelijkheid voor het aandeel nemen in
de flagrangte schending van een grondrecht daarmede niet is opgeheven.
3. De parketambtenaren W. Kahle en A. G. C. Winia zullen naar een andere
tak van gouvernementsdienst worden overgeplaatst.
4. Ten aanzien van de residenten van West-Nieuw-Guinea en Hollandia de
laatste toenmaals waarnemend te Sorong die naar moeten worden aangenomen
bü hun handelingen slechts 's lands belang op het oog hadden en uitsluitend
controle op correspondentie van subversieve personen toelieten, noopte de hoog
heid van hun ambt de gouverneur hen, waar het schending van een der grond
rechten betrof, schriftelijk van zijn ontevredenheid te doen blijken voor de in
1956 verleende medewerking aan van het O.M. uitgegane onwettige maatregelen.
De gouverneur heeft daarbij uitgesproken dat deze ambtenaren, als zijn vertegen
woordigers in hun ambtsressorten, zijn volle vertrouwen blijven genieten.
5. Politie- en PTT-ambtenaren waarvan gebleken is dat zij in enig opzicht in
gebreke zijn gebleven, zal mondeling de ernst der tekortkomingen en de ernst
der kwestie zelve voor ogen worden gehouden, met duidelijke waarschuwing dat
geen enkele schending der grondrechten en ambtelijke voorschriften zal worden
geduld.
6. De gouverneur zal in een algemeen rondschrijven aan alle diensten de ernst
van de feiten, zoals deze zich in het verleden hebben voorgedaan, met betrekking
tot de onwettigge toepassing van de briefcensuur, onder het oog brengen, om
daarbij tevens de algemene aandacht te vestigen op de noodzaak om juist in een
gebied als Ned. Nieuw-Guinea de hoogste maatstaven van rechtshandhaving en
onkreukbaarheid aan te leggen.
7. Het uit de publikaties bekende geheime gouvernementsbesluit dd. 7 juli 1956
no. 1/heim, waarbij een bijzonder toezicht op de voet van de dienstentoezicht-
ordonnantie 1935 werd ingesteld, is bij besluit van de gouverneur van 7 januari
1960 no. 3 ingetrokken.
8. Overeenkomstig de door de commissie van onderzoek gedane aanbeveling is
bepaald dat het parket van de procureur-generaal geen bemoeienis meer zal
hebben met de acquisitie van inlichtingen.
(Men zie ook elders)
Weer een meisje in grintte Bardot
Dil is de internationale commissie
waarvoor de Duitse minister Ober
lander zich zaterdag in Den Haag
verantwoordde voor zijn gedragin
gen tijdens de oorlogsjaren. Van
rechts naar links onze landgenoot
K. R. van Staal voorzitterde
Deen Olie Björn Krag, de Noor
Hans Cappellen. de Zwitser dr.
Kurt Schock en de Belg prof. Flor
Peeters. Staande de secretaris van
de commissie ,de heer Zwart.
Birmingham door a
man aangevallen
In het angstige Birmingham is
vorige week donderdagavond wee.
j een vrouw door een onbekende
man aangevallen. Dit werd pas
zaterdag bekendgemaakt. Een acht
tienjarig meisje, dat op weg was
naar een vergadering van een
jeugdclub, werd op een donker
kerkplein plotseling vastgegrepen
door een onbekende man, die haar
j toevoegde: „Jij bent dapper, niet-
j waar? Maar je bent de volgende".
Hij vluchtte echter toen het meisje
hevig begon te gillen. De politie,
die nog steeds zoekt naar de man,
die achttien dagen geleden een
meisje in een jeugdhotel onthoofde,
zoekt nu ook naar de aanvaller
van donderdagavond, die volgens
de beschrijving van het meisje
slechts zeer oppervlakkige gelijke
nis vertoont met de moordenaar in
het jeugdhotel van de Y.W.C.A.
De Franse filmactrice Brigitte
Bardot heeft hedenochtend in haar
woning te Parijs het leven geschon
ken aan een jongen, Nicolas. Bri
gitte Bardot is de echtgenote van
de filmacteur Jacques Charrier.
