Nederlandse delegatie
zette standpunt uiteen
WEERBERICHT
Plichtplegingen
nn
laten
varen
FLIM
Westduitse minister Oberlander
onderwerpt zich aan onderzoek
WEST-BERLIJN VOORAAN IN
BESTRIJDING NEO-NAZI'S
Opgericht 1 maart 1860
ZATERDAG 9 JANUARI 1960
No. 29944
LEIDSCH
DAGBLAD
DirecteurE. A. E. van Dlshoeck
HoofdredacteurJ. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
17.50 per kwartaal; 12.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze Amerikaanse
correspondent)
De Nederlandse en Amerikaanse
onderhandelaars over een even
tuele KLM-lijn van Amsterdam
via Montreal in Canada naar Los
Angeles aan de westkust van
Amerika hebben gistermiddag alle
plichtplegingen laten varen en zijn
begonnen de wederzijdse stand
punten klaar en duidelijk uiteen te
zetten.
De leider van de Nederlandse delega
tie, de staatssecretaris van Verkeer en
Waterstaat, de heer Stijkel, toonde zich
by de eerste schermutselingen te Wash
ington een bekwaam onderhandelaar.
Deze week zullen er echter geen beslis
singen meer vallen. De besprekingen
zullen maandag worden voortgezet.
Een woordvoerder van de Nederland
se delegatie heeft gezegd dat de con
ferentie wel een dag of veertien zou
kunnen duren.
Niet verpletterd
Iemand van de Amerikaanse delegatie
zei dat Nederland gisteren zijn zaak
heeft bepleit. De Amerikaanse vertegen
woordigers hadden daarop enkele vra
gen gesteld. „Waaruit misschien bleek,
dat wij helemaal niet verpletterd waren
door de kracht van de Nederlandse ar
gumenten!"
Zo konden de Amerikanen moeilijk de
Nederlandse aantijging accepteren, dat
de Verenigde Staten een discriminatie
zouden betrachten ten aanzien van de
Nederlandse maatschappij, toch karak
teriseerde men de Amerikaanse lucht-
vaartpolitiek zo aan Nederlandse zijde.
Het Amerikaanse verweer maakte in
tussen wel duidelijk, dat het bij deze
onderhandelingen allerminst van een
leien dakje zal gaan. Over de afloop
valt nog niets te zeggen. Het hoofd van
de Amerikaanse delegatie, de heer Lau-
renxe Vass, directeur van het Bureau
Verkeer van het State Department,
zou echter hebben verklaard, te hopen,
dat de besprekingen tot een vergelijk in
de verschillende standpunten zou lei
den.
Veel post
Een lid van het Amerikaanse Congres
voor Californië, Glenard Lipscomb, zou
hebben beweerd, dat Nederland zijn zin
krijgt. „Naar mijn mening zou het ge
hele gebied van de nieuwe dienst profi
teren, doordat er meer vracht en passa
giers worden aangevoerd", zou hij heb
ben gezegd. Twee andere Congresleden
voor Calif ornië hebben meegedeeld, dat
er op hun kantoren 'n „indrukwekken
de" hoeveelheid post is binnengekomen,
waarin de zaak van Nederland wordt
gesteund.
Inmiddels heeft de invloedrijke Balti
more Sun gisteren bijna een volle ko-
Kleren uit Nederland voor
Algerijnse kinderen
De Nederlandse ambassadeur in Ma
rokko, de heer H. Goemans, is gisteren
te Tendrara in zuidoost-Marokko tegen
woordig geweest bij de eerste uitreiking
van kleren uit Nederland aan 3500 kin
deren van Algerijnse vluchtelingen. De
kleren zijn bekostigd uit de opbrengst
van de VPRO-actie „Redt een kind".
Advertentie
PHILIPS TELEVISIE
'n uitgebreide collectie v.a.
f725.— vindt U by
persoonlijke
service
LANGE MARE 66 - TEL. 26500
Prettige betalingsvoorwaarden.
Vorst
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond
Zonnige perioden en voornamelijk in
de kustgebieden ook hier en daar een
sneeuwbui. Matige tot vrij krachtige
wind tussen noordoost en oost. Lichte
tot matige vorst.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
10 JANUARI
Zon op: 8.46 uur; onder: 16.49 uur.
Maan op: 1434 uur; onder: 5.21 uur.
Hoogwater te Katwijk te 1.00 en
13.22 uur.
Laagwater te 8.55 en 21.16 uur.
(11/1 hoogwater te 1.49 en 14.01 uur,
laagwater te 9.48 en 22.04 uur).
Dit Blad bestaat uit 12 pagina's
en een Bijvoegsel.
lom gebruikt, om het Nederlandse
standpunt te omschrijven en voor een
beschrijving van de petities, welke aan
het Witte Huis en het State Department
zijn gezonden door steden, Staten, han
delsbelangen en vakorganisaties in Ca-
lifornië, waarin het Nederlandse ver
zoek werd gesteund.
Het blad zei, dat het gesprek zijn
binnenlandse politieke complicaties ont
leent aan het feit, dat de Amerikaanse
concurrenten van de KLM tegen het
Nederlandse verzoek gekant zijn. Ook
schreef de Baltimore Sun, dat de Ne
derlandse regering wenst, dat de KLM
een kans krijgt om met Britse, Duitse
en Scandinavische luchtvaartmaat
schappijen te concurreren om de Cali-
fornische handel.
Galina Ulanova, die als 's werelds
beste ballerina wordt beschouwd, heeft
haar 50-ste verjaardag thuis gevierd, in
slechte gezondheid. De danseres, die een
van de meest geliefde vrouwen in de
Sowjet-Unie is, bracht de avond thuis
door met haar man en een paar vrien
den. Het Bolsjoi-theater had een van
de balletten van Ulanova's repertoire
„Rode bloemen", op het programma ge
zet, üi de hoop dat zij deze voorstelling
zou bijwonen om zich te laten toejui
chen op haar verjaardag. De zaal was
uitverkocht, maar de ballerina weigerde
te komen en opnieuw doet het gerucht
in Moskou de ronde dat zij zich spoedig
na ruim 31 jaar dansen, zal terug trek
ken.
Nieuwe gerant in Birma
De heer J. B. Haverkorn van Rijse-
wijk is bij K.b. van 7 januari benoemd
tot buitengewoon gezant en gevolmach
tigd minister in Birma. De heer Haver
korn van Rij sew ijk was tot dusver am
bassaderaad in Canada.
Het geheim van de moorden in Lemberg
Vandaag in Den Haag voor een bijzondere
commissie van oud-verzetsstrijders
De Westduitse minister voor Vluchtelingenzaken, prof. Theodor
Oberlander, is vandaag in Den Haag voor een bijzondere commissie
verschenen, welke een onderzoek instelt naar de beweringen omtrent
zijn gedragingen gedurende de oorlog.
De Duitse verzetsorganisatie „Zentral Verband von Deutschen
Widersstandskampfer" heeft verleden jaar een internationale commis
sie voor onderzoek inzake de gebeurtenissen in Lemberg in 1941 in het
leven geroepen. Deze geheel uit verzetslieden bestaande commissie
heeft tot taak te trachten de gebeurtenissen in Lemberg in 1941, waar
bij troepenbewegingen 34.000 doden werden aangetroffen, op te hel
deren. Dit speciaal naar aanleiding van de door de Sovjet-Unie aan
het adres van minister Oberlander gerichte beschuldigingen.
Socialisten willen
zijn aftreden
De leden der commissie hebben in no
vember van het vorige jaar reeds afzon
derlijk kennis genomen van documen
tatiemateriaal over de gebeurtenissen in
Lemberg. Eind november is besloten, dat
de commissie tijdens haar onderzoek zo
veel mogelijk getuigen persoonlijk zal
horen en kennis zal nemen van docu
mentatiemateriaal van alle betrokken
partijen.
De sociaal-democratische partij heeft
er herhaaldelijk op aangedrongen, dat
prof. Oberlander uit zijn functie zou
worden ontzet met het oog op zijn be
weerde nazi-verleden. Prof. Oberlander
is in 1933 tot de nazi-partij toegetreden.
Hij bereikte de rang van Hauptsturm-
führer in de SA. In 1939 werd hij be
noemd tot „Reichsführer van de bond
van het Duitse oosten.
Naar Reuter verder uit Bonn meldt
heeft de Westduitse organisatie van
slachtoffers van het Naziregime be
weerd, dat professor Oberlander deel
heeft genomen aan moorden in Lemberg
gedurende de oorlog. Deze beschuldiging
verscheen na de inbeslagneming in sep
tember van het dagblad „Die Tat" te
Fulda, waarin vermeld was, dat de com
munistische leider Gomoelka verklaard
had, dat Oberlander verantwoordelijk
was voor de moord op Poolse professo
ren in Lemberg gedurende de oorlog.
Prof. Oberlander heeft die beschuldiging
ontkend. Hij zei, dat Sovjetrussische
troepen 2400 mensen in Lemberg hadden
gedood vóór de Duitse troepen de stad
binnentrokken.
De openbare aanklager te Bonn was
van oordeel, dat er op grond van het
beschikbare materiaal geen reden was
om aan te nemen, dat professor Ober
lander een aandeel had gehad in de
moorden te Lemberg.
De Duitse minister voor vluchte
lingenzaken, prof. Theodor Ober
lander, die vandaag vrijwillig in
Den Haag verschijnt voor een bij
zondere commissie, welke een on
derzoek instelt naar beweringen
omtrent zijn gedragingen tijdens de
oorlog.
Dr. Adolf Arndt, secretaris van de
sociaal-democratische fractie in het
parlement, zei gisteren in Bonn, dat de
aanwezigheid van prof. Oberlander in
het kabinet niet te verdedigen was, „deze
man heeft in belangrijke mate bijgedra
gen tot de nazistische rassenwaan".
Iraakse premier
Kassein tegen Syrië
Generaal Kassem, de Iraakse premier,
heeft in een radiorede verklaard dat „de
dictatoriale onderdrukking in Syrië
haar grens heeft bereikt" en dat Irak
„niet met gebonden handen zal staan
tegenover elke onderdrukking van onze
neven, de Syriërs". Tussen Irak en Sy
rië (dat met Egypte is verenigd in de
Ver. Arabische Republiek) kan alleen
solidariteit op basis van broederschap en
wederzijds voordeel bestaan „als Syrië
volledig onafhankelijk en soeverein is
geworden", aldus Kassem.
Kassem sprak ook nog over „mijn on
sterfelijke denkbeeld betreffende de
stichting van een Palestijnse republiek".
Hij zei hieromtrent: „De tijd werkt
tegen de belangen der Arabische landen.
Het zou nu het beste tijdstip zijn om
deze republiek in het leven te roepen".
Kassem verklaarde ook dat hij tijdens
zijn ziekenhuisperiode een memorandum
had opgesteld en aangeboden aan de
„Arabische hoge commissie voor Pales
tina", waarin hij hulp had gevraagd voor
de verwezenlijking van zijn denkbeeld.
Kassem zegde de „Palestijnen" in zijn
radiorede alle hulp toe. Hij drong er bij
de Arabische landen op aan zich aan te
sluiten en „de imperialistische gevaren
te bestrijden, die het gehele Arabische
land bedreigen".
Sprekend over de door hem gegeven
vergunning om (onder bepaalde beper
kingen) weer politieke partijen te stich
ten, verklaarde de Iraakse premier dat
dit de Arabieren zou helpen hun doel
einden te bereiken.
Hij beloofde meer vrijheid, „welke de
reactionaire regeringen, die de rechten
van hun volken hebben geschonken,
schrik aanjaagt".
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllü
Maandag a.s. 13 uur
sluit inzendingstermijn
van kerstprijsvraag
Velen hebben de talloze vrije
dagen van de afgelopen weken
blijkbaar nijver doorgebracht met
het oplossen van het monster-
kruiswoordraadsel, dat wij in het
Kerstnummer publiceerden. Er
zijn tenminste al heel wat oplos
singen binnengestroomd.
De ervaring heeft echter ge
leerd, dat velen tot het laatste
moment wachten met hun inzen
ding. Mogen wij er daarom van
daag even aan herinneren, dat de
inzendingstermijn maandag a.s. te
13 uur onherroepelijk eindigt? Wilt
U nog meedingen naar de prijzen,
variërend van honderd tot vijf gul
den, dan dient Uw oplossing vóór
dat ogenblik in het bezit te zijn
van de redactie, Witte Singel 1 te
Leiden. Wilt U vooral buiten op de
enveloppe vermelden Kerstprijs
vraag"?
Illllllllllliilllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Eerste springlading
voor dam van Assoean
President Nasser van de Verenigde
Arabische Republiek heeft vandaag de
eerste springlading tot ontploffing ge
bracht, waarmee het werk begint aan
de stuwdam van Assoean, een project
van oirca vier miljard gulden. De plech
tigheid werd o.m. bijgewoond door
Koning Mohammed van Marokko, die
een bezoek aan de VAR brengt.
De Sovjet-Unie heeft een 'krediet van
ongeveer 350 miljoen gulden en techni
sche hulp bij het eerste stadium van de
bcuw verleend.
Als de dam klaar is, zal hij het groot
ste stuwmeer ter wereld vormen met een
inhoud van 130 miljard kubieke meter.
De Egyptische minister van Openbare
Werken, Moussa Arafa, heeft meege
deeld, dat aan het tweede stadium van
de bouw alle landen kunnen deelnemen.
Er zijn al aanbiedingen binnen uit West-
Duitsland, Oostenrijk, Italië, Japan en
Engeland.
Prins Bernhard tekent het gasten
boek van het studiecentrum voor
militair leiderschap in huize ,.Son-
neheerdt" te Hilversum, dat hij gis
teren heeft geopend. Rechts de
directeur van het centrum, kolonel
C.M. B. Wichers.
Openbare vergadering Duitse Rijkspartij
in Kaiserslautern mag niet doorgaan
In Wenen is de Oostenrijkse journalist Alfred Borth op verden
king van nationaal-socialistische bedrijvigheid gearresteerd. Hij zou
in een door hem geschreven artikel een wet hebben geschonden, waar
in het bedrijven van nationaal-socialistische propaganda wordt ver
boden. Het communistische dagblad „Volksstimme" noemde Borth gis
teren de leider van het „Europese Legioen". Volgens het blad is dit
een in het najaar van 1959 te Rome in het leven geroepen internatio
nale organisatie, waarvan het programma een duidelijk nationaal-socia-
listisch stempel zou dragen. Het hoofdkwartier van het „Europese
Legioen" zou te Wenen zijn gevestigd.
Vandaag wordt het 1600 ton
wegende middengedeelte van de
Wilhelminabrug te Maastricht op
zijn plaats gebracht. Deze brug
werd in de oorlog tweemaal ver
nield en nadien alleen maar voor
lopig hersteld. Het middengedeelte
was reeds half tussen de bcugge-
hoofden geplaatst en is in deze
wonderlijke situatie reeds enige tijd
in gebruik.
Zeventien maanden
voor Hitier-groet
Een Westberljjnse rechtbank heeft de
49-jarige Alfred Staats, een employé
van het stadsbestuur, tot zeventien
maanden gevangenisstraf veroordeeld
wegens het brengen van de Hitler-groet
in een restaurant. Staats was twee da
gen geleden in een restaurant in de
Amerikaanse sector van West-Berlijn
verschenen, dat bekend staat als een
ontmoetingsplaats voor na-oorlogse na-
tionaal-socialisten. Hij hief de rechter
arm omhoog en zei: „Ik weet, dat ik
hiervoor zal worden ontslagen, maar ik
wil met kameraden spreken, die er net
zo over denken als ik". Dit werd mede
gedeeld door twee rechercheurs, die zich
op dat ogenblik in het restaurant bevon
den.
Staats werd nog dezelfde dag gear
resteerd.
Hij is berecht op grond van een uit
1945 daterende wet van de geallieerde
controleraad voor Berlijn. De Ameri
kaanse autoriteiten hadden toestemming
verleend om deze wet in dit geval toe te
passen.
Een woordvoerder van de regering van
de deelstaat Rijnland-Palts heeft mede
gedeeld dat het ministerie van Binnen
landse Zaken een verbod heeft uitge
vaardigd voor alle openbare bijeen
komsten, die in het komende weekeinde
ter gelegenheid van een plaatselijk con
gres van de Duitse Rijkspartij te Kai
serslautern zouden worden gehouden.
De voorzitter van de Duitse Rijkspar
tij, Wilhelm Meinberg, verklaarde gis
teravond bij aankomst te Kaiserslautern
„volkomen verrast te zijn over het ver
bod". „Dit is de democratie van Ade
nauer. Dit zijn de methoden die worden
gebruikt om de democratie om hals te
brengen", beweerde hij brutaal.
De woordvoerder van de regering van
Rijnland-Palts verklaarde dat het ver
bod op openbare bijeenkomsten van de
Duitse Rijkspartij is uitgevaardigd om
dat leden der partij, die zegt zestiendui
zend aanhangers te hebben, in de laatste
tijd aan antisemitische en antidemocra
tische demonstraties hebben deelgeno
men, die bovendien door vooraanstaande
partijleden werden goedgekeurd.
De Duitse Rijkspartij had te Kaiser-
lautern een zaal van de plaatselijke
Landbouwkamer gehuurd; de Kamer
heeft thans de huurovereenkomst teniet
gedaan.
Vermogen van Goering in
beslag genomen
In West-Berlijn werd gisteren de 24-
jarige Joachim Nerchert aangehouden,
die in de neonazistische organisatie „Na
tionale jeugd van Duitsland" met de
zorg voor culturele aangelegenheden was
belast. Het aantal arrestanten is tot
twintig gestegen.
Een Westberlijns denazificatiehof
heeft 756.000 mark van het bezit van
wijlen Hermann Goering geconfisqueerd.
Dit is door wethouder Lipschitz in het
stedelijk parlement bekendgemaakt. Dit
geld zal. evenals andere in beslag geno
men fondsen van vooraanstaande nazi's,
worden gebruikt ter voldoening van aan
spraken op schadeloosstelling van de
zijde van slachtoffers van het bewind
van Hitier.
De Westduitse federale jeugdkring, die
zes miljoen leden in de Bondsrepubliek
telt, heeft haar leden en de overige
Duitse jeugd opgeroepen antisemitische
daden te voorkomen.
Anti-semiet veroordeeld
In Dortmund is gisteren een 42-jarige
kelner tot vier maanden gevangenisstraf
veroordeeld wegens minderwaardige uit
latingen over joden in een café.
Een 19-jarige vrijwilliger in het West
duitse leger werd aan de politie overge
leverd, nadat gebleken was dat hij in
een kazerne in Stuttgart een biljet met
anti-joodse leuzen en nationaal-socialis
tische symbolen had opgehangen. De da
der, afkomstig uit West-Berlijn, zei een
overtuigd antisemiet te zijn en lid te zijn
geweest van de extremistische „Deutsche
Reichspartei".
In Aschaffenburg bij Frankfort wer
den donderdagavond twee jongelui aan
gehouden, die hakenkruisen op een
school schilderen. Voorts werden ha
kenkruisen en antisemitische leuzen
aangetroffen in West-Berlijn, Hamburg,
Weilburg en Offenbach.
De minister voor Culturele Zaken van
Hessen, prof. Schütte, heeft opdracht
gegeven in de hogere klassen van de
openbare scholen te vertellen, welk een
verderfelijke rol het hakenkruis in de
geschiedenis van Duitsland heeft ge
speeld.
In West-Berlijn hebben gisteravond
tienduizenden jongeren een „stille
mars" gehouden om te protesteren tegen
de antisemitische en neo-nazistische in
cidenten. De betogers droegen spandoe
ken mee met opschriften als: „Tegen
rassenhaat", „tegen antisemitisme",
„weg met de kladderaars" en „geen
nazi's meer op de universiteiten".
Prijzen-front komt
in beweging
O O
(Van onze Haagse redactie)
Naar wij vernemen, verlaagt Tungs-
ram-Nederland met ingang van maan
dag a.s. de prijzen van zijn lampen met
ca. 6%, hetgeen betekent dat naar ge
lang de grootte deze lampen 25 cent
per stuk goedkoper worden
Verwacht mag worden, dat nog meer
gloeilampenfabrikanten een prijsverla
ging voorbereiden.
Wat de sector was- en reinigingsmid
delen betreft, kan er op worden gewe
zen dat de Persilmaatschappij eveneens
een verlaging heeft aangekondigd voor
een af wasmiddel.
Het prijzen-front is derhalve in bewe
ging, na de aankondiging van gisteren,
dat twee grote concerns (Unilever en
Philips) verlagingen voorbereiden op
het terrein van wasmiddelen en verlich
tingsartikelen.
Burgemeester Van Walsum
naar Amerika vertrokken
„Het is voor de eerste maal in mijn
leven dat ik naar de V.S. ga", aldus
verklaarde J" burgemeester van Rot
terdam, mr. G. E. van W ilsum, (oen
hij gisteravond met de DC-7 C van de
K.L..M. van Schiphol vertrok met be
stemming New York.
..Ik heb een uitnodiging ontvangen om
ae stad Los Angeles te betteken en daar
op 12 januari als eregast aan te n
aan een lunch met de burgemeeste; van
die stad. de heer Norns Poulson. die
gastheer is.
Aan die lunch houd ik een toespruak,
waarbij ik als onderwerp heb gekozen
De economische en verkeersrelaties tus
sen Los Angeles en Nederland in het
algemeen". Na Los Angeles vertrek ik
naar San Francisco en op de terugreis
bezoek ik Washington en New York. Op
22 januari ben ik terug".
LUCHTVAARTOVERLEG WASHINGTON
Afscheid Ulanova?
Scherpe uitval van