Onenigheid in Kongolese partijen
over samenstelling van delegaties
Vierde moord op Britse
vrouw in veertien dagen
WEERBERICHT
Aanspraken van de Akaba door
andere groepen te groot geacht
WESTBERLIJNSE NAZI TOT
10 MAANDEN VEROORDEELD
Vermoedelijk een ex-Tsjechische
wier echtgenoot zoek is
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 6 JANUARI 1960
No. 29941
LEIDSCH
DAGBLAD
DirecteurE. A. E. van Dishoeck
HoofdredacteurJ. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
17.50 per Kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel X, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
De a.s. ronde-tafelconferentie in Brussel
De leiders van de in het „kartel" vertegenwoordigde Kongolese
nationalistische partijen hebben gisteren te elfder ure hun vertrek naar
Brussel uitgesteld. Zij werden reeds vandaag in de Belgische hoofd
stad verwacht ter bijwoning van de ronde-tafelconferentie over Kongo,
die, zoals de Belgische minister voor Kongo, De Schrijver, dinsdag
middag na een kabinetsvergadering mededeelde, waarschijnlijk
omstreeks 15 januari zal beginnen.
Volgens uit Leopoldstad ontvangen berichten zouden Kasavoeboe
en de overige voormannen van het „kartel" gisteren van hun vertrek
uit Leopoldstad hebben afgezien omdat geen overeenstemming is
bereikt met het Belgische gouvernement in Kongo over het aantal
leden, dat hun partijen in de Kongolese afvaardiging zal mogen be
noemen. Naar Belgische opvatting zou het „kartel" veertien van de
50 afgevaardigden mogen benoemen, terwijl zij er zelf 20 in som
mige berichten wordt zelfs gesproken van 30 zouden verlangen.
een statuut van de onafhankelijkheid te
vergemakkelijken, maar men moet aan
deze gift geen politieke voorwaarden
verbinden. De negers zouden ons reken
schap kunnen vragen voor de miljarden
franken kapitalistische winsten die in
Kongo dooi- de grote maatschappijen
werden verkregen.
Macmillan vangt zijn
Afrikaanse reis aan
De Britse 'premier Macmillan is gis
teravond met zijn echtgenote uit Lon
den naar Accra (Ghana) vertrokken.
Hij heeft daarmee 'n aanvang gemaakt
met een Afrikaanse reis, die zes weken
zal duren en tijdens welke Macmillan
27.000 km. zal afleggen. Voor zijn ver
trek zei de Engelse eerste minister te
hopen, door zijn reis iets te weten te
kunnen komen van de achtergrond der
vraagstukken in Afrika.
Belgisch kabinet in
langdurig overleg
De Belgische ministerraad heeft zich
dinsdag langdurig met de Kongolese
kwestie beziggehouden. Nadat de minis
ters een uiteenzetting van minister De
Schrijver hadden aangehoord, die twee-
en een half uur duurde en waarin de er
varingen van de jongste reis van Koning
Boudewijn en de politieke ontwikkelin
gen in Kongo werden toegelicht, besloot
het Belgische kabinet het overleg don
derdag a.s. voort te zetten.
De minister voor de Kongo zou van
daag de voorzitter van de Belgische so
cialistische partij, Leo Collard, en de
vice-president Van Eynde ontvangen.
Het is klaarblijkelijk de bedoeling van
minister De Schrijver om een gemeen
schappelijk front van drie Belgische na
tionale politieke partijen op te stellen,
zodat de delegaties van de Kongolese
politieke partijen niet zullen kunnen spe
culeren op de verdeeldheid der Belgische
afgevaardigden. De Belgische socialisten
zijn echter niet tot iedere prijs bereid
om minister De Schrijver te volgen.
Sommige waarnemers achten het zelfs
uitgesloten dat de Belgische socialisten
als oppositiepartij de katholiek-liberale
meerderheid in de Kongolese zaken zou
den volgen. De socialistische oud-minis
ter van Buitenlandse Zaken Victor La-
rock schrijft in de Peuple, het hoofd
orgaan van de socialistische partij, dins
dag dat de regering fout is geweest, toen
zij weigerde een rondetafelconferentie te
organiseren, lang voor de verkiezingen,
zodat de Kongolese politieke leiders hun
oordeel hadden kunnen geven over de
etappes van de onafhankelij kheid van
Kongo, terwijl België thans zelf de eer
ste etappe, namelijk de gemeenteraads
verkiezingen, heeft willen bepalen. Maar
veel kan nog worden gered door de hui
dige rondetafelconferentie, die zeker
voor België niet als de conferentie van
de laatste kans moet worden beschouwd,
aldus Larock. Er zullen nog zeer veel be
sprekingen tussen de regering, het Bel
gisch parlement en de Kongolese leiders
moeten worden georganiseerd.
Talrijk zijn de pessimisten in België,
zowel als in Kongo, maar de verstan-
digsten zijn zij, die de moed niet ver
liezen, aldus Larock. Wij willen echter
de regering aan het werk zien. Het is
niet door een te realistische en zake
lijke visie op de Kongonese ontwikke
ling, dat de Belgische belangen in Kon
go zullen worden gered. In hun onder
handelingen met Indonesië waren onze
Nederlandse vrienden ook zeer realis
tisch, aldus Larock. Over de formele be
grippen van de onafhankelijkheid, het
juridisch formalisme en het verkiezings
mechanisme, kan eindeloos worden ge
discussieerd. Het is beter met de Kon
golese leiders te praten over de verde
ling van de taken der uitvoerende
macht. Zij moeten ons zeggen welke ta
ken zü op korte termijn kunnen over
nemen bijvoorbeeld op het gebied van
de begrotingstechniek en de belastingen,
de economische organisatie, de hygiëne
en de volksgezondheid, onderwijs, jus
titie en openbare werken.
De onafhankelijkheid, aldus Larock,
werd door ons Belgen beloofd, zij moet
echter voor de inlandse volkeren van
Kongo ook meer welvaart betekenen.
Het drama van de Aziatische en Afri
kaanse landen, die onafhankelijk wer
den, is dat zij de financiële en techni
sche steun moesten missen, welke nodig
waren voor de verheffing van hun vol
keren. België wil in 1960 aan Kongo een
bedrag van vijf miljard franken schen
ken om de overgang van Kongo naar
Zwakke wind
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond. Opklaringen en op de
meeste plaatsen droog weer. Matige tot
zwakke wind, aanvankelijk noordweste
lijk, later veranderlijk. Vannacht in het
binnenland temperaturen om het vries
punt tot lichte vorst en plaatselijke mist
banken.
Morgen overdag ongeveer dezelfde
temperaturen als vandaag.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
7 JANUARI
Zon op 8.47, onder 16.45 uur.
Maan op 12.59, onder J.20 uur.
Hoogwater te Katwijk aan Zee 10.03
en 22.41 uur, laagwater 5.30 en 17.59
uur.
Macmillan zei verder nog te verwach
ten, dat zijn reis gezien zou kunnen
worden als een uitdrukking van Enge-
lands belangstelling in de vraagstuk
ken van Afrika en Engelands verlangen
om alle aspiraties van alle volken in
Afrika te erkennen en eraan tegemoet
te komen en hun alle mogelijke hulp te
bieden. De Britse premier herinnerde
eraan. dat. dit zijn tweede grote reis
door landen van het Britse gemenebest
was. Twee jaar geleden bezocht hij lan
den van het Gemenebest in Azië en het
gebied van de Stille Oceaan.
Onze Londense correspondent telefo
neerde ons hedenochtend: In Londen
verluidt, dat Macmillan een dynamisch
nieuw plan mee op reis zal nemen ter
oprichting van „de Verenigde Staten
van Centraal-Afrika", waarbij Nyassa-
land en Noord-Rhodesia een in meer
derheid inheemse regering zouden krij
gen en Zuid-Rhodesia zijn tegenwoor
dige regering, welke in meerderheid Eu.
ropees is. zou behouden. In Nyassaland
zou binnen een jaar een Afrikaanse
meerderheid worden ingevoerd en in
No ord - Rhodesia binnen drie jaar. Li
vingstone zou de federatieve hoofdstad
worden in plaats van Salisbury, welke
thans de hoofdstad is van de nog on
voltooide federatie. Macmillan zou dit
plan voorleggen aan de federatieve pre
mier Sir Roy Welensky. De Britse rege
ring staat in het algemeen achter Sir
Roy. maar Macmillan zal er bij hem op
aandringen de grondwet-hervormingen
te bespoedigen. Gebeurt zulks niet dan
zou er voor een tweede Algerije moeten
worden gevreesd.
Macmillan gaat naar Ghana, Nigeria,
de Rhodesia's, de Unie van Zuid-Afrika
en de protectoraten van Beetsjoenaland.
Swaziland en Basoetoland. Verwacht
wordt dat na Macmillans aankomst in
Accra een aankondiging zal worden ge
daan, dat Engeland en de Verenigde
Staten Ghana's premier dr. Nkroema de
financiën ter beschikking zullen stellen
ter verwezenlijking van diens droom-
project, de grote Volta-dam. Macmillan
wil kennelijk, dat de Britse regering in
het voor Afrika inderdaad beslissende
jaar de nodige positieve dingen zal
doen om een zo gunstig mogelijke at
mosfeer te scheppen voor het topge-
sprek. met Kroesjtsjef.
Bondskanselier Adenauer gaf uiting aan
afschuw over anti-Semitische incidenten
ny, veroordeeld tot tien maanden
gevangenisstraf omdat hij maandag
ochtend hakenkruisen en anti-semi-
tische leuzen op muren van huizen
had aangebracht. De veroordeelde
zei in dronkenschap te hebben ge
handeld. Een rechtbank te Bonn
heeft een zestigjarige zakenman,
Barke, tot drie maanden gevange
nisstraf veroordeeld wegens goed
keuring in het openbaar van de
nazi-misdaden in 1958 en 1959.
De Duitse politie heeft voorts
meegedeeld dat in Niebüll en Gel-
senkirchen vijf jongelieden zijn aan
gehouden, die hagenkruisen op ge
bouwen hadden geschilderd.
Vier leerlingen van
school gestuurd
Een Westberijnse rechtbank heeft
een 23-jarige Westberlijner, Woll-
Gisteravond is te Bury in Lancashire het verminkte lijk van een
vrouw gevonden, het vierde lijk van een vrouw dat in veertien dagen
tijds in Engeland is aangetroffen.
Twee dagen voor Kerstmis werd het onthoofde lijk van de 29-jarige
Stephanie Baird in Birmingham gevonden, op nieuwjaarsdag het lijk
van de 18-jarige Pauline Blaney en nog geen 24 uur later het lijk van
de 33-jarige mevr. Ruby Carter in Swansea.
De politie vermoedt dat het jongste slachtoffer de 47-jarige uit
Tsjecho-Slowakije afkomstige Hedwig Fwerytschewski is. Het stoffe
lijk overschot vertoonde zware hoofdwonden. De politie zoekt naar de
52-jarige echtgenoot afkomstig uit de Oekraine.
Burgemeester mr. G. van Hall van
Amsterdam heeft in het Stedelijk
Museum een nieuwjaarsreceptie ge
houden. Op de foto zien we hoe
praeses Van Bouman als schout van
„Amstelodamum" (de vereniging
van Amsterdamse studenten,'die in
Leiden studeren) de burgemeester
installeert als schertsschout. Naast
de burgervader diens echtgenote.
Dit Blad bestaat uit 10 pagina's
Stijging arbeidsreserve
met 26.600 mannen
Uit de door het ministerie van Sociale
Zaken en Volksgezondheid verstrekte
cyfers blijkt, dat de geregistreerde
arbeidsreserve per eind december 1959
ad 82.457, ten opzichte van eind
november (55.830) een toeneming ver
toont van meer dan 26.600 mannen.
Laat men de personen, werkzaam op
aanvullende werken buiten beschou
wing, dan telde ons land eind decem
ber 69.786 werkloze mannen tegen
46.601 per eind november.
De werkloosheid onder vrouwen nam
in deze periode toe van 5.622 tot 5.764.
Ook in 1958 nam de geregistreerde
arbeidsreserve tegen het einde van het
jaar sterk toe. De getallen per eind
november en eind december ware» toen
resp. 81.103 en 116.371.
Indonesische oliebedrijven
onder Staatsbeheer
De Indonesische regering heeft giste
ren een wetsontwerp bü het parlement
ingediend dat strekt tot staatsbeheer
van alle oliebedrijven in Indonesië.
In een memorie van toelichting op het
ontwerp wordt gezegd dat alle geldige
olieconoessies in Indonesië die van
kracht zullen zijn op het ogenblik
waarop de wet van kracht wordt, geldig
zullen blijven voor de tijd waarvoor de
concessie is verleend.
De houders van de concessies zullen
verplicht worden te voldoen aan de be
hoeften aan olieprodukten van de Staat
en de Indonesische gemeenschap. Dit
betekent, aldus de memorie, dat in be
ginsel in Indonesië gewonnen olie in
Indonesië moet worden geraffineerd.
„Hunter" neergestort
Piloot werd gedood
Tijdens een oefenvlucht is een „Hun-
ter MK-6 straaljager van de vliegbasis
Leeuwarden hedenmorgen te 9.50 uur in
moeilijkheden geraakt en neergestort in
een weiland in de buurt van Marssum
zuid bij Leeuwarden. De vlieger, die ge
tracht heeft zjjn vliegtuig met de schiet
stoel te verlaten, werd gedood. Er zijn
geen andere slachtoffers te betreuren.
De piloot was de res. sergeant-vlieger
Th. van Marwijk uit Hardegarijp (Fr.).
Hij was gehuwd en had geen kinderen.
De oorzaak van het ongeluk is niet
bekend. De piloot heeft getracht zich
met de schietstoel in veiligheid te bren
gen, doch toen hij het toestel verliet
had dit reeds te weinig hoogte om de
sprong kans van slagen te geven.
Bij het neerkomen van de straaljager
ontstond geen schade aan derden. Het
toestel verdween in een sloot.
Olieprodukten die van belang zijn voor
de defensie en de industrie moeten in
Indonsië worden bereid om te voorko
men dat het land afhankelijk wordt van
buitenlandse raffinaderijen.
Gistermorgen werd op de begraaf
plaats „Rhijnhof" het stoffelijk
overschot ter aarde besteld van de
bekende toneelspeler Cees Laseur.
Het vertrek van de stoet bij de Kon.
Schouwburg in Den Haag. Naast
de rouwauto links Albert van
Dalsum en rechts Paul Steenbergen
Bondskanselier Adenauer heeft dins
dag in een onderhoud met de secretaris
generaal van de Centrale Raad van Jo
den in Duitsland, dr. Van Dam, uiting
gegeven aan zijn afschuw over de anti
semitische incidenten. Volgens Ade
nauer zijn er zekere kringen die belang
hebben bij het in diskrediet brengen van
de Bondsrepubliek.
Het Westberlijnse stadsbestuur heeft
dinsdag besloten doeltreffende maat
regelen te nemen om een einde te ma
ken aan alle activiteit van neo-nazisti-
sche jeugdgroepen in het westelijke
stadsdeel. Dit heeft Joachim Lipschitz,
wethouder voor interne aangelegenhe
den, op een persconferentie meegedeeld.
Vier leerlingen van middelbare scho
len, die onwettig nieuw-nazistische bij
eenkomsten hebben bijgewoond, zullen
van school worden gestuurd.
De werkgevers, onderwijzers en ouders
van alle jongelingen, van wie bekend is
dat zij neo-nazi's zijn, zullen hierover
worden ingelicht.
„Wij zullen hard toeslaan. De neo
nazi's moeten in hun middelen van be
staan worden getroffen. Het verheugt
mij u te kunnen mededelen dat een van
deze jongelingen reeds zijn betrekking
heeft verloren", aldus Lipschitz.
Hij verklaarde ook nog dat het West
berlijnse stadsbestuur sinds nieuwjaar
zeven gevallen van neo-nazisme of anti
semitisme ter ore waren gekomen, „en
hier moet een eind aan komen".
Incidenten elders
De Romeinse politie heeft gisteren een
inval gedaan in het gebouw van een or
ganisatie die zich de „revolutionaire
actiegroep" noemt. Aan een van de
wanden in het gebouw was een haken-
kruisvlag a ingebracht. Op verschillende
plaatsen in Rome zijn hakenkruisen en
anti-joodse leuzen geschilderd. Ook in
Turijn en Milaan zijn hakenkruisen
aangebracht.
Op verscheidene plaatsen in Finland,
Zweden en Australië zijn eveneens ha
kenkruisen aangetroffen.
Volgende week bespreking
over de „Starfighters"
De Lockheed vliegtuigfabrieken te
Burbank (Californië) hebben laten we
ten dat vertegenwoordigers van de fa
briek in de loop van de volgende week
in Nederland zullen aankomen om de
laatste regelingen te treffen voor de
voorziening van de Nederlandse Lucht
macht met F-104g „super"-Starfighters'
O.a. zullen dan de by zonderheden
worden uitgewerkt over de wijze van li
centie die aan Nederland wordt toege
staan tot gezamenlijke produktie van
de Starfighters met West-Duitsland, al
dus functionarissen van de Lockheed-
fabrieken.
Men verwacht dat de Starfighter bin
nen anderhalf jaar aan de Westduitse
en Canadese luchtmacht (die ook tot
aanschaffing van de Starfighter is
overgegaan) kan worden toegevoegd.
Onbekenden zijn in de afgelopen
nacht in de synagoge van Bordeaux
doorgedrongen waar zij verscheidene
rode hakenkruisen schilderden op een
gedenkplaat ter nagedachtenis van
slachtoffers van het nazi-bewind. Op
de muur van de joodse begraafplaats
waren eveneens hakenkruisen gekalkt.
Op zakengebouwen in Axminster in
Zuidwest-Engeland stonden behalve
swastika's in grote letters leuzen als:
„begraaf de joden", „steun de Britse na
zi's" en ,Heil Hitier".
In België zijn voor de tweede maal
sedert de huidige golf van anti-semiti-
sche incidenten swastika's verschenen,
namelijk in Eupen nabij de grens met
West-Duitsland.
Brandstichting op joodse
schooi in Brooklyn
Gisteren is in een joodse school in
Brooklyn (New York) brand uitgebro
ken. De politie vermoedt dat het brand
stichting en geen ongeluk is. Op een
van de muren der school was enkele da
gen geleden een rood-zwart hakenkruis
geschilderd. Een onderwijzer ontdekte
de brand toen nog tachtig kinderen les
hadden. De brand brak uit in de garde
robe op de derde etage bij een Klas waar
veertig kinderen waren. Alle kinderen
konden het gebouw verlaten. De schade
is niet groot. De brandweer kon het
vuur snel blussen.
Volgens sommige inlichtingen had
men kort voordat de brand werd ont
dekt, in de garderobe drie jongens op
gemerkt die op de school niet te maken
hadden.
De politie stelt een onderzoek in.
Brood maandag a.s.
een cent duurder
Met ingang van maandag a.s. zal het
waterwitbrood, het volkswitbrood en
het volksbruinbrood in vele plaatsen
1 cent per 800 gram duurder worden.
Het ministerie van Economische
Zaken deelt hierover het volgende mee:
Als gevolg van de verhoging van de
garantieprijs tarwe van de oogst 1958—
1959, van de stijging van de tarweprijs
op de wereldmarkt en in zekere mate
ook door de verhoging van het meng-
percentage binnenlandse tarwe wegens
de bijzondere grote tarwe-oogst in ons
land, heeft de bloemprijs een verhoging
ondergaan. Dientengevolge is de kost
prijs van het brood met ongeveer 1 cent
gestegen. De minister van Eoonomische
Zaken heeft naar aanleiding daarvan
in overleg met de Nederlandse Bakkerij
Stichting de kwestie van de broodprijs
bezien. Dit overleg heeft tot volledige
overeenstemming geleid.
Als resultaat hiervan is de minister
ermee akkoord gegaan, dat voorzover in
het begin van 1959 op grond van de
toenmalige daling der bloemprijzen in
overeenstemming met het advies van de
Nederlandse Bakkerij Stichting een ver
laging van de prijs voor waterwitbrood,
volkswitbrood en volksbruinbrood met
I cent per 800 gram is doorgevoerd, per
II januari as. een verhoging van de
prijs der genoemde broodsoorten met
1 cent plaatsvindt.
In de plaatsen die destijds geen ge
volg hebben gegeven aan het advies van
de Nederlandse Bakkerij Stichting tot
prijsdaling, dient derhalve een verho
ging van de broodprijzen achterwege te
blijven. Met ingang van 11 Januari a.s.
zullen dus in het gehele land geen
hogere prijzen voor de genoemde brood
soorten mogen worden berekend, dan die
welke op 17 januari 1959 golden.
Indien in de praktijk blijkt, dat aan
het bovenstaande niet de hand wordt
gehouden, zal aan formele prijsmaat
regelen beowearlijk kunnen worden ont
komen.
