Regering in Bonn eist verbod van
nazistische Deutsche Reichs Partei
WEERBERICHT
Onderwijzersver. sluit
zich niet aan bij NVV
Constitutioneel Gerechtshof in
Karlsruhe is zelf machteloos -
Thans meer dan genoeg motieven
Salarisverhoging van 5% geëist
V
SFEER IN BELGISCH KONGO
IS „GOEDMOEDIG SPOTTEND"
Opgericht 1 maart 1860
DINSDAG 29 DECEMBER 1959
No. 29935
LEIDSCH m DAGBLAD
Directeur E. A. E. ran Disüoec* DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Singet l- Lelden Glro no 51055
Hoofdredacteur: J. Brouwer 1750 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze correspondent te Bonn)
De Westduitse regering heeft gisteren bij het Constitutionele Ge
rechtshof te Karlsruhe een verzoek ingediend tot verbod van de uiterst
rechtse en als neo-nazistisch bekend staande Deutsche Reichs Partei.
Dit is geschied naar aanleiding van het feit, dat leden van de DRP
betrokken zijn geweest bij de ergerlijke wandaden tegen de nieuwe
synagoge en het monument voor de slachtoffers van het nazi-bewind
te Keulen in de kerstnacht.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken te Bonn, zo is van de zijde
van het Constitutionele Gerechtshof te Karlsruhe gistermiddag mede
gedeeld, heeft twee jaar geleden reeds aangekondigd dat het een
dergelijk verzoek zou indienen; het is er evenwel tot gisteren nooit
van gekomen, hoewel toch reeds lang algemeen bekend was, dat de
DRP blijkens uitlatingen van vooraanstaande figuren in deze kleine
groepering, de idealen van het Derde Rijk nog altijd niet als zinloos
beschouwt. Het gerechtshof te Karlsruhe staat als zelfstandig orgaan
vrij machteloos; het heeft namelijk niet het recht om uit eigen beweging
over te gaan tot het verbieden van een politieke partij; het moet
wachten op een formeel verzoek van de regering in Bonn, van de
Bondsdag (Tweede Kamer) of van de Bondsraad (Eerste Kamer).
Voorlichting over 't
verleden schiet in
ernstige mate tekort
Of het gerechtshof thans de nodige
motieven zal vinden om de DRP te ver
bieden, kon men in Bonn niet zeggen.
Wel zijn de daders van de aanslag te
Keulen, de 25-jarige bakker Strunk en
de eveneens 25-jarige kantoorbediende
Schonen beiden lid van de DRP; wel is
ook de gearresteerde Custodis voorzitter
van de afdeling Keulen van deze partij
en zouden ook andere gearresteerden,
die iets te maken zouden hebben met
de wandaad van Keulen, in verbinding
hebben gestaan met de DRP.
Voor een mogelijk verbod wordt ge
wezen op artikel 4 van de Westduitse
grondwet; daarin wordt gezegd dat een
ongestoorde godsdienstoefening grond
wettelijk gewaarborgd wordt. Men acht
het te Bonn niet te veel eer voor de
lilliput-partij, die de DRP is, dat zij
evenals haar voorgangster, de Sozialis-
tische Reichs Partei in 1952 openlijk
verboden zou worden. Het is bekend dat
de Noordrijn-Westfaalse minister van
Binnenlandse Zaken Dufhüs enige tijd
geleden de besturen van alle partij-frac
ties in de Bondsdag de tekst stuurde
van redevoeringen die op een DRP-
partijdag in Noordrijn-Westfalen waren
gehouden. Algemeen vond men te Bonn
al die redevoeringen ondemocratisch,
anti-parlementair en pro-nazistisch.
Maar tot actieve daden tegen de DRP
kwam men naar aanleiding van deze
redevoeringen niet, hoewel Dufhüs' ge
baar sprekend genoeg was en duidelijk
wees op de mogelijkheid van een ver
bod. Men wijst te Bonn tenslotte op het
feit, dat de DRP de laatste jaren steeds
radicaler is geworden, getuige haar or
gaan „Der Reichsruf" en getuige uitla
tingen van de DRP-ideoloog, de Ham-
Ontwapeningsoverleg
in Genève: 15 maart
De Sovjet-Unie heeft gisteren een
Westelijk voorstel dat de eerste bijeen
komst van de ontwapeningscommissie
van Oost en West op 15 maart in Ge
nève begint, aanvaard. Dit is uit diplo
matieke bron te Moskou vernomen. De
commissie bestaat uit vijf Westelijke en
vijf Oostelijke landen, t.w. Canada, En
geland, Frankrijk, Italië en de V.S. en
Bulgarije, Polen, Roemenië, de Sovjet-
Unie en Tsjecho-Slowakije. Zij zal alle
bestaande voorstellen op ontwapenings-
gebied bestuderen die de Algemene Ver
gadering der V.N. de vorige maand aan
haar overdroeg.
Onlusten in Afghaanse stad
In de Afghaanse stad Kandahar is
het op 21 december tot onlusten ge
komen, waarbij volgens berichten uit
Pakistan zeker vijftig mensen om het
leven zijn gekomen en 150 gewond. Er
is nog steeds een uitgaansverbod van
kracht. Het verzet gold een maatregel
van de regering, die in strijd was met
plaatselijke religieuze gebruiken. Er zou
den duizend aanhoudingen zijn verricht.
Zacht weer
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond
Zacht weer met veel bewolking en pe
rioden met regen. Harde wind tot storm
uit zuidwest.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
30 DECEMBER
Zon op: 8.48 uur; onder: 16.36 uur.
Maan op: 852 uur; onder: 18.01 uur.
Hoogwater te Katwijk te 3.17 en 14.34 u.
Laagwater te 11.25 en 23.51 uur.
burgse professor Kunstmann, die steeds
weer te keer pleegt te gaan tegen de
parlementaire instellingen van de Bonds
republiek. Dit alles moet ruim voldoen
de zijn om de DRP uit het normale
politieke leven te bannen.
Tot op de kern
Van vele kanten zijn ook gisteren in
de Bondsrepubliek verklaringen afge
legd, waarin de schanddaad van Keulen
streng wordt veroordeeld. Het Noordrijn-
Westfaalse ministerie van Binnenlandse
Zaken stelde zelfs een aparte politie-
Socialisten eisen ontslag
van voormalige nazi's
Het persbulletin van de sociaal
democratische partij in Bonn eiste
gisteren het ontslag van alle voor
malige nazi's uit overheidsdienst.
Het bulletin stelde de vraag of het
werkelijk nodig is dat de mannen,
die indertijd aan het nationaal-
socialisme een ideologische dek
mantel schonken, nu belangrijke
posten in een democratische staat
bekleden. Duitsland moet bewijzen,
dat het gebeurde in Keulen slechts
een „op zichzelf staand, betreu
renswaardig incident" is geweest,
aldus het persbulletin van de socia
listische partjj.
vertrouwd ambtenaar, die een onder
zoek zal instellen naar andere anti
semitische aanslagen in West-Duits-
landvoorts zal deze bijzondere afdeling
trachten uit te vinden wie de geeste
lijke stokebranden achter de twee jeug
dige daders zijn.
Wat dit laatste punt betreft wijzen
vele commentaren en verklaringen van
gisteren in eenzelfde richting. Zowel van
de zijde van de joodse organisaties in
Duitsland als van vakbondskant en van
de zijde van politieke kringen te Bonn
is verklaard, dat de wandaad van Keu
len een niet te veronachtzamen kwaad
is, dat tot op de kern dient te worden
onderzocht. Die kern ligt volgens vele
commentators o.m. bij de algemene, zeer
gebrekkige voorlichting over het recente
verleden van Duitsland. De bekende
commentator van het vooraanstaande
dagblad „Die Welt" Paul Sethe schreef
bijvoorbeeld: „Schuldiger dan de daders
zijn de ouderen, die hen geleerd hebben
gedachten vol haat te koesteren, waar
uit de daad te voorschijn kwam. Zjjnwij
anderen allen geheel onschuldig? Heb
ben wij niet ons deel aan schuld door
lauwheid en zwijgen wanneer opnieuw
slecht zaad is uitgezaaid? Hebben rege
ring, school, pers, radio, hebben voor
alles de ouders genoeg gedaan opdat de
jonge mensen de waarheid wordt ge
zegd? Deze vragen mogen ons niet zo
afdeling in onder leiding van een uiterst gemakkelijk loslaten", aldus Sethe.
Nachtelijk besluit in Amsterdam
De veertiende algemene verga
dering van de Nederlandse Onder
wijzersvereniging (NOV) gis
teren te Amsterdam begonnen
heeft vannacht om één uur met
grote meerderheid van stemmen
het hoofdbestuursvoorstel tot aan
sluiting van de NOV in 1960 bij
het Nederlands Verbond van Vak
verenigingen (NVV) verworpen.
De uitslag van de stemming was:
tegen 233, voor 92 en 1 blanco. Er
werd gestemd door het opsteken
van een stemkaart.
De voorzitter, de heer Jac. Lootsma,
zeide, dat de door deze verwerping ont
stane situatie een nader beraad van het
hoofdbestuur vereiste. Hij verzocht de
vergadering het hoofdbestuur te mach
tigen de situatie in Volledige vrijheid
nader te bezien. Daarover zou in de
vergadering van vandaag beslist worden.
Motie aangenomen
In de middagvergadering was reeds
met algemene stemihen een motie
aangenomen, waarin de NOV bjj de
regering met klem aandringt op een
uitkering over 1959 aan het overheids
personeel en de Rijksgepensioneer
den ten bedrage van een kwart maand
salaris, c.q. maand pensioen, en te
vens op een verhoging van 5 pet. der
salarissen en pensioenen ingaande 1
januari 1960.
De gedifferentieerde loonpolitiek, de
vaststelling van de verhoging der sala
rissen van het overheidspersoneel zal
moeten wachten, totdat een algemeen
gemiddelde van de loonsverhogingen in
het bedrijfsleven kan worden vastgesteld
en de eenzijdige vaststelling door de re
gering, dat de koppeling van de sala
rissen van het overheidspersoneel aan
die in de metaalsector niet meer als
richtsnoer zal dienen, zyn de overwe
gingen die voorafgaan aan de bovenge
melde conclusie.
Voorts zegt de motie, dat de regering
blijkbaar niet van plan is over 1959 de
overheidsdienaren te doen delen in de
toegenomen welvaart en de gepensio
neerden uitsluit van het voorschot van
3 pet. Verder, dat de regering boven
dien geen concrete toezegging heeft ge
daan ten aanzien van de door de amb-
tenarencentrales geëiste evenredige ver
hoging van de overheidspensioenen.
0 Slot pag. 2
-rrsimn.
Dit Blad bestaat uit 10 pagina's
In Amsterdam is een anti-reuma
actie op touw gezet, waarvoor op
verschillende plaatsen in de stad
oliebollen zullen worden verkocht.
Men heeft een bakkerij te Amers
foort ingeschakeld, die een bak-
capaciteit van 4000 oliebollen per
uur heeft!
Vandaag staking bij
Franse radio en t.v.
Bij de Franse radio is een staking aan
de gang. De drie netten zenden hetzelfde
programma van vastgelegde muziek. Ook
de televisie zou vandaag vermoedelijk de
hele dag niet werken. Artiesten en tech
nici eisen hoger loon en betere arbeids
voorwaarden. De technici staken tot
middernacht. De artiesten zullen van
dag tot dag de toestand onder de ogen
zien. De uitzendingen zullen niet voor
morgenochtend worden hervat.
Twee mensen werden gedood en
42 gewond toen een bom. ver
bonden met de startknop van een
auto. welke in een van de straten
van Algiers geparkeerd stond* ont
plofte
Loongrens wordt
1 januari f. 7450.—
Het is te verwachten, dat een wets
wijziging zal worden bevorderd, waar
bij de voor de ziektewet, de werkloos
heidswet en de invaliditeitswet gel
dende loongrens van f 6.900,per jaar
met ingang van 1 januari 1960 wordt
verhoogd tot f7,450,per jaar.
In verband hiermede zal het maxi
mum dagloon voor de berekening van
de premie en uitkeringen, hetwelk thans
nog f 19,bedraagt, per 1 januari 1960
tot f 20,worden verhoogd. Als gevolg
hiervan zullen de werkgevers op het loon
van personen, wier dagloon meer dan
f 19,bedraagt, een groter bedrag aan
premie voor de ziektewet, de werkloos
heidswet en het Ziekenfondsenbesluit
moeten inhouden dan thans het geval is.
Hoewel vorenbedoelde wetswijziging
eerst geruime tijd na 1 januari 1960 het
Staatsblad zullen bereiken, heeft de So
ciale Verzekeringsraad aan de uitvoe
ringsorganen van de Sociale Verzekering
doen weten, dat hij er geen bezwaar
tegen heeft, dat deze organen van 1 jan.
1960 af handelen alsof die wijzigingen
reeds tot stand zouden zijn gekomen.
Prof. Carroll overleden
(Speciale berichtgeving)
In het Diaconessenhuis te Naarden is
gisteren op 66-jarige leeftijd overleden
de Amerikaanse letterkundige prof. E.
M. Caroll, die sedert enige maanden in
Bussum woonde. Prof. Caroll was deze
zomer gehuwd met de bekende Neder
landse journaliste-wereldreizigster Mary
Pos.
Waarom Kamerleden bij
Staatsbezoek niet aanwezig?
In het eindverslag van de commis
sie van rapporteurs uit de Eerste Ka
mer over de begroting van Hoge Col
leges van Staat en Kabinet der Ko
ningin wordt opnieuw de vraag aan de
orde gesteld, waarom de leden der
Kamer (behalve de voorzitter) bijna
nooit worden betrokken in vanwege
de regering georganiseerde plechtig
heden, o.a .ter gelegenheid van Staat-
siebezoeken.
Waarom treedt op de tweede dag van een
Staatsbezoek by de avondmaaltijd en
somtijds bij de ontvangst alleen de
Ministerraad als gastheer op? Is de mi
nister van oordeel zo wordt voorts
gevraagd dat de betekenis van de
Staten-Generaal in het Nederlandse
staatsbestel voldoende tot uiting komt,
indien de ministerraad dan, zoals ge
bruikelijk, slechts de Kamervoorzitters
uitnodigt en die zonder meer als gasten
beschouwt? Zouden bij de maaltijd en
eventueel bij de ontvangst op de 2e c"
van een Staatsbezoek de Nederlandse
staatsrechtelijke verhoudingen niet be
ter weerspiegeld worden, indien de mi
nisterraad en de Staten-Generaal te
zamen gastheren zouden zyn?
Tenslotte is men van oordeel dat, door
bij alle plechtigheden aan de gevolmach
tigde ministers van Suriname en van de
Ned. Antillen de hun volgens het sta
tuut voor het Koninkrijk toekomende
plaats te verzekeren tot uiting zal moe
ten komen, dat een Staatsbezoek een
aangelegenheid van het Koninkrijk is.
Als het kalf verdronken is
Koning Boudeivijn in Leopoldville
Juichende menigte riep vijf maal zo hard
onafhankelijkheidals leve de koning
kaanse toeschouwer stond en toen
door de industriële wijk, waar de
politie wel de spandoeken in be
slag had genomen, maar de me
nigte Afrikanen niet kon verhinde
ren „onmiddellijke onafhankelijk
heid" te roepen.
De Koning, in een stralend wit uni
form, werd hartelijker toegejuicht op de
Albert Boulevard in het stadscentrum,
waar hu staande in de auto de koloniale
en Belgische troepen inspecteerde. Dui
zenden Europeanen riepen „leve de
Koning" en sommige Afrikanen ook.
Maar de Afrikaanse wijken hadden het
Abako-wachtwoord,, een beleefde maar
koele ontvangst" opgevolgd en men
bleef dus thuis. Het merendeel van de
Kongolezen in de stad had van zijn
Europese werkgevers een uurtje vrij ge
kregen om de Koning te begroeten. Wel
nu, zij deden dat door hem van luttele
meters afstand „indépendance" en
„kimpwanza" (een Kikongo-woord, dat
„hij die zichzelf bestuurt" betekent) in
het gezicht te roepen. De koninklijke
stoet had de Prins Boudewijn Avenue,
die dwars door de Afrikaanse wijk loopt,
vermeden, maar desondanks bleef zij
niet gespaard voor een duidelijke demon
stratie. De sfeer was niet vijandig, wel
goedmoedig spottend. Voor de jonge
vorst, die van zijn raadgevers misschien
een heel ander beeld had gekregen, is
dit een leerzame ervaring. Gelukkig
werd hy getroost door de byzonder har
telijke ontvangst in de Europese wyk,
waar hy verlegen en getroffen dankte
voor de bloemen en de toejuichingen.
De Koning verdween tenslotte in de
residentie van gouverneur-generaal Cor-
nelis, waar hij in het kader van deze
„studiereis", die hem over Kongo's po
litieke situatie moet informeren, drie
dagen lang Kongolese politici en stam-
vertegenwoordigers zal ontmoeten. Als
hy hen ontbiedt zullen ook Kasavoeboe
en Kalondji komen, de leiders van het
door de Abako gestichte politieke kartel,
dat zojuist het vierdaags congres in
Kisanta afsloot en de vijfde januari
vaststelde als datum voor onderhande
lingen over soevereiniteit.
Hartelijke ontvangst
in Europese wijk
(Van onze reisredacteur
W. L. Brugsma)
Koning Boudewijn heeft gisteren
in Leopoldville een verdeelde ont
vangst gekregen van een zwarte
menigte, die wel juichte, maar vijf
keer zo hard „onafhankelijkheid"
riep als „leve de Koning". De
jonge vorst, die hier vier jaar ge
leden als „bwana kitoko" (knappe,
grote heer) onder toejuichingen
bedolven werd, reed gisteroch
tend eerst in een zwarte, open
auto van het vliegveld naar de
stad over een weg, waar op iedere
twintig soldaten slechts één Afri-
Premie A.O.W.
en A.W.W. samen
6.75 procent
De staatssecretaris voor Sociale Za
ken en Volksgezondheid heeft het be
sluit van het bestuur van de Sociale
Verzekeringsbank goedgekeurd, waarby
voor de jaren 1960 en 1961 het premie
percentage van de Algemene Weduwen-
en Wezenwet is vastgesteld op 1.25
Tevens is het premiepercentage van de
AOW (Algemene Ouderdomswet) voor
die jaren verlaagd tot 5.5%. De beide
premiepercentages bedragen dus teza
men 6.75 hetgeen gelyk is aan het
thans nog geldende percentage van de
AOW.
By K.b. is voorts bepaald dat de rege
ling betreffende de niet-invordering en
gedeeltelijke invordering van de premies
van kleine zelfstandigen, welke ver
schuldigd zün krachtens de AOW, ook
van toepassing zal zyn op de premies,
verschuldigd krachtens de AWW.
Voor topconferentie
is thans 16 mei de
vermoedelijke datum
Het Westen zal, naar men verwacht,
16 mei voorstellen als datum voor
de voorgenomen topconferentie met
Kroestjsjef te Parijs.
President Eisenhower is tot de slotsom
gekomen dat midden-mei een bevredi
gend tydstip zou zijn en zyn perschef
Hagerty verklaarde gisteren, dat 16 mei
de waarschynlijke datum schynt. Een
definitieve beslissing hing echter nog af
van het overleg met Londen en Parus.
In de Franse hoofdstad gaf intussen
minister van Buitenlandse Zaken Couve
de Murville in de Nationale Vergadering
te verstaan, dat het vinden van een da
tum die iedereen schikt, geen moeiiyk-
heden zal opleveren. Ook hy noemde
geen speciale datum. In diplomatieke
kringen te Parys en Londen zei men,
dat de Westelijke „Grote Drie" het eens
waren geworden over de zestiende mei.
Oorspronkeiyk had het Westen een
week geleden 27 april als begin van de
topconferentie voorgesteld, maar pre
mier Kroesjtsjef liet daarop weten, dat
deze datum hem niet schikte, vanwege
de viering van de eerste mei. Hy opperde
21 april of 4 mei. Deze data gaven het
Westen moeilijkheden, omdat president
De Gaulle, naar men verwacht op 18 of
19 april naar de V. S. zal gaan en En
geland van plan is op 3 mei een confe
rentie van premiers van landen van het
Gemenebest te beginnen.
Ondanks de vaak scherpe bewoordin
gen ligt de onafhankelijkheidsresolutie
minder ver van het huidige Belgische
regeringsstandpunt dan sommigen den
ken. De harde woordkeus is bedoeld om
het Abako-ongeduld te kalmeren. Minis
ter De Schrijver, die de Koning verge
zelt, moet nu vooral de juiste bewoor
dingen vinden om de Kongolezen van
de Belgische oprechtheid te overtuigen.
Londen zoekt naar
vrouwenmoordenaar
(Van onze Londense correspondent)
De politie in Engeland spant zich tot
het uiterste in om de maniak te vin
den, die vorige week woensdagavond de
29-jarige Stephanie Baird in een gebouw
van Y.W.CA (Young Women Christian
Association) in Birmingham heeft ver
moord en gruwelijk verminkt en daarna
in hetzelfde gebouw een ander meisje
aanviel. De laatste jaren is In Bir
mingham waarschyniyk door ditzelfde
gevaariyke individu een groot aantal
vrouwen aangevallen Na de moord
stapte hy bebloed op een stadsbus Hy
zei tot de passagiers dat hij gevochten
had. De politie heeft gedurende de
kerstdagen een beroep gedaan op de in
zittenden van de bus om zich voor het
verstrekken van nadere inlichtingen
over de man, te melden Maar slechts
één ervan gaf hieraan gehoor Gisteren
was het resultaat echter beter. De poli
tie beschikt thans over negen getuigen
verklaringen. In de eerste plaats moet
men echter nog te weten komen waar de
man precies is uitgestapt. Het hoofd van
de recherche in Birmingham verscheen
gisteravond voor de BBC-televisie om op
dramatische wijze de medewerking van
het publiek te vragen.