B. DE KONING
GOEMAAT
Mevr. Meir noemt lening Wereldbank
voor VAR: „premie voor zeeroverij"
Meer dan 60 doden bij
vliegramp in Brazilië
Jovanda nylons
WEERBERICHT
Hammarskjöld en de „bevriende
mogendhedenvergisten zich in
proef met Grieks vrachtschip
Laatste Nieuws
Droomwens reis
naar Teheran
J
PRESIDENT EISENHOWER IN
DE V.S. TERUGGEKEERD
Twee toestellen vielen brandend
op woonwijk van Rio de Janeiro
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 23 DECEMBER 1959
No. 29932
LEIDSCH
DAGBLAD
DirecteurE. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
17.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken, mevr. Meir, heeft
zich scherp uitgelaten over het verstrekken van een lening van 56 mil
joen dollar door de Wereldbank aan de Verenigde Arabische Repu
bliek (Egypte-Syrië). Zij noemde dit gisteren in het Israëlische
parlement'' een premie voor zeeroverij" en voor het schenden van
internationale gebruiken. Volgens mevr. Meir zal Nasser de lening
beschouwen als een aanmoediging om met dergelijke acties voort te
gaan. Israël zal blijven ijveren voor vrije doorvaart door het Suez-
kanaal. Zij waarschuwde dat inbreuken op de rechten van één land
moeten leiden tot dergelijke inbreuken op de rechten van andere
staten. Het parlement verwees de kwestie naar de commissie van
Buitenlandse Zaken en Staatsveiligheid, die achter gesloten deuren
vergadert.
Bank rekent slechts met
economische factoren
Tevoren had mevrouw Meir in het
parlement medegedeeld, dat de versche
ping van een lading Israëlisch cement
met het Griekse vrachtschip „Astypa-
lea" van Haifa via het Suezkanaal naar
Djiboeti met „medeweten en de zegen"
van secretaris-generaal Hammarskjöld
en van „bevriende mogendheden" was
geschied.
De secretaris-generaal van de volke
renorganisatie had Israël laten weten,
dat hij op grond van overleg met de lei
ders van de VAR reden had om te gelo
ven, dat Egypte de verzending van Is
raëlische exportgoederen onder het be
ding van „free on board" en van im
portgoederen onder het beding dat alle
kosten van vracht en verzekering voor
rekening van de afzender komen (CIF),
niet zou hinderen. „Bevriende mogend
heden" hadden Israël geadviseerd dit
systeem te volgen. Hoewel tegen haar
zin, had de Israëlische regering zulks
toen gedaan.
Van onze speciale Verslaggever
Dick Hendrikse.
TEHERAN, 23 december.
Het speookje is uit!
Vandaag vliegen Willy Bijsmans en
Leni Frankvoort terug naar Nederland.
Hun droomwens - door het dames
weekblad Libelle tot werkelijkheid ge
maakt - is ten einde. Over de radio
beeft men kunnen horen en op het
televisiescherm kunnen zien, hoe deze
twee droomwens-winnaressen van Li-
belle de gasten waren van de Sjah van
Perzië en zijn bruid Keizerin Farah Diba.
Libelle brengt in de komende weken
de exclusieve reportage-reeks over de
sprookjesreis van 2 Heerlense meisjes.
WAARDEBON I
i Profiteer er direkt vande oplage
is beperkt. Abonneer u nu en stuur i
deze WAARDEBON meteen op,
dan krijgt u de beide eerste nummers
van Libelle in I960 gratis en hoeft
Iu daarna niets te missen van deze
unieke reportage-serie. i
Noteer mij als abonnee en stuur
mij twee weken GRATIS Libelle.
Daarna betaal ik pet week 35 a
pet kwartaal f4.55
woonplaats
A.u.b. doorstrepen wat niet
wordt verlangd. In open envelop,
waarop 4 cent postzegel, zenden
aan Libelle, Nassauplein 7, Haar
lem. Postgiro 268670. 41
Nu de lading van de „Astypalea" ech
ter het Suezkanaal niet mocht passeren
en het schip in Port Said was aangehou
den, zouden, naar de mening van me
vrouw Meir, allen die blijk hadden ge
geven van zoveel geduld en onbeperkt
vertrouwen in de VAR, zich wel bedro
gen voelen.
Britse bladen als de onafhankelijke
Times en de liberale Guardian hebben
hun instemming betuigd met het besluit
van de Wereldband om een lening aan
de VAR te verstrekken. Naar aanleiding
van kritiek van hen, die vinden dat de
lening niet moest worden verstrekt om
dat de VAR haar boycot van Israëlische
schepen en ladingen handhaaft, merken
de twee bladen op, dat de bank uitslui
tend rekening houdt met economische
factoren. De Guardian is van oordeel,
dat de lening misschien iets goed maakt
van de fout van wijlen minister Dulles
om geen geld voor de bouw van de dam
bij Assoean beschikbaar te stellen.
Omtrent de besteding van het bedrag
wordt nader vernomen, dat, als het pro
gramma in 1961 zal zijn voltooid, het
kanaal zodanig zal zijn verbreed en ver
diept, dat het schepen met een diep
gang van 37 voet (ongeveer elf meter)
of met een inhoud van ongeveer 46.000
ton zal kunnen verwerken. Op het ogen
blik heeft de doorvaartcapaciteit betrek
king op schepen met een diepgang van
maximum van 35 voet of met een in
houd van ongeveer 36.000 ton. Voorts
zullen de Suezkanaalautoriteiten dan
over de nodige moderne uitrusting be
schikken, om de van het kanaal gebruik
makende schepen een behoorlijke dienst
verlening te leveren.
De totale kosten van uitvoering van
het programma worden geraamd op 37.6
miljoen Egyptische ponden of 107,9 mil
joen Amerikaanse dollar.
De door de Wereldbank en negen an
dere Amerikaanse banken te verstrek
ken lening (waarvan de Wereldbank een
bedrag van 5 miljoen dollar garandeert)
dient ter dekking van de uitgaven in
buitenlandse valuta. De overige uitga
ven worden door de Suezkanaalautori
teiten uit eigen middelen gefinancierd.
„Onbevredigend beeld" van
ontwikkeling W.-Nederland
In het voorlopig verslag van de Eerste
Kamer over de begroting van Binnen
landse Zaken 1960 is kritiek geoefend
over, zoals enige leden dit noemden, het
onbevredigende beeld dat de memorie
van toelichting geeft over betekenis en
functie van de gemeenten. Over de
Haagse agglomeratie, de Nieuwe Water
weg en de IJmond. Vele leden drongen
wat de agglomeraties betreft, op snelle
beslissingen aan, om ongewenste, zo niet
chaotische ontwikkelingen te voorko
men. Verscheidene leden wilden weten
of de minister tot een andere oplossing
van het IJmondprobleem wilde komen
dan zijn ambtsvoorganger, een streven
dat hun instemming zou hebben. Spre
kend over de Haagse agglomeratie ver
wierpen zij het plan Wilsveen en spra
ken zij een voorkeur uit voor het uit
breiden van de bebouwing van gemeen
ten. die daartoe de mogelijkheid bieden.
Deze leden zagen voorts met belangstel
ling een wetsontwerp tegemoet tot rege
ling van de privaatrechtelijke belangen,
die Rotterdam zal krijgen op Rozenburg.
Ongeveer negen miljoen mensen juichten
het Amerikaanse staatshoofd op reis toe
(Van onze Amerikaanse correspondent)
Al was Eisenhower dan drie kwartier te laat en al stond de thermo
meter ver onder het vriespunt, toch hebben enige duizenden bewoners
van Washington hem een bijzonder hartelijk welkom bereid. Het
gemeentebestuur had vijftienduizend toortsen uitgedeeld, die vonken
sproeiden van een ongevaarlijk koud vuur. Volgens een officiële ge
meenteverordening mogen zulke meterslange toortsen in de hoofdstad
niet verkocht worden doch voor deze avond had men een uitzonde
ring op de regel gemaakt. Trouwens de toortsen waren niet verkocht,
doch kosteloos verstrekt. Een kermisachtiger welkom had Eisenhower
na zijn vredesmissie wel niet kunnen krijgen!
Twee kerstbomen naast de deur van het Witte Huis waren feestelijk
verlicht, de kleine oude kerk tegenover de presidentswoning klepelde
kerstliederen en enige duizenden enthousiasten wuifden Eisenhower
toe met hun vonkensproeiende lange kaarsen.
Hartelijke vriendschap met
Koning van Marokko
Het was na middernacht toen de auto
van de president het hart van de hoofd
stad bereikte. Sterren straalden in de
Boven Rio de Janeiro zijn gisteren twee vliegtuigen met elkaar in
botsing gekomen en brandend op een woonwijk neergestort. Men
vreest dat bij dit ongeluk meer dan 60 mensen om het leven zijn
gekomen.
Een Viscount van de Braziliaanse luchtvaartmaatschappij „Viacao
Aerea Sao Paulo" met 26 passagiers en zes bemanningsleden aan
boord kwam in botsing met een militair lesvliegtuig. De piloot van het
lesvliegtuig kon zich met zijn parachute in veiligheid brengen. De
wrakstukken van beide toestellen vielen brandend op een zevental
huizen, waarvan er vier verwoest werden. Ooggetuigen zagen mensen
uit de neerstortende wrakstukken van de Viscount vallen. Alle inzit
tenden van dit toestel werden gedood. Zes kinderen, die in een van de
huizen woonden, worden vermist.
De piloot van het lesvliegtuig ver
klaarde, dat hy oefende in een gebied
dat speciaal voor oefenvluchten is be
stemd, toen hy de Viscount plotseling
voor zich zag. Hij had maar te nauwer-
nood zijn toestel kunnen verlaten, door
dat zijn veiligheidsriem bleef vastzitten.
Onder de inzittenden van het verkeers
vliegtuig bevonden zich drie vooraan
staande Braziliaanse journalisten van
het tijdschrift Cruzeiro, dat eigendom is
van de Braziliaanse ambassadeur in
Londen.
Vorig jaar december is een vliegtuig
van dezelfde maatschappij in de Golf
van Rio de Janeiro gestort waarbij twin
tig personen het leven hebben verloren.
heldere vrieslucht, het publiek juichte
en Eisenhower wuifde terug.
Het geliefde staatshoofd was veilig
terug van een reis, zoals geen Ameri
kaanse president voor hem ooit heeft
ondernomen. Naar schatting hebben
negen miljoen mensen Eisenhower op
zijn tocht toegejuicht. Maar geen me
nigte moet hem dierbaarder zijn geweest
dan de paar duizend op het koude plein
voor zyn huis met hun kaarsen.
Ontruiming luchtbasis
Omtrent Eisenhowers bezoek aan Ma
rokko het laatst doel op zijn wereld
reis meldt Reuter:
President Eisenhower heeft Koning
Mohammed van Marokko toegezegd, dat
ei binnenkort voorbereidingen zullen
worden getroffen voor het vertrek van
de Amerikaanse troepen uit Marokko.
De ontruiming van de luchtbasis Ben
Slimane zal tegen 31 maart voltooid zijn
en alle Amerikaanse strijdkrachten in
Marokko zullen tegen eind 1963 dit land
verlaten hebben.
Na afloop van de besprekingen tussen
de Koning en Eisenhower werd een ge
meenschappelijk communiqué uitgege
ven. Beide staatslieden geven in dit
communiqué blyk van hun voldoening
over de internationale ontspanning. Ook
zeggen zij hierin dat zy met grote tevre
denheid nota hebben genomen van „het
positieve karakter van de politieke ont
wikkeling van het Algerijnse vraagstuk"
en dat zij verheugd zijn over de voor
uitgang in de richting van een vreed
zame oplossing van dit vraagstuk, door
dat beide belanghebbende partijen het
principe van zelfbeschikking hebben
aanvaard en tot overleg bereid zijn.
In het communiqué wordt voorts mel
ding gemaakt van de „hartelijke per
soonlijke vriendschap" tussen de Koning
en de president.
Bij de besprekingen heeft Koning Mo
hammed de aandacht van Eisenhower
gevestigd op de vele banden tussen Ma
rokko en de andere Arabische landen.
De Koning schonk Eisenhower een met
juwelen ingelegd geweer, een tapijt en
een bronzen vaas.
Eisenhower vertrok gisteravond uit
Casablanca, waar hij zeer hartelijk door
tienduizenden werd verwelkomd.
Zelfde temperaturen
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond: Opklaringen, maar ook
enkele lokale buien. Matige tot krach
tige wind tussen zuid en zuidwest. Wei
nig verandering in temperatuur.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
24 DECEMBER.
Zon op: 8.47 uur; onder: 16.32 uur.
Maan op: 1.42 uur :onder: 13.13 uur.
Hoogwater te Katwijk te 9.38 en 22.14
uur.
Laagwater te 4.59 en 17.32 uur.
Dit Blad bestaat uit 12 pagina's
mSÊÊÊSm
De bouw van de brug over de Mer
wede bij Gorinchem in de Rijks
weg 271 die een belangrijke schakel
zal vormen in de verbinding tussen i van 170 nieter lengte is reeds ge-
Amsterdam en Antwerpen, vordert plaatst. Een blik op de brug, ge-
gestadig. Een van de twee bogen nomen van de Merwede af.
Tot slot van het kerstfeest voor het
paleispersoneel, dat gisteren in
tegenwoordigheid van het Konink
lijk Gezin in de koninklijke stallen
in Den Haag is gevierd, werd door
de Koningin en de Prinsessen
Beatrix en Irene chocolademelk ge
schonken. De Koningin serveert de
spelers van het kerstspel.
Record van „Jupiter" Militair kabinet van
Algerijnse rebellen
In acht uur 45 minuten over
de Oceaan
De vierde Lockheed ..Electra"
voor de KLM, de PH-LLD „Ju
piter", heeft de afleveringsvlucht
van New York naar Amsterdam
zonder tussenlanding volbracht in
8 uur en 2 minuten. Dit is de
snelste tijd, die een Nederlands
vliegtuig ooit over deze afstand
heeft gedaan. Totnutoe stond het
record op naam van de derde
„Electra" van de KLM, die in 8
uur en 45 minuten van New York
naar Schiphol was gevlogen.
Mede dank zy de gunstige weersom
standigheden het toestel had gedu
rende het grootste deel van de tocht
een stevige staartwind vloog de „Ju
piter" op sommige gedeelten met een
snelheid van byna 1000 kilometer per
uur,* op een hoogte van 25.000 voet. Ge
zagvoerder Frank Hawkins, die alle voor
de KLM bestemde Electra's totnutoe
heeft overgevlogen, vertelde by aan
komst op de Amsterdamse luchthaven
nog brandstof over te hebben voor een
vlucht van ruim drie uur.
Voor het einde van het volgend jaar
zal de KLM over alle 12 bestelde toe
stellen van dit type beschikken, o.a.
voor haar vluchten op Moskou.
Advertentie
complete sortering
LEIDEN
KATWIJK - RIJNSBURG
Turkse maatschappij
bestelt 10 Fokkers
Waarde 25 miljoen gulden
De Turkse luchtvaartmaatschappij
„Turk Hava Yollari" heeft in Istanbul
een contract getekend met de vertegen
woordigers van de NV Ned. Vliegtuigen-
fabriek Fokker op Schiphol en de Ame
rikaanse vliegtuigenfabriek Fairchild in
Hagerstown voor de aankoop van tien
schroefturbinevliegtuigen van het type
F-27, waarvan er vijf door Fokker Schip
hol en de andere vyf door Fairchild zul
len worden geleverd.
De koopsom bedraagt 63 miljoen Turk
se lira De Turkse lira kan worden ge
waardeerd op ongeveer 40 cent in Ne
derlandse valuta. De aankoop van de 10
toestellen vertegenwoordigt dus een
waarde van ongeveer 25 miljoen gulden.
Het eerste toestel aal tn juni 1960 wor
den afgeleverd.
Grotere oorlogsinspanning
onder premier Belkacem
Algerijnse opstandelingenleiders
hebben op een vergadering in
Cairo een „militaire Algerijnse re
gering" opgericht, die op Algerijns
gebied zal worden gevestigd. Pre
mier van de nieuwe rebellenrege-
ring is Krim Belkacem, die minister
van Oorlog en vice-premier was in
de „voorlopige Algerijnse rege
ring". De premier van de oude re
gering, Ferhat Abbas, is benoemd
tot woordvoerder van de nieuwe
regering, aldus is gisteren in goed-
ingelichte Arabische kringen in
Cairo vernomen.
Buitenlandse waarnemers zien in de
vorming van een „militair kabinet" een
teken dat de opstandelingen de oor
logsinspanning willen vergroten. Ook zou
het een terugkomen zyn van de verkla
ring der eerste rebellenconferentie, van
1956 te Wadi Soeman, waarin het poli
tieke karakter van de opstand boven
het militaire element werd geplaatst.
In Algerije merkt men op dat Belka
cem van alle rebellenleiders het minst
tot compromissen geneigd is. Hij heeft
ook, in tegenstelling tot Ferhat Abbas
en verscheidene andere ministers, actief
deelgenomen aan de stryd tegen de
Fransen. Dit laatste zou van belang kun
nen zijn, aangezien generaal De Gaulle
er de nadruk op heeft gelegd dat zfjn
aanbod om over een bestand te onder
handelen open staat voor „de mannen
die vechten", doch dat het niet is be
doeld voor „bepaalde ambitieuze per
sonen".
De eerste reactie in Algiers was ech
ter dat de rebellen met Belkacem als
premier vermoedelijk harder zullen gaan
optreden.
Indonesische reactie
op Nederlandse nota
De woordvoerder van het Indo
nesische ministerie van Buiten
landse Zaken, Ganis Harsono heeft
vanmorgen verklaard dat Indone
sië geen enkele reden aanwezig
acht om de nationalisatie van de
Nederlandse ondernemingen in In
donesië voor te leggen aan het
Internationale Hof van Justitie.
In commentaar op de jongste nota
(van 18 december) die de Nederlandse
regering, met de suggestie deze kwestie
aan het Hof voor te leggen, aan Dja
karta heeft gezonden, zei de woordvoer
der, dat volgens het internationale recht
de actie tot nationalisatie van de Indo
nesische regering gewettigd is. Dit kan
o.a. duidelyk worden bewezen door de
verwerping van Nederlandse eisen in
Bremen en Antwerpen, zei hij.
Hy meende dat reeds eerder, in dc
Indonesische nota die enige tijd gele
den aan Den Haag is gezonden, is
geantwoord op de argumentatie in de
nieuwe Nederlandse nota. De Indone
sische nota legde er toen de nadruk
op, dat de nationalisatie, zoals be
werkstelligd door Indonesië geen over
treding vau hei internationale recht
betekent.
