Inval in Paraguay door bannelingen
uit Argentinië en uit Brazilië
Botsing in Parijs van
Amerikanen en Fransen
WEERBERICHT
Poging om einde te maken aan het
regime van president Strössner
E
HARTELIJKE BETREKKINGEN
TUSSEN AMERIKA EN INDIA
Washington u il schuld voor de
Atlantische crisis afwentelen
op president De Gaulle
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 14 DECEMBER 1959
No. 29924
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur E. A. E. van Dishoeck
HoofdredacteurJ. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
17.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1. Leiden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Bannelingen uit Argentinië en Brazilië zijn zaterdag Paraguay bin
nengevallen en in botsing gekomen met troepen van president
Strössner. Tegelijkertijd deden vliegtuigen een grote aanval op
Encarnacion, een belangrijk haven- en spoorwegcentrum bij de
grens van Argentinië (34.000 inwoners), aan de rivier de Parana, die
langs de grens met Argentinië stroomt. Radiostations in Paraguay
deelden gisteravond mede, dat „de misdadige dwaze poging" van de
rebellen om het land binnen te vallen, was afgeslagen en dat er thans
„vernietigingsoperaties" aan de gang zijn. Van de zijde der opstande
lingen was eerder medegedeeld, dat drie kolonnes het land waren
binnengevallen om een einde te maken aan Strössners regime. Er zou
den hevige gevechten aan de gang zijn en in Asuncion, Villarica en
Conception zouden zich ongeregeldheden hebben voorgedaan.
Politietroepen aan
de Parana in actie
De opstandelingen voerden kleine aan
vallen tegen politieposten buiten de
steden uit, zoeken naar wapens en or
ganiseren hun strijdkrachten. Waar
nemers in de grenssteden zijn van me
ning dat het onwaarschijnlijk is dat er
spectaculaire gevechten zullen worden
geleverd en zij verwachten dat er zich
een langdurige guerilla-activiteit zal
ontwikkelen.
Volgens in Buenos Aires ontvangen
berichten hebben de opstandelingen
mijnen gelegd in de rivier de Paraguay,
die een deel vormt van de zuidwestelijke
grens met Argentinië. In Asuncion, de
hoofdstad van Paraguay, deelde de lei
der van de regerende Colorado-partij,
Gorostiaga, mede, dat de opstandelin
gen steun krijgen van „vijandige Argen
tijnse provincies".
De Paraguese politietroepen die de
ConcepcionY
^ASUNCION £aragLialay
3*7 7 I pS^llarnca
=7\ JoCaazapa
fcrW|l>'l
ARGE^n^nacion
T'NC/ij
Tientallen (loden bij
explosie in Dortmund
Zondagochtend vroeg heeft zich in
Dortmund een ernstige ontploffing
voorgedaan: een gebouw van vijf ver
diepingen is volkomen verwoest en een
nabijgelegen gebouw van drie verdie
pingen, dat onmiddellijk geheel in brand
stond, is eveneens vernield. In de twee
verwoeste gebouwen woonden 43 perso
nen, van wie er tenminste 32 om het le
ven zijn gekomen.
Hoewel de politie van Dortmund heeft
medegedeeld, dat de oorzaak van de ont
ploffing nog onbekend is, zegt zij, dat
het waarschijnlijk aan ontsnapt gas is
te wijten.
In een straal van 300 meter zijn da
ken afgerukt en ramen verbrijzeld. Auto's
werden door de luchtdruk als speelgoed
tegen de muren van huizen te pletter
geslagen.
Nieuwe politieke partij
(Van onze Haagse redactie)
Vrijdagavond 18 december as. zal in
Pulchri Studio te Den Haag de oprich
tingsvergadering worden gehouden van
de humanistisch - socialistische partij,
waarvan het landelijk secretariaat is
gevestigd aan de Nieuweweg 70 te Hon-
selersdijk.
De nieuwe partij stelt zich ten doel
maatschappelijke verwezenlijking
van het zuivere socialsme, waar zij de
overtuiging heeft, dat slechts langs deze
weg het geestelijke en materiële wel
zijn van ieder onzer volledig tot ontwik
keling kan komen.
Weinig verandering
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond:
Zwaarbewolkt en nevelig weer met
plaatselijk wat lichte neerslag. Matige
tot vrij krachtige wind tussen zuid en
zuidoost. Weinig verandering in tem
peratuur.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
15 DECEMBER
Zon op: 8.41 uur; onder: 16.28 uur.
Maan op: 17.18 uur; onder: 8.21 uur.
Hoogwater te Katwijk te 3.26 en 15.37 u.
Laag water te 11.26 en 23.45 uur.
Dit blad bestaat alt 16 pagina's.
Parana moeten bewaken, zijn er in ge
slaagd een aanval van revolutionaire
elementen af te slaan. Er viel één dode.
Kort daarna begonnen de opstandelin
gen een tweede aanval.
In geheel Paraguay is de staat van
oorlog afgekondigd. Alle vergrijpen tegen
de mensenrechten en eigendommen, on
verschillig of zij werden begaan door
vriendschappelijke of vijandelijke troe
pen, zullen met de dood worden bestraft.
Dr. Boon hoopt op
herstel betrekkingen
De Nederlandse ambassadeur in Cara
cas, dr. H. N. Boon, is zaterdagmorgen
in Curasao aangekomen. Hij heeft Den
Haag en de regering van de Antillen
ingelicht over de diplomatieke nota die
hij vrijdag in Caracas van de Venezo
laanse minister van Buitenlandse Zaken,
Arcaya, heeft gekregen.
Dr. Boon zei, dat er met de regering
van de Antillen en Den Haag overleg is
gepleegd om de beste manier te vinden
voor het herstel van de traditionele goe
de betrekkingen tussen de Ned. Antillen
en Venezuela.
President Eisenhower vanmorgen
in Perzische hoofdstad geland
Ook in Teheran groot
enthousiasme
President Eisenhower en premier Neh-
roe hebben gisteren hun besprekingen
besloten en een communiqué uitgegeven
waarin zij zeggen dat hun landen wor
den verbonden door gemeenschappelijke
idealen en een gemeenschappelijk stre
ven naar een rechtvaardige en blijven
de vrede. Zij gaven uiting aan hun
„grote voldoening" over het bestaan
van „hartelijke en vriendschappelijke
betrekkingen" tussen de V.S. en India.
Nehroe had de president Inda's vol
ledige steun toegezegd voor zijn inspan
ning in het belang van de wereldvrede.
Het bezoek van de Amerikaanse pre
sident heeft vijf dagen geduurd en het
werd gekenmerkt door een geestdrift
zonder weerga van de zijde der Indiase
bevolking. Eisenhower dankte hiervoor
zondagavond in een radiotoespraak
waarin hij zéi dat het bezoek een van
de ontroerendste ervaringen in zijn le
ven was geweest. Ik heb de geest van
een nieuw India gevoeld, dat een grote
democratie bouwt op de grondvesten
van een oude beschaving, aldus de pre
sident.
De beide staatslieden spraken zondag
o.hi. over de toestand aan de Chinees-
Indiase grens. Volgens James Hagerty,
de perschef van Eisenhower, had India
niet om hulp ingeval van Chinese agres
sie verzocht en de V.S. hadden een der
gelijke garantie ook niet gegeven. Eisen
hower en Nehroe hopen dat de moeilijk
heden aan de grens door onderhande
lingen kunnen worden opgelost, daar de
conferentietafel en niet het slagveld
de plaats voor regeling van geschillen is,
aldus de perschef.
Zowel India als Pakistan hebben de
president laten weten dat zij hun ge
schil over Kasjmier door onderhande
lingen willen regelen.
Eisenhower sprak zondagmiddag te
Nieuw-Delhi tot een menigte van meer
dan een miljoen Indiërs. Hij zei o.m. dat
de vrijheid het tenslotte in de gehele
wereld zal winnen omdat zij te diep in
de natuur van de mens is verankerd om
door menselijke filosofieën te worden
uitgewist. Hij haalde woorden van
Gandhi aan: „Vrijheid is een gift van
God en het recht van elk volk". Hij
voegde hieraan toe: „En Amerika ant
woordt hierop: zo denken wij er ook
over".
De president bracht nog een bezoek
aan Agra voor een bezichtiging van de
beroemde Taj Mahal, die Eisenhower
„nog prachtiger vond" dan hij zich had
voorgesteld. Ook bezocht hij een insti
tuut voor landbouwonderzoek en een ty
pisch Indisch dorp.
Eisenhower vertrok vandaag naar
Perzië, waar hij vanochtend in Teheran
door de Sjah werd begroet. Hoewel het 1
kil was, reden Eisenhower en de Sjah in 1
Een telegrafisch overgebrachte
foto van de Nederlandse kustvaar
der Biesboschin de haven van
Arzeu ten oosten van Oran. Het
schip werd door een Frans marine-
vaartuig naar deze haven opge
bracht onder verdenking van ex-
plosievensmokkel ten bate van de
Algerijnse opstandelingen. Later
werd de Biesboschnaar Oran
gebracht.
Besprekingen over
nieuwe straaljagers
De Nederlandse minister van defensie,
ir. S. H. Visser, heeft zaterdagochtend in
Brussel besprekingen gevoerd met zijn
Belgische collega minister Gilson. On
derwerpen van gesprek waren de aan
koop van nieuwe straaljagers voor de
luchtmachten van beide landen en de
voorbereiding voor de NAVO-conferen-
tie, die deze week in Parijs wordt ge
houden.
Naar van Belgische zijde werd meege
deeld zullen de besprekingen over de
straaljagers „over enkele weken" wor
den voortgezet en kan in januari een
beslissing over het type tegemoet wor
den gezien, nadat vooral ook de finan
ciële consequenties van de aankoop van
een der in aanmerking komende types
toestellen zijn bestudeerd. Inmiddels
zullen technische deskundigen van de
luchtmachten van Nederland, Belgie en
Frankrijk de volgende week in Parijs
bijeenkomen om de kwaliteiten van de
Franse straaljager „Mirage III" te be
spreken.
Minister Visser is zaterdagmiddag
naar ons land teruggekeerd.
In Dortmund heeft gisteren een
zware explosie twee flatgebouwen
volkomen verwoest. In deze gebou
wen woonden 43 mensen. Velen
van hen kwz'.ri om door de ontplof
fing en de daarop volgende zware
brand. Een overzicht van de puin
hopen tijdens het reddingswerk.
een open auto van het vliegveld naar
Teheran, een afstand van bijna 7 kilo
meter. Op sommige plaatsen langs de
met vlaggen en erebogen versierde route
stonden de toeschouwers in rijen van
tien man dik. Zij gaven uiting aan him
vreugde en wierpen bloemen naar de
auto.
In Teheran aangekomen, begaven
Eisenhower en zijn gastheer zich naar
een paleis van de Sjah om besprekingen
te voeren.
Onderhoud Dillon
met dr. van Houten
Amerika wil Zes en Zeven
tot elkaar brengen
De Amerikaanse onderminister van
Buitenlandse Zaken voor economische
aangelegenheden. Dillon, heeft gister
ochtend de Nederlandse staatssecretaris
van Buitenlandse Zaken, dr. H. R. van
Houten, en de directeur-generaal Euro
pese samenwerking van het ministerie
van Buitenlandse Zaken, mr. G. E. ba
ron van Ittersum, te Parijs ontvangen.
De bespreking heeft ongeveer drie kwar
tier geduurd.
In Nederlandse kringen te Parijs werd
vernomen dat deze bespreking moet wor
den gezien in het kader van de oriënte-
ringsreis die onder-minister Dillon thans
door Europa maakt. In deze kringen
werd aangenomen dat gesproken is over
Nederlands-Amerikaanse problemen en
over de resultaten van de besprekingen,
die onderminister Dillon met andere
Europese staatshoofden heeft gehad.
In welingelichte Amerikaanse kringen
te Parijs is gisteren na de besprekingen,
die onderminister Dillon in Europese
hoofdsteden - Londen, Brussel, Bonn en
Parijs - heeft gevoerd, vernomen dat de
V.S. bereid zijn een actief aandeel te
hebben in onderhandelingen tussen de
Zes van de Euromarkt en de Zeven van
de „kleine vrijhandelszone".
In deze Amerikaanse kringen is men
van oordeel dat, al is een volledige en
dadelijk te verwezenlijken oplossing
moeilijk te vinden, zulks niet onmoge
lijk is.
De VS moeten alles doen om de
moeilijkheden te verminderen en bij te
dragen tot toenadering tussen de twee
groepen.
De Amerikaanse regering is van oor
deel dat een economische scheuring in
Europa kan leiden tot een politieke
scheuring. De laatste dient vermeden te
worden om de eenheid van de NAVO te
handhaven. Zij is voorstandster van
versterking van de EEG die, naar haar
oordeel, een steeds liberalere politiek
gaat voeren.
Een economische regeling in Europa
mag niet van discriminerende aard zijn
jegens de rest van de wereld. De Ame
rikaanse regering verzet zich niet tegen
veelzijdige economische verdragen in
Europa maar zij is van oordeel dat het
moeilijk is deze spoedig tot stand te
brengen.
(Van onze Parijse correspondent)
In Parijs heerst deze week grote drukte op diplomatiek terrein:
vandaag komen daar vijftig ministers bijeen voor de jaarlijkse Atlan
tische conferentie, welke morgen begint. Zaterdag en zondag a.s. volgt
dan het Westelijk topovcrlcg. Deze belangrijke weck is zaterdag j.l.
al begonnen met een ernstig incident tussen Amerika en Frankrijk, een
incident dat zijn verdere uitwerking vermoedelijk niet zal missen. Het
betreft hier het zogenaamde „lek" over de uitlatingen van generaal.
Twining, dat de volgende achtergrond heeft.
Debré zal morgen
Twining antwoorden
Vrijdag j.l. heeft de Amerikaanse
generaal Nathan Twining, die bekend
staat om zijn woedende uitbarstingen,
in de commissie van de chefs van sta
ven (die jaarlijks de ministeriële confe
rentie pleegt voor te bereiden) in mili
tair-openhartige, om niet te zeggen
ongezouten bewoordingen Frankrijk aan
de Atlantische schandpaal genageld, om
dat dit land verantwoordelijk zou zijn
voor de militair-politieke crisis, waarin
de NAVO zich op het ogenblik bevindt.
Daar deze uitlatingen van de Ameri
kaanse generaal ondanks de uiterst
strenge discretie waaronder deze be
raadslagingen altijd gehouden worden,
via een groot Amerikaans persbureau
niettemin aan de grote klok konden
worden gehangen, mag men gerust aan
nemen dat het „lek" door het State
Department (Buitenlandse Zaken) in
Washington zorgvuldig was voorbereid.
Minister Herter zal, mogelijk in iets
genuanceerder termen, deze week tegen
over zijn Atlantische ambtgenoten uit
hetzelfde anti-Gaullistische vaatje wil
len tappen. In de Franse hoofdstad
heeft men dit rondborstige preludium
op het Atlantische concert van deze
week maar zeer matig weten te waar
deren! Zowel generaal De Gaulle als
premier Debré en Couve de Murville, de
minister van Buitenlandse Zaken, be
vonden zich de vorige week in Senegal,
zodat een officiële reactie achterwege
bleef. Vanuit Parijs werd generaal De
Gaulle echter wel onmiddellijk van de
uitbarsting van de Amerikaanse gene
raal, om niet te zeggen van de Ameri
kaanse diplomatieke bom op de hoogte
gebracht. Daarop werd bekend gemaakt,
dat Frankrijk nog vóór de ministeriële
bijeenkomst een speciale zitting van de
permanente NAVO-raad bijeen zal laten
roepen.
Generaal Twining somde in zijn toe
spraak alle grieven op tegen de strategie
van De Gaulle, die binnenskamers in de
Westelijke kanselarijen al sinds maan
den het gesprek vormde van de dag. Hij
protesteerde tegen de Franse weigering
Atlantisch atoomgeschut op zijn grond
gebied te installeren, tegen de loskoppe
ling van de Franse vloot uit het Atlan
tische verband, tegen het uitsluitend na
tionale beheer waaronder De Gaulle de
Franse luchtmacht wil houden, en in
het algemeen dus tegen het scepticisme
van de Franse president-generaal inzake
de militaire integratie die nu juist een
der geloofsartikelen vormt van de At
lantische verdedigingspolitiek.
In feite geen nieuws
Na afloop van de zitting liet een van
de Franse delegatieleden zich ontvallen
dat de Franse stafchef, generaal Ely,
met moeite op zijn stoel was kunnen
blqven zitten en zeker het liefste de
conferentiezaal uit protest terstond ver
laten had.
Aangrijpend nieuws heeft de Ameri
kaanse generaal intussen zeker niet te
berde gebracht. Uit de bewuste publici
teit die aan zijn woorden is gegeven kan
echter wel worden afgeleid, dat Amerika
nu van zins zou zijn deze week weinig
lapjes meer te winden om het oude zeer
van de Atlantische crisis, waarvoor
Washington Frankrijk dus bijna exclu
sief aansprakelijk schijnt te willen stel
len. De onvolkomenheden van de Bel
gische en de Nederlandse bijdra
gen, die in het militaire comité ook
weer aan de orde zouden zijn gesteld,
moeten door generaal Twining vooral
wel zijn toegeschreven aan het slechte
voorbeeld dat Frankrijk de andere Euro
pese landen eerst gegeven had.
Slot pag. 2
VERLOVINGSRINGEN
v. d. Water
Haarlemmerstraat 207
Alle moderne modellen.
H.D.Z. - Constant - Love
Op het graveren kan gewacht worden.
Schilderij van Rembrandt
in West-Berlijn gestolen
Uit het Westberlijnse Dahlem-museum
Is zaterdag een schilderij van Rem
brandt. een Christushoofd van 20 bij 25
cm., gestolen. Het stuk is een kwart
miljoen mark waard. De politie in geheel
West-Duitsland en ook Interpol is inge
schakeld. Slechts twee meter van het
gestolen schilderij hing de beroemde
Rembrandt „Man met gouden helm",
dat op bijna een miljoen mark wordt
gewaardeerd.
Polen en Turkije elk
voor een jaar in de
V eiligheidsraad
De Algemene Vergadering van de V.N.
heeft Polen in de Veiligheidsraad ge
kozen met dien verstande, dat het
slechts de helft van de gebruikelijke ter
mijn van twee jaar, dus een jaar, in de
raad zitting heeft en daarna zijn plaats,
voor de rest van de termijn, aan Tur
kije afstaat.
Het besluit van de Algemene Verga
dering is genomen op grond van een
compromis, dat afgevaardigden van de
V.S., de Sovjet-Unie, Polen en Turkije
zaterdagavond Iaat in het werkvertrek
van de voorzitter van de Assemblee heb
ben gesloten. Er is 51 keer gestemd over
de zetel, die Japan aan het eind van het
jaar zal ontruimen.
In de definitieve stemming over de
omstreden zetel kreeg Polen 71 stem
men. Turkije 3 en Griekenland en Je
men elk een stem. Er waren vier ont
houdingen en twee leden van de Assem
blee waren afwezig.
De samenstelling van de Veiligheids
raad voor 1960 is nu als volgt: Enge
land. Frankrijk, de Verenigde Staten, de
Sovjet-Unie, Nationalistisch-China, Ar
gentinië, Ceylon, Ecuador, Italië, Polen
en Tunesië.
Voor de slotstemming verklaarde de
Russische vice-minister van Buitenland
se Zaken Koezetsof, dat zijn goedkeu
ring van het compromis geen wijziging
inhield van de Russische houding om te
streven naar „uitschakeling van het ma
ken van onderscheid ten nadele van
Oosteuropese landen". Deze landen had
den recht op een niet-permanente zetel
in de raad. Elk ander besluit zou het
beginsel van gelijke geografische verde
ling van de zes niet-permanente zetels
schenden.
De Amerikaan Cabot Lodge verzeker
de „alle betrokkenen" dat zijn delegatie
geen onderscheid zou maken ten koste
van enig gebied of land, Oost-Europa
inbegrepen.