LEIDSCH DAGBLAD
I
WIE
WAT
WAAR
Jaarboek 1960 Wie Wat Waar!
Onbekende Belgische kolonel thans
dictator in Roeanda en Oeroendi
Donkere wolk van burgeroorlog
hangt boven het Afrikaanse land
ZATERDAG 12 DECEMBER 1959
jgtrimitentoonstelliiig van „De Zanger"
Prachtig materiaal
tentoongesteld
Eerste Leidsche Vereeniging van
Zieliefhebbers en Vogelbescherming
banger" hield in Royal aan de Doe
rat haar jaarlijkse onderlinge wed-
iMede in verband met de herden-
van het 35-jarig bestaan was van
wedstrijd veel werk gemaakt, het-
o.a. tot uitdrukking kwam door het
i aantal inzendingen,
strijd was zeer fel en de heren Vis-
Bakermans, keurmeesters van de
Bond, die de zangkanaries keurden,
0 geen gemakkelijke taak. De vele
waren dan ook van zeer goed ge-
j de heer Waanders, bondskeur-
iter voor kleurkanaries en exoten
4 voor een moeilijke opgave om de
vogels uit de ingezonden collectie
voren te brengen.
uiteindelijke resultaten waren als
afd. zangvogels E.K. 1959 (vier vo-
j: eerste prijs B. Blankestein 317 pnt
orijs B. Schouten 314 pnt; 3de prijs
an Drumpt 311 pnt; twee vogels:
prijs L. Lacourt sr 163 pnt; 2de prijs
1 jn Drumpt 158 pnt; 3de prijs R. van
opt 145 pnt; vogel: 1ste prijs R. van
j, opt, 84 pnt; 2de prijs M. J. Verha-
w 81 pnt; 3de prijs D. P. Kramp 78
de bondsmedaille in deze klassen
gewonnen door: M. J. Verhagen
5 pnt.
J kleurvogels E.K. 1959 (vetstof 1
i O: 1ste prijs A. Werner, 2de prijs
ier; 3de prys B. Heiden; pigment
1ste prijs P. de Graaf (2e kam-
2de J. B. v. d. Wijngaard; 3de
P. Meyers; 2 vogels op kleur: 1ste
B. v. d. Heiden (le kampioen)2de
Geveilde percelen
overstaan van notaris M. P. Kap-
m te Leiden. Woonhuis en erf Waard-
Üi plein 4 in bod: f. 4.100 koper: B. J.
len rman te Leiden q.q. voor: f. 4.350.
nu ohuis en erf Pres. Steynstraat 4/4a
Kl: f. 4.500 koper: F. Brands te Lei
voor: f. 4.500. Woonhuis en erf
50 in bod: f. 1.450 koper: Chr. de
.te Leiden voor: f. 1.456. Woonhui-
en erven Oranjegracht 10/10a en
defcaresp. na afmijning in bod: f. 4500
4950 zijn niet gegund.
Tussentijds verslag van
n Kon. Ned. Grofsmederij
een tussentijds verslag vermeldt de
Ned. Grofsmederij dat dit jaar
een scherpe concurrentie werd on-
'janden, welke in sommige afdelin-
weinig of niet lonende prijzen en
et geheel voldoende bezetting tot
heeft gehad.
het einde van het jaar trad een
lanmerkelijke verbetering in - de
J" ing d r werkplaatsen is in het
k 1 i kwartaal zeer goed - maar deze
iet kunnen verhinderen dat de re-
S len over 1959 bij die van het vorige
ten achter blijven,
durende de laatste maanden van
jaar konden enkele grote orders
ten geboekt en de orderportefeuille
tont mede daardoor, in vergelijking
die van een jaar tevoren, een dui-
stijging.
1,1 tondere inspanning wordt vereist
e kostenverhogende werking van de
loonsverhoging, welke op 3
;us j.l. in de metaalnijverheid tot
kwam, te neutraliseren, hetgeen
>p het aanzienlijke percentage de
rhoging, nog wel geruime tijd zal
de versnelde opvoering van de pro-
ihteit ondervindt de NV zeker de
werking van het gehele personeel.
II). van der Hoogt
overleden
prijs P. G. de Graaf; 3de prijs F. Sander
De bondsmedaille in de kleurklasse werd
gewonnen door B. van der Heiden.
Afd. exoten E.K. 1959: 1ste prijs J. B.
van den Wijngaard; 2de prijs J. B. van
den Wijngaard; Zangvogels (overjarig);
1. R. van Drumpt, 2 P. G. de Graaf;
kleurvogels (overjarig)1. A. Werner, 2.
W. Oomen.
De door B. en W. beschikbaar gestelde
prijs viel ten deel aan de heer R. van
Drumpt, terwijl de door ons Blad aange
boden prijs door de heer P. de Graaf
werd gewonnen.
Concert Residentie Orkest
Donderdagavond wordt in de Stadsge
hoorzaal het derde abonnementsconcert
gegeven door het Residentie-Orkest.
Het programma vermeldt de „Onvol
tooide Symfonie" van Schubert, het
celloconcert van Boccherini met als so
list Leonard Rose, Psyche van César
Franck (orkestfragmenten) en „Le chant
du rossignol" van Strawinsky.
De identiteit van de man, die in
bewusteloze toestand op de hoek van de
Koningstraat en het Zwarte Pad werd
aangetroffen, is thans vastgesteld. De
man, een Leids ingezetene, had een te
grote dosis slaapmiddelen ingenomen.
Bij beschikking van de minister van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
is benoemd aan de Rijksuniversiteit te
Leiden, voor het tijdvak van 1 november
1959 tot en met 31 oktober 1960 tot we
tenschappelijk ambtenaar lste-klasse
voor de farmacie mejuffrouw dr. Y. M.
F. Muller.
„EXPOGE" ZAG PARIJS EN ROME.
De gisteravond in „De Harmonie" ge
houden bijeenkomst van de afdeling
Leiden van de Ned. Ver. van Ex-Poli
tieke Gevangenen uit de Bezettingstijd
stond ditmaal onder leiding van de vice-
voorzitter, de heer J. Th. Witte. Na af
handeling van een aantal huishoudelijke
zaken, vertoonde het oud-bestuurslid van
de afdeling, thans hoofdbestuurslid, ka
pelaan H. J. M. Stoelinga, kleurendia's,
opgenomen tijdens vakantiereizen in bin
nen- en buitenland.
Voor de pauze vertoonde spreker een
aantal beelden van het schone Limburg
se land, om vervolgens via Brussel in
Parijs te arriveren. Van deze stad had
kapelaan Stoelinga een fraaie serie
plaatjes, waarvan vooral de opnamen
van bekende hoekjes in de Lichtstad
zeer geslaagd waren.
Na de pauze nam inleider de Expoge-
ers mee naar een congres van Fildir in
Turijn, waarbij de zeer geslaagde op
namen van de Alpen-massieven, geno
men vanuit het vliegtuig, bijzonder in
teressant waren.
Met een grote collectie beelden uit
Italië, o.a. Milaan, Venetië en Rome, en
van een audiëntie bij Z.H. Paus Johan
nes XXIII in Castel Gandolfo, werd deze
lichtbeeldenavond besloten.
De heer Witte dankte kapelaan Stoe
linga voor het vele en interessante, dat
hij deze avond had geboden en sloot
daarna de laatste bijeenkomst van het
jaar met het geven van 'n terugblik op
het afgelopen verenigingsjaar. Hij sprak
de wens uit dat het komende 3de lus
trumjaar weer even succesvol mag ver
lopen.
TENTOONSTELLING LAKENHAL
Vrijdagavond zal de burgemeester in
,,De Lakenhal" een tentoonstelling van
aquarellen en tekeningen van Sierk
Schroder en van Aspecten van de
hedendaagse Amerikaanse grafiek
openen.
ACADEMISCHE EXAMENS
Aan de Leidse Universiteit zijn ge
slaagd voor het doet. ex. Ned. recht
mej. C. M. H. Terluin (Den Haag)
en de heer R. C. Insinger (Leiden);
doet. ex. rechten vrije studierichting
de heer A. F van Goch (Schevenin-
gen)kand. ex. wijsbegeerte de heer
C. W Claassen te Hapert (N.-B.); kand.
ex. klassieke taal- en letterkunde de
heer A. J. M. Schuiten jr. (Delft);
doet ex. farmacie de heer The Tjiat
Poo (Leiden)notariëel ex. 3e gedeelte
(oude stijl) de heren P. J. Mols (Den
Haag) en M. A. van Rhijn (Zeist);
doet. ex. gen. II de heer L. A. van Es
(Dordrecht); semi-arts ex. de heren
B. L. M. Bünnemeijer (Geleen) en J.
B. Bussemaker (Leiden); artsex. mej.
N. J. F. S. de Ranitz (Den Haag) en
de heren G. J van Hagen (Leiden),
P. D. Kerkhof (Den Haag) en F. H.
J. Merkus (Leiden).
Medische Dienst
Oegstgeest Doktoren Hugenholtz sr.
en jr., tel. 20390.
Leiderdorp Dokter M. P. Hennink,
Leiderdorp, Mauritssingel 166, telef.
K 1710 - 33686.
Wassenaar De artsen J. A. J. Pau-
lides, Van Z. van NUeveltstraat 42,
tel. 4561 en H. D. Boer, Wittenburger-
weg 188, tel. 9124. Apothekersdienst de
Wassenaarse Apotheek, Schouwweg 32,
tel. 2402.
Voorschoten Dokter Thies, Leid-
seweg 51, tel. 2520. Wijkverpleging:
Gezondheidscentrum, tel. 2177.
Warmond Dokter A. W. Bots, Voor
hout, tel. K 2532 - 7393. Zuster Knijn,
Parklaan 35, Sassenheim, tel. K 2532 -
7534.
lieuw is een bekende en markante
it i anlijkheid aan de Leidse onderwijs-
•ha ontva,llen-
'D 70-jarige leeftijd is gisteren geheel
wacht overleden de heer Alb. van
gi loogt, die in verschillende functies
Oder wijs in onze stad op voortref-
ierl t wijze heeft gediend.
Oren in Zoeterwoude, trad hij op
leeftijd in dienst van de ge-
Le den, waar hij achtereenvol-
168 werkzaam was aan de Centrale
293 voor het 7de en 8ste leerjaar en
tfdsingehehool B.
}B 1933 werd hij overgeplaatst naar de
ebrugschool, waarvan ihij in 1936
bid werd tot hoofd en welke func-
ij eerst neerlegde bij het bereiken
ie pensioengerechtigde leeftijd in
arende de jaren 19331954 was de
en Van der Hoogt ook verbonden aan
■I booi van het Kon. Genootschap
ld> Sc entiarum Penetrix", aan-
Co k als leraar en waarmemend-
g. 'eur en sinds 1941 als directeur.
'i is hij enige tijd opgetreden als
"emend-directeur van de (Uitge-
ïA Technische School (U.T.S.).
'el door zijn didactische en peda-
fae als om zijn persoonlijke eigen-
llllll 'X-n stond de heer Van der Hoogt
a superieuren, oollega's en leerlin-
1 i hoog aanzien.
crematie van het stoffelijk over-
f vindt dinsdag a.s. te Westerveld
F na aankomst ivan trein 14.03 uur.
LEIDERÜURI
Adventsamenkomst
in i.ervormde school
In de aula van de Herv. School aan de
M. P. Splmteriaan werd gisteravond een
adventssamenkomst gehouden. Voor
ganger was dr. P. L. Scnoonneim uit
Lemen, terwijl net Evangelisatiekoor „De
Zaaiers" o.i.v. mevr. v. u. Reyden mede
werking verleende. Na samenzang en
enkele liederen van het koor sprax ds.
Schoonheim over: „Moet U eens noren".
Hij vertelde, dat er telkens allerlei nieuw
tjes, dat bij ons het ene oor in- en het
andere oor uitgaat. Dit nieuws heeft al
leen dan onze oeiangstelling, wanneer
het ons persoonlijK, oi een der onzen be
treft. Onze reactie is dan biijdschap of
teleurstelling.
De tekst van Jesaja 4, is een bood
schap van het evangelie, de aankondi
ging van de komst van Koning Jezus.
En nu is de adventstijd er, om ons op
deze komst voor te bereiden.
De slagzin van tegenwoordig, aldus ds.
Schoonheim: oat met Kerstmis niemand
eenzaam mag zyn, maakt de mensen
wakker, De geboorte van oezus, die met
Kerstmis herdaent wordt, dat weten de
mensen wel. De tekst wil voor de mens
een aanmaning Gods zijn om zijn hart,
leven en kracht te geven, ook dat geven
wat fout is, verkreukeld, ja wat slechts
kladwerk is „geef dat maar aan God",
zei ds. Schoonneim.
Tenslotte wees ds. Schoonheim erop,
dat de adventstijd er is om bezig te
zijn en dat de mensen dan duobele
kvaoht zullen ontvangen om door te
gaan. Dan is men gewapend, zelfs te
gen de dood, omdat God eenmaal ja
heeft gezegd in z'n geboorte, kruisiging
en dood. Alleen maar ja.
Contcscr-avond B.B.
In het Dorpshuis werd door de BB
een contact-oindingsa vond gehouden
voor de leden van de BB en de brand
weer
De heer Kronenburg herdacht de heer
W. v. a. Zwan, die dit jaar is overleden
en altijd een trouw lid van de BB was.
De 15 papieren BB-ers, d.w.z. zij die om
één of andere reden niet meer kunnen
of willen medewerken, zullen moeten
worden vervangen.
Voorts zei de heer Kronenburg, dat er
deze zomer goed geoefend is. Dit blijkt
wel uit het feit, dat er 24 vaardigheids-
diploma's uitgereikt zullen worden. Het
criterium van het werk der BB ligt
momenteel bij de zelfbescherming. Er
zullen dan ook 5 voorlichtingsavonden
worden gehouden, om de mensen in te
lichten, wat er gebeuren kan bij een
eventuele atoomoorlog. Alvorens de
diploma's uit te reiken, n.l. 18 voor 5
jaar trouwe dienst en 24 vaardigheids
diploma's, zei burgemeester Van Diepe-
ningen grote waardering te hebben, voor
deze wijze van vrije tijdsbesteding, voor
al voor hen, die dit al 5 jaar trouw
hebben volgehouden.
De heer C. Hokke uit Leidschendam,
gepensioneerd gezaghebber Gouverne-
ments-Marine, hield vervolgens een le
zing over Ned. Nieuw-Guinea en ver
telde vooral veel interessante bijzonder
heden over het leven van de dwerg
Papoea. Ook werd een film hierover
gedraaid.
Het orkest van de „Speelpaladijnen"
uit Alphen a/d Rijn oJ.v. Kees van den
Bosch verzorgde de muzikale omlijsting.
VERKIEZINGEN N. H. KERK
De heer R. v. d. Hoek is tot ouderling,
kerkvoogd herkozen, terwijl de heer H.
de Jong gekozen is. Tot ouderling wer
den gekozen de heren Sj. Overeinder,
W. Noordhoek en L. Noort; tot notabel
de heren F. Huizinga en G. H. Oostergo.
OEüSIÜEES1
Kerstzang dit jaar
ook in Oegstgeest
Zoals in vele steden en dorpen ge
bruikelijk is zal aan de vooravond van
het kerstfeest, dit jaar dus donderdag
24 december, ook in Oegstgeest in de
openlucht een zangsamenkomst worden
gehouden. Een comité, waarvan de leden
protestanten en rooms-katholieken ver
tegenwoordigen, heeft deze manifestatie
onder het motto „Komt allen tesamen"
georganiseerd. Plaats van samenkomst
is het Wilhelminapark. Om kwart voor
acht zullen bekende kerstliederen wor
den gezongen, waarna om kwart over
acht de klokken van Oegstgeest het
feest zullen inluiden.
Het is vanzelfsprekend een waagstuk
geweest een dergelijke samenkomst op
te zetten. In Leiden wordt dit jaar voor
de derde maal op het Stadhuisplein ge
zongen. maar het is gebleken dat men
uit Oegstgeest en Leiden-west (dus
voorbij het viaduct) weinig of geen be
langstelling heeft naar Leiden te gaan.
Daarom wordt onder meer in Oegstgeest
gezongen.
Verheugend is het dat alle Kerken zich
konden verenigen met het voorstel. Bij
alle scheiding moet er nog een basis
zijn, waarop men elkaar kan vinden.
Het lied is daarvoor de juiste en ook de
mooiste vorm.
Op het plein voor het gemeentehuis
in Oegstgeest zullen op de avond zelf
programma's worden uitgedeeld, waarop
de volledige tekst van de te zingen lie
deren staat. Het comité vertrouwt erop,
dat men niet zal nalaten gezamenlijk
te getuigen van het kerstfeest.
In de veelheid van kerstsamenkom-
sben, die tegen het eind van het jaar
worden gehouden, neemt deze samen
zang een aparte plaats in. Men hoopt
en rekent erop, dat verenigingsbesturen
hun leden zullen opwekken mee te zin
gen. Een manifestatie van saamhorig
heid aan de vooravond van het kerst
feest mag niet mislukken.
Geheimzinnige bunker
Naar wij vernemen wordt bij de Kwaak-
laan in Oegstgeest een grote NAVO-
bunker gebouwd. De bouw van het mil
joenenproject wordt omhuld door een
geheimzinnig waas. Het bouwterrein
wordt nauwkeurig bewaakt; degenen, die
aan het project werken hebben slechts
toegang tot het bouwterrein, wanneer
zij in het bezit zijn van een bijzonder
„persoonsbewijs".
Raad krijgt woensdag de
begroting aangeboden
De raad komt woensdagavond 16
december cm 19.30 uur in cpenbare ver
gadering bijeen om een 22 punten tel
lende agenda te behandelen. De agenda
vermeldt o.a. de aanbieding van tie ge
meentebegroting en van tie begroting
van het grondbedrijf voor 1960; voorstel
van B. en W. inzake een aanvraag van
het bestuur van de Vereniging tot Op
richting en Instandhouding van Chris
telijke Scholen om voor de school aan de
Hoge Morsweg medewerking te verlenen
bij het aanschaffen van een nieuwe ver
warmingsketel; voorstel om opnieuw te
verklaren, dat voor de gehele gemeente
de herziening van het uitbreidingsplan
wordt voorbereid; voorstel tot ophoging
van een terrein aan tie H..M. Tromplaan
en tot verhuur aan de stichting „Het
Rijnlands Lyceum"; voorstel om een
waterleiding aan te leggen naar en voor
zieningen te treffen in de kleedgelegen
heid bij het korfbalveld tegenover de
Laan van Alkemade; voorstel betreffen
de het vervangen van verscheidene be
tonnen lichtmasten door stalen masten;
voorstel om een rijwielpad en riolering
aan te leggen resp. langs en in de Laan
van Oud-Poelgeest en een voorstel tot
wijziging van de verordening op de
winkelsluiting.
LEZING OVER VLUCHTELINGEN
Mevrouw P. H. SmitsWitvliet, die
onlangs met het oog op het vluchtelin
genvraagstuk een reis naar Berlijn
maakte in opdracht van de Europese
Beweging, zal maandag 14 december in
het Witte Huis voor de Vereniging Ge
meentebelang een lezing met dia's
houden over dit vraagstuk, alsmede over
andere problemen, waarmee zij tijdens
haar verblijf in Berlijn werd geconfron
teerd.
Kwekers vergaderden
In de Harmonie te Leiden kwam de
afdeling Oegstgeest van de Koninklijke
Algemene Vereeniging van Bloembollen
cultuur in vergadering bijeen onder lei
ding van haar voorzitter, de heer J. M.
Uittenbogaard .Onder meer kwam aan
de orde de beschrijvingsbrief voor de al
gemene vergadering, die 14 december in
het Haarlemse Concertgebouw zal wor
den gehouden. Tot afgevaardigden naar
deze vergadering werden benoemd de
heren Uittenbogaard en Van Reisen.
Ridderlijke Duitse Orde
Balije van Utrecht
Bij K. B. is aggregatie verleend aan
het optreden van mr. B. F. baron van
Verschuer als landscommandeur van de
ridderlijke Duitse Orde Balije van
Utrecht. Tot coadjutor is benoemd H. J.
baron van Nagell. Voorts zijn tot het
kapittel van deze orde toegelaten, de
ridders-expectant mr. C. W. A. baron
van Haersolte en A. R. Z. graaf van
Rechteren Limburg. De eerste werd be
noemd tot Commandeur van Schoonho
ven, de laatste tot eerste kapittel ridder.
Baron Van Verschuer volgt als Land
commandeur de onlangs overleden W.
F. Ch. graaf Aldenburg Bentinck op.
Het doel van de orde is de bevorde
ring van belangen van personen en in
stellingen wier werkzaamheden liggen op
prot. chr. kerkelijk gebied. Alsmede de
liefdadigheid op prot. chr. grondslag in
het algemeen en de zieken- of gewonden-
verpleging in het bijzonder. Om toe te
kunnen treden tot deze orde moet men
van protestantse huize zijn alsmede vier
adellijke kwartieren bezitten. De adeldom
van de beide ouders moet terugaan tot
voor 1795.
De orde dateert uit de tyd van de
kruistochten en werd in Duitsland ge
sticht als een missie orde. In het begin
van de 17e eeuw werd de Balije Utrecht
van deze orde zelfstandig.
Het kapittel bestaat uit een Landcom
mandeur, een coadjutor/commandeur,
negen andere commandeurs, twee jonk
heren, die kapittelridders heten en die
geen beslissende stem hebben.
Zy die tot de orde wensen toe te tre
den worden ridders-expectant genoemd.
IJsselmeer leverde miljard
kubieke meter water
Het IJsselmeer heeft in de droge zomer
1959 aan aanliggende gebieden ongeveer
een miljard kubieke meter water gele
verd. Er was op 1 oktober nog een reserve
van 0.15 miljard kubieke meter. De vor
ming van het definitieve IJsselmeer zal
de situatie nog gunstiger maken.
Dit deelt de minister van Verkeer en
Waterstaat mee in zyn Memorie van
Antwoord op de begroting van het Zui-
derzeefonds. Hij verwacht, dat de Mar
kerwaard en Zuidelijk Flevoland voor
1980 klaar zullen zijn en dat de noorde
lijke dijk van de Markerwaard, die ho
ger en sterker moet zyn dan die van
Zuidelijk Flevoland omstreeks 1971 ge
reed zal zyn. Maatregelen om opwaaien
van water na de bedijking van Zuidelijk
Flevoland (1966) doch voor het voltooien
van de dijk tussen Enkhuizen en Lely
stad in de richting Marken en Amster
dam te voorkomen, zijn nog in studie.
De dijk rond Zuidelijk Flevoland van
70 km lengte kan doorgaans op vaste
grond en aanzienlyk lichter gebouwd
worden dan de 100 kilometer lange dijk
rond de Markerwaard, die op een slappe,
te verbeteren ondergrond moet komen
te staan. Daarom worden de bouwkos
ten van de Markerwaarddyk ongeveer
twee maal zo hoog als die van Zuidelijk
Flevoland, aldus de minister.
traden in 1959 in de openbaarheid won de
Dam-Dam race zijn de fractievoorzitters in
het parlement was Joseph Cugnot con
strueerde de kunstmatige nier zijn onze
radio-orkestleiders maakte de eerste Goud
se pijpen ontving het grootste bedrag ooit
bij een bokswedstrijd verdiend
is een quenquagenarium behelst de
A.W.W. is een samoreuse betekent de
afkorting: salv. tit. zyn de tien grootste
passagiersschepen ter wereld weegt de
blauwe vinvis is een „Dekkerwiek" is
de grootste nederlandse universiteit is de
langste intereuropese weg zijn pectiniden
staat het beeldje van Hans Brinkers komt
het woord dinsdag vandaan 7 rijdt men links
in het verkeer vindt men in het buiten
land Nederlandse verenigingen en clubs?
worden weekmarkten gehouden ligt bet
Wellandkanaal is de vereniging van emi-
grantenouders gevestigd
DIT ALLES EN NOG VEEL MEER VINDT U IN
(GEHEEL NIEUWE INHOUD).
Thans verkrijgbaar bij het
Prijs: afgehaald f 1.95; franco thuis f 2.30
Rotterdam de dupe van
„spreidingsneurose"?
Mr. G. E. van Walsum, burgemeester
van Rotterdam, heeft tijdens de algeme
ne beschouwingen op de ontwerpbegro
ting van 1960 van de gemeente Rotter
dam aandacht gewijd aan het rapport
van de Commissie Spreiding Hoger On
derwijs. Het ligt niet in de bedoeling
van Rotterdam het rapport, dat hij te
leurstellend noemde, zonder meer te la
ten passeren. Een concept-nota op het
rapport was hem reeds uitgebracht. Spr.
meende, dat het rapport juist aangeeft,
dat er in Rotterdam plaats is voor een
Universiteit, maar tevens twee redenen
opsomt (uitbreiding Universiteit Leiden
en vestiging van een in Deventer) waar
om dit niet mogelijk is. De burgemeester
zag hierin een der symptomen van wat
hij noemde- de spreidingsneurose, die
zich steeds meer doet gelden.
(Van onze Brusselse correspondent)
De Belgische kolonel Logiest is op het ogenblik in feite de militaire
dictator van het mandaatgebied Roeanda-Oeroendi, waar bloedige
opstanden moesten worden onderdrukt. Men weet dat ongeveer 86 pro
cent van de bevolking van Roeanda en Oeroendi is gevormd door
gewone Bantoenegers die Hoetoe's worden genoemd. De 14 procent
overige bevolking in een land van circa vier miljoen inwoners zijn de
Toetsi's, een negerstam die eeuwen geleden uit Egypte, Ethiopië of
de Soedan langs de Nijl naar de bergachtige gebieden van Roeanda
en Oeroendi zijn afgezakt. Ofschoon het mannen zijn van soms twee
meter hoge gestalte zijn zij lichamelijk niet zo sterk, het zijn lange
maar heel magere mannen. In Oerandi waar zij zich veel sneller met
de gewone Bantoeneger vermengden, is een sterker en beter ras
Heeft het Westerse
democratisch stelsel
hier enige zin?
Het Koninkrijk Roeanda wordt gere
geerd door een 24-jarige jongeman
Kigeri V, die aan de landbouwschool in
Astrida studeerde, terwijl Banciricenge
Leden van de kascommissie werden de
heren Beumer en Hogervorst.
Bij de bestuursverkiezing werden de
heren Boekee en De Rooy met algemene
stemmen herkozen. Laatstgenoemde zal
echter niet langer de functie van se
cretaris blijven vervullen. De voorzitter
bedankte hem voor het vele werk, dat
hij heeft verzet. Een enveloppe met in
houd was de beloning voor het vele
werk. Op voorstel van de heer Beumer
zal het hoofdbestuur worden voorgesteld
een serie herinneringspostzegels uit te
geven ter herdenking van het eeuwfeest
van Bloembollencultuur en het feit, dat
400 jaar geleden de eerste tulp werd in
gevoerd.
WASSENAAR
Crematie prof. De Langen
Gistermiddag is onder zeer grote be
langstelling te Driehuis-Westerveld het
stoffelijk overschot van prof. W. J. de
Langen gecremeerd. Prof. De Langen,
die hoogleraar was in het belasting
recht aan de Gemeentelijke Universi
teit te Amsterdam, is op de leeftijd
van 67 jaar vrij plotseling overleden.
Mr. J. den Hollander, een goed
vriend van de overledene, herdacht
prof. De Langen als een groot ge
leerde, een begaafd man en een gaaf
mens. Prof. mr. A. Pitlo, voorzitter
van de faculteit der rechtsgeleerdheid,
sprak mede namens de regenten en
rector magnificus der Gemeentelijke
universiteit, enige faculteiten en stu
dentenverenigingen over het door prof.
De Langen geschreven handboek
„Grondbeginselen van het Nederlandse
belastingrecht". Mr. H. A. M. van
Soest, oud-assistent van de hoogleraar
en tevens vertegenwoordiger van diens
oud-leerlingen, bracht in herinnering
hoe prof. De Langen steeds een grote
belangstelling voor de persoonlijke in
teressen van zijn leerlingen koesterde
en hen ook na hun examens nimmer
uit het oog verloor. Prof. G. Quispel,
schoonzoon van de overledene, ver
tolkte de oprechte dank van de fami
lie voor de getoonde belangstelling.
Mwamboetsa. die in 1912 werd geboren,
koning of mwami is van Oeroendi.
Traditioneel worden beide mwamis ge
kozen uit het heersende ras van de
Watsoetsi die met hun chefs over de
gewone Bahoetoe-negers in feite volgens
een feodaal systeem regeerden. De chefs
zyn tezelfdertijd bestuurders en rechters
en het plotselinge oproer van de Bahoe-
toe tegen hun meesters is grotendeels
het gevolg van de willekeur van de
Watoetsi. Met een leger van 2000 neger
soldaten en 250 Belgische paracomman
do's oefent thans de Belgische kolonel
als militair resident de macht uit. Het
is opnieuw onrustig in Roeanda. maar
niemand weet hoe lang. Wat thans dui
delijk uit de verhalen over de opstand
naar voren komt is, dat de Watoetsi en
de Bahoetoe elkander op een beestach
tige en gruwelijke manier hebben uit
gemoord, en dat de Watoetsi konden
rekenen op de steun van de slaafs
onderworpen pygmeeën die nog veel
wreder zyn dan de andere negers. Het
eigenaardige en voor de Europeanen
onbegrijpelijke is. dat zowel de ene als
de andere partij gemoord en gebrand
heeftin naam van de mwami! Hoe
deze berichten werden verspreid en als
bevelen wei-den beschouwd is onbegrij
pelijk, maar het heeft honderden man
nen en vrouwen, ganse families, het
leven gekost. In sommige gewesten
werden de Watoetsifamilies alleen maar
verjaagd, waarna de Bahoetoe de
woningen van hun meesters in de vlam
men deden opgaan.
Vreemde legermacht
Of het in die landen zin heeft een
Westers democratisch systeem op te
bouwen, is de vraag die vele waarnemers
bezig houdt. Maar mede onder de druk
van de Voogdijraad der Verenigde Naties
heeft de Belgische administratie beslo
ten in de loop van het eerste halfjaar
verkiezingen te organiseren voor de op
richting van gemeenteraden, zoals in de
Belgische Kongo. Men zou de chefs waar
zulks mogelijk is functies van hoge
ambtenaren geven, maar zij zouden hun
beleid geregeld voor de gemeenteraden
moeten verantwoorden.
De Bahoetoe zijn het met die hervor
ming volledig eens en de Belgische ad
ministratie, die, sedert de door Belgen
aangevoerde Kongolese troepen in 1917
die gebieden op de Duitsers veroverden,
haar macht voornamelijk steunde op
het gezag van de Watoetsi, is aldus in
zeer korte tijd de bondgenoot geworden
van de Bahoetoe. Maar de hervorming
is niet naar de zin van de Watoetsi-
chefs en men vreest nieuwe moordpar
tijen wanneer de troepen van kolonel
Logiest Roeanda zullen verlaten. Het
zou inderdaad niet veel zin hebben om
„democratische" verkiezingen te organi
seren in twee landen waarvan er
momenteel een door een vreemde leger
macht is bezet, want voor de volkeren
van Roeanda en Oeroendi zijn de negers
uit de Belgische Kongo vreemdelingen,
ofschoon de Bahoetoe, die de meerder
heid van deze volkeren vormen, van
hetzelfde Bantoeras zijn als de negers
van de Kongo!
Na een burgeroorlog is het herstel van
de orde wel de meest dringende taak en
de Bahoetoevolkeren zouden liefst niet
zien, dat de militaire bezetting pas dan
wordt beëindógd wanneer de nieuwe
democratische rechtsorde solide is ge
vestigd en ook door de Watoetsi wordt
aanvaard en gerespecteerd. Die rechts
orde zou volledig moeten worden aan
vaard en toegepast door de jonge Koning
van Roeanda, Kigeri V. Zolang de
Koning, en ook de Belgische gouverneur,
de heer Harroy, in feite hun functie
niet kunnen vervullen kan de democra
tisering niet worden voortgezet en komt
men in de bekende kringloop terecht,
Kigeri V zelf heeft beloofd het proces
van democratisering te steunen daar hij
zich ook de Koning van de Bahoetoe
voelt. Maar zolang de boze wolk van de
burgeroorlog niet is weggedreven, zal
een tot voor enkele maanden volkomen
onbekende Belgische kolonel voorlopig
wel de militaire resident, met bykans
dictatoriale volmacht blijven over twee
koninkrijken!
De secretaris-generaal van de V.N.,
HammarskjöLd. heeft op een lunch, die
hem werd aangeboden door de Vereniging
van Correspondenten bij de V.N.. gezegd
dat de huidige zitting van de Assemblee
..zich kenmerkt door een nieuwe geest en
een nieuwe zin voor verantwoordelijkheid,
een nieuwe wil om een gemeenschappe
lijk standpunt tegenover de problemen te
vinden".
Er bestaan plannen om by Aarhu
op Jutland een prehistorisch museum I.
te richten ln combinatie met een natu'
historisch park met wilde zwijnen, wc.-
ven en beren. De plannen zbn opgeste
door de Deense prof. P. V Glob van c'
Universiteit van Aarhus, die er al nege:
Jaar aan gewerkt heeft. Wel heeft me:
enig bezwaar gemaakt tegen de eventue
aanwezigheid van wolven ln het ontwor
pen park zod lcht ln de buurt van ee
frote stad. De gemeenteiyke autonteite
van Aarhus hebben inmiddels reeds aar
kopen voor de uitvoering van het p'
gedaan.
