Jlerwegen: „welvaartspsychose"
niet voor,
alles-eters
Vreselijke ontploffing
in pakhuis te Nijmegen
ie nemende kapi taa Ibeh oef ten
bij Nederlandse bedrijven
HOE BETER DE VISSERSBOOT
HOE GROTER DE VANGSTEN
Een dode en een zwaar gewonde
ais tegenhanger qaf
.teidse jeugd actie les
in kerstversiering,.
Lef den
'w Middelste gracht qi
werd 8 .B. centrum
geopend
speeltuinver,.Rondom
de Watertoren'viert
vanavond leest...
te
1 maart 1860
Zaterdag 12 december 1959
Vijfde blad no. 29923
ilkome verruiming aandelenmateriaal
(Van onze financiële medewerker)
léerne mens, zo zegt men thans op de beurs, koopt; verkopen is een
Ut gewoonte, die men moet afleren. Hiermee is in een paar woorden de
rit getekend, welke reeds geruime tijd de effectenbeurzen beheerst en
SeW York en Amsterdam ook deze week weer de toon aangaven, hoewel
jen zich niet onbetuigd liet. Op de Amsterdamse beurs zyn de omzetten
iber tot büna f87 miljoen gestegen, dat is weer f18 miljoen meer dan
oktober en f 14 miljoen meer dan in november van het vorig jaar. De
[maanden hebben nagenoeg een verdubbeling van de omzet gebracht en
marde van de ter beurze genoteerde aandelen is in die periode van f21
lot f2514 miljard toegenomen. Als men van deze en vele andere gegevens
lomt. krijgt men de indruk dat er voor een groot deel van de wereld een
eeuw" is aangebroken, waarin de materiële welvaart nog voortdurend
g weldadig symptoom hierbij is dat ook het onderling hulpbetoon daar-
■dt gestimuleerd, zoals blijkt uit de kapitalen, welke tot leniging van
|g Fréjus binnenkomen.
merkelijke is dat deze „wel-
chose" niet alleen in Europa
dat, zoals wij meer dan eens
ingetoond, zijn financieel-eco-
positie gedurende de laatste
imerkelijk heeft kunnen ver-
naar dat men ze ook in de VS
waar de cijfers van de staats-
de betalingsbalans en de
e handel minder gunstig
een paar jaar geleden.
ieek heeft voor de Newyorkse
er een aantal willige dagen
i, waarbij het indexcijfer van
Ie aandelen op een dag zelfs
mt steeg, zodat het thans na-
hoogste stand voor dit jaar
itikt. Geruchten dat het tus-
rrkgevers en wefknemers in de
itrie tot overeenstemming zal
toenemende activiteit in de
rhe industrie, sterk stijgende
pkredieten en verkopen van de
Ben blijken Wall Street nog
een groot optimisme te prik-
!t feit dat de schatkist tegen
Ie haar uitgaven op vrij korte
blijft financieren, geeft voedsel
lening van hen die een nieuwe
itische ontwikkeling verwach-
K alles culmineert in een nog
nhoudende stroom van aan-
de aandelenmarkt, waartegen-
koersen op de obligatiemarkt
is fractioneel afbrokkelen.
tmen than* in de VS geneigd
toekomst vooruit te lopen,
uit de recente koersontwik-
ia de aandelen Consolidated
Ij Industries Corp., waarin
tn weet Philips een be-
aandeel heeft. Op jaarba-
de winst in het eerste half-
meer dan 1,74 per aandeel be-
iat wil zeggen dat de beurs-
un de aandelen meer dan 30
netto-winst per aandeel be-
trwijl de koers- winstverhou-
i de gewone aandelen Philips
Ds ca. 15 is. De elektronische
wordt in de VS, trouwens ook
thet bedrijf van de toekomst
en op grond hiervan worden
de aandelen Consolidated Elec-
de naaste toekomst nog veel
lersen verwacht. Intussen is
de introductie op de Amster-
vrij sterk opgelopen note-
de introductie wat teruggelo-
tdat vele kopers blijkbaar op
mijn winst hebben genomen.
onder invloed van New-York
•terdam deze week het index
lorde aandelenkoersen voor dit
nieuw record gebracht, hét-
krom met een levendige han-
p»rd gegaan. De internationale
met name Philips, lagen daar-
lan de kop. Wij zeiden in het
verkopen als een ouderwetse
wordt beschouwd, welke men
ïren, maar het is duidelijk dat
'elke kooporder een verkoop
iet 6taan. Het komt er dus op
de verkopers andere of dezelfde
maar dan tegen hogere koer-
itopen, hoewel zich uiteraard
ire kopers in de rij scharen,
xen niet in de laatste plaats
a aantal en in omvang toene-
Seggingsmijen moet denken.
;bljv. de Robeco deze week be-
thaar belegde vermogen thans
miljard is gestegen en tel
ken er, hier. zowel als in het
id (o m. in Zwitserland) nieuwe
ines snij en op.
Diet
Offerland se aandelen behouden
«ook voor de buitenlandse be
ll de buitenlandse beleggings
in aantrekkelijkheid omdat ze
iding tot vele aandelen aan
idse beurzen nog „goedkoop"
h ons land nog steeds van een
■de industriële activiteit kan
tuproken. Men kan dit o.m. ook
'tn uit de stijging van het de-
tijfer bij de banken, welke in
bijna 100 miljoen bedroeg en
het cijfer per uit. oktober
>en hoger was dan eind juni.
«drijven hun investeringen uit-
daarvoor geld nodig hebben,
'orden afgelezen uit de daling
tfgoed van crediteuren bij de
met 218 miljoen in oktober,
I» toeneming van de consump-
iaven in ons land zich illus-
de stijging van de afbetalings
ierpe coersstijging, welke dit
aandelenmarkt plaats vond,
'Ij vroeger hebben opgemerkt,
"gevolg van het beperkte aan-
Ceriaai dat beschikbaar is en
lelijk loskomen van nieuwe
•anissies wordt op de beurs dus
Wkome verruiming van dat
1 beschouwd.
terklaarbaar dat de grote be-
'elke thans voor de vernieu-
odernisering en uitbreiding van
bven nodig zijn. door de z.g. fa-
®ootschappen niet steeds meer
kunnen worden bijeengebracht en ook
deze week is er weer een in de open
baarheid getreden met een emissie van
ƒ2.112.000 gewone aandelen a 100%, n.l.
de Nederlandse Exportpapierfabriek te
Nijmegen. Uit de gegevens van het
prospectus blijkt dat we hier weer met
een van de z.g. binnenvetters te doen
hebben, die in betrekkelijk korte tijd
hun bedrijf met inderdaad verbluffen
de resultaten hebben kunnen uitbrei
den. Opgericht in 1950 met een kapitaal
van 198 000. heeft men in 1951 hiervan
30.000 terugbetaald en het resterende
kapitaal van 168.000 ts in ruim acht
jaren tijds tot ƒ2.112.000 aangegroeid,
zodat hij, die oorspronkelijk 1000 aan
deel bezat ca. 12.500 aandelen de zijne
kan noemen. Noteren deze aandelen
straks laat ons zeggen 250 pet., dan
heeft de houder van oorspronkelijk één
aandeel een bezit, dat ƒ31.250 waard
is! Het indexcijfer van de omzet is van
100 tot ca. 175 gestegen en na de ver
dubbeling van het kapitaal beschikt de
vennootschap nog over meer dan 2
miljoen open reserves en tot dusver in
1959 verkregen winst, zijnde ca. 50% van
het kapitaal. Men verwacht over het
vergrote kapitaal 12% te kunnen uit
keren en er behoeft niet aan te worden
getwijfeld of voor dit aandeel zal op de
beurs grote belangstelling worden ge
toond.
Dit zal vermoedelijk ook het geval
zijn met de Antilliaanse Verffabriek,
waarvan 490 000 aandelen worden uit
gegeven a 110% en die de verf zal pro
duceren. welke tot dusver in de Ned.
Antillen werd ingevoerd. Dat men thans
reeds 10% meer dan pari vraagt, bewijst
welke verwachtingen van de kooplust
van het publiek worden gekoesterd.
Want de fabriek zal eerst op 1 januair
1961 in bedrijf kunnen komen en eerst
over dat jaar mag dus winst en divi
dend worden verwacht. De ramingscij-
fers van omzet en winsten, zomede het
feit dat de vennootschap gedurende de
eerste 10 jaar vrij zal zijn van de winst
belasting, zullen deze kleine emissie on
getwijfeld doen slagen.
De Stoomspinnerij Twen the heeft
voor de uitbreiding van haar bedrijf 2
miljoen nodig, die ze wil vinden door
de uitgifte van 5 pet. converteerbare
obligaties, welke van 1 januari 1961 tot
31 dec. 1966 met toebetaling van 110
tegen 600 aandelen kunnen worden
verwisseld, wat wil zeggen dat de aan
delen, die thans ca. 174 noteren, tot ca-
185% moeten stijgen om van conversie
voordeel te kunnen hebben. Ook voor
deze obligaties zal het aan belangstel
ling niet ontbreken, zowel wegens het
mooie rendement als de kans op koers
winst.
Het blijkt nog steeds dat er voor be
legging vooreerst nog voldoende kapitaal
ter beschikking staat. De 4'/2 lening
van de Bank voor Nederlandsche Ge
meenten, voorlopig op 100 miljoen ge
steld, kan tot een veel hoger bedrag
worden toegewezen en de 5% obligaties
van de financieringsbank Avista hebben
grif plaatsing gevonden.
ROOKT U VEELT
N««m dtn bij rokershoest, can droge
keel, een vervelende smaak een paar
Pottertjes in de mond. Ze verdrijven
onmiddellijk de narigheid en geven U
een frisse adem
In handig*
platu doosjet 6 55 cent
tie saiiii e.v. ai
«IlilN
De Italiaanse Voetbalbond heeft de
directeur sportif van A. C. Milan met
ingang van vrijdag belast met de tech
nische leiding van het nationale elftal.
Giuseppe Viani, die geheel alleen ver
antwoordelijk zal zijn voor de samen
stelling van de nationale ploeg, zal deze
functie tot de wereldkampioenschappen
van 1962 vervullen.
Op 11 december, de laatste dag van
de inschrijving, hadden zich dertig lan
den waarbij Nederland, definitief opge
geven voor de Olympische winterspelen
die van 1828 februari as. te Squaw
Valley zullen worden gehouden. Vier an
dere landen hebben het organisatieco
mité laten weten dat hun inschrijving
onderweg is.
Op zoek naar voedsel heeft de mens slechts spaarzaam profijt getrokken
van de rijke overvloed van de zeeën. Slechts een fractie van 1 van het
voedsel, dat hij consumeert, is vis, hoewel de oceanen en zeeën meer dan
70 van het aardoppervlak beslaan, terwijl hectare voor hectare ongeveer
evenveel voortbrengen als bouwland. Het vergroten van de aanvoer en de
consumptie van vis is voor vele onderontwikkelde landen de meest praktische
weg om de hoognodige dierlijke eiwitten toe te voegen aan de rantsoenen van
mensen ,die lijden aan slechte of ondervoeding. De Visserij-afdeling van de
F.A.O. (de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties) is opge
richt om de naties te helpen en aan te moedigen van deze veronachtzaamde
voedselvoorraad te gebruiken en een van de meest fundamentele aspecten
van haar taak is de studie van vissersboten.
Alles-eters - die maar afwachten wat radio of tv htm voor
zetten - hebben geen radio-tv-blad nodig.
Maar u die bewust uw keuze maakt uit het vele dat u wordt
geboden - u kunt niet zonder Vrije Geluiden.
Want er is geen radio-tv-blad dat u duidelijker en vollediger
inlicht over de beste binnen- en buitenlandse programma's.
Er is geen radio-tv-blad dat u onpartijdiger wijst op de goede
uitzendingen - van welke omroep ook!
Vrije Geluiden is het "blad van de kritische minderheid
kritisch, maar verdraagzaam en open voor al wat ona
Nederlanders bindt. Daarom wordt door zo'n hoog percen
tage jonge gezinnen aan Vrije Geluiden de voorkeur gegeven.
Oók door u? Vraag eens een proefnummer aan - of beter
nog: abonneer u direkt. De prijs is f3.25 pgr kwartaal.
Het adres: VPRO - postbus U - Hilversum.
(Speciale berichtgeving)
Een dode en een zwaar gewonde zijn uit de puinhopen gehaald, toen een hevige
ontploffing gisteravond een complex van twee pakhuizen aan de Nonnenplaats
in de oude benedenstad van Nijmegen totaal vernielde. In het gebouw was het
expeditiebedrijf van de firma gebr. Janssen gevestigd. Beide firmanten waren in
het gebouw aan het werk, toen de ontploffing plaats vond. De 46-jarige heer
C. J. Janssen, die gehuwd was en twee kinderen had, overleed in het St.-Canisius-
ziekenhuis nadat hij bijna anderhalf uur onder het puin bedolven was geweest.
Zijn broer, de 33-jarige heer J. A. Janssen, kon eerder worden bevrijd. Hij werd
met ernstige inwendige verwondingen overgebracht naar hetzelfde ziekenhuis,
waar operatief ingrijpen noodzakelijk werd geacht. Zijn toestand is zorgwekkend.
De oorzaak van de ontploffing is niet bekend. Aangenomen wordt dat een gas
mengsel vlam heeft gevat.
Omstreeks zeven uur gisteravond was
de heer S. J. Janssen in het gebouw be
zig met het doorsmeren van een perso
nenauto, terwijl zijn broer andere werk
zaamheden verrichtte. De buurt werd
toen opgeschrikt door een vreselijke ex
plosie die in het gebouw bijna geen steen
op de andere liet. Tot in de verre om
trek werden nog ruiten vernield. Omwo
nenden begonnen dadelijk met hulp van
de politie te zoeken naar de eventuele
slachtoffers. Men wist dat in ieder geval
een van de gebroeders Janssen in het
gebouw geweest moest zijn op het ogen
blik van de ontploffing. Al spoedig vond
men de heer J. A. Janssen, die behalve
inwendige verwondingen ook een been
breuk, een hersenschudding en ernstige
brandwonden aan het gelaat had. Uit
hetgeen hij nog kon vertellen, maakte
men op dat er verder geen mensen in
het gebouw waren geweest. Een verder
onderzoek wees echter uit dat ook zijn
broer nog in de puinhopen moest lig
gen. Omwonenden getuigden dat zij twee
mensen hadden zien binnengaan. Ge
spannen groef en brak men verder in
het puin bij het licht van een schijnwer
per van een brandweerauto en twee po
litiewagens. Tegen half negen, bijna an
derhalf uur nadat de explosie had plaats
gevonden, kwam vast te staan dat inder
daad een tweede man bedolven was. Sa
men met de auto waaraan hij werkte
was hij door de vloer de kelder ingesla
gen. Naast de gekantelde auto lag hij
bekneld.
Brandweerlieden en omwonenden
zaagden de heer Janssen, die buiten
bewustzijn was, uit. Zoals gemeld over
leed hij in het ziekenhuis.
De kracht van de ontploffing is ver
schrikkelijk geweest. Zware balken van
hout en zelfs van ijzer werden wegge
slingerd over de straat. Twee auto's, die
in het pakhuis stonden, werden vernield
en een vrachtauto die buiten geparkeerd
was, werd ernstig beschadigd door een
vallend brok steen. Het pand, waarbij
ook nog een woning behoorde, die enkele
weken geleden door het gezin dat er
huisde was verlaten, was juist aange
kocht door de gemeente Nijmegen die
het binnen afzienbare tijd wilde gaan
slopen in het kader van de sanerings
plannen voor de oude benedenstad. Naar
de oorzaak van de explosie wordt nog
gezocht.
Zieke Nederlander werd in
Fréjus ternauwernood gered
Vanmiddag om kwart voor drie zal
van Schiphol de wegenwachtinspec
teur C. Pikkaart uit Sassenheim ver
trekken om een ANWB-Iid, een in
genieur uit Den Haag, uit de door het
water zwaar geteisterde gebieden in
de Franse Riviëra, terug te brengen
naar Nederland.
Deze toerist, die met zijn caravan op
de „Camping de l'Hippodrome" te Ville-
neuve/Loubet in het dal van De Loup
staat, meldde de toeristenbond, dat hij
ziek in zijn caravan liggend ternauwer
nood gered was uit het wassende water
van de rivier De Loup, die de gehele
camping overspoelde. De ANWB heeft
hem vanmorgen telegrafisch bericht,
dat een inspecteur van de ANWB-we-
genwacht onmiddellijk per KLM zal
vertrekken om hulp te bieden. Inspec
teur Pikkaart zal trachten van het
vliegveld te Nice in de kortst mogelijke
tijd de „camping" te bereiken.
Aangezien de ANWB geen zekerheid
heeft kunnen krijgen over de berijdbaar
heid van de wegen in dit door zware
regens en overstromingen getroffen ge
bied, zal de wegenwachtinspecteur een
viertal reisroutes mede nemen, die het
mogelijk zullen maken de belangrijke
verbindingswegen in de richting van
Fréjus. die thans niet bruikbaar zijn,
te vermijden. De inspecteur heeft van
de ANWB opdracht gekregen om het lid
met diens auto en caravan langs de vei
ligste route zo snel mogelijk naar Ne
derland terug te brengen.
Advertentie
Kantoorcombinatie
Advocatenkantoor te 's-Gravenhage
centraal gelegen, goede parkeer
gelegenheid, biedt aan confrère per
1 juli 1960 of eerder
kantoorfaciliteiten
(lokaliteit, kant.mach„ grote bibl.,
c.q. invent.) tegen gedeelt. mede
werking in de prakt. Brieven bur.
van dit blad onder no. 33269.
paar nachtjes vorst en de
Vobeert al de dikte van het
"ofeen. Zolang het maar op
ft gaat is het ongevaarlijk.
Duizenden soorten
Waar ook ter wereld de mensen op
zee gaan vissen, gebruiken zij het een
of ander soort vaartuig of schip, waarin
ze zichzelf met hun vistuig en uitrus
ting vervoeren naar de visgrond en er
hun vangst mee terugbrengen aan land.
Er zijn honderden, zelfs duizenden ver
schillende typen van vissersvaartuigen,
zich uitstrekkend van het grote krach
tige, moderne fabrieksschip, dat tien
miljoen gulden kost, duizenden mijlen
kan afleggen en voor vele maanden op
zee kan blijven, terwijl het de vis, die
het vangt, verduurzaamt, tot zulke pri
mitieve vaartuigen als catamarans, die
uit niet meer bestaan dan enige samen
gebonden houten balken en slechts kun
nen worden gebruikt voor het vissen
dichtbij de kust op kalm water voor
e ruige uren aan éen stuk, waarna
doorwaterd zijn en om te drogen op de
wal moeten worden getrokken.
UITEBSTEN
Tussen deze twee uitersten worden alle
soorten van vissersboten aangetroffen,
die worden gepagaaid, geboomd, geroeid,
gezeild of zijn voorzien van buitenboord
motoren. De typen en grootten en het
ontwerp en de constructie van de boten
worden voornamelijk bepaald door de
technische vakbekwaamheid en kunde
van de mensen, die ze bouwen en ge
bruiken en door locale condities, zoals
de zee waarin ze vissen, de methode van
vissen, de afstand van de visgronden en
de haven- of strandlandingsfacilitedten.
Sommige van de sterk geïndustriali
seerde landen hebben een grote vissers
vloot van machtige schepen opgebouwd.
Rusland to.v.. heeft nu 1785 treilers en
1724 zegen vissersboten m een totale
vloot van meer dan 60.000 vissers vaar
tuigen, ofschoon meer dan 48.000 hier
van niet werktuigelijk worden voortbe
wogen. De Verenigde Staten van Noord-
Amerika met inbegrip van Alaska heb
ben een vissersvloot van meer dan 84.000
vaartuigen, waarvan 60.000 werktuigelijk
worden voortgestuwd, terwijl Japan
waarvan de vloot meer vis vangt dan
die van enige andere natie, n.l. 5.300.000
ton per jaar, meer dan 416.000 vissers
vaartuigen heeft. Hiervan worden meer
dan 150.000 werktuigelijk voortbewogen.
Qp het ogenblik is de totale hoeveel
heid vis, gevangen in de wereld per jaar,
bijna 30.000.000 ton, waarvan meer dan
18.000.000 ton door slechts 8 naties wor
den gevangen. In volgorde zijn deze;
Japan, U.S.A., China, Rusland. Noor
wegen, India, Engeland en Canada.
VOORSPRONG
Zes van de acht landen hebben tech
nisch een grote voorsprong. In India en
China wordt grote voortgang gemaakt
met de mechanisatie, maar het grootste
deel van de gevangen vis wordt aange
bracht door duizenden kleine niet werk
tuigelijk voortgedreven vaartuigen en
zoals in China komt een groot gedeelte
uit de zoetwatergebieden b.v. visvijvers.
Met betrekking tot vissersvaartuigen
is het belangrijkste punt, dat deze acht
Landen zulk een groot deel van de totale
visvangst van de wereld vangen. En als
de vangst van de landen van Europa
wordt opgeteld bij hun totaal n.l.
4.800.000 ton, tezamen bijna 23.000.000,
dan blijft er slechts 7.000.000 ton over
als de jaarlijkse vangst vam alle andere
landen van de wereld!
STUDIES
De Visserij-afdeling van de Voedsel-
en Landbouworganisatie van de Verenig
de Naties tF.A.O.) heeft een speciale
Visversboot-Sectie, die verbeteringen
bestudeert in het ontwerp en de con
structie en de mechanisatie van vissers
boten bevordert. Studies worden gemaakt
van vissersvaartuigen over de gehele
wereld, maar speciaal in de onderont
wikkelde landen, waar de mechanisatie
van boten ter plaatse een volstrekt nood
zakelijke stap is naar vergrote vispro-
duktie.
Een motor bijv. geïnstalleerd in een
klein zeilschip maakt het een veel meer
doeltreffend instrument voor het vissen,
omdat het;
1. de boot in staat stelt sneller te
varen en met een visreis verder te
komen
2. de boot meer vistijd geeft;
3. de vissers in staat stelt meer doel
matig gebruik te maken van verbeterde
moderne netten, lijnen en ander vistuig
aangezien de motor zo kan worden op
gesteld, dat ze een speciale nettenlier
kan aandrijven;
4. de periode van vissen over het ge
j hele jaar uitbreidt;
5. de visser in staat stelt meer vis in
I verser conditie aan wal te brengen en
daarvoor de beste prijs voor zijn vangst
te bekomen.
Dit zijn de voordelen, maar er zijn ook
j nadelen bijv. om geschikt personeel te
j vinden. Men heeft hier vaak te maken
met ana lal beten en geen technische
kennis hebben om een motor te laten
draaien en te onderhouden. Evenzo is
de voorziening van olie en het oprichten
van reparatie-inrichtingen een pro
bleem.
In vele landen hebben F.A.O.-deskun-
digen al veel goed werk verricht bijv. in
Ceylon. In totaal zijn hier reeds 100
kleine vissersboten van motoren voor
zien
In India zijn meer vorderingen ge
maakt. zo lazen wij in Visserij nieuws.
Alleen in de provincie Bombay zijn nu
j ongeveer 1000 kleine vissersvaartuigen
van een motor voorzien. We zouden zo
meer landen kunnen noemen bijv
Pakistan, Soedan en de vele onderont
wikkelde gebieden van Azië, Afrika en
I Zuid-Amerika.
dere week dwaalden
wg wat late Sinter -
klazen rond
(w fip
C 4> 9
O O O 9
een aantal lefdse
bejaarden giwq Haag
se verlichting riet»
het wordt nu weer
Sparev» en potter?
v de Kerstman.