Een felle hotelbrand in Amsterdam
eiste de levens van vier mensen
RUÏNE SOCIËTEIT MINERVA
WEERBERICHT
Rode schrijver voor de
tweede maal gevlucht.
Pand werd prooi van de vlammen
VORST!
Communistische beloften jegens
Kasten natuurlijk geschonden
PRESIDENT EISENHOWER IN
ITALIË EN IN TURKIJE
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 7 DECEMBER 1959
No. 29918
LEIDSCH
DAGBLAD
DirecteurE. A. E. van DIshoeck
HoofdredacteurJ. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
17.30 per kwartaal; 12.55 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Vrouwen langs regenpijp in veiligheid
(Van onze Amsterdamse correspondent)
Drie jonge vrouwen en een Amerikaans militair hebben vannacht
de dood gevonden bij een felle brand» die vier verdiepingen van het
Amsterdams hotelletje „De Lelie" in de as heeft gelegd.
Het vermoeden bestaat dat de brand is veroorzaakt door de inhoud
van asbakken» die geleegd waren in een op de eerste verdieping in de
hoek van het conversatiezaaltje staande prullenbak.
De hotelgasten van de derde etage zijn blijkbaar door vuur en rook
verrast. Hun verkoolde lichamen werden op bed aangetroffen. Deze
slachtoffers zijn de meisjes Betty Herfst (19), Lies Lappee (21) en
Elly Beumkes (22). De naam van de Amerikaanse militair, die met
verlof uit Freiburg was gekomen, was de politie nog niet bekend. Zijn
leeftijd is ongeveer 21 jaar. De stoffelijke overschotten zijn naar het
Wilhelminagasthuis overgebracht.
Het hotel met zijn fraaie klokgevel is vrijwel geheel uitgebrand. De
vierde etage werd niet bewoond. De benedenverdieping, welke als
café was ingericht, liep ernstige schade op.
r"?
Vader riep „spring
Om twaalf minuten over half vijf
vannacht werd de Amsterdamse brand
weer gealarmeerd voor een kleine brand
in bovengenoemd hotel aan de Lelie
gracht 60, nabij de Prinsengracht. Aan
vankelijk rukten twee motorspuiten en
een ladderwagen uit, maar tien minuten
later moest het sein „middel-brand"
worden gegeven. Om vijf uur waren elf
brandweerauto's aanwezig, terwijl 70
Nieuw handvest van
Cospar van kracht
De op wetenschappelijk terrein wer
kende Commissie voor Ruimite-onderzoek
Cospar (Committee on Space Research)
heeft een nieuw handvest gekregen door
de telegrafische goedkeuring van het
ontwerp door de acht leden van het
dagelijks bestuur van de Internationale
Raad van Wetenschappelijke Unies,
aldus deelde de voorzitter van Cospar
prof. dr. H. C. v. d. Hulst uit Leiden
mede. De Cospar werd opgericht in
oktober 1958. In maart 1959 werd beslo
ten de samenstelling te herzien daar de
Sovjet-Unie met een te zwakke vertegen
woordiging niet aan de werkzaamheden
bleek te willen deelnemen. Voortaan zal
het besturend lichaam van Cospar be
staan uit negen vertegenwoordigers van
de aangesloten wetenschappelijke unies
en een „bureau" van zeven personen, te
weten een president, een vice-president
uit de USA en twee leden uit een door
hem opgestelde lijst gekozen, en een
vice-president uit de USSR en twee
leden uit een door hem opgestelde lijst
gekozen. Deze verkiezingen zullen plaats
hebben op de eerste vergadering van
Cospar ondier het nieuwe handvest op
8 en 9 januari a.s. te Nice.
Ambassadeur in Tokio
Binnenkort is de benoeming te ver
wachten van de heer N. A. J. de Voogd,
thans chef der directie buitenlandse
dienst van het ministerie van Buiten
landse Zaken, tot Nederlands ambassa
deur te Tokio.
Het afgelopen weekeinde heeft de kou
hoven Oost-Europa zich voortdurend
naar het westen uitgebreid. Naast deze
uitbreiding nam de vorst in Polen en
Rusland verder in hevigheid toe. In
het noorden van Duitsland heeft het
5 tot 10 graden gevroren. De voorste
begrenzing van de koude lucht bereikte
vanochtend het noordoosten van Ne
derland. Verwacht wordt, dat de vorst
zich verder over het land zal uitbrei
den, waarbij het de komende nacht
in het noordoosten van het land onge-
zeer 5 graden zal vinezen, terwijl mor
gen overdag de temperatuur niet boven
het vriespunt zal komen. Vermoedelijk
zal de kou de komende 30 uur niet het
zuiden en zuidwesten van het land
kunnen bereiken. Dit laatste hangt
samen met de aanwezigheid van een
diepe depressie nabij de ingang van
het Kanaal. Deze stuurt naar Frank
rijk en Engeland zachte lucht, waarin
het kwik zich 5 tot 10 graden boven
het vriespunt bevindt. De depressie
breidt zijn invloed nog wat in oostelijke
richting uit. In verband daarmee
neemt later de kans op neerslag toe.
Er blijft veel wind uit richtingen tus
sen oost en zuidoost.
Aan de vorsfgrens
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond
Veranderlijke bewolking met later
kans op enige neerslag. Krachtige tot
harde, later iets afnemende wind tussen
oost en zuidoost.
Ten noorden van de grote rivieren
temperaturen van nul tot min 5 graden.
Ten zuiden van de grote rivieren tem
peraturen van min één tot plus vier
graden.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
8 december
Zon op: 8.34 uur; onder: 16.29 uur.
Maan op: 14 40 uur; onder; 1.14 uur.
Hoogwater te Katwijk te 9.48 en 22.23
uur.
Laagwater te 5.13 en 17.42 uur.
Dit Blad bestaat uit 14 pagina's
brandwachten met twaalf stralen het
vuur aanvielen, dat woedde in het hart
van het 20 meter diepe pand. De drij
vende motorspuit „Jan van der Heyden",
die later arriveerde, heeft niet meer be
hoeven dienst te doen.
Hotelhouder W. H. Zaagsveld, die
met zijn gezin op de eerste verdieping
woonde en eerst om 4 uur naar bed
was gegaan, zei omstreeks half vijf
wakker te zijn geworden van het ge
roep „brand, brand". Het alarm kwam
van de tweede verdieping. De heer
Zaagsveld en zijn vrouw wisten de
trap naar beneden te bereiken. De toe
gang naar zijn 13-jarige dochtertje,
dat elders op de eerste etage sliep, zag
hij versperd door het vuur, dat met
grote snelheid door de gangen en
portaaltjes van het zeer oude grach
tenhuis joeg. Het kind wist echter de
voorzijde van het huis te bereiken en
tenslotte vallen. Zij werd, nadat de
vader „spring!" had geroepen, opge
vangen door in allerijl toegeschoten
omwonenden.
Nog juist ontsnapt
Op de tweede etage verbleef het 22-
jarige kamermeisje Edith Scholte. Zij
had gisteravond bezoek gekregen van
haar vriendin, de 27-jarige Alice Jans
sen. Het was zo laat geworden, dat de
laatste besloot te blijven slapen. Beide
meisjes werden gewekt door een ver
stikkende rook. Zij waren het, die
„brand" riepen en de eigenaar wekten.
Het trappenhuis stond toen reeds in
lichterlaaie en de meisjes zagen zich
gedwongen een uitweg te zoeken via de
achterzijde van het huis. Deze achter
zijde staat in een zeer smal steegje.
Edith en Alice klommen uit het raam
en wisten via een regenpijp de venster
bank van een raam op de eerste verdie
ping te bereiken. Vandaar sprongen zy
over het ruim 1 meter brede steegje op
een platje van een aan de Prinsengracht
staande school. Via een naast deze
school gelegen huis konden zij toen de
straat bereiken.
Om precies een minuut voor zessen
vanmorgen kon commandant A. A.
Stekelenburg, het sein „brand meester"
geven. Tal van autoriteiten, onder wie
de officier van Justitie en de hoofd
commissaris waren op het terrein van
de brand aanwezig. Omdat de brand
haard zich midden in het diepe pand
bevond, was aan de Leliegracht zelf
weinig te zien. Het aantal toeschou
wers was dan ook gering.
Vader overleden na
twist met zoon
Uit de sectie, die de gerechtelijk ge
neeskundige dr. J. Zeldenrust heeft
verricht op het stoffelijk overschot van
een na een huiselijke twist met zijn
zoon omgekomen 70-jarige heer in de
Rustenburgerstraat te Amsterdam-
Zuid, is vast komen te staan, dat deze
is overleden aan een hartverlamming.
De vader woonde alleen met een gees
telijk onvolwaardige 37-jarige zoon. Deze
heeft zijn vader na een ruzie met een
bezem op hert hoofd geslagen. Een doch
ter trof het stoffelijk overschot later
aan. De zoon heeft op het politiebureau
vastgezeten, totdat dr. Zeldenrust had
geconstateerd, dat de vader niet was
overleden tengevolge van de lichte
hoofdwond, doch dat zijn hart het had
begeven, vermoedelijk door een te grote
opwinding. De man was al geruime tijd
hartpatiënt.
VERLMmRÜfGEN
Haarlemmerstraat 207
Alle moderne modellen.
HD.Z. - Constant - Love
Uonfop dr^tTrbank ot'ÏÏh'iich Op het graveren kan gewacht worden.
Indrukwekkende ontvangst in Ankara, ivaar
een half miljoen mensen op de been was
De Turken hebben zondag president Eisenhower een groots welkom
bereid bij zijn aankomst te Ankara, de tweede hoofdstad die hij aan
deed op zijn rondreis door elf landen in Europa, Azië en Afrika. Er
waren naar schatting een half miljoen mensen op de been, toen het
Amerikaanse staatshoofd vergezeld van zijn Turkse ambtgenoot Celal
Bayar zijn intocht hield. Rechtopstaand in de open auto, die eigendom
is geweest van de in 1938 overleden Kemal Ataturk, de grondvester
van het moderne Turkije, nam de president de hulde in ontvangst van
de dichte menigte die hem toejuichte en met vlaggetjes zwaaide.
Eisenhower noemde zelf de ontvangst de meest overweldigende, die
hem ooit in een stad van deze grootte ten deel was gevallen.
Pracht en praal bij
bezoek aan Vaticaan
Geen vrijheid maar
verbanningsoord
(Van onze correspondent in Bonn)
Het afgelopen weekeinde is de
Oostduitse schrijver Herbert Kas
ten voor de tweede keer in vier
weken tijd van communistisch
Oost-Duitsland naar West-Berlijn
gevlucht! Ditmaal denkt hij er niet
over om als op 9 november j.l. nog
Nu het grootste gevaar voor in
wendige instortingen is geweken,
hebben de studenten weer zeggen
schap gekregen in hun Sociëteit
„Minerva"Onmiddellijk is men
gisteren begonnen met orde in de
chaos te scheppen. Hoe groot die
chaos is, tonen wij U elders in dit
blad in een serie foto's. Hierboven
een opname in de grote conversatie
zaal. genomen uit de koek bij de
haard. Op de voorgrond de lees
tafel, half verscholen onder de uit
lopers van de enorme hoeveelheid
puin. welke meegesleurd werd door
de door het gehele gebouw ge
slagen topgevel. Op deze tafel ligt
onder meer een deel van de kroon
lijst van de bibliotheekkast. waarop
eens de trotse woorden prijkten
..Zo staat het Corps in al zijn hon
derd jaren voor U open"De
kroon aan het plafond heeft zo
als de foto toont de ramp vrijwel
onbeschadigd overleefd.
(Foto Lotdeoh Dagblad)
eens naar het communistische ..pa
radijs" terug te keren. Kasten is
inmiddels in de Bondsrepubliek
per vliegtuig aangekomen. Herbert
Kasten, afkomstig uit het Oostzee-
stadje Stralsund, raakte enige tijd
geleden bij de communistische
functionarissen in ongenade door
de publikatie van zijn voorlaatste
roman „Karsten Sarnow". Men
eiste van hem dat hij dit boek zou
herroepen hetgeen hij pertinent
weigerde.
Kasten, al tien jaar lid van de Oost
duitse communistische party de S.E.D.
en die doorging voor een aanhanger bij
uitstek van het „socialistische realisme"
in de literatuur, ging daarop als haven
arbeider in de Oostzeehaven Rostock
werken, teneinde het dagelijkse leven
van de gemiddelde Oostduitse arbeider
in al zyn geledingen en naar waarheid
te leren kennen. Daarop schreef hij een
nieuwe roman, over het leven der haven
arbeiders, een roman die de communis
tische literaire bedillers niet accepteer
den. Eerst zou en moest Kasten zijn
vorige roman herroepen, eerst zou en
moest hij „berouw tonen".
Op 31 oktober trok Kasten de conse
quenties van zyn literaire paria-bestaan
in Oost-Duitsland en vluchtte naar een
vriend in West-Berlijn.
Tien dagen later stuurde de S.E.D.
zijn vrouw en zyn als zeer trouw aan de
partij bekend staande dochter achter
hem aan. Er kwam een gesprek in een
Westberlljns café tot stand en Kasten
ging op 9 november terug naar Oost-
Berlyn.
Men had hem beloofd, zo vertelde hy
het afgelopen weekeinde over die te
rugtocht, dat hy naar Stralsund mocht
terugkeren en dat hy vrij mocht
schryven. In plaats daarvan schon
den de communistische functionaris
sen hun beloften, gaven Kasten een
voorlopig persoonsbewys, waarmee hij
niet meer normaal door de politie
controle Oost-Duitsland zou kunnen
verlaten, en sloten hem op in een
schryverstehuis buiten Berlyn.
Dreigende vergadering
Uit dit verbanningsoord wist Kasten
opnieuw te ontsnappen hoewel hy, zo
als hij heeft meegedeeld, onder strenge
bewaking stond. Men had hem in het
vooruitzicht gesteld, aldus Kasten, dat
de S.E.D. deze week een speciale verga
dering aan hem zou wijden, waarop zijn
handelwijze scherp veroordeeld zou wor-
den. Dat zou betekenen dat men Kasten
óf voor lange tyd gevangen zou zetten
óf zou verbannen uit de literatuur in een
zo eenvoudig mogelijk beroep, waarin hij
geen kwaad zou kunnen doen voor de
partij en waardoor hij gemakkelijk ge-
controleerd zou kunnen worden. Van de
belofte van party-functionarissen, dat
hy bij terugkeer op 9 november op ieder
gewenst ogenblik naar West-Berlijn zou
kunnen gaan, is uiteraard niets terecht
gekomen.
Turken uit alle delen van het land
voerde in klederdracht op straat dansen
uit. Eisenhower dankte met applaus, ter-
wyi zyn auto de groepen passeerde. Er
waren over de straten die de stoet door
reed, talryke erebogen opgericht. Voorts
waren honderden Amerikaanse en Turk
se vlaggen aangebracht, terwijl hier en
daar reusachtige portretten van het
Amerikaanse staatshoofd waren opge
hangen. Cavaleristen begeleidden de
stoet naar het gastenverblijf van de
Turkse regering. Daar overhandigde een
deputatie van de universiteit van An
kara president Eisenhower de bul en de
versierselen behorend by het eredocto
raat in de politieke wetenschappen.
Vervolgens begaf de president zich
naar het paleis van het Turkse staats
hoofd, waar gedurende anderhalf uur
van gedachten gewisseld werd. Na een
banket dat de Turkse regering ter ere
van haar gast gaf, werd het overleg
voortgezet.
De Turkse minister van Buitenlandse
Zaken, Zorloe, zei op een persconferentie
dat zijn regering volledig vertrouwen
heeft in Eisenhowers pogingen om tot
een vermindering van de „internationale
spanning te komen. Sprekend over de
huidige „dooi" in de koude oorlog, zei de
minister dat Turkye en zyn bondgenoten
„allen van oordeel zyn, dat ontspanning
zonder werkelyk ernstige waarborgen
gevaarlijk is". In afwachting van een
ontwapeningsakkoord zou Turkye dan
ook zyn defensievoorbereidingen voort
zetten en vasthouden aan zyn stand
punt ten aanzien van de aanleg van
bases voor raketten met middelgrote
reikwydte op Turks gebied.
Het Amerikaanse staatshoofd was zon
dag met een Boeing-707 uit Rome ge
komen, waar hy besprekingen had ge
voerd met vertegenwoordigers van de
Italiaanse regering. Zondagochtend had
Paus Johannes hem in particuliere
audiëntie ontvangen.
Het bezoek aan het Vaticaan vond
plaats met alle pracht en praal die ge-
bruikelyk is by het bezoek van een
staatshoofd. Tijdens de audiëntie, in de
particuliere bibliotheek van de paus,
welke een half uur duurde, uitte het
hoofd van de R.-K. Kerk zyn bewonde
ring voor de edelmoedigheid waarmee de
Amerikaanse bevolking de vooruitgang
van de meeste behoeftige volkeren be
vordert door zoveel materiële steun te
verlenen.
Tevoren had president Eisenhower een
dienst by gewoond in de (protestantse)
Episcopaalse St.-Pauluskerk en in het
quirinaal afscheid genomen van zyn
gastheer president Gronchi.
In een gemeenschappelyk communiqué
over de besprekingen tussen de twee
staatshoofden, dat zaterdag werd uitge
geven, was gezegd, dat de twee landen
het over de hoofdpunten van de Weste-
lyke politiek ten aanzien van de inter
nationale kwesties eens zyn.
Volgens een Amerikaanse woordvoer
der heeft president Eisenhower zich be
reid verklaard, bij de andere Westelijke
mogendheden op welwillende wyze Ita-
liës wens om er op grotere schaal deel te
nemen aan het overleg tussen de grote
mogendheden, naar voren te brengen.
Deze tweede vlucht van Kasten uit het
communistische paradys Oost-Duits
land betekent toch wel naar alle waar-
schijnlykheid het einde van Kastens
eens zo sterke sympathieën voor het
communisme en voor het socialistische
realisme en ook het einde van zyn ge
loof in de zo geprezen trouw aan af
spraken van communistische functio
narissen. Kasten nam ditmaal dan
ook geen risico's: hij aarzelde het af
gelopen weekeinde niet in West-Ber-
lyn, toen men hem aanbood om on
middellijk door te reizen naar de
Bondsrepubliek, waar hij wel veilig zal
zijn voor verdachte smeekbeden van
zijn 22-jarige dochter.
Twee doden bij
explosie Purmerend
Tengevolge van een ontploffing
in een woonhuis aan de Van Ba
lenstraat te Purmerend zijn gister
ochtend twee personen om het
leven gekomen. Omstreeks half tien
deed zich in een der woningen aan
de Van Balenstraat een explosie
voor die dit huis en het er naast
gelegen pand nagenoeg deed in
storten. Woningen in de directe
omgeving werden beschadigd. Uit
elk der twee zwaar beschadigde
huizen wisten een volwassene en
twee kinderen licht gewond naar
buiten te komen, in totaal dus zes
personen. Een der volwassenen,
een vrouw werd naar het zieken
huis gebracht, omdat zij een ge
broken been had.
De twee doden werden nadat red
dingsploegen enige uren puin hadden
geruimd in de huizen, te voorschyn ge
bracht.
In de ene woning vond men het stof-
felyk overschot van een man, in de an
dere dat van een vrouw. Een dergenen
die assisteerde by de reddingswerk
zaamheden liep een shock op.
De slachtoffers zyn de heer J. A.
Kremer (38) en mevrouw H. L. Al
berts-Weyermans (41). Zy moeten op
slag dood zyn geweest. Mevr. Kremer
werd met een gebroken been en in
wendige kneuzingen naar bet zieken
huis vervoerd. De heer Alberts moest
met een shock in het ziekenhuis wor
den opgenomen. De kinderen Kremer
(15 en 11) en de kinderen Alberts (3
cn 1), liepen geen letsel op. zy zyn
ondergebracht by familieleden. Men
vermoedt, dat zich een gasontploffing
heeft voorgedaan.
